ItllDDELItURGSCIlE COURANT.
N". 220.
lüO' Jaargang.
1907.
Woensdag
18 September.
Middelburg 17 September.
TROONREDE.
Dit Stad en Provincie.
Deze courant verschijnt dagelyks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Therm, alhier en tel. weerboriëht van het K. N. Met. Instit. te Bilt.
17 Sept. 8 u. vm. 02 gr., 12 u. 69 gr., av.4 u. 63 gr. —Hoogste barom. stand 774.2 te Valencia,
laagste 748.0 ie Hernoaand. Vorwachting tot den avond van 18 Sept.: matige W. wind,
zwaar bewolkte lucht, weinig of geen regen en dezelfde temperatuur.
Advertentiön20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advortentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, botroifondo
Handel, Np verheid en Geldwezen, is gerochtigd het Algemeen Advertentle-Borean A. BB LA
BI All As., JH-Z. Voorburgwal 260, Amsterdam.
Per Telegraaf.
Da voreenigde zitting van da heide Kamers
der Staten Generaal werd heden door R-
M. de Koningin geopend mot de volgonde
rede
„Mijne heoren
Ik waardeer het ook thans Uwe zitting
in persoon to kunnen openen.
Uwe Voreenigde Vergadering vindt dit
maal niet in de gravelijke zalen plaats,
teneinde stoornis te vermijden in den loop
dor beraadslagingen van de tweede vredes
conferentie.
Den gewiehtigen arbeid dier conferentie
volg ik met onverdeelde belangstelling en
voor haar welslagen koester ik de beste
wensehen.
Ia menig opzicht stemt de algomeene
toestand van het land en van de koloniën
tot dankbare tevredenheid.
Ook dit jaar kan op het voortduren der
meest vriendschappelijke betrekkingen mot
de buitenlandsche mogendheden worden ge
wezen.
Ondanks den koelen zomer zijn de uit
komsten van den landbouw over het geheel
vrij gunstig; die van den tuinbouw in de
belangrijkste tuinbouwstreken boter dan in
jaren het geval was.
Voor de veehouderij zjjn de vooruitzichten
minder gunstig geworden tengevolge van
het uitbreken van het mond- en klauwzeer
onder hot rundvee.
De meeste takken van nijverheid en han
del doorleefden een tijdvak van groote be-
drjjvighoid.
De scheepvaart beweging in de Neder-
landsche havens blijft toenemen.
Met uitzondering der algemeone vracht
vaart geeft het scheepvaartbedrijf bevredi
gende uitkomsten.
De organisatie van hot inlandsche crediet-
wezen begint op Java hare gunstige uit
werking op het economisch weerstandsver
mogen dor bevolking te doen gevoelen.
Zee- en landmacht, zoowel in het Moeder
land als in de Koloniën, vervullen hare taak
met ijver en toewijding.
Omtrent de burgerlijke ambtenaren kan
in denzelfdon zin worden getuigd.
Voorstellen tot het brengon van veran
deringen in het 3e en in het 4o hoofdstuk
van de Grondwet zullen u eerlang bereiken.
De voorgenomen herziening van ons zee
recht is zoover gevorderd dat een wetsont
werp tot wijziging van hot grootste deel
van het tweede boek van het wetboek van
koophandel en van de daarmede samen
hangende bepalingen in andeTe wetboeken
weldra mag worden te gemoet gezien.
Ook zal u spoedig worden aangeboden
een voorstel, houdende veranderingen in
het burgerrechterlijk dool dor kinderwetten
alsmede eeno voordracht tot wijziging van
de wet op de rechterlijke organisatie, welke
de gelegenheid zal openen enkele der in
verband mot de ontworpen administratieve
rechtspraak aanhangige voorstellen zondoï
verwijl af te doen.
Ten behoeve der instolling van een rijks-
ontsmottingBdienst zal uwe medewerking
worden ingeroepen.
Voorstellen zullen u bereiken tot betere
voorziening in de eiscben der kustverdedi-
ging.
Ontwerpen tot nadere wijziging der militie-
wet en tot aanvulling en wijziging van
eenige bepalingen dor landweerwet zijn in
voorbereiding.
Eene voordraoht betreffende den aanleg
van een gedeelte van de afsluiting der
Zuiderzee en indijking en droogmaking van
de "Wieringermeer zal woldra aan uw oor
deel worden onderworpen.
Voorstellen tot uitvoering van werken
ter opheffing van de bezwaren, die de scheep
vaart op do Waal bij lage waterstanden
ondervindt, zijn in overwegiDg.
De toegezegde wetsontwerpen betreffende
de arbeidsterzekering en ter voorkoming
van scheepsrampen zullen u spoedig worden
aangeboden.
