MIDDELBIRGSCHE COURANT Dinsdag 9 April. Uit Stad en Provincie. 83 ISO* Juriui. 1907. 'Döiö courant vetsohijnt dagelgke, mot uitsondering Tan Zon- en Feestdagen, Prgs por kwartaal, soowel voor Middelburg als roor alle plaatsen in Nederland franco pp. 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Therm, alhier ea tel. weerberioht yam het K. N. Met. Intit. te De Bilt. 8 April 8 n. ra 46 gr., 12 u. 48 gr., av. 4 u. 47 gr. F.—H o o g s t e osronntaad 768 8 te Haparanda; laagste 748 6 te Stornoway V er w a o h t i n g tot den avoad yan 9 April: meest matige Z.W. tot W. wind, meest zwaar bewolkte luoht, regenbnien en dezelfde temperatuur. AdTertontita! 20 cent por regel. lij abonnement reel lager, fteboorte-, ittd- aa alle andoro familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; alke regel meet 20 cent. Reelamas 10 eent por regeL Grooto letters naar de plaats, die sg innemen. Tot de plaatsing yan adyertentiSn en reolames, niet afkomstig uit Zeeland, betredende Handel, Ngverheid en Geldwezen, is gereohtigd het Algtmsss AdtirfaitlcBartBa A. Dm LA KAB Aa., N.S. feerbugaal 260, Amsterdam. Bij deze courant behoort een bijroegsel. Do opgaaf van den spoordienst komt in dit nommer voor op de gebruikelijke plaats. 3 Middelburg 8 April. Sprokkelingen. Nog ileohts een week en dan wordt de ter men gesloten waarop men bg het gemeente bestuur, o76reenkomstig art. 29 der kieswet, Terbetering kan vragen van de vooiloopig vastgestelde kiezerslijsten op grond dat men self of een ander, in str^'d met de wet, daarop voorkomt, niet voorkomt of niet behoorlgk voorkomt. Allen denken daarom 1 Aoht dagen zgn spoedig om. Ei vooral in kleine gemeenten is die con ti Ole wel eenB noodig. Maar ook in grootere is sg gewenscht. In vorband met de oplossing der Minister!- eele oriBÏS maakt Rudo'.ph de sohrfiver der „Brieven uit de Hofstad" in de Arnh. Crt. de volgende opmerking: »De Tweede Kamer komt nu weer spoedig bgeen maar dat zg in de paar maanden, die haar vóór de zomervacantie nog resten, veel zal tot stand brengen, is buitengesloten. Van de sooiale wetten, die in 1906 komen moesten, van de belastinghervorming, die in verband met eerstgenoemde urgent is, durft op dit oogenblik eigenlgk niemand zioh illusies ma ken. Missohien maakt het orisis-getob de kans wat beter voor aanneming van het Arbeids- oontraot door de Eerste Kamer, omdat men vermoedt, dat deze na pas don Minister Staal te hebben ten val gebraoht niet nog maals een slachtoffer zal durven maken. Nu, zelfs dai nog is 't een erg mager resultaat, waarmee men ons zal afschepen. Ei of, nu ridder Van Rappard de nieuwe Minister is, de militaire kwestie niet spoedig «P. dreigende wgze herleven zal? Natuurlgk, en zeker niet in vriendelgker toon dan onder 't beheer van sgn voorganger. Werkzaam en kundig is genoemde titularis zeker, maar de opgewekte wgze van debatteeren, met joviale opmerkingen en eenige kwinkslagen gekruid, die naar Staal gaarne deed luisteren, is van sgn opvolger niet te verwachten. Men moet geen plooibaarheid verlangen, dit behoeft ook niet, maar wel is 't waardevol als een bewinds man den indruk van opgeruimdheid en goed humeur wekt. Hierop valt voor do toekomst weinig te rekenen, veeleer op iets droogs en hoekigs, dat afstootend werkt." Dezelfde sohrgver en ook andoren makon aanmerking op de kalmte, de onverschilligheid van ons volk tgdens de orisis. •Waar ter wereld, zoo roopt Rudolph uit, is een Kabinetorisia van ongeveer twee maanden mogelgk, waarbg het groote publiek nagenoeg onverschillig blgft, gelgk in