MIDDELBURGSCIIE COURANT. l«0' Jaargang. Yi'ijdaj 15 November. Het praatgevaar. Kameroverzicht. N". 270. 4007. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Therm, alhier en tel. weerbericht van het K. N. Met. InBtit. te Bilt. 14 Nov. 8 n. Tm. 49 gr., 12 u. 55 gr., av.4 n. 51 gr. Hoogste barom. stand 772.3 te Coruna, laagste 732.7 te Seydisfjord.— Verwachting tot den avond van 15 Nov.: toenemende lot krach tige Z.W. tot W. wind, betrokken of zwaar bewolkte lucht, regen en dezelfde temp. Advortontiün: 20 cent por regel. Bij abonnement vool lager. Geboorte-, dood- ei allo andore familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer 20 cent. Roclamo» 40 cent per rogol. Grooto lettors naar do plaats, die zij innemen. Tot do plaatsing van advortontiCn en rechuuoB, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Nijverheid on Goldwozon, ia gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. I>M V.A MAK Ac., N-Z. Voorburgwal 2ütt, Amsterdam. Middelburg 14 November. Do vroegere vertegenwoordigende colleges in ons vaderland hadden iets voor boven de tegenwoordige er werd niet zoo ontzettend in gepraat als in de huidige. De begrootingen kwamen op tijd klaar en voor de rest van de werkzaamheden scheen ook niet veel tyd noodigbepaalde immers de Grondwet niet voor de Staten Generaal een minimum van zittingtyd.: »De gewone jaar- ljjkscke zitting duurt ten minste twintig dagen, tenzjj de Koning gebruik make van het regt in art. 73 omschreven (het recht van ontbin ding") Twintig dagen 5 Kom daar no eens om. Steeds meer breidt zich het aantal vergade ringen en haar duur uitof dezelfde resultaten niet met ontzagljjk veel minder geredevoer zouden te bereiken zijn Ons dunkt, dat meerdere en betere uitkom sten zouden verkregen worden, althans wan neer men niet het aantal pagina's der Hande lingen tot de resultaten rekent, wantditt loopt langzamerhand in de duizenden. Men zou wellicht meenen, dat het te veel niet schaadt en dat de tongen-gymnaatiek der leden hoogstens dezen zelf wat erger vermoeien zal, maar dit zou ons geen aanleiding geven om op het praatgevaar te wjjzen, wanneer 'b lands belang er niet zeer bjj betrokken was. De uitbreiding van het aantal en den duur der zittingen zonder evenredig nut, bergt ont zaglijke bezwaren in zich. Wjj laten nu nog daar, dat over belangrijke wetsontwerpen de beraadslaging vreesolijk veel tjjd kost aan den betrokken Minister. Het kan zjjn, dat het belang der behandelde stof zóó ontzagljjk groot is voor land en volk, dat de tjjd, daaraan besteed, inderdaad niet te veel waB, hoewel hot gevaar altjjd groot is, dat de discussie een moeiljjke zaak niet helderder maakt, maar wanneer de voorbereiding deug delijk is, kan de eigenlijke openbare bobande- ling snel afloopen. In de. latere jaren schijnt dat ten onzent niet te kunnen, althans het gebeurt niet. In hot jongste nummer van De(ii) Gids heeft de heer J. Boudewjjnse een ljjstje gegeven van do zittingen, die Gemeente-, Provinciale* on Kieswet hebben gekoBt, ongeveer een halve eeuw geleden, on daartegenover gOBteld, wat thans Drankwet, Ongevallenwet en Arbeidswet vorderden. Do beraadslagingen zjjn blijkens die mededeehngen zoowat tot het zesvoud ge- gestegen. Maanden en maanden praat men over een wetsontwerp, artikel na artikel wordt gepoogd te amendeeren. De heer Boudewjjnse stelt o.a. voor hot recht van voorstellen van amendementen der loden te breidelen en terecht, maar daarmede alleen is men er niet- Langzamerhand is het parle ment afgeweken van de juiste methode van werken. Men beschouwt de beraadslaging (behalve bjj de begrooting waarover Btraks) niet meer als de behandeling van het betrek kelijke