MIDDELBURGSCIIE COURANT.
Woensdag
11 September.
N". 214.
ISO' Jaargang.
1907.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Therm, alhier en tel. weerbericht van het E. N. Met. Instit. te Bilt.
10 Sept. 8 u. Tm. 58 gr., 12 u. 66 gr., av.4 u. 65 gr. —Hoogste barom. stand 773.2 te Groningen,
laagste 754.8 te Bodo. Verwachting tot den avond van 11 Sept.: zwakke tot matige wind
uit O. richtingen, licht bewolkte lucht, droog weer en dezelfde temporatuur.
Advertentiön: 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meör
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DB LA
MAR Ai., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
Middelburg 10 September.
Sprokkeling-en.
Zou er in onze Provincie in deze dagen wel
over iets anders gesproken worden dan over
de Koningin, den Prins en het weer.
Dat laatste is dan ook een zeer groote factor
voor het welslagen der feestelijkheden in de
eerst volgende dagen.
Als er regen kwam, aanhoudende regen bv.,
wat zou er veel bedorven worden en velen
een groote teleurstelling worden bereid.
Nu hebben wjj bier en daar bjj kenners van
het weer geïnformeerd en zjj hebben goeden
moed.
Zjj zeggenwjj hebben Zaterdag nieuwe
maan gehad en drie dagen N.O. wind.
Dat zjjn gunstige teekenen.
Over den invloed van de maan op het weer
zjjn de geleerden het niet eens, en daarom
zullen wjj ook de profetie, op die nieuwe
maan steunend, maar laten voor hetgeen zjj is.
Maar de wind zit in een goeden hoek. En
al zjjn er veel profeten die, zooals nien zegt,
»brood eten", zjj, die ons profeteerden, bobben
nu wel grond voor hun beweren.
Van het Metereologiach Instituut te De
Bilt zond men ons ook heden de goede tjjding
dat het droog zal zjjn.
Het is te hopen dat dit zoo zal bljjven.
Koele morgens en koele avonden nemen wjj
dan gaarne op don koop toe.
Maar ook dat er 's morgens, tenzjj zeer vroeg
en spoedig opklarend, geen mist moge zjjn.
Dit zou voor de boottochten der vorstelijke
personen ook zeer lastig wezen, en de plannen,
die op de minuut af zjjn vastgesteld, wel eens
kunnen in de war brengen.
«Welke beteekenis moet worden
aan de coöperatie van kleine onder
nemers op het gebied van landbouw, njjver-
heid en handel Heeft deze coöperatie van
Staatswege bevordering noodig Zoo ja, waarin
zou die kunnen bestaan
Over die vraag zjjn dezer dagen preadviezen
in het licht gegeven, voor de Vereeniging voor
de Staathuishoudkunde en de Statistiek, door de
heeren dr. D. Bos, dr. J. Nouwens, K. Reyne
en mr. H. J. Tasman.
Dr. D. Bos acht de beteekenis van de coöpe
ratie der kleine ondernemers in landbouw,
iijjverbeid en bandel èn voor onze nationale
welvaart èn voor onzo maatschappelijke con
stitutie van do grootste beteekenis en meent
dat de Staat, zoowel door het leggen van oen
gooden rechtsgrondslag en he
eon deugdeljjk toezicht, als door het propa-
geeren van don coöperatiegeest door voor
lichting en geldeljjken steun bjj de oprichting,
deze coöperatie moet bevorderen en tevens
voor een gezonde, opvoedende njj verheids-
landbouwpolitiek vooral van deze coöperaties
moet gebruik maken.
Dr J. Nouwens noemt de middenstands-
coöperatie in beginsel volkomen gerechtvaar
digd en door de omstandigheden meer dan
ooit noodzakeljjk geworden.
Hoezeer steun van Staatswege wenBchcljjk
en in zekere mate noodzakelyk achtende, bljjfl
bjj overtuigd dat de veroenigingen voor den
middenstand tot grondslag moeten hebben hot
beginsel van eigen hulp.
