HIDDELBl'RUSGIIE COURANT. l«o- Jaargang. 1907. Woensdag 10 Juli. Middellmrg 9 Juli. FEUILLETON. Uit Start eu Provincie. gggaansm n imjm N°. 160. Deze courant verschijnt d a g e I ij k s, met uitzondering van Zon- on Feostdagen. Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor allo plaatsen in Nederland franco pp. f2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Therm, alhier en tol. weerbericht van het K. N. Mot. Instit. to Bilt. 9 Juli 8 u. vm. <51 gr., 12 u. 61 gr., av.4 u. 71 gr. Hoogste barom. stand 769.4 te Corunna, laagste 752.9 te Skudesneas. —Verwachting tot den avond van 10 Juli: matige Z.W. totN.W. wind, afwisselende meest zwaar bewolkte lucht, waarschijnlijk regenbuien en dezelfde temperatuur. Adverlentiün20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle audere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1' 1.50elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innomen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betioffoude Handel, Njjverheid on Geldwezen, is gerechtigd hot Algemeeu Advertentie-Bureau A. D>E LA 31 Alt Az., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam. Do opgaaf van den spoordienst komt in dit nommer voor op de gebruikelijke p rats. KORTE 3IEDEDEELINGEN VERGADERINGEN. Te Utrecht is de algemeene vergadering gehouden van het Genootschap van Agenten der Rijksverzekeringsbank. Uit het jaarverslag bleek dat het Genoot schap met vrucht werkzaam i9 geweest en verschillende verbeteringen werden verkregen. Besloten werd een nieuwe afdeeling Mid delburg op te richten. Goedgevonden werd een ziekteverzekering te sluiten voor de leden en hunne gezinnen. Zondag bad te Groningen in de sociëteit De Harmonie de 32e algemeene vergadering plaats der Nederlandschc Toonkunstenaarsveieeni- ging. Uit het verslag bleek dat do toestand dor vereeniging gunstig kan worden genoemd. Het ledental vermeerderde met 12. Op de uitgeschreven prjjsvraag voor een oratorium, waarvoor 1000 beschikbaar was gesteld, waren twee antwoorden ingekomen, die geen van beide aan de gestelde eischen voldeden en dus niet voor bekroning in aan merking kwamen. De jury ten deze bestond uit de hoeren Julius Röntgen te Amsterdam, Joh. Wagenaar te Utrecht en Ludwig Felix Brandts Buys te Rotterdam. Besloten werd opnieuw een prijsvraag uit te achrjjven, doch nu voor een volkslied of lie ver een lied door het volk te zingen. Opnieuw word voor het ondersteuningsfonds een erediet toegestaan van f 600. Voor de examens, die in deze maand en de daaropvolgende zullen worden afgenomen, hebben zich 98 candidaten aangemeld, t. w. één voor theorie, één voor orgol, vier voor1 viool, zes voor piano (middelbaar), twaalf voor koorzang, tien voor solozang en 26 voor piano (L. O.). OONT-INDIË. Voordat de bekende pastoor Verbraak nit Atjeh naar zijne nieuwe standplaats Pndang vertrok, werd hem door oenige van Atjeh's oudste ingezotenon, die hem 20 jaron in zjjn zogenrjjken arbeid hadden gadegeslagen, een feestmaal aangeboden, waarbjj hem door den oudst aanzittendo hulde werd gebracht voor zjjn buitengewone werkkracht cn toewijding on aivn zjjn takt om mot wonseken van allerlei religie en richting om te gaan. De gouverneur, kolonel Van Daalcn cn zijn echtgenooto gaven te zijner eor eene receptie, die zeer druk bezocht was. Eenigo katholieken vereenigdon zich nog den avond voor het vertrek in do pastorio om afscheid tc nomen, torwjjl oven te voren con 50-tal Chincezon daar samengekomen waren. De gouverneur deed don pastoor persoonlijk uitgeleide, en rood met hem in don wagen dor directie van don spoor. 