TWEEDE BLAD
MIDDELBURG» COURANT.
Maandag 18 November,
Middelburg 16 November.
*£andbouu)kromek.
FEUILLETON.
No 272
100° Jaargang.
1907.
tas onzen vasten medewerker.
Speelplaats-Schooltuin.
We zijn in de laatste jaren, dank zij de
medewerking der regeering, op 't gebied van
land- en tuinbouwonderwjjs met reuzenschreden
vooruit gegaan. We zjjn in 't hezit gekomen
van winterscholenoveral worden gedurende
den winter cursussen geopend, zoowel voor
volwassenen uIb jongeren, maar bjj al die
inrichtingen ie o. i. nog een groot tekort-
Enkele zomerlessen uitgezonderd, blpft het
onderwjjs nog te veel bepaald tot den winter,
derhalve tot de theorieer wordt veel geleerd
wftt in het voorjaar, in den zomer, in den herfst
moet gedaan worden, er zal zelfs wel b|j verteld
worden, hoe men het moet doen, maar de practi-
sche oefening onder leiding van deskundigen
ontbreekt. Daarop maakt, voor zoover ons bekend,
alleen de door het rjjk gesubsidieerde snoei-
cursus te Oostburg, waar geregeld hetgeheele
jaar door les wordt gegeven, eene uitzondering.
Daar gaan theorie en practjjk hand aan hand
en de goede gevolgen daarvan zjjn reeds her
haaldelijk gebleken, door de waardeering der
leerlingen in alle deelen onzer provincie en
ook elders, waar zjj werkzaam zjjn.
Deze gedachten kwamen onlangs bjj ons op,
toen wjj in België bjj gelegenheid, dat we
een paar tuinbouwkundigen en hunne inrich
tingen bezochten, kennis maakten met de
speelplaatsen, zoowel van eene openbare als
van eene bijzondere school, 't Geen wjj daar
zagen, verdient in Nederland en zeker ook in
onze provincie meer algemeen bekend ta wor
den ongetwijfeld, zal het tot navolging kunnen
leiden.
Over het onderwjjs ia in Nederland al jaren
lang veel getwist, veel geschreven en ook
veel kwaad bloed gezet. Daarmede hebben
we ons hier niet bezig te houden; alleen
willen we het feit constateeren, dat wanneer
de Bchool er eenmaal is, noch het school
toezicht, noch de belanghebbende ouders, noch
het personeel aan die soholen zich heel veel
scbjjnt te hekommeren over de werking dier
school. Het eenige teeken van leven verneemt
men bjj tractement-quaesties.
Ook die gaan wjj stilzwijgend voorbij, maar
we hebben een ander o. i. meer gewichtig
punt van bespreking.
Bjj elke school behoort een spoelplaats
vooral is dat een vereischte op het platte
land, waar de leerlingen soms van groote af
standen naar de Bchool moeten komen en daar
dus, wanneer zij daar eenigen tjjd moeten ver
toeven, vóór de schooldeuren geopend worden,
bescherming moeten vinden, zoowel tegen het
gure winter- en nftjaarsweder, als voor de te
groote hitte gedurende den zomer.
We kunnen niet beslissen, of bp elke school
te plattelande in Zeeland eene speelplaats ia;
wjj kennen gemeenten, waar er wel zjjn en
van de meeste, die wjj kennen, kunnen wjj
met een Belgischen tuinbouwleeraar getuigen:
>De speelplaat» bjj de school ia wel degelpk
de plaats, die het minst aantrekkelijk ia van
het geheele dorp."
Een kleine plaats, omringd door een haag,
r booge muren, of vier planke schuttingen,
de kale eentoonige muren der school, waarbij
soms eon gaanderjj zonder eenig versiersel,
daarhjj de nog minder aangename waterplaat
sen, zietdoar alles wat dagelijks onder de
oogen der kinderen komtzoodat de meeste
speelplaatsen een volstrekt kaal uitzicht aan
bieden, waar de onderwijzer zelf hier of daar
gedurende den heeten zomer een hoekje op
zoekt, om door de heete zonnestralen niet
meer te moeten ljjden dan in de school."
