IIIRRELRURtiSUHË COURANT.
I
s
Donderdag
6 Juni.
O
S
S
//a
i V0E1Ï-
diverse
N". 131.
ïiiO" Jaargang.
1907.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, niet uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwal-taal, zoowel voor Middelburg uls Yoor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2-
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Therm, alhier on tol. weerbericht van het K. N. Met. Instit. te Bilt.
5 Juni 8 u. vin. 63 gr., 12 u. 68 gr., av. 1 u. 1(2 gr. - Hoogste barom. stand 767.8 te Horta,
laagste 7-18.7 te Maliuhead. Verwachting tot den avond van 6 Juni: zwakke tot matige Z.
tot NV. wind, veranderlijke bewolking, mogelijk onweer en iets warmer temperatuur.
Adverteutibn'20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels I' 1.56; elke regel ïueor
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advortentiön en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, botroffonde
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Adverfeiitle-Burenu A. DE LA
MAR Ar.., N.Z. Voorburgwal 206, Amsterdam.
Do opgaaf van den spoordienst komt in
dit nomracr roor op de gebruikelijke
plaats.
Middelburg 5 Juni.
"Wij kunnon dan nu het terrein overzien
De candidaten zjjn officieel gesteld en
wij weten thans wie als dragers der begin
selen van de verschillende partijou in aan
merking komen voor de zetels in de Pro
vinciale Staten welke 2 Juli vacantkomeu
Vóór dien fleden de ronde in de pers
verschillende mededooliugen die niet ver
trouwbaar waren of woinig belangrijks
bevatten omdat zo niet auders meiddon
dan hetgeen vooruit was te voorzien.
Want als wij nu nagaan wat do dag der
verkiezing ons hoeft gebracht, dan treft on»
nog het zelfde, bekende schouwspel als in
1905.
Calvinisten on katholieken met de
Christelijk historisohen, of te wol de cle-
riealen hebben de handen weer in elkaar
geslagen.
Niet daarbij aangesloten ziju do aanhan
gers van dr. Bronsveld, do democratische
christelijke fracties, die van Staalman en
eenige Katholieken, nfkeerig als zij zijn van
de Kuyper-partij.
En pal tegenover diezelfde oude, bekende
bondgenooten stann de Vrijzinnigen, Oud-
libcralen, D"«/e-liberulen on Vrijzinnig-demo
craten terwijl ook als vijanden van de
cloricalen en als tegenstanders van de Vrij
zinnigen afzonderlijk optreden de Sociaal-
Demoeraten.
Zoo is het dus weer evoDnls bij de Kamer
verkiezingen twee jaar goloden clericaal
tegen anti-clericaal.
Zo hebben het zolvon weer gewild, onze
bestrijders.
Zelfs het orgaan van den GoeBchen afge
vaardigde, jhr. m. A. F. de Savornin Lobman,
heeft in schoonklinkende woorden die
richting aangewezen en scheiding gemaakt
tusschen oen christendom, zooals dit blad
hot wil beleden zien, en dat, hetwelk
honderdduizenden, wars van drijverij op
politiek gebied, belijden op kalme, bezadigde
wijze, die trouw ter kerk gaan, en hunne
kerkelijke plichten waarnomen, maar geen
scheiding wenschen door eeno antithese,
die de burgers van een land in twee par
tijen verdeelt en in een heftigen strijd
wikkelt.
Wij betreuren dat die kwestio zelfs aan
die zijde opnieuw op den voorgrond wordt
geschoven, vooral omdat dit ons weer brengt
op den verderfelijken weg, waarop het
Kuyper-regimo ons heeft gevoerd en waar
aan gelukkig in 1905 eon einde is gemankt.
Maar wij aanvaarden, togen onzen zin,
dien strijd weernu men niet anders wil.
Hoi onhoudbaar, hoe onverdedigbaar zulk
een aangegovon beginsel is en hoe in en
in ongezond, willen wij met éon eokel voor
beeld aantooncn, een voorbeeld uit odzo
eigen omgeving.
