IIIDDELBURGSGIIE COURANT.
N°. 267.
130" Jaargang.
1907.
Dinsdag
12 November.
Middelburg 11 November.
Sprokkelingen.
üit Stad en Provincie.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k 8, met nitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Therm, alhier en tel. weerbericht van het K. N. Met. lnstit. te Bilt.
11 Nov. 8 n. vm. 50 gr., 12 n. 55 gr., av.4 u. 53gr. Hoogste harom. stand 771.3 te Horta,
laagste 742 3 te Thorahaven.— Verwachting tot den avond van 12 Nov.: toenemende tot matige
of krachtige W. wind, zwaar bewolkte of betrokken lucht, waarschijnlijk regen en dezelfde temp.
AdvertentiSn: 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood* ei
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel moer
20 cent. Reclames 40 cent por regel. Groote lettors nuar do plaats, die zij innemen.
Tot'de plaatsing van advertontiun en reclames, niet afkomstig uit Zeoland, betreffende
Handel, Nijverheid en Üoldwezon, is gerechtigd hot Algemeen Advertentie-Ru reuu A. DB LA
HAK Ai., N.X. Voorburgwal 206, Amsterdam.
De redactie van Het Centrum heeft ons een
vraag gedaan, die wjj over het hootd hebben
gezien.
Zij zal die verzekering wel willen aanvaar
den, want zjj weet ook te goed hoe licht dit
mogeljjk is bjj bet gehaaste en gejaagde van
het redactiewerk. Zjj zelve tooh wjjst erop
dat ons antwoord wellicht aan hare aandacht
ontsnapt zou kunnen zjjn.
Eerst toen zjj haar vraag herhaalde, kwam
zjj ons Zaterdag onder de oogen, en wjj wen-
sohen haar nu even te beantwoorden.
De kwestie is deze
In ons nommer van Dinsdag 29 Oct. namen
wjj een en ander over uit een opstel van A.
v. D. over dr Kuyper, voorkomende in het
Zondagsblad van genoemd orgaan.
Van D. wees erop dat ook voor de Katho
lieken reden was tot vreugde over den 70sten
verjaardag van den leider der Calvinisten, want
dr Kuyper is, zoo schreef hg, >eeu geschenk
Gods aan het Christeljjk Nederland".
Op deze aanhaling lieten wjj volgen
»Wjj kunnen deze bewering van het stand
punt van A. v. D. zeer goed begrijpen.
De Katholieken hebben ook aan dr Kuyper
te danken dat zjj op onderwijsgebied nu uit
's Rjjks kas kunnen putten,
Al was 't alleen daarom, mogen zjj tevreden
aijn over de vruchten die de coalitiepolitiek
voor hen beeft afgeworpen.
Dat ook zjj dr Kuyper dan huldigen op zjjn
70en verjaardag."
Daarin nu vindt onze collega van Het Cen
trum aanleiding tot de vraag »rindt de redactie
der Midd. Crt. bet onrechtvaardig en onbe
hoorlijk, dat de katholieken op onderwijsge
bied nu uit 's Rjjks kas kunnen putten?"
Hoe men nu in onze opmerking aanleiding
vinden knn tot die vraag, is ons niet recht
duideljjk.
Wjj wezen slechts op een onloochenbaar
feit, erkenden dat er grond was voor de vreug
de van V. D. en verder niet.
Maar dit daargelaten, willen wjj wel zeggen
dat wjj het in de gegeven omstandigheden
volstrekt niet onrechtvaardig en onbehoortjjk
vinden dat de Katholieken, evengoed als de
andere voorstanders van het bjjzonder onder-
wjjs, daarvoor bjjdragen genieten uit 's Rjjks kas.
Als zjj dit niet mochten doen en hunne
bondgenooten wel, dan zouden wjj dat onbilljjk
vinden.
Dat sluit niet uit dat wjj de zoo overhaast
door dr Kuyper tot stand gebrachte en door
de rechterzijde zoo sterk doorgedreven regeling
der subsidieering van het bjjzonder onderwjjs
nog steeds hip ven betrenren en afkeuren. Toen
deze aan de orde was, hebben wjj de redenen
voor onze meening opgegeven, en wij achten
het overbodig en nutteloos daarover thans
verder uit te wjj den.
