BIJVOEGSEL
MIDDELRURGSCHE COURANT.
Maandag II Maart,
FEUILLETON.
De Verklikker-
N«S9.
ISO" Jaargang.
VAN DB
1907.
Middelburg, 9 Maart
Bietencontracten en nog wat,
L
De dagen van het oontraoteeren voor di
levering van suikerbieten zgn weer aaigebroken
en weer hoort men algemeen van den strgd
tussohen den landbouwer en den fabrikant. De
erete vindt de voorwaarden van den tweede
te bar en den aangeboden prgs to laag de
tweede laat door middel van afin agenten bg
krii en krni versekeren, dnt hg niet meer
(even kan 14 dagen, drie weken spanning,
loven en bieden, weigeren en toegeven, bg
■lot van rekening gaat het, aooals het nog alle
Jaren gegaan isde fabrikant geeft een heel
klein beetje toe, de boer geeft nagenoeg op
nlles toe tn 't volgende jaar heelt men weer
hetielfde geiang met deaeltde refreinen.
Reeds jaren geleden zgn door verschillende
personen pogingen aaigewend om de lnnd
bouwers te vereenigsn tot bonden, die self
hnnne voorwaarden stelden, aoo billgk moge-
lgk, om daardoor aan den druk der fabrikanten
ta ontkomen.
In den winter waren die bonden bgsonder
kraohtig, hoofdiakeigk in woorden. Men zon
dit en men son dat. Maar de fabrikanten, die
hnnne Pappenheimers kenden, stelden sioh
verdekt op, versohansten zioh aohter hnn non
pouumuif en nis de tgd dsar was om te gaan
■naien, kwamen de landbouwers met hangende
pootjes, vergaten hnn eigen oontraot, onder
toekenden dat van den fabrikant, dat gedurende
den winter zoo onvoldoend mogelgk werd ge-
noht, klaagden in S<ptember, Ootober en No
vember op de gewone en bg rogonaohtig wêer
op buitengewone wgze over al den stommer
(«lament), dien de bieten veroorzaakten; ver
klaarden aan allen, die 't hooren wilden, dat
■e geen gemot bieten meer zonden saaien,
wanneer de prgzea niet aanzienlgk looaeader
werden toonden zioh Ijverige voorstandere van
een bietenbonden 't volgend vootjaar
ging 't weer op de oude wgze.
Wg hebben die wankelmoedigheid bg vele
landbouwers toegeiohreven aan geldgebrek
hebben altgd gedaoht dat de voorschotten
het lokaas sgn, waarmede de fabrikanten de
nwakke broeders tot oontraoteeren overhaalden
•n, na de awakke gevangen te hebben, vanself
de sterkeren, die natuurlgk aanzienlgk minder
in aantal sgn, ook in hnnne maoht kregen,
omdat eg door de massa, waarover sg konden
besohikken, dezen voor het dilemma konden
•tellen t oontraoteeren 'm op onze voorwaarden
of niet.
Ons dunkt, dat daarin een groote verandering
is gekomen.
De boeren kunnen zoo zachtjes aan de voor-
■ohotten missen, niet omdat de zwakken onder
hen op eens aoo sterk geworden sgo, maar
omdat in Zeeland allerwegen Boerenleenbanken
bestaan, waar de boer, die eer aan ngne taken
doet, allioht zooveel geld kan opnemen tegen
een billgk peroent, als hg door het oontrao
teeren van «enige gemeten als voorschot
ontvangt.
Nu weten wg wel, dat daaraan beswaren
verbonden sgn.
De landbouwers, niet allen, maar velen,
houden veel van struisvogelpolitiek. Willen
■g van een bank geld in leen ontvangen, dan
Naar hot Engelteh,
VA*
JOSEPH OONBAD.
Sevrin was al dien tgd bg omb geweest.
Eerst leek hg mg het meest verbluft van de
heele overvallen bende. Een oogenblik was bg
als verlamd van verbazing. Hg stond aan zgn
plaats geworteld. Hg bewoog geen lid. Vlak
boven zgn hoofd brandde de eenige gasvlam.
Al de andere waren bg het eerste alarm uit
gedraaid. En van uit mgn donkeren hoek zag
ik op zgn gladgeschoren soteursgezioht een
uitdrukking van verbaasde nauwlettendheid.