Is een achtcaswaardig man als jhr C. J
J. A. van Toylingon, dien men toch waarlijk
niet beschuldigen mag en kan van onchris
telijkheid die een trouw aanhanger der
Ned. Hervormde Gemeente is, maar die
wars is van het Kuyper-systeem, dai
beroering en scheuring heeft gebracht in
haar midden, nu geen goed belijder van hot
Christendom, o-ndat hij verschilt in meoning
met drijvers als de heeren van De Sta/idaard
en De Nederlander
Is hij een slecht belijder; bolijdt bij geen
goede christelijke beginselen, omdat hij
partij wensoht to kiezen voor do linker
zijde in het staatkundig loven
Wij, die hem kennen in zijn leven en
st-even als burger, wij weten wel beter.
Bij dit eene voorbeeld laten wij het.
Het spreekt duidelijker dan tal van
woordenhet getuigt van het onware, het
oneerlijke, hot onchristelijke der leuze, die
van do zijde der clericalen, der Calvinis
tische partij, on nu zelfs door hot Lohman-
orgaan wordt aangeheven.
Dr. Bronsveld hoeft waarljjk gelijk
wanneer hij tegen die fractie ernstig waar
schuwt, tegen hare taktlek opkomt tir
wille van het land maar ook van de kerk,
wier belangen hij wil beschermen en be
vorderen.
Maar naast die leuze stollen wij nog
andere beginselen, andere motieven, nader
door ons to ontvouwen, waarom wij de
kiezerB in Zeeland dringend uitnoodigon
Dinsdag a. hunne Btcm uit te brengen op
do vo'gendé hei ren, al naar gelang van bet
district waarin zij wonen
Middelburg.
J. Polderdijk,
mr F. J. SpruDger, en
jhr C. J. J. A. van Teylingen (aftredend).
Y 1 i s s i n g e n.
C. A. KalhfleLob,
T. H. de Meester, en
Jos. van Raalte.
Goes.
I, D. Fransen van de Putte,
W. Kakebeeke,
P. Tazelaar, en
Jac. Welleman.
Z i e r i k z e e.
M. Bolle Lzn.,
J. H. C. Iloijse, en
C. J. Hocke Iloogenboom, alle drie aftre
dende loden.
Tho len.
Jhr. mr. E. A. O. de CaBembroot, aftre
dend lid.
Halst.
Mr. J. Adriaanse,
Pb. .T. van Dixhoorn,
J. VogelVAnger, en
A. Wolfert.
SI nis.
J, Erasmus,
H. G. Hammachor, en
G. A. Vorstorman van Oyen.
Kameroverzicht.
Zitting van Dinsdag.
Heden begon de Kamer met do voortzetting
m het debat over het wetsontwerp tot op
richting van oen departement voor de gouver-
noments-bedrijven in Ned.-Indië oen znak,
waarin, naar wij veronderstellen, do moeste
onzer lozers niet heel veel belangstellen. Wij
'olstaau daarom met do mededeeling, dat dit
ontwerp zonder hoofdelijke stemming werd
aangenomen,
Even na do pauze werd het debat over hot
onderzoek naar hei vaderschap weer met grooto
levendigheid hervat. Het liep voornamelijk
over artikel 3: »Do vader van het natuurlijke
kind is verplicht gedurende de minderjarigheid
in het onderhoud en de opvoeding van dat
kind te voorzien". Volgen de voorschriften,
wclko de zekerheid van het verwekken"
moeten bewijzen.
Hierop waren tal van amendementen inge
diend, waaruit weder een eindeloos debat
voortvloeide, zóó ingewikkeld en verward, dat
er geen uitkomen aan was.
Een waar amendemonten-labyrinth.
