MIDDELBIIRGSCHE COIRANT. N°. 281. 130' Jaargang. Donderdag 28 November. Middelburg 27 November. Uit Stad en Provincie. BUITENLAND. 1907. D6ze courant verachijnt d a g e 1 ij k a, mot uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaa', zoowel voor Middelburg ala voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thorm. alhier en tol. weerbericht van het K. N. Met. lnstit. te Bilt. 27 Nov. 8 a. vm. 53 gr., 12 n. 55 gr., av.4 n. 54gr. Hoogste harotn. stand 763.1 te Horta, laagste 732 8 te Valentia.—Ver wachting tot denavond van 28Nov.: voorloopig nog stormachtige Z.W. wind, zwaar bewolkte lucht, regenbuien en dezelfde temp. Advertentiön20 cent per regel. Bij abonuement veel lager. Geboorte-, dood» ea alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1' 1.50; elke regel inear 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plauts, die zij innomen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig nit Zeeland, botreffonde Handel, Nijverheid en Geldweion, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DB LA MAR Ai., N Z. Voorburgwal 360, Amsterdam. Bij deze courant behoort een bijvoegsel. De opgaaf van den spoordienst komt in dit nommer voor op de gebruikelijke plaats. Kameroverzicht. Zitting van Dinsdag. Boven eene beschrijving van het meerendeel der lieden gevoerde debatten over de afdeeling «Arbeid", zou men gevoeglijk als titel kunnen zotten-Een kjjkje in het maatschappelijk leven van de tweede helft der 20ste Ëeaw". Hoe heerljjk zullen onze nazaten leven-onder al die wetten, welke hun arheid, ieder hanner handelingen, ja geheel hun doen en laten binnen aangewezen vaste banen zullen leiden De hoeren Schaper, Van Kol, Talma en Pasatoors waren wel zoo vriendeljjkfons ia die wettenkaat een kjjkje te laten nemen. Zjj toonden aan hoe de wet er zal moeten uit zien, welke het lompen-sorteerdora-bedrgf reglementeerthoe de veiligheids-voorschriften moeten luiden voor het steenhouwersbedryf hoe de huis-industrie wettelijk moet worden vastgelegd"; wolk een harmonisch geheel Arbeidswet, Veiligheidswet en Werkljjdenwet laatstgenoemde als a. s. dernïcre creation zullen vormen De zorg voor de gezondheid in deze heer lijke tookomst-maatschappjj nam dr Blooker voor zjjn deel. Hp meende o. a. dat een eerste Btap in de goede richting zou worden gedaan door de Arbeids-inspectie ondor den Ciezondkoidiraad te stellen. Zon men in dion heilstaat nog wol ooit ziek knnnen worden Toch zou ik maar liever niet in 1957 leven onder die omstandigheden, tenzjj misschien ala papier-fabrikant of drukker, de nuttigste categorie van helpers, die men zich in zoo'n toestand, waarbjj alles wettelijk geregeld is, kan denken. Maar wat zullen de arme Ministers dan een last van die papieren krjjgenDe «arbeids- inspectie" wordt er nu reeds onder bedolven. Er is dan ook reorganisatie van dienst noodig. Hierover was de heer Veegens het met de klagende afgevaardigden eens, maar Z.Ex. teekende protest aan tegen de wjjze, waarop Dinsdag do chef van de afdeeling »Arbeid" was aangevallen; daarbjj aanvoerend, dat de Kamer slechts met den verantwoordelijken Minister te maken had en niet met een ambte naar, die zich tegen de aanklacht niet kan verdedigen. Het Voorloopig Verslag was geen pamphlet", zeide de heer Veegens, doelende op de in dit stuk geuite aanvallen op zijn ondergeschikte ambtenaren. Vroeger, toen de Minister nog Kamerlid was, zou de Commissie van Rapporteurs dergelijke aanvallen zeker hebben gelaten voor wat zy waren. Dit kon de heer Van Foreest, de voorzitter der Com missie van Rapporteurs, niet langs zjjn kant laten gaankjj stapte