IH1DDELBLRGSG9IE COURANT. N". 271. InO' 1907. Zaterdag 16 November. Middelburg 15 November. Kameroverzicht. Sit Stad en Provincie. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco «pp. f2. - Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Therm, alhier en tel. weerbericht van het K. N. Met. lnatit. te Bilt. 15 Nov. 8 u. vm. 53 gr., 12 u. 54 gr., av.4 u. 54gr. Hoogste barom. stand 772.9 te Horta, laagste 748.9 te Seydisfjord. Verwachting tot den avond van 16 Nov.: zwakke tot matige veranderlijke wind, veranderlijke bewolking, waarschijnlijk droog weer en iets koudere temp. Advertentiön: 20 cent por regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 rogels f 1.50olke regel mest 20 cent. Beclamei 40 cent per regel. Groote lettors naar de plaats, die zjj innemen. Tot de plaatsing van advertontiön en reclames, niet afkomstig nit Zeeland, betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algeiueeo Adverteutle-Rureuu A. DB LA MAR Ac., N.Z. Voorburgwal 2Ö6, Amsterdam. Zitting van Dondordag. Was het algemeen politiek debat Woensdag al mat en duf, heden ia het er door de ge voerde discussies niet belangrijker op geworden. Alleen viel er een zeker verschil in toon waar te nemen telkens werden »persoonljjke feiten" tuaschen het debat in gestrooid, wat aanlei ding gaf tot zeer vinnige woorden-duels, het gewone gevolg van gebrek aan degeljjke, zakeljjke stof tot discussieeren. Misschien waren de gemoederen ook door het optreden van den heer Ëorgesius wat al te veel in beroering gekomen. De afgevaardigde voor Enkhuizen was heden morgen bijzonder goed op dreef, stond weer, zooalB van ouds, als een geboren volksredenaar zjjn gehoor te boeien, dood op zjjn gemak pratend, met de linkerhand op den rug, met de rechter druk gesticuleerend die bewe gingen en dat stemgeluid, nog duidelijk den Groningschen afkomst verradend, misten hunne gewone uitwerking op de Kamer niet. Alle kopstukken van rechts schaarden zich rondom den spreker, wiens animo toenam, al naar mate de belangstelling in zjjne woorden bg de toehoorders steeg. Het regende dan ook interrupties, welke alle even vaardig van ant woord werden gediend. Soms was het kruis vuur zoo hevig, dat het van de tribune moeilgk te volgen was. Duidelijk kon men echter merken, dat de spreker de hoeren van rechts danig prikkelde. De heer Talma toonde zich zelfs zeer boos en vroeg op een gegeven oogenblik d a d e 1 jj k het woord voor een «per- soonlyk feit," toen de liberale veldheer zeide, dat bp de werkzaamheden van den afgevaar digde voor Tietjerksteradeel om en naby de Franeker-stembus nader bekeken" had. De beer Talma interrompeerde Hg h&d nooit gezegd, dat de liberalen in Franeker op den anti-revolutionnairen candidaat moesten stem men, >omdat de party van dien candidaat bet kabinet steunt." Tot voorlichting tnn de Franeker-kiezera bad hg alleen de gevallen opgenoemd, wanrbg in de Kamer de reohter- zjjde bet kabinet bad ondersteund. Dat was héél iets anders Zou bet trekken eener Talmasche conclusie uit deze feiten, voor kiezers, die zoo zeer voorlichting behoeven, niet voor de band hebben gelegen Des heeren Borgesius lezing van bet geval had in alle couranten gestaan, ja zilfs in De Standaard. Doch de boer Talma verklaarde, dat kg nimmer notitie nam van couranten verslagen. Hg was dan ook niet verantwoor- delgk voor wat er omtrent zgn rede in De Standaard stond. Het was een duister geval: die electorale werkzaamheden van den heer Talma rondom de Franeker atembns I En dat «afsngden" van couranten-verslagen