MIDDELBIRGSCIIE COURANT. Zaterdag 19 October. hit Stad en Provincie. N". 247. loO' Jaargang. 1907. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prys per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Therm, alhier en tel. weerbericht van het K. N. Met. lnstit. te Bilt." 18 Oct. 8 n. vm. bi gr., 12 n. 57 gr., av. 4 u. 56 gr.— Hoogste barom. stand 764.0 te Haparanda, laagste 727.2 te Valentia. Verwachting tot den avond van 19 Oct.: matige tot krachtige of stormachtige Z.W. wind, meest zwaar bewolkte lucht, mogelijk regen en iets warmer temperatuur. Advertentiön20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- ei alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meei 20 cent. Reclame» 40 cent per regel. Groote letters naar do plaats, die zy innemen. Tot do plaatsing van advertontiBn en reclames, niet afkomstig uit Zeoland, betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd hot Algemeen Advertentie-Bureau A. DU LA MAR Ae., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam. Middelburg 18 October. Sprokkelingen. Er wordt veel geschreven over den specu latie geest, die heeft geheerscht en de allertreurigste gevolgen heelt gehad. Do financieele wereld doorleefde in den laatslen tjjd een crisis zioals maar hoogst zelden het geval is geweest. Er zjjn, zegt do Ar. Financieren Kapitalist,alleen op Russen en Speculatieve Amerikanen verlie zen geleden tot een bedrag van f500.006.0C0. s De speculanten vindt men, zoo schrjjft het blad, het meest onder de standen, die geen noemenswaardig vermogen bezitten, doch goede inkomens, ontleend aan beroep, bedrjjf of nering. Die standen zjjn op dit moment m o»b land geheel en al uitgeput j zjj waren het Knnanenfutter der beursveldslagen, en wjj go- looven, dat het jaron zal duren aleer nieuwe rogimouton dwazen uit hun midden kunnen worden goreeroieoid, teneinde hun financieel blood te vergieten op den jjdelen veldtocht naar zonder werk verworven fortuin. Het is diep jammer voor do vele onschuldige vrouwen en kinderen, die mede slachtoffers worden van de groote benraalachtingen." Zy die er over schreven wezen er op dat door die beursspeculaties ouze goede naam, ons crediet naar den kelder gaat; dat wjj ons uioeoten schnmon, wat zeker wol hot geval mocht zjjn dat wjj schouder aan schouder moeien staanhoe is ons niet recht duideljjk. Maar al die redcnecringen baten zoo weinig. Er zullen altjjd bljjven menschen die gaarne spoedig rjjk worden en anderen die zulk een zucht met genoegen exploiteecen om ook hunne zakken te vullen - De wereld ia eenmaal niet anders. Ai lar wat nu gebeurde, is een sprekend bewijs voor de vroeger geuito bewering hoe dwaas het is gewone loterijen aan banden te leggeD. de Staatsloterjj in ons land to willen af schaffen, en de beursspeculatie vrjj te laten. Nu is die laatste ook moeiljjk te verbieden of te regelen. Maar waar het ergste niet is togen te gaan, waarom dan getracht het minder erge te tref fen, wat toch niet ten volle kun geschioden. en een instelling op te heffen die dit voor heeft dat zjj wettig is gerogeld en ondercon trole staat. Op de effoctenbeurs schuilt het kwaad daar zitten de groote en de kleine sjacheraars die do menschen ongelukkig maken. Daartegen helpt geen praten. De speculanten, vooral onder do kleine burgorjj, kunnen alleen door schade verstandig worden. Dat zjj die dan maar ondervinden 1 De los is wol hard en droef voor hen, die mede de gevolgen