Vele op het gebied der sociale wetge
ving aangekondigde ontwerpeu zijn in ge
vorderden staat van voorbereiding.
Eene wijz'ging der Hinderwet is ontwor
pen, strekkende onder moer om die wet
beter dienstbaar te maken aan de bestrijding
van waterverontreiniging en om het toe-
zioht op hare uitvoering te verboteron.
Ontworpen tot invoering eener algemeere
keuring van vleesoh en tot het brengen
van eenige wijzigingen ia de wet op het
veeartsenijkundig staatstoezicht en de vee-
artsenijkandige politie zullen a bereiken.
Met ernst wordt er naar gestreefd do
versterking van het Nederlandsch gezag in
verschillende doelen van den Oost-Indischcn
archipel ten bate van de bevolking dier
streken te doen komen.
Wetsontwerpen zijn in voorbereiding,
strekkende om do bepalingen betreffende de
kustvaart in Nodorlaudsch-Indië te verrui
men en tot vaststolling der kenmerken van
bot Nederlandsch onderdaanschap van hen
die uit Nederlandsch-Indië herkomstig zijn.
Binnenkort zullen u voorstellen beroiken
tot regeling van do wijze vau beheer eu
verantwoording van do geldmiddelen der
koloniën Suriname en Curacao.
Moge Uw gewichtige arbeid onder Gods
zogen strekken ton nutte des volks 1
Ik verklaar de gewone zitting der S'aten-
Generaal te zijn geopend."
In deze tioomede wordt weer heel wat
toegezegd, of meegedeeld dat een of ander
in voorbereiding is.
Daaronder behoort meer dan een voor
stel, dat verleden jaar al werd aangekondigd.
Wij noemen o.a. de ontwerpen tot nadere
wijziging der militiewet en tot aanvulling
en wijziging van eenige bepalingen der
landweerwet.
lu de vorige tioonrede werd gezegd dat
die ontwerpon aan bet oordeel dor Staten
„zouden worden onderworpen," nu heet het
dat zij „in voorbereiding 2ijn."
Wij gaan dus achteruit.
Wat de Zuidorzee-kwestie betreft, daarin
valt eenige vooruitgang waar te nemen.
In 1906 werd dit vraagstuk „ernstig
overwogen," nu zal een voordraoht betref
fend© den aanleg van een gedeelte der
afsluiting dier zee en indijking en droog
making van de Wieringermeer weldra aan
het oordeel dor Staten-Generaal worden
onderworpen.
Yeel van hetgeen ons wordt toegezegd,
begroeten wij met ingenomenheid; zoo o.a.
ook de verzekering dat de op hot gebied
der 8ooiale wetgeving aangekondigde ont
werpen „in gevorderdorden staat van voor
bereiding zijn"een spoedige indiening daar
van is zeker gewenscht.
En evenzeer dat een wetsontwerp tot
invoering van een algemeene keuring vud
vleesch de Kamers zal bereiken, iets wat
reeds bekend was.
Maar in andere jaren zonden wij dat
alles hebben vernomen met moer vreugde
dan thans nu wij zeer weinig zekerheid,
veel minder zelfs dan in andere jaren,
hebben dat die beloften vervuld zullen
worden.
De toegozegde voorstellen tot het breDgeD
van veranderingen in het Se en het 4e
hoofdstuk dor Grondwet beheorschen hot
gansohe zittingjaar.
Wanneer die aan de ordo komen en
wij hopen dat dit hot geval zal zijn zal
er van het overige werkplan en van al bot
toegezegde niet veel tot stand gebracht
kunnen worden.
Hot ligt daarom voor do hand dat wij
mot bijzondero kalmte al de beloften, welke
de Regeering ons doet, hebben ge'esen en
wij de troonrede op zich zei re me 'r bo
schouwen als oen getuigenis van den goeden
wil van het Ministerie dan als een profetie
van hetgeen het a. zittingjaar ons brengon
zal.
Al wat tot stand komt, is voor ons een
meevaller.
De gewone, in die rede steeds voorko
mende, verzekeringen kunnen wij wel met
stilzwijgen voorbijgaan.
Zij bevestigen wat ieder heeft kunnen
waarnemen.
Of de verklaring dat de meeste takken
van nijverheid en handel een tijdvak van
groote bedrijvigheid doorleefden juist is?
Zeer zeker, mits daaronder niet verstaan
wordt dat er op dat gebied voorspoed en
bloei vielen waar te nemen.
In stijl muDt deze rode niet uit, wel in
beknoptheid.