Alleen mr Van Idsinga scheen het spoor
niet bjjster er door te worden, in tegendeel,
don te volgen weg duidelijker vóór zich te
al naar mate hot aantal amendementen
toenam. Hij bracht hot zelfs zóó ver, don heer
Van Veen voor te stellen een sub-amendement
op zjjn amendement in te dienen
Dit was do weg om uit hot labyrinth to
komen
Is deze methode-Van-Idsinga niet uniek
En dan heeft de afgevaardigde van Bode
graven nog den treurigen moed om te klagen
over do slechte wetten, die wij hier maken
Zjjn grooto grief was, dat in het artikel vai
«vader" sprake is. Dat gaat toch niet z. i
want een verwekker" en een vader" zjjn
twee geheel verschillende grootheden.
Verwekker" geeft alleen do «physiologisclo
betrekking" weer, welke tusschen het kind en
diensja, wat moet men hier zeggen
«vader" bestaat, «vader" duidt volger,s
den hoer Van Idsinga iets heel anders aan.
Maar wat. dan Dit werd ons niet recht dui
delijk.
Nog grooter moeilijkheid bestond in het
vaststellen van de «juridische zekerheid", dat
iemand workclgk de «verwekker" is. Dat is
een zeer lastig geval
Zoodra bewezen kan worden, dat demoeder
met meer dan één man gemeenschap heeft
gehad, vervalt het recht tot het instellen eener
De heer Limburg vreesde dat dozo bepaling
betreffende de mogeljjko meervoudige gomeen-
scbap, door de geleerden niet den geleerden
naam van exccptio plurpm concumbentium aan
geduid, altjjd in bet nadeel van hot kind kon
worden uitgelegd.
Onder de straf voor de m eder zou dan liet
kind moeten lyden Heel logisch betoogde de
afgovaardigde voor Den Haag Ide wet strekt
immers tot behartiging van de belangen van
het kind.
De heer Van Styriun had weer een ander
bezwaar. Hij zag de mogelijkheid, dat meer
dan één alimentatie-actie voor één en hetzelfde
kind werd ingesteld. Kr kan dan moer dan
één venvokker van één kind bestaan nl. de
advocaten zouden 7,ulk een «verwekker" kun
nen verwekken. «Verwekker n -. 2 en desnoods
no. 3 konden aldus juridisch geconstrueerd
worden. Dat bjj hel ernstig debat voeren
over dergelijke nonsens, vlo heeren hel niet
uitproestten van het laöhon, is wel een teeken
dat zjj in dit opzicht nfet voor een klein ge
ruchtje vervaard zjjn. -
Écu kind met een natuurlijkon «verwekker"
i drie of vier «juridische verwokkers!"
Eigenlijk loopt het tóch de spuigaten uit:
de dwaasheden, welke uit deze wel zouden te
lozen zijn. en waarover de hoeren dagen aohter-
•n met de meest ernstige gezichten uren lang
il jj ven debatteeren.
liet mooiste komt echter n gzoodra heelt
et do heer Van Idsinga i-f de lieer Tan
Styruui de «juridische /okerhoid" van hot
•wolrkcrscliftp" stevig op pool,en gezet of
Blooker, de niediséhe specialiteit, komt
ubiol vortellen, dat wij aan do zwangerschap
van 9 maanden niet mof-ten vasthouden, want
dat dit ook langer kan duren.
Zoo maken de Chine* /.en van hot Noorden
onovertroffen fraaie oreitCïi
Wordt daaruit nu eena wijs
Morgen voortzetting.
IK DDE NIET AAN POLITIEK I
Dikwijls hoort men iemand met zekere zelf
ingenomenheid zeggenIk doe niet aan
politiek."
Toch steekt daarin niets voortreffelijks.
Iemand die den moed heeft een gezin te vor
men en zich dan aan dat gezin te wjjden,
staat lioogor dan do zelfgenoegzame celibatair
(huwelijkshater), die uitsluitend zorgt voor
zichzelf.
Zuo staat ook hij, die zijn vrjjon tijd, zjjn
gaven en krachten bezigt voor een kring,
waarvan hij deel uitmaakt, lioogor dan hij, die
zic(i aan alle politiek leven eenvoudig onttrekt,
Hot arbeiden voor gemeento, provincie en
land is, althans waunoer hot uit toewjjding
gesehiedt, een voortreflolijk werk.