Daarna zonken zgn mondhoeken minaohtend
omlaag. Hg was boos. Blgkbaar had bg het
spelletje dcorzien, en het speet me dat ik hem
niet van het eerste oogenblik al in vertrouwen
had genomen.
Maar toen het meisje verioheen, werd hg
zichtbaar verontrnst. Dat was dnidelgk. Ik
kon zgn bezorgdheid zien groeien. De veran
dering van uitdrukking was verrassend. Alle
•anders gevoelens werden weggevaagd door een
(olf van anget. Ik kon geen reden voor dien
moeten zg, naar de grootte van de som, ee*
of twee borgen etellenal de leden van 't be
stuur weten, dat zg geld hebben opgenomen.,
daardoor voelen zg zioh eenigsziis in hun eer
getast. Wat zullen die borgen, wat zullen die
bestuursleden wel van hen denken,* wanneer
zg om geld komen vragen. Zallen zg niet
hardop zeggen of zaohtjes deaken >dat had ik
niet van hem gedaoht, dat bg er zoo dunnetjes
inzat", enz. eni.
En uit dat beginsel gaai ze liever 's avonds
al» het donker geworden i» naar 't kantoor
van een of anderen geldsohieter, waaronder
ook aak-waarnemers" voorkomei, om de be-
noodigde gelde*, of ze oontraoteeren bieten
dan hebben ze het beaoodigde geld zonder eenige
moeite en 't komt niet aan de groote klok, dat
ze aiet al te ruim in hunne financies zitte*.
Zoo wordt er gedaan en ook geredeneerd ea
tooh, noch redsaeering aooh daad zgn steek
houdend.
D« bestnnrsleden van een boereileenbink
maken hoegeaaamd geen praatjes over de per
die om een voorsohot vragen; alt deze
laatsten 't zelf niet vertellen, blgft het voor
't publiek, zelfs voor de leden van de bank,
een volmaakt geheim, wie voorsohotten ontvai
genheeftmaar van eei persoon, die eer aan zgn
taken doet, behoeft het eigenlgk geen geheim
te blgven, want zgne bezittingea, werktuigea
vee enz. zgn zgn vast kapitaal, zgn borg; wat
hg bg de baak leent, dient alleen om dit
kapitaal beter reitegevend te makeiwanneer
men van de leenbank, evenals zulks door den
handel geschiedt, meer gebruik maakte, de win-
tten van het landbouwbedrijf zouden grooter
en vaster zgn.
Ea wat het niet aan de »klok komen" be
treft, dat weet ieder bewoner van het platte-
and beter, 't Is opmerkelgk, hoe nauwkeurig
daar van iedereen bekend is, hoe zwaar hg
op fiaanoiëel gebied weegt, en niets heeft ois
dikwgls meer verwonderd dan dat iemand,
alles van den flsanoieëlen toestand van een
ander weet, sioh verbeelden kan, dat hg zgne
buren aangaande zgn geldelgke positie wat
wgs kan maken.
Waaneer een landbouwer slechts eenige ge
meten bieten meer oontraoteert dan waarvoor
zgne buren en kennissen hem getaxeerd heb
ben, dan kan men allioht eens hooren>k
Weet niet, maar
Als een ander, omdat bg geld noodig heeft,
een paar stuks rundvee of een paard verkoopt,
naar zgn zeggen tegen buitengewoon hooge
prgzen, mzar waarvan men weet, dat
niet kan missen, en dan later op een Meikoop-
dag tegen eenige maanden orodiet in het ont
brekende voorziet, dai denkt hg zeer behen
dig te zgn opgetreden, maar zgn daad blgft voor
niemand een geheim, elk oordeele sleohts
naar zgn eigen oordeel, en bovendien betaalt
hg voor dat orediet 10 terwgl hg het in
de baak voor 4l/« had kunnen krggea, en
niemand daarmee te koop zon loopen.
Wg meenen geioeg gezegd te hebbea, om
dnidelgk te maken, dat de voorsohotten niet
laager moeten dienen als lokaas, maar wg
wilden nog een ander punt bespreken, eerwg
onze oonolusiëa willen nemen.
Wg wilden nl. wel eens weten, of het ver
bouwen van bieten wel zoo bgzonder voordeelig
is alz hat door sommigen wordt voorgesteld?
