BIJVOEGSEL
Middelburg 7 December.
^andbouiAkromek.
Kamerc-verzicht
Verschillende Berichten.
Maandag 9 Dec. 1907 no. 290.
VAN ONZEN VASTEN MEDEWERKER.
Vier cultuurgewasscn.
II.
Van de vier cultuurplan ton, waarvan wij u
in 't vorig nommer een en ander aangaande
hare geschiedenis hebben medegedeold, bestaan
zoo al niet verschillende soorten, dnn toch tal
van variëteiten, waarvan sommige een gevolg
zjjn van verandering van land en klimaat,
wellicht ook van verschillende afstamming;
andere een gevolg van kunstmatige kruising,
waarop men zich in de laatste tientallen jaren,
zoowel in ons land als in hot buitenland,
stelselmatig hoeft toegelegd en waarbjj Rimpau
in Duitschland, Vilmorin in Frankrijk, Mans-
holt in Nederland, om van dé leeraren aan
rijkslandbouwscholen geone afzonderlijke mel
ding te maken, zich een grooten naam hebben
Wanneer men in ieder van twee variëteiten
eigenschappen ontdekt, die wol in elke variëteit
afzondorljjk voorkomen, maar dio men gaarne
in éóne soort zou vereenigd zien, dan noemt
men zijne toevlucht tot kruising.
In dat geval neemt men uit de bloemen,
die men voor die kruising bestemd heeft, zoo
tjj dig mogoljjk do meeldraden weg, men castreert
ze, om daardoor zelfboatuiving to voorkomen
zulks moet natuurlijk geschieden, vóór dut do
helmknopjes zich hebben kunnen ontwikkolen.
Vervolgens wordt de stempel bestoven met
het stuifmeel van de soort, waarmede men
kruisen wil. Bjj do opgave van do beide soor
ten, waaruit het kruisingsproduct is ontstaan,
noemt men eerst de plant, waarvan hot zaad
gewonnen en daarna do plant, waarvan het
stuifmeel gebruikt is.
SomB wordt een kruisingsproduct weder ge
bruikt als de moeder van een tweede krui
singsproduct- Een voorbeeld daarvan levert de
thans in vele streken verbouwde Wilhelmina-
tarwe van don heer Broekema.
Deze bestoof do stompels van de bloemen
van de Squarehead, die sedert 1874 uit En
geland ook in ons land is ingevoord, met het
stuifmeel van de Zeeuwsche tarwe, en
kreeg daarvan een product, dat, in vorm van
de aar geheel overeenkomende met dien der
Zeeuwsche tarwe, in ongenaaide pakjeB en
witte gladde kafjes, een matig grooten, witten
goed govulden meligen korrel leverde, maar in
opbrengst daarmede zoo gelijkwaardig was, dat
het nieuwe ras, onder den naam van Spijktarwe
in den handel gebracht, weinig opgang maakte.
Eene andere variëteit, ontstaan uit bestui
ving van de Zeeuwsche tarwo met de Square
head, kreeg den naam van Duivendaaltarwe.
De aar had iets van de moederplant, maa
opbrengst was grootor, ofschoon do korrel, wat
minder rond dan bjj de spjjktarwo, overigens
nagenoeg dezelfde eigenschappen heeft.
De spjjktarwe werd door don beer Broekema
andermaal gekruist met Squarehead en het
product dier kruising kreeg don naam van
Wilhelminatar wo.
De aar dezer variëteit is vierkant, gedrongen,
nagenoeg van goljjko breedte tot aan den top,
die min of meer versmald en afgerond is het
stroo ia dik, hard, vrij kort wit, gelijkmatig
van dikte en vrjj van legeren. In ieder pakji
komen 4 tot 5 korrels voor, geelwit van kleur
rond, tameljjk groot, goed gevuld. De opbrengst
iB zeor groot.
In de verslagen van de Proefvelden van
Zeeland over 1905 en 1906 vindt men daar
omtrent eenigo opgaven van den heer Ris-
seeuw—Tromp te Schoondjjko, die met deze
en enkele andere variëteiten prooven heeft
genomen.
De Wilhelminatarwo is algemeen gebleken
eene uitstekende variëteit te zjjn wat de op
brengst botroittoch is hare bakwaarde vol
gens de mededeelingen, van verschillende bak
kers ontvangen, minder dan die van de witte
Bordeaux-tarwe, een kruisings-product van
ruwarige Essex en roode Bordeauxtarwo,
welke variëteit in Zeeland boofdzakolijk inge
voerd is door den heer C. A, H. Wagtho te
Tholen en thans algemeen verbouwd wordt.
