MIDDELBIJUGSCHE COURANT.
130' Jaargang.
Vrijdag
20 December.
Redders der bemanning
van de Joris."
Middelburg 19 December.
Kameroverzicht.
FEUILLETON.
Familie-liefde.
Rit Stad en Provincie.
N". 300.
1907.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Therm, alhier en tol. weerbericht van het K. N. Met. lnstit. te Bi lt.
19 Dec. 8 n. vm. 48 gr., 12 u. 50 gr., av.4 u. 50gr. —Hoogste barom. stand 771.2 te Clermont
laagste 743.4 te Seydisfjord. Verwachting tot don avond van 20 Dec.: matige ai en toe
krachtige Z. tot Z.W. wind, meest betr. of zwaar bew. lucht, waarschijnlijk regen en dezelfde temp.
Advertentiön20 cent per regel. Bij abonnemont veel lager. Goboorte-, dood- en
klle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer
20 cent. Beclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiön en reclames, niet afkomstig nit Zeeland, betreffende
Handel, Njjvorheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen AdvertenUe-Bureuu A. RK LA
MAR Ax., N.X. Voorburgwal 266, Amsterdam.
De opgaaf van den spoordienst komt in
dit nommer voor op de gebruikelijke
plaats.
Van verschillende zijden gingen ook iu
Middelburg stemmen op om aan die
redders een bewijs van waardoering te
gevon.
Naar onze meening zou het bost zijn in
onzo gemeente eene commissie voor dat
doel te vormen, die daarna met die te
Vlissingen kon samenwerken.
Wie neemt het initiatief?
Zoolang die commissie er nog niet is,verkla
ren wij ons, op een ons godaan verzoek, be
reid giften voor die redders iu ontvangst te
nemen, die wij dan aan haar zullen over
dragen.
Don bus staat aan ons bureau.
Wjj ontvingen daarin in het geheel f 1.75.
Zitting van Woensdag.
Heden voortzetting der behandeling van het
•Lager Onderwjja", waarbjj het nog tot eonige
stemmingen kwam, bljjkbaar uitgelokt om
Minister Rink, die 't nu eenmaal bjj de rech
terzijde verkorven achjjnt te hebben, te doon
struikelen.
De heer Rujjs deed een poging om de gel
den, voorgesteld voor een nieuwe Rgkskweok-
scbóol, door de Kamer te laten weigeren, on
der het argument, dat or oigenljjk geen be
hoefte aan nog zulk een inrichting bestond
en dat het veel beter ware eerBt hot rapport
der IueenschakelipgBCommiBsie af te wachten-
Ofschoon de fieoron Ketelaar en Ter Laan
natuurlijk breedvoerig uitlegdon, dat zij er
heel anders over dachten, bleef de rechterzijde
in haro oppositie volharden.
Ton slotte vrord ket_artikel toch met 37
tegeu 33 stemmen goedgekeurd. Het heeft dus
maar weining gescheeld, dat het niet verwor
pen is! Ds. de Visser was de eenige van rechts,
die vóór stamde,
Dezelfde heeren, die zoo tegen deze nieuwe
Rijkskweekschool gekant waren, verklaarden
daarna, dat zjj ook in de oprichting van rijks
normaallessen, z. g. »geconcentreerde normaal
scholen" hoegenaamd geen heil zagen.
De hoeren Van Wijnbergen en Van Vuurën
vonden dat «Rjjkskweokscholen" verre de
voorkeur verdienen boven de «normaalscholen"
die, volgens hen, oploidingsinrichtingen van
den 4den rang zjjn.
Toen de Minister verzekerde, dat hot hier
slechts 'een «proefneming" gold, trok de heer
Van Wijnbergen zjjn reeds ingediend amende
ment weer in, onder de modedeeling dat het
een «misverstand" v
Vertelling naar het Zweedsch
VAN
ALFRED VAN HEDENSTIERNA.
De heer Rjodhuyzen trok oveneens zjjn
amendement in, dat tot strekking hadde
begrooting met f 60.000 te verhoogen, teuoiude
do bestaande Rijksnormaalscholen te «vorbe-
teron" I De Minister meende voor dit »geschonk"
te moeten bedanken, niet wetende hoe deze
som te besteden voor dat doel.