heeft hg zich zeker in den laataten tgd pas aangewend. Menigeen zal zich nog levendig berinneren, boe kg in 1905 in de Nieuwe Cou rant zeer ernstig protest aanteekende tegen een couranten-verslag van een door hem in De Vereeniging alhier gehouden rede. Met de staatsbegrooting had deze Franeker- episode natuurlgk niets tomaken. Dergelgke slippertjes komen helaas meer in de Kamer voor, waar zoo tal van mannen van het «vak" zitten, die er hun laatsten ademtocht voor over zouden hebben om te voorkomen, dat de kie zers verkeerd worden ingelicht. Ernstiger was bet «persoonlyk feit" waarom Minister Veegens het woord vroeg. Hoogst verontwaardigd protesteerde Z.Ex. met een stentors-stem tegen de aantyging van mr Troelstra, dat «particuliere belangen" door hem zouden zgn behartigd. Het is dan ook onbegrgpelgk hoe de heer Troelstra tot het uiten van dergelgke insi nuaties is gekomen. Minister Veegens is de eerlgkheid in persoon het zon geheel in strgd zgn met alles, wat kg tot dusver in zgn langdurige politieke loopbaan deed, om 's lands belang onderge schikt te maken aan particuliere belangen. Inzake den BaMpolder wees hg er dan ook nadrukkelgk op, dat het daarby gold het belang van den Bpoordgk, die bedreigd werd, en daarmee het beschermen van het inter nationaal verkeer. Geen wonder dat de Minister zulk een verwg t diep heleedigend noemde, en dat hg ten slotte van beide zydeu der Kamer warm applaus inoogstte. Het derde «persoonlgke feit" gold den heer Kolkman, die zich door Minister De Meester beleedigd" achtte toen hg op zgn WoenadugJ gestelde vraag waarom minister Cohen Stuart afgetreden van dezen ten antwoord kreegomdat die ex-marine-minister een hoog gevoel van militaire eer bezit, waar de heer Kolkman echter niet bg scheen te kunneD. s afgevaardigde van Rheden merkte ngdig op, dat Minister De Meester slechts «napraatte" wat men hem over dit «hoog militair eerge voel" had voorgepraat. Als dit eergevoel wer kelijk zoo hoog was, dan had de Marine- Excellentie dadeljjk weg moeten gaan, toen zgn mariniers-ontwerp was afgestemd. Die op merking van den heer De Meester vond de heer Kolkman echter «krenkend" voor zgn burgerlgk eergevoel", waarop eerstgenoemde dadelgk antwoordde, dat het volstrekt niet in zgn bedoeling had gelegen den heer Kolkman te krenken Die groote verbolgenheid van den afgevaardigde van Rheden was dan ook wel wat gezocht. Brachten deze «persoonlgkheden" al wat afwisseling in den loop van het debat, het peil der feitolgke besprekingen rees er zeker niet hooger door dan Woensdag. Meerdere sprekers kwamen nog aan het woord, vóórdat de heer De Meester zgn af kon steken. Bg wgze van hors <Toeuvre begon de heer Nolens met de Encycliek te verdedigen tegen aanvallen, daarop gisteren door den heer Troelstra gedaan. Van eene nieuwe partg- verdeeling wilde hg niets weten. Er immers geen vaste scheidingslijn te m: tusschen democratie en conservatisme. Hg deed alsof hg er niets van begreep. Als het kiesrechtrapport der Roomsch-Ka- tholieken in debat wordt gebracht, zal deze heer van die vraagstukken wel beter op de hoogte geraken en de kwestie eener nieuwe partg-groepeoring niet meer «weg-praten. De heer Borgesius heeft een dergelgke op merking gemaakt, toen bg de jongsto verkla ring van den heor Heemskerk op dit punt vergeleek bg die van dienzelfden heer, na de Staal-crisis geuit. Toen was de heer Heems kerk niet zoo afkeerig van «samenwerking" met andere partgen, als thans. De heer Tydeman achtte den tijd nog niet rgp voor een nieuwe