MIDDELBURGSMIE COURANT. N". '2*6. löOe Jaargang. 1907. Donderdag IT October. Middelburg 16 October. Bit Stad en Provincie. Deze conrant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Therm, alhier en tol. weerbericht -van het K. N. Mot. lnstit. te Bilt. 10 Oct. 8 n. via. 49 gr., 12 u. 51 gr., av.4 u. 55 gr. lloogste barom. stand 755.1 te Ilorlu, laagste 737.7 te llednix. Vorwaohting tot den avond van 17 Oct.: zwakke tot matigeZO. tot Z. wind, meest betrokken en regenachtig, en dozelfdo temperatuur. Advertentiön20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte*, dood- ei alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advortontiön en reclames, niet afkomstig uit Zooiand, betreffende Handel, Nijverheid en Goldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DB LA MAR Ax., N.Z. Voorburgwal 206, Amsterdam. Bij deze courant behoort ceu bijvoegsel, dat hun, die dat niot by dit nomnier ontvangen, zoo spoodig mogeljjk zal worden toegezonden. Sprokkelingen. Iii verband met do komst van bet Dnitsche keizerpaar doet een eigenaardig bericht in de pers de ronde. Dat IJmuiden als plaats van aankomst wordt gekozen, schynt zoo goed als vast te staan. Ons werd verzekerd dat dit goscbiedde om dat »do reedo van Vlissingen zoo ontstuimig is." In Ilmuiden is dit echter, naar men ons moldt, veel meer hot geval. Maar nu beweert men dat bjj hun vertrek naar Engeland do Keizer on de Keizerin, als bet 10 Nov. slecht weer is, over land zullen koiuop naar Vlissingen en dan per UuhcnzoUern naar Port Victoria zullen oversteken. Dat klopt niot met de beweordo vrees voor onstuimigheid te Vlissingon. noo zit dat Als men bij het heengaan bg slecht weer Wol ovor Vlissingon wil gaan, waarom dan niet bjj de terugkomst daar aangolegd Of is het bericht niot moer dan een praatje In elk goval zou het jammer zijn wanneer onze uitstekondo havenstad geheel werd ge passeerd. Zjjn er soms andero invloodon aan het werk om haar to doen verrajjden? Eigenaardig is in elk geval ook dat, toen de Keizer daar vroeger kwam, de Hohcn- zollern op do reedo bleef liggon, terwjjl do Victoria and Albert steeds aan do ponton nioort on koning Eduard or mot het meeste gornak afkomt. Ligt dit soms aan verschil van opvatting tu3schen de commandanten der beide bid ems Met goede loodsen, zooals wjj die hebben, zou Duitschland's keizer gerust direct van boord aan wal kunnen stappen. Wjj hopen daarom dat ook Z.M. de reis uit Engeland naar Berljjn over Vlissingen zal En mocht dit niet geschieden, dat men dan rondweg en duidelijk zegge dat dit niet plaats had om redenen, die havenplaats botrofiende, maar om andero, die daar geheel buiten staan. De oer en de goede naam van Vlissingen als havenstad zjjn hiermee gemoeid. En men dient in hooge kringen ook te werken die in eere te houden 1 Zoo'n Keizers reis trekt toch algemeen de aandacht. Do Ar. Rolt. Crl. gaan do voorstellen tot herziening der Grondwet te ver. Zjj zjjn louter gericht op hot boginsel van volkssouveroinitoit. De overhoerschende wacht wordt daarin te voel bjj de kiezorsbovolking gelegd. En naar de meening der redactie van dit blad zal daarvoor moeilijk oen nieerdorlioid te vinden zjjn. Daarom zullon die voorstellen niet voel moor hebben dan politieke beteokeuis. Grondwets herziening, eenmaal concreet aan de orde gesteld, raakt niet licht meer van de dagorder af. Maar dat deze voorstellen do Eorste