MIDDELBURGSUHE COURANT. N°. 1«2. ISO' Jaargang. 1907. Maandag 5 Augustus. *£andbouü)kromek. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feostdogen. Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Therm, alhier en tol. weerbericht 7an het K. N. Met. Instit. te Bilt. 3 Aug. 8 u. Tm. 64 gr., 12 u. 65 gr., av. 4 u. 68 gr. Hoogöte barom. stand 767.1 te Biarritz, laagsto 751.3 te Malinhead en 753.8 te Haparanda. Verwachting tot don avond van 1 Aug.: matige Z. lot W. wind, meest* zwaar bewolkte lucht, waarschjjnlgk regenbuien en dezelfde temp. Advertentiön20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zjj innemen. Tot do plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig nit Zeeland, betreffende Handel, Nijverheid en Geldwozen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA HAR Az., N.Z. Voorburgwal 866, Amsterdam. Do opgiaf van den spoordienst komt in dit noinmer voor op do gebruikelijke plaats. Middelburg 3 Augustus. MILITAIRE DIENSTEN TEGEN MOND EN KLAUWZEER. liet Vaderland bljjft tegenover Land en Volk zjjn standpunt handhaven inzake do oproeping der derde ploeg van het big vend gedeelte ter bestrijding van het mond- en klauwzeer. Zjjne redactie toont nader aan dat do Mili- tiewet en het kon. beslnït van 2 Doe. 1901 dit toelaten. Er zou nu nog twjjfel kunnon bestaan of het afzetten en bewaken van besmette weidon en boerderijen te rokenen is tot »de eischcn van den dienst van het leger", waarvan art. 108 en 109 dor Militiewet spreken. Maar allo twjjfel dienaangaande vervalt, wanneer men in aanmerking neemt, dat art. 29 der Wet op het Veeartsenijkundig toezicht aan de burgemeesters de bevoegdheid verleent om, ingeval dat door den districts-veearts noodig wordt geoordeeld, de hulp der militaire macht in te roepen om besmette hoeven of weiden, zoo noodig met inbegrip der naast aangelegen landerijen of erven, af te sluiten. Daarmee is de bevoegdheidsquaestie volledig uitgemaaktzegt Het Vad., dat ook de raad zaamheid der oproeping nader verdedigt, met het oog op het ernstigo der ziekte voor onze veeteelt en onzen landbouw. KORTE MEDEDEELINGEN VERGADERINGEN. Te Utrecht is de algemoeno vorgadering ge houden van den Bond van smeden-patroons. Uit het verslag bleek dat de Bond thans 82 afdeelingen in verschillende gemeenten van Nederland gevestigd heeft en dat lijj 1650 leden telt. De rekening en verantwoording toonde een voordeelig saldo van f 388.71. Wegens de steeds Btygende prjjzen dor grond stoffen word met algemeene stemmen gecon cludeerd, dat eene verhooging der prjjzen van de meest voorkomende werkzaamheden nood zakelijk is. Op de algemeene vergadering van het Ne- derlandsch onderwijzers genootschap, die, zoo als gemeld, te Apeldoorn gehouden wordt, werd ender anderen behandeld een voorstel dor afdeeling Krabbendjjke. Dit bedoelde »Do algemeene vergadering ■preke de wenschelykheid nit, dat in de wet op het lager onderwijs een artikel worde opgenomen van ongeveer dezen inhoud»Bjj ongevraagd ontslag als onderwijzer heeft de ontslagene het recht zich op een scheidsgerecht te beroepen." Dit voorstel wordt gemotiveerd op grond, dat ieder onderwijzer, die gestraft wordt met ontslag, de motieven daarvoor moot kennen en dat hem do gelegenheid moet worden ge geven, om zich tegen ingebrachte beschuldi gingen te verdedigen. Noch de Gemeenteraad, noch Gedeputeerde Staten kunnen, hoe nauwgezet zij zich ook laten inlichten en voorlichten, voldoen aan dc eischen, die men aan een rechtbank mag stellen. Deze colleges toch hooron niet zelf den be schuldigde en evenmin de getuigen. Dit voorstel beoogt nu, dat de