bijvoegsel
letteren "en kunst.
I Barge-
8.45
845
8.45
ikusi
3—
8.—
8.—
3.-
3—
Donderdag 18 April 1907, no. 91.
Middelburg, 17 April.
EX191ÊN LAGER ONDERWIJS
(ART. 66a.)
Men lohrgft ons
Bekend is 't dat het meereideel der onder
wijzeressen ei oiderwgzera voortkomt uit den
niet-gegoeden «tand, een stand voor wien elke
rgksdaalder de volle waarde heeft. Daarom
weneoh ik op het volgende te wgzen.
Het examen art. 56a beitaat uit een sohrif-
tol|jk en een mondoling gedeelte, die beide
voor Zeelnnd n.l. in do hoofdstad derpro-
vinoie worden afgenomen.
Nu komt het voor, door de eigenaardige
verbrokkeling van Zeeland, dat verioheidene
candidate!, om aan het o h r i f t e 1 g k ge
deelte te kunnen deelnemen, reeds den dag te
voren naar Middelburg moeten vertrekken en
eerst den dag daarna weer naar huis kunnen
gaan, hetgeen de noodzakelijkheid meebrengt
van twee naohten in de examen-itad te moeten
logeeren. Dit ie n.l. het gevnl met de oandi-
daten uit Sobouwen—Duiveland en O. Z
Vlaanderen.
Die uitgaaf nu ware gemakkelijk te vermjjden,
wanneer bepaald kon worden, dat het
ohriftelgk gedeelte van het examen af
genomen zou worden in de hooidplaati van
het arrondissement, onder toezicht van den
arrondifiementi'Eohoolopzioncr. Het mondeling
gedeelte zou dan natuurlijk moeten plants
hebben te Middelburg, omdat daarin do ge
heele examen-oommissie (art 575) reoht van
meespreken heeft.
De wet op het L. O. verzet zioh daartegen
niet, want art. 58 zegt: >De bepaliig der
plaats gesohiedt door Onzen Minister, die met
de uitvoering dezer wet is belast."
Bedenkt men, dat vele ouders van aanstaande
onderw&zers en onderwijzeressen, gedurende
«enige j .ren >krom" hebben moeten leggen
ten behoeve hunner kinderen, dan zal eent
poging om de uitgaven ten deze tot het hoog-
noodige te beperken, seker niet botweg worden
afgewezen.
De oommissie, nu te Middelburg vergaderd,
vindt in dit sohrfiven allicht aanleiding om
er den Minister van Binnenl. Zaken mee in
kennis te stellen.
Met eenigo welwillendheid va* dien Minister
zou voor het examen art. 575 kunnen bepaald
worden, dat het schrif telgk deel van dat examen
plaats had in de hoofdplaats van het district
onder toesioht van den distriots-sohoolopsiener.
Voor een lokaal zal ieder gemeentebestuur
- lioht een z{jner sohoolloknlen willen besohik
baar stellen.
DB PROVINCIALE STATEN-
VERKIEZINGEN.
De S. D. A. P. zal bg die verkiezingen eigen
oandidaten stellen.
Het Volk merkt op dat de eooialiaten
geen belang bg hebben, in den burgerleken
ooalitieBtrjjd als reddingsbrigade te worden
ingedeeld bg een der twee strgdende legers.
Zjj zullen, waar zjj maar kunnen, haar eigen
oandidaten stellei, in de eerste plaats om de
vertegenwoordigers van den arbeid te doen
doordringen in de Prov. Staten zelt.
Dit belang staat bg deze verkiezingen voor
op. »In de tweede plaats, zoo sohrgft het blad,
als de prïnoipieele strgd is uitgevoohten, komt
de vraag, wat wg kunnen doen om de demo
oratie in het burgerlgk kamp te versterken.
Dat is een quaestie van herstemmiagsbeleid,
door het congres aan het partijbestuur overge
laten, en waarover vóór de herstemmingen geen
vruohtbaar debat kan worden gevoerd. Hoofd
zaak is, dat wg, zooveel in onze maoht staat,
zelfstandig, los van alle banden, de eisohen der
arbeidersklasse verdedigen, ook bg den strgd
de provinoie-besturen. Dit is ook het
beste middel, om te waarborgen, dat, wanneer
de Prov. Staten optreden als verkiezingslichaam
voor de Eerste Ksmer, de keuze zooveel moge-
lgk uitvalt in demooratisohe richting."