De heer K. Reyne, over landbouw-coöperatio
handelende, gelooft dat de landbouw-coöperatio,
gegroeid tot eon forschonjboom, vaBtgoworstcld
in den Nedcrlandschen bodem, zelve voldoende
levenskracht heeft om zich ook vorder staande
te houden en te ontwikkelen.
Mr H. J. Tasman concludeert, dat de coöpe
ratie in het klein-bedrjjf van landbouw en
njjverheid Btoun verdient niet alleen uit indi
vidueel oogpunt maar ook van het standpunt
der maatschappij. Bjj don kleinhandel acht hjj
bovordering van coöperatie niet om baar zelve
als begeeronswaard goed, doch alloon als indirect
der maatschappij ten goede komond strijdmiddel.
Over de tweede vraag oordeelt hjj aldus
»De Staat beeft te zorgen voor eene goede
wetgeving en de belanghebbenden hebben aller-1 Heeckoren van Waliën, geplaatst bjj het
eerst, alvorens van steun van Staatswege ook
maar eenigermate sprake kan zjjn, te toonen,
dat zjj de voordeelen der coöperatie beseffon.
Coöperatie is in de eerste plaats eigen hulp,
berustend op gemeenschapsgevoel en gemeen
schapsgeest.
Dwang tot coöpereeren is principieel uit
den booze."
En verder o. a.:
»Wil menbjj ons het kleinondornemers-
crediet van Staatswege steunen, dan moet men
i. alleen steun verleenen door middel van
uit de coöperatieve vereenigingen zelf ge
vormde centraalkassen."
Deze proadviezen hebben zeker hun waarde
maar wy meenen dat de ervaring on de praktjjk
der laatste jaren ons nog veel meer zoggen
ten voordeele der coöperatie.
Op elk gebied bjjna breidt deze zich uiten
s wy nagaan wat er onder de landbouwers,
b. v. bjj den aankoop van kunstmeststoffen
gemeenschappelijk wordt gedaan, en met suc
ces, dan zjjn wjj het eens met don heer Reyne,
dat do landbouwcoöperatie zelve zonder staats
hulp voldoende levenskracht heeft om zich
staande te houden en te ontwikkolen.
En zoo is 't ook op ander gebied.
De voordeelen van coöperatie liggon zoo
voor de hand, zjj spreken zoo duidelijk
dat deze zich wel van zelf zal uitbreiden en
aan macht en kracht zal toenemen.
Staatshulp komt ons op dit gebied in vele
gevallen overbodig voor.
De benoeming van den Protestantschen mr
C. O. Scgers tot rechter in de rechtbank te
Breda en de daarop door de redactie van De
Tijd gemaakte commentaren en bet door haar
eleverde pleidooi om in katholieke
treken ook Roomseh katholieke
ambtenaren te benoemen, geeft nog
steeds aanleiding tot tegenbeschouwingen.
Eigenaardig is wel dat, zooals wjj in ons
vorig nommor meedeelden, de heer Sogers
anti-revolutionnair .is.
De oppositie van De Tijd komt daardoor wel
in een bjjzonder licht.
Yan dezen modechristen wil, niettegenstaande
beweerd wordt dat de bondgenooten op een
en denzelfden wortel des geloofs staan, dit blad
niets weten. Alzoo antithese in de antithese
Het Vaderland wjjdde aan do redeneering van
hot katholieke blad een opstel, waarin O. a.
gewezen wordt op den verderfeljjkenyvervan
sommige Calvinistische of Roomseh Katolieko
personen om ook door hunne betrekking propa
ganda te maken in hunne omgeving voor hunne
godsdienstige of politieke ideeën en zoodoende
een zeer slechten invloed uitte oefenen.
Dat doen de vryzinnigeu niet.
De Nederlanderhet orgaan van jhr mr A.
F. do Savornin Lobman, komt ook tegen de
beschouwingen van De Tijd op.
De rodactio van dat blad noemt hot door
het katholieke blad aangeprezene een »ver-
derfeljjk en ook ongrondwettig stelsel."