Dit incident deed de Kamer hartelijk lachen.
De hoer Dolk ontfermde zich zooals hij
ieder jaar ploegt te doen over het onder
wijs der spraakgobrekkigë kindertjes.
Daarvoor zal gezorgd worden, beloofde Mi
nister Rink.
Op deze nitgebreide onderwjjs-discussios
volgde hot «kun8t"-dobat.
Het voornaamste nummer op dit program
was do aankoop der gedeeltelijke schildorijon-
eollectie-Six voor 1550.000. Met eon groote
meerderheid werd deze post aangenomen67
loden stemden vóór, slechts 17 tegen.
Onder allo partjjon in de Kamor schoen
groote geestdrift voor die dure «nationale"
kunst te zjjn. Do heeren De Beaufort, Van
Idsinga, Do Stuers, Thomson en Do Ridder
wedijverden om het hardst, wie er het warmst
voor zou pleitenDe hoer Do Stuers ging
zelfs zóó ver te verklaren, dat Minister Rink
zich door deze daad oen «eereplaats" onder
de Ministers had veroverd. Waar het Melk-
meisje van Vermeer al niet aanleiding toe
geven kan
De heer Troelstra had zich tegen dezen duren
aankoop verklaard, er geen kwaad, eer veel
Is in ziende, dat onze nationalo kunst ook
over do grenzen meer en moer bekend wordt
Ook was deze afgevaardigde van meening,
dat de regeering onze nationale kunst meer
zou helpen door het gold, nu gevraagd voor
eenige zeer dure oude schilderijen, te besteden
om de thans levende kunstenaars uit do ban
den der kunstkoopera te houden wat zeker
geen onpraktische opvatting der zaak is.
Al de critiek op dezen aankoop, ook van
buiten uitgeoefend, heeft ochter weinig mogen
baten. Behalve de socialisten, stemden togen:
de heeren Zjjlma, Van Vuuren, IJzerman, Van
Veen, Van Vliet, Van Dedem, Lieftinck,
Duymaor van Twist, Passtoors en Van Vljjmen.
Het Melkmeisje zal in het Rjjksmuseum te
Amsterdam oen plaats vinden, terwjjl de overige
38 doeken over de provinciale muBea verdeeld
zullen worden.
Do heer De Stuers was zoo zeer in zjjn
nopjos over dezen aankoop, dat hjj Z. Ex. nog
eens persoonlijker voor ging bedanken en zich
daarbjj in een der ministers-stoelen noervleide
De golden voor de stichting van een «Con-
traal-instituut voor hersenonderzoek" schenen
nog een oogenblik in gevaar, doch werden ten
slotte toegestaan, nadat de Minister den heer
Blooker het groote algemeene nut van zoo'n
inrichting had aangetoond.
Dr Blooker meonde n.l., dat het instituut
alloon ten dienste van geleorden zou zjjn.
Een amondement-Van Vuuren c. s. om de
f 5000 subsidie aan openbare leeszalen niet
toe te staan, werd met 40 tegen 38 stemmen
verworpen.
Het ging hier weder rechts tegen links.
De heeren Van Vuuren en Schokking wilden
van deze subsidie niets weten, omdater in
die leeszalen zooveel roode lectuur te lezen
Jöns PettersBon wub een van de kleinste en
armste boeren in Sm&aland, zoodat verschei
dene daglooners het niet slechter hadden dan hjj.
Een toegevende predikant had de kinderen
van Pettersson laten aannemen vóór ze nog
veertien jaar oud waren. Dadeljjk na do aan
neming gingen ze het hais nit, om hun brood
zelf te verdienen, net als de kindoren van de
dagloonera.
Gustaaf, de oudste zoon, die doorging voor
bjjzondor slim, werd door een rjjken boer in
een andere provincie in dienst genomenhjj
schreef zelden en liet eindeljjk in het geheel
niets meer van zich hooren. Met de overige
kinderen ging het niet anders, en toen
ouders stierven, waren nog slechts twee der
kinderen met elkaar in aanraking gebleven:
Johan, die een mislukte poging had gedaan
om de kleine holstede over te nemen, en zjjn
broers en zusters «uit te betalen," en Ingrid
die met een daglooner in het dorp was getrouwd.
