MIDDELBURGSCIIE COURANT. N". 269. 130' Jaargang. 1907. Donderdag 14 November. Middelburg 13 November. Sprokkelingen. Kameroverzicht. Uit Stad oh Provincie. letteren en kunst. Vorstinnende Berichten. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering vun Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp, f2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Therm, alhier en tel. -weerbericht van het K. N. Met. lnstit. te Bilt. 13 Nov. 8 n. vm. 50 gr., 12 u. 52 gr., av. 4 u. 52 gr. Hoogste barom. stand 771.9 te Horta, laag8 te 714.1 te Skudenaes. Verwachting tot den avond van 14 Nov.: voorloopig krachtige, later afnemende N.W. tot W. wind, zwaar bew, lucht en buiïg weer, later opklar. en dezelfde temp. Advorlontiön: 20 cent por rogol. Rij abonnement vool lager. Gehoor!e-, dood- ei alle andere familieberichten on Dankbetuigingen van 17 rogels f 1.50; olko rogol mee 20 ceut. Reclame» 40 cent por rogel. Groote lettors naar do plaats, die zij innemen. Tot do plaatsing van advertentiën on roclamoa, niet afkomstig uit Zool and, betreffende Handel, Nyverheid en Geldwezen, is gerochtigd hot Algemeen Adverleullr-Uiireuu A. 1»E I A MAK As., N.Z. Voorburgwal 206, Auittterditui. Wie beeft men b jj denneua? vraagt de Arnh. Crt. Als men leest wat de voorzitter van Patri monium, de heer Van Vliet, ter algemeene ver gadering in zijne openingsrede, bjjnu uitsluitend gewgd aan het kiesrecht-vraagstuk, daarover gezegd heeft, dan is men geneigd te vragen Qui trompe-t-on ici 'f, m. a. w. wie heeft men hier bij den neus De leden van Patrimonium en het daarbuiten staande publiek, of ook de voorzitter ziehzelven Na vermeld te hebben boe Patrimonium ten vorigen jare, toen er geen Christelijk ministerie meer was dat er door gedwarsboomd kon worden, de roebtsehe par tijen nog eens herinnerde, dat er altjjd nog een open kiesrechtvraagstuk is en Patrimonium 1 evenals in 1900, »een regeling begeert, waar door aan den arbeidersstand i n z jj n geheel het kiesrecht komt", laat by onmid dellijk volgen dat het geen nader betoog be hoeft of door invoering van bet gezins hoofden-kiesrecht wordt een regeling gegeven, die omvat wat door Patrimonium is gevraagd. En iets verder wordt dezelfde verrassende con clusie nog eens ia andere woorden herhaald ds Talma heeft in het orgaan nog eens een laus gebroken over bet arbeiderskiesrecht«het kiesrecht, aan de arbeiders als zoodanig verleend", maar het Verbond is steeds trouw gebleven aan hot gezinshoofden-kiesrecht, «om dat dit kiesrecht geen deel van den arbeidenden stand buitensloot." Men moet wel aannemeD, dat voor de anti revolutionairen de woorden der Nederlandacbo taal een andere beteekenis hebben dan voor alle overige Nederlanders, óf dat zjj er een ganach bjjzondere logica op nahouden, om te beweren dat een kiesrecht alleen van gezins hoofden «den arbeidersstand in zjjn geheel" omvat, wat door Patrimonium gevraagd is, een kiesrecht voor den arbeider »a 1 s z o o d a- n i g", en dat zulk een kiesrecht >geen deel van deu arbeidersstand buitensluit." En dan do tallooze ongehuwde arbeiders-kostgangers, de inwonende zoons, enz.? Er is geen andere mouw aan te passen, dan dat deze behooren tot do capaciteiten", die de anti-revolutionaire partij, volgons punt 5 der op 17 Oct. 11. vast gestelde conclusie, «liefst gemeden ziet", maar in wier kiesrecht zjj desnoods zou kunnen be rusten", of dat zjj het contingent zullen leveren der «onvolledige gezinsformaties", die volgens punt 6 onder «bet begrip van gezin ook mede- rekenen." In beide