ARBEIDSCONTRACT.
Het verbondsbestuur van het Nederlandgoh
Werkliedenverbond Patrimonium heeft de vol
gende motie aangenomen
Het verbondsbestuur van het Nederlandaoh
Werkliedenverbond Patrimonium,
overwegende de groote beteekenis eener
wettelijke regeling van het Arbeidioontraot
voor de Nederlaadiche arbeiders;
overwegende de belangrgke verbeteringen ia
de rechtsverhoudingen der arbeiders en pa
troons, welke in het aanhangig wetsontwerp
omtrent deze aangelegenheid wordt geboden
besluit der Eerste Kamer der Staton-Gene-
raal eerbiedig en dringend te verzoeken het
wetsontwerp op het Arbeidscontract aan te
nemen."
Een' belangrijke archief
inventaris.
Op het voor vele buitenstaanders dorre
veld van het arohieiwezen heersoht tegen
woordig ia vele opiïohten een opgewekt leven,
ook hier in Middelburg.
Nog niet lang geleden gat de gemeente haar
Inventaris van de rechterlijke nrohieven in het
lioht, en reeds ligt weder een nieuwe inven
taris voor ons, niet door rgk of gemeente,
maar door een partiouliere instelling uitge-
geven.
De Inventaris van de Archieven, berustende
onder het bestuur der Godshuizen te Mid de Iburg
Oude Archieven, 1343-1812, bewerkt door 0.
de Waard, verdient inderdaad in meer dan
één opzioht onze bgzondere opmerkzaamheid.
Het ïb, voor zoover we weten, voor de eerste
maal, dat in ons land een bestuur van Gods
huizen zulk een uitvoerigea inventaris van
ijjn nrohieven in het lioht liet versohgnen;
op zioh zelf al een neer loffelijk streven,
Maar wat zou het nog baten, wanneer de
inhoud van die nrohieven van weinig belang
was? Van de stukken, berustende onder het
bestnurvan de godshuizen te Middelburg, kan
dit zeker geenszins gelden. Niet alleen iB het
aantal enorm groot de inventaris telt niet
minder dan 2115 nummers, en het boekdeel
omvat meer dan 500 bladzgden ook de
waarde van het aan den dag gebraohte is
TfVBEDB KAJ1EB.
Door de Kamer is Diaedag besloten na.
de disousiie over de regeeringsmededeeliigen
in de afdeeliagen te onderzoeken vereohillende
ontwerpen, o. a. betrekkelgk de Oosterdokaluis.
De voorzitter verklaarde voornemens tezjja
een oommisBie van voorbereiding van 12 leden
te benoemen omtrent de landbouwverzekering,
ziekteverzekering en de wijziging der onge
vallenwet.
De heer Sohokking bepleitte Bpoedige be
handeling van het ontwerp tot onderzoek van
het vaderschap en de heer Duymear van Twist
van het vissoherfi- ontwerp
BENOEMINGEN, enz.
Bjj kon. besluit:
is, onder to°kenning van pensioen, een eervol
ontslag uit den militairen dienst verleend, op
hunne aanvrage, aan den kol. op non-aotiv.
J. P. van den Hoff, van het wapen der inf.
aan den luit-kol. F. J. G. ten Raa, van het
10s; aan de kapB L. A. de Jong van Lier, van
het 7e, G. F. J. de Thouars, van het 8e, en
J. Rogier, van het 6 e reg. inf verder aan de
luit.-kols A. W. Pitlo en E. van Rgasen, reap,
van het 2e en van het 3a reg. inf, zoomode
aan den kap.-kwartierm J. M. van Baak, van
het 4 a reg. inf.
is de eerste-luit. G. van Olden, van het reg.
gren. en jagers, op non-aotiv. gestold
is de bjj de reconvalescenten-af dealing der
koloniale reserve geplaatste off van gez. Ie
kl. van het leger in N -I. dr A. H. van der
Weerd, op z{jn verzoek, ter zake van een
liohaamBgebrek, niet in en door den dienBt
ontstaan, eervol uit den mil. dienst ontslagen,
met toekenning van pensioen;
is de O.-I. hoofdambten, met verlof L. J. O
van Es, hoofdingenieur 2e kl. b]j den wnter-
ataat en 's lands burger'gke openb. werken
in N.-I. d la suite, op zjja verzoek, eervol uit
's lands dienst ontslagen;
is benoemd tot diBtriot-inspect. der spoor
wegdiensten R. Le Poole o. i. te Rotterdam.