wetsontwerp maar als een middel om over allerlei principieele vraagstukken tot de kiezers te spreken. Niet $t de beginselen van het aanhangig vraagstuk beperkt zich het debat, neen, het gansche vraagstuk moet in den breede behan deld, ver buiten de grenzen van het ontwerp: ja, zoo mogoljjk worden nog aanverwante on derwerpen in redevoeringen van urenlang be handeld on dikwjjlB niet door óóu lid van elke parljj, maar soms door twee en meor. Hot gevolg bljjft niet uit. Dit herhalen van hetgeen een ander reeds heeft gezegd, dat nogmaals zeggen van hetgeen een ander xeeds herhaald heeft, kan op den duur de leden der vergadering, die zelf ook het ontwerp, waarover het gaat, bestudeerd hebben, natuurlijk niet boeien, mot het gevolg, dat de redenaars sproken voor een half of drie kwart ledige zaal en de tribunes, niet te vergeten die der pers. Kan men dat nu inderdaad boraadslagon noemen, het plegen van raad over 's lands hoogste belangen Immers neen, want hoeve- len van de aanwezige leden luisteren naar het gesprokene,'? De redevoeringen zjjn eenvoudig het uit stallen geworden van desiderata, waarvan toch voorloopig niets komen kan, het doen zien aan de kiezers, dat hun afgevaardigde er bjj is, maar deze zelf kan in. den regel zich on mogelijk andere illusie maken, dan dat hjj zjjn medeleden ontzagljjk verveelt en aan zjjn eigen invloed op den duur Bchade doet. Dit is een gevaar van de praatzucht, maar er is een ander en veel grooter. Aan de leden van de Tweede Kamer moet jaarlijks als schadeloosstelling toegekend eene som van f 2000, een aardig bedrag, wanneer het lidmaatschap den tjjd laat tot de waarne ming van een ander ambt, maar natuurljjk een kleinigheid, wanneer daarvoor de heele man moet gegeven worden. Duren de Kamerzittingen bijna het geheele jaar, dan zullen weldra alleen rjjke en arme lieden het lidmaatschap der Kamer kunnen aanvaarden, ryko omdat zjj niet van die f2000 afhankelijk zjjn en de gelicele schadeloossstel ling kunnen missen, arme, omdat zjj in de f 2000 een voor hun stand betrokkeljjk groot inkomen vinden, een inkomen, grooter dan zij anders zouden 'genieten. En zou dat wenscheljjk zjjn Zou het voor de innerlij ke kracht van het Parlement goed zjjn, dat mannen, wier maatschappelijke betrekking hun veel meer oplevert dan de f 2000 schade loosstelling, in de onmogelijkheid werden ge bracht om het lidmaatschap der Kamer te aanvaarden, zoodat de keuze zich zou moeten bepalen tot menschen, wier toewijding zeker niet minder behoeft to zjjn, maar wier ge zichtskring veelal beperkt is, en die, eenmaal gekozen, niet gemakkeljjk tot hun vroegeren werkkring kunnen terugkeeren. Wjj gelooven van neen. De Kamer tracht trouwens bljjkbaar zelf reeds maatregelen te nemen om de praatzucht te beperken. Het verluidt dat de partjjleiders omtrent zekere maatregelen zjjn overeenge komen, maar van welken aard die zjjn, is niet duideljjk. De algemeene beraadslaging over de Indische begrooting schjjnt inderdaad bekort, maar tocb hebbon wjj bjj do beraadslaging over dio be grooting, op den heer Beladingen na, al de sociaal-democratische Kamerloden zien op treden. Terwijl de vrijzinnig-democraten hot debat overlieten aan den heer Van Deventer, zagen wjj voor de sociaal-democraten in het krijt treden Van Kol, Schaper, Hugenholtz, Troolstra en Ter Laan. Zoo helpt de beperking niet voel. Algemeene beginseldebatten dienen gehouden te worden bjj de algemeono beraadslaging' over de Staatsbegrooting, speciale punten bij de algemeene beschouwingen over de hoofd stukken, bjj de artikelen dient men zich te bepalen tot korto opmerkingen. Dit dient in het reglement van orde strong omsehreven to worden. Doet men