2 Naar hel Engelsch, VAN A. D E M A1N GRANGE. Ik bracht dien dag en den volgenden door mot vergeol'sch zoeken naar Moerad Ali. Do inlichtingen, die ik inwon, botcckondon niet voel, en kwamen in het kort hierop neer: Dat do man. dien ik zocht, wel hier cn daar bekend was in Smyrna, maar dat slochts weinig Europeanen hom ooit hadden gespro ken, zoo dat al ooit goschicd was, hoewel hjj nu en dan in do stad kwam dat hjj beschouwd word als iemand die excentriek was, zelfs door sommigen voor een gek werd gehouden, en dat men onder do Jagoro klassen gewoon lijk over hem sprak als van den »man mot hot scheovo gezicht". Dat was alios wat ik ontdekte, en ik had reeds bcsloton wjjn onderzoekingen als hope loos op te gevon, toen cr iets gebeurde dat mijn bolangstclling verlovcndigdo op een zoor atdoondo on niot minder vorrassondc manier. Eens of twoomaal op mjjn omzworvingon door de stad had ik gemerkt dat een man met een ongunstig uiterljjk hardnekkig wjjn schre den volgde. Ik hechtte cr op dat oogenblik Men spreekt van een marmeren buste, -dia de gouverneur van pastoor Verbraak wil laten maken. Ziorikzec zal spoedig zjjn burgo- moestor verliezen. 'tlB thans zeker dat de heer C. W. Vermeys, waarschijnlijk mot October e. k., zal optreden als directeur "^onor staalwarenfabriek te Voorschoten. Omtrent hot ongeval tusschen C1 i n g e en St Gillis, waarvan wjj reeds melding maak ten, wordt thans meegedeeld dat de chauffeur van den heer Hombach op weg was naar Brussel. Hjj reed met een vaart van ongeveer 10 K. M. per uur. Tusscheu bovengenoemde plaatsen ontmoette hij een met stoenen gela den wagen waar achter ook een driewielskar kwam, getrokken door een os en waarvan de voerman voor op don wagon zat. Beide voer tuigen wordon door den chauffeur gepasseerd zonder dat hjj iets verdachts heeft gemerkt aan don os. Toon do auto voorbjj was, sebjj'nt de os mot de kar tegen een boom goloopen te zjjn waardoor do 19jarige voerman van de kar viel en onder de wielen kwam. Men vond hem aan den weg liggen klagend over pijn in don rug; eenige oogenblikken later gaf hij den geest. Do jongen was oen zoon van arme ouders zijn moedor word ziek toen zjj hot gebeurde vernam. Aldus luidt eene lozing, voorkomende in de Terneuzensche Crt. Er is te St Gilles-Waas nog een automobiel- ongeluk gebeurd. Daarvoor verwijzen wij naar do rubriek «Verschillende berichten." To Biervliet zjjn de drie kermisdagen, Zaterdag, Zondag en Maandag, weer voorbjj. Al was de markt vol kormisgoriof, toch bleef de kermisdrukte zich alleen tot Zondag bepa len, wegens hot vele bezoek van hoinde en ver per as ol por velo op dien dag. Zondags was het ook de jaarljjksche prijs- schieting op de ga aipers. De hoofdgaai werd afgeschoten door den heer E. A. Temmerman aldaar. De heeren C. Thomaes van Hoofdplaat en Ch. de Jaeger van van LJzendjjke troffen de zjjvogols. Stemmingen voor den Gemeenteraad. Krabbe ndjjke, Van de 327 kiezers loverden 273 gcldigo biljetten in. Herkozen is de hoer J. Sonke met 139 stemmen. Herstemming moet plaats bobben tusschen de heoron J. van Gorsol, vrijz., die 128, A. do Kok, aftr., die 114, J. Butjjn, aftr., die 101 en L. Zuidwcg, vrjjz., die 91 stemmen behaalde. Van de antirev. candidaten worden op dc hoeren J. Sinko 75, C. Ilaverkorn 66 en t'. van Boven 45 stommen uitgebracht. Axel. Van do 732 kiezers leverden 659 geldige biljetten in Herkozen zijn de heoron W. Dieleman I'z., antirov., met 315 cn D. J. Oggol. antirev., mot 