MIDDELRURGSCHE COURANT. Zaterdag 12 October. Middelburg 11 October. RU Stad en Provincie. N". 241. 180' Jaargang. 1907. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prys per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Therm. alhier en tel. weerbericht van het K. N. Met. lnstit. te Bilt. 11 Oct. 8 a. Tm. 57 gr., 12 u. 64 gr., av.4 u. 02 gr. Hoogste barom. stand 769.7 te Muuchen, laagste 750.6 te Mahnhead. Verwachting tot den avond van 12 Oct.: matige Z. tot Z.W. wind, bewolkte luebt, waarsehjjnljjk droog weer en dezelfde temperatuur. Advertentiön20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 rogels f 1.50elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig nit Zeeland, betreffende Jïandel, Njjverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE I,A SlAB Ax., N.Z. Voorburgwal 866, Amsterdam. Kameroverzicht. Zitting van Donderdag. Al dadelijk bjj het doorlezen der agenda yan werkzaamheden, welke de Kamer zich voorstelt, na het lange re$es, geduiende de eerstkomende veertien dagen in openbare zit ting te behandelen, kwam de gedachte bjj ons op dat het punt: subsidieering der Zuid- Amerikaanscbe spoorwegljjn, zeker aanleiding zou geven tot heel wat heen en weer gepraat. Is er schooner onderwerp denkbaar om in een tusscbentjjdsche periode te worden afge- daan, wanneer de honderd hoeren zich eens rustig en kalm aan het debat kunnen wijden 'i Een zaak, waarover ieder in het bijzonder zjjn »speciale kennis" in het licht kan stellen, waarbjj «beginselen" te pas gebracht en zelfs «locale belangen" op den voorgrond kunnen worden geschoven. Het bleek dan ook spoedig hoe bitter weinig indruk al het afkeurend ge schrijf over de «praatzieke babbelaars" op de heeren had gemaakt. Het lieve leventje begon met vernieuwden lust. De heer Van Kol opende de rjj en maakte het voor zjjn doen nog niet eens zoo heel lang. Dr Hubrecht echter zeide, nadat hg bgna een uur lang bad staan oreeren, met zekere zelfvoldaanheid: dat hg thans »mot het oog op den beperkten tjjd" niet dieper op do zaak in wilde gaan. Een dergeljjke zelfbeperking is altjjd een veeg toekon. De heer Van Vuur en had ook al ellenlange uitwijdingen gehouden over protectie en vrij handel, allemaal om zjjne schitterende politieke wijsheid voor den dag te brengen, In geen enkel buitenlandsch parlement zou eenpartjj- chef het gedoogen, dat iemand van hot kaliber van dezen zeer goachten afgevaardigde zóó lang over zoo'n eenvoudig onderworp aan do praat bleef. Het gold hier immers slechts een «voorschot" van 3 millioen gedurende 15 jaar zooals de regeering en ook de hoer Hubrecht hot noemde, een «subsidie" volgens den heer Van Kol aan de noodlijdende Zuid-Amorika- ljjn te vorleenen, gedurende 15 jaren. En de vraag is slechtsIs dit nu noodig cn nuttig in 's lands belang Men zou van alle dessous dier zaak vol komen op do hoogte moeten zijn, om hierin een afdoend oordeel te kunnen uitspreken. De finantioele toestand der Maatschappij, vóórdat zjj de aanvrage deed om regeeringa- hulp, zou men moeten kennenmen zou ook moeten weten in hoeverre hieibjj «speculatie" in" hot spel is, en zoovele schijnbaar «klei nigheden" meer, om met beslistheid op boven gestelde vraag ja of neen te kunnen antwoorden. Zooals het echter gewoonlijk hg de parle mentaire behandeling van deze zaken gaat de ware opzet en toeleg van een en ander komt men als leek niot te weten. De daarover gewisselde stukken zjjn veel te «precieus" om ze daarin zoo maar aan de openbare opinio te onderwerpen. Wat daarover bg hot Kamordebat aan het licht komt, is meestal niet veel zaaks. Wat echter wèl duidelijk te voorschijn kwam. was het antagonisme