Het Btroo daarvan is sterk en lang, de aar
godrongen en vol, de kafjes zjjn gewoonlijk
zonder naald wit en glad, de korrel is zeer
ondiep gegleufd, rond en wit en levert
zeer wit meel. De bakwaarde is zeer groot en
de opbrengst nagenoeg geljjk aan die der
Wilholminatarwe.
Tot do goede tarwe-variëteiten, die ook in
onze provincie zeer veel verbouwd worden,
behooren do reeds hooger genoemde raw-
arige Essex, bjj ons voldoende wintervast, en
de gladarige Essex, waarvan de aar iets losser
gebouwd is dan die der vorige en ook iets
minder oplevert.
Toch verdient zij o. i. de voorkeur boven
de ruwarige, omdat de fluweelachtige beharing
Men spreekt doorgaans van ruw- en glad-
arig. Wjj hebben dat gebruik gevolgd, ofschoon
hier eigenlyk sprake is van de kafjes, die
bebaard en onbehaard zyn. Da Franschen zeg
gen dan ook Mé d duvet (met dons) en dé
Engelschen rough chaffed (ruw gekafd).
der kafjes bg nat weder in don oogsttijd het
water langer vasthoudt en daardoor aanleiding
geeft tot Bchieten.
Nog maken wjj hier de opmerking, dat
tarwe, die geoogst wordt van «geperkte" vel
den, dat zjjn de zoodanige, die met schapen-
mest bemest zijn, door de bakkers niet gezocht
is, omdat het beslag by het maken van brood
drjjft". Wat de oorzaak van dit »dr}jven" is,
s ons onbekend; wjj constateeron alleen het
feit, dat zoodanige tarwe nooit bjj hun weten
door bakkers voor oigon gebruik zal worden
aangekocht. Komen zjj daarvan bjj aankoop
in 't bezit, dan wordt dit gebrek verholpen
door toevoeging van ander tarwemeel.
Geschoten tarwe is niet geschikt voor de
bakkerjjtoch wordt het daarvoor uit winst
bejag nog wol gebruikt met bijvoeging van
aluiD, welke toevoeging voor do gezondheid
van den gebruiker niet gewenscht is.
Verder wordt de tarwo gebruikt voor het
maken van stijfsel 100 KG tarwe leveren
ongeveer 50 KG stijfselde afval wordt ge
bruikt als veevoeder.
In vele deelen van Zeeland wordt het tar-
wostroo gebruikt als bjj voeder voor bet rund
vee; hot bevat 0.8 o/0 eiwit, 0.4 y0 vet, 23.6 o/o
zetmoelstoffen en auiiden (alle verteerbaar),
tegenover nagenoeg 86 droge stof.
Wanneer men daarbjj bedenkt, dat melkkoeien
agelijks noodig [hebben 24 KG droge stof,
2.5 KG verteerbaar eiwit, 0.8 KG verteerbaar vet,
13 KG verteerbaar zetmeel enz. (koolhydra
ten) per 1000 KG lovend gewicht, dan kan
men gemakkelijk nagaan, dat bjj de Btroovoe-
dering nog aardig wat ontbreekt om de dieren
in een goeden staat te houden.
Wij halen deze cjjtora even aan, om de ge
ringe waarde van tarwestroo als voevoeder
duidoljjk in het oog te doen springen.
In Italië, vooral in Toscane, wordt eene
tarwesoort alleen uitgezaaid om het stroo.
Zoodra in Juni do aartjes zich vertooncn,
wordt do plant getrokken geljjk bjj ons het
vlas, aan bosjes gebonden, gedroogd, gebleekt,
gezwaveld en gesorteerd. Dit stroo wordt
gebruikt voor het zoo algemeen bekende
vlechtwerk, dat als Italiaansch stroo in don
handel wordt gebracht en hoofdzakelijk voor
vrouwenhoeden wordt gebruikt. Ook in België,
Frankrjjk, Engeland en Duitschland, (Zwarte
Woud) en in Zwitserland bloeit deze tak
van nijverheid, die honderden menschon werk
l brood verschaft.
De tarwe wordt overigens nagenoeg uit
sluitend gebruikt voor menscheljjk voedsel
de zemelen (in vele deelen van Zeeland «gcuus"
geheoteD) zjjn een uitmuntend voeder voor
melkvee.