432 stemmen. Herstemming moet plaats hebben tussehon dc hoeren P. van Fraajjonbovc, aftr. lib., die 255, mot veel gewicht aan, in do veronderstelling dat hot een kerel was, die met dragon of zoo iets wilde verdienen. Mjjii kloodiug on onmiskenbare nationaliteit maakten ïujj een ra 't oogvallend doelwit voor zulke dienstaan biedingen. Eerst toen ik op zekeren avond terugkeordo van een tocht naar don borg Tmolus, ontdekte ik dat hij voel gevaarlijker bedoelingen had. Mjjn weg voerde me door do Turksehe wjjk, on ik had juist eone nauwe, verlaten cn arm zalig vcrlichto straat bereikt, toen plotseling con troepje Turken met bandioton-uiterljjk uit een donker zjjsteegjo op mjj toegesprongen. Vóór ik mjj kon verzotten of iets meer had kunnon uiten dan can verstikte kreet om hulp, hadden zo uijj gekneveld, oon doek voor den mond gebonden, on weid ik snel weggedragen door de niot al te zachtzinnige roovors. Ik docd een wanhopige poging om mjj zelf tc bevrjjden, en in do worsteling, die toen ont stond, kroeg ik oen slag op mjjn hoofd, die mjj bowustoloos maakte. Mjjn corsto indruk toon ik woei bijkwam was, dat ik stil lag. Ik opende langzaam do oogen, en ontdekte dat ik op een rustbank lag in een kamer dio verlicht werd door oon grooto staande lamp, en die ook nog andcro mouhels in Europoeschen stjjl had. Toon ik langs do muren keek, zag ik dat cr schilderijen in donkere oikenhoutcn lijsten hingen en mjjn aandacht word voorts getrokken door oon en A. E. C. JCrujjsse, lib., die 204 stemmen ver kreeg. Nog werden uitgebracht op do hoeren C. F. van do Bilt, R. kath., 174, P. Dees, lib., 133, en J. Wojjns, antirev., 181 stemmen. Philippine. Van do 112 kiezers lever den 76 geldige biljetten in. Gekozon is de heer .T. Taalman mot 12 stom men. Op den beor E. de Mul werdon er 34 uit gebracht. -M - LEZING Mr. SANNES. In het Schuttershof alhier sprak Maandag avond mr. G. W. «Sannes over de vraag •Waarom een sociaal-demoeraat in den raad gekozen dient te worden." Na oen korte rede ter inleiding door den voorzitter, waarin deze mededeelde dat de tcgencandidaton voor de gemeenteraadsverkie zing waren uitgenoodigd bfj deze vergadering tegenwoordig te zijn, waaraan door hen niot was voldaan, alleen de heer Den Bouw meester liad goschreven door ambtsbezigheden verhinderd te zjjn - kwam de heer Sannes aan het woord. «Spreker begon met te zoggen dat van de bewering dor Middelburgs: he Courant, als zou bij deze verkiezing gemis aan belangstelling te constateeren zjjn, lieden avond nu juist niet veel te bemerken was. Hij sprak er zijn bevreemding over uit dat de vrjjzinnig-deinocratiaclio partjj, die er zicb op beroemt een gemeentoruadsprogram te be zitten, bij deze verkiezing geen eigen candi daten hooft gesteldmen zou toch mogen ver wachten dat zij mensclicii wilde stellen die haar program zullen verdedigen. In stede daarvan werd nog onlangs door de Middel- burgsche Courant in oem door haar aangehaald artikel uit de Zutphensche Courant gezegd hoe de afstand tusschen do liberalen en de sociaal- demoeraten minder is geworden en nog ver minderen zal. Van een krachtige aanbeveling der sociaal-democratische candidaten, als inder tijd voor den heer Bimmel, is echter geen sprake. Spreker noemde hot een ongezonde toestand, waardoor het belang der ingezetenen wordt 'geschaad. Den raad, zooals hij op 't oogenblik is inge richt, noemde do heer Sannes een antiquiteit. Hot wordt tjjd dat hij een afspiegeling wordt van hetgcon in hot politieke leven onder de burgers omgaat. Wel zjjn