BUITENGEWOON NOMMER MIDDELBURG» C0URA1\T. Maandag 25 Maart. LAATSTE BERICHTEN Het De Rnijterfeest in Vlissingen. N" 71. ltfO Jaargang. 1907. citer) OXDEBHOHGIDINQGH. Naar men ons uit 'iö avenhage seint, sg* door H. M. de Koningin, ter eere van de Rugter-Herdenking, toegekend de volgende onderscheidingen benoemd tot ridder in den Nederlandschen Leeuw jhr mr A. A van Doorn »an Koude kerks, burgemeester bevorderd in de Oranje Nassau orde tot officier met de zwaarden G. J. P. A. Tnomion, kapitein der ma-eohausseeen benoemd zgn in dezelfde ordetot ridder met de zwaarden de kapiteins W. F. de Reede, van bet Se reg. inf., H. J. L. Muakega, com mandant, en de le luitenant T. E Brotschnei der, beiden vau het depot van discipline; tot ridder in die orde P. K. Dommise, archivaris en mr J. Smit As», voorzitter der Z evaartsohool; de zilveren eeremedaille van die orde werd verleend aan A landman, politieagent. Allen wonen te Y1 iss in g e n. Verder zgn nog benoemd in de Oranje Nat tau orde: tot oommandeur de Schout-bg-naoht W. Rö ïer, tot ridder M. H. van 't Krugs, toonkunstenaar te 'a-G:a7enhage, de luitenants tor zee late kl. G. W Da Leur en A F. J Romswinkel; H. de Booy, oud-luitenant t/s lste kl., voorzitter van het Amsterdamsoh oomif tot herdenking van den geboortedag van De Rugter, Werumeui Baning; letterkundige te Zü ioh, en, zooals reeds in het hoofdblad werd gemeld, tot officier in die orde Oh. BoiBsevain, jonrnalist te Amsterdam. Bevorderd zgn tevens tot oommaideur inde Neie'landscht Leeuw de buitengewone adpdant van H. M, de gepensionnaerde vioe admiraal en oud Minister van Marine A. G E lis tot grootofficier der Ora ijs Natsauorde de vioe admi raal J. Wentholt. Ook aan tal van andere personen bg de marine werden medailles in de Oranje Nassau orde toegekend in goud, zilver en brons. Nuar aanleiding van Do Ragterherden- king is voorts ingesteld een eeretoeken in goud zilver en brons voor schippers, stuurlieden en verdere bemanning van koopvaardij en vis. aoherssohepen en andoren die zioh door verdien Btelgke daden voor de Nederlandsohe soheep- vaart onderscheiden. Middelburg 23 Maart Vervo'g van het verslag (rt het Boojdhlad). I» den loop va* den ociMsl werd door den Burgemeester van den M.niBter vau". Marine het volgende telegram ontvangen: «Waar het wakkere en vooruitstrevende Vlissingen zioh voorbereidt eene indrukwek kende hulde te brengen an* de nagedachtenis van den held, die binnen zgoe veste het levenslicht zag, wenaoht ondergetekende zgn bolangstolling u te betuigen en de beste wen- schen te uiten voer het welslagen der feest- vieriig- Wil dit aan comité overbrengen. Minister van Marine Cohen Stuart.'' Uit Smirna kwam een draadbericht, luidende: «TrotBoh op mgu médeburgerschap met wereldberoemden Beatevaer kom ik, als oonsul- generaal der Nederlanden te Smyrna, u vreug devol verzoeken aan Z. Ex luitenant admiraal generaal Miohiel Air. De Ragter ook te bren gen de uitdrukking mijner eerbiedige hulde en grootste dankbaarheid, alsmede van Alfred van Lcinep, vice-consul, Edmond de Hoohepied, kanselier, dokter YonEsohehoff, Henri de Jongh, Alfred K'un, George Keus, Herman Keun etc. eto. Leve Hare Majesteit Koningin Wilhelmina, Z K H P.iia Hendrik, H. M. de Koningin- Moeder. Heil Nederland 1 Hoezee I voor mjjn goede Vaderstad Vlissin gen, Van Uge Pieterie." De Lunoh. Ter aanvulling van hot in het hoofdblad omtrent die lunoh gemelde, dienen wg nog mee te deelen dat daaraan met den Prins en de