algemoeno vergadering als haar meening uitspreke, dat in do wet op het lager onderwjjs bcroop op scheidsgerechten moot worden opgenomen, zoo althans de rechtspositie van don ouderwijzer niet door een algemeeno ambtcnaarswot weldra mede belioorljjk wordt goregold. Amsterdam ontraaddo dit voorstel. Mon con- centrooro zyn krachten to dozen aanzien ter verkrjjging van een algomoono ambtenaars wet daarmede zal do rochtspositie van den onder wijzer meor worden gebaat. Bovendien is hot niet te verwachten, dat de wot op het lager onderwjjs om dit óónc artikol zal wordon ge- wjjzigd. Mocht dit voorstel toch worden aan genomen, dan gaf do algevaardigde in over weging, daarin alloon te spreken van een wettejjjko regeling dan kan ook op andere wyze vorkrogen wordon wat Krabbondjjke wenBcht, zonder dat daarvoor een wyziging van do lager-onderwjjs-wet noodig is. Na korte discussie werd het voorstel aan genomen, gewjjzigd in don geest van het ge sprokene door Amsterdam. Uit Stad en Provincie. Vrjjdagavond was de Schuttershoj'-zaa.\ weder geheel bezet bij de voorstolling van Strong- holt's Specialiteiten-gezelschap, Verschillende nummers vielen ook, nu bljjk- baar zoer in don smaak van hot publiek. Cato Gulp had met haar liedjes veel succes, evenals dc heer Lucien van Breda. Zjjn aar dige monologen en voordrachten werden luide toegejuicht. Door de operette ar tieten Köhler-Hoogstraten word do Eleclrische Kinderhroedmarhine ten t,o- neelo gevoerd, waarmede zjj een luid applaus inoogstton. Morgeil (Zondag) avond wordt de laatste voorstelling van dit gezelschap gegeven. Men zie in de advertentie de mededec- ling omtrent loden van vereenigingen die hunne uitvoeringen iu het Schuttershof geven. Voor hen is de toeganaprjjs lager gesteld. Tegen don van aansporing tot brandstich ting verdachten landbouwer P. K., te Oost en West-Souburg, die in voorloopigo hechtenis is genomen, is een bevel tot gevan genhouding uitgevaardigd. Bij het te 'sGravonhage gehouden nota rieel staatsexamen, tweede gedeelte, slaagde o. a. de heer A. Kejjers te Middelburg Dit is reeds medegedeeld in do tweede editie van ons vorig noinnier. De hoor P. Crucq te's Hoer Arends- kerke is te Utrecht geslaagd bjj het examen voor telegrafist bjj de Staatsspoorwegen. Het uitvoerend comité van de visschers- vlootrevue, badgelegenheid van het bezoek van hei Vorstelijk Eehtpoar te houden in het Engt l- sche vaarwater, bestaat uit de heerennir A. J- F. Fokker, voorzittor van het bestuur der vissche- rjjen op do Schelde en Zeeuwsche stroomen D. Verschuure, secretaris van de visschersver- eeniging to Yerseke en W. Moelker, voorzit ter van de visscbersvoreeniging te Tholen terwijl in de commissie verder zitting hebben de heeren A. F. Abroseheer en N. Rammeloo- Kus8e te Philippine; W. Okkerse, voorzitter der visschersvereeniging te Bruinisse S. Schot B.Wz., voorzitter der visschersvereeniging Ilelpt Elkaar te TholenF. JPraet Pz. en Aug. Lockefeer te Clinge; Alfons van Immerzeel te Graauw en J. L. Bom te Yerseke. Te Neuzen is Vrjjdag tot lid van den raad gekozen de heer M. van den Hoek, (lib.) met 619 van de 1185 uitgebrachte stemmen. Op den heer P. J. Schoele (ant.) waren er 566 uitgebracht. HET TOONEEL. Donderdag 22 November 1883 is Fédora VUn Victorion Sardou voor het eerst te Middel burg gegeven, en wel door de afdeeling Rotterdam van Het Nederlandsch Tooneel. Mevrouw Cath. Beersnians speelde toon de hoofd- en titelrol, Dirk Haspels IpanoJ'. Het stuk maakte destijds op ons een ver- schrikkeljjken indruk. Ruim een jaar later, Zondag 21 December 1884, schonk het Hollandsch Tooneclgezelschap. onder