Kamer, laat staan het Staatsblad zullen be reiken, lijkt het blad allerminst wanrschjjnlijk. Het Handelsblad acht het voorj »blanco-artikeI in zjjn volle blankheid", zonder uitsluiting van krankzinnigen, minderjarigen, bedeelden en wanbetalers, hoogst bedenkeljjk. Hot blad bot wjj feit ton zeerste of »voor zulk oen radicale bepaling in do eorste 25 jaren eene meerderheid, zelfs in de Tweede Kamer, zal te vindon zjjn." Dat het conservatieve Utrechlsche Dbld. met de voorstellen niot instemt, ligt voor do hand, en dat bg de clerieale bladen do ontwerpen niet in don smaak vallen, spreekt eveneens van zelf. De indiening daarvan heeft voor het N. v. d. D. één voordeel, nl. dat zjj zal leiden tot éen isis die de lucht zuivert. Het zjjn over het geheel nog slechts korte artikelen, die over do voorstellon worden ge leverd. Brcode volgen zeker later. Met het oog op die voorstellen verdient zeker wol do aandacht een dozor dagen ver schenen brochure, getiteld: De Eerste Kamer. iche compilatie van enkele meeningen door C. K. Elout. Zg bevat vjjf zeer lezenswaardige opstellen, niot lang geleden in het Aly. Hbld' geschreven. Do schrjjvor resumeert zijne overtuiging, geput uit do meoningon van eenige autoritei die hij in zijne artikelen byeengaardo, als volgt 1. Eene Eerste Kamer is in ons land en met bet oog op het karakter en de ontwikkeling tan ons volk, niot onontboerlgk, doch het be houd (in hoofdzaak) van het bestaande college, als opzichter over do bouwmeesters, als stuiter van overjjling en party-heerschzucht, kan nut tig wezen. De Eerste Kamer blyvo gekozen door do Provinciale Staten, doch de verkiesbaarheid zjj aan geen andere oischen gebonden dan die lor de Tweede Kamer. 3. Nu de ontbindbaarboid der Eorste Kamer eenmaal bestaat, blyve zjj onaangetast daar ze, zeldzaam toegepast, niet zeer veel practisch nadeol on soms eenig voordeel biodt. Do 'rovincialo Staten dienen onontbindbaar te blyven tot handhaving, onder allo omstandig heden, van het karakter van stabiliteit der Eerste Kamer. Wil men don geest der Kamer sneller doen ovolueeren, dan zookc men dat te bereiken door vermindering of inkrimping der termijnen van aftreding. 4. liet budgetrecht der Eerste Kamer blgve onaangeroerd. Toekenning van eenig formeel recht van amendement aan de Eerste Kamor is volstrekt verwerpelgk en met bet tegenwoordige wezen van dat lichaam in flagranten strjjd. En wjj voegen bjj dit laatste nog Zóózeer verwerpelgk, dat wjj liever geen Eerste Kamer zouden wenachen dan eene met het recht van amendement. Men ziet: op onkele punton wordt door do ingediende voorstellen de schrijver bevre digd op andoro, zoo o. a. ten opzichte der ontbindbaarheid van do Provinciale Staten, ziet hg aan zjjno wenschon niot tegemoetge- Soptember 1907 heoft het bedrag van Sep tember 1906 niet kunnen balen. De opbrengst der lt jj k s m i d d o 1 e n was in de eeratge- genoomde maand f 11.986.124.27 en in Septem ber van verleden jaar f 12.056.497.36', zoodat lim f 70.000 minder word ontvangon. Het ongunstig verschil is, zoo schrijft de Nieuwe Courant, voornameljjk te wijten aan geringere ontvangst op de directe belastiggen. hetgoen uit de volgende vorgelgkondo cjjfers kan big ken. Meer werd ontvangen uit do volgende middelen porsoneelo belasting f 18.000, don wjjnaccjjns f12.000, het gedistilleord 1'11.000, den nccjjns op het geslacht f 1000, de succes sierechten