BENOEMINGEN. ENZ.
Bjj kon. besluit
is benoemd tot ridder in de orde van Üranje-
Nassau (met de zwaarden), de kapitein R. P-
van Royen, van den staf der genie-,
is de wegens ziekte met verlof in Europa
aanwezige kapitoin der mf. van hot leger in
N. lndië, M. C. 3. van Huls, op verzoek eer
vol ontslagen, met toekenning van pensioen.
Door de arrowdissements-rechtbauk te Win
schoten is, ter vervulling cenor Tacature van
rechter in dat collogo, opgemaakt do navol
gende ftlphabetischo ljjst van aanbeveling
P. A. Rutgers van dor Loeff, griffier bjj bet
kantongerecht te Appingedammr J. H. de
Vries, gemconto-secrotaris te Deventer, tevens
kautonroch ter-plaats ver vanger aldaar mr J.
Wiarda, substituut-grifhor bjj do arrondissc-
ments-rochtbank to Amsterdam.
De kapitein-luit. t. z. K. J. Karscboom,
commandant Hr Ms instructieschip Nautilus,
wordt op non-activiteit gesteld.
Do off. van adm. lsto kl. J. P. Zur Mühlcn
en de off. van adm. 2do kl. T. Akkerman, -I.
Dolk en T. Mejjer worden geplaatst in do
directie der marine te Amsterdam.
De off. van adm. lsto kl. 3. F. baron
koninkljjk instituut voor do marine te Wil
lemsoord, wordt op non-activitoit gesteld en
vervangen door don off. van adm. lste kl. Z.
3. van der Yegte.
De off. van adm. P. A. Kempon, L. Hollaar, J.
Mager en de adjunc t-administrateur H. Hijlkeuia
worden geplaatst respectievelijk aan boord van
Hr Ms pant8erdekscbip Pricsland, Hr Ms. mo
nitor Matador, Hr Ms instructieschip Nautilus
en Hr Ms pontserdekschip Noordbrabant.
Do off. van adm. 2de kl. G. J. Jutte, ge
plaatst bij de kweekschool voor Zeevaart te
Leiden, wordt overgeplaatst aan boord van
Hr Ms wachtschip te Amsterdam, en vervangen
door don off. van adm. 2de kl. H. D. Ruben
koning.
Aan M. Wessels is, op verzoek, eervul ont
slag verleend als amanuensis by den dionst
der Rjjkslandbouwproef-tations, werkzaam aan
het Rykslandbouwproefstation te Hoorn.
KORTE MEDEDEELINGEN
VERGADERINGEN.
Op do Zondag te Utrecht gehouden alge-
meene vergadering van den Bond van Klerken
en Klerken-telegrafist der Staatsspoorwegen bleek,
dat het ledental in 8 maanden tjjds met 100
is toegenomen en thans 532 bedraagt.
Besloten word o.a. een adres aan de directie
te zonden, om voortaan hetïsalaris der klerken
van f 600 tot f 1500 te doen zjjn met jaarljjk-
sche verhoogingen van f 50. Vorder zal ver
zocht worden om de tegenwoordige examens
naar don surnumerairstijd te verschuiven.
Worden deze verzoeken door de directie
afgewezen, dan zal verzocht worden de kler
ken tot adj unct-commie8 te benoemen, nadat
zjj twee jaren op het maximum salaris heb
ben gestaan.
De volgende algomecmo vergadering zal
wederom te Utrecht gehouden worden.
In de Zaterdag cn Zondag te 's Gravenhage
gehouden janrljjksche algemoone vergadering
van den Nederlandschcn Vegetariërs hond werd
besloten het kapitaal van de in hot vorig jaar
aan den Bond ten deel gevallen erfenis onaan
geroerd te laten en de rente te gebruiken voor
een stevigo innerljjke organisatie van den bond.
In bet hoofdbestuur zijn herkozen mr A.
