MIDDELBURGSCIIE COURANT.
N". 307.
130' Jaargang.
1907.
Dinsdag
31 December.
Middelburg 30 December.
ÜM Stad en Provincie.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van 55on-
Prys per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatson in Nederland franco pp. f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Therm, alhier en tel. weerbericht van het K. N. Met. lnstit. te Bilt.
30 Dec. 8 u. vm. 30 gr., 12 u. 31'gr., av.4 n. 32gr. Hoogste barom. stand 769.4 te Aberdeen,
laagste 756.7 te Nice. Verwachting tot den avond van 31 Dec.: zwakke tot matige, later
wellicht krachtige O. tot Z.O. wind, verander!, bewolking, mogeljjk sneeuwbuitjes en dezelfde temp.
Advertentiön20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer
20 cent. Beclamei 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig oit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DW LA
NAB As., N.Z. Voorburgwal 206,^Amsterdam
Het Leidsch incident.
Hot tusschen den voorzitter van den
Leidschen gemeenteraad en den
secretaris, in de raadszitting van 19
dezer, voorgevallene geeft de redactie van
het Weekblad voor de Burgerlijke Administratie
aanleiding tot eene beschouwing, waarin zij
beslist de houding van den burgemeester af
keurt en het gebeurde niet alleen eene aan.
ronding van het recht van den secretaris, maar
tevens van het recht van den raad zeiven
noemt.
Zjj schrjjft n. 1.
«Wat hier heeft plaats gehad, komt ons
voor te zjjn een zóódanige overschatting van
den werkkring, die den voorzitter van den Raad
is toebedeeld, een zóódanige miskenning van
de werkeljjke verhouding waarin tot hem,
voorzitter, de secretaris geplaatst is, een zóó
danige geringschatting van de beteekenis en
bet gewicht, die in de functiën van dezen
eersten ambtenaar der gemeente gelogen
zgn, dat niét zonder een woord van ver
zet deze opvattingen van den voorzitter van
den Leidschen Gemeenteraad mogen worden
toegelaten, opvattingen dia een gevaar ople
veren, niet alleen voor het recht van den
secretaris, maar in niet mindere mate voor
het recht van den Raad zeiven, en een ge
vaar niet alleen in de gemeente, waar zjj
thans toevallig tot uiting kwamen, maar ook
wellicht in tal van andere gemeenten.
Wg zullen hetgeen de secretaris der gemeente
Leiden deed uit formeel oogpunt niet verde
digen. Maar verder dan deze formeele afkeu
ring zijner daad wenschen wg ook. niet te
gaan. Integendeel gelooven wjj dat, wanneer
men over dit formeele bezwaar heenstapt en
zich duidelgk rekenschap geeft van wat naar
den wil van den wetgever de" roeping is van
zgn ambt, zjjne daad eer is toe te juichen
dan te laken. De secretaris is naar art. 101 den
Raad, in alles wat hot hem opgedragen bestuur
aangaat, behulpzaam. Hg geeft volgens art. 6
zgner instructie de inlichtingen, die door don
voorzitter of door de vergadering van hem
verlangd worden; ook buiten de vergadering
verschaft hg volgens art. 9 dierzelfde instruc
tie aan elk lid van den Gemeonterand alle
mogelgke inlichtingen. Is het af te keuren en
met den geest van wet en instructie in strgd
wanneer hg, zg het dan ook ongevraagd en
formeel dus onbevoegd, die hulp en die in
lichtingen verstrekt, wanneer hg meent op te
merken dat de Raad verkeerd of onvolledig
wordt ingelicht en in plaats van het geheole
art. 43, slechts de twee eerste zinsneden daar
van te hooren krggt?
Maar wg willen ook dit daar laten. Wg
willen alleen opkomen tegen de opvatting als
zon do voorzitter van den raad het recht
hebben om dou secretaris, die daar zit krach
tens aanstelling van den raad en dus, zoolang
hg niet door den raad is geschorst of ontslagen,
sua jure, de vergadering uit te sturen en door
een ander te doen vorvangen.
