MIDDELBURGSCHE COURANT.
Donderdag
30 Januari.
N°. 25.
lol' Jaargang.
190»
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prys per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Therm. albiePën tel. -weerbericht van het K. N. Met. lnstit. te Bilt.
29 Jan. 8 a. vm- 40 gr., 12 u. 43 gr., av. 4 u 41 gr. Hoogste barom. stand 7ÖG.3 te Valentia
laagst0 747 6 te Groningen. - Verwachting tot den avond van 30 Jan.: meest matige N.W.
tot W. wind, veranderlijke bewolking, voorloopig nog buiïg, iets zachter.
AdverleutilSn20 cent por regel. Bij abonnement veel lager. Goboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij inneme».
Tot de plaatsing van advortentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Ngverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertenile-Bnreaa A. DB LA
HAR Ai., N.Z. Voorburgwal 366, Amsterdam.
Middelburg 29 Januari.
latei
1.30
2.—
1.80
2.30
2 30
2.30
ln ons nummer van Dinsdag jl. wees Demo
uit VliBsingen, in verband mot de voorgestel
de concessie-voorwaarden voor
do olectrischetram Middelhuig
V 1 i s s i n g e n. op het ontbreken daarin van
bepalingen voor het personeel ten opzichte van
minimum loonen, maximum werktgd, verplicht
aantal vrije Zondagen, extra's voor overwerk enz.
In een begeleidend schrijven vroeg hjj ons
of de gemeonte het recht heeft de door hem
bedoelde voorwaarden te stellen.
Wij hebben hem daarop toen in 'tkort be
vestigend geantwoord.
Toon wij later de voorwaarden nog eens
aandachtig nalazen, bleek ons dat in die con-
aessie-voorwaarden, door Burg. en Weth. van
Vlissingen gesteld, omtrent die punten niets
bepaald wordt.
Daarin is alleen een artikel opgenomen,
luidende»Burg. en Weth. stellen een bij
zonder reglement vast voor den dienst van
den tramweg en het daaraan verbonden per
soneel, waarin boeten zullen gesteld worden
van f 0.50 tot f 2 50 voor overtredingen van
dat reglement. Do door Burg. en Weth. opge
legde boeten worden op de concessionaris
verhaald."
In de voorwaarden, door het dageljjksch
beBtuur van Middelburg ontworpen, komt
dezelfdo bepaling voor met nog de volgende
elausule: »De arbeids- en ruattjjden van het
bedienond personoel "zjjn aan de goedkeuring
van Burgemeester en Wethouders onderworpen."
In dat bijzonder reglement zullen nadere
bepalingen opgenomen worden betreffende de
door Demo aangegeven regelingen.
Dat voorgesteld wordt die in een bijzonder
reglement en niet in de concessie voorwaar
den op te nemen, vindt zjjn oorzaak hierin
dat hot gemakkelijker is wijzigingen in dat
bjjzonder reglement te brengen dan in ge
noemde voorwaarden, wanneer dit bjj veran
dering van den toestand ten opzichte van het
personoel gewenBcht mocht zjjn.
Ten slotte zjj Demo er nog op gewezen dat
het algemeen reglement op de tramwegen
bepalingen bevat betreffende eene regeling van
de rusttjjden en het aantal vrjje Zondagen van
hot personeel.
Of deze echter voldoende ia, kunnen wjj niet
Bjj don dienst der Staatsspoorwegen ia, ge
tuigen geuite klachten, het tegendeel gebleken.
Het orgaan van jhr mr A. F. de Savornin
Lohraan, De Nederlanderheeft in een drietal
artikelen »de leiding van dr Kuyper"
besproken.
In het dorde of slot-opstel wordt gewezen
op do onvoldoende voorbereiding der behan
deling van de sociale vraagstukken aan
antirovolutionnaire zjj de.
