MIDDELBIIRGSCHE (KM RIM
N°. 268.
ISO' Jaargang.
Woensdag
13 November.
Middelburg 12 November.
Sprokkeüngen.
Kameroverzicht.
Bit Stafl sa Provincie.
1007.
Deze coarant verschijnt d a g e 1 ij k s, niet uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prjja per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen iu Nederland franco pp. f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Therm, alhier en tel. weerbericht van het K. N. Met. lnstit. te Bilt.
12 Nov. 8 n. ra. 45 gr., 12 u. 48 gr., av.4 u. 51 gr. Hoogste baroin. stand 773.5 te Horta,
laagste 744.3 te Seydinfjord. Verwachting tot den avond van 13 Nov.: matige W. tot N W
wind, zwaar bewolkte lucht, mogelijk regenbuien en iets koudere temp.
Advorteutiën: 20 cont por regel. Bij abonnomont vool lagor. Geboorte-, dood- ei
alle andere familieberichten on Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50; elke regel meer
20 cent. Reclames 40 cont por regel. Groote lettors naar do plaats, dio zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zooiand, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd hot Algeuieru Adverteulle-Bureua A. ine I.A
MAR Ai., It.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
Bij dez3 courant behoort een bijvoegsel.
Menigeen, vooral meer dan een huisvrouw,
•chjjnt niet te weten dat het arbeidscon
tract, waarbij ook de verplichtingen tus-
schen haar en hare dienstbode worden gere
geld, nog niet in werking is getreden.
De beide Kamers namen het wetsontwerp
aan, maar, wjjl er nog een en audor geregeld
dient te worden, zal de in werking treding
ervan nader worden bepaald.
In hot bp voegsel van ons nommer, gedateerd
28 Aug. 1906, gaven wij een overzicht van
hetgeen mevrouw en de dienstbode van dat
arbeidscontract moeten weten.
Ook de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen
liet in een hater geschriftjes door mr Joh. J.
Belinfante een overzicht geven van de bepa
lingen, welke omtrent die onderlinge verhou
dingen van kracht zullen zjjn zoodra de wet
is ingevoerd.
Zy maken nu een deel uit van ons Burger
lek wetboek.
Wy hebben altyd hooren verkondigen dat
"het gebed is eene verootmoediging voor de
Hoogsto Macht, een in ootmoed naderen tot
het Opperwezen, een kinderlijk vragen a>n
den Allerhoogste.
Dr Kuyper beschouwt dat anders.
Hp maakt van het gebed een strijdmiddel,
een politiek wapen.
Volgens De Standaard heelt hg nl. in de
laatste Deputaten-vergadering »een bede in
het slotgebed tot deu Vader der geesten opge
zonden, of het Hem, onzen God, believen
mocht alle demonische macht te bezweren, die
er op uit mocht zjjn, om in onzen heiligen
broederkring het zaad der verdeeldheid uit te
strooien."
Hierop is in de party aanmerking gemaakt
Men heeft het »iets vreeseljjks" genoemd.
Bovendien is de voorzitter van het Centraal
Comité door een broedor beschuldigd, dat hg
de lieden vleit om ze te foppen".
Het drgven ^in den leider in dezen vindt
dus bjj eonigen ook afkeuring,
Zulk een gebed, en daarop wenschen wjj
even te wgzen, getuigt van een diepgaande
corruptie in de Calvinistische partjj.
Dat staatkundige partgen of richtingen na
langdurig bestaan van hun origine vervreem
den, en er allengB bederf insluipt, komt vaak
voor, zoo schrjjft Het Vad. Dit is oen natuur-
ljjk gevolg van hot vorouderings-proces, dat
het lichaam (het phyaieke zoowel als hei
geestelijke) meer vatbaar maakt voor kwade
invloeden.
Maar dat in een jeugdige party, een party
die den tjjd van de eerste jongelingsjaren nog
ternauwernood achter den rug heeft, het geeste
lijk bederf reedB zóó diep ingevreten bljjkt.
bleef tot dusverre een zeldzaamheid.