Veel," zoo gaat de zooëven bedoelde schrjjver,
Pr Lanreys, gediplomeerd in landbouw-, boom-
en moosteeltkunde, staatB-voordrachtgever,
voort: «veel is er reeds gedaan om deklassen
der school te verbeteren uit het oogpunt van
gezondheid, sierlijkheid, bemeubeling. In de
scholen voor jongen», zoowel ala voor meisjes
in België worden de geslachten streng ge
scheiden prjjken langs de vensterbanken
allerlei soorten van potplanten en bloemen,
zelfs zjjn hier en daar ramen met hangplantei
versierd, al wat bijdraagt tot gezondheid en
opbeuring dezer plaatsen,maar voor de speel
plaatsen i» nog zoo weinig gedaan. Nochtans
kan men deze plaatsen zoo gemakkelijk en
zonder groote kosten zoo nuttig en aantrek
kelijk versieren."
Waarschpnlpk is dit schrjjven, dat wel bp
verschillende voordrachten onder de aandacht
van het belangstellend publiek gebracht zal
zjjn, op verscheidene plaatsen niet zonder in
vloed gebleven, want wp bezochten een paar
speelplaatsen, geheel in dien geest ingericht.
Over de geheele ruimte der plaats stonden
hoogstammige appel- en pereboomen; langs
den zuideljjken muur groeiden een wijngaard,
perziken en eon abrikoos; aan de oost- en
westmuren Btonden vormboomen van peren,
aan de noordzijde morellen, of zooals men in
Vlaanderen en Antwerpen zegtnoord krieken,
terwpl tuaachen de ramen der scholen enkele
U-vormen waren aangebracht. Verder vond
men langs do muren bloemperkjes, aardbeien
en rozen.
Natuurlijk gaf dit bezoek aanleiding tot
bespreking en wjj hoorden daar op onze vragen,
dat de leerlingen doorloopend met zeer veel
genoegen in den tuin werkzaam waren, groote
zorg droegen voor de planten en, wat nog van
meer belang was, dat sommigen tengevolge
van 't geen zp in school zagen, reed» thuis
begonnen waren met het aankweeken van
vruchthoompjea, bloemen en heesters.
Op onze vraag, hoe het ging met het fruit,
dat door de vruchtboomen werd voortgebracht,
werd ons medegedeeld, dat daarvan niet een
onkelo appel of peer ontvreemd werd. De
jongens droegen de grootste zorg, dat zelfs het
afgevallen fruit bjj den onderwijzer werd ge
bracht. De opbrengst web nu nog zeer gering
en werd door do leerlingen, wanneer het rjjp
was, opgegetenzoodra die grooter wordt, zou
zjj onder de leerlingen kunnen worden ver
deeld om mede naar huis te worden genomen.
In dit opzicht, meende do onderwijzer aan deze
school, die bleek een goed fruitkundige te
zjjn, is de speelplaats beplant met fruitboomen
een goede leerschool om de kinderen van jongB
af te gewennen aan het zien groeien van fruit,
zonder de bandon er naar uit te steken om
Ihet te plukken.
Naar het Amerikaansch
7 vas
W. HOPKINS.
Ik zelf viel voorover tegen de rest van de
ruit die ook bezweek, en het scheelde weinig
of ik was naar beneden gevallen. Ik had mpn
hoido handen uitgestoken en bleef aan het
kozjjn hangen.
Zoo bleef ik een seconde hangen wachtend
op het geluid van -het breken van glas. Maar
dat kwam niet, en toch was het glas gevallen.
Ik koek naar heneden.
Onder me, op een afstand van misschien
vpt meter, was een klein grasveld. Maar de
hoogte was te groot om mp te laten vallen,
nu ik wist dat er gebroken glas lag.
Ik strekte mpn linkerhand voorzichtig uit,
en met mpn vingers langs den muur van het
gebouw tastend, probeerde ik iets te vinden
wftt mp bp het dalen zou kunnen helpen.