ondervinden, maar zjj kan voor de toekomst nuttig zjjn. En dan kan het gebeurdo hun tot leering strekkon die jagen naar weelde, die boven huu stand leven en allerlei geneugten najagen Dat is de groote kanker in ons tegenwoor dig maatschappoljjk leven. Do eenvoud verdwjjnt meer en meer. En het streven naar hoogei leven, naar moer geld drjjft de menschen tot dobbelen op de beurs, wat hen ten slotte ongelukkig maakt. Als men dit wat meer leert begrjjpen, heeft de groote catastrophe haar nuttige zijde. De Nederlandscke Verecnigmg tot Bescherming can Vogels gaf een keurig boekje uit onder don titel Vogelbescherming. Een eisch van dentijd, geschreven door Jac. P. Thjjsscn en tot motto dragend; Beter tien vogels in de lucht dan een in de hand. Tal van bekende en reeds herhaaldoljjk ge geven wenken en gemaakte opmerkingen komen daarin voor. Het nut der vogels wordt daarin bepleit slechts enkele hunner mogen in bjjzondcro gevallen schadeljjk heeton, vorreweg de meeste zijn universeel en altjjd nuttig. Door allerlei omstandigheden vermindert kun aantal. Zoo, om iets te noemen, heeft het graven van den Nieuwen Rotterdamscken Waterweg onze laatste broedkolonie van kleine zeemeeu wen ons gekost en zijn sommige eendsoorten groote rariteiten geworden. Het aantal vermindert door het verbrokkelen van aanzienlijke buitenplaatsen eene groote verarming hoeft daardoor plaats gehad. Dit zijn echtor natuurljjke oorzaken. Dat katten en kinderen de voornaamste vjjanden van de vogels zjjn, weten wjj, en dat helaasde mode of liever de onverstandige aanbidsters daarvan ook bjj het verdelgen der gevederde diertjes een groote rol spelen, niet minder. Maar ook deed dit de jacht; de lijs ter-, vinkon-, eendon- en plevierenvangst in don trekijjd b.v, Daarbjj is van edele sport of natuurgenot weinig of geen sprakeinte gendeel moestal is het oen wrecde en weer zinwekkende vertooning Het kooien van een den kan nog beschouwd worden als een soort van broodwinning. «Als ik mg niet bedrieg zegt de schrjjver wordt het aantal vinkenbanen al minder en gaat die liefhebberij uitsterven, en nu wordt het waarljjk ook tjjd dat het strikken van ljjsters ophoudt. Nog oen anaere vorm van jacht dreigt in onzen tjjd opto komen, nl, hetverzamclon van huidjes voor hot aanleggen van zoogenaamd wetenschappelijke collecties door particuliere personen. Hoe nu do vogels to beschermen De katten wil de schrjjver afschaffen of binnenshuis houden. Tot hot eerste zullen de vele liofhebbers dier dieren, en zjj die last hebben van muizen of ratten niet spoedig be sluiten en het laatste zal niet gemakkelijk gaan. Eene belasting ervan to heffen is een idee. Waarom wel van honden eu niet van dè katten? Maar velen, vooral oude of jonge juffrouwen, zullen haar poesje voor een beetje geld niet willen missen. Toch zou eene be lasting niet zoo kwaad zjjn. De wet tot bescherming van vogels, nuttig voor landbouw en houtteelt, doet al veel, maar alle vogels moeten, evenals in Pruisen, be schermd worden Vogelkastjes zijn aan te bevelen, maar vogelboscbjes, bestaande uit dicht en doornig struikgewas, op plekken waar de bodem vrjj kan bljjven van schoffel en hout, stichten ook veel nut. Zjj kunnen aangelegd worden niet alleen in parken en tuinen, maar ook langs apoor- wegdjjkon, in waatdolooze hoekon, op krui- singapunten en als de beschaving weer wat verder is langs de gewone wandelwegen zelve. Bewoners van kleino aan elkaar