Op geen enkelen grond is deze opvatting
te verdedigen. Tusschen den voorzitter van
den raad en den secretaris bestaat geen rechts
betrekking hoegenaamd. Zg staan niet tot
elkaar als hoogere tot lagerezg staan naast
elkaar.
De secretaris >s ambtenaar van den raad en
ia dezen benevens den anderen organen van
het gemeentebestuur behulpzaam.
De voorzitter heeft de leiding der vergade-
dering; hg zorgt voor de handhaving van de
orde aldaar; wordt die orde op eenigerlei
wgze door de/toehoorders verstoord, dan kan
hg dezen, maar ook hen alleen, doen vertrek
ken (art. 66 der wet.) De leden van den raad,
mochten zg de orde verstoren, doen vertrekken,
kan hg niet; den secretaris verwgderen, ge
steld deze maakt zich schuldig aan hetzellde
feit, kan hg evenmin. Hem blgft voor die
gevallen niets andero over dan het schorsen
der vergadering.
Indien de interrupties van den Leidschen
gemeente-secretaris door den voorzitter als
meer konden worden beschouwd dan als
een onhenschheid tegenover hem persoon igk;
indien zg, na een vruchtelooze aanmaning tot
zwggen, konden worden aangemerkt als
ordeverstoring, dan zou het de plicht van den
voorzitter zgn geweest de vergadering te
schorsen en aan den raad voorstellen te doen
tot zoodanige maatregelen als waartoe mot
betrekking tot den secretaris de wet in art. 95
de bevoegdheid toekent aan den raad.
Daarom is wat te Leiden geschiedde niet
alleen een aanranding van het recht van den
secretaris, maar van het recht van den raad
zeiven tevens.
xb. mow
overleden de volgende bekende personou
in Zeeland.
To M i d d e 1 b u r g E. A. C. F. Mes, indus
trieel, lid der kamer van koophandel en fabrie
ken mevr. wed. J. 0. van den Broecke-—Van
den BroeckeC. S. Frederiks, oud boekhouder
der wisselbankmevr. wed. mr G. N. do Stop
pelaar—Van Egsmr M. M. de Lange Boom,
commies ter jjrovinciale griffiejhr
Schorer, burgemeester van Middelburg C. A.
Kouion, deurwaarder bg de arr.-rechtbankJ.
I. Nierse, oud hoofd oener school.
Verder J. L. Gruber, directeur der water
leiding en consul van Duitsehland; P. Smith
Visser, oud scheeps-makelaar, consul, vice-
consul en consulair agent van verschillende
rgkenB. Yeenstra, emeritus predikant bg do
ger. gemeente, allen te VlissingenW. Maas,
burgemeester van Serooskerke en lid der Pro
vinciale Staten, en J. J. Ramondt, oud wet
houder van Goes.
In Nederland.
Mr B. van Eeten, officier van justitie te
Heerenveen mrH. Okma, lid der Tweede Kamer
te SneekJ. H. Bekker, oud-directeur van het
Harmonie-orkest te GroningenRosier FaaBson,
tooneolspeler te Rotterdamjhr mr B. C. de
oud-raadsheer in den Hoogen Raad te
's GravenhageH. F. Bultman, lid der Eerste
Kamer te HaarlemmermeerW. Springer, oud
architect van Amsterdammr J. P. Spronger
Egck, directeur-generaal dor staatsspoor
wegen te Utrecht; jhr mr C. J. den Tex, oud-
lid der Tweede KamerW. J. L. Grobbóo,
oud-minister van financiën to 's Gravenhage
S. van der Bergh, groot industrieel te Rotter
dam prof. dr A. G. van Hamel, hoogleoraar
aan de universiteit te GroningenJ. J. Ber-
gansius, gep. generaal-majoor te 'a Graven-
ige.
Verder Sophie Pauwels—Van Biene, too-
noelspeelstermr P. J. G. van Diggelen, oud
vice-president dei rechtbank te Zwolle, oud
lid der Tweede Kamer, LodewgkMulder, let
terkundige te '8 GravenhageK. Andriesson,
voorzitter Onderwgzersgenootschap te Amster
dam P. van Eeghen, oud-lid der Staten van
Noord-Holland en oud raadslid van Amster
dam D. van der Horst, directeur der gasfa
brieken te Amsterdam B. Heldring, president
der Ned. Handehnaatschapdij E. Barenbroek,
gep. ing. verificateur van het kadaster; P. L.