leden van den raad en den secretaris, aan zaten mr H. J. Dgokmeeiter, Commissaris dor Koningin in Zeeland, eere voorzitter van het plaatselgk comité, P. J. Siegers, lid va* Ged. Siaten jhr mr L Schorer, burgemeester van Middelburg, prof. dr L. Kr&ner, direoteur van het huis* archief van H. M. de Koningin, vioe-admiraal Ilis adjudant in buitengewone dienst H. M. de Koningin, baren Van Asbeok, adjndant van den i Prins, majoor H. Sprugt, garnizoenscomman dant, G. W. do Leer, luif. t/«. lo kl. comman dant van de Bulgig, C. A. Dominions, kap. ldit t/z inspooteurvanhetN-'derlandpch loodswezen, D. F. Scheurleer, dr C. J. Wgnaendts F .anoken en J- H. Ketjes, loden van het Nationaal comité, kapitein f/e. Verschoor oommandant van S. M. Friesland. Verder Sohout bg naoht W. Rö aer, direo teur en oommandant der marine te Hellevoet- sluis, 0. F jok, luit. tl', le kl., adjudant van den Sohout bg naoht, jhr C H. A van der Wgck, afgevaardigde vau de Vereeniging Onze Vloot oud gouverneur-generaal van Ned. Indië T. H. de Meester, afgevaardigde der zelfde vereeniging, direoteur der stoomvaartmaat- Bohappjj Zeeland, H. A. L. Bouokaert, onde- direoteur van het Belgisoh loodswezen, mr. H. Doorenbos en B. C. A. vau Renterhem- Beoretans en penningmeester van het plaat selgk oomité. Het in kleuren gedrukte menu voor de lunoh op het raadhuiB geeft te zien het standbeeld van den grooten admiraal met attributen op de zeevaart betrekking hebbend en het wapen van Vlissingen; het wordt gekroond door het wapen van De Ragter. Het is als volgt samengesteld: Horsdlosuvre Norviènr.e, Heal turtle en taste, Homard a la maison dor, Selle de Renne lrianon, Pommes Lafetle, Chand froid de Chapon a la Yorkshire, Canelons de Rouen a la Bigarade, Compote fiie, Peches Bourdalouse, Bombs M. A. de Rugier, Pail'.e.tes au fromage fruits, Dessert Het werd geleverd door den heer A B. Reuser. De E er s t e - s t e e n 1 e ggi n g Zeevaartschool. De daarvoor op dea Boulevard Bankort op- geriohte feesthal was eenvoudig gedrapeerd mot vlaggeatropeeën en groenveraiering, waartoe- schon de wapens van het rgk en de provinoio waren aangebracht In die feestzaal waren ongeveer 300 genoo- digden aanwezig. Op hot front was een plankier aangebracht waarop zioh bevonden de zes leden van het bestuur der Vereeniging Zeevaartschool met het oud-lid van dat bestuur, den haor Van Maren Bonte van den Berg, inspecteer-generaal van het loodswezenverder drie afgevaardigden van het nationaal comité, de heeren P, F, Scheurleer, J. H. Ketjenen drCJ. Wgnaendts Franken, professor dr J. F. Kr finer, direoteur van het Huisarchief van H M., D. E. C. Knut tel, rgkBbouwmeeBter, ontwerper van de De Rngtereohool en de direoteur met de leeraren van die school. In de zaal waren ook o. a. aanwezig de Duitsohe zes-officieren in hunne fraaie uni formen. Voor den Prins en diens gevolg waren een vgftal stoelen geplaatst. Toen ZK.H. de hal was binnengeleid, werd hg door den heer mr J Smit Az., voorzitter der vereeniging De Zeevaartschool, begroet en daarna gevraagd of verlof werd gegeven hem eonige personen voor te stellen die nog niet die eer hsdden genoten. Dit g-isohiedde. Daarna w ird door den heer Soheurleer namens it nationaal comité de volgeide rede uitge sproken «Namens het Nationale oomité heb ik de eer den eerbiedigen dank uit te sproken aan onze Hooge Besohermvrouw, Hare Majesteit de Koningin, en onzen Eere voorzit ter, ZJjne Konink- lgke Hoogheid den Prias der Nederlanden, dat