Moyroos, Rotterdam, en gekozen mevr. Notho-
nius, Utrecht, en de heeren H. Nothenius,
Utrecht, en M. Valk, 's Gravenhage. De fin;m-
ciecle commissie, welke toezicht zal uitoefenen
op het geldeljjk beheer van het hoofdbestuur,
werd samengesteld uit de heeren mr D. van
Eek, Ocstgeest, Heuif, 'Viel en C. Vriesendorp
Jr., Dordrecht.
Als plaats voor dc volgende jaarvergadering
word Apeldoorn aangowozon.
OOST-INDIE.
Bljjkens uit Indië ontvangen telegraphische
berichten zjjn
in Atjeh en ondorhoorighedonbjj een
aanval door een 80 man sterke bende uit Koe-
loe (voormalig Sultans Wakenegebied) op eene,
uit hot bivak Seudoe uitgerukte patrouille,
licht gewond de sergeant F. Boschman
in Celebes on onderhoorighedon bjj de
vermeestering van de versterking Walanderi
Taftobo Legira in Mori, zwaar gewond de
sergeant W. A. L. van der Waerdon, licht
gewond de geniesoldaat R. Oost.
ljjk van don heer G. C. Reyers, in leven
boeedigd klerk ter griffie der arrondissements
rechtbank te dozer stede.
Do ljjkkist werd grafwaarts gedragen door
de klerken, werkzaam op het gerechtsgebouw,
de deurwaarders, de veldwachters en een paar
commissarissen van de Maatschappij Uit Voor
zorg, waarvan do overledene eveneens cornmis-
.ris was.
Aan de groeve hadden zich voreenigd jhr
mr A. van Reigersberg VerslujjB, president, jhr
mr E. P. Schorer, vice-president van de recht
bank, mr E. P. M. Mathon, officier van justi
tie, een aantal rechterlijke ambtenaren, eemge
advocaten en belangstellenden.
Achtereenvolgens werd het woord gevoerd
door jhr mr A. Reigersberg Versluys, jhr mr
W. H. Snouck Hurgronje, griffier, en doorden
heer R. J. Hoogervorst, namens de inferienren,
bjj de rechtbank en het kantongerecht.
Een drietal kransen dekten de ljjkbaar.
Wij moeten ons thans, wegens plaatsgebrek
tot deze mededeeling bepalen.
Op het gesprokene komen wjj nader terug.
Morgen (Woensdag) avond zal de olee-
trische verlichting in de Stationsstraat
alhier beproefd worden.
Het licht wordt geleverd door de firma
Boddaert en Co.
Het detachement cavalerie, dat het eerc
escorte zal vormen gedurende het vorbljjf van
H. M. do Koningin en Z. K. H. den Prins der
Nederlanden, bestaat uit 50 manschappen.
Het staat, zooals in ons vorig nommer reeds
is gemeld, onder bevel van den ritmeester
R. W. Wjjnmalen terwyl daarbij zjjn ingedeeld
de luitenants G. J. C. van Zjj 11 de Jong, P. H.
M. Teupken en K. G. W. baron van Wassenaar-
Maandagavond omstreeks acht uur ont
snapte op den Beenhouwerssingel alhier
een koe aan zjjn geleider.
Het beest liep de gracht in, waaruit hot met
iel moeite, met behulp van een houtvlot,
weer op het droge gebracht werd.
Dit Stad en Provincie.
Mogen wjj de aandacht der ingezetenen
van Middelburg en Vlissingen
vestigen op het plan om Vrydag mot de
Middelburgscho boot I te varen naar de Oob-
ter-Schelde, waar de Koningin en de Prins oen
rovue zullen houden over de Zeeuwsche Vis-
schorsvloot.
Dat kan een aardig tochtje worden.
Het heeft juist plaats in de uren dat er in
die gemeenten niets feeatolyks geschiedt,
zoodut dit een aangename tjjdpassecring kan
zjjn.
Om twee uren zjjn de deelnemers weer te
Middelburg terug; zjj hebben dus nog alle
gelegenheid om don optocht te aanschouwen.