En deanti-rovolutionnaire party is ternauwer
nood oen halve eeuw oud
In meer dan éón opzicht is deze corruptie
in een nog zoo jeugdig lichaam de aandacht
van den waarnemer waard.
Vooreerst is gebleken, dat het hoofd
der party zich niet ontziet om zelfs het gebed
te gebruiken als een middel om zjjjne tegen
standers in don hoek te duwen en de minder
heden het zwjjgen op te leggen. Hunne oppositie
heet het werk van demonen het is de duivel
dio bon regeert. Voorheen waren wy «libera-
listen" het alleen, die het booze element in
de politiek vertegenwoordigden. Nu wordt zelfs
Fabius gestigmatiseerd als een van den booze
bezetene, en met hem ieder, dio het niet eens
is mot don leider der party, dr. Kuyper, met
het Centraal-Comitó (dat is Kuyper), met de
party-organisatie (dat is wederom Kuyper),
en met de Deputaten vergadering (dat is ten
vierdenmale Kuyper). Deze persoonlijkheid, van
wien geen geschrift het licht zag, waarin hy
de liberalen niet wegens verdrukking der
inderheden aanklaagt, omdat Kappejjne een-
gezegd heeft»duu moeten de minderheden
maar onderdrukt worden", diezelfde persoon
nadert nu Gods troon met een bede op de
lippen, die de grievendste beleediging bevat
voor hen, die niet voor hem bukken. Laten
wy aannemen dat hy inderdaad de oppositie
van Fabius en De Rotterdammer door den booze
ingegeven acht, past het, dit ze zeggen in het
openljjk gebed, met in de binnenkamer opge
zonden, maar uitgesproken ten aanhoore van
eonige honderden
Hoe zullen zij, die daarin als van booze
demonen geregeerde verdoolden voor G >d wor
den aangeklaagd, en dies aan Zjjne erbarming
aanbevolen, zich daaronder hebben gevoeld
en tweede is het een bewjjs van diep
verval, dat men zich zelfs niet meer ontziet,
deze dingen openlyk mede te deelen. Men
schaamt er zich volstrekt niet voor. De vlag
dekt do lading. Dat de kwetsende aanklacht
in gebedsvorm werd uitgesproken, maakt deze
handelwjjze geoorloofd. De consequentie van
zulk een opvatting ligt voor de hand. Straks
zullen we nog wel meer veeten hooreD, die
worden uitgevochten in het gebed. Wel
licht zyn er smaadgedingen voor het gerecht
te wachten, waarby de aangeklaagde zich ver
ontschuldigt omdat hy de verbetering van den
edigde op het oog had, daar hy hem im
mers in den gebede in Gods bescherming
aanbeval, als hebbende wegens zyn zonden
byzonder die genade van noode.
en derde is het een jammerljjk teeken
van verwording van onzen volksaard, dat de
Deputaten dit alles slikken. Zijn dit de
geesteljjke nazaten der hervormers, der geuzen,
der fiere verdedigers van de vrybeid van con
sciëntie, der hardnekkige vyanden van gewetens
dwang Hoezeer is dan dit nageslacht van
den geest der voorvaderen ontaard. Hoelang
vraagt men zich af zal een dergeljjk
byzantinisme nog duren. Hoe ver zal de
deBpoot het kunnen doorvoeren
Dit woord van het Haagsche blad mag zeker
wel een ernstig woord op zyn pas heeten
Waarheen gaan wy toch met zulk dry ven
van eone zich noemende christelijke party,
waarby het doel hoe langer zoo meer de mid
delen heiligt?
Trouwens, 't is niet voor de eerste maal
dat dr Kuyper aldus het Heiligste misbruikt
zyn politieke tegenstanders of' tegenstre
vers in eigen kring te treffen. Men herinnere
zich maar hoe de heer De Savornin Lobman
zich vroeger reeds beklaagde dat dr Kuyper
het altyd voorstelt ahof aan zijne zjjde de
Heiland staat en de anderen, die het niet met
dr Kuyper eens zjjn, dus tegen den Heiland
ingaan.