»Op 20 Maart 1897, - zoo vangt dit artikel
aan, daarmee op scherpe wjjze de beteekenis
karaktoriseerende van den invloed der Depu-
tatenvorgaderingen op de antirovolutionnaire
stembusprogram8, dus toon nog niet in het
allerminst de groote hervorming waarom het
ging was doorgedacht, werd een «Btembus-
program" rondgezonden, waarin op een pensi
oenregeling werd aangedrongen, welk voorstel
mot slechts een halve kolom druks, hoogst
oppervlakkig, werd toegelicht. Eventueele
critiek moest binnen 3 weken worden inge
leverd. Dat die uitbleef spreekt van zelf.
Reeds op 29 April word het program met
bjjna algomeene stemmen aangenomen. Ook dit
spreekt van zelf. Van eene ernstige en zaak
rijke discussie ovor beginselen en hunne uitwer
king kan in zulke vergaderingen geen sprake
zgn. Intusschen, voor do party, voor de aange
sloten kiosvereonigingen stond de zaak nu
vast. Latere tegenspraak prof. Fabius on
dervindt het wordt als verzet tegen de be
sluiten der georganiseerde party afgekeurd, ja
soms allerheftigst veroordeeld. Yan de massa,
die meer naar vastheid dan naar waarheid
verlangt, is niets anders te verwachten."
Vervolgens betoogt de redactie van
Christelflk Historisch orgaan in den breede
dat wel is waar dr Kuyper grooten gver heeft
betoond in het ontwefpen der sociale wetge
ving, »geen Minister, sehryft hot blad,
heeft op sociaal gebied ooit zooveel arbeid ge
presteerd", maar dat zulk een haast niet
noodig was, maar slechts bet gevolg van een
toegeven aan partybelang»om niet over
troefd te worden en het kiezersvolk op zyn
band te houden, moeBten da loiders veelbelo
vende programma's opstellen, ook al weten zjj
nog niet of wat zy beloven kim, en hoe
het kiln," on dat de »verstopping", de
-overlading", de «verwarring" voorkomen
waren, als men «met een weldoordacht ont
werp voor den dag" gekomen ware, en vervol
gens «rustig de beginselen" had doorgedacht,
totdat men ook voor de rest klaar was."
En de slotsom van dit betoog van De Neder
lander luidt:
Wfl mogen daarom het beleid ook in deze
zaak van dr Kuyper niet pryzen. Want hg
had, öf moeten wachten met het indienen van
ontworpen, totdat voor hem duidelgk vaststond
wat de vroeger beleden beginselen vorderden,
óf moeten erkennen dat de van andere zgde
aangevoerde, uit ander beginsel afgeleide rede
nen hem er toe gedreven hadden het stand
punt to aanvaarden dat by vroeger bad be
streden. Maar het schynt ons onjuist, noch
het een noch het ander te doen, doch to be
weren dat men enkel spoedshalve en om
dat. eigen vrienden niet ondersteunden, naar
het tegenovergestelde kamp heeft niooten
overloopen."
Verwonderlgk is met het oog op dien
steeds feller wordenden strjjd tegen dr. Kuyper
door het orgaan van den afgevaardigde, die
Bteeds xloor de kiezerB in het district Goes
met overgroote meerderheid als vertegenwoor
diger wordt aangewezen do houding der
clericale bladen in Goes, zoowel die van het
Calvinistische als van het Roomsch Katholieke.
Beiden blgven dr, Kuyper steeds getrouw
en vordodigen hem door dik en dun.
En eerstgenoemde doet dit nog nota bene
ondor de leuze van Christelgk Historisch te
wezon.
Zoo sngdt het mes aan beide kanten, denkt
men.
Het wordt eohter tgd dat men dien weg verlate.
En vooral dat men bg de eerstvolgende ver
kiezing ook in het district Goes de grenzen
zuiver trekke.
Men tooie zicb niet met een valschen naam;
men kioze een eerlgke leuze en stelle de
kiezers in de gelegenheid bjj eerste stemming
te kiezen tusscben jhr. De Savornin Lohman,
ChriBtelgk Historisch als hg is en zich toont,
en een zuiver Kuyperiaansch candidaat.
Dat göBchiedt bg alle politieke partyen.