De hofstede kwam onderden hamer, en het
eenige wat Johan van den boedel redde, was
oen uitgemergeld oud paard. Van dien tjjd
af verdiende hjj met veel moeite zjjn brood
als voerman bjj een klein spoorwegstation,
dat ver van het geboortedorp lag.
Zoo waren de kinderen van Jöns Pettersson
naar alle windstreken verspreid, en wisten
niets meer van elkaar, want de gemeenschap-
pel jjke familie-naam Pettersson was door zjjn
veelvuldigheid niet geschikt de familie bjj<
te houden.
In een landstadje had zich een sluwe koop
man gevestigd, die door een handel in "brand
stoffen, graan, en allerlei landbouwproducten,
veelgeld wist te verdienen Gustaaf Pettersson,
zoo heette hjj, was een van de meest gèsl<
zakonmenschen, die ooit m het stadje geweest
waren. Hjj noemde zjjn zaak «speciale on
derneming van lanbouwprodncten", en nam
ieder jaar nieuwe artikelen nu eens graszaad,
dan weer gemaakto kleeren, een derde maal
kunst most zoodat er ton slotte geen dag ver
liep, of er verscheen een knecht om te klagen
over hot ellendige bocht dat aan hun baas
verkocht was, of een of andere landbouwer,
die over Pottersson's kunstmest kwam schelden,
welke in het geheel niet de beweerde samen
stelling had.
Op zekeren dag zat Pettersson in zjjn kan
toor en bladerde jjverig en niet zonder succes
in zjjn boeken om naar achterstallige schul-
ligty-alsook omdat die subsidieering meer op
den weg der gemoentobenturcu zou liggen.
Do hoeren Drucker, Schaper on Dolk ver
dedigden zeer warm en uitvoerig het minis-
trieele voorstel, hetgeen door Z. Ex. nog eens
aasgedikt werd.
Dat er b.v. in de leeszaal te 's Gravenhage
geen katholieke bladen liggen, is hieraan tof
fe schrjjven althans lichtte de heer Dolk
toe dat doze geon reductie willen geven,
hotgoen mot alle andere bladen wel hot geval is.
Dit amendement riekte weer sterk naar de
politiek.
Morgen slot Binnonlandsche Zaken en dan
Oorlog.
De Rijksmiddelen.
Tn de maand November hebben do Rijks
middelen een som opgebracht van f 16 755.151.75,
terwijl dezelfde maand van verleden jaar
f 17.090.244.20 in de schatkist bracht. Het
voor dit jaar nadeelig verschil bedraagt der
halve f' 235.092 45, wel niet zooveel dus als
October, maar toch zeker meer dan gonoeg.
Voor sommige rubrieken waren de schom-
molingcn in de cjjfors nogal aanzienlijk, het
geen uit de volgende vergeljjking blijkt
In November 1907 werd moer ontvangen dan
in November 1906 op de volgende middelen
personeele belasting f 16.000suikeracejjnzen
f 384.000, gedistilleerd f 26.000: zegelreehten
f 21.000; domeinen f 2000postorjjen f 77.000
rijkstelegraaf f 15.000; Staatsloterij f 3000;
loodsgelden f 17.000.
Minder brachten ditmaal op de grondbelas
ting f 35.000 bedrijfsbelasting f102.000; ver
mogensbelasting f 242.000het recht op de
mjjnen f 12.000; invoerrechten f27.000; wjjn-
accjjns l 6000; zoutaccjjns f 1000; bier- en
azjjnaccjjns f 9000; accjjns op het geslacht
1' 18.000; belasting gouden en zilveren werken
f2000; registratierechten f'41.000; hypotheek
rechten f 1000; en last not least successie
rechten f 398i000.
Waar dus aan de eeno zjjde f 384.000 meer
werd ontvangen uit den suikeraccjjns.lovordon
de wisselvallige successierechten deze maand
f 398.000 minder op dan in November van het
vorig jaar, terwjjl ook de aanzienljjke mindere
ontvangsten uit de bedrijfsbelasting en de
vermogensbelasting hebben medegewerkt tot
het nadeelig verschil.