gren zende tuintjes kunnen gezantenljjk zoo'n boschje aanloggen. Nestkastjes zgn bekend en vindt men al vele. In den winter don vogels voodsol en drank verschaffen komt meer en meer in zwang. In Bloemondanl heeft elk hnis zgn pensionnaireB. Van 's morgens vroeg tot 's avonds laat kwa men in do laatste sneeuw- en jjawoken meezen, roodborstjes, bastaardnachtegalenmerels, /.angljjstors en koperwieken en nu en dan een zeldzame gast hun voedsel zoeken of drinken en baden. Een zeer eenvoudige maatregel doch van groot belang is de afgevallen bladeren tot in 't lato voorjaar te laten liggen voor ljjsters en andere insectenetende vogels. Om het beschermen te helpen bevorderen doe men in het gezin en in de school al wat mogeijjk is om liefde voor do vogels aan te kweeken, de kinderen aan te sporen voor hon te 7.orgen, en kun geen kwaad te doen, bv. geen nestjes uit te halen. Twee keurige plaatjes versieren het nuttige boekje, het eene een practisch middel aange vende om moezen wintervoer te verschaffen cn het andere oen witkop-stanrtmees bjj haar nest voorstellende. Men verspreide het werkje zooveel mogeijjk En nu ten slotte nog iets nit het poli tieke leven der laatste dagen. Er was eens een koning die, toen hjj een veldslag verloron had, uitriep alles is vorloren- behalve de eer! Na do campagne iu Praneker kan do anti-revolutionniiro parljj dit niet nazeggen d. w. z. wel dat daar alles verloren is, maar niet dat de eer bleef. Want zelden is de anti-te volution naice ver kiezingsactie tot een 7.66 laag peil afgedaald, als in Praneker blijkbaar is geschied. Natuurljjk, zouden we haast zeggen, is dominee Taluia daarbjj betrokken geweest. Als er eens erg «handig" moet worden ge- manoevreerd, moet deze politicus, waarin de Evangelieprediker maar met moeite te hor- konnon is, er aan te pas komen. En dan knapt bjj hot zaakje wel op. Zjjn democratische principes achjjnen reeds lang opgeborgen te zjjn, ter wille van de «coalitie," waarin de meest conservatieve ele menten met kun6t en vliegwerk moeten worden bjjoengohouden. Als redacteur van het blad van Patrimoniumwelke Bond in zjjn program den wenseh uitspreekt: »dat dogeheolearbei dersstand tot hot kiesrecht kome," ziet hjj er niettemin geen bezwaar in, een kiosroelit- rapport mode te ondorteekonen, dat een stelsel inhoudf, waardoor aan duizenden arbeiders het kiesrecht zou worden onthoudon Maar de dubbelhartigheid, to Praneker be toond, overtreft alles. Daar hoeft de heer Tal ma de liberalen op geroepen oin op den anti-revolutionnairen can- didaatte steunen teneinde. ..bet Ministerie te stounon. Dominee Taluia, de folio bostrjjder dor gods dienstloos liberalen," do krachtigste vocaal dor Kuyper-politiok, tlians den boer op, ten einde steun te krijgen ihot ministerie der «vrijzinnigheid", door stemiuon te werven voor den anti-revolutionnairen kandidaat! Als de vos de passie preekt! Kan het listiger Maar ook kan het bogin- selloozer, kan men al dieper vallen. Hoe lang zal het nog duren, dat een poli tiek, die tot zulke middelen en argumenten afdaalt, zich met den schoonen naam van «cbristeljjk" durft te tooien? Hoe lang nog zullen zjj, die werkeljjk cbristeljjk denken en voelen, en ook willen handelen, gedwee meeloopen achterliet vaandel, dat bjj de stembus telkens wordt ontrold en waarop men het waagt de woorden «christeljjke politiek', te schrjjven Totdat alles verloren is, do eer in cluis Kameroverzicht. Zitting van