Nederland Er is werkeljjk iets verbazingwekkends in." Nu vragen wg op onze beurtwat ter wereld had men tooh van het volk verwacht? Aan eene oplossing der orisis kon het niets toe of at doen. Geschreven is er genoeg in de bladen en aai Generaal Staal zgn tal van blgken van sympathie gegeven. En dat is ook het eenige wat gesohieden kon. Stelmen had openbare vergaderiagei ge houden, moties aaigenomen, welk nut had dit alles kunnen hebben Het had de oplossing geen moment vervroegd. De Koniagin zag zioh, tengevolge van het onverantwoordelijk besluit der olerioale oa oonsorvatieve hoeren in de Eerste Kamer, voor een zeer moeiljjk vruagBtuk geplaatst, dat alleen opgelost, kon wordea langs den gewonen, door haar ingeslagen weg. Invloed van anderen, van het volk was dus onnoodig en ongewenioht. Het eenige wat ons volk kan doen, iB in Juni sgn ergernis en zfino verontwaardiging uitspreken over hen die deze langdurige orisia hebben veroorzaakt. En dat het dit doen zal op duidelijke en flinke wgze, hopen en verwachten wg. »N*uwelgk8 is de orisia opgelost, of het ge stook va» dr Knyper in Da Standaard begint] vua voor af aaszoo merkt Bet Vaderland op. Een week geleden, toen de oplossing nog niet gevonden was en het gevaar nog altgd dreigde, dat do reohterzgde zelf de stuk ge worpen ruiten zou moeten inzetten, waren bet aanmoedigende opwekkingen om aan te blgven, vergoelgkende verzekeringen, dat de fout, in dien er eene door het Kabinet begaan was, liohtelgk over te stappen zou zgn, goedmoedige verklaringen, dat het zoo kwaad niet bedoeld was. Thans, nu het onweer niet meer dreigt, wordt de welwillende ptre noble weer een sar rende straatjongen, die de bewoners van het regeeringEhuis najouwt, dat zg getransigeerd hebben met hun beginselen, dat zg onvoor- ziohtig en onrechtvaardig een orisis in het leven hebben geroepen, en dat, lekker I niet hg, maar sg de ruiten, die hg bad ingegooid, hebben moeten betalen. Hoo klein is tooh deze als groot vereerde man." Ea hoe onwaardig voor iemand die zioh Christen Staatsman durft noemen; voegen wg erbg. Dezer dagen ontvingen zoo sohrgft men ons de gemeentebesturen mandaten wegoas het bestellen van kostelooze telegrammen over het tweede halfjaar 1906. Deze uitkeering ge- sohiedt twee malen per jaar. In den regel bedraagt de vergoeding meer dan i 10 per half jaar, zoodat twee keer versohnldigd ia voor gezegelde mandaten t 0.22s. De gexnoente» boeken de uitkeering in ontvangst en stellen de vergoeding betaalbaar aan den besteller der telegrammen bg een gezegeld bevelsohrift over elk halfjaar. "Vier keeren heeft de gemeento dus t 0.22s voor zegelkoBten te botalen zonder eenig voor deel te genieten en het Rgk trekt wegens zegelbelasting van ongeveer 1100 gemeonten f 0.90 plus minus f 990. BENOEMINGEN, mz. Bg kon. beBluit: is aan den luit. t/c 2de kl. bg de kon. marine-reserve D. J. Visser, op zgn verzoek eervol ontslag verleend uit den dienst bg die reserve is den ofi. van gez. 2de kl. op non-aotiv.C. J. B. Fiokóe, van hel pers. van den geneesk. dienst der landmaoht, op het door hem gedaan verzoek, een eervol ontBlag uit den militairen dienst verleend en ïb hg benoemd tot reserve- off. van gez. 2de kl. bg de landmaoht. TWEEDE HAMER. Afschaffing der tienden. De Kegeering heeft alsnog een wgziging aangebraoht in het wetsontwerp betreffende de afschaffing der tienden. Die wgziging strekt uitdrukkelijk te bepalen, wat geschieden moet met de sobadolooastel- ling, die den Staat, als eigenaar van het ge wone Stsa'edomein, ui' hoofde van de ophef fing, der