Dat laatste is do eenige goede zijde
ervan maar overigons is zij een duf Btuk,
dat veel kans heeft de zwanenzang van het
Ministerie-Do Meester to worden, wat wij
eobter niet bopen.
BENOEMINGEN. ENZ.
De rechtbank te Zwolle maakte de volgende
alpbabetische aanbevelingen op
voor griffier in dat college rnrs J. H. G.
JorritsmaJ. C. H. Prikkenen A. J. van
Slootenallen subatituut-griffier, respectievelijk
bjj de rechtbanken te Roermond, 's Gravenhage
en Zwolle
voor kantonrechter te Ommen mts It. P. C.
H. baron Bentinck van Schonnheeten, subst.-
griffior bjj de rechtbank to Middelburg;
J. II. Heerspink, griffier bjj hot kantongerecht
te Enschedétn J. P. A. baron Mulert, griffier
bjj het kantongerecht te Kampen.
De laatste aanbeveling werd reeds gemeld
'n de tweede editie van ons vorig nommer.
Bjj resolutie van den 'Minister van Koloniën,
is de candiduat-Indische ambtenaar 0. E. Barre
gesteld ter beschikking van don Gouverneur-
Generaal van Nederlandsch-Indië, om te worden
geplaatst in administratieve betrekkingen daar
te lande.
De Minister vau Financiën en van Marine
vorleenen deze week geen audiëntie.
De commissie voor de stuurlieden-examens,
bedoeld in de wet van 28 Mei 1901 ou de
Koninkljjko hesluiten van 30 Januari 1904,
zal, aanvangende 8 October, zitting houden
te 'b Gravenhage.
De aanvragen om tot de examens te worden
toegelaten moeten den voorzitter der commis
sie bereikt hebben vóór 28 September.
Voor nadere bijzonderheden van een eu
ander zie men St. Grt. van heden no. 217 en
de desbetreffende advertentie in dit nommer.
HOKTE MEDEDEELINGEN
VERGADERINGEN.
Zaterdag is te Utrecht oen algemeone ver
gadering van den Bond van Vrije Liberalen ge
houden, waarin het geheele beginselprogram
werd vastgesteld.
Depiitateii-Ycrgadering-
kiesrecht.
In De Standaard komt een oproeping voor
tot een buitengewone deputaten-vorgadoring, te
houden op Donderdag 17 October te Amsterdam.
Iu die vergadering zal benoemd worden een
lid in het comité, ter voorziening in de nog
steeds \oortdurende vacature, ontstaan door de
uittreding van dr. A. Kuypor, en ecne com
missie van vjjf leden voor de herziening der
statuten.
Verder zullen nadere bepalingen gemaakt
worden voor het gezinshoofden-kiesrecht, met
hot oog op do door de Regeering aangekon
digde voorstellen tot herziening van de arti
kelen der Grondwet, die de samenstelling der
Volksvertegenwoordiging regelen.
Nu uit liet rapport Fabius-Heemskcrk-Tnlma
blijkt, dat naar hun oordoel art. 11 van Ons
Program wjjziging behoeft, heeft het centraal
comité een schema van acht ontwerpon met
de daarop geconcipieorde toelichting aan de
anti-rov. kiesvoreonignigon toegezonden, waar
over liet, aan do hand van de zes daarbjj ge
voegde vragen, do beslissing der deputaten-
voTgadering wonscht in to roepon.
In die zes vragen wordt de Deputaten-ver-
gadoring vorzoeht haar oordeel uit te spreken
over deze punten
I. of het Wumvi-artikel voor ons volstrekt
omuinnciueljjk is
II. of do invoering van hot algemeen stem
recht op allo manier principieel moet worden
weerstaan j
III. of het gozinshoofdonkicsrecht in art. 80
dor Grondwet zelf moot worden opgenomen
IV. of desnoods het capaciteiten-kiesrecht
hieraan kan worden toegevoegd?
V. of de sub 7o opgegeven drie kenteeko-
nen het begrip gezinshoofd bepalen moeten
VI. en of bet nador bepaalde sub 6 derde
zinsnede, en sub 8 door de billijkheid geéisoht
wordt.
OOST-1NDIÜ-
C e 1 e b e s.
Naar uit Batavia aan do Ar. R. Cl wordt
geseind, is 9 Sept. een patrouille onderluite
nant De Braconier met zwaar verlies terugge
slagen bjj den aanval op een vjjandoljjke stel
ling aan de Boedonboedongrivier in Mandhar.
Do geleden verliezen zjjn onbekend. Er is
versterking afgezonden.
Hot blad teekent hierbjj aan.