gevallen laat hot woord, waarmodo de «begrippen" genoemd worden, aan duideljjkheid zeker nog al iets te wen- scben over en zoo vertoont, vooral in "t laatste geval, het organische gezinshoofden-kiesrecht een wonderljjke geljjkenis met het individua listische algemeen kiesrecht. Vóór het tot de «final e" kiesrechtrege ling komt, dio de beer Van Vliet aanstaande schjjut te achten, zullen de heeren antirevo- lutionnairen zich nog in heel wat bochten moeteD wringen, om zich uit het warnet van phrasen te verlossen, waarin hunne leiders u i t louter oppositie-geest hen verstrikt hebben. Weer een eer voor ons land. De Ingenieur wjjst met ingenomenheid op hot verbljjdcnd verschjjnsel, dat de in ver schillende staten van Zuid-Amerika geplaatste ingenieurs over 't algemeon bijzonder goed voldeden en dat zjj den wetenschappeljjken en X>ructischen naam der Nederlandsche ingenieurs- techniek boog hebben gehouden. Het blad deelt nog bet volgende mede De regeering van de republiek Paraguay, voor wier rekening door de Naamlooze Ven nootschap Werf Conradscheepswerf en werk- tuigenfabriek te Haarlem, eenig baggermato- rieel word vervaardigd, verzocht aan de directie van deze inrichting om haar behulpzaam te zjjn bjj hot zooken naar een jong Nederlandsch civiel ingenieur, liefst met eenige jaren water bouwkundige practyk, aan wien zou kunnen wordon opgedragen het maken van haven werken te Asuncion. Het zou hierbjj, zeide de vertegenwoordi ger der Regeering van Paraguay, een engage ment van voorloopig twee jaar gelden. Zitting van Dinsdag. Heden werd de geheelo morgen en een groot deel van den namiddag besteed aan de behandeling van Indische m i 1 i t a r i a. Zoo kwam o. a. de zeer belangrjjke kwestie ter sprakeaan wien danken de Indische soldaten nu hun jongste «loonsverhooging"aan den Soldatenbond of aan de Indische Regeering De heer Ter Laan meende aan den Soldaten- bond, doch de Minister beweerde, dat die vor- hooging reeds door de Indische Rogeering besloten was, vóór dat de Soldatenbond bestond. Hoe is het mogelijk? Een niet minder belangrjjke zaak wasOf de Militaire Tehuizen in Indiü speciaal studie-artikel van den heer Duymaer van Twist moeten gesubsieerd worden naar den maatstaf van het aantal bezoekers, dat van deze tehuizen gebruik maakt, dan wel naar gelang der uitgaven, aan die inrichtingen verbonden Ingewikkelde kwestieDe Minister hield zich aan eerstgenoemden maatstaf, hetgeen de heer Duymaer van Twist echter niet billjjk vond, waarop Z. Ex. beloofde de «denkbeelden" van den geachten afgevaardigde voor Steenwjjk ter kennismaking naar Indië te zullen zenden. Daarna de vraagMoet er een generaal voor de officieren van gezondheid «ingezet" worden? Ja, zeide de Minister, want dat bevordert de ambitie onder de militaire docters. Neen. meende de beer Thomson, want dat zou «mili taire weelde" zjjn en den intendanten ook recht geven op een generaal. E»n amende ment Thomson om geen generaal te benoemen, kelderde met 46 tegen 11 stemmen. Ziedaar een greep uit de hoogst belangrijke Indische kwesties, welke heden de heeren bezig hielden neon laat mjj niet jokken waarover in de Kamer InBtig gebabbeld werd. Bjj de behandeling van het punt; «conduite staten der officieren" verklaarde de Minister nog, dat hjj altjjd gaarne klachten van officie ren in ontvangst zou nomenzjj moesten, als zjj mót verlof zjjn, maar bjj hem komen, dat is beter dan dat de klagers naar den heer Thomson of Daar de couranten loopen. De afgevaardigde van Leeuwarden maakte zich hierover natuurljjk boos, maar