MIBBELBIIRGSCHE COURANT.
N". 12.
W oensdag
15 Januari.
131* Jaargang.
1908.
Deze courant verschynt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prys per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Therm, alhier en tel. weerbericht van het K. N. Met. InBtit. te Bilt.
14 Jan. 8 n. vm. 28 gr., 12 u. 38 gr., av. 4 n. 40 gr. Hoogste baroxn. stand 777.3 te Muneben,
laagste 759.4 te Bodo. Verwachting tot den avond van 15 Jan.: zwakke tot matige meest
Z. wind, gedeeltelijk bewolkte lucht, droog weer, 's nachts matige vorst, overdag om het vriespunt.
AdvertontiOn20 cent per regel. Bij abonnement veol lager. Geboorte-, dood- ei
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zy innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig nit Zeeland, betreffende
Handel, Njjverhoid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Adverteutlc-Bnreau A. DB LA
MAK An., N.Z. Voorburgwal 366, Amsterdam.
Middelbar» 14 Januari.
Van verschillenden klank.
"Wio De Standaard van heden leest, zal
wel eigenaardig getroffen worden door eeD
driestar onder hot opschriftPolitiek for
tuintje,
Dit zou Links te beurt govallou zijn door
do kans, het Kabinet-De Meester geboden
om een goed heenkomen tc zoeken.
De Linkerzijde zat met dit Ministerie
verlegen.
En men was aan die zijde dan, toen de
crisis^ontstond, zoo in zjjn nopjes dat men
nu toch eindelijk van dit Kabinet en van
de Regeertaak af was, dat men Rechts
schier drong en prikkelde, om toch niet
te treuzelen, en niet te aarzelen, maar hoe
eer hoe beter de regeertaak over te nemen.
•Hieruit bleek, zoo heet het verder, en hierop
i» dadeljjk gewezen, dat het vroeger protes
van Links tegen ons beweren, dat het Kabinet-
De Meester weergaloos zwak stond, vergoelij
kend onoprecht was geweest.
Dit kwam nu uit, maar ook daar was men
spoedig overheen. Men gaf nu toe, dat we
geljjk hadden gehad. Zwakker Kabinet was
bjjna niet denkbaar. En dit moest nu wel be
leden, want juist in het feit dat men er nu
van af was, lag de verklaring van de aan
geestdrift grenzende vreugde, woarmeê men
de zaak aan Rechts overdroeg.
Neen, do tegenstemmers van Links hadden
bjj slot van rekening oen eerste klas politiek
meesterstuk geleverd. Zjj waren de mannen
die hadden ingezien, dat elk jaar langor tobben
met dit Kabinet, de Linkerzjj te meer in dis-
orodiet bracht. Zjj hadden het gevoeld, dat
voortsukkelen tot 1909 op een deb&clt van het
Liberalisme zon uitloopen, en dat »de miserie
zondor end", geljjk het politiek gedoe betiteld
is, den schoonsten triomf waarborgde aan Rechts.
Door er nu een eind aan te maken, ruimen
ze dat dreigend gevaar voor Links en de daar
mee saambangende kans van Rechts, grooten-
deels op.
Over twee jaar is de miserie van dit Kabi
net glad vergeten, staat men versch voor de
kiezers, en heeft Rechts allicht het een en
ander op zjjn kerfstok gekregen.
Feituljjk alzoo voor Links een politiek for
tuintje, onjuist dit maakt de vraag zoo hache-
ljjk, of het voor Rechts zaak is, de formatie
•ver te nemen."
Eigenaardige, spitsvondige redoneoring 1
Alsof de Linkerzijde in de Tweede Kamer
en jhr. mr. A. F. de Savornin Lobman niet
zelve opschrok door do euveldaad, welke
Rechts werd bedreven.
Nu ja, mot behulp van enkele vrijzin
nige leden, en de sociaal democraten die
van geen toegeven wilden weten, had de
verwerping plaats welke het Ministerie
dwong tot heengaan.