Voor prjjzcn en nadoro medodeelingen zie
mon dc aankondiging van do directie in dit
Op verzoek her nnerwn wy dat morgon
(Woensdag) te vjjf uren precies in de
Rjjschool a 1 h i o r de repetitie gehouden
wordt van allo medewerkenden aan het
Welkomstlied en dc Klappormarsch.
Mevrouw Djjckuicester, echtgenoote van
den Commissaris der Koningin, zal voorloopig
des Dinsdagnamiuiddags niet ontvangen.
Uit Vlissingen.
De loodsschipper eerste klasse by het Neder-
landach loodswezen W. Dekker zal, wegens
volbrachten diensttyd, met October zjjn pen
sioen nemen- In zjjn plaats zal aangesteld
worden do zeeloods M. de Jonge.
De grootvorst en grootvorstin Kiril van
Rusland kwamen Maandagavond met don snel
trein daar aan om met do nachtboot naar En
geland over te steken.
Aan boord van het Duitsche stoomschip
Prinsessin der Deutsche Ost Afrika Linie, dat
Woensdag a. s. hier van Lissabon wordt ver
wacht, bevindt zich het lyk van mr J. C. N
van Eys van Lienden, in loven buitengewoon
gezant van Nederland te Lissabon.
Het lyk wordt lrer geland en per trein
naar Utrecht vervoerd.
Aan boord van hetzelfde schip bevinden zich
twee leeuwen voor de diergaarde Rotterdam.
Do Minister van Waterstaat heeft be
paald, dat zal vervallen do stationsnaam
Vlissingen, voorkomende in zjjn beschik
king van 14 Augs. j.l., waarbjj de spoorweg
stations zjjn aangewezen, waarop geen vee ter
vervoer mag worden aangenomen, dan onder
beperkende voorschriften.
lid, de heer F. Taalman, en hot nieuwbenoemd
lid F. Ramineioo bcèedigd.
De aangeboden gomeente-begrooting voor
1908 sluit met een tekort van f 489.7-1*.
Mot hot oog op den financieelen toestand word
na eenige discussie besloten alleen hot slib
uit do haven te voeren. Het horstellen van
trappen en steenglooiing werd tot nader tjjd
uitgesteld.
Twee verzoeken van F. Taalman en M. de
Clorck om eenige subsidie voor wagendienston,
respectioveljjk van Philippine naar het station
en van Philippine naar Boekhouten, worden
van de hand gewezen, omdat de gomeente
geen geld heeft.
Verplaatst mot ingang van 16 September
de kommies 3e klasse bij de belastingen
A. P. Blok van Riel naar Sluis.
Bjj dat dienstvak is met ingang van 1 No
vember e.k.. tjjdeljjk belaBt met de waarneming
van het grenskantoor Kotten, de cond. ont
vanger J. H. Janssen te Overslag.
KERKNIEUWS.
Een jubilé.
Heden herdacht de heer N. M. de Ligt, pre
dikant bjj de Ned. Herv. gemeente alhier,
zjjn 25jarige ambtsbediening.
Den lOon September 1882 bevestigd te
Schalkwjjk, vertrok hjj in 1886 naar Rhonen
waar bjj bleef tot 1896. Den 7en Juni van dat
jaar deed hij zjjn intrede in deze gemeente.
Ruim elf jaren is hjj hier dus reeds werkzaam
geweest, en dat zjjn werk, zoowel op kerke-
ljjk als op maatschappelijk gebied, wordt ge
waardeerd, bleek heden.
Het is bekend dat ook door zjjne zorgen het
Militair Tehuis en de Vereeniging Kindersorg
alhier tot stand kwamen.
In den loop van den morgen kwam o. a.
oen commissie, gevormd uit de korkeljjke go
meente, uit wier naam hem door den hoer L.
C. Breeboart. onder eon toespraak, een enve
loppe met inhoud werd aangeboden.
Dit geschenk ging vergezeld van een prachtig
in rood marokjjn leder gebonden album, be
vattend de namen van de schenkers en een
opdracht, luidende: 10 Sept. 1907. Aan den
11'el Eerwaarden Zeergeleerden lieer Ds N. M.
de LigtPredikant bij de Nederduitseh Hervormde
gemeente te Middelburg, bij gelegenheid zijner 25-
jarige ambtsbediening.