Wio u 'g iets anders en hoogers kent dan
zjjn eigen persoon, arbeidt voor anderen
arbeidt bjj ook op politiek terrein, dan doet
hjj dat voor de gemeente, het land of eenigen
anderen politieken kring.
Aan deze juiste opmerkingen van een poli
tiek tegenstander, jhr mr. A. F. de Si
Lobman, herinnert de Stichtsche courant
BENOEMINGEN. ENZ.
Bij kon. besluit:
is benoemd tot rechter in do arr.-rochtbank
's Gravenhage jhr mr P. L. van Meeuwen,
thans rechter in do arr.-rechtbank te Almelo,
tot rechter in do arr.-rochtbank to Rotter
dam mr J. E. Rosen Jaeobson, thans subst.-
griff. bp de arr.-rechtbank te Amsterdam
is benoemd tot notaris binnen hetarr. Arnhem,
r standplaats Nijmegen, P. de Maret Tak.
thans notaris te Apoldoorn -,
is aan den oersle-luit. bjj liet korps
J. C. de Koek van Leeuwen, op verzoek, eervol
ontslag uit den dienst bij do zcomaclit verleend-,
zjjn by den marinestoomvaartdienBt ben emd
tot officier-machinist 2e kl. de ho fdmachi-
nisten C. van Gooi en H. P. de Loenon.
Ter bonoeming tot adspiiant-mgenieur bp
don post- en telegraafdienst in Nederlandscli-
Indië kunnen drie ingenieurs derwaarts worden
uitgezonden.
Nadere inlichtingen geeft de Stct, no. 129.
Dr. S. R. Hernianidos en dr. D. Snoeck Hen-
kemans werden als bestuursleden herkozen,
an als zoodanig gekozon jhr. mr. Chr.
Rnys de Beerenbrouck.
Hit Stad en Provincie.
Uit T h o 1 e n zendt men ons de mede
deeling dat er van Calvinistische zijde nog al
gewerkt wordt voor den Kuyperiaanschen
candidaat.
Zoo werd Dinsdagavond in de Gereformeerde
kerk B in de hoofdplaats van het eiland eene
bp eenkomst gebonden, die echter door zeer
weinig publiek sverd bggewoond. Do candidiuii
zelf en do predikant-n A. Prins en Van Dyk
voerden het woord.
Dit geeft ons aanleiding tot de vraag
treedt op dat eiland nu niemand van vrijzin
nige richting als spreker op om voor de can-
didatuur van jhr mr E. A. O. de Oasouibroot
te pleiten
Dit is toch zeker wel noodig.
Men achtte den vjjaud niet te licht.
Op den laitston Dinsdag in Juni, den
2óen, moet do verkiezing (candidaatstcllingj
plaats hebben van leden van de gemeente
raden, ter voorziening in do vervulling dei
plaatsen van de leden die met den eersten
Dinsdag van .September 1907 aftreden.
Uier volgen de, reeds vroeger gemelde, namen
der leden te Middelburg.
e r s t o district doDicoron P. Dumon Tak
II. P. den Bouwmeester, tweede de
en jhr mr NV. 11. Snöuck Hurgronje en
S. Gratania 11.7.. en derde do boeren H.
P. van de Ree en NV. A. do Rgcko.
Door den boor M. B. G. Ilogcr waard,
hoofdingenieur van den Provincialen NN'aterstaat
in Zeeland, is dezer dagen tegen 1 Octo
ber a. ontslag uit die betrokking aangevraagd.
Uit Vlissingon.
Aldaar gooft bet Ty ruler gezelschap uit Ii.ns
iriick, directie Tobias Wilhelm, gedurendi
-enigen tijd uitvoeringen in hot Grand Hola.
Dinsdagavond braehten wjj er een bezoek,
in bet dient gezegd, dat wjj ons uitstekend
geamuseerd hebben. Op echt vroolgke en
luchtige wijze, den Tyrolors eigen, werden di
verschillende nummers ton gelioorc gebraeh
on hot succes bleef dan ook niet uit. Bijzon
dere vermelding verdionon Din Sontag auj
der Alm en Mei Imam is a Lande (Mannerquarteo
mit echo). Do echo, door eenige dames weer
gegeven, ïooral klonk zeer mooi.