Zeker do hoofden van Oorlog en Marine
zijn zwak geweest, al kwara men met
laatstgenoemde ten slotte in een eenigszins
botoren koers.
Maar dat de overigo Ministers, mot hun
dogeljjke plannen op verschillend, o. a.
fiiano'ool, gebied, met hun grondwetsher
ziening voor Links een ergernis waren, is
een grove onwaarheid.
Juist do overtuiging van hun goed werk,
van hun degelijk willen, deden mannen, als
mr Druckor en dp zijnen ten slotte heen
stappen over hun bezwaren tegen de Oor-
logsbegrooting en daarvoor Btemmen.
En te meer omdat zij wel terdeeg inzagen
dat het hoongaan van hot kabinet-De
Meester ons wêer mijlen ver verwijderen
zou van hetgeen alle voornitstrovenden op
dit oogenblik wenschenherzioning der
Grondwet om te kannen komen tot eeno
betere kiesrechtregeling.
De redeneering der redactie van De
Standaard is dus onwaar, en haar, die het
op het gebied van scheve en onware voor
stellingen al zeer ver staarde, waardig.
Zij komt ons voor eene bepaalde strek
king te hebben.
"Wij weten uit eon mededeeling van
eenigo Katholieke bladen dat het vervallen
van de opdracht, aan mr Heemskerk ver
strekt om een nieuw Kabinet te vormon,
niet hard vlot. Mr Kolkman is er aan te
pas moeten komen en zelfs afzonderlijk bij
onze Koningin toegelaten.
De Standaard, misschien" ook wol zelf
om bijzondere redenen niet zoo alkeerig
van oen mislukking der poging van mr
Heemskerk, wil gaarne nu roods een terug
tred verklaarbaar maken, en als noodig
voorstellen voor de eer der Rechterzijde.
Wij zn'.len ons daardoor niet van de wijs
laten brengen.
De Linkerzijde, met uitzondering dor So
ciaal-Democraten, betreurt in menig opz'cbt
het vertrek van het Ministerie-De Meester;
maar nu hot geval er eenmaal loe ligt, zag
zij liever dat aan den eisch van het oogon-
blik word voldaan en de Reohterzjjdo de
tengels van het bewind in bandon worden
gegeven.
Maar dan flink en zonder omwegen op
getreden.
In don geest zooals Het Centrum dit
heden, geheel in don door ons, in ons vorig
nommer, aangegeven zin, schrijft in de
volgende regelen
„Maar wat ons minder waarschijnlijk voor
komt, is, dat een ovenlueol ministerie-
Heemskerk wel geen cabinet d'affaires
zon wezen, maar toch zon trachten zich op
de ljjn van zulk een Kabinet te bewegen,
althans tot 1909.
Veel aannemelijker schijnt dat - treedt
inderdaad een ministerie uit de Rechter
zijde op dit onmiddellijk zijn program
zal ontvouwen, opdat de Kamer en de
kiezers weten, wat men aan de nieuwe
regeering heeft.
Dat in de achttien maanden, welke ons
nog van do verkiezingen in 1909 scheiden,
niet veel door een thans optredend Kabinet
zou kannen worden afgedaan, spreekt van
zelf.
Maar in elk geval is te verwachten, dat
de Rechterzijde, eenmaal het bewind aan
vaardend, haar eigen weg zal gaan en een
Kabinet, uit haar midden voortgekomen,
rechtstreeks noch zijdelings de rol van oen
kleurloos Kabinet zal willen spelen."
Dit zon het jniste standpunt zijn, waarop
zalk een Kabinet zich moet plaatsen.
En dan wachten wij gerust de komende
gebeurtenissen af.
Is het soms de vrees voor hetgeen dan
gebeuren zal, die de pen van De Standaard-
redactie bestuurde, toen zij haren driestar
schreef.