Tak, lid dor Tweede Kamer; J. F. L. Neete-
gep. kapitein en ex-hoofddirecteur der
rgkswerkinrichting te Veenhuizendr Z. Th.
Diehl, directeur der R. H. B. school te Alk
maar jhr W. Ph. Boogaert, gep. kolonel van
de cavalerie; dr Maurits Snellen, oud-direc
teur van het met. inst. te Apeldoorn mr A.
M. Sassen, lid der Eerste Kamer te Bredajhr
mr J. R. A. van Panhugs, minister van staat
oud-BurgemoeBter van Groningen, oud-Com
missaris der KoniDgin van Groningen, oud-
vice-president van den Raad van State te De
Leek; jhr H. van Panhugs, burgemeester van
De Leek.
Eindelgk mr J. F. Wertheim, oud-notaris en
bekend philantroop te AmsterdamJ. L. Velt-
man, oud tooneelspelerJ. A. Vetter, oud
commandant van het leger in Ned. lndië
H. A. M. Roelants, uitgever te SchiedamA.
C. Egssell, oud officier van gezondheid en
letterkundige to 'b Gravenhagedr J.A.Gorth
van Wgk, emeritus predikant der Ned. herv.
gemoentete 's Gravenhage; en mr A. A. de Pinto,
vice-president van den Hoogen Raad# te
's Gravenhage.
In het
B u i t e. n 1 a n d
Do Sjah van Perziëlord Goschen, EDgelsch
staatsmanprof. Roux, uitvinder van het
diphteritis-serum; Carducci.ltaliaansch dichter
Dowie of Elia 11, van Zion City Casimir
Périer, ex-presidont der Fransche republiek;
Petkof, minister-president van Boelgargo (ver
moord) Bertholot, Fransch scheikundige
Pobjedonostsef, ex-procureur der Russische
Heilige synode; prof. Von Bergmann,Duitsch
ihirnrg: Audré Thouriet en Hector Malot.
Fransche romanschrgversClovis Hughes en
Sully Prudhomme,Fransche dïohters;abbé Daens,
Belgisch christen-democraatgraaf Heyden,
Russiaoh gematigd staatsmanPerkin, Engelsch
scheikundigeJoseph Joachim, violistGrieg,
Noorsch componistOskar II koning van
ZwedenBoris Saraiof, leider van de Mace
donische bewegingKeivin, Engelsch natuur
kundige.
KORTE MEDEOEGLINGEN
VERGADERINGEN.
Te Utrecht werd Zaterdag de 51e ver
gadering gehouden van de Vereeniying voor
Wanneer wederom de avond is aangebroken
waarop, zooala het 253e der Ev. gezangen zoo
treffend zegt»een jaar zinkt in der tgden
nacht" de avond waarop nog slechts enkele
uren van een bgna vervlogen jaar ons res
dan zgn wg onwilkeurig geneigd een blik
achterwaarts te werpen en nog eens vluchtig
na te gaan wat de scheidende jaarkring
heeft gebracht.
Als in een kaleidoscoop trekt dan alles wat
men in den bgna afgeloopen tgdkring h
ondervonden, het geestesoog voorhg.
In eene bonte warreling treden ze daar weer
voor ons: de dagen van lief maar ook die van
leed, do genoten voorspoed maar ook de onder
vonden tegenspoed.
Wg denken, een traan uit hot oogpinkend,
aan vorloren maag en vriend, maar ook mot
liefde aan nieuw verkregen panden en nieuw
gesloten banden.
Velen huldigen nog de goede, oude ge
woonte dien avond teropelwaarts te gaanen
ofeihoon niet gezegd kan worden, dat men
zonder dien kerkgang met de juiste Cudojaara-
avondstemming kas hebben, toch is het zeker
dat deze gang velea in die «temming brengt.
Uit do rekening en verantwoording van den
penningmeester over 1907 bleek dat er een
totaal is aan ontvangsten van f 1273 en aan
uitgaven van f 504, zoodat er een batig saldo
vnn f 769, gedokt door inschrgving op de
Spaarbank van het Nederlandsch Onderwgzers
genootschap.