De opbrengst van don suikeraccjjns in de
jongste driemaandou van 1907 was f5.856.787.£6,
tegen f 5.544.773.51' in goljjk tjjdperk van
1906.
Rijksmiddelen hebben iu de eerste elf maan
den van dit jaar opgeleverd f 147.719.838.21',
fegon f 145.371.045.06' in de eerste elf maan
den van 1906, zoodat we nu nog f 2.318.793.15
op verleden jaar vooruit zjjn. (N. C.)
TWEEDE KAMER.
In do avondzitting van Woensdag werden
verschillende kleine wetsontwerpen behandeld
en aangenomen. Zoo dat tot goedkeuring van
het verdrag mot het Duitscho Rjjk over de
wedorzjjdscho erkenning van naamlooze ven
nootschappen, dat betreffende het Indisch kas
tekort, hoofdstuk Xll der staatsbegrooting
nvoorzione uitgaven en de wet op
Middelen.
Ook werd aangenomen hot wetsontwerp tot
wjjziging der Ongevallenwet 1901.
Door den voorzitter werd medegedeeld dat
de heer Tulina in verband mot de verklaring
den Minister van Oorlog in paragaaf 5
van zjjne Memorie van Antwoord zjjne motie
(betreffende instelling oener bezuinigiugcoui-
missie) beeft ingetrokken.
BENOEMINGEN. ENZ.
Bjj kon. besluit is aan W. van Djjk een
eervol ontslag verleend uit zjjno betrekking
van commissaris van politie te Hilvorsum.
De Minister van Financiën brengt ter kennis
van belanghebbenden, dat op 3 Mpart 1908 en
volgende dagen te Arnhem het vergelijkend
examen voor kommies der directe belastingen,
invoerrechten en accjjnzen zal worden gehou
den, ter vervulling van 120 plaatsen, welke in
1908 of later mochten openvallen.
Voor nadere bjjzonderheden zie men St. Crt.
no 297.^
KORTE MEDEDEELINGEN
VERGADERINGEN.
Het ledental der Vereeniging tot bestrijding
\n het Neo Malthusianisme, is, naar op een
Maandag te Amsterdam door die Vereeniging
gehouden vergadering bleek, gedaald, hoewel
niet onrustbarend. Het bedraagt nu 600.
Volgons de opvatting van don Voorzitter
moest de bestrjjding meer practischer ,zjjn
b nu te theoretisch. Samenwerking van
verschillende kringen was noodig.
Het saldo der rekening steeg ovor hot af-
geloopen jaar van f 330 tot f 414.
Do heeren dr. H. Pinkkof en dr. D. Snoeck
Henkemans werden herkozen als bestuursleden,
terwjjl in do vacaturen, ontstaan door het
bedauken van mr. P. J. M. Aalberse en dr. A.
L'. v. Tussenbroek voorzien werd door de
benoeming van rnr. F. J. J. Janssen en J. N.
van Munster.
OOST-INDIÊ.
F1 o r e s.
De correspondent van do N. R. Crt. te Ba
tavia seinde Woensdag
Christoftël marcheerde via Potta en Rindoe
over do hoogvlakte naar Maoe Embo, verder
ging hjj per stoomboot naar Endeh. Hjj on
dervond sporadisch tegenstand. Iljj is weder
uitgerukt voor een aotie tegen N. Dora.
Door Gedeputeerde Staten van Zeeland
is bepaald dat de herjjk van de maten en
gewichten in 1908 voor die provincie zal
plaats hebben in de verschillende gemeenten
op datums tusschen 2 Januari tot en met 25
Juli.
Bij kon. besluit is aan don heer J. H. C.
Heyse, onder dankbetuiging, eervol ontslag
vorloond als commissaris vanwege Nederland
om met de door België benoemde commissa
rissen lo. oen onderzoek in te stellen naar den
tegonwoordigon toestand der afwatering van
Vlaanderen en 2o. eene regeling te ontworpen
van het beheer der in Nederland en België
gelegen polders, en is, zooals in ons vorig
nommer reeds gemeld werd, te zjjner vervan
ging benoomd jhr mr E. A. O. de Casembroot
lid van Gedeputeerde Staten van Zeeland.
denaars te zoeken. Daa- was bjj voorbeeld eon
man en landbouwer J. Pettersson, die zich
reeds drie jaar lang kunstmest liet sturen naar
een klein spoorwegstation, vier of vjjf mjjlen
naar het Zuiden.