f198.000, de posterijen f 76.000, do ■ykstolograaf f 15.000 en de loodsgelden f12.000. Daarentegen werd in September 1907 iu i n- d o r ontvangen uit: de grondbelasting f119.000, de bedryfsbolasting f 63.000, de vermogensbe lasting f 160.000, do invoerrechten f 6000, den ikcraccyns f 11.000, den zoutaccgns f 3000, den bieraccijns f 6000, de bolasting op gouden zilveren werken f 1000, do zegelrechten f 23.000, de registratierechten f 9000, de hypothookrcchton f 4000 en de domeinen 6000, torwjjl de ontvangsten op de Staats loterij en do jacht- on vischacten ook mot kloiuo bedragen bonoden het vorig jaar bleven. Wannoor men de cjjfers over do eerste drie kwartalen van dit jaar vorgelgkt mot die over geljjk tijdperk van 1906, dan bljjkt, dat tot dit jaar moer werd ontvangen op do grondbelasting f 158.000, de porsoneole bo lasting f 90.000, de bedrijfsbelasting f 1.187.000, de vermogensbelasting f 271,000, het recht op de mjjnen f 17.000, de invoerrechten 146.000, den suikeraccgns f 972.000, den wgnaccgns f 4000,- het gedistilleerd f 82.000, den zout accgns f 98.000, het geslacht f 80.000, de gouden en zilveren werken f 15.000, de postc- ryon f 430.000, de rgkstelegraaf f 228,000, en de loodsgelden f 151.000. Do Stautslotory en do jacht- en vischacten brachten eveneens iots eer op. M i n d o r brachten in genoemd tgdperk op de bioraccjjns f 12.000, de zegelrechten 1'7000 de registratierechten 818.000, do hypotheek rechten f 88 000, do successierechten f 413,000 ea de domeinen f 7000. Het totaal-generaal van de eerste negen tunnndon van 1907 bedraagt f 115.692.618.78', dat van do eerste negen maanden van bet vorig jaar f 112.735.041.97', zoodnt tot nog toe de middelen in dit jaar meer hebben op- goloverd f 2.957.576.81. Kameroverzicht. Zitting van Dinsdag. Het vermoeden, misschien zelfs wel de wenscli, hier en daar gouit, dat do behande ling van het welsontwerp tot afwerking der stelling-Amsterdam, waarvoor 8 millioen noo- dig zijn, in ►Comité-generaal" zou geschieden, is heden niet tot verwezenlijking gokoinen. Do voorzitter begon met to zoggen, dat do regeering de wonscbclykheid van geheimhou ding niet inzag. Mochten de heeron Kamerleden al te veel in details vorvallen, dan veranderde de zaak, en zouden de douron nog altjjd gesloten kun nen wordon. lieden schoen hiertoe geen roden te zijn. De stelling-Amsterdam met al haar ap- en dependenties werd dus, naar hartelust, bepraat, alle kanten bekeken uit de meest ver schillende standpunten, tot in de meest ver borgen hoekjes en gaatjes. De kwestieof doze stelling noodzakelijk, dan wel vorderfeJjjk- is ««.ir 's lands verdedi ging, is zeer lastig uit te maken. De zes hoeren, die er heden hun wjjsheid over ten beste gaven, hebben oen leek in dit opzicht niet veel verder gebracht. Nog aityd zal zoo iemand donkenWat is nu toch oigonlgk zoo'n fort Waartoe dient het Menigeen zon hierop antwoordenWol, dat is heel eenvoudig. Een fort is oen vorsterkto plaats, omgeven door dikke aarden wallen en dito muren, voorzien van bomvrije kazematten tot vrywaring dor bezetting voor 's vijands kogels, en van reuzen-kanonnen tot bet op grooten afstand houden van dien vjjand uit den omtrek van het fort, tot vrjj waring dus van de geheele landstreek, die or door be streken kan worden. Het meerendcel mijner lezers zal zeker ai tgd met mg van meening zijn geweest, dat bot idee «fort" noodzakelijk