daartoe bohoorende tiendrechten, kxaohtens art. 3 toekomt. De Regeering stelt voor dese sobadeloosrtelling toe te voegen aan het Fonds voor Koopprgzen van Domeinen, waaronder thans de afkoopprgsen van tiend rechten behoorende tot het gewone Staatsdo mein, worden geboekt. Onze lezers, vooral zg die de vrgtinnige richting sgn toegedaan, wgzen wg op het belangrgk en uitvoerig verslag van de alge- meene vergadering, Zaterdag en Zoadag te Zaandam door den Vryzinnig Democratischen Bond gehouden. Het verdient hunne bgzondere aandaoht. De gemeentebesturen zgn door Gedepu teerde Staten uitgenoodigd de gemeentoruden te hooren over eene verhooging dor jaarwed' don van de burgemeesters, Beoretarissen en ontvangers boven het minimum der klutsen waarin de gemeenten zgn verdeeld dooh bin nen het maximum der klassen. De klassen voor burgemeester en seoretaris sgn naar het zielental der gemeenten geregeld als volgt: la kl. beneden 500 zislen f 250 tot t 300 2e van 500 tot 800 z. f 800 tot f 4003e 80f tot 1200 z. f 400 tot f 5504e 1200 tot 200 z. f 550 tot f 7505e 2000 tot 3000 z. f 750 tot f 950; 6e 8000 tot 4500 s. f 950 tot f1200 7e 4500 tot 6000 z. i 1200 tot i 15008e tot 10.000 z. f 1500 tot f 20009a 10.000 tot 15.000 z f 2000 tot f 2500on 10a boven 15 000 t. f 2500 tot 3000. Do klassen voor gemeente-ontvangers sgn geregeld naar de inkomsten dor gemeenten overeenkomstig Prou. blad no. 56 van 1872 go wgzigd bg Prov. blad no. 97 van 1892. Vóór 1 Juni a. s. worden de adviezen dor gemoentoraden ingewaoht. Niet door overweldigende gooobeltoeren, zooals wg meermalen van anderen, o. a. van den bekenden Basoh, op een geheel open en verlicht tooneel zagen, en waarbg men de handen van verbazing in elkaar slaat, maar door toovergen, die op elegante, artistieko wgze werden uitgevoerd, bekoorden ons de oorBtellingen, door Ben Ali Bey Zaterdag en Zondag in den Sohoubnrg alhier gegeven. En dan ook door de onderhoudende wgze van spreken en doen van hem en sgno dochters. Wat de laatsten ons te zien gaven, zagen wg meer en valt te verklaren, evenals enkole toeren, door haar vader vorricht, wanneer men daarbg in 't oog houdt dat bg optreedt in eene geheel zwarte, donkere omgeving. Dit maakt het aanwenden van veraohillonde hulp middelen zoo gemakkelgk. Maar intoreesant rga de voorstellingen van dien kunstenaar zeker en verrassend zgn wel enkele kunststukken, o.a. dat van het dansend skelet en het koffiezetten. De costumes waren keurig. Het geheel heeft echter, al droeg het ook in oaohet van voornaamheid, niet voldaan aan de verwaohtingen van velen, zoo hoog opgewekt door de loftuitingen van elders, Heeft Ben-Aii-Bey ons niet de volle maat gegeven van hetgeen hg elders vertoonde? Dat zou jammer zjjn voor het Middelburg- he publiek, dat S.'.iovdag en Zondag avond in grooten getale was opgekomenZoadag middag was de zaal zeer sleoht bezet maar niet minder voor hem, die zgn reputatie van zeldzaam kunstenaar ook hier had moeten op houden. Zooals men zioh wellicht herinnert, werd eenigen tgd geleden door de aideeliig Middel burg van den Meubelmaktrsbond aan de patroonB hier ter stede gevraagd om den werktgd op 60 nar te brengen en het loon te verhoogen tot 21 cent per uur. S'echts éen patroon, de heer Yan Diffelen, beeft toen ton deele op het verzoek gunstig beiohikt door het loon te brengen op 20 oent. Na ie, naar men ons meldt, ook door den heer Hertogs het loon gebraoht op 20 cent en den werktgd op 60 uur per weekde jongere gezellen hebben een daaraan evenredige loons- verhooging gekregen. Op de Zaterdag