En hot wordt tgd dat mon ook bg de
antirevolutionnairen in Beveland tot een schei
ding kome.
De verwarring heeft al lang genoeg geduurd,
De Crisis.
Naar men uit betrouwbare bron aan de Maas
bode verzekert, zal mr. Loeff wiens naam
reedB werd genoemd in verband met de op-
loBBÏDg der crisis —in goen geval een Minister
portefeuille aanvaarden.
Voor nadere bijzonderheden zie men de St.
Crt. no. 24,
Bg boschikking van don Minister van Water
staat is, bg het hoofdbestuur de posteryen en
telegraphic benoemdtot assistentmej. E.
Gilhuys, mej. E. C. Hans, mej. A. P. Baerends.
F. W. J. ton Hoot on IC. H. Smit.
KORTE SlEOEDEEIilSGES
VERGADERINGEN.
In de te Utrecht gehouden algemeeno jaar-
ïyksche vergadering van den Nederl. Bond van
Confectiebedienden waren 31 afgevaardigden
aanwezig.
Tot leden van het centraal bostuur werden
do tegenwoordige functionarissen bg acclamatie
herkozen. Een voorstel tot oprichting van een
fonds voor werkloosheid werd, na een kort
debat, met algeiucene stemmen aangenomen.
Een voorstel tot verplichte toetreding tot
het ziokenfonds met. uitkeering hg overlgden,
werd oveneens met groote meerderheid aan
genomen, hetgeen tot gevolg gehad, dat een
motie om beido boaluiten op 1 Maart in wer
king te doen treden, goedgekeurd word,
In beginsel werd besloten tot oprichting van
eon vakblad, waartoe met Juni of Juli van dit
jaar overgegaan zal worden, daar dan gebleken
lain zgn of dit besluit levensvatbaarheid heeft.
Eveneons werd in beginsel besloten over te
gaan tot oprichting van een plaatsingsbureau-
Op vorzoek van de afdeeling Leiden zal de
bond steeds al zgn krachten blgven aanwen
den ter vorkrgging van algeheele Zondagsrust,
waarvoor zoo mogolgk een landelgke agitatie
op tonw gezet- zal worden.
Nog werd besloten om ton dienste der ver-
eeniging, aan de spoorwegmaatschappijen ver
laging van tarief te vragen.
Oil Siaö ea Provincie.
Wjj horinnoron eraan dat zy die als be-
lastinglriezer zonder aangifte op do kiezorslyst
willen geplaatst worden of blgven, hun ver
schuldigde ryksbelasting (nl. personeel of
grondbelasting over 1907, bedryfsbelasting
over 1 Mei 1906—30 April 1907) (dus, men
wete het goed,-niet die van 1907—1908) vóór
1 Februari a. s. moeten betalen.
Provinciaal blad no. 9, bevat twee staten,
aanwgzonde de jaarwedden van de burgemees
ters en secretarissen en van de ontvangers der
:onton in Zeeland, zooals die op 1
Januari 1908 ten gevolge van eene algemeene
herziening geregeld zgn.
Vrgdng avond zullen de SchroeverB uit
Vlissingen in een der zalen van het stadhuis
te Middelburg ontvangen worden door
het comité dat zich hier gevormd hoeft met
het doel hen te huldigen.
Dinsdagnamiddag had een tienjarig kind
van een schipper, wiens vaartuig lag aan de
Oostpunt alhier, het ongeluk al spelende
in het water te vallen.
De schipper O. V., die hot ongeluk zag,
sprong to water en slaagde er in de kleine
te redden.
Den avond van dien dag heeft in een
café aan den Soisweg een vechtpartij plaats
gehad, waarby do bewoner en zgn vrc
door oen drietal personen zgn mishandeld.
De politie doet onderzoek.
EERSTE KAMER,
ln de Dinsdagavond gehouden zitting dier
Kamor is besloten, ondor bet bepaalde voor
behoud, de Staatsbegrooting heden aan do orde
te stellen na de behandeling van het wetsont
werp betreffende de suikerconventie.