Wordt er wel voldoende aanteekeaing ge
houden van de uitgaven en van de ontvangstea
En dat tooh dient te geschieden om te
weten, of er eenig voordeel wordt behaald.
omkeer viaden. Ik was alleen verbaasd
over de buitengewone verandering op 's mans
gelaat. Natuurlgk had hg niet geweten dat
tg in den anderen kelder was. Maar dat
verklaarde nog niet den sohok dien haar komst
hem gaf.
Een oogenblik scheen hg versuft te zgn van
■ohrik. Hg opende zgn mond alsof hg wilde
sobreeuwen miaiohien ook was het alleen van
verbazing. In ieder geval was het iemand
anders die riep. Dat was de heldhaftige kame
raad, dien ik het stukje papier had zien in-
sl.kken. Mot prgienswaardige tegenwoordig
heid van geest gilde hg
»De politie is «r 1 Terug 1 Terug 1 Loop
terug, en sluit de deur achter je 1"
Het was een uitstekende wenk, maar in plaats
heen te gaai, kwam het meisje voor wie die
woorden bestemd waren, nog meer ïaar voren,
gevolgd door haar broer, met zgn lang gezicht,
en gekleed in een kostuum met wgden broek,
waarin hg een of andere komieke voordracht
had gezongei ten bate van het vreugdelooze
proletariaat.
Zg kwam niet ïaar voren alsof zg de woorden
niet begrepen had het woord »politie"
heelt trouwens een duidelgken klank maar
alsof het was in weerwil van haar self; ze
had liet den vrgen gang van een voormam
amatsur-anaiohiste onder arme, strgdeide bs-
Wanneer wg deze vraag stellen, hebben wg
aiet die vorbouwers op het oog, die in de
onmiddellgke nabgheid wonen van eene plaats
aan het water, waar geleverd wordt, maar wg
spreken hoofdzakolgk van hen, die een uur,
soms nog verder de bieten moeten vervoeren
om ze ter bestemde plaats te brengei.
Mei heeft daarvoor wel paarden en wagens
aan zioh zelf, maar weten de meeste land
bouwers wel, wat hunne paarden kosten en
hebben zg bg het ontvaigea van eon
bom geld bg de bietenatrekening wel eens
nageteld, hoeveel zg daarvan al voorat hadden
uitgegeven en hoe weinig van die bom een
paar maanden later nog over is
't Is ons altgd opgevallen, dat velen van
hen, die waarlgk aardige sommen in 't najaar
ontvingen, in 't voorjaar alweer begeerig naar
de agenten uitzien, om met dezen een nieuw
oontraot aan te gaan.
Niet dat wg dan bietenbouw een oogenblik
willen ontraden, dat zg verre van oib, maar
wg willen aansporen tot nadenken en ïarekeien
Misaobie» dat het voorgaande daattoe aanlei
ding geef'.
Wordt uervalgd.)
Kameroverzicht
Zitting van Vrgdag.
Zooals te verwaohteidebat werd er over
d« oredietwet voor Oorlog niet gevoerd.
De Minister van oorlog gaf eakele verkla-
riahen, o. m. dat hg in zgn Memorie van
Antwoord niet aan «politiek" gedaoht had, toen
hg daarin sohreef dat zgn begrooting door de
Eerste Kamer om redenen bniten de begrooting
gelegen" was verworpen, waarna het crediet-
wetje, zonder hoofdelgke stemming, werd aan
genomen.
Generaal Staal ging daarop naar den voor
zitter toe om hem de hand te drukken, deed
dit ook den eersten oommies-grilfier, kreeg een
hartelgken handdruk van den heer Pasetoora,
boog tegen dezo en gene en verdween.
Vervolgens kwam de heer Van Tets aan de
beurt met een wetje betreffende de a. e. Vredes
conferentie, welk ontwerp insgelgke in tien
minuten was afgehandeld.
Ea daaraa werden nog twee hnishondelgke
zaken afgedaan.
Het voorstel om de Cammiasiëa van Voor
bereiding uit meer dan 5 leden te doen bestaan
werd met 58 tegen 18 stemmen aangenomen.
De heeT Bos hield hierbg tegenover deD
heer lohman vol, dat de openbare behandeling
er onder zou lgden, indien het zwaartepunt
der beraadslagingen naar zoo'a uitgebreide
oommissie zou worden verlegd.