Alleen wjjzen wjj, nu we toch dit punt aan
roeren, op de omstandigheid dat duizenden en
nog eens duizenden uit 's Rjjkssch&tkist, uitbe
taald als joarweddeu voor geesteljjke broeders
•n zusters onderwijzeressen, komen in de kas
sen der congregaties en verdere geesteljjke
vereenigingen.
Maar dat hebben de Calvinistische en Chris-
teljjke Historische vrienden aldus gewild.
Nog eens zeggen wjj duswaarom zouden
de Katholieken dr Kuyper, die hun dat alles
bezorgd beeft, niet dankbaar zjjn
De De-Ru y te r-z e g e 1 s vinden, nu zjj
als portzegels zullen worden gebruikt en als
zoodanig verkrijgbaar zjjn, grooten aftrek;
sommige soorten zjjn uitverkocht.
Een buitenkansje voor het Rjjk, voor de
postergen in 't bgzonder.
Wat in de zoogenaamde feestdagen niet ge
lukte, slaagt thanB.
Die zegels worden nu gretig gekocht door
verzamelaars en zullen als souvenir meer en
meer waarde verkrijgen.
Aan hetgeen wjj onlangs Bchreven over de
weinige sympathie voor het eigenljjke De Ruy-
ter feest doet echter dit feit niets te kort.
Men wist dezer dagen te melden dat in bet
district Sneekde Vrjjzinnigen bjj de a
verkiezing voor een lid der Tweede Kamer,
vacature-Okma, het terrein zouden vrjj laten 1
aan de clericalen, die vooral het oog hebben
op dr Kuyper; hunnerzgds voorzeker een
goede keuze.
Wij verbaasden óns over die mededeelingen
maar twijfelden tevens aan de juistheid ervan.
Onzes inziens was voor zulk eene onthouding
allerminst aanleiding.
Nog onlangs, in hetzelfde nommer van 29
October, b ebben wjj erop gewezen dat de kans
voor de anti-clericalen volstrekt niet ongun
stig staan. Dit bleek in 1905, toen de heer
Niemeyer 2774 stemmen verkreeg en de heer
Okma, het aftredend lid, 3633.
Gelukkig daarom dat het bericht wordt
tegengesproken en een betere tijding tot ons
komt, n.l. dat de centrale vrjjzinnige kies-
vereeniging in dat district Woensdag a. s.
een algemeene vergadering zal houden, o. m.
ter bespreking van eene candidaatstelling en
zoo mogeljjk verkiezing van een definitieven
candidaat.
Het is te hopen dat men een geschikt
persoon zal vinden.
Een harde atrjjd wacht daar de onzen en
veel, zeer veel hangt af van hem dien zjj op
den voorgrond stellen.
Premiën Rijksverzeke
ringsbank.
Eindeljjk is besloten aan de enorme tekorten
der Rijksverzekeringsbank het hoofd te bieden.
Bg kon. besluit zjjn al do premiën verhoogd,
teneinde de risico en do steeds grooter wor
dende administratie-kosten te beatrjjden. De
verhooging bedraagt voor de laagste klasse
circa 40 en, geleideljjk afdalende, voor de
hoogste 3 Dit is slechts een voorloopige
verhooging, want om alle risico's te dekken,
zal de premie-ontvangst der Rijksverzekerings
bank ongeveer 20 o/o hooger moeten worden. Een
algemeene premie-herziening zal dan ook niet
meer zoo heel lang op zich laten wachten,
Het natuurljjk gevolg van deze premjever-
booging zal zjjn, dat de particuliere Maat
schappijen ook hunne premiën gaan verhoogen
en or bestaat voor hen dus nog een kansje met
de verzekering volgens de Ongevallenwet door
te gaan.
BENOEMINGEN. ENZ.
Bjj kon. besluit is benoemd tot broeder in
de orde van den Neder landschen Leeuw J. H.
Merts, kamerbewaarder bjj het Dep. van Jnstitie.
De Ministers van Landbouw enz. en van
Oorlog verleenen resp. Woensdag en Donder
dag geen audiëntie.