er in den raad vrijzinnigen, die zich democraten noemen, maar daar is al heel weinig van tc bemerken. Do sociaal-democra tische partjj. zoo zeide spreker, zal echter aan don ouden toestand een eindo maken, hetzij door hare candidaten, lietzjj andorzins. Zjj zal zorg dragen dat door do gomconteraadslcdon kleur wordt bekend. Alsnu werd nagegaan wat dc sociaal-demo craten zooal van een gemeenteraad oiselien. In de eerste plaats werd besproken de woning, toestand. Aan dc gemeentoraden is opgedragen de zorg voor de naleving dor woningwet, van hen hangt het dus at of daar al of niot do hand aan zal wordon gehouden. En wat dat betcokcnt. be wjj zon dc statistieken der sterfte van de bewoners van ruime cn minder ruime woningen. Uit een rapport van don Middel- draaibarou boekenstaander on een piano, die aan weerskanten stonden van ccn open stook plaats, gevuld niet palmen. Verscheidende Engolscho couranten, oon oude pijp met barn- stoonon mondstuk on ccn kistjo sigaren be vonden zich op een tafel dicht bjj mjj. Mjj afvragende waar ik toch wol kon zijn stond ik onvast op en inaakto, mjj vasthou dende aan dc stoelen, een onderzoekingstocht door dc kamer. Do boeken in den boekenmolen waren Engelsch, met enkele Franscho cn Dnitschc klassieken. Do piano was van een heleend Engelsch maaksel, en een mooi Kid derminster karpet bedekte don vloer. Zelfs de lampekap had iets Engelsch over zich, en oon pjjponrek, waarop de wapens van het Oxford- Collogo waren gesneden hcrinnordc ook aan Ëngoland Maar hot waren do schilderjjcn die mjj hot meeste belang inboezemde ol' beter gezegd do onderwerpen van de sehildorjjcn en van do talrijke foto's die overal stonden verspreid. Want dat onderwérp was altjjd hetzelfde. In waterverf, sepia, crayon, houtskool cn tolkcns in verschillende kostuumsin baljapon, in wnudelcostuuin, in rjjklccd, en woot ik wat meeroveral waarboon ik mjjn blik wnnddo, zag ik hotzeltdo frissche jonge gezicht en dc slauko gostalto van oen mooi Engelsch meisje. Ik nam een groot kabinet-portret op en be schouwde het oplettend. Wio was dat zoo herhaaldelijk afgebeelde visioen van licftullig- burgschen Bestuurdersbuml bljjkt munr al te zeer hoe slecht do woningtoestanden in deze ge- meonto zjjn. Niet minder dan 57l/i van allo huizen bestaat uit woningen van slechts een of twee vertrokken. Veertien honderd mensehon hebben slechts één vertrek waarin zjj alles moeten doen. Wat het gevolg daarvan is kan men vermoeden. Daar is slochts één remedio tegenOnbe- woonbaarvorklaring der slechte woningjos, mnar dan moet ook gezorgd worden voor be- hoorljjk onderdak anders komt men van den wal in de sloot. De gonioonte moot zelf woningen bouwen en beschikbaar stellen tegen den kostendon prjjs. Maar welk raadslid i3 ooit krachtig opgekomen voor dat denkbeeld:' Het onderwjjs, on in 't bjjzonder ook te Middelburg, heeft groote herziening noodig. Ook hier treft men de meer en meer gewraakte standenscholen aan ook hier vindt men de te groote klassen. Wat betreft dit laatste, bot is wel opmer kelijk dat op de schooi dor meergegoedcn, die van deu heer Blankert, het maximum aan tal leerlingen voor één klasse 36 is, terwijl dut voor een klasse der armenschool 48 bedraagt. Als men nagaat wat een leerling de gemeente kost per jaar, dan komt men voor de armen school op f 35, voor de meisjesschool op f 260 en voor het gymnasium op f300. Wie, vroeg spreker, zijn in dit geval de bedeelden Andere zoo zoer dringende maatregelen om het volksonderwijs zoo veel mogelijk vruchten te doen