De kap. f/z P. 8 R. Wolterbeek, command,
van Hr Ms wachtschip te Willemsoord, wordt
met 24 dezer, den datum waarop hg dat bevel
zal neerleggen, op non-aotiv. gesteld.
KERKNIEUWS.
Dinsdag vierde IJzendjjke het40jarig
jubelfeest van den algemeen geaohten deken
P. Verhoeven. Nadat 's morgens eoae pleohtige
mis wat opgedragen ia de fraaie versierde
kerk, zong de jeugd van de openbare en bg
zondere school den jubilaris eene cantate toe.
's Middags voerden de jeugdige zangers en
zangeressen voor den jubilaris en anderen,
o. a. hunne ouders, aardige tooneelstukjes op
in de zustersohool, terwgl 's avonds het muziek
gezelschap den heer Verhoeven eene serenade
bracht.
Een en ander braoht, vooral des avonds,
heel wat volk op de been in de mot groen en
lampions versieide Btraat der pastorie.
Van vele huizen wapperde de vlag.
daarmede volkomen in evenredigheid, en door
dezen inventaris kam weder overtuigend blgken,
welk groot nut de regeling van archieven,
vooral op zulk een voortreflelgke wgze
als hier geschied is, voor het historisch
onderzoek heeft.
la het bgzonder het arohiol vsn het Gast
huis, welks bestaan in 1323 reeds kauworden
vastgesteld (zie blz. 2 vlg) en waarvan het
oudste stuk dagteekent van 1343, biedt den
historious een bgzonder rgke bron, m. n. voor
Middeleeuwsohe studiën.
De 633 nummers tellende regentenlgst, waar
in in het kort de inhoud van alle van vóór
het jaar 1574 dagteekenende oorkonden is
weergegeven kan hieivan getuigen. Behalve
een groot aantal traniportbrieven van aan het
Gasthuis behoorend land, die ook nu nog
■oo ten minste de sohnkel niet ontbreekt, wat
helaas maar al te ,vaak het geval is in
reohte van dienst kunnen zgn, komen hier
ook nog nllerlei stukken voor, die men er in
't geheel niet aou verwnohtenstukkon van in
het Gasthuis overleden personen, wier nala
tenschappen reohtens daar moesten blgven
berusten. We vinden hieronder testamenten
huwelgkiche voorwaarden, enkele allermerk
waardigste vonnissen van provisor en deken
van Waloheren, die zeker voor de bestudee-
ring vai de geestelgke reohtspraak van groot
belang zullen zgn; nbsolutiebrieven vnn dat
zelfde ooilege, aflaatbrieven waarvan een,
uit 1481 (tie Reg. no 327), gedrukt, merkwaar
dig dus ook als incunabel enz, enz.
RECHTSZAKEN.
la de DinBdag to UtreoKt gehouden
openbare tereohlzitting van den Centralen Raad
van Beroep (ongevallenverzekering) had de
uitspraak plaats in het hooger beroep van de
Rgksverzekeringsbank tegen de uitspraak van
den Rtad van Beroep te Middelburg, waarbg,
met vernietiging eeier beslissing van de Bank,
de onderneming van J. F. B. te Middel
burg, waarin wordt uitgeoefend het bedigf
van boratelhoutmaker met krachtwerktuig is
ingedeeld in gevaronklasse XI met toewgzing
van gevarenpercontage 48. De Centrale Raad
vernietigde de uitspraak, behalve voor zoover
daarbg is vernietigd de beslissing der Bank,
deelde do onderneming van gedaagde in in
gevaronklasse IV met toewijting van gevaren-
peroentage 8 wegens de uitoefening der be-
drjjven van a vervaardigen van wagensmeer
zonder kraohtwerktuig, 5 vervaardigen van
bezemB, boenders, borstels, kwnsten ofpenseelcn,
het vervaardigen van borstelhout daaroader
niet begrepen, en de onderneming waarin wordt
uitgeoefend het bedrjjf van boratelhoutmaker
mot kraohtwerktuig in klasse XI, gevaren-
peroentage 44.
Voor de arr. reohtbank te Hertogen-
boseh is Dinsdag behandeld de moordzaak
tegen P. V, 54 jaar oud, geboren en wonende
te Mill, verdacht den 28 Jan. j 1. den veld-
waohter JohanncB Maas vermoord te hebben.