past in het stelsel onzer landsverdediging. Als zjj echfer met mg heden de heeren Thomson, Marchant cn Van Kol hadden ge hoord, dan zoudon zij, evenals ik, die meoning al heel gauw hebben moeten prysgeven, als zjjnde oen al to zoer verouderd begrip. Mochten al ten tijde van Coehoorn en Vauban «forten" in die beteokenis mogen worden opgevat, thans is dit volstrokl niet meer het geval. toestanden zjjn geheel veranderd. Heden ten dage is men eigenlgk nergens minder veilig dan juist in en nabjj zoo'n fort. Do «vijand" weot n.l. altijd met groote nauwkeurigheid de ligging van zulk een ver sterkte plaats, schaft zich dadel jjk vuurmonden hetzelfde kaliber, liefst nog betoro, aan cn schiet oonvoudig alios kort en klein. Die reuzen-kanonnen, welke op groote af standen «werken", beteekonon dus niets. Dan hebben do kanonnen op do «flanken" van het fort nog meer effect, altjiclbg dichtere nadering van den vgand, maar dan moeten do 160 man bozotting" ook mot hunne geweren «werken, En dan is er, volgons don hoer Van Kol, van verdediging toch geen sprake moer, want de vjjand zal niet zoo dom zyn om niet roet eel moer dan 160 man'aan te vallen. Met en tienmaal sterkere macht, maakt deze aan alles een eind, met het «fort" te begin nen. Ergodo «verdediging" kan even goed, zoo niet beter, in het terrein, tusschen do forten gologen, geschieden, omdat de man- schappon zich daar verdekt opstellen, den vyand verrassen kunnen. Die groote kanonnon in dat fort zondon juist ons verderf zijn 1' Daarom hebben mili tairen van naam dan ook dezen fortonbouw veroordeeld, daarentegen con plan van losse vorsterkingen aanbevolen. En in dien geest is immers do uitbreiding dor stolling-Amster dam, met een «vleugel" naar de Noordzee, Een leek moet dus onder het aanhooron dezer nieuwerwetsche begrippen omtrent do betee- konis van *oen „fort", wel een geheel ander inzicht krijgen in deze technische kwestie. Dan wordt het begrjjpolyk hoe tegenstan ders kunnen spreken van «muizenval" en «menschenval". Als dit alles zoo is, dan kan men zich toch niets dommers voorstellen, dan dat wjj ons geheele land voor den vijand zonden vrylaton, torwjjl wjj allen binnen de «stelling" to hoop loopen, waar do vgand ons toch te pletter kan schieten, als wg niet reeds van honger daar zijn omgekomen. De «vgand", in casu de Dnitschers, zgn ook geen domme jongens Behalve dus, dat er van oen offensiof-defon- sief optreden van onzen kant geen sprake kan zjjn, zouden er nog véél moer nadeelen aan die verdediging der stelling-Amsterdam, als ons hoofd-rodnite, verbonden zjjn. De lieer Van Kol, die ruim twee uren lang sprak en vooral op de waterbouwkundige zyde van het vraagstuk, zgn licht liet scbynen, toonde aan, dat in stede van don «vgand" in het water bg inundatie te laten sneuvelen, deze ons kon doon verdrinken, want eenmaal tot Vreoswgk genaderd, kon niets hem beletten ons land tot in Arasterdam onder water te zotten, alleen door den Lekdgk door te steken. Ook van de kustzjjdo dreigt hetzelfde gevaar, want zoodru do sluizen te IJmuiden plat zjjn geschoten, staat Haarlem geheel onder water. -Dat is immers geen doon voor die mensehen in Haarlem", riep do heer Van Kol uit, dien ik zelden zoo kalm, overtuigend hoorde spreken. Bovendien is er nog de approviandeering. waarmede milhoenen gemoeid zgn. Wat do heer van Kol dan wel wenschte, en wat in hoofdzaak ook door de heeren Thomson