de voorzitter wist het onweder gelukkig af te leiden, door den verbolgen heer niet voor de derde maal aan bet woord te laten komen. Met het oog op het werkplan en den tjjd ging dat eenvou dig niet. De hoer Thomson moest zich toen wel in het onvermjjdeljjke schikken. Die verdeeling van het werkplan in zooveel «paganiBtische" en zooveel «clericale" minuten is waarljjk een mooie uitvinding. Hadden wij die maar eerder gehad. Over de kazerneering van de Koloniale reserve werd langer dan een uur gepraat. Het was oen keurige uitstalling van distriets- belangen. Daar do kazerne te Njjmegen niet deugt, wilde do Minister van Koloniën, gehoord het advies van den gezondheidsraad, de 250 man reservisten naar Utrecht overbrongon, waar bjj van «Oorlog" voor 9 mille een goede kazerne kan krjjgen. Een zuiver administra tieve maatregel dus. Maarde heeren wisten bot voel beter. De heer Van Bylandt wilde de kolonial'e reserve te Hnrderwjjk hebben, waar vele trouwe kiezers van den graaf wonen, lief plaatsje en gezond. De heer Van Nispen uit Njjmegen wenschte ze echter voor zjjn woonplaats te behouden. Veel gezonder dan Harderwijk en die Indische soldaatjes waren er al zoo laDg! Generaal Van Vljjmen wist te vortellen.dat Utrecht «zoo laag lag," Njjmegen daarentegen hoog en de prettigste garnizoonplaats uit het geheele land De heer Duymaer van Twist beweerde dat de soldaten in Utrecht een heel uur zouden moeten loopen om schietoefeningen te kunnen houden. Bovendien was die kazerne van «oorlog" alles behalve aanbevelenswaardig. Daarna kwam de heer Ter Laan nog vertel len, dut die koloniale reserve zoo erg duur was. De Minister bestreed dit beweren mot cjjfers, die moesten aantoonen dat het eigenljjk een koopje was, de som welke voor die 250 man betaald wordt. Verder moest de Kamer bet maar weten hoe zjj nu wilde. Bjj zoo goed als partjj-stemming werd met 33 tegen 31 stemmen de begrootingspost ver worpen. Van do linkerzjjde stemden alleen tégen de heeren Verhejj, Van der Zwaag en Ter Laan. De 31 vóóratemmers waren dus allen van liuks. ""De beer Van Nispon ging de Bljjde Bood schap dadeljjk naar Njjmegen telefoueeren. Waar de antithese al met goed voor is! Ten slotte sprak de bi er Van Kol nog over «Overvuartgelden" over de Indisch3 rivieren en over perles d'umour en patels. Waar die heer al verstand van heefs Verder werd er druk gedebatteerd over de nieuwe progressieve inkomsten-belasting in Indië. De heer Lobman voDd dit een zeer verkeerd «beginsel"progressief, zonder limite, «geld afnemen" van do rjjken was z. i. bet slachten van de kip, die gouden eieren legt. Als wjj dit Bysteem ia Indië invoeren, waarom dan ojk niet in Nederland? vroeg de afgevaardigde voor Goes. Daarentegen was do heer Schaper bjj/onder met deze belasting ingenomen want daardoor werd ook het kapitaal getroffen, dat uit Indië komt en elders verteerd wordt, o. a, de naam looze vennootschappen. Juist vun deze wilde de Minister «geld afnamen", zou de heer Lobman zeggen. Deze heer werd zeer boos op den heer Schaper, die''zjjn vreugde te veel luchtte. Over dezen post werd gelukkig niet ge stemd. Z. Ex. zeide, dat hjj niets van het Neder landsche belastingstelsel afwist, alleen met de «praktjjk" in Indië te maken had, en don heer De Waal Malefijt verzekerde hjj, dat men alleen met een belastmg als nu voorgesteld, de rjjke «petroleum-manncn" aau de beurs kon komen. Dit zal echter wel zoo erg niet zjjn, anders hadden zjj al lang geschreeuwd De behandeling der Indische begrooting liep heden ten einde. Morgen de