Tot bestuursleden, ter vervanging van de
heeren Van der Horst en H. J. Noy, werden
gekozen de heeren W. Jansen te Middel
burg en J. Lindeboom te Zutphen.
Te Leeuwarden is dezer dagen het congreB
gehouden van den Bond van Ned. Onderiotjzers.
Vrgdag hield de voorzitter, de heer F. L.
Ossendorf, een uitvoerige openingsrede en
verschillende vertegenwoordigers van andere
lichamen voerden het woord.
Er waren 183 afdeelingen door 267 afge
vaardigden vertegenwoordigd.
Op l Tanuari 1907 bedroeg het aantal man
nelijke leden 4867, vrouwolgke 2209, totaal
7076. Op 1 December 1907 was het aantal
lannelgke leden 5033, dat der vrouwelgke
2402, totaal 7435. Het aantal voorstanders
daalde van 99 tot 83, vermoedelgk tengevolge
van het besluit van de vorige algemeene ver
gadering, om geen voorstanders meer toe te
laten. Het aantal afdeelingen steeg van 200
tot 202.
De inkomsten hebben f 39.635.59' bedragen
en do uitgaven f 44.372.39.
Een motie Alkmaar, om de afdeelingen te
verbieden aan de Mei- en kiesrecht-betooging
te doen deelnemen, werd, na langdurige dis
cussie, verworpen met 163 tegen 110 stemmen.
Voorstellen van de afd. Den Haag, Annen,
Amsterdam, Dordrecht, Rotterdam en Schoon
hoven om den Bond zich te doen asnsluiten
bg 't Nederlandsch comité voot algemeen
kiesrecht werden verworpen.
De afdoeling Ngmegen stolde voor dat het
hoofdbestuur de noodige maatregelen zal nemen,
om onderwgzers (Bondsleden), werkzaam bg 't
bgzonder onderwgs, die ontslagen worden op
gronden, overeenkomende met die. vermeld in
art. 24 van de wet op 't 1. o., een wachtgeld
te verzekeren, gelgk aan dat van den openb. ond.
Dit werd verworpen.
Door de afd. Den Haag werd voorgesteld
dat de Boad /.al trachten eene zoo uitgebreid
mogelgke «bescherming van het kind" te ver-
krggen en zich daarvoor in verbinding zal
stellen met corporatiën, die voor samenwer
king in aanmerking kunnen komen. Zg ver
staat onder zoodanige bescherming schoolvoe-
ding en kleeding, geneesk. schooltoezicht,
sohoolbaden, speelterreinen, schoolreisjes,
vacantie- en gezondheidskoloniën, algeheel
verbod van kinderarbeid tot 14 jarigen en be
perking van arbeidsduur tot 18 jarigen leef-
tgd enz.. Dit voorstel werd aangenomen, even
een voorstel van 't H. B., om zich af te
scheiden van den «Bond ter verkrgging eener
wettelgke regeling van den rechtstoestand der
Burgelgke Ambtenaren".
De volgende vergadering zal te Ngmegen
gehouden worden.
BENOEMINGEN. ENZ.
Bg kon. besluit:
zgn bg het Kabinet der Koningin benoemd
tot commies, J. F. Cariot, thans adj.-commies,
en tot 2de-klerk, H. van Loo, te 's Gravenhage
zg bg de Kon. Marine-reserve bevorderd
tot luit. t/z 1ste kl., de luit. t/z 2de kl. M. C.
Braat; tot luit, t/z 2de kl., do adelb. 1ste kl.
T. T. de Boer, A. Kaipers en C. L. Julsing;
is aan den kapitein op non-act. C. P. Koene,
van het wapen der inf., op zgne aanvrage,
onder toekenning van pensioen, eervol ontslag
uit don mil. dienst verleend en hg benoemd
Onwillekeurig maakt het indruk als daar
een groote schare het bekende
Urendagenmaandenjaren
Vliegen als een schaduw heen
aanheften als de prediker de gelukkige gavo
heeft dien indruk door een passend woord to
versterken, dan woxden velen door zoo'n gods
dienstig besluit des jaars gesterkt en be
moedigd.