Ik voelde niets. Maar ik was zoo verdiept
in dat onderzoek dat ik mpn rechterhand
vergat. Zjj schoot los, en ik voelde me zelf
door de ruimte vallen.
X.
Eonpaar stappen van huis af.
Ik kwam op mpn voeten terecht, en met de
vlugheid, die men varkrpgt door veel aan sport
te doen, sprong ik licht op, om don schok te
breken. Ik viel, maar zonder ernstige gevolgen.
Wat mp het meest genoegen deed was dat
ik niet op het gebroken glas was terecht ge
komen en mjj niet in den voet gesneden had.
Ik wachtte echter niet om beBohouwing te
maken over mpn positie. Yoormp uitziend, zag
ik een groot jjzeren hek, blpkbaar de voorkant.
Niet wetend wat voor soort wacht dien
uitgang misschien bewaakte, ging ik den
andoren kant op, en bevond mp op een
achterplaats, zooals men die aantreft achter
de groote huizen in een groote stad. Ik vond
dat Bizzingen veel op New-York leek.
Ik klom over een Bchutting, liep door een
tuintje, klom weer over een schutting en be
vond mjj in een verlaten straat.
Ik had niet veel tpd om rondom mij te
zien, want ik had het plaveisel nog niet
aangeraakt, of ik hoorde een harde «tem,
terwjjl een jjzeren vuist me beet greep.
De straat was donker en ik zag slechts een
man in uniform.
«Oh, monsieur," zei ik in het beste
Fransch waartoe ik in stint was: »ik ben
ongelukkige Amorikaansche burger, die als
gevangen» naar Bizzingen is gevoerd. Ik stel
Van alle zjjden hoort men aansporingen de
wegen to beplanten met fruitboomen, om langs
dien weg onvruchtbaren grond productief te
en, maar voortdcirend hoort men daarbjj
ook de vrees uiten, dat de kinderen die fruit
boomen niet ongemoeid zullen laten. De on
derwijzer meende, dut kinderen, van jongsaf
bp fruitboomen op deze wjjze grootgebracht,
ongetwpteld het fruit van anderen zouden
bljjven eerbiedigen, zooals zjj dit op de speel
plaats geleerd hadden.
Een ander groot voordcel van de speelplaats,
die tevens schooltuin is, bestaat daarin, dat
de leerlingen na het verlaten der school vrjj
wat meer lust zullen gevoelen en ook vrij wat
geschikter zullen zjjn om de voordrachten over
fruit- en groenteteelt te volgen dan zjj, dia
daarvan in hunne schooljaren niets hebben
gehoord.
De onderwijzer, die ons deze-inlichtingen
gaf, sprak mot geestdrift en misschien wel
niet zonder een weinig overdriving over al
het goede, dat het gevolg moet zjjn von zoo
danige beplantingen der speelplaats, maar toch,
ook wp kwamen tot de overtuiging, dat, al
zjjn de gevolgen van het aanleggen daarvan
niet zoo dadeljjk ingrijpend, als ze ons zoo
geBBtdriitig werden opgesomd, zjj toch in ieder
geval zeer heilzaam zouden werken op de
verstandelijke en tevens zedelijke ontwikke
ling van het kind.
Op onze vraag, of reeds in vele gemeenten
de speelplaatsen op de beschreven wjjze waren
ingericht, was het antwoord niet bevestigend.
De inrichting daarvan hiDg nog te veel af
van do neiging van den onderwijzer. Wanneer
op de normaalscholen in België verstaat
men daardoor kweekscholen voor onderwijzers
overal voldoend ondorwps werd geg
land- en tuinbouw, en zoowel de Staat als de
Gemeente kleine onderstandsgeldon verleenden,
dan zou de goede zaak daardoor zeer bevor
derd worden.
W{j dachten dnarbp tuin onze scholen en ook
aan de normaallessen. Daar wordt onder wij:
gegeven in plantkundede jongelui leeren, be
schreven planten meebrengend, determineeren
enz. Heel nuttig, maar ons dunkt, dat het
nog nuttiger zou zjjn, in de eerste plaats de
planten te leeren kennen, die voordeel aan
brengen en ze tevens te leeren behandelen.