oxploirutie-wet en de Inland- sehon Rechtsscbool-ontwerpen. Het gaat dit jaar wat vlugger dan anders. BENOEMINGEN. ENZ. Bij kon. besluit: is W. Metz Tz., te Oudescbild ("Texel), oud- gezngvoerder-postconducteur van den stoom- bootdienst Nieuwediep-Texel, benoemd tot broeder in de orde van den Nederlandschen Leeuw; is benoemd tot commandeur in de orde van O/-anje-Nassau mr. C. J. Heylidy, president van het hof van justitie in de kolonie Suriname; is M. H. Cohon, arts tweede-geneesheer aan het krankzinnigengesticht Het Groote Grajfel te Warnsveld, benoemd tot tweede-geneesheer, aan 's Rjjks krankzinnigengesticht te Medemblik. De ofli. van adm, 2de kl. J. R. J. de Raadt, aan boord van Hr. Ms. monitor Ileiligerlee, wordt geplaatst in de directie der marine te Amsterdam en vervangen door den offi. van adm. 2de kl. C. A. Ilauer. Door de arrondisscments-rechtbank te Rot terdam is, ter vervulling der vacature van kantonrechter te] Schoonhoven, opgemaakt de navolgende alpliabetisehe ljjstvan aanbeveling: mr S. Th. A. Hermsen, mr S. Meihuizen en mr J. T. Sluis, allen resp. griffier bjj de kanton gerechten te Sliedrecht, Oirschot en te M i ri de 1 b u r g. Dit werd reeds gemeld in de tweede editie van ons vorig nummer. OOST-I XDIÉ. Blijkens uit Indie ontvangen berichten zijn in Celebes en onderhoorigbeden, aan bekomen wonden overleden do sergeant J. van Lejjen- horatop Cerambj] oene beschieting van eene patrouille uit de kampong Hoekoe Ketjil niet levensgevaarlijk gewond de fuselier A. Cremer, on op Timor, bjj eene verraderlijke over valling van eene rustende patrouille door de bevolking te Kolbnno in het landschap Amanoebang, gesneuveld de sergeant M. Schip- borst en do korpor&al F. M. Schwung. Natuurkundig' Gezelschap. Toezicht op devervnlschingvan levens-en genotmiddelen. Mr dr J. W. Jenny Weyerman, inspecteur der Volksgezondheid to Utrecht, behandelde Maandagavond bovengenoemd onderwerp van den practischen kant. Tal van levens- en ge notmiddelen waren geëxposeerd, om een beeld te geven van de soms verregaande vecvalscbing. Upton Sinclair en de schrjjver van Onder de Menschen hebben ons geopenbaard, op welke wjjze het vleesch van gestorven dieren toch in consumptie wordt gebracht; bjj de worst bereiding doet het er zelfs niet toe, van welk dier het afkomstig is en spreker wist uit zjjn practjjk, dat deze schrjjvers niet hadden overdreven. Allerhande voor de gezondheid scbadeljjke middelen, zooals boorzuur, salicylzuur, zwave- ligzuur enz. dienen om te conserveeren. Het rooken van de worat duurt nog te lang want Time is money ze wordt eenvoudig in «rocoline". een kreosoot-praeparuat gedoopt De doode kameel van Barnoni en Bailey heelt de Amsterdammers lekker gesmaakt. De melk wordt op het platteland onzinde- ljjk behandeld, verder afgeroomd en, om het S. G. te herstellen, water toegevoegd. Ons werd een sinaasappellikeur getoond, waaraan lluorwateratofzuur Was toegevoegd en tevens een glazen plaat, waarop letters waren geëtst, die door de behandeling met dit zuur waren verkregen. Onder de geoxposeerde voorwerpen merkten we nog op kunstpeper (meol, klei, roet) en kunstkotiieboonen prachtig nagemaakt; cacao, bestaande uit aardappelmeel en cacaoscbillen. n«¥ótmuseaat, waarvan de gaten met kalk waren dichtgesmeerd enz. enz. noe hierin verandering te brengen De groote gemeenten richten keuringsdien sten in en zoo wordt liet steeds gevaarljjker voor de kleinere gemeenten en bet platteland, die dientengevolge 3teeds meer van de smurrie krjjgen. Maar bet instellen van een