Het examen van hen die wenschen te wor
den toegelaten tot de verbintenis als vrijwil
liger voor het reservekader bjj de beieden
korpsen, zal dit jaar pluats hebbenbij de
cavalerie en het korps rijdende artillerie op
11 December a. s., en bjj de regimenten veld
artillerie op 16 December d. a. v.
Voor nadere bijzonderheden zie men St. Crt
no. 264.
TWEEDE KAMER*
Bljjvend gedeelte
Nu het kkarbljjkeljjk onmogeljjk is gewor
den, dat het wetsontwerp tot vermindering
en wjjziging van het VlIIste hoofdstak der
staatsbegrooting voor het dienstjaar 1907 vóór
1 December e. k. tot wet verheven wordt, ter-
wjjl toch alleen wanneer dit wel het goval
ware geweest, de voor het loopende begrootings-
jaar bevoegde beperking van het bljjvend ge
deelte tot uitvoering had kunnen komen,
heeft de Minister van oorlog, na verleende
machtiging door H. M. de Koningin, evenge
noemd ontwerp ingetrokken.
De Minister brengt deze aangelegenheid
thans over naar de begrooting voor 1908; de
Minister zal zich beijveren, de spoedige in
diening van de daartoe strekkende voorstellen
zooveel mogeljjk te bevorderen.
OOST-INDIE.
De Gouverneur-Generaal gaat 21 dezer per
Hembrandt naar Atjeh met den leger-comman-
dant, den algemeenen secretaris Van Rees en
den secretaris Koster. (Hbld.)
Volgens het verlangen van deu overledene
had heden middag op t eer eenvoudige wjjze
do teraardebestelling plaats van den heer jbr
nir L. Schorer, in loven burgemeester van
Middelburg.
'Op de kist lagen drie kransen van de
familie.
Bjj de familiebetrekkingen, die bel ljjk
volgden, hadden zich aangesloten de beide
wethouders, de gemeente-secretaris en de ge
meente-ontvanger.
Op de algemeene begraafplaats schaarden de
meeste leden van den gemeenteraad zich achter de
familie, terwjjl dit ook deden de in grooten getale
aanwezige leden der logo Li Compagnie Durable,
waarvan de overledene lid was. Zjj hadden
zich vooraf in twee rjjen geschaard, waartus-
sehen de Ijjkatoet 2ich bewoog, en brachten
den overledene een laatsten, eerbiedigen groet.
Onder talrijke aanwezigen, die zich op den
doodenakker bevonden, merkten wij op den
wanrnemenden Commissaris der KoniDgin in
Zeeland, leden van het Gedeputeerd college
en den griffier der Staten.
Voorts waren cr vele i hoofdambtenaren der
gemeente, de directeur der gasfabriek en duin
waterleiding, de gemeentebouwmeester, de
commissaris van politie, de ambtenaren ter
gemeente-secretarie, verschillende hoofden
van scholen en onderwjjzers, benevens de in
specteurs van politie en een deputatie nit de
agenten.
Verder merkten wjj op den garnizoens-com
mandant. curatoren van het gymnasium en de
leeraren dier inrichting, den directeur der R.
II. B. school, den districts-schoolopziener en
leden van de commissiiin van toezicht op de
scholen voor middelbaar en lager onderwjjs,
alsook den directeur der ambachtsschool.
Vertegenwoordigd waren voorts de arron-
dïsaemonts-rechtbank, liet kantongerecht, de
polder Walcherende Kamer van koophandel en
fabrieken, de commission van bestuur van den
MiddelburgVlissingschen en over den Mid
delburgVeerschen rjjweg, de brandweer. Ons
Huis, het bestuur van de concertzaal, dat van
do zftngvereeniging Tot Oefening en Uitspanning
en van de Vereeniying voor instrumentale muziek,
van Kindervoeding, van het Doorgangshuis, van
de gymnastiek- en schermvereenïging AchUfes
en van het kerkbestuur der Israelietische ge
meente.