Donderdag. De Minister van Oorlog zotte heden zgn Woensdag eerst laat in den namiddag aange vangen verdediging voort. Nu, de van verschil lende kanton geopperde bezwaren bostrjjdende, was Z Ex. veel meer op dreef dan Woensdag, toen lijj alleen de wonscheljjkhoid der stelling in het algemeen bepleitte. Ridder van Rappard is een goed spreker, soms spreekt bij zelfs te vlot, te gemakkelijk, zoodat zjjn gehoor, hoofdzakelijk nitloekon bestaande, dat heui in den beginne aan dachtig op den voet Tolgde, ton laatste hem niet meer bij kon houden, onder den woor denvloed de details niet van de hoofdpunten onderscheiden kon. Z.Ex. dischte te veel tege- Ijjk op, hetgeen echter niet wegneemt, dat zgn verdediging inKéén woordkranig genoemd uing worden en naar alle waarschjjnljjkheid menigen weifelaar onder do leden tot oen voorstander der stelling van Amsterdam hoeft bekeerd. Het afbouwen dozer stelling zal voor de meeste niet niilifcairistisch aangelegde Neder landers wel in de eerste plaats een „finan- tieele operatie" blijven, zooals de heer Mer chant hot Woensdag uitdrukte. Het is zoo duur dat forten-bouwen,en danrwelk nut heeft het? Zoo zullen do meesten onzer, sceptisch als wij in militaire zaken zgn, er over denken. Om deze twee argumenten c .ncentreerdo zich dan ook in hoofdzaak 's Ministers verde diging. Hjj sprak voornameljjk over de «kosten' en het «nut" dezer stelliDg. De kosten waren volgens Z.Ex. hier zeker niet zoo heel groot. In het buitenland wordt aan fortenbouw voel meer besteed. In België b. v. zjjn enorme sommen uitgegeven voor do versterkingen langs de Maas en rondom Ant werpen Zwitserland boett zjjne natuurljjke verdedigingsmiddelen, de bergpassen, goed versterkt met dure forten. Overal zjjn daarvoor leeningen gesloten, terwjjl Nedorland daaren- togou tot heden toe zjjne forten uit de ge wone middelen heeft betaald. Bovendien, het grootste gedeelte der nu reeds uitgegeven "2 inillioen was besteed aan «grondverbetering" en ook van de nu aangevraagde 8 inillioen zouden slechts 3 inillioen komen voor den «fortenbouw" in cd geren zin. Wat het »nut" der stelling betreft, daaraan twjjfelde de Minister natuurljjk allerminst. Een hoofdstolling hebben wjj broodnoodig, want zonder die hebben wjj ook niets aan ons leger. Z. Ex. beriep zich op uitspraken vau verschillende levende en reeds overleden authoriteiten. haalde voorbeelden zoowel uit onze vaderlandsehe, als uit de buitenlandsohe geschiedenis aan. Handig was 's Ministers repliek aan den beer Thomson, dio zich in zgn bestrjjding boroepen had op een uitspraak van generaal Van Dam van Yssolt, door hier het feit te releveeren, dat dezelfde generaal thans aan het bureau ter bestudeering van de stelling van Amster dam was geplaatst. Mocht hjj den heer Thomson gelooven, dan zou hjj dus het «paard van Troje" hebben binnengehaald. Het zou ochtor nog wel Jos- loopon, meende de Minister, die overigens bekende in de hoofdstelling Amsterdam niet het eenige heil voor ons verdedigingsstelsel te zien. Do Hollandscho waterlinie, door de heeren Van Karneboek en Tydeinan aanbe volen, maakte ook deel uit van zjjn systeem, evongoed als do kustversterking. die echter wellicht boter in het marine-verband thuis behoorde, hetgeen do Minister van Marino thans aan bet onderzoeken is. Het ideaal is voor liem hot geheele complex stellingen, maar als praktisch man wil hij be ginnen met de hoofdzaak, is de hoofdstelling van