dat niet, dan zal het aan zien van het parlement in gelijke rede dalen als de omvang der praterjj toeneomt. En dat is een gevaar voor het gansche volk. Propaganda onder de kiezers make eon par lementaire partjj bjj de kiezers -zelf, in het parlement behooren hare daden voor haar to sproken. V. D. Zitting van Woonsdag. Bjjzonder vlug kwam de Kamer heden mor gen door de Indische begrooting heen. Het wetsontwerp tot instolling van een school voor Inlandsche rechtsgeleerden, lokte,evenals Dinsdag het besluit tot toelating van Inland sche officieren van gezondheid, grooten lof uit van de zjjde dor heoreu Van Deventer en Van Kol. Minister Fock bedankte en daarna werd hot ontwerp zonder hoofdeljjke stemming door de Kamer aangenomen. Vervolgens ging men over tot stemmen over de amendementen betreffende de wet tot op sporing der delfstoffen, drie weken geledon door de Kamer uitgesteld. Het amondemont Nolens (verbod gedurende 15 jaar in stede van 8 tot opsporing van particuliere zijde) werd aangenomen met 37 tegen 22 stemmen; het amendement Van Kol (opsporingsverbod ook tot bruinkolen uit te strekken) met 42 tegen 21 stemmen verworpen, waarna de wet zon der hoofdeljjke stemming werd goedgekeurd. Ook dit liep dus buitengewoon vlug van stapel. Toen volgde do behandeling van hoofdstuk I der staatsbegrooting, waarbjj hot algemeen politiek debat jaarljjks pleegt plaats te vindon. Zelfs doze discussies werderi vlugger afgo- Bpeeld dan anders, waartoe dan ook reden bestond, daar noch de gebeurtenissen van het afgeloopen politieke kalender-jaar, noch de handelingen van het Kabinet belangrijke stof leverden voor een politiek debat in optima forma. Oppositie is en bljjft er natuurljjk altjjd, maar de sprekers der oppositie, dio heden aan het woord kwamen, waren heel wat kalmer en vriendeljjker gestemd, dan b. v. twee jaar geleden. Er heerschto een geest van goedige toenadering. Wel dreven d« hceren Heemskerk en Kolk man eenigszin8 den spot met de houding van het Kabinet, doch eigenljjk sloeg dit moer op den toestond, waarin onze politiek zich thans bevindt, een feit, waarin noch Kabinet, noch een der beide anti-liberale aanvoerders ver andering vermogen te brengen- Dat wjj nu bijkans op het doodepuntiu de politiek staan, is te wjjten aan de kiezers, niet aan de,partjj leiders. De heer Heemskerk sprak geestig, zijn ge zicht glom van vergenoegdheid, toen hjj er den vader van het Kabinet den heer Goe man Borgesius, hjj kon halen. En de heer Kolkman was goed op dreef, toen hij hot over de partjj-groopeering had, de verdeeldheid van links in grappig daglicht stelde tegenover de »hechte muren" van hel eigen coalitie-ge- bouw. Dat heide heeren over eenzelfde daad van het Kabinet niet eender dachten, bleek bij do bespreking van den uitslag der Juoi-stembus. De heer Kolkman vond het »vreemd", dat bet Kabinet toen niet was afgetreden, daar z. i. de verkiezingen der Provinciale blaten wel degelijk een politiek karakter droegen. De heer Heemskerk daarentegen zag geen enkele reden, waarom het Kabinet toen heen zou hebben moeten gaan. Het was trouwens geen van beider wenach dit Kabinet van het staiastooneel te zien ver- dwjjnon. Evenmin als vun den heer Lobman, die oebter zijn bevreemding uitdrukte, dat het Kabinet na het verwerpen der oorlogsbe- grooting wel, doch na de verwerping van het fonds voor de stelling van Amsterdam niet ontslag had ingediend, hetgeen hij «zwak" noemde. - Als sprekers van do linkerzijde traden heden Je heeren Drjieker en Troelatra opde eerste betoonde zich zeer tevreden, de laatste niet geheel onvoldaan ten opzichte van het Kabinet. Professor "Drucker prees de Ministers om hun ^grooto