Men onderscheidt gewoonlijk twee soorten
van tarwebrood; lo fijn brood, wittebrood,
Fransch brood, kadetjes enz., vorvanrdigd van
meel zonder zemelen, hetwelk zeer gemakkelijk
te verteren is; en 2o kropbrood, grofbrood,
krop uit den zak, gebakken van het meel,
zooals het van den molen komt, maar waaruit
bjj louter vergissing wel eens de fijnste bloem
verdwenen is. Dit brood, ook wel «boeren
brood genoemd," is om de zemelen, die 10,3
verteerbaar eiwit, en 2,9 0/0 verteerbaar vet
bevatten, vrjj wat voedzamer dan fijn brood,
prikkelt do wanden van hot darmkanaal meer
en is ook iets moeiljjker te verteren.
Van de rogge-variëteiten vestigen wjj do
aandacht op de «Prohsteier", die afkomstig is
uit Holstoin, en op de daaruit door Rimpau
erkregen «Schandstedter", die, wanneer men
e te velde ziet met hare buitengewoon lange
aren, heel wat belooft, maar in beschot door
gaans tegenvalt, omdat de aren meestal wjjd
geschakeld en zelden vol zjjn. Gedrongen,
volle aren en goed gevulde korrels levert de
«Petkuser" rogge, die ook in Zeeland geeno
onbekende is. De opgenoemdo variëteiten
eischen iutusschen een vruchtbaron, zeer zai-
veren bodem en eene degelijke bemesting.
Voor de zandgronden en lichte zavelgronden
zjjn zjj niet geschikt; voor dozo dient men zich te
bepalen tot de inlandsche, die onder allerlei
namen in Nederland voorkomt en zich in den
loop dor jaren naar do omstandigheden, toe
stand van bodem en klimaat, heeft loeren
schikken.
Rogge wordt in Zeeland weinig verbakken,
behalve voor paardenbrood. In de noordoljjke
provinciën, Groningen, Drenthe, Friesland,
Overjjsel wordt het roggebrood, zwart brood,
gebakken van gebroken en niet van gomalon
graan. In Noordbrabant, Limburg en een
groot deel van Gelderland wordt het fijn ge
malen en eveneens tot roggebrood verworkt,
dat minder zwart oa droger is dan in de eerst
genoemde gewesten. Het fijne meel, de bloem,
van rogge wordt overal, waar men roggebrood
gebruikt, aangewend voor fijner brood, in do
noordelijke provinciën «stoet", in Noordbra
bant «ruik" genoemd. Het fijne ro
wordt in groote hoeveelheden gebruikt voor
het bakken van koek, moppen en in de noor
delijke provinciën voor eon koek, die wegons
hare zachtheid den naam draagt van «olde
wuven", doch daar ook uit tarwebloem of uit
een mengsel van beide gebakken wordt.
Wordt vervolgd.)
Zitting van Vrjjdag.
Het »Waterstaat"-debat, heden morgen be
ëindigd, bracht aan het slot nog een zeer be
langrijke discussie over de w jjzo van belegging
der RykspoBtspaarbank-geldon. Is die Bank by
een ernstige crisis, bv. in oorlogstyd, wel
behoorljjk gewapend tegen een «run"
«Neen", zeide de heer Patjjn beslist, na in
een uitvoerige rede zeer duidoljjk denadoolen
aangetoond te hebben, wolke de tegenwoordige
wjjze van belegging, by een dergelijke gebeur,
lykheid zou opleveren.
In de eerste plaats wees deze afgevaardigde
op het gevaar, dat alloen Noderlandsche fondsen
aangekocht mogen wordon. Waarom ook geen
buitenlandsche waarden Het is toch niet wel
aan te nomen, dat uitsluitend in Nederland
soliede belegging te vinden is.
Stel het geval, dat hier een oorlog uitbrpekt
en de inleggers en masse hun geld opvragen
dan zal de Bank hare Noderlandsche waarden
op.do markt moeten werpen om aan contanten
te komen, waardoor de crisis verergerd zal
worden, omdat hierdoor de markt natuurljjk
nog meer gedrukt wordt. Buitenlandsche
fondsen, die een internationale markt hebben,
kunnen, gemakkelijker en niet veel minder
verlies in tjjden van binnonlandsche crisis
geliquideerd worden. By do tegenwoordige
wjj ze van beheer schuilt dus een groot gevaar.