Tegen V. werd een gevangenisstraf geëiecht
a* 2 jaar en 6 maanden.
De verdediger pleitte oen liohtere stmt, waar
m*g worden aangenomen dat beklaagde zioh,'
tg hst dan ook in overdreven zin, slechts heeft
verweerd tegen een aanval van den verslagene-
In de Wereldbibl-'otheek is nu verschenen
als een dubbel nummer De Wildernis 3an Upton
Sinolair, een Hollandiohe bewerking van het
zoo veel besproken werk The Jungle over
Amerikaansohe arbeiders- en fabriekstoestanden
speciaal in do vleesohfabrieken vai Chiosgo
Da vertaling is van mevr. Mondeis-Stokvis
heer F M. Wibact heeft er een korte inlei
ding voor gesohreven.
Voorts versohenen er in die Bibliotheek een
herdruk vnn Wrakke Levens, de mooie schetsen
van ongelukkige teringlgders, door G. van
Hulzen, en Johanneskind, een bundel gediohtei
van J. Rcddingius.
Over de de uitvoering Dinsdagavond
Rotterdam door de vereeniging Gemergd koot
van Lenore, Barger's bekende ballade, geoom-
poneerd door O Ito Lies, schrijft S. Z. in 'Het
Hdbl, dat er veel belangstelling voor wbb.
E? waren zelfs eenige Goesenaars voor over
gekomen, die de eerste uitvoering van het werk
van hun stadgenoot wilden bgwonen, do eerste
uitvoering namelgk in ons land.
Lies, direoteur van de Toonkunat-afdeeling
Goes, was er ook, 6n werd gesohuldigd, en was
voldaan. Bg sprak na afloop zelfs openlgk zgn
dank uit aan het koor, dat onder leiding van
Georg Rgken, en met medewerking van een
drietal Bolisten (mej. Vsn Linden v. d. Heuvell,
mevr. Hendrikse, den heer Orelio) en het
Utreohtaoh orkest, zioh van zgn moeilgke tank
zeer kranig gekweten heeft.
Die belangstelling verdient de oompositie.
Lies heeit de ballade, die reeds meiig compo
nist van vroeger en later tgd tot den arbeid
prikkelde, op belangwekkende wgze in tonen
gezet voor groot gemengd koor (dat de verha
lende rol heeft) en klein koor (der geesten),
verder vol orkeBt, dat van begin tot ei:
karakteriseerend optreedt. Er zgn bedenkingen
maken, maar veel te loven is er tevens in
deze Lenore.
Zoo iets kan ook gezegd van de uitvoering.
De muzikale voislaggever der N. R. Crl
sohrgtt 0. a.
Hier nu hebben we een Zenore-muziek van
n modern kunstenaar, die met vruoht gebraik
gemaakt heeft van de hedendaageche orkest
middelen. Bekken, triangel, klokkenspel, tam
tam, xylopho», dat alles wordt gebruikt om de
effecten spookachtig en dus in, overeenstemming
met den tekst te maken.
Lies heeit kernachtig motieven ontleend aan
in oud volks- on soldatenlied
SteV ich in finetrer Milter nacht
Ook de wording van het Gasthuis, zooals
die in de uitvoerige inleiding, mede met ge
bruikmaking van in andere arohieven bewaarde
oude stukken, is uiteengezet, is zeer opmer
kelijk. Aanvankelijk een Gasthuis in den
eigenljjken tjn van het woord voor »gaBten",
d. doortrekkende vreemdelingen, een soort
van passantenhuis, waar zells in de 16e eeuw
in 't bijzonder in de kamer, »de viencare'
genoemd, ook bedelaars en misdadigers werden
opgenomen na het plaooaat van 1531 is
men deze personen streng gaan weren is
het eerst later uitsluitend aan zgn nieuwe
bestemming van ziekenhuis gaan beantwoorden,
toch altijd eohter zoo, dat de kostelooze ver
pleging van vreemdelingen niet werd prgs-
gegeven. Nog opmerkelijker ia het feit, dat
het geatioht gedurende de 15e en de eerste
jaren van de 16e eeuw nog veelvuldig als
provenierihuii heeit dienst gedaan, verklaar
baar eohter, wanneer we lezen, dat deze pro
veniers meestal tot de gilden behoorden, onder
wier bestuur het gesticht gedurende dezen
zeliden tgd goBtaan heeft. Kwam tooh vóór
ciroa 1425 en na 1528 het bestuur over het
gasthuis aan de stad toe, gedurende deze
tusschenperiode ging het toezioht op het ge
atioht over op het >St. Barb ara-gilde", dat
zioh in 1492 met het O. L. Yrouwe-gilde ver-
eenigde tot het gilde »Onser Liever Vrouwen,
gheheten helpt ende besoarmpt ons Marin van
der quale ende van alle tribulatiën".