De heer Lobman was hier eohter niet bang
voor en meende, dat jnist zoo'n rustige sectie
vergadering zeer bevorderlijk zon z|jn aan een
goede wetgeving, n.l. dat de teobniek der
wetten er bg zou winnen.
Tenslotte werd nog een oommissie benoemd,
die voorbereidende maatregelen zal moeten
voorslaan voor de uitgave van het analjstisoh
verslag.
Daarin werden door den voorsitter benoemd
i heeren Drnoker, Lely, Van Vuuren, De
Beaufort en Lohman.
Niets meer aan de orde zijnde", zooals de
stereotype uitdrukking luidt, werd daarop
vergadering gesloten.
Het sohgnt dat de >orisis" nog lang niet
opgelost is.
DB CBIBIS.
De Standaard doet het aog telkens voorko
ken, alsof de reohtersjjde niet uitgenoodigd
is, een Ministerie te iormeeren.
Van onzen kant blgven wg volhonden, dat
De Standaard... verkeerd is isgelioht.
Dat is ook het geval met De lïjd.
Wg treffen in dat blad opnieuw de mede-
deeling aai, dat, naar het sohgnt, H. M. de
Koningin de aoor het Kabinet gestelde voor
waarde, welke matnnrlgk onbekend ia, niet
nou hebben aanvaard.
Wg kannen eohter d e meest stellige
v'erzskering geven, dat van de niet-aan
vaardivg van »gestelde voorwaarden" geei
sprake ii, of geweest ia; en wel om de een
voudige reden, dat er geen voorwaarden gesteld
zgn, en het Kabinet, gelgk wg reeds mede
deelden, nan H. M. de Koningin 1
geadviseerd, vóór alles de reohterzgde in de
gelegenheid te stellen het bewind over te
nemen.
Dit meldt heden Eet Vaderland.
Het sohgnt nu zoo goed als zeker dat de
heer mr Tn. Heemskerk bezig is met pogiigen
om te zien, of het hem eventueel gelukken
zal, een Kabinet saam te stellen, 't sg geheel
uit leden der reohterzgde, of uit leden der
reohter- en linkerzgde te tarnen.
Hg heeft daartoe wel geen opdraoht aan
vaard die bewering is altgd gemakkelgk en
politiek wanneer hem die pogiag niet gelakt
maar het is tooh soo goed als hetselfde.
De heeren der reohterzgde zgn ook sluw.
Mocht de heer Heemskerk zgn pogen op
geven, dan heet het dat de zeohteizgde offloietl
niet is gekend ot een opdraoht heeft aanvaard.
roepsanarohistenze trok haar sohouerB wat
op, en drukte haar ellebogen tegen haar lgt,
alsof ze probeerde ziohzelf kleiner te maken.
Haar oogen waren onafgebroken op Sevrin
gevestigd, op den man Sevrin vermoed ik;
niet Sevrin den anarohist. Maar ze kwam
vooruit. En dat was ïatuurlgk. Want bg al
haar vertoon van onafhankelgkheid zgn meisjes
uit die klasse gewoon aan het gevoel van
speciaal beeohermd te zgn, wat in werkelgk-
heid ook het geval is. Uit dat gevoel moeten
negen tienden van hun stoutmoedige daden
verklaard worden.
Haar gelaat had alle kleur verloren. Het
wat doodsbleek. Het werd haar ook in eens aaa
haar verstand gebraoht, dat sg tot het soort
memBohcn behoorde, die voor de politie moeten
wegloopenl Ik geloof dat die bleekheid het
meest voortkwam uit verontwaardiging, hoe
wel er ook zorg bg kwam voor haar persoon,
een vage vrees voor eèn of andere ruwheid.
En natuurlgk wendde se zioh tot een man, tot
den manopwien zg aanspraak kon maken, en
die haar niet in den steek zou laten in moei-
gkheden."
»Maar," riep ik uit, verbaasd over die
analyse. «Waaneer het ernst was geweest,
zooals sg meende dat het was, wat kan sg dan
verwaoht hebben dat hg voor haar sou doen
X. vertrok geen spier vai zgn gelaat.
BENOEMINGEN, enz.