Het zou ons niet verwonderen
De hoefijzer-correspondent van het Alg
Handelsblad berijdt op nieuw zjjn stok
paardje: hot ontbinden der Tweede Kamer.
Het ligt volgens hem in de lijn van zulk
een komend Ministerie-Heemskerk om daar
toe over te gaan ten minste als het eeD
zuiver rtohtsch ministerie is.
Het zou dit kunnen doen, zonder dat he*
oonig verwijt van slecht Constitntionccl
beleid kan treffen.
In een uitvoerig betoog tracht hij aan
te toonen, dat er alle redenen is om te be
weren dat er tusschen zulk een Kabinet en
de Kamer een conflict is.
•Zoodra een reehtseh Kabinet optreedt, zal
er zoo schrjjft bjj aan het slot van zjjn be
toog tusschen dat Kabinet en de Kamermeer
derheid een latent conflict zjjn. Deoverocn-
stemming van beginselen tusschen
Regeering en Kamer, die Buys »een gebiedende
noodzakelijkheid" noemde, omdat die »twoe
deelen van oen zelfde eenheid" zjjn
zal radicaal zjjn verbroken. Het Kabinet zal
zich slechts kunnen handhaven door eon jaar
lang een vreemde rol te spelen, nl.
die van cabinet d'affaires gelijk reeds min
of meer is aangekondigd. Hot zal dus oen
jaar laDg moeten rondloopen in politiek tro-
vestiuit vrees van herkend te worden zal
het zjjn waren aard, althans in zijne daden, n
ten verloochenensteeds zal hot angstvallig zjjn
bowegingen moeten bewaken, wetend dat de
meerderheid met Argusoogen loert ot zjj het
ex ungue teoneml niet kan roepon
Wel, wjj zouden voor zoo'n Ministerie
vreezen, dat er van zon worden getuigd na
*j Volgens het jongste bericht zjjn ook dr.
Kuyper en jhr. mr. A. F. de Savornin Lohman
door de Koningin gehoord. Zjj zullen toch ook
wel niet geljjkluidend hebben geadviseerd,
ondanks den »geweenschappeljjken wortel des
ge loots."
afloop van dat travesti-jaarNooit heeft een
reehtseh Kabinet zich zoo gauche gedragen.
Wjj concludoeren dus dat, als thans oen
reehtseh Kabinet optreedt, dat terugdeinst voor
onmiddelljjke Kamerontbinding, dit Kabinet
niet bljjk zou geven van constitutioneele pru
dentie, maar van constitutioneele pruderie.
Eu als mr Heemskerk van zoo'n Kabinet do
premier werd, zou men kunnen zeggen Wat
de vader te veol had. aan ontbindingsdurf.dat
had de zoon te weinig."
Dit is heel aardig opgemerkt, maar wij
kunnen ons toch mot hot betoog en de
conclusie van den bekwamen schrijver niet
vereenigen
Het is waarde Tweede Kamer heeft
een nnti-cloricalo meerderheid, en deze zal
een znivor Reehtseh Ministerie tegenover
zich vindon.
Maar die meerderheid is gering en be
staat uit verschillende bostanddeelon.
En zoolang een program van hot Minis
terie niet bekend is en do kiezers niet kun
nen oordoelen over zijn plannen, kannen zjj
daarover niet beslissen.
En al zijn die bekend, dan nog dient
eerst do Kamer zelve uit te sproken hoe
zjj daarover denkt.
Gaat zjj daartoe over, zegt zjj haar oor
deel over punten van algemeen beleid, dan
kan een conflict ontstaan en het oogenblik
aanbreken voor een Kamerontbinding.
Thans zou indien de Rechterzijde
niet slaagt in haar pogen om een nieuw
Kabinet to vormen zalk een daad
verwacht kunnen worden van het demis
sionaire ministerie, dat tot tweemaal toe in
conflict is gekomen met de Tweede Kamer
door hot verwerpen der Oorlog6begrootiDg,
eu wel hot laatst op 21 December j.l.