Het onderwjjs zou weinig meer tjjd vorderen
dan thans en de resultaten zouden, èn voor
hen, die voor onderwijzer worden opgeleid, èn
voor het opkomend geslacht, dat later aan
hunne zorgen zal worden toevertrouwd, vrjj
wat vruchtbaarder zjjn dan van al het onder
wijs in plantkunde dat daar than» gegeven
wordt.
In ieder geval achten wp deze zaak belang
rijk genoeg om ze hier in ons gewoon weke-
ljjksch overzicht ter sprake te brengen en in de
aandacht aan te bevelen van allen, die met
het toezicht op en met het geven van onder
wjjs aan de lagere scholen belast zijn. 'tKomt
ons voor, dat op dit terrein veel goeds zou
tot stand te brengen zjjn.
Kamer van koophandel te
Vlissingen.
Vergadering van Vrjjdagavond te 8 uur.
Voorzitter de heer Job. van Raalte.
Afwezig de heeren Bejjerman en Auer, beiden
met kennisgeving.
De notulen van het verhandelde in de vorige
bijeenkomst, op 6 Mei, worden gelezen en goed
gekeurd.
Vervolgens wordt mededeeling gedaan van
de ingekomen stukken.
Dat waren meestal gedruktens, die reeds ver
meld zjjn in het verslag der laatstgehouden
vergadering van de kamer te Middelburg.
Het schrijven dor Nederlandache kamer van
koophandel te Brussel aangaande klachten in
zake de spoorwegverbinding van Brussel en
Antwerpen met Hamburg en Bremen, via
Bostel Wesel, is negatief beantwoord.
Deurwaarder teVliaaingen.
Van de arr. rechtbank te Middelburg ia, naar
aanleiding van een door de Kamer aan baar
gericht schrijven aangaande het aanstellen
van een deurwaarder te Vlissingen, antwoord
ontvangen.
Na het aan den deurwaarder Hendnkae te
Vlissingen in September 1905 verleende eer
vol ontslag, heeft het bij de rechtbank een
punt van ernstige overweging uitgemaakt, of
zjj in zjjn plaats eon deurwaarder te Vlis
singen zou aanstellen en heeft z{j, na rjjp
beraad, besloten zulks niet te doen,
De kantonrechter te Middelburg, wiens advies
werd gevraagd, kon zich met het besluit der
rechtbank volkomen vereenigen en kwam aan
het eenige bezwaar, dat er tegen niet aan
stellen bestond, nameljjk dat de terechtzitting
in strafzaken bjj het kantongerecht op Woens
dag werd gehouden, tegeljjk met de terecht
zitting der rechtbank voor hurgerlpke zaken
te gemoet door de strafzitingen van zjjn kan
tongerecht, onder goedkeuring van den minister
van juBtitie, voortaan des Zaterdags te houden.
De gronden, waarop voormeld besluit rustte,
waren deze dat de aanstelling van een derdon
deurwaarder niet in het publiek belang nood
zakelijk werd geacht en dat de rechtbank de
overtuiging had, dat de deurwaarder te Vlis
singen geen behoorlijk bestaan kon hebben
terwjjl het wenscheljjk werd geacht de in
komsten der twee andere deurwaarders eenigs-
zins te versterken zich bewust dat het niet
wenscheljjk is dat deurwaarders een te karig
inkomen hebben, omdat Blechte praktpken
daarvan allicht de gevolgen kunnen zjjn.
De rechtbank is van oordeel dat de redenen,
die er haar indertpd to» geleid hebben geen
derden deurwaarder te benoemen, alsnog be
staan.