en Marchant werd verlangd iseen goed ge oefend voldloger, versterking der levende weermiddelen, maar geen Vermeerdering der doodo weermiddelen. Eerst dan zouden wjj in staat zgn de defensie ook offensief te voeren, de eenige verdediging, welke kans op succes zou hebben. Fel wns do oppositie, dio tegen het minis- tried beleid werd gevoerd. Een «misgreep" noemde de heer Thomson dit voorstel, «stukwerk," dat te onpas kwam en getuigde van onze'volksonmacht. Principieel zou hg zich er togen verzotten. Niet minder kras drukte de heer Marchant zich uit, die vooral de historische gronden, waarop de Minister van Oorlog zich in zijn nota had beroepen, met warmte bestreed. Nog nooit, zeidc bij, had in onze geschiedenis hot behoud dor stelling Amsterdam ook het be houd onzer onafhankelijkheid ten gevolge gehad. Noch was dit het geval geweest in 1629, noch in 1672en evenmin in 1787 en 1799. Hij schreef dan ook do voorliefde, wolko de generaals Eland en Van Rappard voor de stelling Amsterdam koesteren, toe aan het feit, dat die heeren er zoo lang in hadden geleefd, Die stelling-Amsterdam was voor hen een «tweede Vaderland" geworden. Voorstandera van de stelling bloken de heeren Van Karnebeek en Eland. Zjj zagen in de stelling geen «muizenval," geen «sprong in het duister." Integendeel, eon reduite, voor onze landverdediging noodzakelijk. De civiele generaal Van Karnebeek voelde echter ook veel voor de Hollandsche waterlinie; die is zooveel ruimer, daarin zjjn zooveel meor for ten. Hoe staat het met die linie V vroog hg. de weetgierige burger op militair terrein. De verdediging van het wetsontwerp, door den militairen generaal, don heer Eland, geleverd, had veel van een los in de taktick en strate- Het is twjjfelachtig, of zg wel grooten indruk op do Kamor maakte. De bescbryving van het oventuoele bombar dement dor stelling met lucht9chepon, hetgeen volgens dezen generaal echter wol nooit zou gebeuren, was min of meer komiek. Onder do boinvrye bedekkingen zouden onze jongens tocb nog veilig in de stelling zitten, z.i. Dit mag nu wel zoo zgn, maar als ik in die stelling zat en dergelyko «bombardeorballons" n de lucht zag zweven, zou ik ondanks, die bomvrije bedekkingen", welke generaal Elnnd zoo heerljjk voilig vindt met spood de stel ling, als een buitengewoon ongezond oord, vorlaton. Verder beschreef hjj ons zóóvele «kostelyke hulpmiddelen," die ons bg do verdediging te pas konden komen, dat, als do vgand op papier was to verslaan, hij van moïgen al morsdood was geweest. De heer Van Byiandt deod nog oen paar wonderlyke vragenWas er wol „kruit on lood" genoeg voor de kanonnen, welke in do stelling zjjn opgesteld En lag hot in het voornomen, om, in geval van oorlog, al zware kanonnen uit de Hollandsche waterlinie naar de stolling Amsterdam over te brengen? Hjj had gehoord, dat er wel een voldoend aan tal kanonnen, maar niet genoeg amunitie was; hjj was van die kanonnen-verhuizing en gros geschrokken. Nu, wie zou dat niet zgn Gedurende het debat diende de beer Van Kol een motie in om de debatten te schorsen, en een commissie van onderzoek uit de Kamor te benoemen, teneinde deze zaak nader to bestudeeren. ®Doze motie, die voorstanders uit alle partijen scheen te hebben, werd, na eenig debat, weor ingotrokken, om den Minister van Oorlog in de gelegenheid te stellen zgn verdediging voor to dragen. Zjj wordt echter op nieuw