partg-groepeering veroorloofde zich een lichten spot over deB heeren Lohmans verklaring van Woensdag, dat hg een nieuwe groepeoring allo partgen tegen de sociaal-democraten moeBten zgn. Hieraan zou de heer Tydeman niet meedoen. Ware de heer Lohman wat toeschietelgker geweest, wie weet, of de heer Tydeman met wat dieper op deze kwestie zou ingegaan zgn Vooral ook, omdat de heor Borgesius verklaard had, dat een nieuwe partg-indeeling won- schelgk" was! Betreffende de houding, door de oud-libe ralen tegenover het Kabinet in te nemen, was de heer Tydeman duidelgker. Zoodra de kiesrecht-voorstellen in behande ling komen, is «het uur van scheiden aange broken," verklaarde kg. De Regeering wil de Eerste Kamer «voor afbraak verkoopen" en art. 80 moet «gestof feerd" worden. Van blanco alleen zgn de oud-liberalen niet gediend. Een ernstige grief was, dat de Regee ring de voorstellen der Commissie-De Beaufort voorbg was gegaan en slechts de herzie ning van het derde en vierde hoofdstuk aan de orde had gesteld. Moet nu uit deze verklaring opgemaakt worden, dat de samenwerking tusschen de ng en de oud-liberalen opgehouden heeft, nu zooals haar voorman het zoide het Kabinet beslist naar links was opgeschoten Dit is o. i. zeker niet op te maken uit de repliek van den heer Tydeman. Immers daarin zeide hij uitdrukkelgk, dat deze samenwerking ophield, z o o d r a de kiesrechtvoorstellen de orde zullen komen, en dat er ook dan nog gelegenheid bestond tot gemeen overleg. Voor het oogenblik beteekenon zgne woorden dus meer eene ernstige waarschuwing dan een breuk. Of zg echter een vriendelgke bedoeling hadden, valt te betwjjfelen. Dadelgk toch werd er van de ovorzgde gebruik van ge maakt en noodigdo de hoer Kolkman den heer De Meester uit, om na de verklaring van don heer Tydeman maar heen te gaan. Had het Kabinet «eergevoel," zeide de heer Kolkman hoonond, dan was het nu dadelgk afgetreden De heer De Meester was zoo verstandig er niet op in te gaan, maar dat wg in de toe komst over deze verklaring van den heer Ty deman meer zullen hooren, ligt voor de hand. Voor het drgven van kleingeestige oppositie a la Heemskerk en Talma kan er prachtige politieke munt uit geslagen worden! Die verklaring van den heer Tydeman was misschien wel het belangrijkste wat deze over •btit algemeen onbelangrijke debatten opleverden. Zg ging vooraf aan de verdediging van den premier, die gemakkelijk werk had om met de oppositie af te rekenen. Ernstig was het kabinet niet aangevallen. Wat hg ter verde diging aanvoerde was gyootendeels een herha ling van hetgeen reeds gezegd was in de Memorie van Antwoord.. De zwakheid van bet kabinet, welke blijken ipoest uit het af keurend Kamervotum in zake de Amsterdamsche stel ling, werd weerlegd met de verklaring, dat het hier niet ging om een beginsel, maar om een kwestie van beleid. Wat het gebrek aan homogeniteit betreft, dat zon zgn gebleken uit de verwisseling van den Minister van Marine, vroeg Z. Ex. zeer snedig Of de ministerieel# homogeniteit soms verband hield met de vraag, of het gebruik van kanonnen van 28 of 24 cM. aan boord der oorlogsschopen wenschelgk was Over de verkiezingen voor de Provinciale Staten dacht de Minister anders dan de heeren Heemskerk en Lobman, die aan deze ver kiezingen een politiek karakter hadden toe geschreven. De heer De Meester had er geen politiek votum in gezien. De samenstelling der Kamers was er toch niet anders door geworden De klacht van den heer Schokking luidde dat het Kabinet niet diligent genoeg was ge weest tot