Het landschap Mandbar is aan de Westkust
van Celebes gelegen. Men zal zich herinneren,
dat dit uit 7 staatjes bestaande gebied ons al
heel wat te doen heeft gegeven. Wjj brengen
hier in herinnering* dat 6 Juni van het vorige
jaar Madjene. de havenplaats van Balanipa.
een der Mandbarsche staatjes en standplaats
van den controleur, werd aangevallen. Deze
ambtenaar kon toen per vaartuig ontkomen,
maar de klerk Sehmidthamer werd vermoord.
Daarop volgde eerst een gewapend optreden
onder kapitein Lenshoek. Toen deze verster
king noodig had, kwam majoor Lunzing de
leiding overnemen. De rust achtte men daarna
vrjjwel hersteld, ofschoon de aanleggers van
do overvalling eerst eenig 3 weken geleden in
onze handen vielen of zich onderwierpen. Do
politieke verslagen meldden dan ook niets
anders dan dat rooverbenden het landschap
Mandbar onveilig maakten. Tegen deze benden
werd door detachementen marechaussees ge
ageerd.
De 2o luitenant A. de Braconier is een der
officieren, die daar werkzaam zjjn bjj ia reeds
geruiinen tjjd en met succes op Celebes aan
den arbeid.
De in het telegram genoemde rivier Boe-
donboedong stroomt door het gelijknamige
landschap, behoorende tot Mamoedjoe. een der
staatjes, die tot Mandhar behooren.
Zaterdagavond zond H. M. de Koningin
aan Haren Commissaris alhier een telegram,
om nogmaals dank te-,betuigen voor de onver-
geteljjko dagen, in Zeeland doorgebracht, en
voor de ontvangst, waardoor H. M. zoo diep
is getroffen.
Men zie do officieele mededeeling daarvan
onder de Bekendmakingen."
In verband met liet vermissen van tafel
zilver, gebruikt bjj het diner, de vorige wetk
alhier door de Staten van Zeeland aan het
vorsteljjk echtpaar gegeven, zjjn te Bergen op
Zoom vjjf muz'kanten van het 3e regiment
infanterie in arrest gesteld, op wie eenige dor
vermiste voorwerpen zjjn gevonden. Een
onderzoek is door do militaire autoriteiten
bevolen.
De gestolen voorworpen werden aangeboden
bjj een zilversmid te Bergen op Zoom.
De St. Ct. no. 217 bevat de koninkljjk
goedgekeurde statuten van de Algemeene Maat
schappij tot beletnen en aankoopen van met irucht-
gebruik of periodieke uitkeeringen belaste waarden
te Middelburg.
Uit Vlissingen
Bjj beschikking van den Minister van Marine
is den loodschipper eerste klasse W. H. Dekker
mot ingang van 1 October eervol ontslag uit
den loodadienst verleend.
Verder zjjn bevorderdtot loodschipper der
eerste klasse M, de Jonge, tot zeoloods do
loodskweokoling der eerste klasse T. van der
Struystot loodskweokoling der eerste klasse,
die der tweede klasse J. G. van der Staal en
tot loodskweokoling der tweede klasse de
matroos Th. van Bel.
Verder zjjn togen 1 Oct. ook bjj ministerieel
besluit bjj hot Belgisch loodswezen benoemd
tot hulploods de loodsleerlingen J. C. Goet-
ghobeur, A. E. Vanneuville. J. F. do Heldt,
P. J. Durand en S. J. Wancket.
Maandagavond bracht hot muziekgezelschap
Ons Genoegen alhier een serenade bjj vjji
gedecoreerden. Dit bracht, zooals altjjd, een
massa menschcn op de been.
In eene dien avond niet druk bezochte
vergadering van de vrijzinnige kiesvereeniging
Algemeen Belang werd met algemeene stemmen
tot enndidant voor lid van den raad (vacature
Blum) gestold do heer W. S. Bosch, die bjj de
jongst gehouden verkiezing niet herkozen werd.
Volgons «en nader bericht is dc passa
gier, die zooals ook door onB gemeld werd
Vrjjdagavond op de Wostor-Schelde van do
Harwichboot Colchester overboord viel, niet ver
dronken. Hjj werd gered door de bomanning
van dc Engelsclie sloep Briton, van Antwerpen
naar Southampton. Door op een boei te val
len was de man gewond. Hjj word te Vlis
singen aan wal gebracht.