ingediend. Morgen voortzetting. Verkiezing voor de Tweede Kamer. By do Dinsdag gebonden herstemming voor de keuze van een lid der Tweede Kamer in het district Franeker, ter vervulling der vacature 1'. L. Tak. is de heer W. I». Huls- «liugcu (S. D. A. P.) gekozen met 3340 stemmen. Op den heer J. van dor Molen (antirev.) waren 3010 stemmen uitgebracht. Dit werd reeds Dinsdagavond in een bui tengewoon nommor medegedeeld. By de eerste stemming verkregen de heeron Beladingen 2330, Van der Molen 2597 endrA. van Ilaalte (vrjjz. dom.) 1471 Btemmcn van de 6398 geldige. Do heer Tak werd in 1905, bjj herstemming, gekozen met 3843 stemmen, tegen 3179 op den Cbr. Hist, candidaat, den heer J. Ankerman. BENOEMINGEN. ENZ. Bg kon. besluit is de schout-by-nncht W. Römer eervol ont hoven van de betrekking van directeur en commandant der marine te Hellovoetsluis, tevens commandant der Stelling van de Mondon der Maas en van hot Haringvlietis genoemde vlagofl. bevorderd tot vice-adiniroal en hem als zoodanig, op verzoek, eervol ontslag vor- loend uit den zeedienst, ondor toekenning van oen pensioen van f 3675 's jaars is do betrekking van directeur en comman dant der marine te Hellevoetslnis, tevens com mandant der Stelling van de Monden dor Maas en van hot Haringvliet, opgedragen aan den schout-bjj-nacht J. Cardinaal, zulks ondor eervolle ontheffing van de thans door hem bokleede betrekkingen van chef van den ma rinestaf en van de afdoeling Defensie en Per soneel bg het Departement van Marine zgn bevorderd tot schout-bg-nacht de kapitein t/z A. H. Hoekwater, die tevens belast is met do betrek kingen van chef van den marinestaf en van de afdeeling Defensie en Personeel bjj het Dep. van Marino; tot kap. t. z. de kapitein-luit. t. z. S. Wol- dringh on tot kapitoiu-luit. t. z. de luit. t. z. lste kl. W. Comeli8. Bovonstaando werd reeds gemeld in de tweede editie van ons vorig nommer. Is bepaald dat Hr. Ms. pantserschip Konin gin Regentes, met 28 October a.s. te Willems oord in dienst zal worden geBteld, en iB het bevel over dien bodem alsdan opgedragen aan den kapitein t. z. F. Pinke is aan mr A. H. Conringh Roessingb, op verzoek, eervol ontslag verleend als kanton rechter te Terborg, onder dankbetuiging. Do adelborsten le kl. bg de Kon. Mariue- serve U. Borst en N. P. Haremaker. die nende resp. aan boord van Hr Ms Noordbrabant Hr Ms Piet Hein, worden van hunne plaat sing ontheven. De Minister van Marine verleent Vrijdag a. geen audientio. By de vermelding der eervolle ontslag-vcr- leening aan officieren enz. bjj de opgeheven dionBtdoende sch utter jj en, is door ons niet meegedeeld dat hetzelfde is geschied bjj dio der, eveneens opgeheven, rustende. Wjj doon dit nu bjj dezen in 't algemeen. De heer A. A. Mes is voorzeker een zeer goschikt man voor lid der Kamer van koophandel en fabrieken alhier. Hjj werd reeds voor de tweede maal gekozen tot bestuurslid van de afdeeling Middelburg der Maatschappij van Nijverheideen bewys dat hij dus als zoodanig wordt gewaardeerd, en tevens is hjj voorzitter van Handelsbelang. Hjj is oen zeer prncÜBch man die, l&tenwjj het zoo oens mogen zeggen, zich van Midden stander tot groot industrieel heoft opgewerkt en een bloeiende zaak bestuurt. Wg bevelen hem dus ten zeerste aan bg do kiezers die Vrjjdag een lid voor genoemde Kamer moeten kiezon.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1907 | | pagina 1