handhaving der publieke eerbaarheid. Maar was de heer Schokking dan vergeten, wat Minister Van Raalte tegen de speelhuizen had gedaan Zoo weerde do Minister rustig en bedaard de verschillende aanvallen af, waarbg hg ech ter op een gegeven moment zóó heesch werd, dat do Kamer een kwartier lang geschorst moest worden. Dr Blookor werd ondor algemeene hilariteit in consult geroepen ra wjj zagen de heeren Borgesius en Dolk den Minister pastilles over handigen. Gelukkig kreeg na die rustpauze de Minis- ster zgn stem terug, hoewel zg aan duidelgk- heid wel te wen9chen overliet. Wat de vragen betreffende de vakvereeni- gingen van militairen en ambtenaren aangaat, herhaalde de Minister weder den inhoud der Memorie van Antwoord en over het niet deeo reeren van dr Kuyper liet hg zich wgselgk maar niet uit. Het was ook zeer ontactvol van den heer Heemskerk, deze zaak hier de Kamer tor sprake te brengen. Toch kreeg deze afgevaardigde een antwoord, maar van den heer Borgesius, die opmerkte, dat het niet onze gewoonte is zeventigjarige staats lieden te decoreeren. Ook de heer Lohman had op zgn 70aten verjaardag geen decoratie gekregen. Daarop werd geroepen die is &1 Comman deur Wat er verder nog hierover verhandeld werd kon ik niet verstaan. Er heerschte weldige opschudding in de Kamer. Wèl hoorden wg den heer Borgesius nog Z8ggen dat het niet op den weg van dit ka binet lag dr Kuyper op die manier te huldigen. Releveeren wg nog uit den speech van Minister De Meester, dat hg de financieele gebeurtenissen der laatste maanden betreurde, echter verklarende geen kans te zien tegen de speelwoede wettelgke maatregelen te nemen. De combinatie van ambtenaar en commissaris eener Naamlooze Vennootschap achtte hg niet vrg van bedenking, soms zelfs niet wensche- lgk. Ware een meer stellige verklaring van den Minister op dit punt niet wenschelijker ge weest Morgen voortzetting der replieken. benoemingen. enz. Bg kon. besluit is nan den off. van gezondheid 2e kl. H. W. Numans, van het personeel van den genees kundigen dienst der landmacht, op verzoek, eervol ontslag verleend uit den militairen dienst. De luits t/z le kl. jhr C. A. L. van de Wgck, aan boord van Hr Ms pantserschip Piet Hein, de luii. t z 2e kl. A. E. Rambaldo, geplaatst de directie der marine te Amsterdam en E. P. Wester veld, uit O.-Indic teruggekeerd, worden op non- activiteit gesteld. Eerstgenoemde i wordt vervangen door den luit. t/z lekl. J. P. Muller. De ingenieur v$n den Rijkswaterstaat 3e kl- G. J. van den Broek, thans dienstdoende onder de bevelen van den hoofdingenieur-directeur van den Rykswaterstaat in de 2e en 3e direc tion, ter standplaats 's Hertogenbosch, is ge steld onder de bevelen van den hoofdingenieur- directeur van don Rgkswaterstaat in de 0e directie, ter standplaats nader door dien hoofd ambtenaar aan te wgzen. Do St. Crt no. 268 bevat de wet van den lsten November 1907, tot wgzigiug van art. i, 4o. vdn de Drankwet. De aandacht van Noderlandsche belangheb benden wordt gevestigd op het feit, dat nil 1 Januari a. s. niemand aan boord van Britscho schepen, op de Britsche eilanden of op hot vasteland tusschen de Elbe en Brost mag worden aangemonsterd, wanneer hg niet vol doende met het Eogclsch bekend is om de hem gegeven bevelen te begrgpen en ten blgke daarvan een onderzoek naar die kennis heeft doorstaan en daarvan aanteekening is gemaakt op hot monsterhoekje. Hinderwet. Ten einde belanghebbenden vpor een ver klaring van niet-ontvankelgkheid te vrg waren, iB aan de gemeentebesturen in