Hjj dong nooit iets af op de prjjzen, be
klaagde zich nooit over het slechte gehalte
van den kunstmest, maar had, zooals Pettersson
met schrik zag, in die drie jaar niet hot
minste afbetaald. Hg stelde dadeljjk een maan
brief op, en toen die niets hielp, gaf hjj de
zaak over aan het gerecht, en liet beslag
loggen op den boedel. Toen het gerecht hem
op zjjn vraag had meegedeeld, dat men ook
beslag gelegd had op twee jonge, Bterke trek
paarden, besloot hjj er op den dag dat
vorkooping plaats had, heen te rjjden, om te
zien of hg die dieren ook voor zjjn zaak kon
gebruiken.
Toen de koopman Pettersson aan het doel
van zjjn reis was gekomen, bevond hjj dat de
paarden zeer bruikbaar waren, maar hg wjjdde
er slechts weinig aandacht aan, want hjj
schouwde in den eigenaar, Johan Pettersson, zulk
een trouw evenbeeld van zjjn overleden vader,
dat hjj er geen oogenblik aan twjjfolde zjjn eigen
broeder voor zich te hebben. Die voorman en
landbouwer J. Pettersson kon niemand anderB
zjjn dan zjjn eigen broer Johan. Hg -was zoo
verrast, dat hjj reeds op het punt stond mutr
zjjn broer te gaan en zich bekend te maken.
Maar neen, dat zou onvoorzichtig zjjn geweest.
Uit Vlissingen.
Tot boekhouder bjj de Nuts Spaarbank al
daar is uit de vroeger medegedeelde voor
dracht benoemd de heer C. Kamermans Jz.
Woensdagavond gal te S o u b ti r g de
zangvereoniging Uitspanning door Inspanning,
directeur de beer A. Cornelissen, in het café
De Zwaan, voor oon talrjjk publiek liaar ge
wone jaarljjksche uitvoering. Een twaalftal
zungnummors werden, zoo schrjjft men ons-
verdiensteljjk uitgevoerd en oogstten veel
bijvalook een paar toonoelstukjes vielen zeer
den smaak. Toen één der aanwezigen dank
zegde, stemden velen dan ook luide daarmee in.
Na afloop volgde een gezellig bal. Directeur
leden hebben de eer hun dorpsgenoot! n
weer een aangenamen avond bezorgd te hebben.
De licht wachter van het kleine kust
licht te Westkapelle, Wm van Roojjen,
zal met ingang van 1 Jan. a. s. in geljjke
betrekking aangesteld worden aan den steem n
vuurtoren, zulks ter vervauging van den lichtj
wachter Jb Minderhoud, die als zoodanig tegen
dien tjjd eervol ontslag heeft aangevraagd en
verkregen.
Het kleine kustlicht zal dun voortaan onder
houden worden door het personeel van den
jjzeren vuurtoren.
Woensdag avond trad te Nieuw en
St. Joosland in eene openbare bijeen
komst, belegd door de Vrjjzinnige Kiesvereeni-
ging aldaar, de heer Ilerm. Snjjdors van
Middelburg namens liet Zeeuwsch-Subcomité voor
Grondwetsherziening en Algemeen Kiesrecht.
De zaal was zeer goed bezet door oen aan
dachtig publiek, dat met groote belangstelling
de voordracht over grondwetshei ziening en
algemeen kiesrecht volgde.
Van de gelegenheid tot debat werd geen
gebruik gemaakt.
Uit Stavenisse schrjjft men ons:
Toen de rjjdonde nachipost Stavenisse
Bergen op Zoom in den nacht van Dinsdag
op Woensdag even buiten de kom der ge
meente was, viel het paard voor de kar neer.
Het dier kon niet meer. Bjj den heer L. J.
Dorst, burgemeester, werd hulp gehaaldmet
behulp der knechts word het paard aldaar in
don stal gebracht en met een paard van ge
noemden heer word de post verder vervoerd.