Nu er in zyn e'gen party maar een kiem
van oppositie is tegen dr Kuyper, wordon
direct dezelfde middelen weer voor den dag
gehaald, en Bjjbel en Geloof en vel fa het Ge
bed verlaagd tot een wapentuig om zjjn aan
vallers te bostrjjden.
En de deputaten, op een enkele na, zeggen
op dit alles maar ja en amen
Hot Ministerie-De Meester lo9t trouw zyn
beloften in.
De wetsontwerpen volgen elkaar met zeld-
zamen spoed op.
Dat is prjjzenswaardig.
Maar toch vragen wjjwat zal er van die
ontwerpen terechtkomen
Het menu wordt te overladen, al is daarvan
allerminst do Regeering een verwjjt te maken
eer daarvoor lof te brengen.
Maar de politieke omstandigheden waren en
zyn een spoedige afdoening van hare voorstel
len niet gunstig.
Een Tweede Kamer met eene kleine meer
derheid linkseen Eerste Kamer wier meer
derheid voor sociale wetgeving weinig of niets
gevoelt.
Er moot zuivering komen.
Maar hoe?
Door de voorgestelde Grondwetsherziening
Hoe zal het daarmee afloopen
Zitting van Maandag.
Wat heden, bjj het vodrtgezel debat over de
artikelen der Indische bagrooting, een buiten
staander wel het meest Zal zyn opgevallen, is:
de phenomena'e uitgebreidheid van kennis der
heeren «Indische specialiteiten".
De onderwerpen, waarbjj die tennis ten toou
werd gespreid, rakende zaken, die, 10.000
mjjlen van ons ver wjj der cl, dótir wellicht van
bijzonder groot belang zjjn, zullen het gros der
lezers van de Middelhurgsche Courant echter
minder interessoeren, i
Of er een weg van Medan naar Belawan
moet komen, of de Minister van Koloniën
daarvoor het gold oveii heeft of niet, of de
haven van Soerabaja yolgens het plan De
Jongh of volgens een ander project moet ver
beterd worden, of keuringscertificaten voor
stoomketels, hier afgegeven, ook geldig moe
ten zjjn in Indië, ofal die zaken, waar
den gehoelon middag lang en breed over ge-
iproken werd tusschen den Minister en de
hoeren «specialiteiten", nu tot stand zullen
komen of niet, daarover zal het Noderlandsehe
publiek zich waarlyk wel niet warm maken.
En dit is geon gebrok aan belangstelling in
onze koloniën een vorwjjt, dat anders one
volk niet altyd ten onrechte gemaakt wordt
maar wijst op het feit, dat zulk gebabbel
over details totaal niet in de Kamer thuis
behoort. Al wil het meer ontwikkelde Neder-
landsche publiek wèl eens ovor Koloniale
onderwerpen ingelicht worden, zeker niet op
manier, die van do Kamer een filiaal van
het Indisch Genootschap maakt.
Laten in do Van Galenstraat 14 de hecren
Van Deventer, Van Kol en Boogaerdt hunne
geleerde beschouwingen houden over het ver
schil in smaak tussch< i het briquetten-zout
en bet los-zont, laten ze dóór uitmaken of de
suikerfabriek er was vóór de irrigatie, dan
wel of de irrigatie er was vóór de suiker
fabriek ddir kunnen zij de belangrjjke haven-
kwesties uitvechten naar hartelust, maar niet
de Kamer, waar hun gepraat den lande
f 4000 per dag kost en de nationale tjjd beier,
veel dringender aangelegenheden benut
kon worden.
Vandaag zeide inij iemand, die deze heeren
aan het «werk" zagboe is 't mogeljjk, dat
zy maar onverstoorbaar voortbabbelen, terwjjl
goed als niemand naar hen luistert
Dat is toch puur tijd verknoeien
Ik kon direct zien. dat deze opmerker geen
ziertje aanleg had voor «Indische specialiteit,"
want Indische specialiteiten vragen niet of er
geluisterd wordt, maar praten tot in het on
eindige toe, want in gemoede gelooven zjj
werkeljjk, dat zjj moderegeeren. Hunne ad
viezen zjjn dan ook niet controleerend, doch
vormen een soort van Memorie van Toelichting.