directie van don heer A. van Lier, het Middelburgsche publiek de gelegenheid de 'kennismaking met dit drama te vernieuwen. Destjjds werd de rol van Fedora vervuld door mevrouw Thóo Fronkel Bouwmeester, thans mevrouw MannBouwmeester, en die van IpanoJ door Henri van Kuyk. En nu Vrijdagavond g.if hetzolfdo gozolachap nogmaal eeno opvooring van Sardovt's drama, thans met andere bezotting. Mevrouw Julia van Lier—CuyperB trad op als Fedora, Louis de Vries als Ipanqff'. Destijds hebben wjj, hoewel sympathie mot het stuk ons niet vervulde, veoleor hettegen- dcol, de vortolking dor hoofdrol door movrouw Mann willon vergelijken mot die van mevrouw Beersnians; on wjj prezen de eerste bovendo anders ook zoo hoog door ons voroordo laatst- gonoomde. Dat mevrouw Julia van LierCuypers ons weer iets anders, iets eigens, zou laton zien. sprak van zelf. Daarvoor 1b zjj de talentvolle vrouw, die in navolgen geen lust «heeft, maar gaarno ocd oorspronkelijk stempel op hare schoppingen drukt. Zoo ook mot Fédora. Wjj zouden haar creatie een plaats willen geven tussohen die van mevrouw Beersnians en do vertolking van movrouw Mann. Krach tiger dan die der eorstc, is zjj niet zoo foracb als die der laatBtc. Maar daarom voor ons juist dc moest aannemelijke, de incest vrou welijke. MovrouwVan Lier speelde verrukkcljjk. Louis de Vries was zoer good, maar toch vinden wjj IpanoJ)' niet een zyner beste rollen. Om die goed weer te geven worden enkele eischen gesteld, die de natuur hom niet ge schonken hoeft. Zjjn gestalte stak to voel af bij die van mevrouw Van Lier, Maar wat zijn spel betreft, zjjn hartstochtelijk weergeven van droefheid en van haat tegenover de vrouw, (Ue hom zooveel ernstig leed berokkende, het was uitmuntend, en zijn spreken was vol go- voel en zonder overdrijving. De heer Erfmann speelde De Siriex zeer goed hot is trouwens niet w icilyk dit te doen en zjjne cchtgcnoote had veel succes met de vertolking der dankbare rol van gravin Ohja SoukareJ'. Zg werd zolfs bjj opon dook terug geroepen. Dat zjj daaraan voldeed of mocht voldoen, verwonderde onshet geeft altijd oen onge- wenschte stoornis. In hot begin overdreef mevrouw Erfmann naar onze meening. Do vertolking der overige rollen is geen bespreking waard. Over het stuk zelf hebben wjj niet veel meer mee te doelen. Wij achten het te alge meen bekend om den inhoud nog eenB te bespreken. Voor hen, die hot drama kennen, heeft dat geen nut, en zij dio het nooit zagen Bpolon, vor- Iiezen or niet bjj nu zii de vrecseljjke ge schiedenis uit hot Russischo loven, die het stuk te zien geeft, niet kennen. Op het spel komt hot aande uitbeelding als kunstuiting trekt velen tot eene voorstelling van Fédora. Daarom hoofdzakelijk is ook de opvoering van gisteren voor ons van waard o geweest. Nu wjj hot voor de derde maal zagen, was Je indruk niet meor zoo verschrikkelijk als den eersten keer. Wjj kregen nu meer oog voor de rustige tooneelen en voor het vele mooie van het stuk. Sardou toonde zich ook in Fédora een ta lentvol tooneelschrij ver, en het kan goen ver wondering wekken dat hij, handig als hjj is, de nihilisten-beweging koos tot onderwerp van een drama. Toch blijven wjj zipi Dames en Heeren van Pont Arcey en zijn Vrienden van ons verkiezen boven zjjn latere stukkon, op effoct berekend en geschreven om één actrice te doen uit blinken. Sarah Bernhardt dreef hem meer en meer in die richting. Ten slotte do mededeeling dat de Schouw burg vol was, zelfs de loges waren bezetdat mevrouw Van Lier Vrjjdagavond weerbloemon had in ontvangst te nemen, nu in een mand mot het opschrift Fédoraen do herinnering