Dat aan den handel en vooral aan den
kleinhandel te Vlissingen groot ongerief wordt
veroorzaakt doordien er te Vlissingen geen
deurwaarder is gevestigd, kan niet toegegeven
worden. Het aantal tooh der exploten van
ingezetenen van Vlissingen, tegen ingezetenen
van Vlissingen uitgebracht, is der rechtbank
gebleken niet belongrjjk te zjjn. Voor wissel
protesten, die er in het jaar 1906 te Vlissin
gen zjjn gedaan, is geen deurwaarder noodig,
daar die doer notarissen kunnen worden go-
daan, terwpl het gebruiken van een deur
waarder bjj de ontvangst van koopmansgoe
deren, die onder protest worden geaccepteerd,
zoo hoogst zelden voorkomt de deurwaarder
Rosier kau zich niet herinneren dat het
in zpn veertienjarige prakt jjk is voorgeko
men dat dit buiten beschouwing kan bljjven.
Wat betreft de zeezaken, die in de laatste
jaren niet dan bjj hooge uitzondering zjjn
voorgekomen, moet opgemerkt worden dat in
me onder uw bescherming. Breng me dadeljjk
naar het politiebureau."
»Wnt voor den duivelWaar kom je
vandaan?" zei een atem in duidelijk Ameri
kaansch Iersch.
»Uit oen hotel ot uit een gekkenhuis,
ik weet het uiet,' antwoordde ik nu ook in
hot Engolsch. »Ik ben oen paar weken ge
leden uit New-York vertrokken."
»Werkeljjk?" vroeg de ander. »En had
je een mooie wandeling?"
»Hou op met fje ongepaste grappen, zei
ik. »Breng me naar een of andere autoriteit."
«Ik zal dat doou."
Hp blies op een fluitje en er verscheen een
tweede politie-agont.
>Stuur don wagen hier heen," zei mpn
man. »Ik heb hier een merkwaardig geval."
»En nog wel een in zijn nachthemd,"
zei de ander.
Hp sprak ook de taal van do New Yorkache
straat.
«Breng me dadeljjk naar iemand die bjj
zpn verstand is," drong ik aan.
Kort daarna kwam de politie-wagen,
Daarin geduwd, en met een politie-agent
naast me, reed ik oen korten afstand, en kreeg
toen hevel om uit te Btappen. Ik werd dade
ljjk aangevat en in het politie-bnreau gebracht
Alles zag er daar bekend uit. Er zat een
man achter een schrijftafel en daasvoor ww
ïulke zaken tot het uitbrengen van exploten
door een deurwaarder niet wordt overgegaan,
dan nadat partijen of een der partjj en een
advocaat of procureur te Middelburg hebban
geraadpleegd, voor wien het gemakkelijkst en
voor hot bespoedigen der zaak het meest ge-
wenscht is een Middelburgsehen deurwaarder
te gebruiken.
De rechtbank wenscht er ten slotte op te
wjjzen, dat de verdiensten der deurwaarders
door verscheidene, in de laatste jaren nitga-
•oardigde wetten aanmerkelijk zjjn vermin
derd en door de voorgestelde vereenvoudigingen
de behandeling der zaken voor de kanton
gerechten, wanneer die wet geworden zullen
zpn, nog zeer belangrijk zullen verminderd
worden.
De rechtbank is derhalve van meening, en
de beer kantonrechter deelt die meening ten
volle, dat het niet noodig en niet wenscheljjk
ia een deurwaarder bjj het kantongerecht tei
standplaats Vlissingen aan te stellen.
Op het verzoek der Kamer voelt de recht
bank zich das verplicht afwjjzend te beschikken.
Al deze stukken worden voor kennisgeving
aangenomen.
Verhooging tari ef bestelgooderen.
De kamer te Meppel verzocht ondersteuning
van het door haar aan den Minister van water
staat ingediend adres om het vorige tarief
van beatelgoederen bjj de spoorwegen weder
van kracht te verklaren.
De heer Polak is het volkomen eens met da
meening der Kamer te Meppel en zou dit ver
zoek gaarne willen steunen, al is hg het met
de redactie niet eens.
Hjj zou het zeer toejuichen indien het oude
tarief kon hersteld worden of het nieuw#
tarief eenigszins gereduceerd.
De voorzitter merkt op dat de spoorwegen
zoeken moeten naar een middel om hnnna
inkomsten te verhoogen, waar de uitgaven
steeds toenemen.