Het Ministerie-Do Meester zou in dit
geval, ook met het oog op de partij
verhouding in de Eerste Kamer, aan de
kiezers kunnen vragenWat verlangt gij
Wilt gij dat wij onze taak, blootgelegd in
de door ons overgelegde plannen tot Grond
wetsherziening, afwerken Zoo ja, geeft ods
dan in de Tweede Kamer eene meerderheid,
waarmee dat geschieden kan.
Dan staat het Nederlandsche volk voor
oen gewichtig vraagstuk.
Dan kan een zuivere uitspraak worden
verwacht vooral in verband met het kies
recht.
Dan zijn wjj op den goeden, constitutio-
neolen weg.
Maar een eventueel Ministerie-Heemskerk,
dat nog niets deed, tot znlk een stap be
wegen, komt ons bedenkelijk en onverde
digbaar voor en zou ons voeren op den ge
vaarlijken weg, door don ouden heer Heems-
kork herhaaldelijk bewandeld, zeer ten
uadeelo van den rusligen gang van zaken
in ons land.
Slechts in den uitersten nood kan en mag
men dien inslaan.
En daartoe zou alleeD, na al het gebeurde,
het Ministerie-De Meester kunnen en
besluiten.
Benoemingen enz.
Bjj kon. besluit is de heer Simon Symons,
voorzitter van het Koning Willemfonds te Lon
den, benoemd tot ridder in de orde van den
Nederlandschen Leeuw.
Do Ministers verleonen deze week geen
audiëntie.
Deze zes kozen Perio als zevende lid.
De beide andere leden zullen later wordon
benoemd. (Ned. Pensioenpartij).
Hit Stad es Provincie.
Zjj, die dit moeten doen, willen zjj in
geschreven worden, denken oraan zich vóór 15
Februari aan te geven als kiezer.
Do bekendo voorwaarden daartoe herbalen
wjj in een volgend nommer.
Tengevolge van de door de vorst geslo
ten scheepvaart ie de verzending van goederen
por spoor natuurljjk zeer belangrjjk.
Bestelgoederen worden als gewoonljjk aan de
geadresseerden bezorgd, maar de restant goede
ren bljjven in de goederenloodsen liggen tot
dat zjj worden afgehaald.
Aangezien velen, door wie laatstbedoelde
goederen moeten worden ontvangen, met dat
athalen soms dagen wachten, worden de goe
derenloodsen te klein om al de Collis te
bergon.
Daarop vestigen wjj, op verzoek, de aandacht
van hen.wien het aangaat, op de wenscheljjkheid
wanneer het hun bekend is dat reBtant
goederen voor hen zjjn aangekomen, die zoo
spoedig mogoljjk aan het station te laten
afhalen.
Karei Baljeu, die bjj het bezoek van
H. M. de Koningin aan Zeeland optrad als
tamboer-majoor, by het uitvoeren van de
troinmelmarsch, en, zooals men weet, door H. M.
werd ontvangen, zond by gelegenheid van de
jaarsver wisseling een gelukwensch aan H. M.
de Koningin.
Hierop werd door hem een schriftelijke dank
betuiging namens de Koningin ontvangen,
onder het navolgend adres: »den jongenheer
ICarel A. Baljeu, Tamboer-majoor van de
Trommelmarsch ter gelegenheid van het be
zoek van H. M. de Koningin aan Zeeland te
M i d d e 1 b u r g."
Dit Vlissingen.
Het sanatorium voor ljjders aan tuberculose,
dat men, zooals door ons gemeld is, voorne
mens is te Vlissingen op te richten, wenscht
een plaats te geven achter het Grand
Hotel des Bains op de duinen. Een der te
VlÏBsingen gevestigde geneeskundigen zou als
directeur optreden.
Voor de schietvereeniging Koningin Wil-
helmina te Vrouwepolder hield Maandag
avond kapitein L. P.Geill een voordracht over
het oorlogsschieten, opgeluisterd met licht
beelden.