Nu wetey wg wel dat de gemaakte indruk
dikwgls slechts vluchtig is en ook dat
dien avond velen tempelwaarts gaan, die de kerk
voor de rest van het jaar nooit anders dan
van buiten zien, maar dit neemt niet weg dat
het toch eene goede gewoonte mag worden
genoemd dien avond daarheen te gaan, wanr
in eene tot ernst roepende ure ook een ernstig
woord gesproken wordt.
Ds Prediker zegt «alles hoeft zgn bestemden
tgd", en zoo is ook voorzeker de laatste avond
des jaars de bestemde tgd voor emstigo ge
dachten.
Waar Hildebrand in zgn Camera Obscura
verzekert geen eerbied te hebben voor den
man die een aardigheid zegt of een anecdote
vertelt eer de klok van éen uur koud is,
geloof ik dat evenmin veel eerbied verdienen
degenen die in de laatBte uron des jaars niet
ernstig geatemd zich voelen.
Een leeg hoofd en een leeg hart dragen zg
voorzeker in zich om. De laatste Btonde des
jaars roept tot peinzen.
't Ligt alles bloot, toy mogen weten
Al wat deez jaarkring met zich droeg.
Aldus zingt dr R. Bennink Jansonius in zgn
bg het reserve-personeel .der landmacht, tot
reserve-kapitein bg de infanterie der landweer,
met bestemming voor de betrekking van com
pagnies-commandant in het XXXIVste land
weerdistrict
is aan den hoofdcommies bg den Raad van
Toezicht op de Spoorwegdiensten J. C. Schied-
op verzoek, wegens gezondheidsredenen,
eervol ontslag verleend uit 's lands dienst.
De Ministers van Oorlog en van Landbouw
verleenen deze week geen audiëntie.
Zondag en heden werd op plassen en
slooten rond deze gemeente vrg druk
aan de schaatsensport gedaan.
Ook op de vesten bewogen zich reeds, zoo
wel te voet als op de schaatsen, enkele jeug
dige waaghalzen.
Op een Zondagochtend in het SchuttershoJ
alhier gehouden buitengewone algemeene
vergadering van de gsclub Middelburg werd
besloten tot contnbutieverhooging.
gebracht voor gezinsleden van f 1.50
op f3 en voor persoonlgke leden van f 1 op f2.
In verband met contracten snot de eigenaren
van de gabanen aan deD Seisweg werd het
vereenigingsjaar, dat tot dasver liep van 1
Nov. tot 1 Oct., thans gerekend te loopen van
1 Januari tot 31 December.
De contributie voor het seizoen 1907/1908
zal voor de helft worden gerestitueerd.
Bg het bestuur bestaat het voornemen, gs
en weer dienende, Dinsdagmiddag de baan te
openen.
Zondag hield de gymnastiek- en scberm-
vereeniging Achilles in het SchuttershoJ' a 1 b i er,
vervolg op de feestviering van haar
25-jarig bestaan, een huiihoudelgken wedstrgd
voor hare aspirant leden. Deze nam te 10
uur een aanvang met gymnastische oefeningen,
gevolgd door volksspelen. Dit laatste nummer
vond nog al bgvnl; vooral het loopen meteen
mandje op het hoofd, hetgeen voor de meeste
deelnemers nog al mooilglt scheen.
Voor elk der deelnemers was een prgs be
emd; voor de eerste en tweede afdeeling,
gymnastische oefeningen, bovendien een zil
veren medaille, gesobonken door den heer P.
de Kat.
Des avonds om 8 uur had de prgsuitdeeling
plaats bg monde van den voorzitter, den heer
L. von Heusden, die allen welkom heette en
gever van de medailles hartelgk dank
zegde.
De winners van de voornaamste prgzen
waren
afd. gymnastische oefeningen J. L. A
vnn de Ven (medaille), C. Regnierse en A. P.
van de Poel Jr;
2e afd. J. A. Gabriëlse (medaille), J. T. Jon-
gepier en C. G. van Grootheest;
le afd. volksspelen L. J. Steenland en J. L.
A. van de Ven
2e afd. J. A. Gabriëlse en P. Regnierse.