tusschen do handelsste den Amsterdam en Rotterdam. Blgkbaar was het een Amstordamsebe zaak, waarvan de Rotterdaowchc heeren in 't geheel niot gediend zijn. Dr Hubrecht nam hot voor de Amsterdam- Bche heeren op, terwijl de hoer Van den Bergh voor de Rotterdammers sprak. Hoorde men laatstgenoemde, dan zouden hier 3 millioen zoo maar worden weggegooid. Natuurlgk niet, omdat »wjj in Rotterdam" daar zoo over denken, waar wjj onze eigen lijnen op Zuid-Amerika hebben, waaraan wjj onze kleine provisie verdienen, maar zuiver on alleen uit het oogpunt van »'b lands be lang" beschouwd. De heer Van den Bergh maakte er zich warm bg, doch niet minder de heer Hubrecht, om te bewgzon, dat van «protectie" bg deze subsidie- of voorschot-quaestio geen sprake was. Do anders zoo nuchtere dr Hubrecht, dio toch oen verstandige zakenman is, word thans zelfs enthousiast, al oroerendo over «nationale zaak" en «nationale vlag," alsof hot zoo maar geen geld kost en niets willendo hooren van de flnancieele voorgeschiedenis der zaak. Had de heer Van don Bergh verklaard, dat er vroeger sprake was geweest van een samen smelting der Maatschappij m°t oen Duitscho Btoomvaartlgn, waarbij z. i. «de nationale vlag" geen gevaar liep, doch die afgestuit was op «onhandelbaarheid" der Hollandsche maat schappij de heer Hubrecht wierp dit argu ment met groote verontwaardiging te£ zjjde. een artikel uit de eoncept-overeenkomst voor lezende, waaruit z, i. ten duidelijkste bleek, dat onze Zuid Amerika ljjn dan hare «nationale onafhankelijkheid" gehoel zon hebben ingeboet. Tegen het ontwerp was de heer Van Kol, cn wèl voornamelijk op grond, dat bjj protectie op scheepvaartgebied verderfelijk achtte en bovendien omdat deze hier niets zou helpen. De Maatschappij zou, ondanks het voorschot van 3 millioen, de concurrentie tegen de mach tige buitenlandsche ljjnen, die op Amerika varen, toch niot kunnen volhouden. Daarentegen waren nog voor het ontwerp de heeren Van Vuuren, Van Bylandt. die ook een pleidooi loverde in het belang der Maat schappij Zetland, en Van Citters, die betoog den, dat, evengoed als men vroegor reeds aan Java-China-Japan-ljjn oen subsidie had gegeven, men dit ook thans in dit geval kan doen. Voorts werd door deze sprekers op het buitenland gewezen, waar het geven van subsidie tot den bloei van de nationale scheep vaart niet weinig heeft bijgedragen. De heer Van Citters wees er speciaal op, dat oen Nederlandsche Zuid-Amerika-ljjn noodig was voor de «zelfstandigheid van ons natio naal economisch leven." Wg mogen niet afhankelijk zjjn vnn bet buitenland, dat alles doet om het scheepvaartverkeer naar zjjn havens te leiden. Daarom zou bjj voor het wetsontwerp stommen. Morgen voortzetting. VAKONDERWIJS. Vanwege de afdeeling Handel van het De partement van Landbouw, Njj verheid en Han del ontvingen wij het rapport aan H. M. de Koningin met bijgevoegde nota betreffende het Vakonderwjjs, van de Staatscommissie voor den Middenstand. Voorzitter der commissie was de heer R. P. J. Tutein Noltheniue, secretaris de heer Anne Anoma. Door twee der leden, do heeren prof. M. Noordtzjj on dr. J. Nouwens, is een onderzoek ingesteld naar het vakonderwijs in Baden. In een zeer uitvoerige nota geven zjj verslag van hunne bevindingen. De commissie, hoewel dankbaar erkennende, dat in ons land in de laatste jaron op het gebied van hot vakonderwjjs niet is stilgezeten, meent toch dat wjj ten achter zjjn in organi satie en omvang van het vakonderwgs, in het opleiden der" daarvoor benoodigde leerkrachten en in het toezicht op dat ondorwjjs. De commissie wenacht het oprichten en on derhouden van scholen en cursussen