Zjj werd bjjgewoond door alle leden der
Vereeniging, enkele niet-leden en een tiental
tmes.
De Vereeniging besloot zich aan te sluiten
bjj den Schietbond.
Maandagavond te ongeveer half zeven
heeft op don hoek van W emeldinge, 300
meter uit den wal van den Fianachen top by
de Oosterschelde by het kanaal, een ernstig
ongeluk plaats gehad. Om een losgeraakte boei
op te vissschen hadden drie mannen van
Wemeldinge, de gebroeders Schouwenaar en
Verschure, zich voor de tweede maal omstreeks
vier uur in een boot begeven.
By het ophalen van den ketting sloeg de
sloep om, waarbjj de Sljarige, gehuwde A.
Schouwenaar verdronk.
Zijn broeder en Verschure deden al het mo
gelijke om den ongelukkige te redden, doch
slaagden daarin niet. Zjj wisten zich op den
boei te werken en, daaraan vastgeklemd, door
geroep de aandacht te trekken van personen
aan den wal, die hen daarop met oen boot
Congres
voor Onderdomsverzekering.
In de jongste vergadering van het hoofd
bestuur van den Bond voor Staalspensioneering
is een bureau benoemd ter voorbereiding
van een congres voor wettelijke ouderdoms
verzorging.
Hot bureau zal bestaan uit 9 leden, waar
van 6 leden van het hoofdbestuur en drie an
dere bondsleden, door de 6 gekozenen te be-
Uit het hoofdbestuur werden metalgemeene
stommen benoemd de heorenG. Wiennga,
apotheker te Arnhem, diakon der Doopsgez.
gom.; N. PrinB, oud-katboliek pastoor te Haar
lem ds. D. A. van Krevelen, Ned. Herv. pred.
te Oosterhesselen ds. U. J. Reinders, Doopsgez.
pred. te DantemawoudeC. T. J. Verbeek,
tochnious te Haarlem (Roomsch-Kath.)A.
Voorbrood, lid van den raad te Arnhem (Re
monstrant.)
Bjj beschikking van den Minister van
Waterstaat is bepaald, dat de onafgebroken
rusttijd, bedoeld in bet eerste lid van art. 126
van bet Algemeen Reglement van den dienst
op de spoorwegen voor do overwegwachteres-
sen van bet op Nederlandsch grondgebied ge
legen gedeelte van den spoorweg van Gent
naar Torneuzen tot ten minste 8 uren zal
kunnen worden beporkt.
Bjj enkele candidaatstelling op Zaterdag
jl. is do heer A. J. Minnebo als lid van den
gemeenteraad te Philippine als gekozen
verklaard.
Dit word reeds gemeld in de tweede editie
van ons vorig nommer.
De heer C. Castelejjn, vele jaren achter
een lid van den raad en eerste Wethouder te
Waterlandkerkje, is Maandag in den
ouderdom van ruim 63 jaar overleden.
Te Biervliet word Zondag een ver
gadering gehouden door Uit Voorzorg, de ver
eeniging tot geldeljjke uitkeering bjj het
verliezen van varkens, Zjj had in 't afgeloopen
jaar ruim f 200 meer inkomsten, dan uitgaven
Haar bezitting bedraagt al f 1400.
De contributie werd van 20 op 12' cent per
maand gebracht.
'y do opening dor vergadering bracht d«
nieuwe voorzitter, do beer P. Vorhage, namens
bestuur en lcdon don dank uit aan zjjn voor
ganger, den hoer Maarloveld, voor al wat deze
sedert 1895 hot jaar der oprichting in
het belang der vereeniging doed. Aan hem
dankt zjj haar bloei.
Het ledental bedraagt 107 plus 4 donateurs.
Er waren ia 1907 verzekerd 140 varkens.
IJ s.