De verhooging van het tarief is na tal van
besprekingen en overleg met vele autoriteiten
tot stand gekomen.
Waar er veeltpds geen ander middel is om
snel goederen te verzendon dan per spoor,
moeten belanghebbenden zich de grootera
kosten getroosten.
Ook in Engeland zal men waarschpnlpk tot
hoogere vrachtprijzen, ook voor het personen
vervoer, moeten komen.
De eischen van het publiek worden steeds
hooger, zonder dat men rekening houdt met
de kosten, welke inwilliging dier eischen met
2ich brengt.
Het oogenblik om, waar de verhoogde tarie
ven nog pas zpn ingevoerd, nu direct daar
tegen in te gaan, acht de voorzitter niot good
gekozen. Laat men eerst afwachten hoe da
nieuwe regeling werkt.
De heer Polak wjjst er op dat de handel
zpn prjjzen baseert op de vrachten. Plotseling
komt nu de spoorweg met een belangrpke
verhooging der vrachten zonder dat de handel
daarmee vooraf in kennis gesteld is.
Spreker meent dat die vorhooging no reed»
zeer remmend werkt op het vervoer van be
atelgoederen en hjj acht het gewenscht daarop
de aandacht van den minister te vestigen.
In principe is hp er voor om het adres ta
Btennen.
een hek. Op den pet van den ambtenear die
aan de tafel zat, las ik het woord Sergeant.
Uit een deur kwamen andere politie-beamb-
ten, en ze zagen er allen beslist hekend uit
»Wat ia waar heb je dien man van
daan vroeg de ambtenaar.
«Ik betrapte hem toen hjj over een
schutting klom in de Madison avonen bj'
Drie en vjjftigste straat."
Iedereen keek me aan. Ik voelde me
erg belachelijk.
»Mpn naam is Richard Eotridge," zei ik.
»lk woon in New-York, mnar ik word door
mjjn neef naar Bizzingen gevoerd. Mjjn huis
staat in de Madison Avenue bp de Drie-en-
vpftigate straat."
De sergeant leunde met zpn kin op zpn
hand en keek mp peinzend aan.
«Onderzoek hem," zei hjj.
Ze maakten mjjn gordel los sn onderzochten
toen de repen waarmee ik mpn beenen
bedekt had.
«Wanneer bent u uit New-York vertrok
ken?" vroeg de sergeant.
«Ik ben geheel verbaasd," antwoordde ik
«Ik ben zeker dat ik een lange zeereis heb
gemaakt, en erg ziek ben geweest."
«Dat is heel waarschijnlijk," zei de ser
geant. «Ik vermoed dat u nog niet geheel
en al in orde bent. Wie woont er bjj u
Wacht, eerst deze vraag; wanneer bent u in
Bizzingen gekomen?"
«Ongeveer den negen-en-twintigsten Juli,"
«En hoe lang bont u in Bizzingen geweest
«Ongeveer een maand."
De sergeant wreef zpn kin.
«Hebt u geen kleeren?"
«Neen. Mijn neef die mp bestal, en die mjj
opgesloten hield, heeft ze van me weggenomen."
»U zegt, dat uw naam Richard Botridge
is?"
»Ja."
«Hoo oud bent u
«Vjjf en twintig jaar."
«En u weet dat u op reis bent gegaan
naar Bizzingen
«Ik ging op reis en was zwaar ziek. Mjjn
neef zei dat we in Bizzingen waren. Wo waren
in een plaats die mp volslagen onbekend waa."
«En toch bent u door dozen agent aan
getroffen op geen honderd pas van het huis,
waar n zegt dat u woont."
«Ik weet het niet. Ik dacht dat ik
in Bizzingen was."
«Breng hem in een cel," zei de sergeant.
«Ga don naar dit adres, en zie of daar Botridge
woont. Laat dan iemand meekomen om hem
te identificeeren."
«Ik protesteer er tegen in een cel ge
plaatst te wordeD," zei ik. «Ik ben
«Kom, vooruit," zei een politieagent, en
ik werd naar een cel gebracht. Wordt vervolgd.)