zooveel mogeljjk aan het particulier initiatiof over te laten. Dat oprichten en onderhouden worde zoo min mogeljjk beperkt door wettelijke voorwaarden, maar zooveel mogeljjk aange moedigd door raadgeving en voorlichting en door financiè'elen steun. De Rijkssubsidie be drage voor vakonderwjjs, dat aan de eischen voldoet, minstens 50 pet. van alle uitgaven, Waar echter het particulier initiatief, of schoon er toe opgewekt, nalatig is scholen en cursussen op te richten en te onderhouden, of niet voldoet aan de bjj de verleening van geldeljjken steun gestelde eischen, behoort naar de wet een gemeente (of meerdere gemeenten samen) verplicht te kunnen worden tot het naar behoefte doen inrichten en onderhouden van instellingen van lager vakondorwjjs, vooral wanneer de meerderheid van hen, die bjj hot betreffende vak werkzaam zjjn, bjj stemming daartoe den wensch te kinnen geeft. Zulke openbare gemeenteljjko vakscholen worden naar een vasten maatstaf geldeljjk gesteund. In haar slotbeschouwingen zegt de commissie o. a. Terwijl de commissie het overbrengen van het vakonderwjjs naar het departement van landbouw, njj verheid en handel noodzakoljjk oordeelt, meent zjj echter dat daarop toch niet behoeft te wachten het instellen van een rjjksraad, althans voor zoovor zjjne werkzaam heden hot vakonderwjjs betreffen. Waar ons handelsonderwjjs, onskunstnjjver- heidsondorwjjs, ons middolbaar vakonderwjjs in hot algemeen, en hot vrouwoljjk vakonder wjjs in het bjjzonder, organisatie dringend eischen, dient ton spoedigste te worden over gegaan tot hot aanstellen van personen, die door workkring, breodo ontwikkeling en alge- nieeno geschiktheid, in staat zjjn in dozen dc dageljjkschc voorlichting te verschaffen, welke den Minister thans nog grootendeols ontbreokt. De commissie wenscht dus alvast oen rjjks raad ingesteld te zien in wolkeï centrale afdeeling, behalve oonigo hoogo administratieve ambtenaren uit do departementen van binnon- landsche zaken, waterstaat, landbouw, njj ver heid en handel, zitting zouden hebben te nemen, verschillende specialiteiten op het gebied van handelsonderwjjB, van kunstnijverheid enz. Verder wenscht de commissie nog o.rn. het oprichten van eenige instellingen van onder en hot uitbreiden v>ui enkele bestaande instellingen, hetgeen naar haar oordeel niet behoeft te wachten op hot' mede in dit rapport breed uitgewerkte plan van o-ganisatio van hot ondorwjjs. Hiermede heeft de commissie o. a. op het oog, wat hot middelbaar vakonderwijs betreft de reorganisatie en uitbreiding van de Ned. school voor njj verheid en handel te Enschede het toevoegen aim eon tiental Hoogero Burgerscholen hier te lande van oen cursus in handelsonderwjjs, welke aansluit aan de 3e kl 8so eener H. B. S. met 5-jarigen cursus, of aan de laatste klasse van een H. B. S. met 3-jangen cursus het toevoegen van een afdeeling voor de bouwbedrijven aan de Machinistenschool te Amsterdam het oprichten van oen laboratorium in het ledercentrum van de Langstraat (Noord- Brabant), ten behoeve van het onderzoek van het leder, van de grondstoffen voor het leer- looien, en voor het geven van adviezen, welke do lederbereiding betroffen. Wat het lager vakonderwjjs betreft, dient •olgens de commissie evenmin te wachten op het maken van het algemeen plan het instellen van cursussen in vakken, voor welke thans goen of nagenoeg geen onderwjjs bestaatbjjv. voor de linnennjjverheid en de katoennijverheid. Wat het instellen van njjverbeids- en han- dclsmuBea met bjjbehoorondc bibliotheken, laboratoria en bureelon van inlichting betreft, meent de commissie, dat dit onder krachtigen financieelen steun van het