Nog gaven van hun belangstelling blijk de
heer A. de Vulder van Noorden, oud gemeen
te-secretaris, de heer H. P. van de Ree, oud-
gomeenteraads lid, de inspecteur van de poste
rijen en telegraphic, de inspecteur der directe
belastingen, do hoofd-ingenieur van 's rijks
waterstaat, de burgemeesters van Vlissingen,
Veero en Koudokerke.
Bovendien waren nog een groot aantal andere
belangstellenden op de begraafplaats aanwezig,
Toen het ljjk in don familiegrafkelder was
neergelaten, dankte de zoon van den overledene,
de heer jhr mr J. C. Schorer, uit naam zjjner
moeder en zustor, alle aanwezigen voor de
laatste eer, aan zijn vader bewezen.
De huizen in de buurt van het sterlhuis
waren, toen de stoet dit verliet, grootendeols
geslotenook bjj vele andere woningen bleken
toekenen van rouw.
De gemeente-secretarie was heden gesloten.
Dat waren ook het gebouw van Ons Iluis en
de scholen tot hedèn middag half drie.
Het jaarljjkseh onderzoek van de verlof
gangers der militie te land, aan wie toegestaan
•s, dat onderzoek op eon lateren tjjd dan in
Juni te ondergaan, zal dit jaftr plaats hebben
ten huize van den Militie-commissaris in Zee
land, Rotterdamscbo Kade O 244 te Middel
burg, op Woensdag 4 December a. voormid
dags om elf uren.
Op het morgen (Dinsdag) van hier ver
trekkend Duitsche stoomschip Venus heeft
Vrjjdag, tjjdens do lossing, een ongeluk plaats
gehad. De werkman A. van D. kreeg bjj het
ophalen van een balk, dezen tegen het rech
terbeen, en wol met zulk een kracht dat dit
brak.
D. werd naar het Verpleeghuis vervoerd.
üit Vlissingen.
Do Nederlandsche" zeeloods L. M. Verheul-
die de Hohenzollern uit zee naar Vlissingen en
terug naar zee loodsde, en de binnenloods C-
J. de Groot, die het schip in en uit de haven
van Vlissingen bracht, zjjn beiden gedecoreerd
met de Duitsche Kroonorde in goud.
Het Belgisch stoomschip Escaut dat in aan
varing is geweest met de La Flandre, is Zon
dagmiddag, na voorloopig te zjjn gestopt, door
sleepbooten vlot gebracht en naar Antwerpen
gesleept.
Op bet terrrein aan den Nieuwen Vlis
singschen weg onder Koudekerke speelde
Zondag middag de Middelburgsche voetbul-
vereeniging Victoria 11 een wedstrjjd voor den
Waltherschen bond tegen E. M. M. Ill uit
Vlissingen.
Deze wedstrjjd eindigde met- 9 - b goals in
het voordeel van Victoria. Vóór de rust was
de stand 5 0 in het voordeel van Victoria.
Een vrjj talrjjk publiek woonde dezen wed
strjjd bjj.
Zondag middag speelde te Vlissingen op
het terrein aan den Singel weg voor den Wal»
cherschen Voetbalbond, Olympia II van Middelburg
een wedstrjjd tegen E. M. M. II van Vlissingen,
welke wedstrjjd eindigde in het voordeel van
E.M.M. met 32 goals
De wedstrjjd, Zondag middag gespeeld te
Breda tussehen M. V. V. O. I alhier en
Willem II van Breda voor den .Ve</. Voetbalbond,
werd gewonnen door laatstgenoemde voreeni-
niging met 3—0 goals.
Den 9 Sept. 1.1. besloot de djjkro&d voor
de waterkeering van den ealamiteuzen polder
Borsselen aan den aannemer vau oeverwerken
eene schadevergoeding van f 204,65 te ver
leenen voor bet storten van steen bjj eene
mislukte zinking.
Op technische gronden is daaraan door Gede
puteerde Staten goedkeuring onthouden.
Ook in onze provincie is dezer dagen
iemand bjj de rustende schutterjj ontslagen
die reeds lang dood isen wel J. L. van
Poppelen, wien bjj kon. besluit van 9 Oct. 11.
eervol ontslag is verleend als eerste-luitenant
bjj het 3e bataljon rustende schutterjj. Hjj is
evenwel reeds 4 Oct. 1905 overleden.