keuringsdienst is kostbaar. Van rjjkawege zou men kunnen instollen een «Chemische waag", waar de goederen door deskundigen op qualiteit zouden gekeurd kun nen worden. Maar dit zal nog wel heel lang duren vóór het zoover is. Kleinere gemeenten zouden zich toch wel op voldoende wjjze goedkoop kunnen behel pen. De commissaris van politie zou hier en daar de proeven moeten laten nemen en naast zich hebbeu eenige deskundigen, n. 1. schei kundigen en apothekers, die de vervalschin- gen zouden kunnen constateeren. Sqjirjjver dezes wil hieraan toevoegen, dat men voor Middelburg op deze laatste wjjze eene voldoende keuringsdienst zou kunnen instellen, die joarljjks niet meer dan f 1000 hehoefde te kosten. Kan in dezen nu niet bet Rjjksbureau vun handelswaren to Leiden, waarop wjj in ons nommer van 25 Oct. uitvoerig wezen, veel nut stichten? Red. Uit Vlissingen schrjjft men ons Volgens geruchten zullen, zooals reeds op de stoomloodsbooton bestaat, op alle Nederland echo loodsbooten vaste koks worden aange steld zcodat de loodsleerlingen in 't vervolg geen kok meer behoeven te zyn. Voorzeker oen goede maatregel, want dat kok-zjjn hield vele gediplomeerde stuurlui terug om in den loodsdienBt te gaan. Het ljjk van den op een noodlottige wjjze te Sas van Gent verdronken jongeling H. Dekker, is Dinsdagmiddag te Vlissingen aan gekomen en naar de ouderljjke woning over gebracht teneindfr daar te worden begraven. Do heer H. Blankevoort, uitvoerder van het werk aan de spoorwegbrug te V 1 a k e, had Dinsdag, toen hjj naar het afbreken van een stuk muur stond te zien, het ongeluk iet9, vermoedeljjk oen staaBplinter, in een oog te krjjgen. Hevig bloedend word hij voor loopig door don geneesheer van Kruiningen verbondon, en op diens advies begaf bjj zich ter verdere behandeling naar een ooglydersge- aticht te Amsterdam. Dinsdag werd te Yerseke bericht ont vangen dat de kor9toomboot van de Gebroeders Plansoen aldaar, komende van de Zuiderzee en geladen met mossels, bjj Gorinchem in bet Merwedekanaal gezonken is. Persoonlijke onge lukken kwamen niet voor en hot schip kan gelicht worden. Van do oorzaak is nognieta bekend. De lading zal verloren zijn. In den nacht van Maandag op Dinsdag zjjn by de landbouwers C. Sch. en E. A-, bei den te Koewacht, respectie\olijk 8 en 7 kippen ontvreemd. Vau de daders natuurljjk geen spoor. De politie stelt oen onderzoek in. RECHTSZAKEN. De diefstal van tafelzilver te Middelburg. De muzikant De AV., van het 3o regiment infanterie, is door den krjjgsraad te 's Herto genbosch, wegens diefstal van tafelzilver, op den 12en September 1907 te Middelburg ge pleegd, veroordeeld tot twee maanden gevan genisstraf. De muzikant J., van hetzelfde regiment, die wegens heling terechtstond, is van het hem ten laste gelegde vrjjgesproken. ONDERWIJS. Tot leeraar in de oude talen aan het gymnasium te Leeuwarden, is met 19 van de 21 stemmen, benoemd de beer dr. L. Rank, thans tydeljjk leeraar. De heeren dr. Rutgers en A. van der Klei kregen elk een stem. Bjj kon. besluit is benoemd tot leeraar aan de R. H. B. School te Den Helder dr C. H. Ketner, thans leeraar uan de R. U. B. School te Leeuwarden, met toekenning van eervol ontslag uit laatstvermelde betrekking. Het Illld. brengt hot. door velen zeker met leedwezen ontvangen bericht dat de ook hier ter stede zoo hoog gewaardeerde violist Carl Flesch Amsterdam on ons land zal verlaten, en zich te Borljjn gaat vostigen. Tegen 1 September 1908 heeft hjj ontslag verzocht als leeraar aan het Conservatoriumde vele privaatlessen