onmiddellijk op het spreekgestoelte toe om zjjn Commissie van dien smet schoon te wasachen, echter zonder, zelfs bjj een herhaalde verdediging, den Minis ter te kunnen overtuigen. Op do vraagof Z. E. dan een Directeur- generaal, geljjk bjj >Landbou\v" zou willen benoemen antwoordde de Minister, dat hij zulks niet wensclieljjk achtte. Een tweede man als de hoer Lovinck, boven op do tribune aanwezig, was maar niet dadeljjk te vinden. Wèl dacht do Minister over de aanstelling van een «administrateur", die kuiten den papierrommel dier afdeeling zou staan en zich in dergeljjken zin met het inspectceren van den arbeid zou kunnen bezighouden. Het raderwerk beter te kannen doen loopen, als men er geheel buiten Btaat, is een der orga nisatorische geheimen van de afdeeling »arbeid", waar een gewoon monsch van thans nog niet bjj kan. Maar in 1957 zullen wjj zeker wel zóó ver gevorderd zjjn, dat zelfs een kind dit kan bogrjjpen. Verder waren do heeron Lobman, Blooker en Schaper het erg oneens over de Rijksverze keringsbank on de Risico-bank. Laatstgenoemde viel den heer Stork aan, die indertjjd in de Eerste Kamer de Rijksverzekeringsbank in min gunstig daglicht had gesteld tegenover de met de Risico-bank verkregen resultaten, en merkte terecht op, dat de goede uitkomsten bjj die particuliere instelling zich laten verklaren door het feit, dat zjj gevaarljjko klanten kan wei geren, terwjji de RjjkB Bank te Amsterdam die moet aannemen. Daarbjj deed hjj nog even een uitval op het personeel der AmBterdamache Bank, waar dr Kuyper diens «vriendjes" had ondergebracht j hetgeen den afgevaardigde voor Appingedam een terechtwijzing van den voor zitter bezorgde. De geachte afgevaardigde mocht zoo niet over een «gewezen bewinds man" sproken Tusschen de bedrjjven constateerde de hoer Schaper nog, dat de heeren Stork en Lobman bjj de Risico-bank waren betrokken. De heer Lohman vertelde toen, »ter bekor ting der discussies", dat al wat de heer Schaper gezegd had te vinden was in Het Volk en in de Nieuwe Courant, reden waarom hjj er no maar niet verder op in zou gaan. Belangstel lenden verwees hjj daarheen. Ten slotte beloofde de Minister, dat bjj op ontduikingen van de Ongevallen-wet zou letten; dat hjj voor de promotie van het personeel der Rijksverzekeringsbank zocg zou dragen, en dat hij aan de wenscheljjkheid, van decentralisatie zjjn aandacht zou schenken. De begrooting werd daarop zonder stemming aangenomen. Morgen Justitie. Bij kon. besluit is als burgemeester van Domburg herbenoemd de heer J. L. van Voorthujjsen. Dit werd reeds gemeld in de tweede editie van ons vorig nommer. Op verzoek is de heer G. van Voorthujj zen eervol ontslagen als plaatsvervangend kantonrechter te T h o 1 e n. üit Ylissingen. Bljjkens een bekendmaking van Burg. en Weth, is bet rjjwielpad op de Badhuisstraat vanaf het Betje Wolffplein tot aan de Paul Krugerstraat komen te vervallen, en wordt door do klinkerbestrating in eerstgenoemde straat, gelegen naast de koibestrating, gcono bijzondere rechten aan wielrijders toegekend, doch moet die als publieken straatweg w orden beschouwd. De Londsche berichtgever van het Hhld. meldt dat een bekend lid der Nederlanc'sche Kolonie 14 Dec. o. k. Londen gaat verlaten. De heer C. Bakker, die daar gedurende 15 jaren in de City de Maatschappij Zeeland vertegen woordigde en in dien tjjd die Nederlandsche route bjj de Engelschen goeden naam gaf, vertrekt dan naar New-York, teneinde daar do Zeeland, de Mij. tot Expl, van Staatsspoorwegen en de Noord-Bral. Duitsche Spoor tc vertegen woordigen, en het verkeer der Amerikanen naar Europa's vasteland