dat morgen (Zondag) avond De Fabrieksbaas wordt gegeven. van onzen vasten medewerker. Asperges. Vóór eenigo weken werd tot ons de vraag gericht, hoe en wanneer aspergebedden wor den aangelegd V Ofschoon hot na niet juist de tijd is, waarin men dat doet, en wjj eonigB- zins vermoeden, dat een lekker maal van groote en zachte asperges aanleiding tot die vraag gegeven heeft, willon wjj trachten haar thans te beantwoorden. Al aanstonds maken wij de opmerking, dat er verschil moet gemaakt worden in het aan leggen van bedden van asperges voor de markt en van die voor eigen gebruik. Dc asperges voor de markt toch moeten, om koopziende te zjjn, betrekkelijk zeer lang zjjn; waarom? dat is ons altjjd een raadsel geweest, want oui lang te groeien is meer tyd noodig dan voor kortehet onderste gedeclto van lange as perges is daarom ook iu den regel zeer veze lig en wordt afgesneden bjj het stoven of blijft over bij 't gebruik van slior-aspergos. l'eelt men asperges voor zich zeil', dan zouden wjj altjjd den raad geven ze mot langer te laten worden dan hoogstens 15 cM. Ze zjjn dan jong en malscb en kunnen iu haar geheel ge bruikt worden. Dc lengte van do aapergo haagt natuurlijk if van de ophooging, want lang of kort, malscb of stokkerig, do asperge moet iu iodor geval volkomen wit blijven on dat bljjft zjj uitslui tend, zoolang zjj onder don grond is. Zoo- dra is zjj daar niot boven, of or vormen zich oladgroenkorrelsdo kop wordt paars, de stengol schiet snol op en is vorder voor dc keuken onbruikbaar. De geschiedenis van de asperge is niet mot zekerheid bekend. Zjj schijnt haar vaderland te vinden in hot koninkrijk Kas an, een deel van Rusland, waar zjj oorspronkelijk gcheele bo8schon vormde. IntusBchon komt zjj in wil don of verwilderden toestand in gohoel Europa voor. Het gebruik van asperges moet waar schijnlijk toegeschreven wordon aan de gencos- hecrcn, die haar in do middeleeuwen voor schreven ter bevordering van urine-afscheiding zjj behoorde dus oorspronkelijk tot do kruiden, dio in do apotheek oj'jicinti) gebruikt werden, van daar dan ook waarschijnlijk de naam asparagus oj'jkinalis. In het begin der 16do eeuw schijnt zjj in Nederland in kuituur ge komen te zjjn, ofschoon de Romeinen, die ii do dagen van Lucullus en latere liefhebber wol wisten, wat lekker was, reeds asperge» hebben aangekweekt, waaronder die uit dc omstrekon van Ravenna een goeden naam had den. Het achjjnt bovendien, dat dc oude Egyp tenaron de plant hebben gekend. Thans wordt n in alle landen do asperges ij het groot aangekweekt,maar vooral in Duitscb- land is die cultuur tot eene hoogte opgevoord. waarbij wij in Nederland nog verre ton achte: zijn. In het artikel over »Do asporges op d- tentoonstelling te Manheim" van do hand do; heeron Hazoloop in het 3de nommer van di Verslagen en Medodeólingen van de Directii van den Landbouw", lezen wij, dat onder no 39 van hot programma gevraagd waren wit- koppige asperges, waarvan er niet meor gingei dan 12 stuks op een KG by een lengte vai hoogstens 22 cM. Uit verschillende gemeenten uit Hessen ei Baden waren partijtjes ingezonden van 8 as perges per KG. van 20 cM lengte en 11 a 1. cM omvang. Iedere asperge woog dus 1 ons 125 gram. Zelfs was uit Schwctzingon een bos ingezonden, waarvan iedere asperge de lengt; had van 25 a 26 cM, cn gemiddeld l'/j on woog, derhalve 6 asporges per kilogram. Daartegenover stonden do beste WoBtlandschc asperges, die bjj een lengte van 21 cM gemid deld slechts een half ons wogen, 50 gram. Dit wat do grootte betreft, 't Ware mis schien niet van belang ontbloot, eens conig< van die