De Jodlerliedoren en nationale dansen ont
braken natuurlek niet.
Het was een recht aangename avond. Jammer
evenwel, dat de zaal zoo slecht bezet was
Het gezelschap verdient beter.
Wy hebben hoop dat dit, na meerdere be
kendheid, wel veranderen zal.
Heden ochtend is aldaar binnengekomen Ilr
Ms. pantserschip Piet Hein, commandant de
kapitoin t/z. NV. van Voss.
In de Dinsdagavond te Souburg ge
houden raadszitting, waarin de heeren De Pag
ter, Polderman en Kraanier afwezig waren
sprak de voorzitter de hoop uit, dat de heer
Kraamor spoedig van zgno ziekto zou
herstellen en weer in staat zgn de vergade
ringen bp te wonen.
Hierna ging do zitting ovor in eene mei
gesloten deuren.
Na heropening besprak de voorzitter dt
wenscheiykhoid van het aanschaffen van onkoh
uiiniinax, die bp een begin van brand goedi
diensten kunnen bewijzen.
Besloten werd deze eerst te beproeven al
vorens te beslissen.
hoer Gemier wees bp de rondvraag oj
hot gewenschte van spoedig een aanvang ti
maken met den sckoolbouw. De voorzitter deeldi
daarop mede, dat zoodra het advies der ge-
indheidscoiumissie was vernomen, de aanbe
steding zou plaats hebben.
H. van Loorzeiu te V e o r e is benoemd
tot agent van politie 2o klasse te Bergen op
Zoom.
zoodat or een voordeelig saldo is van f 110.36',
De begrooting voor 1907 beloopt f 565.38»,
in ontvang on uitgaaf.
Het dpkgeschot bedraagt f 3.50.
Do heer C. Bal werd herbenoemd als afge
vaardigde voor hot waterschap de Valckenissc ijcul.
Dinsdag avond jl. trad te Wissekerko
zoo schrpft men ons vandaar vanwege
de centrale anti-revolutionnaire kiesverocniging
in het district Goes de heer N. Oosterbaan,school
opziener in hot arrondissement Doesburg, als
ipreker op, volgens de verspreide biljetten,
over de Statenverkiezing.
De opkomst was goed, 60 A 70 hoorders van
allerlei richting.
Do vergadering, die gehouden werd in oen
herberg, word geopend met gebed.
De spreker onthaalde zijne hoorders op de
bekende anti-revolutionnaire beschouwingen
van den politieleen toestand, waarbij zoo goed
als niots onbesproken bleef en hjj het program
Ier Vrpzinnig-Democratische party stuk voor
stuk op zpne manier bestreed.
Van de gelegenheid tot debat word gebruik
gemaakt door den boer NVierda van Cortgene,
die een geheel ander licht op do besproken
punten vallon liet en meermalen applaus ver
wierf.
In zijn repliek zocht de heer Oostcrbium
vooral zijn kracht in een qnasi-geostigen vorm
van uitdrukking, in 't brood uitmeten van
enkele vergissingen van zpn togonstander, gal'
hij soms den indruk van opzettolpk misver
staan i*f sprak hg één waarheid uit, terwijl hg
oen andere, die hem niet paste, verzweeg. Ook
hg vond nu on dan instemming bg z.gn inodo-
itanders, vooral waar hg geestig was.
Over het districts- of provinciaalbelung, lig
deze Statenverkiezing betrokken, word geen
onkel woord gesproken.
KORTE MEDEDEELINGEN
VERGADERINGEN.
Dinsdagmiddag is te Utrecht de jaarverga
dering gehouden van de Xcderl. Vei eeniging tegen
de prostitutie.
Dg voorzitter, de beer H. Picrson van Zetten,
herdacht in zgn openingswoord de overledcu
mevr. Butler, do onvermoeide strgi'stcr.
Do heer Van Munster bracht rapport uit
over de propagandacommissic.