Men zie Laatste berichten.
enz.
Bg kon. besluit zgn benoemd
tot leden der Centrale Commissie voor de
statistiek: mr P. J. M. Aalberae, lid van do
Tweede Kamor, te Leiden, en mejuffrouw dr
E. Kleerekoper, adjunct-inspectrico van den
arbeid, te Deventer;
tot huismeester in 's Rgkskrankzinnigenge-
sticht te MeUomblik A. A. Hoogland, chef van
dienst in het Wilhelmina-gasthuis te Amster
dam.
ln de maand April van het jaar 1908 zal
een vergelgkend onderzoek plaats hebben van
candidaten, dingende naar een getuigschrift
van voldoend afgelegd examen voor opzichter
van den Rgks waterstaat, volgens het in 1903
vastgesteld programma.
tn de Dinsdag voormiddag te V
gehouden raadsvorgadering werd,
ling van eenigo mgekomon stukken, vastge
steld het kohier van den hoofdelgken omslag
tot een bedrag aan f 2040.
Het percentage bedraagt 4 o/0.
Do gemeonte Hoedekenskerke is
voor de verkiezing van leden der Provinciale
Staten verdeeld in twee stemdistricten, te
weteneen de wgken A en C, en twee de
wyk B.
TeHanswoert is door dr Kolff van
Oostorwgk to Kruiningen een cursus in ver
bandleer en eerste hulp bg ongelukken ge
houden, waaraan 23 personen deelnamen.
Ter herinnering aan don cursus, die Maandag
beëindigd werd, schonken de deelnemers aan
de afdeeling Kruiningen—Schore van het
Groene Kruis een ziokentafel.
Aan den workman L. Stokman te W i s-
sokorko is door H. M. de Koningin-Moeder
een som van f 40 geschonken ten behoeve der
voortgezette verplcgipg zyner dochter in het
sanatorium Oranje Nassau-Oord.
Uit N on.zen
meldt men ons:
ln de Dinsdag alhier door de Kamer van
Koophandel en Fabrieken gehouden vergade
ring uitte de voorzitter, de heer J. A. van
Rornpu, die, in afwachting van de verkiezing
van het bestunr, presideerde, de beste wenschen
voor de leden en voor den handel.
De Kamor was voltallig oanwozig.
Benoemd werd mot -1 stommen tot voorzit-
t;r de hoer A. Tholena Dz., (nftr. als vice-
voorzittor), torwyl 2 Bteinmen op denbeer Van
Rompu waren uitgebracht. 1 briefje was
blanco. Do heer ï'holens bedankte.
Bjj de tweede stemming werd met dezelfde
stemmenverhouding benoemd de heer P. J
Schoelc, het in Doe. 11. geinstalleorde nionwe
lid, die ook bedankte.
de derde stemming werd de heer Tholens
weder benoemd, die nogmaals bedankte.
De vierde stemming had tot uitslag dat met
2 stemmen werd benoemd de heer Van Rompu.
5 brioijes waren blanco. Deze bedankte.
Alsnu werd geBtemd voor vice-voorzitter,
waartoe do hoer Tholens met 3 stemmen werd
herbenoemd. Hg bedankte.
Toen besloot do Kamer hot stemmen uit te
stellen. De demissionaire voorzitter verklaarde
zich bereid de vergadering verder to leiden,
en met de behandeling der agenda werd voort
gegaan.
Do aftredende secretaris, de heer H. J.
Vooron, werd met 5 stemmen herbenoemd.
De voorzitter deelde mede, dat, in tegen
stelling met de door hom te kennen gegeven
verwachting, de hoer Bokaar had voldaan aan
het verzoek der Kamer, en de teekeningen van
het aan do Kamer overgelegde plan voor uit
breiding voor los-, laad- en opslagplaatsen had
toegezonden, om deze to voegen bg hot aan
den raad te zonden resumé dor met hem
gehouden conferentie.