afwerpen, noemde spreker het doen geven van schoolbaden, maken van wandelra gen en reisjes, het aanstellen van schoolartsen Wat is in dezen door den Middolburgschen raad gedaan Een rampzalige f 700 is uit getrokken voor schoolvoeding eu kleeding en daartegen hebben zich verscheidene leden ver zet. Vloeit dit voort uit hun christelijk be ginsel? Spreker meende van niet. De heer De Veer toch heeft er vóór gestemd en was dit in strijd met de christelijke beginselen geweest, dan zou zijn partij zich daar tegen hebben verzet. Het tegenstemmen moest dus moer als een uiting van streng conservatisme worden beschouwd. Behandeld werden nog vakonderwijs, liet in stellen an kinderbowaarplaatsen, verbetering van de positie van den onderwijzer en het instellen van schoolvergaderingen. Wat betreft armonzorg, dio noouidc spreker treurig. Wol is do wot streng, maar er is. wanneer mou wil, zoo gemakkolgk de hand bjj tc liehton. Ook wordt er niets gedaan om armoede te voorkomen, en dan wjjst het laatste gemeenteverslag nog wel aan, dat de toestand hier ter stedo achteruitgaande is. Schandelijk noemde spreker dc wjjzc waarop dc gemeente haar armen behandelt door ze als straatkrabbers of straatvegers tc laten werken in den raad kwam or slechts één man, do heer Dnmon Tak, tegen op. Do zorg voor dc volksgezondheid is al ovon zeer primitief hier ter stede. Gemeentelijke badinrichting of waschinrichting bestaat niet, zelfs de gedachte cr aan ontbreekt. Wijkverpleging laat ook hier nog veel te wenschen over. Is men in andore steden reeds zoor ver daarinco gekomen, hier lant men het aan hot particulier initiatief over, al zjjn dan beid V En in wat voor betrokking stond zjj tot den bewoner van dezo kamer Dan weer do vraaghoo kwam ik hior, die kort te voren in bandon was gevallen van oen bandieten bende Hot was toch zeker niet mogelijk Mjjn gedachtengang werd afgebroken door liet geluid van een deur dio achter me open ging. Ik zette haastig het portret neer en draaide mjj op mjjn hiel om. Een paar staal blauwe oogen waren vast op mjj gericht. Ik stond tegenover Moerad Ali Hij was gekleed in oen losso lange kaftan, en had oen witte tulband om zjjn hoofd ge- wondon. Zjjn lengto en zjjn brcode schouders, dio ik vroeger ook al had opgemerkt, trokken nog meer de aandacht in do lange, rechte lijnen van dat kleed, cn het was of zjjn gelaats trekken nog strenger on afschrikwekkender waren ondor do zaehto plooien van zjjn hoofdtooi. Ik staarde houi cenigo seconden met groote oogen aan. riep ik uit. -- »Ja," antwoordde hjj. »Ik bon het. Na tuurlek bent u verbaasd." Ik was liet, en ik bekende dat. »U zult nanwljjks verwacht hebben mij weer te ontmooton in zoo'n omgeving." Zjjn blik dwaalde door de kamer. »Nccn," stemde ik too. «Maar zeg ine eens, hoo »Ok!" riep hij uit met zjjn droevigon, ook de pogingen der wijkzusters boven allen lof verheven. Rechten op verpleging van kraamvrouwen of van ljjdcrs aan tuberculose k-m men niet laten gelden. Pogingen van do Vrouwenvor- cenigmg Samen Sterk, om van gemeentewege een handleiding over verpleging van zuigelin gen te doen toekomen aan gehuwde personen bjj de geboorte van hun eerste kind, om zoo doende door oordeelkundige behandeling de sterfte onder de zuigolingén te doen vermin deren, leden schipbreuk, hoewel do gekeele maatregel slechts een f 47 jaarljjks 7.011 gekost hebben. Wel waren burgemeester on wethou ders van het nut an don maatregel overtuigd, maar ze konden er geen geld aan besteden. Geen der raadsleden kwam daartegen op. Wat