Bg kon. besluit
ie benoemd tot proo. gen. bg het gereohtshoi
te Leenwarden mr J. J. L. van HaageBt baron
d'Yvoy, thans advooaat-gea. bg gemeld gereohts
hoi, en is hg tgdelgk belast met de funotiSn
van direot. van politie voor het ressort van
het gerechtshof te L°euwarden
is de met verlof buiten bezwaar van den
lande in Earopa aanw. kap. der iaf. van het
leger in N.-I. J. Pb. de Jo«selin de Joag, op
sgn verzoek, ter zake van lichaamsgebreken,
niet ontstaan in en door den dienst, eervol
nit den mil. dionst ontslagen, met toekenning
van pensiaen.
De heer dr. M. JKaeoke, bg kon. besl. be
noemd tot ooninl der Nederlanden te Hannover,
is ah zoodanig door de Dnitiohe regeering
erkend.
Dr. Jilneoke, aan wien als ressort de pro-
viacie Hannover (met uitzondering van het
regeeringidistriot Aurioh en de Bteden Harbnrg
en Geestemüade), de Vorstendommen Lippe-
Detmold, Lippe Sohaumbnrg en Pyrmont, als
mede het Hertogdom Anhalt sgn toegewezen,
verzoekt aan hem geriohte brieven zoo mogelgk
in het Dnisoh te stellen.
De luit. t 1ste kl. F. G. W. Moorees,
oommand. van Hr. Ms. kanonneerboot Eadda,
wordt op non-aotiv. gesteld en vervangen door
den lnit. t/z. late kl. W. Cornelia.
Da lnit. t 1ste kl. J- L. von Leiohen,
wordt tgdelgk werkzaam gesteld bg het de
partement van marine.
De lnit. t./z. 2de kl. W. J. Smit wordt ge
plaatst aan boord van Hr. Ms. iistrnotiesohip
Van Galen.
>Dat mag de hemel weten. Ik geloof dat
dit bekoorlgke, edelmoedige en onafhankelgke
■ohepseltje nog nooit in haar leven één enkele
opreohte gedachte had gehad; ik bedoel een
gedachte die los was van mensoslhegke gdelheid,
ot waarvan de bron niet in een af ander con
ventioneel begrip sohool. Ik kan n alleen maar
zeggen dat zg, na een paar stappen naar voren
te zgn gekomen, haar hand uitstrekte naar dea
onbeweeglgken Sevrin. En dat was ten minste
geen komedie. Wat sg van hem verwaohtte
ja, wie zal dat zeggen Het onmogelgke.
Maar wat »g ook van hem verwaoht moge
hebben, het ging zeker niet zoover als datgeas
waartoe hg had beslot** zelfs vóór die uitge
strekte hand zoo direot een beroep op hem
deed. Dit was niet noodig geweest.
Van het oogeiblik waarop hg haar de* kel-
ir zag binnenkomen, had bg zioh voorgeno
men om sgn toekomstig nnt op te offeren, e>
ondoordringbare masker at te werpen dat
bg met zooveel trots gedragen had
»Wat bedoelt n viel ik X verbaaid ia
de rode. »Wai dan S3vrin, de man die
- >Hg was het. De meest volhardende,
gevaarlgkste, de sluwste, de meest stelsel
matige van alle verklikkers. Gelukkig voor
ons was bg eenig in zgn soort. De man was
fanatiek, zooals ik u gezegd heb, en was,
alweer gelukkig voo ons, verliefd geworden
De heeren J. A. M. Brniieman, 0. G. Riem,
H. Mouw en J. Snellen van Vollenhoven zgn
«asgeweze* als candid-ambten, voor Ohineesohe
zaken.
TWEBDB EANBB.
Eindverslag is uitgebracht over het wets
ontwerp betreffende aanvulling en verhooging
vaade waterstaatsbegrootiag voor 1906 (kosten
van herstel van den spoorwegdam ia de*
Bafftpolder.)
EERSTE KAMER.
De leden van die Kamer sgn ter vergadering
bgeeageroepen tegen Dinsdag 12 Maart des
avonds te half negen uur.
rechtsYaken.
Arrondiseementt-rechtbank te Middelburg.
HELING.