rjjk zooveel moge lijk aan het particulier initiatief is over te laten. Het is trouwens algemeen bekend, dat zoowel de Maatschappij van Nijverheid als de Bond van V&eeaigingen var, den Handeldrijvenden Tndustrieelen Middenstand, in dezen geest werkzaam zjjn. Ten slotte acht do commissie het wensche- ljjk om de noodige maatregelen te nemen, dat voor de lagere vakscholen en vak-cursus- niet langer do middelbare acton worden geëischt. Wel voot de commissie, dat in dezen de wet niot st eds met gestrengheid wordt toegepast wat ook bezwaarlijk te volvooren ware doch zij meent, dat, waar het vak onderwijs geheel op zich zelf staat en af to scheiden is van het algemeen vormend onderwjjs, ook formeel de samenhang met het middelbaar onderwjjs is te verbreken en bjj afzonderljjko wet dat vak-onderwjjs te regelen is. De commissie meent in afwachting van hot instellen van den Rjjksraad, te moeten aan- dringen op de meest milde toepassing van dc tegenwoordige wet. BENOEMINGEN. ENZ. De officier-machinist le kl. A. van Aanholt wordt geplaatst in de directie der marine tc Amsterdam. Tot hoofdmachinist bjj de klinieken aandc Rijksuniversiteit te Utrecht "is benoemd W. C. Thjjssen. Do bg het 3o regiment infanterie nieuw benoemde luitenants worden op 12 October a- in functie gestold. Van hen worden ingedeeld bjj het 2e batal jon infanterie te Middelburg de2eluite nants J. W. M. Wins en L. F. van den Bondon. Bjj kon. besluit is aan G. C. H. Hoprna, wed. mr M. M. do Lange Boom, commies ter provinciale griffie van Zeeland, een pen sioen verleend van f 10-17 'sjaars. Donderdagavond hield de coöperatieve volksbroodbakkerjj De Broederband alhier haar driemaandeljjkscho vergadering in het lokaal der Werkmansverceniging. Daaromtrent meldt men ons hot volgende Tegenwoordig waren ruim 140 leden. In do eerste plaats kwam aan de orde bestuursvoorstel om aan een der gezellen, die reeds de bjj ziekte vastgestelde uitkeering van vol loon gedurende 13 weken genoten heeft en nog niet is hersteld, een half jaar lang twee dorden van het weekloon uit tebetalon, indien althans zijn toestand van dien aard. bljjft dat lijj n:ot in staat is zjjn werkzaam heden tc horvatten. Dit voorstel word, onder applaus der verga dering, met algcmeene stemmen aangenomen. Vervolgens worden van do bestuurstafel ocnige modedeclingon gedaan omtrent de oorzaken van do verhoogde broodprijzen, en tevens de redenen vermeld, waarom sommige particuliere bakkers die prjjzen niet verhoogden. De bloem, die een poos geledon werd gekocht togen f9.50, ging gestadig in prjis naar boven, zoodat op dit oogonblik r8eds f 14.— voor do 100 K.G. bedongen wordt. Om het verschil in kwaliteit en gewicht te kunnen constateeren tusschen het brood van De Broederband en dat der particuliere bak kers, had het bestuur van een dertiental der laatstgenoemden van ieder één brood betrokken en gewogen. Dezo brooden, ter vergadering aanwezig, bleken bjjna allen circa 2 ons minder in ge wicht te zjjn dan het brood van do coöperatie, terwjjl do kwaliteit ook ver daarbjj achter bleef. Enkele brooden vertoonden, na te zjjn doorgesneden, groote gaten. Naar de berekening, door het bestuur ge maakt, is thans het brood van De Broederband, in aanmerking genomen kwaliteit, gewicht en de verbruikt wordende melk, ongeveer 3 cent goedkooper dan bg anderen. Volgens eene mededeeling in Het I'olk besloot de Middelburgsche Bestuurdersbun.1 aan de stakende havenarbeiders te Rotterdam voor- loopig f 10 te ve.