Amsterdam afgebouwd, dan is er tenminste één linie gereedde Hollandsche waterlinie komt later. Onder het ronddeelen van kaarten dor Stel ling, trachtte Z.Ex. nader aan te toouen, «lat het mot die Stolling nog zoo slecht niet zal gaan, als de vjjand nadert. De Amsterdammers behoeven niet bevreesd te zgn voor een bom bardement en als voor voldoende proviand gezorgd is, voor den beginne, kan later door hot openbljjven der communicatie met de Zuider- en Noordzee steeds nieuwe toevoer komen. In de geheime zitting, die Donderdag middag op do openbare volgde, zal de Minister natuur ljjk nog ruimschoots gelegenheid gehad hebben om overtuigende argumenten voor het spoedig afwerken der Amsterdamsche stelling aan te voeren. Zoo b. v. kreeg de heer Talma geen antwoord op zgn vraagwat er waar was van het verhaal, betreffende de kanonnen, die in tijd van oorlog uit de waterlinio naar Amster dam zullen overgebracht worden een kwestie, die ook den beer Van Bijlandt interesseerde. In deze geheime zitting zal ook wel mede gedeeld zjjn wat er waar is van het gerucht, door laatstgenoemde afgevaardigde ter sprake gebracht, aangaande de kanonnon, die er wèl zgn on de daartoe behoorende ammunitie die er niet is. Dit alles werd voor do gebeime zitting bewaard. Nü nog enkele detailpuntenVolgens den Minister elnit het spoedig afwerken dor stel ling Amsterdam de versterking der levende strijdkrachten niet uit. Integendeel, staat hjj dit ook sterk voor. Reeds zijn immers twee nieuwe regimenten opgericht. ♦Vleugels" moet de stolling bobben, maar daarin kunnen tjjdeljjke versterkingen volstaan Voor een «offensief optreden" biedt de stel ling genoeg waarborgen. Aan een oorlog met luchtschepen gelooft do Minister vooreerst niet, evenmin als dat de vjjand met automobielen het land zal binnen komen rjjden. Don stilstand van twee jaren bij het afwer ken der Stelling betreurt Z. Ex. ton zeerste maar daarom juist moot er nu met verdub belden spoed aan gewerkt worden. Nnt of heil 7'iet de Minister niet in een commissie van ondorzoek, als door den heer Van Kol gc- wensebt. Hiermede hebben wjj het voornaamste nit 's Ministers redevoering weergegeven. Morgenochtend wordt de geheime zitting voortgezet, die Donderdagmiddag tegen 3 uur aanving. Bijster bolangrjjk scheen hot daar verhandelde niet te zjjn. Reeds om vier uur zag men verscheidene leden het gebouw ver laten, terwjjl do zitting nog voortduurde. Depntatenvergadering. Omtrent die, Donderdag te Amsterdam ge houden vorgadering, waarvan dr Knyper tot voorzitter gekozen werd in plaats van dr Bavinek, die bedankte, wordt aan Het Vaci. onder alle reserve gemeld dat er scherpe de batten zijn gevoerd, waarbjj zich het meenings- vorschil in hooidzaak voordeed tiiBBchen de heeren Kuyper en Fabius. Prol. Fabius moet daarin aanleiding hebben gevonden zich aan do verdere discussies te onttrekken en de vorgadering hebben verlaten. Het meeningsverschil liep over het Huis- manskiesrecht. Voor do op die vergadering aangenomen motie zie uien onder Laatste Berichten.. BENOEMINGEN. ENZ. Bjj beschikking van den Minister van Wa terstaat is bepaald dat de benoemde adjunct- ingenieurs van den Rijkswaterstaat L. R. Wentholt on W. H. Brinkhorst zullen worden toegevoegd reap, aan den insp.