langs die route te leiden. Zoo iemand, dan is de heer Bakker do man, om die zaak aan gene zjjde van den At- lantischen Oceaan goed aan te pakken. De be vorderaars van het vreemdelingen-verkeer in ons land zullen bovendien in den heer Bakker, is bjj straks te NewYork, den man vinden om hun doel daar krachtig te helpen vorwozonl jjkon. Te Londen ziet men den heer Bakker noode gaan uit de kolonie van Nederlandera en ieder, die hem kent, zal hem in zjjn nieuwen werk kring succes willen wenschen. In zjjn tegenwoordige betrekking zal hij te Londen worden opgevolgd door den heer Alter, tot dusverre vertegenwoordiger dor Zeeland te Berljjn. De direeteur-genoraal van Staatsspoor wegen heeft bjj dienstorder eervol doen ver melden o. m. den machinist P. R. Paulus te Ylissingen voor hetoondo oplettendheid en den telegrafist P. Boone te Arnemui- den voor betoonde eerlijkheid. Dinsdagavond sprak toSerooskerkc de heer P. J. Roscam Abbing uit Middelburg voor den Christ. Nat. Werkmansbond. Na uit voerig het doel on den grondslag, alsmede dc fondsen, van dien Bond uitgaande, ziekenfonds, begrafenisfonds en weduwenfonds, besproken to hebben, gaven velen der aanwozigon, na eenige gedaohtenwissoling met den spreker, zich als lid op, Daarop werd een afdeeling Serooskerke van dien Bond gevormd, In de op 21 Oct. te W i s s e k e r k e ge houden raadsvergadering werd or door den voorzitter op gewezen, dat de firma Schippers te Camperland in de haven aldaar op ge meente-eigendom een aanlegsteiger had aange bracht, zonder dat daarin het gemeente-bestuur was gekend. Hjj had daarbjj gewezen op do gevolgen, die deze handelwijze der firma voor haar hebben kon. Tn de Dinsdag j.l gehoudon zitting kwam deze zaak opnieuw ter sprake, Daarbjj bleek, dat na de October-vergadoring het raadslid J. C. Schippers, oen der firmanten, een confe rentie had gehad met den voorzitter, die toon zjjn wensch had te kennen gegoven, dat door de firma alBnog bjj den raad het verzoek zon worden ingediend, den geplaatsten steiger te mogen laten staan. Zulk een verzoek was tot heden echter niet ingekomen. Hot lid Schip- por» verklaarde, dat hjj hierin zjjn mode- ^firmanten niet dwingen kon. De voorzitter meende, dat dan maar langs rechterleken weg de zaak moest afgedaan worden. Een paar raadsleden deelden de meening van den voorzitter dat het niet aanging, eigen machtig te kort te doen aan 't gezag van den raad en de rechten der gemeente, zooals in dit geval de firma gedaan bad. Een ander raadslid meende, dat de fout school bjj den voorzitter van hot waterschap. Nog oen ander lid verklaarde, dat z. i. in de vorige vergade ring de eigendomskwestie minder op den voorgrond was getreden dan thans en hjj vond het jammer, dat de aanlegplaats weer zou moeten worden opgeruimd. Tot een beslissenden stap kwam de raad echter niet. Daarna werden nog een aantal meer huis houdelijke zaken afgedtjan. Bij de omvraag drukte het lid SchippeijB de wenscheljjkheid uit, den toegang tot dë haven te verbieden aan schepen, grooter danf 80 last, met het oog op mogeljjke ongemakketj, en. verzocht hjj de sporen der peet'ncampa^ne aan de haven te doen opruimen. Te Ser ooBkerke', (S.) is Zondagmid dag brand ontstaan in eèn gebouwtje waarin tarwe was geborgen; hetjgebouwtje benevens oen paar duizend schooien tarwe gingen in do vlammen op. Oorzaak was het apeloij met lucifers. In de Dinsdag te A|x e 1 gehouden raads zitting werd besloten aan M. Janssen, wed. P. Leirze, 12 c.n. gemeentegrond in koop af te staan, tegen f 3.37' por <j.a. Ken verzoekschrift vanjde heeren J. A. van noove en C. van den proeke te