-leenen. Besloten word niet m te gaan op een ver zoek van de afdeelingen Middelburg cn Vlissingen van den Christehjken Kantoor- en Ilandelslediendenbond om in samenwerking een cursus te houden voor bet administratief onderleggen van bestuurders van vakvereni gingen. Men zal zelfstandig een dergeljjken cursus voorbereiden. Uit het eerste jaarverslag van het Bureau van Arbeidsrecht bleek, dat 20 adviezen van verschillenden aard waren verstrekt. Aan den gemeenteraad zal een adres gezon den worden om het vormen van werklozen kassen voor vakvereeningen mogeljjk te maken. Ook zal een adhosio-adrea aan den ltaad ge zonden worden in zake de loodwitkwestie. Voorts werd besloten in combinatie met de Gecombineerde Vakvereeniging pogingen aan te wenden om tot oprichting van eene afdee ling van den Fabrieksarbeidersbond te komen. zal to dezer stede door kommandant Ridsdel, een der oudste officieren van hot Leger des Ifcils, een lezing gehouden worden. Kommandant Ridsdel heeft in verschillende werelddeelen gearbeid en tal van stichtingen van het leger in het leven geroepen. Hjj zal vergezeld zjjn van majoor en me- ouw Visser en zjjn rede zal door den hoer Jager vertolkt worden. Donderdagavond, omstroeks half zeven, geraakte op de Rouaansche kade a 1 b i e i een paard en wagen van den sleeper Kik te water. Do wagen kwam op een schuit terecht cn bleef daarop staan. Het paard, dat in het water viel, werd met behulp van een r bootje op het droge gebracht. meentornad enkel reglomenteeren mag bet geven van privaatlessen door do onderwijzers aan de leerlingen der school, waaraan zjj ver bonden zijn, zoodat de door den raad vastge stelde bepaling daartoe behoort te worden beporkt. Ook dit stellen Burg. en Weth. voor. Door Burg. en Woth. van Goes is be noemd tot hoofdman der brandwacht de heer P. Sloover, zulks ter vervanging van denbeer H. J. Molhoek, die tengevolge van vertrek uit de gemeente ontslag had gevraagd. Te Serooskorke ie Donderdag na middag een zeer ernstig ongeluk gebeurd. Een arbeider hoorde in don boomgaard van den landbouwer J. B. oen schot vallen, waarop schreeuw volgde. De man zag toen den 1 jarigen knecht <P. V. voorover loopeu en op den grond vallen. Toen men bjj den knecht kwam, bleek hjj oen schotwond in dun rug te hebben en reeds overloden te zjjn. De knecht had appelen geplukt en de ladder, die hjj daarvoor gebruikt had, stond nog iu don booin. Eonige schreden van het ljjk lag een geweer. Verinoedoljjk heeft de jongen het geweer van den baas, die naar de markt gegaan was, stil weggenomen en opdat dit niet zin opge merkt worden in een zak achter zich aange- eept. Door een of ander toeval zal de baan van het goladen geweer overgegaan zjjn en de knaap de volle lading in den rug gekregen hebben. De jongeling was uit Vrouwepolder afkomstig. Het raadslid P. Mindorhoud te W e b t- kapelle, iu het begin van September als wethouder gekozen, heelt nu reeds wegens drukke bezigheden als zoo anig bedankt. Dat n» de herhaalde oproeping voor onder- wjjzer aldaar nog een derde oproeping zal gedaan worden, was het advies van don arrond. schoolopziener; de raad moet daarover nog beslissen. Uit Vlissingen Naar aanleiding van bedenkingen, die be staan bjj Gcd. Staten tegen de onlangs vast- gostelde verordening tot wjjziging der bestaande •erordering op het openbaar lager onderwjjs stellen Burg. en Weth. voor dio verordening opnieuw to wjjzigen. De bezwaren bestaan hoofdzakeljjk hierin, dat door hot wegvallen van den datum van toelating de leeftjjd van toelating aan de beoordeeling van Ged. Staten is onttrokken, terwjjl het College het minder juist acht om het bepalen van don datum of de data van toelating over tojlaton aan de macht die het leerplan vaststelt. Teneinde hieraan tegemoet te komen, achten Burg. en Weth. het wenscbeljjk, de tjjdstippen