-generaal in do le inspectie en aan den hoofdingenieur-direc teur van den Rjjkswaterstaat in de le directie, beiden ter standplaats 's Gravenhage. Bjj resolutie van den Minister van Koloniën is H. J. Wenckebach gesteld ter beschikking van den gouverneur-generaal van N. I., om te worden benoemd tot directeur van liet depar tement van gouvernementsbedrgven daar te lande. In do heden door de Provinciale Staten van Zeoland gehouden zitting zgn allo voor stellen van Ged. Staten tot bot verleenen van subsidies, aan scholon o.a., aangenomen. Ook ia aangenomen het voorstel tot aan schatting van een nieuwe stoomboot voor den provincialen dionst op de Wosterschelde en tot hot aangaan eenor geldleening van f 233.000voorgesteld was f 240.000. Op voorstel van den heer mr. De Voer zjjn de opeenten op 'b rijks directe belastingen als volgt bepaald 38 op de hoofdsom der grond belasting voor de ongebouwde eigendommen, 31 op de gebauwde en 25 op de personecle belasting. Alvorens was verworpen een voorstel van den heer Hammacher om te heffen 38 opcenten op de grondbelasting op de ongebouwde eigen dommen, 30 op de gebouwde, 21 op het per soneel, 6 op de vermogens- en 6 op de be drijfsbelasting. Do heer mr P. C. J. Hcnnequin was heden in de vergadering der Staten van Zeeland tegenwoordig, bljjkbaar geheel hersteld van zjjne langdurige ziekte. Tot lid der Kamer van Koophandel cn Fabrieken alhier ia heden gekozen de heer A. A. Mes met 68 stommen. De heer J. A. Vertrogt verkreeg er 4. De Vrijzinnig Democratischekiesvereeniginy te Middelburg vergadert Vrjjdag a. o.a. ter bespreking van do voorstellen tot Grondwets herziening, in fb leiden door don voorzitter. Bljjkens net jaarverslag, uitgebracht op de Donderdag avond in de sociëteit SI. Joris gehouden jaarvergadering van Voor de Kunst alhier, tolde deze vereeniging in het afgc- loopen jaar 1906/1907 191 gewone leden. 22 buitengewone leden en 18 donateurs. Er be dankten een 10-tal leden, maar ongeveer even veel personen traden als lid toe, zoodat het ledental stationnair bleef. Het bezoek aan do tentoonstellingen was minder groot dan vorige jaren; het bedroeg op die van VeldheerEisenloeff'el 193 personen, op die van PnypeWegerif 281, op die van Toorop 112, en op die van do Japanscho prenten 118. De belangstelling is echter weer verle vendigd, want de pas gehouden tentoonstelling van Heyenbrock- werd bezocht door 310 personen. Bljjkens de rekening en verantwoording werd ontvangen f 555.34, waarvan f 352.50 aan con tributies, en f 127.35 al9 batig saldo van hot vorig jaar. De uitgaven bedroegen f 391.63, zoodat er een batig saldo is van f 163.71. Aan commissie voor verkochte voorwerpen word ontvangen f 10.62. De periodiek aftredende bestuursleden, mej. A. Ogteiop en de heeren Henri Tak en W. J. Schütz, werden horkozen. Uit VliBSingen. Door een vergissing is in ons vorig nom- nier in het Laatste bericht, betreffende do zitting van den gemeenteraad van V 1 i s s i n g e n, bjj een paar onderwerpen verzuimd te melden welke beslissingen genomen werden. Wjj vermelden daarom hier dat de gratifi catie aan do politie is toegestaan en het go- wjjzigde rioolplan werd goedgekeurd. Hot koninkljjk jacht Victoria and Albeit zal a, s. Dinsdag aldaar in do haven komen» ter inscheping van n. M. de Koningin van Engeland, dio Woensdag morgen komt uit Kopenhagen om naar haar land over te steken. Tot viee-consul van Spanje, in plaats van wijlen den heer P. Smith Visser, is be noemd de heor L. E. M. van Raalto. D oor de heeren E. C. Visser en J. Ha kker

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1907 | | pagina 1