het hun heeit behaagd zich te stellen aan het hoofd eoner beweging, die ten doel had op dezen dag iets blgvends tot stand te bren gen. Het is eeno groote voldoening dat, dank zg de bereidvaardigheid in alle deelen van ons laud en de Koloniës, de drie uitgesproken wensohen van het oomité vervuld worden. De noodige medewerking en middelen zgu ver kregen waardoor: ten eerste het samenstellen eener nieuwe levensbeschrijving vau onzen grooten Admiraal verzekerd is; ten tweede kon een fonds worden opgericht, waaruit op gezette tg den eene De R-gter- medaille zal worden uitgereikt aan den per soon, die zich ten opzïohte van het zeewezen bijzonder verdienstelijk heeft gemaakt; ten derde kunne* wg oene bgdrage leveren tot den bouw eoner Zeevaartschool, eene voor ons volk zoo zeer nuttige instelling. Voor dat alles moet ik oponlgk dankzeggen en hieraan weasoh ik bg voorbaat een woord van erkentelgkheid te voegen aan den heer professor Krfimer, die do goedheid zal hebben hier ter plaatse eenige woorden te wgden aan i beteekenis der feestviering." Allan trad prof. K'&mer naar voren en sprak de rede uit, die reeds opgenomen is in het hoofdblad van heden. .Daarna noodigde de heer mr Smit als voor- Bitter der vereeniging De Zeevaartschool den Prins uit de plechtigheid der eorBte ging te willen verriohtea. De Prins gat daaraan gevolg. Hg gebruikte daarbg een troff gebeeld houwd door den heer Den Hollander te Mid delburg, met een steel van paliahout aan het einde waarvan een goed gelgkcnde beeltenis van De Ragter. Verder was liet wapen van Vlissingen erop aangebraoht en natuurlgkook eene insoriptie. Nadat de steenlegging was vorrioht, hield de Prins de toespraak, ook reeds gemeld in het genoemde hoofdblad. Die rede werd met een driewerf hoera be groet, terwjjl door het statmuziekkorpi van het 8j regiment isfanterie, dat achter in de hal was opgesteld, het oude Wilhelmus ten gehoore werd gebraoht. Door den heer mr J. Smit Az. werd als nu volgende toespraak gehouden »K -ninklgke Hoogheid, Mg re Heeren. Vergas mg thans namens de Vereeniging Zeevaartschool, welker leden hier allen tegen woordig *g», oen woord van dank te uiten. In de eerste plaats aan U Koninklgke Hoog heid, die ons de eer heeit willen doen heden ia ons midden te verwglen en de symbolische handeling te verrichten waarop, naar wg allen hopen, de bouw van de De Rugtersohool voor spoedig zal volgen. Aan O Vertegenwoordigers van het Natio naal Comité ter herdenking van den 300)ten geboortedag van Da Ragter voor de welwil lendheid waarmede Uw Comité de Z.-evaart- sohool te Vlissingen wol heelt willen uitkiezen om haar, tot trots van allen die er aan ver bonden zgn, door het nieuw op te richten sohoolgebouw te maken tot een blgvend nati onaal hnldebJgk aan de nagedachtenis vnn onzen grooten Vlootvoogd. Aan U Pioffeisor K finer voor do verdien stelgke wgze waarop U zioh pekwete* heeft van do zoo welwillend op U genomen taak om hier kortelgk de beteekenis en het verband van de nationale De Ragterhulde en depleoh- tigheid, zoo even voleindigd, uitoon te zotten. Aas U allen, mgae Heeren, voor den luiBtez die U door Uwe tegenwoordigheid aan deze plechtigheid heeft bggezet. Wensohen wg, dat (te toekomst van de school in geen enkel opzicht de eervolle herinnering aan hare stichting zal beschamen, Ten slotte, Koninklgke Hoogheid, zouden wg het op prgs hoogen prgs stellen wnnneei U als herinnering aan dezen dag zoudt willen aanvaarden het gereedsohap waarmede