En dat is juist het ongelukkigste
In hun geest wandelen zjj met den Minister
van Koloniën hóól Indie rond, hebben overal
verstand van, d. w. z.: hebben toevallig een
correspondent, die even toevallig juist over
het in behandeling genomen onderworp het
Kamerlid" volkomen heeft ingelicht. Deze
brief wjjsbeid wordt door den geaehten afge-
■aardigde in een «denkbeeld" omgezeten
tevreden glimlacht de -specialiteit" als ge
noemd «denkbeeld", wat de Minister noemt
«onder de aandacht van den Gouverneur-Ge
neraal zal worden gebracht."
Dit is zeker 9 van de 10 maal het lot van
alle «dcnkbcolden" der heeren specialiteiten
En zóó helpen dus allerlei onbekende groot
heden uit Indië onzen kostbaren nationalen
tijd uitputten
Het prachtigste voorbeeld van dit «systeem"
van dcnkboelden vergaren, werd nu geleverd
door don heer Van Kol, die als ovortuigings-
stnk ter tal'el braeht een brief van een
vriendin van mevrouw Van Kol.
Maar niet allo Indicche specialiteiten zjjn
zoo openhartig als de heer Van Kol. Men
zegt hensch niet te voel met te beworen, dut
do meeste dier heeren op dergeljjke manier
aan hun Indologische wysheid komen.
Wilde de heer Boogaerdt, die vroeger bjj
de Indische telegrafie werkzaam was, ons b. v.
wjjs maken, dat hij ook al vorstand had van
de Soerabajasche havenkwestie
Wilde de heer Van Kol ons doen gelooven
dat bjj mot zekerheid wist, dat de geprojec
teerde weg van Medan naar Belawan eer
«kapitalisUsehon ondergrond" heeft?
Dit alles is zuiver correspondenten-werk,
aangevuld door couranten-lectuur. Men moet
dan ook een9 zien, welke machtige bundels-
papieren de heeren inedenemen naar do ver
gadering
Dat is eenvoudig angstig om aan te zien.
Is het wonder dat niemand in de Kamer
aan dat gepraat zjjn aandacht schenkt
Moet b. v. door do heeren Van Deventer
en Van Kol uitgemaukt worden, of do Staat
bet Rjjk van Djambi voor de particuliere
njjverheid zal openstellen of niet? Of dat de
Staat een negotie in petroleum en goud moét
openen
)ok de heer Ilzerraau had weinig gehoor,
toen lijj de Ombilien-kolen-afvoor-kwestie ter
sprake bracht,. Zelfs bjj den Minister had hij
geon succes. Z.Ex. wilde «nadere adviezen"
afwachten.
Wjj zjjn nu gekomen tot de militaire uit
gaven.
Admiraal Wentholt was aanwezig er werd
druk gecomplimenteerd. Deze lijkt, zoo op
het cor8te gezicht, ook niets geen mau voor
ns parlement.
Morgen voortzetting der Indische Uegrooting.
Heden namiddag word in het Kanaal
1 h i e r, nabij liet zijkanaal naar Arnemuiden,
drijvende gevonden het ljjk van den sinds
Maandag vermisten SSjarigen A. v. H., alhier
woonaehtig.
Door de politie, die por telefoon gewaar
schuwd was, werd de drenkeling per politio-
brancard, naar het ljjkenhuis op «Ie algoineone
begraafplaats overgebracht.
De heer v. H. was Maandagmiddag daar nog
tegenwoordig bij de bekende begrafenis, die
toen plaats had.
Vermoed wordt dat de ongelukkige door
<n toeval getroffen is en zoodoende in het
water gevallen.
Heden ochtend is door de keurmeesters
van vee en vleesch alhier afgekeu d een
geslachte stier, ljjdende aan buikvliesontste-
king. Het dier was levend van Nieuw en Sr.
Joosland ingevoerd en hier geslacht.