Behalve de in ons vorig nommer reeds ge
melde zaken, betrekking hebbende op den
diefstal va* lgnkoeken, olie en zakken uit den
■toomoliemolen Luilc alhier, werden V'gdag
nog behandeld twee daarmede in verband
staande zaken.
In de eerste plaats die tegen H. W. C. 8.,
34 jaar, stalhonderskneoht, wonende te Mid
delburg en aldaar gedetineerd.
Hg werd beklaagd van heling.
Gedagvaard waren 8 getnigen. Verdediger
waB mr C, L, Gratama.
De eerste getuige, J. F. v. d. Roost, verklaarde
eesige malen aan den bekl. lgnkoeken e*
meel gegeven te hebben om te verkoopen.
Bekl. 3. bad den get. de opbreigst uitgekeerd
en daarvan va* hem, get., een aandeel gekregen.
Bekl. had niets tegen deze verklaring in te
brengen.
De verdediger vroeg of de get. aan 9. ge
zegd had dat hg koeken had gestolen. De
get. zeide nooit daarover gesproken t«
hebben Hg verklaarde verder, op een des
betreffende vraag, dat bekl S. nooit loon had
bedongen voor het verkoopen van de gestoler
goederen.
Daarop werd gehoord A. Melse. Deze verklaar
de eenige malen aaa S. gestolen koeken te heb
ben gegeven om te verkoopen. Hg bad van
den vorigen get. gehoord dat S. zioh met
erkoopen van koeken belastte, en had aan
den bekl. gevraagd het ook voor hem te wil
len doen, waarin deze had toegestemd.
Ook deze getnige had niet aaa S. gezegd dat
de lgnkoeken gestolen waren. Ook had S. geen
deel der opbrengst als loon bedongen.
De get. De Neve, die daarop voorkwam, ver»
klaarde eveneens versoheidene malen lgnkoeken
aan S. te hebben gegeven om te verkoopen.
Het geld kreeg hg door tusichenkomst va*
get. V. d. Roos.
De bekl. zeide niets tegen deze verklaring
te hebben.
Nog werd géhoord get. W. Geervliet, die ver1
klaarde den 14en Jan. aan S een zak m«
koeken gegeven te hebben. Hg had geen afspraak
gemsakt met S„ maar dezen sleohts, toen hg
's middags de zakken der andere getnigen kwam
halen, verzooht ook de zgne te willen verkoopen
Ten slotte werd gehoord get. A Tjaarda. De««
zeide tweemaal persoonlgk van den bekl. on.
geveer 80 lgnkoeken voor f7 te hebban
gekooht. Hg weet niet waar bekl. de lgn
koeken vandaan had gehaald hg kende 8, wel.
Later was er door S. wel wat gebruht maar
get. had het niet gezien, daar het door de
politie in beslag werd genomen en het door
op de volmaakte en onschuldige komedie van
dat meisje.
Zelf was hg in zoo'n wanhopige* ernst, dat
bg moet hebben geloofd in de volkomen be
trouwbaarheid van die oonventioneele gebaren.
Dat hg in zoo'n groven valstrik liep, moet
hieruit verklaard worden, dat twee gevoelens
van zulk een alleB in beslag nemende grootte
niet tegelgk in één hart kannen bestaan. Het
gevaar, dat die andere, de onbewuste kome
diante liep, beroofde hem van zgn helder
ziendheid, van zgn oordeel. Het ontnam hem
allereerst sgn zelfbeheersohiag.
Maar bg kreeg die terag door denoodzake-
Igkheid naar zgn vaste overtuiging om
dadelgk iets te doe*. Wat? Wel, haar
zoo gauw mogelgk uit het huis te krggen. Ik
tei u reedt dat bg er zoo angstig uitzag. Dat
kon niet voor hem zelf zgn. Hg was eerst
slechts onaangenaam verrast geweeBt door den
overval, waarom hg niets had geweten, en
die naast zgn meening voorbarig was. Ik mag
zelfs zeggen dat hg er woedend over was.
Hg waB altgd gewend om het laatBte bodrgi
van zgn verraad stokjes zoo kunstig te regelen,
dat ign revolntioanairo reputatie er onaange
tast door bleef. Maar het lgkt mg ook vast
staand, dat kg, na de inval eenmaal gesobied
was, besloten had er zich zoo goed mogelgk
in te sohikken, en zgn masker voor te houden.