Naar men algemeen hoort, moet het met
don nachtdienst treurig gaan. Zeer vele mor
gens komt dio dienst veel te laat te Bergen
op Zoom aan, zoodat de eerste trein gemiBt
wordt.
Dinsdag waren de ingelanden van het
waterschap Poortvliet voor een buitengewone
vergadering in hot schoollokaal te Poort
vliet opgeroepen, om te beraadslagen over
het al of niet plaatsen van een stoomgemaal.
Hoewel dit door sommige heeren met kracht
verdedigd werd als hoognoodig voor een groot
gedeelte van den polder, daar th&nB en bjjna
den geheelen winter door, uitgestrekte streken
onder water staan, werd toch met 34 stemmen
voor en 63 tegen besloten geen machine te
plaatsen.
In de heden te Aardenburg gehouden
voltallige raadszitting werden brievea voor
gelezen van den districts-schoolopziener en
van Gedeputeerde Staten, waarin door den
eersten werd medegedeeld, dat de Raad geen
De energieke koopman Pettersson had niet de
minste geljjkenis met den armen vader Jöns
PettersBon, en Johan was nog zoo klein ge
weest toen zjjn oudste broer het ouderljjk
huis verliet, dat hij hem onmogeljjk kon
herkennen. Het was raadzaam te zwjjgen
zoo'n arme broer kon lastig worden.
Intusschen stond de arme voerman-landbou
wer Pettersson 'voor hem, met een eerbiedigen
blik zjjn strengen schnldeischer gadeslaand.
Zjjn oogon waren vochtig en zjjn mondhoe
ken vertrokken zenuwachtig alsof bjj wat
wilde zeggen, dat hjj niet over zjjn lippen
kon krjjgen. Eindeljjk wist hjj zich zelf te
overwinnen. Hjj nam zjjn pet af en stamelde
«Mijnheer, de paarden zjjn het meeste
waard van alles wat ik heb, en ik ben geheel
verloren als ze onder do waarde verkocht
worden."
De koopman Pettersson was weer op hot
punt zjjn hand uit de strekken en te zoggen:
Kon je me dan niet meer, broer Johan Maar
niet alleen dat bjj dan niet meer het recht
zjjn loop kon laten gaan, voortaan zou zjjn
broer dan ook alles op krediet bjj hom koopen
en hem op allerlei wjjzen lastig vallen. Hjj
sloot derhalve zjjn hand, en stak die in zjjn zak.
«Ik kon het me voorstellen, beste Pet
tersson, dat deze gerechtelijke verkooping hard
voor je is. Maar je hebt je ook werkeljjk
niets geen moeite gegeven je schuld af te
betalen."
«Och mjjnlieer, het heteekent een schade
van meer dan honderd kronen voor me,
als de paarden hier, waar er geen liefhebbers
voor zjjn, verkocht worden, in plaats van dat
ik er zelf meer naar de markt ga."
Zou het misschien toch slechts een bedrie-
geljjke geljjkenis met don vader zjjn? Gustaaf
moest daarover zekerheid hebben, en vroeg
:om los weg«Kom je uit dit dorp, Pet
tersson
De toegesprokone was verbaasd over den
vriendeljjken toon, en antwoordde
«Neen, ik kom uit Smaaland, mjjn ge
boortedorp ib Hagen."
Ja, dat had Gustaaf Pettersson ook al dade
ljjk geweten, zoodra hg zgn schuldenaar ge
zien had, In die omstandigheden viel het
hem toch pjjnljjk de verkooping te doen plaats
«Ik zal je eens wat zeggen, Pettersson,"
begon hg welwillend. «Wanneer je in staat
bent, mjj de rechts-onkOBten die ik om jouw-
entwil gemaakt hebt, te vergoeden, zal fk van
een gorechteljjkon verkoop afzien. Dan zul jo
je paarden zelf kunnen vorkoopen."
Het was of op het verweerde gezicht van
Johan Pettersson plotseling de zon doorbrak
daarna vlooiden hem de tranen uit de oogen,
en greep hjj de hand van zgn schnldeischer.
«God vergelde het u, mijnheer Pettersson,
God vergelde het u!"
Aan de kooplustigen die zich voor de