Nadat de prgzen waren uitgereikt, werd de
avond besloten met een bal.
De zaal was slechts matig bezet; vooral het
zwakke geslacht was niet sterk vertegen
woordigd.
Verder zg nog gemeld dat voornoemde ver-
Zoo is het ook nu.
Veel waarvan op den eersten dag des jaars
niet gedroomd werd, is gebeurd; veel wat ver
wacht word, is uitgebleven.
Wie kan ze beschrgven do tallooze gedachten,
die op den Oudejaarsavond in ons oprgzen!
Zooals in Da Costa's prachtvol gedicht, de
met schaimende woede aanrollende golven de
barre rots dreigen te overstelpen, zoo dreigen
ook uwe gedachten het u te doen.
Gg denkt aan zooveel dat gg gedaan hebt
en dat beter gelaton ware, aan misschien nog
moer dat gg naliet en dat beter gedaan ware
geweest.
Ge denkt aan zoo menig woord dat beter
ware gezwegen, aan zoo menigen in den wind
geslagen raad, dien ge beter badt gedaan op
te volgen.
Ge denkt aan den vriend dien ge daardoor
verloren hobt en wiens oud vaderlandsch,
hartelgk «een zalig uiteinde" ge nu dezen
avond moet misBen.
Ge denkt aan de breuk die daardoor tusschen
u en een familielid ontstond, waardoor ge
goed als zeker morgen zgn anders nooit falend
«veel heil en zegen" niet zult hooren.
Maar wg willen hopen dat ook andere, aan
genamer gedachten bg n mogen oprgzen.
Misschion moogt ge u herinneren een goed
of oen waarschuwend woord zelf te hebben
doen hooren en wellicht hebt ge mogen onder
vinden, dat een goed woord eeno goede plaats
vond.
Misschien moogt ge n voor den geest halen,
dat ge het woord«hebt de mededeelzaamheid
lief" hebt mogen betrachten, en misschien
hobt ge mogen ondervinden dat er ietB waaiB
was in de woorden: «Werp uw brood uit
op het water en gg zult het vinden na vele
dagen."
Misschien hebt ge door een tegemoetko-
menden stap eene laDg bestaande brenk ge
heeld gezien, of dooreenige zelfverloochening
eene brug kunnen slaan over eeno klove, die
dreigde steeds breeder te worden.
Misschien komt u ook in do gedaebto de
thans algemeen heerschende werkloosheid
nasleep van kommer en ellende, die deze met
zich brengt, en wellicht gevoelt gg u op dezen
avond meer dan anders geneigd, om door een
daad te bewgzen dat er nog weldadigcn zgn
in Nederland.
Als dan, torwgl gg over dit alles nadenkti
het laatste uur van het jaar 1907 nadert en
u wellicht voor den geest komen de tot wee
moed stemmende dichtregelen
't Jaar heeft haast zijn loop volbracht,
V Afscheid klinkt ons tegen
vergeet dan niet den daarop volgenden regel
Ziet, een nieuwe tijdkring wacht.
Ja, een nienwe tgdkring wacht ons weer>
waarin wg wederom met al onze gaven eu
krachten zullen moeten arbeiden aan de on«
op de schouders gelegde levenstaak.
Misschien zien wg reeds veel bezwaren, maar
wg mo eten.
En -waar wg moeten, laat ons daar ook
willen, dan zullen wg ook kunnen,
zooals Mevr, Eeckhof—Ten Kate eens zong:
Wil wat gij moet, dan kunt gij 't ook volbrengen,
Al rijzen daar ook bergen in 't verschiet,
Al stuit ge op muren die voor u verrijzen
Uw wil maakelk verhindering te niet.
Is dan het middernaohtolgk unr daar en
hebt gg met oerbied geluisterd naar de twaalf
dreunende klokslagen, waarmede 1907 op
plechtige wgze afscheid van ons neemt, blgffe
dan niet te lang meer peinzen over dat gooi
bye for ever, maar Btaat op en volgt den groote*
apostel en geleerde Panlus vergetende hetgoe*
achter is, ziende op hetgeen vóór is en jagend#
naar het wit of gg het ook grgpen mocht.
M. V. D. 3.