De gildentjjd was voor ons Gasthuis een
zeer voorspoedige. De oorkonden uit de jaren
■So eintam auf der etUlen Wacht.
Die motieven zgn met groote bekwaamheid
bewerkt en, waar noodig, gecombineerd; hoe
men instrumenteeren moet, dat weet de com
ponist drommels goed, en zoodoende is deze
Lenore Bal'ade een opus, dat duidelgk aantoont
dat Lies de oompositorischo techniek geheel
en al meester is. Intussohen, niet alleen als
handwerk is Lenore verdienstelgk. Heel dik-
wgls heeit de componist de stemming van het
gedicht zeer zuiver weergageven, en nu denken
g voorzl aan het tweede doel Wiihe'm's
Ankunft, waar de koormasaa gelukkig gecom
bineerd wordt met de solostem en ondorsteund
door een inderdaad karakteristieke orkestbe
geleiding. Ook het Zweigesprtich van Lenore
met haar moeder bovat mooie dingen en
voortdurend openbaart zioh een afkeer van het
alledaagsohestellig ii Lies 'n ernstig werker
en een die niet gauw met e<gen werk tevro
m is.
Over de uitvoering is deze recensent niet te
best te spreken.
Prof. dr A. G. van Hamel, van wiens
overigden in ons vorig nommer melding is
gemaakt, werd 17 Januari 1842 te Haarlem
geboreu. Aan de Groningeohe hoogesohool pro
moveerde bg in 1879 tot doctor in do godge
leerdheid op proofsohriftProeve eener citiek
'e leer der Goddelijke Voorzienigheid. Aohter-
eenvolgeas was hg predikant bg do Waalsche
gemeente te Leeuwarden en te Rotterdam. Id
nam hg ontslag als predikant, ging hg
naar de Lcole des Hcutes Etudes te Pargs, waar
Paul Meyer en Gaston Paria zgn leer
meesters waren, en vervolgens te Berlgn sta-
deeren; in 1885 werd hg i ived>p!omé de CEcole
des H. E. te Pargs, nadat hg 29 Sept. 1884
te Groningen het hoogleoraarsambt in de Fran
sohe taal- 01 letterkunde en de beginselen der
Romzastohe pbilologie had aanvaard, waartoe
bg in Mei te voren was benoemd.
Tal van letterkundige bgdragen versohenen
van zgso band, o.a. in De Gids, in Mannen van
beteekenis enz.
;eedo was de overledene, een zeer kundig
en gverig man, president van alle examen
oommissies voor de Franiohe taal hier te
lande en ook tal van jaren lid en voorzitter
van het hoofdbestuur van het Nedir'.andtch Too
neelverbond.
Men herinnert zioh wellioht dat hg indertgd
president Kruger tot tolk diende, toen deze
door Frankrgk reisde.
Innemend, zeer hoffelgk ia den omgang, nam
hg dadelgk allen in, die met hem in aaurakiDg
kwamen. Bg was ridder in de orde van de
Ned. Leeuw, ridder van het Legioen van Eer
en O/ffcier de VInstruction publique.
Kort goledon had hg tegen 1 Mei zgn ont
slag als professor genomen om zioh in Frank
rgk geheel te wgden aan zgne weteaBohappe
lgk studies.
Zgn tweelingbroeder, prof. G. A. van Hamel,
is hoogleeraar ia het strafrecht aan de univer
siteit te Amsterdam.
Willem Mengelberg zal do hem te Frank
fort aangeboden vaste positie niet aannemer.
Wel heeft hg asn het bestuur te Frankfort
gesohreven, dat hg bereidwsb twaalfoonoorten
te komen dirigeeren, waartoe het bestuur vsn
het Concertgebouw hem vergunning zou ver
kenen. Hg blgtt dus in elk geval als vast
dirigent te Amsterdam.
Hot is nu maat de vraag of men te Frank
fort hiermede genoegen zal nemen. De asnbie-
diag was voor 22 oonoerton, en als vast diri
gent.