betreft den toostand vau de gemeente werklieden en hunne wjjze van werken, daarin volgt do gemeente de particulieren, in stedo van het voorbeeld te geven. Alleen werd in do bestekken voor gemeente werken een minimumloon en maximum arbeids duur vastgesteld. Bjj de behandeling van dit laatste punt herriep de hoer Sannes een schrijven in De Baanbrekerwnariu de vrjjzinnige candidaat H. P. van de Ree ten onrechte als tegenstemmer togen laatstgenoemde bepaling werd uango- wezen. Voor de typografen werd niets gedaan, maar spreker was van oordcel dat do Btad moest bepalen geen drukwerk te gunnen aan patroons die niet aan bepaald aangegeven eischen in zake hunne werklieden voldoen. De heer Sanne9 meende dat de gasprijs hier te duur is, daar, naar hjj vernam, jaarlijks oen aardig sommotje er mee wordt gewonnen. Dit voroordeoldo hij en beschouwde hij als een indirecte» accjjns op het gebruik van dat arti kel. Eveneens achtte hjj zeer verwerpelijk den voorgestolden aankoop van watermeters, waar door de prjjs van het water zal stjjgon. Spreker kwam tot de slotsom dat hier in ieder opzicht nog stilstand is waar te nemen. Groote volksbelangen komen slechts zelden in den raad ter sprake. Daarom meende hij dat het zoo dringend noodig is dat er eens een andere stem in den raad worde gehoord. Nog besprak de heer Sannes den belasting druk in deze stad, waardoor, zooals hjj zeide, den kleinen luiden het vel over den neus wordt gehaald. De verdeeling van den druk noemde hjj onbilljjk. Aan de hand van een voorstel, thans in den Zaandamschen gemeen teraad in behandeling, toonde hij aan hoe de belastingdruk hier geheel verkeerd wordt ge legd op de kleine inkomens terwjjl dc grooto ontzien wordon. Spreker behandelde deze kwestie zeer uitvoorig. Na nog even een strooibiljet dor antirevo- lutionnairo kicsvorccniging Nederland r.u Oranje besproken te hebben, waarbjj bij concludeerde dat de ChriHtoljjken mot alle recht de sociaal democratische candidaten konden stemmen, eindigde spreker zjjn rede- De voorzitter bracht den heer Sannes barte- ljjk dank voor zjjn rede. Van de gelegenheid tot debat word geen gebruik gemaakt. De kleine zaal van het Schuttershof was stampvol. mccljjwekkenden glimlach. »Ik ben, vrees ik, zonder mijn toodoen de oorzaak geworden van uw tegenspoed van van avond! Het spijt me erg. Maar het is altjjd zooHjj brak at, en er kwam eon pjjnlykc uitdrukking ra zjjn oogen. »Maar er zal tjjd genoeg zijn om te praten," voegde bjj eraan toe, «zoodra ik u verzorgd hob. Is uw hoofd nog pjjnljjk •In het geheel niet", antwoordde ik. •Bchalvo een beetje duizeligheid in het begin lieb ik niets gevoeld.'' •Behalve misschien honger opperde hjj Ik kon dat niet ontkennen. vlk heb mjjn table tChóte gemist,zei ik. «Juist zei hjj. »Sla me too dio leegte aan te vullen." Hjj wendde zich naar dc deur, klapte twee maal in de handen. Een Koerd met een on gunstig gezicht kwam kinnen met een zilve ren blad, waarop oon verlokkend maal stond, dat bjj op oen tafcltjo zette oui zich daarna weer zwjjgond terug to trokkon. En nu," zoi mjjn gastkoor, een stoei nabjj schuivend, «stil uw honger, en als u klaar bont, zal ik uw nieuwsgierigheid bovre- digon." Toen mjjn maal geëindigd was, verscheen de Koord weer, ditmaal niet oen kleinen koperen koffiepot, twee kopjes, con llcsch mastiesj en een paar likeurglaasjes, die hjj noerzc tic op een andero tafel bjj do rustbank. Nadat bjj wocr wiiB heengegaan, wees Moerad Ali met

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1907 | | pagina 1