nemen dan vanzelf een einde. Het is niet zjjn bedoeling ginds een vaste verbindtenis als vi- ool-leenuir aan tc gaan eer zookt bjj ander muzikaal milieu en vooral ruimer veld voor zijn optreden in concerten dan ons land hem bieden kan Nu de uituoodigingen om in de groote steden van Duitsebland op te treden steeds toenamen, is de wenacb, dil/ir zich te vestigen, ook om practische redenen te bil- ljjken. Het genoemd blad spreekt de hoop uit dat bjj nu en dan ook Nederluud zal bezoeken, de hem in vyf jaren zeer bevriend, en zelfs door zjjn hu wijk eigen geworden omgeving. Hubert Laroche zal ook in Amsterdam zjjn 25 jarig jubilé als tooneelspeler berden ken, en wel 12 Dee. in den Stadsschouwburg. By die gelegenheid wordt Cyrano de Bergerac weer gegeven. In December zal in den Nederlandschen Schouwburg te Gent het 25-jarig jubileum van den lieer E. van Havermaeto gevierd worden. Van Havermaete is een der beste, een der meest begaafde Vlaamsche artistcn. Ontelbaar zjjn zjjne creaties, groot bet succes dat hjj te Brussel en in zyn geboortestad Gent verwor ven heeft. Er wordt een grootsche beweging op touw gezet om den gevierden kunstenaar op luister rijke wjjze te huldigen. De werkzaamheden voor bet monument voor wjjlen dr Schaepman, dat voor het aarts- bisBchoppeljjk Seminari Rysenburg zal worden opgericht, hebben een aanvang genomen, la Mei wordt bot gedenkteeken geplaatst. Uit het nationale comité ter viering van den 300jangon geboortedag van M. A. doRuij- ter heeft zich indertjjd zooals bekend is een commissie gevormd, om bet bjj het comité overgebleven en nagekomen geld te bebeeron en te besteden ten bate van een Maritiem Historisch Museum. De commissie heeft thans deu minister van binnenlandsche zaken mede gedeeld, dat zy beschikt over een fonds van pl.m. f1400, terwjjl het plantseljjk comité in Amstordam pl.m f 1000 beschikbaar stelde voor bovengemeld doel. Laatst genoemd be drag zal, wanneer in de eerste helft van 19u8 geenerloi zekerheid kan worden gegeven om trent de stichting vau een maritiem historisch museum, voor een ander dool moeten worden besteed en du3 aan deze commissi*» komen te ontvallen Zooals gemold, werd door den raad van 's-Gravenbage, echte: niet onder algemeene instemming dor leden, besloten Ged. Staten voor te stellen de jaarwedde van den burge meester te verhoogen tot f 12.000. Het hoofd der gemeente, baron Swecrts de Landas, deelde Maandagmiddag, toen hy na afwezigheid weer voor het eerst in den raad tegenwoordig was, mee, dat by op grond van bet in den raad gebleken gebrek aan eenstemmig heid, aan Gedep. Staten zon verzoeken do be slissing op 'b raads besluit aan te houden, totdat do tegenwoordige titularis aftreedt. In Amsterdam is op dit oogenblik 35 A 40 percent der diamantbewerkers werkloos. Bjj de Staatsspoorwegen is benoemd tot adjunct-inspecteur le klasse Jbr. H. de Ranitz. Alcohol en kinderen. Bij de Ge zondheidscommissies is door de Nationale Christen Geheelonthouders Yereeniging een onder zoek ingesteld naar den arbeid dier commissies met het oog op alcoholgebruik door kinderen. Van de 130 commissies hebben 91 een ant woord ingezonden, 't Bleek dat 9 van deze, 't zy door middel van circuluires, 't zy door wandkaarten, tegen bet gebruik van alcohol door kinderen hebben gewaarschuwd. 't Meerondeel uit Noord-Brabant en Limburg. Tegen de verkiezing van den heer Simonis tot lid van de Provinciale Stater Noord Brabant zjjn twee bezwaarschriften vug®* It

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1907 | | pagina 1