Hot Londensohe tooneelgezeleohap van
Tree, dat nu Shakespeare-voorstellingen geeft
in Berlge, ondervindt dat de Duitachers even
goed Shakespeare kennei, en er misschien nog
meer over geschreven hebben dan de Engel-
oohen. Ia ieder geval is het opmerkelgk dat
bg verscheidene stukken de Duitsohe critici
zich in het geheel niet met de Engeleohe
speelwgze kannen vereenigen. Ze vinden bg
dat van Twe'.Jlh Night Driekoningenee»
ciicuspantomiino wordt gemaakt, een combina
tie van sentimentaliteit on groffe klucht.
om 1500 kunnon er van getuigensoo de
pauselgke bul van het jaar 1492 (R g. nrs.
350 en 351), die aan niet minder dan 150 leden
van het in het Gasthuis gevestigde gilde sfkat
van zonden geelt; zoo wordt verder in 1493 en
1494 een nieuwe kapel gebouwd, later de z.
Nederkerk, aldus genoemd in tegeistellisg met
reeds in 1396 in de Stadsrekeningen van
Middelburg genoemde Opperkerk. Laats'ge-
noemïe is in 1867 afgebroken, de Nederkerk
daarentegen bestaat nog steeds onder don naam
van Gtethuiskerk, en is sedert 1845 in gebruik
ig de Gereformeerde Gemeente A. Merkwaar
dig zgn overigens de lotgevallen van deze kerk
die blgkbaar al spoedig overbodig is gebleken
althans ia de jaren 1558 vlg. is zo varbnurd
tot bergitg van koopmansgoederen; 1568-1571
was se in gebraik bg de abdg na den brand in
de Voorkerk vnn de Abdg op 24 Januari 1568, en
in het jaar 1589 hebben »wetb. en raed baar
aanvoert om daerinne predioatie te doen." In
den tgd, dat de «merohant adventurers" bier
hunne tenten hadden opgeslagen, tot 1621 toe,
is er steeds Eageltohe kerk in gebonden,
terwgl eindelijk gedurende de jaren 1799—1845
de katholieken haar voor hun eeredienst ge
bruikten.
Het verhuren van de kerk in 1558 wgst al
dadelgk op minderen bloei van het Gasthuis.
Er was dan ook na 1528, na welk jaar we
'niets meer van de eert gds zoo bloeiende gilden
Zie ook C. te Lintum, De Merchant Ad
venturers in de Nederlanden, blz. 60.
ONDERWIJS.
Akte examens in Zeeland.
Dinsdag werden geëxamineerd 8 manie-
lgke oandidaten.
Hiervan Blaagden de heeren: J. C deMeger,
de Vos, J. de Brugn, P. H. vanOrerbeeke,
W. Timen, K. Spruit, D. M. Emeis en J.
Ruisaard, allen te Middelburg.
Dit is reeds medegedeeld in do tweede editie
»n ons vorig nommer.
Bg kon. beslait;
is benoemd tot gewoon hoogleerasr in de
faoulteit der letteren en wgsbegegeerto aan de
Bgksaniveri. te Utreoht, om onderwgs te geven
*n de aesthetiok en de kunstgeschiedenis, dr W.
Vogelsang, ondor-direot. van het Nederl.-
mu'eum van geschiedenis en kunst en privaat-
dooent aan de Gemeentel. Univers. te Amster
dam, en benoemd tot lid der oommissie van
toezioht, bsdosld ia art. 201 der Hooger-
o»derwgswet, dr J. D. van der Waalt, hoog
leeraar aan die Uaivereiteit
is tot lid der Rgksoommissie voor graadme
ting en waterpasBing benoemd dr J.C. Kapteya,
hoogleeraar in de sterrenkunde aan de Rgks-
Uuiversiteit te Groningen.
Benoomd tot asa. voor de oor-, neus en keel -
heelkunde aan de Rgks-Univeraiteit te Leiden»
buiten bezwaar van 'e Rgka sohatkist, C. J. A.
van Iterson.
D. Tol ia gesteld ter besohikking van den
gouv.-gen. van N.-I. om te worden benoomd
tot onderwgrer derde kl. bg bet openb. Euro-
pcetch L. O. daar te lande.
Met 1 September 1907 zal aan de R. H. B. S.
te Wagoningon te vervullen zgn de betrekking
an leeraar ia de natuurkunde on de cosmo-
graphie.