U den eersten steen heeft gelegd. Leve de Prins." De leestoantate. Door versohillende omstandigheden was de tgd verlaat en eerst een half uur later dan bopaald was vertrok de Prins en zgn gevolg van den Boulevard Bankert om zioh te begeven nnar de G oote of St. Jaoobskerk ter bg woning van de uitvoering der feestcantate. De Prins werd aan den ingang ontvangen door de oantate-oommissie, wier president, de heer W. L Winkelman, de leden aan Z K. H. voorstelde, en door de kerkvoogdg, waarvan de voorzitter, de heer A. Loois, zgn medi ■tuurders voorstelde. Daarna sprak de heer Winkelman den Prins toe. Hg zeide dat het hem een hooge onder scheiding was om namens het oomité den Prins, onder dankbetuiging voor de eer dat hg aan de uitnoodigiag der oommisBie had voldaan, een hartelgk welkom toe te roepen. Hg deelde verder mede dat alles in gereed heid was voor de uitvoering der cantate en geleidde den PrinB naar de voor dezen bestemde plaats. Dat was de regeeringsbank. De Prins nam in het midden ervan plaats; reohts van hem zat de Commissaris der Koningin in Zeeland, links de Burgemeester, terwgl verder ook de heeren Winkelman en Loois daar zitting namen. Op een estrado in het zg-sohip van de kerk was het koor geplaatst, bestaande uit ongeveer dameB en heeren, samengesteld uit lede* van Vlissing's Gemengde Zangvereeniing, Chris telijke zangvsreeniging Looft den Heer, R R Lee zangvsreeniging en Vlissing's Mannenkoor, een kinderkoor van ongeveer 151 stemmen (leer lingen van den hoer G. B. Domm'sie) en het orkest va* het Harmonie gotelachap Ons Ge noegen, alles onder leiding van den heer M. H. van 't K'ugs uit Den Haag. Een drietal ooupletten van het oude Wilhelmus leidden de uitvoering in, het eerste en het laatsto gezongen door het koor, het tweede begeleid door het orgel door mej. 01. va* arrenborg nit Den H»ag, wier krachtige, volle sopraanstem de heele kerk beheersohte. En toen kwam de oantate Michiel Adriaansz, de Rugter, woorden van den heer P Landsman, op muziek gezet door de heeren Van 't Kruga. .Een feestelgk koor opent het werk: Laat wapp'ren de vlaggen .van torens en [transen, Ontplooi au de driekleur op muren en [sohnnsen, En wat daar verder volgt. Dit koor pakt. Het klinkt vol, het Hoezeel dat het kinderkoor or tuosohendoor zingt maakt een mooi eff sot, en door de begeleidiig met orgel e* harmonie orkest heeft de oomponist een mooie klank combinatie weten te bereiken, die vooral in een groote ruimte nis hier goed tot haar reoht kwam. Te meer jammer dat het orkest niet altgd gaf wat het moest geven, vooral later. Het koor klonk krachtig en auiver. Volgde de herinnering aan De Ragter's ge boorte, grootendeels bewerkt voor sopraansolo, en leidende tot een korte herhaling van het Laat wapp'ren de vlaggen. Dan Do Ragter's jeugd, bewerkt als een trisoh kinderkoor,dat uitBtekend gezongen werd. Met het Lied der Zee, dat mede den roem en de glorie van den held zingt, volgt het volle koor. In oen reoitatiet, waarin nu en dan Wilhel mus-motieven optreden, verhaalt da* de sopraan van den tgd dat Nederland op de zeeën ge bieden dorst, maar met de bemoediging Die tgd iB henen thans maar nog gebleven Is d'oade trouw aan Noerlands dierb're vlag, Aan 't Vorstenhuis 1 O, mogen immer leven De Ragters, Trompen, tot den jangsten dag! Een bode tot den »God der Vaad'ren" volgt, en dan wordt het werk besloten door de her haling van het inleidiigskoor. De heer Van 't Krugs is over het geheel goed geslaagd in het bewerken