Te Sas vanGentis Zaterdagavond
een uit Vlissingen afkomstig vjjftienjarig
schipperskneebtje van een der deuren van de
Westsluis gevallen en verdronken.
't ls nu naar men ons uit Philip
pine meldt zoo goed als zeker dat met
1 Januari a. s. een wagendienst zal tot stand
komen van daar naar het station.
Ofschoon in e n der laatste gemeenteraads
zittingen wegens bekrompon finantieelo om
standigheden een verzoek om jaarljjksche subsi
die van de hand is gewezen, is thans door de
bemoeiingen van den hoofddirecteur der poste-
rjjen er op aangedrongen die subsidie in bet
belang der gemeente toch toe te staan.
Van de Ijjn Neuzen—Gent zal een wagen
voor 12 personen gegeven worden en tegeljjk
zullen de postdiensten door die correspondentie
uit België en Holland verricht worden, waar
voor het Rjjk f 300 zal uitkeeren.
De bodeloopen van IJzendjjke en Sas van
Gent zullen daardoor komen te vervallen.
Bjj de politie te IJ z e n d jj k e is aangif
te gedaan van een diefstal van f 150
ten nadeele van den landbouwer A. v. H.
Genoemde som werd vermist uit een kast en
was een apartje van wat zoo nu en dan aan
boter en eiergeld ontvangen werd.
De politie doet onderzoek.
Het Duitsche Keizerspaar te
Vlissingen.
Precies op den vastgestelden tjjd, te tien minu
ten voor vieren, stoomde Zaterdag de kolossale
Keizerljjke trein, begeleid door den inspecteur
der staatsspoorwegen, den heer Walraven, het
station binnen.
Op het perron bevonden zich ter ontvangst
van het Keizerpaar de burgemeester van Vlis
singen, de garnizoenscommandant, de com
mandant van de Bever, do waarnemende Duit
sche consul, de hoer A. E. Dudok van Heel, en
do admiraal van het keizorijjk jacht Ingenohl.
De Keizer, gekleed in Marine uniform, zag
er flink nit en werd naar hot jacht begeleid
door den Burgemeester, mot wien hjj enkele
vriendelijke woorden wisselde.
Onder andere informeerde Z.M. naar het
vreemdelingenbezoek in dit jaar en merkte hjj
op dat hjj thans beter weer trof dan de vorige
maal.
De Keizerin, gekleed in een wjjnrood cos-
tuum, werd begeleid door den admiraal van
het jicht en den heer Dudok van Heel.
De groeten, Haar gebracht door de weinige
personen, op het perron aanwezig, beant
woordde H. M. met een vriendelijke neiging.
De Keizer salueerde militairement.
Het gevolg was niet groot.
De Keizer en de Keizerin begaven zich on-
middelljjk aan boord van de Hohenzollern,
waar, toen Z. M. de valreep betrad, de kei
zerljjke standaard werd gehoschen.
De oorlogsschepen lostten saluutschoten.
De Duitsche gezant, in het hotel Zeeland
gelogeerd, werd 's middags door den Keizer
in bjjzonder gehoor ontvangen.
Een vrjj talrjjk publiek had zich op het
niet afgezette deel der kado geschaard, cn
daaruit ging eenig gejuich op.
Dit werd reeds medegedeeld in de tweede
editie van ons vorig nommer.
Zaterdag avond, nudat wjj onzo mededeelin
gen aan de telegraaf hadden toevertrouwd,
begaf de Keizer zich, met het prachtige bootje,
waarvan wjj reeds tnelding maakten, aau boord
van de op de recde liggende oorlogschepen.
Met saluutschoten werd dit bezoek derlui-
wereld kond gedaan.
Aan boord van de Hohenzollern teruggekeerd,
ontving de Keizer Zjjn gezant, den heer Von
Schlözer, en den legatierand Von Kiihlmann,
die met hem en de Keizerin tafelden.
Den ganschen avond hccrschte aan boord
een feestelijke stemming, die onderhouden,
misschien vermeerderd, werd door de kapel,
die den ganschen avond zich hooren liet.