te Breda gehouden hon- dontentoonstelling behaalde de langharige St. Bernard Mira uit kennel Gouden Burgt den eersten en een speoialen prgs in de jeugd klasse. E'genaar is de heer J. H, D. van Huletegn alhier. Uit Ylisaingen. Blgkens de ter visie liggende balans stelt de Koninklgce Maateobappg De Schelde aan hoeren aandeelhouders voor een dividend van 10% over 1906. De proeftochten met Hr. M». pantserechip Evertsen ter reede van Nieuwediep hebben zeer bevredigeade resultaten gehad. Do her stelling van maohiaea en ketels is geschied door die Maatsohappg. In de Zaterdag door de Vliasingsche Duin waterleiding Maatschappij gehouden algemeone vergadering 'van aandeelhouders waren verte genwoordigd 44 aandeelen, uitbrengende 15 stemmen. Het dividend over 1906 werd vastgesteld op 10 %- De aan de beurt van aftreding zgnde com missaris, de heer M C. Wurfbain, werd mot algemeene stemmen herkozen. Het Belgieohe aviso Villi dAnveri kwam Zaterdagmiddag van een oefeningstooht op de Noordzee hier binnen. in den val te krggen. Voorts wordea door haar alle winkeliers in Goes voor dien persoon ge- waarsohuwd, en het kan zgn nut hebben ook anderen buiten Goes voor de praktgken van dien persoon te waarschuwen. Te Neuzen werden gedurende het eerste kwartaal van 1907 opgeeohut: bestemd voor de haven aldaar 123 seeoohepen, met een bruto inhoud van 841,393 M» (bet jaar te voren 131 sohepen, inhoudende 281.142 M'); bestemd voor Gent 271 zeeschepen met een bruto in boud van 729.482 M* (het jaar to voren 23f Bohepen, inhoudende 684.482 kub. M.) Afgesohut werdenvan Neuten komende 115 en van Gent 294 sohepen, tegen resp. 120 269 in de eerste drie maanden vsn 19( Veider werden door de Oost- en Westsluizen 1120 binnenvaartuigen op- en 1110 afgesohut, 't vorig jaar waren deze ogfers resp. 1235 en Uit Goes sohrgft men ons Sedert eenige weken woont hier zekore P., geboren te Neuzen, vroeger winkolier te Hoek. Deze persoon had zich uitgegeven voor iemand bonis, kooht land, liet plannen ontwerpen om daarop buizen te setten, kooht een woon- uuis, waarvan eerst de levering kon geschieden als de kinderen van den eigenaar verweesd waren, kortom deed zaken met versohillende winkeliers, alles te betalen wanneer sgn ka pitaal los kwam. Maar dat kapitaal sohgnt niet te beBtaan en zal dan ook nooit los komen. Die rol heeit hg ruim drie maanden gespeeld, maar de politie heeft er na de luoht van en spoort alles na om den vermeenden kapitalist Ter gelegenheid der installatie van den ir H. S. Gratama als burgemeester van Oostburg, waarvan in ons vorig nommer kort melding werd gemaakt, sprak de heer Risseeuw, wethouder, fuigeerend voor zitter, den nieuwen titularis als volgt toe Burgemeester. Van harte heet ik u offioieel welkom in uwe nieuwe betrekking; ik hoop en vertrouw, dat we in u de aohting en vriendschap zullen weervinden, die we van uw geaohten voorganger steeds ondervondenver der hoop ik, dat de pogingen, die u zult aanwenden in het belang der gemeente u wel zullen mogen gelukken en dat uwe nieuwe betrekking voor u zeiven genot moge geven en de gemeente tot heil moge strekken. beveel ons allen in uwe welwillende vriendschap aan en biermede verzoek ik u het voorzittersohap over te nemen (applaus). De ond-burgenmeester, de heer Yan Houto, wensohte vervolgens den heer Gratama van harte gelukhet deed hem genoegen als oude man en aftredend burgemeester aan zjjn op- olger de ambteketen te kunnen overhandigen, lie 24 jaar in zgn bezit dooh sleohts alleen bg zgne installatie door hem gedragen was. Spreker