Axel, om van hen een gedeelte striatover te nemen om aan de gemeonte in eigendom en onderhoud te komen, werd aangehouden tot oen dergeljjk verzoek van den heer N -ake is ingekomen. In de Dinsdag te St Kruis gehouden raadszitting werd tot gemeenteontvanger be noemd den heer H. J. Hermie aldaar. INGEZONDEN STUKKEN. Ingezonden stukken worden in geen geval teruggezonden Regelmatig onregelmatig. Heden voormiddag in Bergen op Zoom zjjnde, om van daar naar Ylissingen te vertrekken, had ik gelegenheid de volgende feiten te constateeron do trein, die uit Bergen op Zoom naar Vlis- singen te 9.58 moet vertrekken, vertrok der waarts te 10.30de mailtrein, die te Bergen op Zoom moet voorbijgaan te 9.30, passeerde 10.32 en kwam te Vlissingen bjjna 5 kwartier te laat; de sneltrein, die te 10.37 uit Bergen op Zoom moet vertrekken, vertrok te 10.45 en in plaats van te 11.44 in Ylissingen te zjjn, kwam lig er te 12.05. Omgekeerd is 't ook zoo. Zaterdag 23 Novem ber kwam de trein, die te 1.07 uit Ylissingen vertrekt, 20 minuten to laat in Bergen en miste daar verdere aansluiting. Wol goed geregeld, die exploitatie van het Staatsspoor I Met de plaatsing van het bovenstaande zult eij zeer verplichten Uw dw. G. A. VORSTERMAN VAN OYEN. Vlissingen, 27 Nov. 1907. Uit de Duitsche politieke wereld. Het is daar op het oogenblik als in een machine-zaal van een fabriek, waar 's Maan dagsmorgens na een dag vap volkomen stilte en rust plotseling alles weer aan het draaien en werken gaat. De Rjjksdag bjjeen, de Pruissische Landdag en de Badenscho Landdag ook, en dan zjjn or reeds dadeljjk interpellaties en bovendien be- grootingen en een massa wetsvoorstellen, die met hun memories van toelichting in de kolommen der bladen worden uitgestort als uit eon hoorn van overvloed. Er zjjn dit jaar onder die nieuwe voorstellen bijzonder belangrjjke. We noemden reeds de wjjziging van do bourswot en van de vervol gingen wegens majesteitschennis. Maar dan moeten we nog voor den Rjjksdag melding maken van de wet op de vereenigingen en vergaderingen en van do belastingplannen, terwjji in den Pruisischen Landdag van bjj- zonder belang is do z.g. Ostmarkenvorlago, m.a.w. de voorstellen tot bestrjjding van den Polenin- vloed in het Oosten van Pruisen. De algemeeno toestand is dit jaar verre van gunstig. Over bet debat over de duurte der levensmiddelen schreven we reeds; in do industrie is het niet alles rooskleurig: in Pruisen beoft men met een tekort te kampen, iu de Rjjkskas is het heel slecht gestold. Wanneer Donderdag in den Rjjksdag de begrootingsdebatten beginnen, zal de regeering moeten meedeelen hoe ze denkt te voorzien in de gapende leegte in de rijksinkomsten. Er is een tekort van 100 a 124 millioen Bljjkbaar wil do rogeoring weer haar toe vlucht nemen tot een verhoogde tabaksbelas ting en een op ruwe spiritus. Kr gaan onder de parlementsleden van het »blok" en in de pers verscheidene stemmen op voor een rijksvermogensbelasting. Maar bjj den geringen invloed, die in Duitschland het parlement heeft op de regeeringsvoorstellen. zal dat wel bjj een wenk bljjven, hoewel erkend wordt dat het rjjk te weinig verscheidenheid heeft in haar inkomsten. Dinsdag is het debat over de duurte der levensmiddelen als 't ware voortgezet door oen interpellatie over do hooge Btoenkoloaprjj- zjjn, waarbjj menig hard woord viel over het drijven van het kolensyndioaat. De heerschende toestand werd algemeen zwart afgeschilderd, en wat daarbjj, evenals den vorigen dag bjj het debat over de dure levensmiddelen op den voorgrond trad, was dc gedachte dat men in Duitschland aan het einde van de