Verder werd nog afgekeurd een stuk gerookt
paardonvleesch, dat van elders was ingevoerd
Heden morgen is door de politie alhier
aangehouden en naar het huis van bewaring
overgebracht een zekere P. de K., die nog 7
dagen hochteuis te goed had.
Zaterdag nacht had alhier een vecht
partij plaats, waarby een persoon een diepe
wonde aan het voorhoofd opliep zuodat ge
neeskundige hulp moest worden ingeroepen
De politie heeft des nachts den dader gearres.
teerd en het mes, waarmede de wonde was
toegebracht, in beslag genom n
Den wel edelen gestrengen ionchcer Philihert van
Tuyll van Serouxkerrke heere van Scrooskercke Pop-
kens huyck Ridder etc
En de weledele Vrouw Vincentia Magdalena van
Swieten dochter wijle toucheer Adriuen Heer van
Suilen, in fijn leven Bullion en Dgcgraaj van
Rynlant en van vrouw Anna Maria van Clogdt
Staejf den 20 September A" 162!) ende hier be
graven,
Mr W. R. Baron van Tuyll van tëerooskerken
van Zuylon te Zuylen, prov. Utrecht, heeft in
1878 deze zerk doen restaureeren.
Te Waarde herdachten Maandag Muriniu
Wisse en Maatje Krjjnsen hunne fiOjarige echt
vereniging. Onnoodig te zeggen dat bjj
dit zeldzaam lee9t de jubilarissen vele bljjken
van bolaugstelting ontvingen.
De St. Crt no 2G5 bevat de wet van den
len November 1907, houdende naturalisatie van
Hugo Franz Gross, directeur eener suikerfa
briek, wonende te Sab van Gent.
üit Vlissingen.
Zaterdag middag te half twee zal van de
werf der Koninkljjke fabriek De Schelde te
water worden gelaten het ss. Sumatra, in aan
bouw voor de stoomvaartmaatschappij Neder.
,and.
Met ingang van 1 December a. 9. is tot
roeier bjj het Belgisch loodswezen te Vlissin
gen benoemd T. C. A. Vercnocke, thans ma
troos by den maildienst to Oatende.
Met ingang van denzelfden datum is de heer
Th. Durt, chefioods bjj het Belgische loods
wezen te Neuzen, eervol uit den dienst ont
slagen, met toekenning van pensioen.
Tot chefioods te Neuzen is benoemd de beer
B. F. Willoms, thans loods te Vlissingen.
Eenige dagen geleden had de landbouwer
.1. aldaar het ongeluk met een zijner beeneu
onder een wiel van zyn wagen te geraken
wjjl het paard, door onbekende oorzaak ge
schrokken, op hol sloeg. De kwetsuur, die de
man opdeed, was van dien aard dat genees
kundige hulp moest worden ingeroepen en de
patient eeni^ dagen het bod moest houden.
Men scbrjjft ons uit Serooskerke.
Door kerkvoogden en notabelen der Ned.
herv. gemeente alhier is besloten do kerk to
voorzien van een betonvloer, terwjjl zoo moge
ljjk nog andere verbeteringen zullen worden
aangebracht. De belangrjjke kosten hiervooi
zullen door vrjj willige bjjdragcn worden gedekt.
De grafzerken zal men bloot laten. Do oudste
zerk dateert van 't jaar 1011 en de jongste
't jaar 1827. Er zyn dus veol menBeben
in 't gebouw begraven.
Tjjdens de restauratie zal de gemeente hare
godsdienstoefeningen honden in Rehohoth, daar
toe door de eigenaars welwillonJ in gebruik
afgestaan.
Wellicht is het velen nog onbekend dat iu
een zjj muur dier kerk een prachtig grafmonu
ment prjjkt boven den grafkelder van do vroegere
graven Van Tuyll van Serooskerken. Hot stelt
voor een edelman in volle wapenrusting, ter
wjjl oen hond aan zjjn voeton ligt, en een
jonkvrouwe, beide personen de handen samen
vouwende. Boven elk der personen staat het
familiewapen, terwjjl aan weerszijden een zes
tiental wapens mot de namen van verwante
adelljjke geslachten prjjken.