reuzenaspergos, waarvoor men oen Goliaths-mond moet hebben om de koppci van ko pj es iB hier geen sprake afti bgtcn tc onderworpen aan het oordeel van gastronomen en te vergoljjkon, wat fijnheid van Bmaak betreft, met diegenen, welke by ons in 't dagelyksch leven voor dik doorgaan. In Nederland wordon de meesto, men zcgl ook do beste aaperges, in't groot aangekweekt in 't Wostland en in de omstreken van Berger op Zoom. In beide streken worden de asperge» weinig of niet bemostdat dit weinig of niet bemesten van nadoeligen invloed is op di productie en ook op do grootte is reeds vol doende op proefvelden uitgemaakt, maar behalve de bemesting zjjn de wyze van aanleg en van behandeling en ook de structuur vai den bodem van grooten invloed op de hoeveel heid en de hoedanigheid. Wjj willen daarom trent thans het volgende mededeelen. De asperge verlangt een lossen, doorlatenden, zandigen en zeer vruchtharen grondwanneer men dus in de kleistreken van Zeeland goede asperges wil teelen, moet men dien grond rjjkolijk vermengen met zand, met bladgrond en met veel zeer goed gotoerdon mest. Vooral moet er op gelot worden, dat de grond nagenoeg vrjj van yzer en zeer door latend is; blyft hot water bjj de wortels staan dan kan men er op rekenen, dat de productie zeer gering en de plant weldra uitgeput zal zjjn De omvang van don stengel en de vrucht baarheid van de plant hangt minder al van d< soort dan wel van de hoedanigheid van dei. grond. Wanneer mon oen aspergebod, of aspergevelei wil aanleggen, begint men mot den gronc reeds een half jaar te voren, dus in Octobei of November, zeer diep om te werkendooi dit te doen, krygt hjj de gelegenheid zich t( zetten, vóór men begint te planten, 't geer gewoonlijk plaats heeft in Maart of April. Tot de beBte soorten rekent men in Duitscb- land dio van Darmstadten Brunswyk, in Neder land de Westlandsche met violetkleurige kopjes en de Amorikaansche Connover's colossal incl zuiver witte koppen. Iu Fraukryk heeft men do asporge van Argentcuil. Men kan de planten bjj de meeste hoveniers koopen men kan ze ook winnen uit zaad, dat door de meeste zaadhandelaars in don handel wordt gebracht. Wil men zeker zjjn van den oorsprong on verkiest mende Duitschereuzen- asperges, dan late mon zyn zaad uit Ert'urt komenheeft men in zjjn buurt oen goed as- pergcveld, dan vrago mon zaad van de schoonste exemplarenheelt men zelf reeds oudere bed den, waarop zoor goede asperges voorkomen, dan wint men eigen zaad. Het zaad wordt in het voorjaar in voortjes golegd van 3 cM diep, dio op een afstand van 12 cM gemaakt wordon, torwjjl de kor rels op een afstand van 3 4 cM daarin worden gelogd. Nadat men de voortjes hooft dichtgemaakt bedekt mon het geheelc voldje met oen laag kompost van 5 cM dikte, treedt daarop hot veldje vast mot den voet en begiet het rjjkelyk. Wanneer de plantjes eene hoogte bereikt hebben van 1 ii 5 cM, brengt monde plantjes op een atstand van 10 <i 12 cM, be dekt het zaadveld andermaal met oen laagje van 5 cM goed geteerden most, begiet zoo dikwijls als dc grond eenigszins droog wordt en zorgt door voortdnrond wieden, dat de planten niet lijden door het onkruid. In het volgend voorjaar wordon dc planton op do voor haar bestemde plaats gebracht wil mon liever tweejarige planten, wat wjj intusschen niet aanbevolen, dan worden de planton het tweede jaar op golyko wyze be handeld, maar zy worden op don dubbelen afstand gobwbt. Do eenjarige planten worden met een riek gestoken en, zooveel maar eenigszins kan blijven de wortois daarbij ongeschondentevens kiest men als plantgoed die, welko dikke condkoppigc kiomon