noopte, dat de nieuwe titularis min stens 2x24 jaren hetzelfde voorreoht mooht genietenhg hoopte dat Oostburg moge bloeien onder het beBtuur van baren nieuwen burge meester en wensohte hem Gods zogen toe op jju werk. De wethouder Yan Poenen, die daarop het woord nam, hoopte in de allereerste plaat», dat de keuze, door onze geëerbiedigde Konin gin voor de gemeente gedaan, eeie goede mooht zgn. Spreker kende den Burgemeester liet per- soonlgk, maar had tooh vernomen dat deze in ,gn vorige gemeente op uitstekende wgze zgn ambt had vervuld, zoodat men hem daar noode zag vertrekken dit wekte bg spreker het vertrouwen, dat de heer Gratama een waardig opvolger zou zgn van den zeer gverigen en werkzamen oud-Burgemeester, onder wiens bestuur zooveel op allerlei gebied is tot stand gekomen: Evenwel nog niet alles is gedaan. Waar eohter het ambt niet vreemd is aan den nieuwen titularis, meende spreker met ver trouwen de toekomst te kunnen ingaan bg hoopte dat de burgemeester met lust on gvor zyae taak zou mogen vervullen en de goede harmonie, die steeds bestond tussohen den burgemeester, de leden van den Raad, beambten en overige gemeenteledon, zal bljjven heersohen, tot eer van allen, tot wel vaart der gemeente. Spreker wensohte hom toe laigen tgd als burgemeester te fangeeren. Ook deze beide toespraken werden werden mot bravo's bezegeld. De heer Gratama sprak daarna ongeveer als volgt: Alvorens den voorsitterszetel in te nemon' is 't mg een behoefte in de allereerste plaats mgn eerbiedigen dank uit te spreken voor de groote eer, die mg te beurt gevallen is door M. te worden benoemd tot burgemeester van Oostburg, zeer aeker niet een van de osbelangrgkite plaatsen uit ons dittriot. En in de tweede plaats mgn dank aan u, Heeren, voor de welwillend wgze, waarop umg zoo juist toegesproken hebt. Een ontvangst en eene tegemoetkoming, zooals mg heden en ook reeds vóór 1 April te beurt zgn gevallen, had ik niet durven ver wachten, daar ik voor de meesten uwer eon vreemdeling ben. Ik stel er eohter prgs op hier te verklaren, dat ik in alle opzichten zal trachten te worden een goed burgemeester, niet alleen de oifioieele man der wet, maar ook een goed Oostburger. Ten allen tgde zal men mg bereid vinden de belangen van de gemeente en van ieder inge zetene in 't bgzonder voor te staan. Gelgk ik Maandag zeide, toen ik het voor reoht had, om uwen oud-burgemeester toe te spreken naar aanleiding van de hem toege kende koiinklgke onderscheiding, oitveins ik i mg niet, dat er zeer vele moeilgkheden aan verbonden zgn, om een waardig opvolger van den heor Van Houten te wordon. Mgneheere», ik spreek zeker niet voor mg alleen, maar ook namens u allen (spreker wendde zich thans tot den hoer Van Houto) wannoer ik den wensch uitspreek, dat wg allen nog vele jaren bg u zullen kunnen komen om voorliohting en raad. Daarop zioh weer tot de vergadering won dende, vervolgde de heer Gratama: Hoeren u allen nogmaals mgn opreohten dank voor de oitvangst en nog 't bgzonder mgn dank aan mgn oud-oollega, die zioh wol de moeite hoeft willen getrooiten om mg in deze vergadering den ambtskeien te overhandigen. Applaus volgde op deze toespraak, terwgl alle leden, de oud-burgemeester en de seore taris den nieuwen voorzitter golokwenoobten, WONINGTOESTAND OP TUOLEN. Mes sohrgft ons: Vanwege de gezondheids-oommissio, gezeteld te Tholen, is een woning-ondersoek ingesteld in de zeven gemeenten, tot haren dienstkring behoorende, en daarvan i» ihans een verslag uitgebracht, waaraan versohillende tabellen zgn toegevoegd. Uit de