Enkele leden betreurden dat de Kamor met
het inkomen dier teekeningen niet was in
kennis gesteld, daar zjj deze dan nog eens
nader hadden willen bezien, waartoe minder
gelegenheid was op do gehouden conferentie.
Doordat de voorzitter in do vorige vergadering
pertinent verklaarde van meening to zgn dat
do teekeningen toch niet zouden worden ver
kregen haddon zy het vragen eenor nadere
inzage nagelaten.
Voorts uitto de heer Drost zyne bevreem
ding, dat het schrgvon, dat door den heer
Bekaar nevenB die teekeningen werd toege
zonden, niet aan de Kamer is overgelegd.
Do voorzitter antwoordde dat het geen ge
woonte was oen dergelyk schrgvon ter tafel
te brengen en het bevatte ook niets byzonders.
De heer Drost, die in het bezit was van een
copie van dat schrgven, was van een andere
meening, daar de hoofdingenieur er in mede
deelt, dat na het aan do Kamer overgelegde
voorloopig gewyzigdo plan, weer een nieuw
plan in bewerking iB. Spreker achtte die mede-
deeling wel degelgk van belang.
Nog werd door den heer Lensen geconsta
teerd dat dc Kamer thans eerst officieel weet,
dat er een gewyzigd plan in bcwerkiDg is.
Tot hiertoe was dat alleon bekend uit de cou
ranten-verslagen der jongste raadszitting.
Uit de niededeelingon, gedaan in eene Dins
dagavond gehouden vergadering van het uit
voerend comité voor de tentoonstelling van
Huisvlyt, in Augustus te Neuzen te houden
bleek, dat reeds een groot aantal inzendingen
zgn toegezegd, terwgl voor de afdeeling Flo-
ralia een bevredigend aantal stekjes zgn aan
gevraagd. In Axol en Hulst zgn sub-comité'i
gevormd, die zich ook zullen toeleggen op
het verkrggon van inzendingen.
Voor hot houden der tentoonstelling zal
kunnen worden boschikt over een deel der
affuitloods, welke electrisch zal worden ver
licht.
Bg do Dinsdag te Hoek gehouden her
stemming voor een lid van den gemeenteraad
werd met 180 Btemmon gekozen do heer J,
Platteeuw. Op den heer W. Dekker waren 173
stemmen uitgebracht.
Laatstgonoemde was candidaat der antire-
volntionnaire kiesvoreeniging.
De gekozene, een werkman aan de polders,
iB door een aantal standgenooten candidaat
gesteld. Voor zoover ons bekend, is Hoek de
eerste gemeonte in Oostelyk Zeeuwsch-Ylaan-
doren waar oen werkman dool zal uitmaken
van den raad.
Het rapport is, volgons opdracht van de al
gemeeno vergadering der Maatschappy van
1904, bewerkt door do heeren dr. D. Bos, L.
B. Fikkert, Th. Nolon, en P. H. Uri (rappor
teur.)
Hot bevat de volgende hoofdstukken Het
onderwgs per correspondentie in het buiten
land; het onderwijs per correspondentie in
Nederland-, wonBoheljjkheid van ondorwgs por
correspondentie.
In haar Conclusie stelt do commissie voor,
dat door de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen
zal worden opgericht eon Centraal-Buroau van
Advies voor Eigen Studio, dat zich tot taak
stelt
1. mede te werken aan do organisatie, de
regeling en do uitbreiding van ondorwgs per
correspondentie in ons land, zoo mogolgk in
verband met mondoliDg onderwgs, vacantie-
cursussen, enz. -,
2. met elkander in aanraking te brengen hen,
die onderwgs por correspondentie wenschen te
nomen, en hen, die bereid zgn dit onderwgs
te verstrekken
3. aan hen, die zich verder willen bekwamen
op verschillend gebied, advies te geven over
den weg, dien zy moeten inslaan
4. reeksen van handloidingen en lysten met
aanduiding van bestaande vak-literatuur to
doen samenstellen, met het oog op vordere
bekwaming voor een spociaal doel, alsmodo
van geschriften ton behoeve van do Btudio van
bepaalde takken van wetenschap en helang-
:gke maatscliappelyko vraagstukken en daar
naast de gelegenheid te oponon tot schriftelgko
leiding en correctie van gemaakt werk, by het
gebruik van deze handleidingen en geschriften
5. finaucieelen steun en tegemoetkoming
te verschaffen aan on- en minvermogenden
voor het bovengenoemde doel.