hebben. Gewoonlyk zal het aantal planten niet veel boven de helft bedragenmen dient daarop te rekenen bjj het uitzaaien, opdat de voorraad goede planten niet te gering zy. Om do planten voor goed op hare plaats to brengen, maaki men greppels van 8 10 cM diepte, brengt daarin dc plant, zoodanig dut het hart iets liooger komt te Btaan dan do wortels, die regelmatig worden uitgespreid ou min of moer glooiend afloopen, dekt dc plan- ion met grond, logt daarover weder een laag van 5 cM vette compost en geeft don boddeu in hot najaar en in het daarop volgend voor jaar weder oene flinke bemesting, waarvoor animoniak-supcrpbosphiuifc 7 a 10 lood (dG) per vierkanten meter zeer aanbevelenswaardig is. Het eerste jaar iaat men do planten door groeien en «njjdt zo in hot najaar ongeveer 10 cM boven den grond af; liet tweede en ook het dorde jaar handcle men op dezelfde wijze. Hot vierde jaar, sommigen doen dit reeds het derde, worden do bedden opgehoogd ter hoogte van de lengte van de asperge mon steekt tot 24 Juni, zorgende nooit, do plant te rakon, oil voert na het steken do ophooging weder wog, ipdat de wortels do heilzame working van licht en lucht in ruime mate kunnen genieten. Wordt vervolgd;. Ook in de Vyfheorenlanden hooft het mond- en klauwzeer zyn intredo godaan onder jen koppel vee op een uiterwaard onder do gemeente Loxinond. ONDERWIJS. Tot onderwijzeres aan eene openbare ichool te Den Helder is benoemd mej M. van Kampen te Zaamslag. Prof. dr A. A. W. Hubrecht te Utrecht is, ter gelegenheid van do viering van het iOOjarig bestaan der hoogeschool te Giesen, :ot doctor honoris causa in de geneeskunde be- loemd. KERKNIEUWS. In de Vrydag gehouden zitting van de ilgemeene synode der Ned. Horv. kerk werd ioor den heer W. Okken een adres besproken van den heer H. J. Meuter, predikant te Waterlandkerkje, strekkende tot in voering van eene »traktements-belasting,waar- loor uit de hoogere traktementen van sommige iredikanton de aanvulling zou kunnen worden revondon voor de te kleine bezoldiging van raderen. Het advies luidde om dit adres voor kennisgeving aan te nemen. Verschillende Berichten. Ook in andere bladen wordt geklaagd over iet slechte kleefvormogon van onze tegen woordige postzegels. Dit geeft het Ilbld aan leiding tot de mededeeling dat sedert ongeveer twee weken op het postkantoor te Auistcr- lam in proet zjjn nieuwe vollen postzegels ah een taaier papiersoort en beplakt met een beter kwaliteit gom van eenigszins veranderde lamenstelling. Op aanvraag worden deze post zegels beschikbaar gesteld. Het resultaat van Jee o proet' kun thans nog niet vastgesteld worden. Beweerd wordt dut binnenkort de nog in aanzienlijke getale voorradige De Ruyterzegels vanwege do postorjjen met een overdruk in omloop zullen worden gebracht als gewone zegels van verschillende waarden. De gewone audiëntie van den Minister van Landbouw, Ny verheid en Handel zal op Woensdag 7 Augustus niet plaats hebben. De aftredende minister van Marine Cohen Stuart zal in zjjn rang van kapitein tor zee in het zeooflicieronkorps terugkeeron. Heden vertrokken dc Koningin en Prins Hendrik van Soestdyk, waar zjj den jaardag hunner Moeder meevierdon, naar Dobbin. Als naar gewoonte kunnen de aan H. M. gerichte brieven, in gesloten omslagen voor zien van oen adres aan H. M., op de gewone wyze per post wordon ingezonden of bezorgd bjj het kabinet der Koningin te 's Gravonhnge. - D. Heiboer, van Anna J«co6a-poldor, thans agent van politie te Sliedrecht, is be noemd tot gemeente-veldwachter te Beverwijk.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1907 | | pagina 1