Het terugvorderen der 17 miliiocn, welke de
Bank thans op prolongatie heeft uitstaan, zou
ook een middel van redres zjjn, dat geen aan
beveling verdient, want daardoor zou de
geldmarkt ten zeorste gedemoralisoord kunnen
worden. Er moot dan ook een hooger bedrag
aan liquide middelen voorhanden zjjn. Het
tegenwoordige bedrag van 12 o/0 ia veel te
gering.
In België b.v. bedraagt het 30<>/o Tan het
totaal-kapitaal.
Do heer Patjjn vond dit een véél ernstiger
zaaje dan de vraag: of een paar honderd hu
zaren in oorlogstjjd wel te gelegener ure aan
de grenzen zouden kunnen zyn Als maat
regelen om aan doze bezwaron tegemoet te
komen, beval bjj aan
lo verhooging van het percentage der
liquide middelen;
2o. belegging ivök in buitenlandsche waarden;
3o. het aanleggen eoner buitenlandsche
wissel-portefeuille
4o. splitsing der directie, in dezon zin
dat er twee directeuren benoemd wordoneen
voor de spaartochniek en een speciaal voor
het beleggingswerk. Hierdoor zal tegelijker
tijd de invloed verminderen van den Itaad van
Toezicht, voornamelijk bestaande uit groote
Amsterdamsche bankiers, wat in sommige
opzichten zeer gewenscht zou zyn.
Do hoor Pieraon, die den bevrienden afge
vaardigde niet af wilde vallen, gaf toch als
zjjno meening te kennen, dat de groote uit
breiding der zaken bij do Rjjkapostspaarbanh
gezocht moet worden in de verbooging van
het bolegginga-inaxiniuni van f 800 tot f1200.
De Minister zou de denkbeelden van den
heer Patjjn in ernstige overweging nomen en
er den heer De Meestor over raadplegen.
Evenwel bestreed Z. Ex. inr Patyn's moening,
dat de reserve der Bank ingeteerd zou zjjn.
Dat tekort was slechts fictief.
Do hoor Treub ging hierin uiot don Mi
nister mede.
Hij schroef dit tekort toe aan de tegenwoor
dige lage beurskoersen en achtte het nood
zakelijk den indruk weg. te nemen, welke
misschien door mr. Patyn's redo verwekt zou
kunnen worden, als zou er eenig gevaar be
staan voor de beleggers.
Dit was natuurljjk geenszins het geval.
Was dit eigenlyk niet vechten tegen wind
molens
Uit het sobere, zeer zttakrijke betoog van
mr. Patjjn viel niet op te maken, dat de
gelden thans bij de rijkspostspaarbank in
gevaar zouden verkeeren. De spreker had
slechts gewezen op een eventueel gevaar in
oorlogstyd. En hiervoor komt hem niets dan
lof toe.
Aan dit debat waren de gebruikelijke pleit
reden door verschillende afgevaardigde voor
allerlei localb post- en telegrafio-toeatanden
vooraf gegaan.
Hierin zullen de lezers der Middelburgsche
Courant bitter weinig belang stellen, bv. of de
heeron Van Ascb van Wjjck en De Waal
Malefyt het postkantoor te Zeist in do Dorp
straat dan wel olders wenschon.
Dit alles kunnen wjj dus gevoeglijk over
slaan.
De Waterstaata-begrooting werd ten slotte
zonder hoofdeljjke stemming aangenomen.
om forten vooral «sterk" te bouwen en de
opmerkingdat do vjjand zjjn «eigen afstand''
kiest, zoowel als dat de marine-matrozen toch
vooral niet boven hun «stand" moeten leven.
Do heeron Jansen en Verhejj hadden het
optreden van dozen Minister met ingenomen
heid begroot.
Eerstgenoemde, die ocnige malen het feit
in herinnering bracht, dat bjj zelf vroeger
Minister van Marine was, vroeg: waarom do
Heemskerk nog niet gereed kwam en of dat
schiii moest dionon om er «reizon" mee te
maken
Constatoeren wjj nog, dat de heer Hugen-
holtz veel gematigder van toon was, dan hjj
andera ploegt te zjjn. Wel keurde hjj do kindor-
worving af, had hij nog véél aan to merken
en meent bjj o. a., dat het verloop bjj do
Marino zelfs door lotsverbetering der schepe
lingen moeilyk te keeren zou zyn. Deze
laatste meening deelde ook do heer Thomson,
die op het verschijnsel wees, dat, ondanks de
heerschendo werkloosheid, toch de matrozen-,
werving niet was toegenomen.