Het getal wekelgks te gev-n lesuron bedraagt
voor natuurkunde 9, voor cosmographie 2. Voor
verdere i»lichti«gea zie met Stcrt no 89.
LANDBOUW.
Een wedatrgd in het eierleg-
gen. Een Engeleche boenderfokvereeiigisg
heeft voor eonigen tgd een grooten wtdrirgd
m het eierleggen gehouden, waarvan de resul
taten zeer interessant zgn. De wedatrgd duurde
zestien waken. Een gouden medaille was be
stemd voor dien hoenderstal, waar in 15 wekei
meer dan 240 eieren werden geproduooerd- Dit
resultaat werd eohter niet bereiktde Buff-
Orpiegtons braohten het tot 230. Gemiddeld
werden 156 eieren gelegd, (tegen 150 en 140
in de beide vorige jare*). Vgf siallen kregen
een zilveren medaille, daav er meer dan 210
wa»en gelogd. Het weder was voor de
kippen, die vrg rondliepen, niet gunstigde
grond was hoog met sneeuw bedekt. Niet
tegenstaande dat hadden deze dieren een goede
gezondheid, terwgl de opgesloten kippen veel
de koude hadden telglen. Da kippen, die
zich in de frisohe lucht konden bewegen, over
troffen haar opgesloten beroepszusters ver in
het eierleggon.
ïsïscrüii'tnöa inrichter
Hot sesde nommer is verschenen van het
tgdsohriib Tuberculose, uitgegeven door het
beBtuur van het Nederlandsoh centraal oomitó
tot bestrgding der tuberoulose.
Het bevat 0. a. een opstel van dr. B H.
Vos, geneesheer-direoteur van het Bantaorium
to Hellendoorn, over: Ariieid als hulpmiddel
bg de behandeling der long-tuberouloie.
De Nederlandsche Bo id van Jongelingever-
lenigingen op Ger. gronddag houdt 9 Mei,
QnmelsvaartBdag, zgn jaarvergadering te Leeu
warden.
Als spreker zal 0. a. optreden dr L. H.
Wagenaar van Middelburg, over »Wie
Miohiel de Ruyter was en wat bg ons te zeg
gen heeft."
Bond telt thans bgna 500 aangesloten
vereenigingen met circa 10 000 leden.
In een vergadorieg der stakers bg do
firma Vriesendorp te Dordreoht is besloten,
met sleohts 8 stemmen tegev, den strgd voort
te zotten. Deze stemming geschiedde tohrifte-
Igk. De aoht tegenb<emmers stemden eohter
niet tegen omdat zg bg de firma Vriesendorp
werk wilden vrsgen. Door dea Dordrechtsohen
Bestuurdersbond is een verzoeksohift gericht
hoorsB, ee» gd van veiva1 gevolgd, en de
roebelen hidden den toestand zeker nie'beter
gemaakt. Maar in het begin van de 17de
eeuw kwam er uitkomst; in 1605 tooh gewerd
stichting een vorstelgke sohcnkiag van Jan
Maten®, die het Gasthuis er weder g-heel
bovenop braoht.
Daar dese nalatenschap was gelegVee d
onder de uitdrukkelgko voorwaarde, dat z
steeds afzonderlijk moest wo den beheerd,
vormen de stukken, betrekking hebbende op
die erfenis, een aizsnderlgke afdeling.
Van eenigszins anderen aard ijjn de beide
aau den inventa-is toegevoegde appendices
lode stukken betrt ff end 0 de kleine Arm- chool,
2o de stukke*, naga'afen door Laurens
Udemans.
De kleine Armschool werd door de regenten
e tarnen met diakenen beheerd, en de stukken
ran Laurens Udemans moesten hier blgven
berusten als een soort van familie-srohief, in
Interen tgd door diens nazatoi aan het Gast
huis vermaakt.
erkwaardigerwgte bevindt zioh onder deze
stukken ook een geheele serie kerkelgke roke-
aiugen over de jaTen 1668—1690 die zeker
een even gewenschte als onverwaohte aanvul
ling vormen op d9, in het gemeente-arohicf
bewaarde kerkelgke rekeningen, door den beer
Kesteloo in het Arohief van het Zeeuwsch Ge
nootschap der Wetentchappen VIII, 4 ten deels
gepubliceerd.
Men ziet hethet arohiei van het Gasthuis
edt allerlei vorzassingen die gemnkkelgk