werkkracht," dnarbjj opmerkende, dat gemis aan beginselvastheid hun zeker niet kon worden verweten, lüok met de bjj de Grondwetsherziening voorgestelde kiesrecht regeling kon hij zich zeer goed vereenigen. Mocht de heer Troelstra meenen, dat hij de arbeiders niet warm kon maken voor het blanco," dan moest hg hen wjjzen op zjjn eigen uitspraak, n.l. dat de aanneming van het blanco-artikel in 's lauds belang is. Tegen over de verwjjten van den heer Heemskerk in zake de toetreding der vrijzinnig-democraten tot de liberale concentratie, liet de heer Druekor duideljjk uitkomen, dat de omstandigheden dit verbond geboden on zijn partjj er haro zelf standigheid niet bjj ingeboet heeft. Dit debat over de verschillende party-ior- maties was misschien wel het meest belaug- rjjke punt der overigens vrjj matte en pitlooze politieke discussies van heden. Ieder jaar wordt er op nieuw van verschil lende zijden op dit aanbeeld gehamerd. Nu wjj in do Kamer ongeveer op het doode punt staau, is hot niet te verwonderen, dat de stroo- uiing, die verandering van partjj-formatie wenscht, sterker zich ook in het algemeen politiek debat doet gevoelen. Een voor ieder onpartydige, zeer juiste op merking maakte daarbij de heer Troelstra: coalitie-regeeringen ontnemon noodwendig aan de Nedorlandselie politiek allo kracht on heerljjkheid, omdat elke coalitie-regeering den vrienden naar de oogen moet zien, al zou zjj ook op economisch gebied volslagen anders denken. Het elericalisnie, hier betrad hg het terrein der partij-politiek maakte echter voorshands een wgziging in de party-formatie onmogeljjk. De hoer Kolkman, deze bewering bestrijden de, maakte er een grapje van, door de partjj- groepoenng van links uit te nooiligen rechts té komen. Dan zou 't met de «coalities" ge daan zjjn. De heeren lachten er eens over, vooral toen de afgevaardigde voor ïlheden verklaarde, dat hij en de zjjnen niet naar de linkorzjjde zouden gaan. De coalitie rechts was steviger dan ooit en zal in 1909 met vernieuwde kracht aan de Btembus Blagleveren. Ook bjj den heer Lobman blook niet veel ernstige gezindheid om de indeeling der par tijen naar democratie en conservatisme te be vorderen. Hjj wilde wèl eene verandering, maar dan allóón tegen de sociaal-democraten. Dit was zeker evenmin ernstig gemeend. Slechts de heer Brucker betuigde ingeno menheid mot de denkbeelden van don hoer Troelstra, hierbjj opmerkende, dat hjj reeds jaren geleden in die richting een poging had gedaan. Den toestand, zooals die nu was, noemde hg »ongezond" en »ongewenscht.Hoe stond het hier echter mee bjj de andere partjj en der linkerzjjde, o. a. by de oud-liberalen V Was bot bekende Gh'ds-artikèl van professor Van der Vlugt, zoo vroeg hij, een persoonlijke op vatting, of gaf dit ook de denkbeelden van zjjn geestverwanten weer? Het zal interessant zjjnj morgen hierop hot antwoord van den heer Tydeman te verne men; vooral ook in verband niet hetgeen de heer Loliman hierover verklaard heeft, die wel beweerde dat allen gezamehjk tegen de sociaal democraten moeten optrekken, nmar - ais wjj zjjn rede goed begrepen toch liet door schemeren, dat er «zaken" met hem te doen waren. Dit alles liep natuurljjk langs bet Kabinet heen. Niet echter het debat over do houding der regeering ten opzichte der vakvereenigingen van ambtenaren en militairen. Hierover voer den bijna allo sprekers bet woord. De heeren Ruys de Boerenbrouck en Van Vljjmen zelfs uitsluitend. Eerstgenoemde gaf een zeer geleerd betoog ten boste over het vak-veroenigings- wezen, wat men onder een vakvereenigiDg hoeft te verstaan en wat nietwelke wjjs- heid deze heer bjjzonder gewiebtig scheen te vindon. Over het algemeen werden