dezer >feest"- oantate. Dat karakter spreekt er uit. En ook in de meer ernstige gedeelten voor de sopraan solo, en in de pleohtige koren komen mooie momenten voor. Het slotwerk van de uitvoering Klein Neltr land ia eenvoudiger van bewerking; de couplst- ▼orm iB behouden, ook in de muziek. Het eerste oouplet wordt gezongen door de sopraan; de drie laatste door het koor, grootendeels unisono, met een sterke climax aan het slot van ieder oouplet, e* mot een maBsaal klinkend tussohen- spel. Eindelijk zg nog gemeld, dai de ongenoemde organist een woord van lof verdient voor zgn aoourate begeleiding. Vóór de Prins vertrok, werden de diohter der cantate, de oomponist en de solisten aan Z, K H. voorgesteld. De Optocht. Na afloop der oantate vertrok de Prins naar het stadhuis tot het in oogenschouw nemen van den boot-tooht der versierde sloepen. Intussohen had zioh het De Ragter-Vendel op hot terrein nohter het nieuwe Arsenanl op gesteld en begaf dit zioh langs een tamelgk langen omweg naar het raadhuis. Het Vendel werd voorafgegaan door de twee tot een vereenigde muziekkorpsen, in 17e eeuwsche kleederdraoht en een tweetal tam boers in dezelfde kleedg; daarop volgde de hopman; de heer M. van der Beke Callenielsi «Capital* lt 07er de Compagnie van de Guar- des van de Stadt Vlissingen" met vier rondas- aiers en zgn page. Dan kwamen de musketiers met een luite nant en twee ondeiolfioieren, en de piekenieri met vier onderofficieren. De vaandrig werd geëoorteerd door hellebardiers. Voor het stadhuis werd het vendel op twee gelederen gesteld en besloeg toen een front breedte van een honderd meter. «Rechts uw rgen reohts uw gelederen, silentie, klonk het bevel van den hopman, dat echter eerst werd uitgevoerd nadat een slag op de, trom daartoe het sein gaf. De musketiers e* piekeniers, die tot nu toe hun wapens hadden gedragen brachten die op het oommando »Nederuw spies stelt, neder uw musket stelt" in rust. Toe* de Priis halverwege de brug was ge komen commandeerde de hopman «Opwaarts uw spies draagt, op uw sohoude- uw musket brengt" om daa'op te late* volgen «Vendel presenteert u". Naar het gebruik dier tgden namen nu de musketiers hun hoeden af, terwgl de pieke niers een slag tegen hun wapen gaven dooh godekt bleven. De hopman keerde zgn p9rtuisane met den hellebaard naar benede* en plaatste zioh voor de rondassietB. Toen de Peins passeerde, braoht het muziek korps het oude Wilhelmus te* gehoore. Z H. begaf zioh in het raadhui» en plaatste zioh op het bale on om den boottooht van daar te aansohouwen. Deze, die reeds eenigen tgd hal gewaoht op den hoek van hot verbreed kanaal, zette zioh toen verder in bowegiig. Dit was wel een van de mooiste nummers van het programma. Daarbg werd voorgesteld de aankomst van den.luitenant admiraal .en^generaal De Rug ter te Vlissingen op 15 Augustus 1666 Zg die den tooht ontwierpen kozen dit tgdstip omdat het met zekerheid bekend is, dat de admiraal, in zgn hoogste* rang, toen workelgk te Vlissingen iB geweest, na den Vierdaagsohen zeeslag. De verschillende sloepen, elk onder bevel van een oommandant, waren bemand met roeiers, terwgl voorin eei of meer piekeniers plaats genomen hadden. ;In de sloepen waren aohtereenvolgens gezeten de vioe admiraal Da Liefde, kapitein Evert van Gelder en luitenant Engel de Rug ter, de sohout bg naoht Jan van Nes, do eonout bg naoht Evertszoon, do luitenant admiraal Meppel met kapitein Jan va* Gelder e* gr Aai Ja* van Hjorn, kapiteins Jan