In verband met het bericht dat de En-
gelsche morgonpost voor Berljjn niet meer
over Vlissingen maar over Ostende vervoerd
zal worden, merkt de Berljjnsckc correspon
dent van de -V. Crt o.a. op
«Waaraan is het toe te schrijven, dat do
Zeeland, welke toch zeker geen middelen onbe
proefd zal hebben gelaten, om de vau vele
jaren her dnteerende overeenkomst te verde
digen, fiasco en materieele schade heeft go-
leden Is hier misschien animositeit der
DuitBche spoorweg- en pietautoriteiten in liet
spel tegen de Hollundsche Staatsspoorweg-
maatschappij, waarvan de Zeeland nu het sl. ht-
offcr is geworden Immers de booten dor
Dover Ostende-lijn hebben evengoed mot de
weersgesteldheden rekening te houden en loo-
pen evengoed nu en dan met meer of minder
groote vertraging de havon binnen als de boo
ten der Zeeland, welke aelfs met den stork'-ton
mist toch zee kiezoD.
De aanhouder wint. De Vereiniyung de?
Exporjfirmen Berlins heeft ten slotte dan toch
succes gehad op haar verzoekschriften aan de
Oberpostdircktion te Berljjn 1"
Toen er in Januari jl. roeds door de lier-
ljjnsche firma's op die verandering werd aan
gedrongen, werd door de postautoriteitcn zelve
in hua antwoord toegegeven, dat de verzending
over Ostende evengoed aan vertraging bloot
staat als over Vlissingen. Als eenig motief
voor de keuze der nieuwe route werd aange
geven, dat do L-trein OstendeBrussel ruim
een uur vroeger arriveert dan de D-trein uit
Vlissingen.
Daar het trajokt Vlissingen—Boxtel—Wesel-
Berlijn 127 kilomoter korter is dan het tra jekt
Ostende—Brussel—Berljjn vraagt de genoemde
correspondent of de directie der botrokkon
Pruisische Staatsspoorwegen haar medewerking
geweigerd heeft om den Vlissingachen trein een.
uur vroeger te Berljjn te doen komen.' Of,
vraagt hjj, hebben Zeeland en Maatschappij
Staatsspoorwegen zich zonder verweer in een
hoek laten duwen, welke door de concurrentie
hoe langer hoe meer verbarricadeerd zal wor
den
Ook de laatste feestdag, Maandag, te
Oostbu rg slaagde uitmuntend.
Toen op do koninkljjke tribune dooi bet
Middelburgscho Muziekkorps, onder leiding
van den heer J. Morks, een uitvoering werd
gegeven, vulde een dicht opeengepakte menigte
do Markt. Honderden waren van elders ge
komen. En men luisterde met aandacht en inge
nomenheid.
De fakkeloptocht met muziek voldeed good
en de illuminatie niet minder.
Alles is uitstekend geslaagd overal hoer-
schte voorbeeldige orde; het wandalisme van
eenige brooddronken kerels, die in hot donker
getuigenis van hun dapperheid aflegden door
vernieling en diefstal van lampions e. d. kon
geen stoornis brengen in de algemeene feest
vreugde.
In eene voreenigde zitting van dc lodon
van den gemeenteraad en de regenten van
het burgergasthuis te Aardenburg zjjn aan
gewezen om opgenomen te worden in hot
oude-mannen en vrouwenhuis F. Calié en
vrouw, Sara Provoost en wade. Survey n—Nieskes.
Bjj de Maandag te Sluis gehouden ver
kiezing voor een lid van den raad in de vaca
ture, ontstaan door het bedanken van den beer
.1. H. Hennoquin, werden candidaat gestold de
beerenS. van Maldegem, J. «N. Metz, 1'.
Noest, en de 81jarige hoor A. Zonnevjjllo Mz.
De stemming zal plaats hebben Dinsdag
24 September a.s. en de herstemming, zoo
noodig, Dinsdag 1 October d. a. v.
Te Biervliet verloor Zaterdag een
meisje uit Rotterdam een zwaren gouden ver
lovingsring- Al het zoeken naar het verlorcue
was te vergeeft.
Zondagmorgen werd de ring door een kerk-
gangster van Driewegen op een voetpad bjj de
kom gevonden.
Wist men in Biervliet van het verlies niets
af, bjj baar thuiskomst te Driewegen kwam
dc vindster heel toevallig te weten, wie do
eigenares was, en dat deze op oen hofstede
onder Hoofdplaat vorbljjf had.
Mot behulp van een paar fietsende, jongens
was hot verloren pand spoedig in het bezit
der eigenares, (lie do jongons dan ook niet
mot lcogo handen liet teruggaan.
LETTEREN EN KUNST.
Do heer A. A. Nosko, muziekuitgever
alhier, ontving voor de Bibliotheek van
R. M. de Koningin een inteekening op het
1 handig klavieruittreksel van Bernard Zweera'
3e syniphonis »Aan mjjn Vaderland."