de verklaringen, door de Itegeoring in Jo Memorie van Ant woord te dien opzichte gegeven, door alle sprekers bevredigend genoemd. Alleen de heeren Rechts wenschten nog duidelijker verkla ringen. De Regeering mocht nooit in onderhandeling met de vakbondon treden, en groepsvertegen woordigingen diendon de vakbonden te ver vangen. Dat de heer Heemskerk niet goed te sproken was over den Matrosenhond en derge- lyke, is te begrjjpen. Trouwens, ook de heer Drucker was 't hier over mot hem eens, altjjd in zooverre, wat de kiesrecht-agitatie van dezen Bond betreft. Over dit punt behoeft de Regeering geen vrees te koesteren voor moeilykheden. Ten slotte moeten wg nog eenige speciale punten uit het debat releveeren Waar was de vroegere Minister van Marine gebleven V vroeg mr Heemskerk met het on- noozelste gezicht ter wereld, terwjjl de heor Kolkman vroogof die goede man zoo maar in de binnenkamer was afgemaakt Waarom waren de Grondwetsvoorstellen zooveel vroogor ingediend, dan aanvankelijk het plan was? vroeg de heer Heemskerk. Dit begreep hij niet goed 1 Ook dient uit het debat opgeviacht te wor den, de spytige opmerking van mr Heemskerk dat wèl de heer De Beaufort, maar niet dr Kuypor een decoratie kroeg op 29 October jl. Wjj gelooven, dat dit optreden van den sprekor minder tactvol was. Had hjj niet beter gedaan met een klacht hierover aan een ander overlaten Vorder schermutselden de heeren Troelstra, Kolkman en Heemskerk druk over verschil lende pnrtjj-pauson in verband met de depii taten-vergadering on het socialistisch congres. De heer Troelstra weeB op den door «de monen-bozeten" prof Fabius, die in gebeds vorm door Da Standaard tot de orde is ge roepen, terwjjl de heer Kolkman eventjes woes op do kleine «onaangenaamheden, die op het jongste socialisten-congres zjjn voor gevallen, toen «paus Troelstra" de minderheid had onderworpen. Dit partjj-gekibhel was misschien wel het minst belangrjjke by de toch al niet hoog gaande debatten van heden. Morgen voortzetting. BENOEMINGEN. ENZ. Bjj kon. besluit t ia bevorderd tot officier in de orde van Oranje-Nassau D. Bjjdendyk, predikant bjj de Nodorduitsch-Hervormde Gemeente te Asperen; is bjj de zeemncht bevorderd tot officier van gezondheid 1ste kl. de off. van gezondheid 2de kl. P. Geerke is benoemd tot lid der commissie van toezicht van 's Rjjke Museum te Amsterdam jhr mr J. F. Backer is aan don Oost-Indischon ambtenaar met verlof J. Brouwer, gewezen opzichter 1ste kl. bjj den waterstaat en 's lands burgerljjke open bare werken in N.-lndii;, op verzoek, wegens physieke ongeschiktheid, eervol ontslag uit 's lands dienst verleend met toekenning van pensioen. Op de aaubevelingslyst voor kantonrechter te üorinchem zjjn geplaatstmrs D. Bastert, kantonrechter te Oud-BejjerlandG. Blokhuis, griffier bjj het kantongerecht to Gorinchem, en J. Plet Jz., kantonrechter te Thol en. Dit werd reeds gemold in de tweede editie van ons vorig noramer. ©OST-INDIE. Lombok. Bljjkens een uit lndie ontvangen telegram zjjn in een drietal dessa's van Oost-Lombok ongeregeldheden voorgekomen. Zy werden door de ambtenaren met behulp van de politie bedwongen. Dit werd reeds gemeld in de tweede editie van ons vorig nommer. Uit Stad en Provincie. Wjj wenschcn nog even te wjjzen op de voorstelling, die Zondag a. in den Schouwburg te Middelburg wordt gegeven. Wij doen dvt vooral omdat hot, naar onze meening, jammer zou zyn, wanneer oen jeug dige actrice, van wie zeer veel tc wachten is, die pas hare eerste schreden zet op het moei lijk pad dor kunst, ia eon plaats, waarmee zjj nog door familiebanden is verbonden, niet in een talrjjke opkomst een bewys van aanmoe diging mocht