ONDERWIJS.
Do voordracht voor onderwyzeres
school A te Biervliet bestaat uit de dameB
M. P. de Hullu aldaar en J. H. H. van
Nooten te Utrecht.
Wy ontvingen van het hoofdbestuur van
do Maatschappij tot Nut van t Algemeen het rap
port over «Onderwgs per correspondentie, de
wenscholyk- en de uitvoerbaarheid dor oprich
ting van een instelling voor correspondentie-
onderwgs in ons land,"
De heer M. G. van Neck, leeraar in de
Engelsche taal on letterkunde aan het Gym
nasium en do H. B. S. met 3-j. cursus te
Utrecht, herdacht Zondag het foit dat hg vóór
25 jaren aan het middelbaar ondorwgs word
verbonden.
Van 1883—1887 was hg werkzaam aan de
H. B.S. to Goes, van 18871901 aan do H-
B. S. en 't Gymnasium te Breda, sedert 1901 te
Utrecht.
LETTEREN EN KUNST.
De Veroouiging 1 oor de Kunst alhier
is voornemens van Zondng 2—Zondag 9 Februari
op de bovenzaal van do sociëteit St. Joris een
tentoonstelling to houden van kunst-metaalwerk
van F. Zwollo, Amsterdam, en van artistieke
damasten tafolgooderon, mot de hand vervaar
digd in de weveryon van E. J. F. van Dissel
en Zonen te Eindhoven, naar ontwerpen van
Chris Lebeau.
De Januari-aflevoring van het uitstekende
tgdBchrift Dc Natuur bevat: Mars, door dr W.
de Sitter. De duihersklok, door dr Z. P. Bou-
man. Radium en de omzetting der elementen
onderlingdoor dr P. K. Lulofs. Het zilver
konijn, door Ericus. Nieuwe banen en de metal
lurgie, door dr Sngdors. Een viertal nacht
vlinders, door J. Daalder Dz. Een reuzcnloco
motief, door S. Snugff. De herkomst van onze
huisdieren, door J. Hendrik v. Balen. Het
stijfsel in de plant en zijn nyverheidsnut, noor A.
L. Notenbaert. Het einde vanhethagelschieten,
door A. D. Hagedoorn. Het Amerikaansche
of velstaartschaap, door Mimosa. Luxe-artike
len en sieraden uit het dierenrijk afkomstig, door
P. N. van Eek. Eenvoudige proeven, door dr
Snyders.
Te Dresden is in hechtenis genomen de
Hongaarsche gravin Sturza, die er baar werk
van maakte onder haar oigen naam vertalin
gen van buitenlandsche schryverB aan kranten
en tgdschriften te leveren. Ook ontzag zg zich
niet werk van haar eigen pen te onderteeke-
ncn met de namen van bekende schryveri en
hot natuurigk hooge honorarium op te atrgken.
De dertigjarige gravin bewoonde te Dres
den prachtig ingerichte appartementen en
voordo het bestaan van een milliomen juffrouw.
(Hbid.)
RECHTSZAKEN.
In do Dinsdag voor do Amstordamsche
rechtbank behandelde zaak tegen den 25
jarigen soinwachter te Hilversum, beklaagd
van dood door schuld, word door den ambte
naar van het O.M. negen maanden hechtenis
gevorderd.
Uitspraak 11 Februari.
De rechtbank to 's-Hertogenbosch heeft
Dinsdag M. v. U., oud-militair van het O. I. L.
tegen wien door hot openbaar ministerie eene
gevangenisstraf word geëischt van twaalf jarea
wegens doodslag van Franciscus Vob, in den
avond van 15 Doe. j.l. te Oss, waar beiden