Eén punt in dit debat word door verschil
lende sprekers sterk op don voorgrond gescho
ven het houden der «Marine" buiten de poli
tiek.
Vooral do sprekers der rochtorzydo drongen
hierop aan.
De wenscbelijkheid hiervan zal wel niemand
ontkennen, maar als eenerzjjds don Minister
verweten word, dat de werving zoo slecht
gaat, on anderzyds b. v. do lieor Schokking
klaagt, dat erop bet Instituut te Willemsoord
geen christelijke adelborsten aaD to fokken
zjjn, kan men toch bezwnarljjk den ernst aan-
on van denzelfden spreker, waar deze op
het houden dor Marino «buiten de politiek"
aandringt.
hot geen politiek als de heer Duymaor
van Twist hot «ergerlijk" vindt, dat er aan
schepelingen van 22 jaar nachtpermissio wordt
gogoven on torens jammert, dat de worvmg
zoo slecht gaat? Gelooft deze afgevaardigde,
de animo om bjj do Marino te dienen
grootor zal worden, als do jongens weten, dat
zjj op hun 22 jaar zelf 'e nachts nooit vrjjheid
zonden hebben
Men houde het ons ton goede, dat wjj deze
Marine-adviseurs niet au-serieux nemen.
En zoolang do Kamer per amendement, voor
gesteld door een dominéé, tot het bouwen van
pantserschepen besluit en 's nachts tot 2 uur
toe over de soldjj van scheepsbarbiers beraad
slaagt, zal 't met de Marine wel hommeles
blyven. En dan klaagt de Kamer nog. dat de
kustverdediging oen vaag denkbeeld bljjft
Ware hot niet betreurenswaardig, men
er harteljjk om lachen!
Maandag komt de Minister aan bot woord.
ttENOEMINOEN. EN2.
Bjj kon. besluit is benoemd tot ridder in de
orde van den Nederlandschen Leeuw mr W. A,
Emden, belast met de waarneming der
betrekking van raad-adviseur bjj hot Dop.
Landbouw, Nijverheid en Handel.
Bij resolutie van don Minister van Koloniën
J. B. van der Houven van Oordt, referen
daris bij hot Dep. van Koloniën, gesteld ter
beschikking van don gouverneur-generaal van
N.-ln#ië, ten einde tijdelijk te wordon belast
met do waarneming der betrekking van alge
meen-secretaris van het gouvernement van N.
Indië.
Over de Marinobogrooting. welke daarna
aan de orde kwam, spraken 8 leden bi'
allen niet anders dan om te betoogen. dat
er eigenlyk niet veel over te zeggen viel.
Noemde de hoer Schokking deze begrooting
•toonloos", wjj zouden kunnen opmerken, dat
de gevoerde debatten zeker niet minder
•toonloos" waren. Maar niettegenstaande dozo
•toonloosheid" ontbraken natuurljjk toch niet
de bljjkhaar onontbeerlijke betuigingen van
meer of minder sympathie.
De hoeren Duymaer van Twist en De Waal
Malefijt klaagden over het h. i. ontbreken van
oen «vasten koers". Het geheele Matine-beleid
hing, volgens deze afgevaardigden, in de lucht.
Over de kustverdediging had do Minister do
Kamor niet ingelichtdie zaak schoen nog
steeds te wachten op hot «groote rapport"
Ook wist de Kamor nog altjjd niet, hoe de
Minister het tekort aan marino-manschappen
zou oplossen. Zelfs werd Z.Ex. vorweten dat
hjj schepelingen van 20—22 jaar «nachtper
missie" gaf, terwyl de heer Schokking be
treurde, dat het stichten van een christelijke
afdeeling adelborsten op grooten tegenstand
was gestuit.
Een hoog idoo zal Z.Ex. wel niet gekregen
hebben van de marine-critici in de Kamer. Wat
die heeren al niet als «denkbeelden" aan-
prjjzen
Do kordate, pittige, kléine heer Wentholt
wilde na het aanhooren hiervan, maar dadeljjk
privatum aan ieder dier afgevaardigden uit
leggen, hoe de vork eigenlyk aan den steel
zat. Toen b. v. de heer baron Yan Wassonaer
van Catwjjck, een ox-adelborst, vroeg waarom
de Minister geen sfcy-scrapcrs-model van marine
kazerne te Den Helder liet bouweD, sprong
Z. Ex. van louteriverbazing op, uit de bank,
waarop bij «aan de voeten" des sprekers gezeten
was.