van toelating te vermelden, doch de bepaling van den juisten datum van toelating aan Burg. en Weth. over te laten. Voor de scholen A, B en F zal er dus, evenals thans, 2 maal per jaar gelegenheid tot toelating van nieuwe leerlingen zjjn en wel op een nader te bepalen datum in de maanden Februari en Augustus. Voor de overige scholen tenminste 1 maal 's jaars en wol op een nader te bepalen datum in de maand Augustus na het einde der zomervacantio. Wat don leeftjjd van toelating betreft, mecnen Burg. en Weth. dat deze voor de scholen A, B en F, waar de toelating 2 maal 's jaars plaats heeft, op 6 jaar kan gesteld worden, terwjjl dit voor d» overige scholen ook zou kunnen zjjn zes jaren, doch mot ge legonheid voor hen, die uiterljjk 6 maanden daarna dien leeftjjd zullen bereiken, om even eens to worden toegelaten. Een vroegeren leeftjjd achten Burg. en Weth. niet wenscbeljjk voor de leerlingen zelve en daaraan is hier ook geen behoefte gebleken. Wat betreft het geven van privaatlessen zjjn Ged. Staten, in afwjjking van hunne vroe gere zienawjjze, thans met den inspecteur van et lager onderwjjs van oordeel, dat de ge- Met ingang van 15 October a. zal te Ouwerkcrk een hulptolopboonkantoorvoor het algemeen verkeer worden opengesteld. De diensturen zjjn op werkdagen geljjk aan die van bot betrokken hulptelegraafkantoor. Op zon- en feestdagen is het kantoor ge sloten. To S t o p p e 1 d ij k word Donderdag- namiddag de landbouwer J. V. door zjjn groo- ton varkensbeer aangevallen en zoodanig in djj en buik gebeten, dat de ingewanden cr uit puilden. Ton slotte wierp het woedende dier hem over de poort van het hok, die hjj vasthad, en waardoor deze gelukkig toesloeg, zoodat het beest hem niet meer kon genaken. De vroeseljjke wonden moesten dichtgenaaid worden door den geneesheer, die levensgevaar niet buitengesloten achtte. RECHTSZAKEN. Arrondissemenls-Jtcchtbank te Middelburg. Heden deed bovengenoemde rechtbank uit- ipraak in de zaken tegen M. C. J. M. V., 13 j., redacteur-uitgever te Sas van Gent, cn M. C. P., 49 j., wed. P. J. v. d. S., uitgeefster, Neuzen, beklaagd van beleediging bij geschrifte, en H. A. H., 48 j., directeur der Maatschappij de Wilhelininapobla, to Kattendjjke, beklaagd van overtreding der wel op de paardenfokkerij. De eerste en tweede werden veroordeeld res pectievelijk tot f 25 b. s. 10 d. h. en f 10 b. s. de eisch van het O. M. wub resp. f 25 b. s. 25 d. en f 10 b. s. 10 d. b., terwijl H., tegen wien bevestiging was geeiBcht van het vonnis van den kantonrechter hem ver- oordeelend tot f 3 b. s. 2 d. h., werd vrijgespro ken, met vernietiging van het vonnis van den kantonrechter te Goes. Van deze zaken is oen breedvoerig verslag opgenomen in ons nommer van 5 dezer. Voorts zjjn veroordeeld wegens: mishandeling: C. S., 21 j., schippersknecht, M. J. W., 21 j., werkman, en J. P., 20 j., polderwerker, allen Yersoke, ieder tot 2 m., J. d. R., 57 j., landbouwer, O. en W.-Sou- burg, tot 6 w. gov. straf; beleediging: M. P. W„ 42 j., werkman, Vlis singen, tot f 10 b. s. 10 d. h. laiuUwpcrijM. J. T., 56 j., koetsietBknecht, zonder bekende woonplaats, thans alhior in hechtenis, tot 3 d. hechtenis en plaatsing in eene rijkswerkinrichting voor den tjjd van 3 j aren overtreding der arbeidswetL J., 32 j., brood bakker, Grgpskerko, tot f 3 b. s. 3 d. b., mot bevestiging van het vonnis van don kanton rechter te Middelburg. Ontslagen van rechtsvervolgingA. J., 36 j., bierhuishouder, Zuiddorpe, beklaagd van over treding der drankwet, met vernietiging van het vonnis van den kantonrechter te Hulst

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1907 | | pagina 1