vinden. Bovendien hebben alle grooto bladen aan haar eu aan het stuk De Dief van Henry Bernstein, dat oen nieuwigheid van hot seizoen mag heeten, uitvoerige boschouwingen gewyd. Zelfs Rudolf do Uaagsche Briofschrjjver van de Amk. C'rt., vond het toonoelspol en de op voering door het Brondgeest-eusemble belang- rijk genoeg om daaraan het grootste deel van een zjjner brieven, ruim twee kolom, te wjjden. Dat zou hy, die steeds by voorkeur stof voor zijne brieven aoekt in buitenlandsche zaken, zeker niet doen wanneer stuk en vertolking dit niet verdienden. En omtrent het tooneelapel lazen wij o. u. nog«Het is4buitengewoon boeiend en bevat eene opeenstapeling van toevalligheden die indruk op het publiek maken en spanning veroorzaken." Door de keurmeesters van vee en vleesch alhier is Woensdag namiddag afgekeurd een geslachte vaars, welke lydonde was aan ont steking der baarmoeder eu het buikvlies. Zy was afkomstig van een landbouwer uit deze gemeente. Alles is onder toezicht der politie vernietigd. De St. Crt. no. 207 bevat de koninkljjk goedgekeurde statuten van de vereeniging tot werkverschaffing aan blinden, thans genaamd Vei eenyi/ig tot Werkverschaffing aan Zeeuw sche Blinden te Middelburg, (gewyzigde statu ten) en van de Schoolvereeniying voor Kinderen, onverschillig van welko godsdienstige gezind heid, wonende in een der polders Dames, Anna- Maria en Vblcker, voor oover deze polders ge legen zyn in do geinoente Itilland-Bath, te Damespolderhoovo, gemeente Ri 1 land-Bath. Uit Vlissingen Vrydagavond te 8 uren houdt de Kamer van koophandel aldaar eene openbaro verga dering, tor behandeling van ingekomen stukken. De heer J. P. Groen, leerling van de Zeevaartschool to Vlissingen, hoeft met gunstig gevolg examen afgelegd voor eersten stuurman groote stoomvaart. Aan de school werd door hem, inet gunstig gevolg, ezaiuen afgelegd in de Fransche en Engelsche taal. Het waar8chuwingsteekoii dat er storm uit het Z. W. verwacht wordt, is weer aan de buitenhaven gcheschen. De milicien C. P. K., van de le eomp. 4» bat. aldaar, is naar den krygaraad in het 3de militaire arrondissement te 's Gravenhage overgebracht, beschuldigd van dienstweigering. In don afgeloopen nacht is to V e e r e de stoonen korenmolen De Koe, die in 1736 i« gebouwd doorJ. Habee cn thans behoort aan den heer J. W. Markusse, afgebrand behalve de romp. De molen is geassureerd, doch van do groote lioeveolhoid graan, die er in aanwezig was, is slechts oen gedeelte vorzekord zoodat de eigenaar groote schade lydt. De oorzuaak van den brand is onbekend. Vermoedt wordt dat de as warm goloopen is. Heden morgen is onder Grjjpskorka eoD jongen van een jaar of achttien, die ecu paard naar de wei bracht, doordat het dier struikelde, gevallen. Hij brak een boen. Per slede werd hy naar zyn woning vervoerd. Woonsdagavond trad in do Ned. Herv. kerk to K r a b b o n d ij k e ton tweeden male als spreker op do heer J. J. Kerkmejjer uit Middelburg, met bet doel eene afdeeling va* den Chr Nat. Werksmanxbond op te richten. Er waren slechts een 15 tal personen opge komen, van wie naast den predikant zich 2 als leden opgaven. De heer Kerkmejjer zal nu in Dec, nog terug komen. De man uit K 1 o o a t e r z a n d e, dio op .1 Novenihor door het springen van'zyn go- weer aan het hoofd verwond werd, is Zondag in het Liefdehuis to Hulst, alwaar hy verpleegd werd, overleden, eene weduwe en vier jeugdi ge kinderen nalatende, Op verzoek is, met ingang van 16 Nov. e.k. eervol ontslag verleend aan mej, S. J. C. Ham- macbcr »la klerk der poatcrjjen. en telegraphic te Oostburg en met dien datum als zoo*

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1907 | | pagina 1