Er valt voor den heer Wentholt op dit
gebied nog héél wat ervaring op te doen
Tot den schat «van denkbeelden" des heeren
|Van Wassonaer behoorden nog de aanmaning1
TWEEDE KAMER.
De Commisso van Rapportours over de be
grooting van binnenlandscho zaken geeft in
haar eindverslag eenstemmig aan de Regee
ring in overweging don post betreffende de
reorganisatie van de Machinieteuschool te
Amsterdam als nog terug te nemen. Het vraag
stuk, dat hiermede aan de orde is gesteld, acht
de commissie door do schriftelijke godachten-
isseling nog niet voldoende voorbereid, zoo
dat hot is te voorzien, dat eone mondelinge
gedachtenwisseling hierover een zeer grooten
omvang zou nemen, terwyl betwijfeld moet
worden, of zjj zou leiden tot een resultaat,
waarmede het belang dor zaak gediend zou zjjt.
Door Minister De Meester is aan de Kamer
meegedeeld dat er 3 millioen stuks van de
nieuwe stuivers in omloop zjju en dat er nog
evenveel gereed liggen.
Dan wordt 't dunkt ons tjjd die ook «los te
laten"nu ziet men ze nog slechts sporadisch
en dat verhindert het «inburgeren" van 't
muntstuk, merkt do Zulph. Crt op.
LETTEREN EN KUNST.
Hot eerste concert dor vangvoroeniging
Tot (Hefening en Uistpanning Dinsdag a. brengt
ons hier nog niet uitgevoerde koorwerken, die
zekor do belangstelling van velen zullen op
wekken Schubert's Es dur Messe is een zeer
mooi work, een der laatste, van d>-n vroeg
gestorven meester, en ecu koorcompositie
Christliche Trilogie van Asger Haumrik, den
Noorschen componist, van wiou bet vorig
jaar de Vereeniging voor Instrumentale muziek
alhier een orkestwerk uitvoerdeSginpht
Spirituelle.
Men zal zich dat wel niet grootsche, maar
aantrekkelijke werk herinneren en daarin een
aan'eiding vinden- ook mot zyn nu uit te
voeren koorwerk kennis te maken.
A. A. Noske.
Bjj de uitgevers W. J. Thiemo en Cie te
Zutphen is verschenen Benige verklaringen en
aanteekeningen bij Romain Kalbris par Hector
Malot, door Frans Bly, ontvanger lo klas der
Zeovaartrechten te Antwerpen.
Hot werkje is door den schry ver opgedragen
aan zjjn vriend Rich. G. van Nienwkujjb,' be
stuurder eener inrichting van onderwjjs,
leeraar aan do Zeevaartschool te Vlissingen.
Tot hoofdredacteur van do Dredasche Cou
rant is tegen 15 Januari bonoemd de heer W
Graadt van Roggen te Nymegen.
In Mei 1909 zal de honderdjarige sterfdag
van Jos. Haydn herdacht wordon, waarvoor
to Weenen roods voorbereidingen worden ge
troffen. Een programma is door prof. Adlor
ontworpon on toegelicht in een bjjoenkomst,
waar de regeering, do stad, de wereld van
geloorden en kunstonaara vertegenwoordigd
waten. Eorovoorzitters eener Haydn-commissio
werden benoemd.
Het bestnur der Internationale Musikgesellschaft
heeft besloten, tor gologenheid van do Haydn-
hordenking, het eerstvolgend congres te Wee
non te doen plaats hebben Mei 1909.
ONDERWIJS.
Voor de Scholen met den Bjjbel is gecol
lecteerd te Biezolinge mot Kapelle en Evers-
dijk f 108.35 Oostorland inet Kapelle, Ouwer-
kerk, Vianen en Sir Jansland f 11.92, en Vron-
wepolder t 24.75.
Te 's Gravenhage slaagde o. a. voor het
examen, schoolakte, boekhouden de hoer J. J.
Polderman te Borgen op Zoom.
LANDBOUW.
Onderzoek melk- en melk
producten.