Hochkonjunktur staat, d. i. van de groote levendigheid die de Duitsche in dustrie in de laatste jaren kenmerkte. En nu komen bjj al die economische kwes ties ook nog de staatkundige, dio ook al bui tengewoon zjjn, want het heeft er veel vaii of men een nieuwe periode van uitzonderings wetten tegemoet gaat. Men bohoeft niet bang te zjjn een gewaagde voorspelling te doen als men de verwachting uitspreekt dat er heel wat te doen zal zjjn over de nieuwe rjjkswet op de vereenigingen en vergaderingen, die de nu in de verschil lende staten bestaande en zeer sterk afwij kende wetsbepalingen zal vervangen. Sommige verouderde bepalingen zjjn ver vallen, er zjjn ook nieuwe bjjgekomen, maar over het algemeen sluit het wetsontwerp zich aan bjj do bestaande regelingen. Het ontwerp beperkt zich tot de openbare vergaderingen. Daarvoor moet 24 uren te voren verlof bjj de politie worden gevraagd. Voor vergaderingen van kiezers is die terinjjn op 12 uur bekort. Voor vergaderingen onder den blooten hemel en optochten ia de schriftelijke aanvraag van vergunning 48 uur van te voren noodig. Maar wat in dit ontwerp hot meest verzet zal uitlokken, is art. 7, luidende»De bespre kingen in openbare vergaderingen moeten in het Duitsch gevoerd worden. Uitzonderingen kunnen door de centrale overheid van het land worden toegestaan". Dat komt dus bjjwoorbeeld hierop neer, dat de Polen, als ze in een vergadering bjjeen zjjn, Duitsch moeten spreken'. De toelichting van dat artikel voert daar voor alB motief aan, dat tegenover ieder Duitscher, die binnen het rjjks gebied in een openbare vergadering tot zjjn medeburgers wil spreken, het gebruik van het Duitsch verlangd moet worden. Daarover wordt dan nog wat uitgewjjd, maar dan komt toch ook de bekentenis«Dat geldt des te meer daar de vreemde taal vaak tot dekmantel van Duitsch vijandige afzonderingspogingen dient." Dhar zit natuurljjk het hoofdmotief in. Wie die dcutschfeindlichen plannen hebben, daar behoeft men niet naar te raden. Dat zjjn voornameljjk de Polen. Deze bepaling in de rjjkswet is dan ook te beschouwen als een onderdeel van dezelfde politiek die in den Pruisischen Landdag aan leiding heeft gegeven tot de zeer belangrijke Ostmarkenvorlage, waarvan do officioele titel luidt: «Wetsontwerp over maatregelen tot versterking van het Deutschtum in de provinciën West Pruisen en Posen," Daarbij wordt voorgesteld het fonds tot nederzetting van Duitsche boeren in die streken te verhoogen met 300 millioen mark En voorts worden 50 millioen gevraagd om naast de boerenhofstede ook grootere goederen te «reguleeron". Maar hot ingrjjpendste van de nieuwe voor- stollen is wel, dat bg een uitzonderingswet voor de twee genoemde provincies aan de nederzettingscommissio het recht tot ont eigenen wordt gegeven, zoodat zy de Pool- sche grondbezitters eenvoudig van hun land zal kunnen verdryven, en dan natuurljjk niet tegen den marktprjjs maar tegen een som die zij zelf vast Btelt. Yon Bülow heeft alB Pruisisch minister president Dinsdag in den Landdag een uit voerige redevoering gehouden tot toelichting van dit voorstel. Hjj betoogde dat de commissie door de gewone wjjze van aankoop met meer vol doenden grond kan verkrijgen, zoodat na het tijdstip is gekomen om dezen maatregel to nemen, als een daad van zelfbehoud waartoe Pruissen verplicht is. Zijn rede loltte herhaaldelyk protesten uit van de Polen en ook van het centrum, maar daarentegen bjjval van de nationaal liberalen en conservatieven. Gemeenteraad van Middelburg. Zitting van heden, Woensdag middag te 2 uren. Voorzitter do heer W. J. Sprenger, wet houder. Afwezig