De vesten te Middelburg werden ook
beden weer vrjj druk bereden. Hei jja is nog
1, niettegenstaande het over dag vrjj hard
dooit.
De nachtvorsten scherpen het evenwel
weder op.
Maandag werd nog tot luut in den avond
gereden.
Morgen (Woensdag) wacht den schaatsen-
rjjders, jj» en weder dienende, een aangename
tjjdpasseoring. Op de jjsbaan van de jjsolub
Middelburg aan don Seiswog, zal in den middag
OBn hardrjjderjj gehouden worden voor do leden,
ter wjj 1 des avonds op de Lange viele- en Seia-
vest een jjsfeost georganiseerd wordt.
Men zie de desbetreffende advertenties in
dit nummer.
Te Oud-Vossemeer is aan het Vesr
bet grootste deel van den dag nog een geul
open, waardoor met de veerboot wordt over
gezet; er naast wordt er ook over geloopen,
maar de veerschipper volhardt zoolang moge-
ljjk om per boot over to zotten.
Maandag kwam te Hansweert een
schip binnen, bestemd naar Middelburg, dat
door het vele drjjfjjs Bath niet kon aandoen
Verder kwam daar met lekkage binnen het
Duitsche sleepschip Köln 21 schipper Bub.
Het schip wordt op de scheepswerf te Hans-
weert gerepareerd.
Het kanaal door Zuid-Boveland is nog be
vaarbaar.
Te Elburg zjjn Zondag twee jongens, die
op zee aan bot schaatsenrijden waren, in een
wak gevallen on verdronken.
Uit Antwerpen wordt gemeld dat het jjs in
de Schelde zoodanig is toegenomen dat het
do rivier ovor drie kwart van de breedte be
dekt. Voor de zeeschepen levert het jjs nog
geen gevaar op, behalve aan het pas van Batb.
waar bet bevaarbare gedeelte maar smal is en
de loodsen voorzichtigheid moeten betrachten
om er zonder ongelukken door te komen.
Daarbij ia te verwachten dat hier en daar
door het drjjfjjs boeien worden losgerukt.
De binnenscheepvaart is gestaakter bgt
geen enkel schip meer op stroom en de dok
ken liggen vol.
De Redders van de Schipbreuke
lingen van de „Doris" gehuldigd.
Maandagavond had te VlisBingen de huldi
ging plaats van al de redders der beman
ning van de Dorisden schoener, die, zooals
men weet, in den nacht van 11 op 15 Decem
ber j.l. bjj Westkapelle strandde.
Daartoe vereenigden zich tegen half acht
in de sociëteit van bet Nederlandsch Loods
wezen, voor deze pleohtigheid welwillend door
bet bestuur beschikbaar gesteld, behalve het
Comité tot huldiging van de redders dor be
manning van de Doris, tal van belangstellenden,
onder wie wjj o. a. opmerkten den heer C. 1.
Dominicus, inspecteur en don heer H. J.
Karei, commissaris van hot Nedorlandselt
Loodswezen.
Verder waren nog aanwezig do heer H. A.
L. Bouckaort, inspecteur van het Bolgisck
Loodswezen te Vlissingen, en de heer S. Jou-
kes. chef-loods van genoemden tak van dienst.
Verder was natuurljjk togenwoordig de be
manning van de reddingsboot Koning Willen
III, wie doze plechtigheid gold.
De voorzitter van hot comité, de heer H. C.
Boyerman, heette de aanwezigen welkom en
hield vervolgens oen kernachtige toespraak
tot de mannen van de reddingsboot.
Hg zei ongeveer het volgende
Schipper Jilleba,
Waarde bemanning, brave, dappere mannen
ik heet a van harte welkom, in tegenwoordig
heid van de heeren Dominicus en Karei, van
het comité dat zich vormde, om u een hulde-
bljjk aan te bieden en van allen, die hier
bjjeen kwamen, om u zoodoende een bewyt
van hunne waardeering te geven.
Op mjj rast de eervolle opdracht, u het