Da directeur-generaal van den landbouw
brengt bet navolgende ter algemeeno kennis
Wjjl het veelvuldig voorkomt, dat do oor
zaak van gebreken van melk on van melkpro
ducten gelegen is in afwjjkingcn of ziekten
der melkkoeion, inzonderheid van den uier,
worden, met ingang van 15 December 1907,
aan de Rjjksseruminrichting, op aanvrage,
kostoloos onderzoekingen gedaan van melk en
melkproducten, wanneer het vermoeden bestaat,
dat do oorzaak dor geconstateerde gebreken in
do melk aanwezig was, voordat deze den uier
verliet.
Indien noodig, wordt vanwege de Rjjksse-
minricbtiDg een plaatselijk onderzoek inge-
stold. De eigenaar der dieren, de directeur dor
volfabriek of der melkinrichting, die een
onderzoek verlangt, is gehouden den ambte
naren dor Rjjksseruminrichting allo inlichtin
gen te verstrekken welke voor het onderzoek
vereischt worden.
Voeartsen, landbouwleoraron on zuivelcon-
sulenten zjjn evenoens bevoogd in verband
met hot in deze publicatie bedoelde onder
zoek de hulp der Rijksserummrichting in to
roepen.
Vanwege do inrichting worden godrukto
aanwjjzingen gegeven met betrekking tot hot
verzamelen en hot opzenden van melk en
melkproducten en gedrukte formulieren vor-
krjjgbaar gestold, welke door de belangheb
benden beboorljjk ingevuld bjj de inzendingen
moeten overgelegd worden.
De aanvragen en de inzondingen wordon
portvrjj gericht tot
«Rjjkeseniminrichting, afdeeling melkonder-
zoek, Vinkendwarsstraat 15, Rotterdam."
Na afloop van bet onderzoek ontvuugt do
aanvrager een schrifteljjk rapport.
Hot bericht van de herbenoeming van
don beer E. L. baron Van Hardenbroek als burge
meester van Noord wjj k is daar met groote
ingenomenheid ontvangen.
De raadsleden complimenteerden hem ten
zjjnen huize; do dag waarop de herbenoeming
intrad wapperde van de woningen der ingeze
tenen de vlag en de vertegenwoordigers van
tal van corporaties in do gemeente brachten
den burgemeester hunne gelukwenBchen.
's Avonds bracht de harmoniekapel den
herbenoemde eene serenade.
Zooals bekend, was de heer Van Harden
broek vroeger burgemeester van Domburg
en ook daar zesr gezien.
Volgens mededeeling van den a'geuieenen
secretaris van de Broederschap van Candidaat-
notarissen zyn porsoonlyke bezoeken aan den
secretaris-generaal van het Departement van
Justitie door solUciteerende candidatou, met
hot doel om hun belangen nader toe te lich
ten, totaal onnoodig, zelfs overtollig. Zy
zullen goed doen die te beperken tot de go-
vallen, waarin zjj van do zjjde van dien hoofd
ambtenaar tot een bezoek worden uitgenoodigd-
De Koningin-Moedor, die op den dag
van hefc bozoek van den Dnitschen Keizer te
Amsterdam tegenwoordig zal zyn, komt dan
des naici'ldig8 togen half vier aldaar aan en
zal als gast van de Koningin ten pa'.cize op
den Dam logeeren tot den volgenden ochtend,
als wanneer H. M. naar Den Haag terugkeert.
Do blikfabriok der vennootschap Verwor
te Krommenie wordt heden (Zaterdag) avond
door de directie stop gezet, tengevolge van
een op die fabriek hoerscbend conflict ten-
diinsto wanneer hot niet gelukt tot oen ver-
geljjk te komen, waarto e een commissie werk
zaam is.
Een 350 personen zouden daardoor buiten
werk geraken.
In een Vrijdagmorgen gehouden vergadering
van stakers bjj do firma Nico ter Kuilo en
Zonen te Enschedé en organisatiebeaturen
keurden de laatste de staking ten zoerste af als
directe actie en raaddon aan nogmaals een
conferentie aan te vragen. De firma stond
toe op Maandag aanstaande, mits zjj
hot werk Vrijdagmiddag hervatten. De arbei
ders besloten dienovereenkomstig.
3ij het station Barendrecht is Donderdag
de laatste wagon van een goederentrein ge
derailleerd, waardoor deze van de spoorbaan
in een sloot viel.
Een remmer, die zich op don wagen bevond,
werd aan schouders en knie verwond.
Het spoorwegverkeer ondervond geen merk
bare vertraging.