van Amitel en Pieter Egkema, kapitein David Vlug, kapitein Elandt du Bois, luitenant admiraal M. A de Rug ter, luitenant admiraal Aart van Nes en de kapitein der mariniers Joha* de Witte. Verder de sohout bg naoht Adriaan de Haeze, kapiteins Hendrik Vollenhove en Jan Vgselaar en eindelgk Laurens Davids. Admiraal De Ragter werd voorgesteld door den heer H. J. L Muskegn. Verrakkelgk was het de sloepen te zien aan varen met hare keurig geoostumeerde beman ning. Vooral schitterend en kleurig was de kleedg van de Admiralen, 8chouten-bg-nacht en de Kapiteinen. Eenvoudiger uit den aard die van piekeniers en roeiers. De hoogwaardigheidsbekleders, die aan wal stapten, maakten een sierlgke buiging en na' men diep den gevoderden hoed af. De sloepen waren over het algemeen een- voudig alleen de statieBloepen hadden een meer sierlgk uiterlgk. De spiegels daarvan waren gebeeldhouwd door den Middelburg- sohen heer Den Hollander. Een der laatste was die van den hoofdper soon van dit feest. Toen die aan de kaai gemeerd was, veraohee* om met Jan de Gooysr te spreken De groote held, Die met zyn kloeke mannen Het ruw geweld Der Britsche Zeetyrannen Yoor 't kleine Holland zwiokten dee. De Ragter was praohtig gekleed en keurig gegrimoerd. De voorstelling, die de heer Muskega van hem boodwaB treff ad gelgkend na* de beide portretten van den zeeheld. Na aan wal gestapt, door zgn onderbevel hebbers begroet en door het publiek luide toegejuioht te zgn, inspecteerde ook Admiraal De Ragter het Vendel dat zgn naam draagt; terwgl hg dit deed, speelde de muziek oude marsohea. Vóór het Raadhuis werd de admiraal ont vangen door den baljuw, burgemeester en sohepenen en gedeputeerden van hunne Hoog Mogende*. Als zoodanig werden voorgesteld de toen malige bestuurders, t. w., Ingelius Cau baljuw, Adriaan van Gooh, burgemeester, Jean Cardon, Joost de Moor, Jacob Maenhout en Johan Limpsens, sohepenen. De raadpensionaris Johan de Witt was vergezeld van twee mode afgevaardigden, terwgl twee hooge officieren van het garnizoen mede bg de ontvangBt tegenwoordig waren. Allereerst sprak de bjljuw IzgeliusOaoe de* admiraal De Ruy'er alsvolgt toe «Erentveste, manhafte, vroome, disoreete H >er Lt- Admiraal de Rayter. Wg hebben met zonderling genoegen ver- e'.aen de goede oonduite ende de courage bg UEJ. ten dienste va* den Lande gebruyokt, in 'tbestyer van 's Landts Vloote ende het beBtryden van den vyandt, met ende beneff ns de geluokige ende goede sucoessen van dien, ■00 by tyde van de omverghelyoke Zeealig, als by de roemruohte retraitto, op den 6en en 7cn lest lede* bevochten. Wg heeten, als leden van de vroedsohap va* UEd. geboortevaste, UE i, alsmede de Ad miralen, 8ohout by Naohten ende K^pitey ien, die UEI. verzeilen weioom in Vlissingen ende op dit btedehuis." Door De Rayter werd hierop geantwoord «Eventfeste, E»rbare, Wy~e ende Zeer dis oreete Heerei, mya Heeren Bailliu, Burge meester, Sohepenen, endo Raeden. N.\er hertgrondyge groetenyaan UEd Acht baren gesamentlyok, soo is 'tmy tot vreugdt, alsdat mya betrouwen, dat Godt oase reoht- vaardighe saeok sou segenen, dewyl wy alleen- lyok oorlogen uyb noot ende om vrede, niet en is besohnemt gemaeokt. De schepen, ons toebetrouwt, hebben wy nae stiylt ende vio- 'orye, nae herhaelde worstelinge ende ontco- minge, deur de Spleet ende de Deurlo behou- denlyck binnen gesty irdt. De 26 sohepen van de vloote dy9 by er op

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1907 | | pagina 5