1 Besloten werd tot do oprichting van een
nieuw maandblad De Getuigeonder hoofdre
dactie van den boer H. Pierson.
Schipper G. van St. Maartensdgk, geladen
met aardappels naar Antwerpen, is met zgn
vaartuig te Hanswoort tegen een ducdali
gevaren cn lok gewordcD, zoodat bg de haven
van Waarde is moeten binnen loopen.
De ontvangsten van den A'/nmtmuefpolder
bedroegen in 1906 f 823.15» en de uitgaven
f 990.27, zoodat do rekening een nadeelig
saldo aanwgst van f 167.11».
De begrooting voor 1907 word vastgesteld
in ontvangst en uitgaaf op f 755.08».
Het dgkgesehot bedraagt f 7.50 por H.A.
De ontvangsten van den Fu/cAenisscpolder
beliepen in 1906 f 696.29, de uitgaven f 585.92s.
Uit Zierikzee
sehrgft men ons:
I)e tentoonstelling van pluimvee en aanver
wante artikelen, door do Ver eeniging Excelsior,
word Dinsdag ter bestemder tjjd door den
beschermheer, den heer Oh. NV. Vermogs,
burgemeester, geopend.
In zgno rede herinnerde deze aan het onge
val, dat Maandag den voorzitter der Vorceni-
jing, den hoer J. C. van der Have, burgemees
ter van Oostorland, overkwam, waarby dozo
len arm brak cn daardoor nu afwozig moest
zjjn. Hulde brengende aan de werkkracht van
-lit bestuurslid, dat werkelgk de ziel der
Verconiging kon genoemd worden, sprak bg
lo hoop uit dat den beer Van der Have
spoedig borstel mocht gegeven worden. Daarna
word gewezen op den grooten vooruitgang die
te constateoren viel sedert do tentoonstelling
van 1903.
Blgkbaar is goede nota genomen van de
toen gegeven wonken omtrent veredoling en
voeding. Thans zgn zeer veel meer veredelde
inzendingen aanwezig dan in 1903. Spreker
dankte het gemeentebestuur voor den welwil-
lenden tijdelgken afstand van 't Kroanplcin on
de verleende subsidie, bracht hulde aan do
Commissie van bg stand voor haar groote werk
kracht en toewijding en evenzeer aan de jury,
die thans oen zeer moeilgke taak had.
De tentoonstelling werd daarop geopend
verklaard.
De tent, waarin de tentoonstelling is onder
gebracht, boslaat bgna de geheele lengte van
't Kraanplein en is inwendig fraai gedecoreerd.
De inzendingen geven de allerschoonste dieren
lit alle streken van ons vaderland, te aan
schouwen. Ook op 't gebied van voorworpen
ten dienste der hoeder-, duiven- en vogelteol
:s de expositio een bezoek overwaard. Zelfs
geslachte kippen uit 't Hoenderpark Princen-
hage zgn aanwezig
Op dezen eersten dag werd de tentoonstel
ling, dank zg 't gunstige werder, goed bezocht.
Uit Middelburg zgn voor hunne
inzendingen met een eereprgs bekroond mevr.
Kraamor met den 59en, voor oen inzending
Vroeburgers, en do hoer H. NVorst Jr. met den
23en en den 115cn, voor een imzending
Mecholsche hoenders (triple), hanen.
Do Commissaris der Koningin in Zeeland
maakt bekend dat op 10 Mei, omstreeks 2
uren des namiddags, in bet Zgpe, dwars van
den provincialen steiger, op ongeveer 85 M.
uit den oever, onder de gemeente B r u i-
nissc, een bonten tjalk is gezonken, ge
naamd Maria Cornelia, groot -16 scheepBton,
geladen met zand, cn gevoerd wordende door
G. den Brabec, to St. Philipsland, en dat
krachtens de artt. 1 en 2 der wet van 23 Juli
1885 (Stil. no 151), voor zooveel noodig, het
I vaartuig en de lading na heden van Rijkswege
zullen worden opgoruimd.