eerste blgkt, dat er 138 wonisges zonder, 2523 met erf waren er werden aan getroffen 1042 walingen met óm, 1272 met twee en 343 met drie vertrekken6en woning was maar met riet gedekt en 18 woningen hadden geen zolder; er waren er 1852 be- sohoten en 791 niet beaohoten. Het moet als een gunstige omstandigheid aangemerkt wor den, indien tot eene woiing eene bgruimte (loods, 8ohuurtje, bergplaats) behoort. Verder geven eenige tabellen de ligging van den vloer ten opziohte der aangrenzende etraat. Volgens de verordening op de volkshuisves ting moeten de vloeren 20 o.M. boven peil liggen; 2265 van do 2658 woningen voldoen met aan dien eisoh. Uit de ligeisg beneden het peil kan zeker ten deele verklaard worden het groot aantal voohtige woningen in deze streek. Een der tabellen geeft aan de opper vlakte van bet woonvertrek; neemt men aan dat de oppervlakte van het hoofdvertrek min stens 13 M1 moet bedragen, dan zjjn er ruim 23 o/0 die niet zulk een vertrek bezitten. Un het onderzoek omtrent de slaapplaatsen is gebleken dat verreweg de meeste mensohen in de ondeizoohte woningen slapen in ver trokken met gemengd gebrnik, d. w. z. zoowel dienende voor slaapvertrek als woonkamer, keuken, of winkel. In vertrokken uitsluitend als slaapvertrek sleohts 2.88 op zolders 15.33 en in bgruimten slapen 0.8 Waar vóór korten tgd nog geen toezicht bestoid op de volkshuisvesting en op hygiène der woning haast geen aoht werd geslagen, behoeft het geen verwondering te wekken, dat, vooral wat privaten betreft, de toestand over het al gemeen ongunstig moet genoemd wordei.Yooral de gemeenschappelijke inrichtingen soms één privaat voor een tiental gezinnen zijn ia strgd met alle begrippen der gezondheids leer en der welvoegelgkheid. In een der gemeenten was het gemeensohap- peljjk privaat zelfs overwegend en er werden er nog 49 aangetroffen, die er in 't geheel geen hadden; het klinkt haast ongelooflik. Een onderzoek werd ook ingesteld naar de watervoorziening der bewoners. Het bleek, dat van de 2661 bezochte woningen 2407 een egenbak haddendat bg 1574 woningen bo vendien een welput of andere bron van werk- water aanwezig was, terwgl men in 25 wonin- gei geen watervoorziening aantrof of sleohta oone regenton o.a. te St. Maartensdijk 122 woningen met regenton of geen watervoorzie ning het gnnatiget was in dit opzicht Poort vliet met 't getal 4 en YoiBemeer met 10. Dat evenwel vele regenbakken te klein zgn, bleek herhaaldelijk uit het feit, dat soms voor aanzienlijke bedragen water moest worden gokooht; sommen van 10, 15, ja zelfs van f 21 per jaar werden daaraan besteed. Niet alleen de hoeveelheid, maar ook de hoedanigheid van het besohikbare water liet in vele gevallen te waneohex over; van 10 moisters drinkwater, op versohillende puntex in de stad Tholen genomen, waren er 9 in hoogt mate verontreinigd, water mot oolli-baoillen do andere gemeenten had dat onderzoek niet plaats. Varkenshokken en andere mestverzamel- plaatsen zgn een der oorzaken van de veront reiniging van den bodom. Als men ziet hot vele dier hokken en mestputten ware modder poelen zgn en dan in aanmerking neemt dat bv. te St Aualand ruim 77 der onderzochte woningen zulk eene inrichting hebben, dan moet wel de bodem van zulk een gemeente door en door verontreinigd agn. En al is het nu in andere gemeenten minder erg (St Maar- teasdgk 41%, Tholen 31% enz.), hot kan tosk niet ontkend worden, dat zg in alle gemeenten neer tot vervuiling van den grond bgdragen ea

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1907 | | pagina 1