Van onder staat te lezen
Te Aardenburg vergaderde Maan
dag de gemeenteraad tor vaststelling der
gomeentc-begrooting en tot afdoening van
enkele andere zaken.
Bjj de behandeling daarvan werd, op voor
stel van den heor Vorsterman van Oyen-
besloten de namen dergenen, die geheel
of gedeeltelijk door Burg. en Weth. worden
vrjjgesteld van het betalen van schoolgeld be
kend to maken, om daardoor alle sehjjnbare
willekeur te voorkomen. Door denzelfden
spreker werd hot sluiten dor geldleening om
te voorzien m de kosten van aanleg tot ge
deeltelijke vernieuwing dor bostrating bestre
den, op grond, dat mon hier slechts te doen
bad met een onvolledig ontwerp. Hy wenschte
de verbetering, maar hij wilde eerst een vol
ledige opgave der kosten, om daarna te be
slissen over hoeveel jaren men die uitgave zou
verdoelen, om haar dan tevens grootendeels
te dekken door den verkoop van boowen.
Zyn voorstel werd met 4 tegen stemmen
verworpen.
Do belooning van den nachtwaeht werd van
f 1 per nacht gebracht op f 1.25. De heer
Do Glopper had eene verhooging voorgesteld
tot 3 frank; de hoer Tan Oyen doed het voor
stel tot verhooging mot 25 cent, 't welk aau-
genomen werd.
De belooning van alle werklieden voor de
gemeente ia vastgesteld op oeu minimum van
f 1.20 vroeger was deze f 1
De vüerperken op de markt, de haag in
het Manritsdreefje en het kreupelhout om de
St. Baafskerk zullen vordwjjnon en vervangen
worden door iets doelmatigers. De levering
van schoolbehoeften zal voortaan aanbesteed
worden by ingezetenen.
Aan de ambachtsschool te Ooetburg is een
jaarljjksche subsidie toegelegd van f 100, tot
aan het jaar 1912.
De Werkverschaffing vroeg een subsidie van
f 500; alvorens daaromtrent te beslissen, zullen
de rekeningen der laatste vijf jaren worden
opgevraagd.
Daarna werd de begrooting in ontvangst en
uitgaat vastgesteld op f 27.271.32 met een
post van onvoorziene uitgaven van f 090.60.
Tegen het voorstel van ÏBurg. en Weth. in
werd besloten aan bet muziekgezelschap eene
tegemoetkoming toe te kennen van f 38.80,
uitgegeven bjj gelegenheid van het bezoek
der Koningin te Oostburg, terwjjl de jaarwedde
voor eon nieuw te benoemen hoofd der school
bepaald werd op f 1200, met vier vyfjaarljjk-
scho verhoogingen van f 50. Gedurende de
vacature zal de waarneming opgedragen wor
den aan den heer Dicho, die daarvoor eon
maandolyksche vergoeding zal ontvangen van
f 10 bovon zjjne gewone jaarwedde, thans f875-
LETTEREN EN KUNST.
Op een populair concert van de sympho-
nievereeniging Mozart te Rotterdam werd
Zondagavond j.l. o. ra. uitgevoerd de 1® Suite
onzen stadgenoot, den hoer .lan Morke, en
Maandagavond werd hetzelfde werk nogmaals
door bovengenoemde vereeniging gegeven en
wel voor hare leden.
Op beide avonden was een talrjjk publiek
tegenwoordig, dat dojr eon warm applaus van
zjjn ingenomenheid mot die Suite bljjk gaf.
Op beide avonden heelt de componist zjjn
werk zelf gedirigeerd.
Het is heden 150 jaar geleden dat
Jacobus Bellamy te Vlissingen geboren
word.
Het voornomen bestaat de hallen van
Yperen op to knappen. De commissie van
prnalgebouwen in België heeft het ontwerp
van den heer Coomans goedgekeurd en eerlang
zal de hand aan het werk geslagen worden.
I Tiet zyn vooral de nieuwe kerk, hot stadhui»