overweging goge- telkens bij de kennisgevingen, bedoeld in art. 6 der Hinderwet, de aandacht er op te vestigen, dat volgens de bestaande jurispru dentie niet tot beroep gerechtigd zgn zg, die niet overeenkomstig artikel 7 der Hinderwet voor hot gemeentebestuur of een of meer zgner leden zgn verschenen, teneinde hun bezwaren mondeling toe te lichten. Antwoord vnn prof. Fabins, 'Demonisc h". Een groep meent zekeren weg te moeten inslaan, die aan anderen voorkomt een doolpad te zgn. Deze wgzen daarop, waarna het hoofd der groep hun toevoegt, dat dit demonisch is, wgl eenheid verbrekend. Wat denkt u daarvan D. P. D. FABIDS. Door Gedeputeerde Staton van Zeeland is, met ingang van 1 December a. s., definitief benoemd tot 9toker bg den Provincialen-Stoom- bootdienst op de lyn Hansweert—Walzoorden, C. Stück. Wg vestigen de aandacht van het publiek op een gevaarljjke reclame, die door eene loten- verkoopende nmatschappg ook bier t e i t e d e werd gemaakt. Zg verspreidt nl. biljetten, die aan de voor- zgde volkomen overeenkomen met bankbil jetten van f 10. De achterzyde is echter wit gekleurd en daarop staan de hoofdprys en premiön vermeld. Daar de voorzgde biljet, wat kleur en afwerking betreft, precies geljjkt op die van een bankbiljet zgn er reeds personen dupe van deze reclame geworden. Vooral wanneer het biljet gevou wen is loopt men allicht kans het voor een echt aan te nemen. Tegen den verspreider der reclamebiljetten is procesverbaal opgemaakt en de nog niet verspreide biljetten zgn in beslag genomen. Door eene advertentie in dit nomuier vestigt de heer A. Krgger de aandacht op zgn spekslngerg in de Langeviele alhier. Dat hg heden, Zaterdag, den dag kan her denken, waarop by voor vyf en twintig jaar zgn zaak begon en die steeds kon uitbreiden is wel een bewgs dat hij zgne clientele goed bedient. Uit Vlissingen. Het aantal sollicitanten naar de betrekking van boekhouder bg de Wub-spaarbank aldaar bedraagt 50. Met ingang van 1 December i9, naar de VI. Ct. meldt, aan den zeeloods F. le Rog eervol ontslag nit den loodsdienst verleend, wegens lichaamsgebrek. Met dienzelfden datum zgn benoemdtot zeeloods de loodskweekoling der le k G. Spujj, tot loodskweekeling der le klasse die der 2e klasse J. L. van Hoeke, en tot loodskweekeling der 2e klasse de matroos W. But. Te G o e 9 is als resultaat van een Don derdagavond gehouden lezing van Brumwold Riedel, algemeon secretaris van de Maatschappij lot Nut van 'f Algemeen, voor de afdeeling Goes van Volksonderwijs en van den Bond ran Ned. Onderwijzers, een departement Goes van het Nut opgericht. Een achttiental personen trad als lid toe. Het voorloopig be stuur bestaat uit: mej. P. Muelman en de heeren I. G. J Kakebeeke, C, J. Snouck, J. A. M. Augustijn en A. N. A. Ross. Met de oprichting van dit departement heeft men mede het doel, met steun van de Maatschappg, te komen tot de oprichting van een bewaarschool. Verschenen is het vijftiende jaarverslag van den Christelijken Volksbond en de Werkverschaf fing aldaar. Hieruit blgkt, dat het aantal con. tribuanten afneemt; getracht zal worden dit weer nit te breiden. Van de 4r> personen, die zich in December 1906 voor werk aanmeldden, werden er S8 tot Maart 1907 aan den arbeid gehouden. ~s ontvangsten beliepen f 2817,58*, de uit gaven f 26.29.06', bovendien is nog een leening van f 250 niet afgelost, zoodat er een nadeelig slot is van f 31.53. Volgon-t niedodeoling vnn den hoofdin genieur-directeur van den waterstaat is het ■aste licht op den kop van den Oosthavendam