Op don omslag staat het kerkeljjk zegel
in zilver bedrukt.
Het fraai uitgevoerd titelblud is gecalligra-
pheerd door den heer C. J. Timmermans,
terwyl het album gebonden is door den heer
A. A. lfnypers.
Een commissie uit de afd. Middelburg van
den Chr. Werkmansbond bood den jubilaris hot
werk van Vilmar aan, Practische Erklürung des
Allen "nd Netten Testaments, met een opdracht,
gecalligrapheerd door den heer J. Bertcl.
Van de catechisanten ontving de heer De
Ligt een petroleum-kacbel en een waschtafol-
garnituur, eveneens met oen album, en van
de oud-catechisanten een tegelplaat.
Zjjn collega's vereerden hem een draaienden
boekenstandaard.
Namens hot ministerie van den Ned. Herv.
Predikanten werd hem evoneens een geschenk
Naar wjj vernemen, is een gedeelte van
voormalige jjsbaan aan de Nieuwe Vlis-
singsche weg onder Koudekerke verkocht
en zullen weldra daarop woningen verryzen.
In de Maandag namiddag te Koude
kerke gehouden raadszitting, die door den
burgemeester gepresideerd en door alle leden
bijgewoond werd, namen hot horkozen raadslid
en de nieuw gekozen leden C. Boone en H.
Dekker zitting-
De aanslag in den hoofdeljjken omslag van
A. de Troye word van de 13o naar de 10e
klasse teruggebracht.
"en verzoek van don gemeenteveldwachter
J. L. Plansoen om verhooging van zjjne jaar
wedde zal bjj do bobaudoling der gemoontc-
bcgrooting voor 1908 tor sprake komen.
Tot lid dor commissie voor den Vlissingsch
Middolburgscben rjjweg word benoemd de heer
C. Boone, die zich de keuze liet welgevallen
De voorzittor doelde mode dat in de oorst-
volgende zitting den raad een voorstel zal
worden gedaan, om bjj verordening te ver
bieden meer dan een persoon te vervoeren op
een hondenkar, tonzjj het gobrokkigen zjjn of
kinderen.
Bosloten werd aan do afdooling van Vulhs-
weerbaarheid eene subsidie van f50 to verleenen.
Verschillende commissies uit den kerkeraad,
het college van kerkvoogden, van besturen van
vereenigingen, waarin de heer De Ligt zitting
had, enz. kwamen hem complimenteeron en
boden hem bloemstukken aan.
Door den hoer It. M. Smits alhier werd
hem een album aangeboden, inboudende ver
schillende berichten enz uit de Nieuwe Zon-
betrekking hebbende op het parti
culiere en openbare leven van den heer De
Ligt, gednrende den tjjd dat deze hier werk
zaam is geweest.
Vele vrienden en kennissen, zoowol hier als
elders, gaven den jubilaris een blyk van be
langstelling.
ONDERWIJ S.
Voor dc scholen met den Bijbel werd dit
jaar gocollectoord te 's Gravenpolder (G. K.)
f 3.66 en te Grypskerko mot Buttinge en
Hoogelando (G.K.) f 21.92'.
Op verzoek is eervol ontslag verleend
aan F. A. Schouten te Monster als tydeljjk
'eoraar aan do Rjjkstuinbouwwinterschool te
Naaldwijk, en is in diens plaats benoemd A.
J. Koens, te 's Gravenhage.
Verschillende Berichten.
De heeren J. Louis Piiuisae en Max
Blokzijl, medewerkers van hot Ilbld, zyndezon
de Maandag te Philippine gehou- zomer als straatmuzikant getrokken door Bteden
Hcdennamiddag werd op do algemeenet
begraafplaats alhier ter aarde besteld het j den Raadsvergadering zjjn het herkozen raads-1 en dorpen en langs het strand.