de heer Snouck Hurgronje. De voorzitter houdt de volgende toespraak «Mjjne heeren. Alvorens onze werkzaamheden te beginnen, zjj het mjj vergund een woord to wjjden aan de nagedachtenis von hem, die gedurende meer dan 20 jaren aan het hoofd der gemeente heeft gestaan, en van dezen zetel uwe verga deringen heeft geleid. Gy allen, mijne heeren, zult met mjj diep ontroerd zjjn geweest bjj het vernemen van do noedlottige tyding van zijne plotselinge hevige ongesteldheid in don avond van 3 No vember, die slechts de voorbode mocht zjjn van zjjn overljjden op den 7cu daarna en des te grooter was die ontroering, waar de over- ledone zoo opeen» uit hot volle leven is weg genomen, terwjji de herinnering aan de opge wektheid, waarmede bjj onlang» bjj bet Konink- ljjk bezoek aan deze gemeente optrad, nog bjj zoovelen in hot geheugen ligt. VerlieBtuwe vergadering in hem een onpar- tydig loider, die de debatten wist te houden op den goeden weg dit verlies zal, wat zjjn persoon betreft, door velen in Middelburg worden gevoeld, meer dan iemand op dit oogenblik al wellicht oek zal kunnen bo selfen. Wat hjj deed, deed hjj in stilte, en nimmer wilde hg dat aan zjjn weldoen ruchtbaarheid werd gegeven. Naast weldoen was zyn groote deugd, en die drong zich wel op den voorgrond, zyu groote eerlgkheid. Die en de goede trouw higld hg hoog en wie daartegen zondigde, dien ontzag Ly niet zgn afkeuring te kennen te geven, vaak iu harde bewoordingen. Waar hjj zelf ongeljjk had, daar was hg de eerste om dat te bekennen, zoodra hjj daarvan op goede gronden werd overtuigd. Men wist wat men aan hem had. aZgn ja was ja, zgn neen was ]neen, en nooit zou hg iemand met hoop vleien ot bg iemand verwachtingen opwekken, waar hg de verwezenlyking niet mogelyk achtte. Wars van alles wat naar intriges of omwegen zweemde, kon hg onver- biddelgk te velde trekken tegen dengeno, die zich daarmede ophield, zonder aanzien des persoons, al wist hg dat het niet de weg was die tot de algemeene volksgunst leidt want naar populariteit heeft hjj nimmer gestreefd. Recht door zee liep zgn baan, steunende dat goed was in zyn oogen, met kracht aanvallend wat hem onoprecht tegenkwam. Scheen hg daardoor aan velen hard en stug; zjj die hem van nabjj kenden en ik die meer dan 20 jaren in het dage- lgksch bestuur der gemeente met hem heb omgegaan, ben bevoegd hier te oordeelen wisten welk een ruim en trouw hart in hem klopte. Onverwacht i» hij heengegaan, het goede, doende, zoolang het dag voor hem was. En nu hg is heengegaan, zullen allen, ook zjj wier meedingen en opvattingen niet met de zijne overeenstemden, moeten erkennen dat in burgemeester Schorer een man is heengegaan, die steeds deed wat zyn hand vond om te doen on in wiens afsterven Middelburg veel heelt verloren. Dat zyne nagedachtenis bjj ons in eere blgve voortleven." Bg deze toespraak verhieven alle leden zich van hun zetels. De voorzitter deelt verder mede dat door mevrouw Schorer aan den raad i» aangeboden het portret van wylen den Burgemeester, dat bg den heer Henning is geëtaleerd goweost. Hij stelt voor dit onder dankbetuiging te aanvaarden en in de raadzaal op te hangen. De leden geven van hun instemming blyk. De hoor Gratama deelt mede, dat bg door zgn gezondheidstoestand verhinderd is geweest do begrafenis van den Burgemeester bg te wonen. Waar al de loden daarbg tegenwoordig waren, zou hot misschien een verkeerden indruk maken, wanneOT niet gezegd werd waarom hg afwezig was. De notulen van het verhandelde in de vorige vergadering worden goedgekeurd.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1907 | | pagina 1