Muziekminnaars spraken met hoogen lef
over die uitvoering
Keizer Wilhelm scheen die ook te waardee-
ren, want eerst iets ver af, kwam hjj lang
zamerhand nader om eindeljjk bjjnu kapel
meester te worden.
Langen tjjd bewogen I1H.MM. zich aan het
dek van de Hohenzollern, vriendschappelijk zich
onderhoudend met hoogere en lagere officieren.
Een der laatsten, de jongste, zal er waar-
schjjnljjk wol prat op gaan dat der Kaiser hem
eenige aanmoedigende woorden toesprak, toen
hjj de valreep besteeg.
Gedurende den ganschen nacht bleef de
Hohenzollern electrisch verlicht, wat een toover-
aebtigen indruk maakte.
In den vroegen ochtend van Zondag, te half
zeven, zou het keizerljjk jacht vertrekken.
Maar er heerschte toen een vrjj dikke mist.
Der zake kundigen verkondigden dat de
commandant het wel niet zou wagen om met
zjjn koogo passagiers de reis te aanvaarden.
Toch werd alles voor het vertrek in gereed
heid gebracht. De Nederlandsche rivierlood*
De Groot en de zeeloods Verheul, die op hot
jacht dionst deden, schenen er geen bezwaar
in te zien om te vertrekken en te 7.7, toen
de mist wat was opgetrokken, zetten de stoom
werktuigen aan en schoof de Hohenzollern lang
zaam van de ponton af zee waarts.
De Keizer noch de Keizerin kwamen aan
dek en slechts een zeer klein aantal personen
was van het vertrek getuige.
ONDERWIJS,
Zaterdag j.l. vergaderde te Cortgene
de afdeeling Noord-Beveland van het Neder-
landsch Onderxoijzers Genootschap.
Na afdoening van eenige huiskoudeljjko
zaken werden als leden van het Hoofdbestuur
voor de provincie Groningen en Zuid-Holland
gekozen respectievelijk de heeren P. Holthuis
on W. G. Brandenburg en tot leden in da
weerstands-commissie de heeren F. H. Klenka
en H. Pater.
De afdeeling8contributio werd voor 1908
bepaald op f 1.25 boven het aan het hoofd
bestuur verschuldigde quotum.
Tot voorzitter der afdeeling werd met op
één na algemeene stemmen herbenoemd de
heer J. Vermeulo te Colijnsplaat.
De hoor Jonk leidde daarna in de zooge
naamde mooie cahiers". Hjj releveerde de
meening van eenige voor- en tegenstanders en
voegde daar de zjjne aan toe.
Het algemeene oordeel, geresumeerd, kwam
hierop neer: Als die cahiers een zuiver beeld
moeten geven van de workeljjke ontwikkeling
der leerlingen, dan kunnen ze niet mooi zjjn.
En zjjn ze werkeljjk mooi, dan govon ze meer
te zien, hoe ver onderwjjzer en leerlingen het
gebracht hebben in nauwkeurig nazien on
overschrjjven, dan dat ze een maatstaf zouden
zijn van de doorgaande kennis en ontwikkeling,
die het steeds beschikbaar eigendom der leer
lingen zijn.
De volgende vergadering zal m Fabr. a. s.
plaats hebben.
Zaterdag en Zondag word op de boven
zaal van het raadhuis te Aardenburg, een
tentoonstelling gehouden der teekeningen ver
vaardigd door loorlingen van den te A a r-
d e n. b u r g beataanden. teekencursua.
Eon groot aantal belangstellenden vooral
ambachtslieden uif* andore gemeenten be
zochten de tentoonstelling en roemden da
vervaardigde teekeningen.
De heer J. J. Krjjgor, te Vlissingen, leeraar
aan dien cursus, gaf de noodige verklaringen
Op voordrachten ter benoeming van een
onderwijzer aan openbare lagere scholen ta
Rotterdam komen o. a. voor de heeren C. J.
van 't Hof te T holen en G. W. de Jong#
te Goes.
Op de voordracht voor onderwijzeres aan
de O. L. School no. 1, genaamd Van Kinsberge-
school, te Apeldoorn komt als no. 1 voor