te Wemeldinge oen groen en rood licht, zichtbaar groen van uit de Ooster-Schelde en rood van uit de haven. Ligging ongeveer 51° 31'.3 N.b. en 0' 52'7 W.l. (4° 0'.4 O.l. van Greenwich,) Men schryft ons uit Rilland-Bath In do Donderdag gehouden raadszitting werd tot onderwgzer aan het herhalingsouderwjjs benoemd de heer M. Petri, hoofd der school te Bath. Door den ambachtsheer werd verlof verleend nabg het nieuwe bouwterrein, in verbinding met den achterweg, een dam te leggen mits deze aan hem in eigcudom overgaat en door de gemeente onderhouden wordt, alsmede ook oenige hoornen te rooion en het plantreeht aldaar te verkrygen tegen eene vergoeding van f 100. Op het verzoek van J. Nieuwenhugse te Oostdgk, gemeente Kruinmgen. inzake aankoop bouwterrein voor een timmornians-affairo werd gunstig beschikt. Van het in 1906 door do gemeente in het belung der volkshuisvesting aangekochte stuk grond is reeds een aardig gedeelte verkocht en daarop al vrg druk gebouwd. In de eerste plaats is daarop verrezen een net heerenhuis voor den art9, een gebouw dat den aannemer tevens architect, den heer Vertregt te Middelburg, alle eer aandoet. Ook de woning van den brievengaarder, tevens telefoonhouder, maakt een goeden indruk en is zeer practisch ingericht. Verder wordt door don heer Vertregt voor noemd ook nog een nette onderwgzerswoning gebouwd, terwgl door den heer J. van de Sande alhier een vgftal goed ingerichte arbeiders woningen zgn of worden gesticht. Te Stavenisse is de oprichting van een fanfarecorps door den toegezegden steun van den Ambachtsheor en van zeer vele inge zetenen zoo goed als verzekerd. Door eommiasarif sen der naamlooze ven nootschap De Nieuiee Zierikzeesche Courant zal aan aandeelhouders worden voorgesteld over te gaan tot ontbinding der vennootschap. Vrijdagavond liep even buiten Oost burg door verkeerden wisselstand do pasaa- gierstrain, die te half zes van daar in de richting Aardonburg vertrekt, op stilstaande geladen bietenwagens. Daar de lyn op dat punt van eene helling loopt, kon de machinist, hoewel uit alle macht remmende, zgn trein niet tydig doen stoppen. De machine kwam naast de rails terecht en was belangryk beschadigd ook de stilstaande bietenwagens en de personenwagens verkregen schade. De passagiers en het personeel kwamen ge lukkig met den schrik vrg. Do dienst had ruim een uur vertraging. Op het erf van een landbouwer te Draaibrug zag denzclfden avond te ruim elf uur de zoon twee personen, die, toen hg buiten kwam, zich ylings verwg derden. Zg kwamen er zeker met minder goede bedoelingen. o n d e rw ij s. Te Breda slaagden Donderdag voor het examen vrye- en orde-oefeningen in de gym nastiek de heeren W. G. Qnakkelaar, L. van Nieuwenhuyze, beiden te St. Maartensdgk; A. C. Kodde, te St. Anna 1 anden C. F. van Dgke, te Poortvliet. Te O u d-V ossemeer zal het volgende voorjaar een katholieke school worden gesticht. Daar ongeveer 80 A 90 katholieke kinderen thans nog de openbare school bezoeken, zal dit getal dan waarschynlyk die school verlaten. De voordracht voor hoofd der O. L. school te Cndzand bestaat uit de volgende heerenC. J. Neeteson, hoofd der school te Waterlandkerkje, A. Meeuwse, onderwgzer te Nieuwe Tonge, en J. J. Geluk, onderwgzer te St. Philipsland. Tot onderwgzer bg de Rijkskweekschool voor onderwgzers te Maastricht is benoemd J. Sturing, thans te Haarlem. Tot leeraar aan de Rgkstuinbouwwinter school te Boskoop is benoemd, J. Kimmererte Gouda.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1907 | | pagina 1