H1DDGLBURGSGHE COURANT.
ISO* Jairiani.
Dinsdag
5 Maart.
Uit Stad en Provincie.
ff. 54
1907.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- on Feestdagen.
Prijs por kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor allo plaatsen in Nederland franco pp. 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Therm, alhier en tel. weerbericht van het K. N. Met. Tnstit. te De Bilt.
4 Maart 8 u. vm 36 gr., 12 n. 46 gr., av. 4 u. 46 gr. F. Hoogste Darom.stamd 776.2 te Kopen
hagen; laagste 767.0 te Bodo.—Verwaoh ting tot den avoid van 5 Maart: zwakke tot matige
O. tot N.O. wind, lioht bewolkte luoht, droog weer, dezellde temperatuur en nachtvorst.
AdvertentiSnJ 20 oent per regel Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- ea
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.60; elke regel meet
20 oent. Reolamw 40 oent per regel. Groote letters naar do plaats, dio zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën on reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betredende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, ie gereohtigd het Algemeen Advententle-Bnreaa A. DB
LA KAR JU., N.I. Veerbnrgw»! 366, Amsterdam.
Middelburg 4 Maart.
Sprokkelingen.
Het is gegaan zooals wg vermoed hebben.
Do tegenspraak komt al heel spoedig aohter-
volgen het borioht van Het Centrum, als zou
in overweging zga geweest het aanbleven van
het ministerie met den heer W. F. Pop als
Minister van Oorlog.
Dit ii, volgens Land en Volk, van a tot z
onjuist.
Nadat de onderhandelingen over aanbljjven
van het Kabinet mot den Minister Staal zjjn
afgesprongen, z(jn, volgens dit blad, thanB de
leiders der reohterzgde bezig met pogingen om
een nieuw Kabinet te lormoeren.
De oris is zal dus nog wel eenigen tgd
duren.
In verband met de ramp van de Berlin over
stroomt men de bladen met allerlei opmerkin
gen, o. a. over onverantwoordelijk
varen van kapiteins om op tjjd aan te komen;
het roekeloos binnen varen ens.
Dit geeft het Har.deltblad aanleiding tot de
volgende weerlegging, die ook in onze omge
ving, waar zoovele zeevarenden ei loodsen zjjn,
en met het oog op do Zeeland wel eens mag
overwogen worden.
Er is van meer dan oen z|jde gevraagd of
er geen wettelijke maatregelen moeten geno
men worden, oi stappen worden gedaan door
meuBohen die zéér vaak van de booten gebruik
maken om ie vorhindoron dat een boot vaart
wanneer er ernstig gevaar bestaat.
Het is zeer moeilgk om in een wet vast te
leggen wanneer er gevaar bestaat en praotisoh
is de tegenwoordige toestand de eenig moge
lijke naar onze overtuigingde kapitein van
een schip vaart niet uit, wanneer hg meent
dat er gevaar bestaat en kapitein en loods
komen een haven niet binnen wanneer zg
rreenen dat wind en zee dit niet veroorlooven.
Wg kunnen niet aannemen dat kapitein
PreoiouB en de loods meenden dat er werkeljjk
groot gevaar was bg het binnenkomen van de
haven van den Hoek. Z(j zga daarom binnen
gekomen. Z{j hebben zioh vergist en hun ver
gissing met hun leven moeten boeten. Hoe
erg die vergissing was, d.w.c. hoe groot het
gevaar was dat eenige zeeën hen uit hun koers
en op het hoofd zouden weipen, is voor eek
leek niet na te gaan. Doch zeker is het, dat
een kapitein zioh wèl bedenkt voor hg zjjn
schip een ernstig gevaar laat loopen. Immers,
al zal het oageluk niet léó erg zgn als deze
laatste ramp, al wordt alleen het sohip be
schadigd, de kapitein en de loods hebben voor
altgd hun goeden naam verloren, wanneer het
ongeluk aan gebrek aan oordeel oi onvoorzioh-
tigheid hunnerzijds te wjjten is. En ieder weet
hoe zwaar dat bg loodsen, die tooh om groote
onverschrokkenheid bekend staan, weogt. Een
loods, die eens oen voorziohtigheid toonde, welke
ouden aanwezigen zeevarenden ietwat overdre
ven voorkwam, antwoordde op hun gespot
Jawel, jawel, maar als er wat van komt, dan
zeggen mgn kameraads: »Jaaus was daar aan
boord."
Men zal zioh op zee steeds moeten toever
trouwen aan de voorziohtigheid, het vexant
woordelgkheidsgevoel en de zeemanschap van
den kapitein. Ea werkelgk, Nederlandiohe
zoowel aio Engelsohe zeekapiteins hebben zioh
over het algemeen dat vertrouwen waardig
getoond.
Nu wordt echter van enkele zjjden op ge'
merktja, maar de reedergen laten niet steeds
de kapiteins vijj, straffen hen wanneer zjj te
voorzichtig zgn. Vooral op oen Ign die als
beurtsohip op troinen vaart, waar te laat komen
een kleine ramp is, staan de te voorzichtige
kapiteins sleoht azngosohrevon. Nu, te voor
zichtig iz natuurlijk nooit goed, is meestal een
gevolg van onverschilligheid en gemakzucht.
Dooh dat een reederjj pressie «ou oefenen
zoodanig dat kapiteins onvoorziohtig zoniet
worden, een premie zou stellen op sleohte zee
manschap, kunnen wg om zeer veel redenen
niet gelooven.
Ten eerste omdat een kapitein, behalve den
bigden lach van xgn chefs als hg een snellen
tooht maakt, nog zeer veel andere redenen
heeft om zoo snel mogelgk te varen, doch
juist omdat hg een goed zeeman ie, een kapi
tein is, die zgn verantwoording voelt, zich niet
door dergelgke overwegingen laat leiden.
Ten tweede omdat zulk een ramphet vor-
lies, de stranding van een boot voor een lga
als de Harwioh-lgn of de Vlissisgeu-Ign veel
nadeeliger is dan honderd malen te laat
komen. Het is natuurlgk mogelgk dat ëi de
reeders ia de kapiteins eenigszino met het
gevaar vertrouwd raken. Dooh wg kunnen
daarin niet zoo heel erg gelooven. Zulk eon
ramp maakt op kapitr ins, op zeevarenden heel
wat meer indruk dan op don man die zelden
een sohip betreedt, en wg gelooven dat dit
verantwoordelgkheidsgevoel wel xeor dogelgk
wakker blgft. Een kapitein van een schip,
die zeeman is, ziet bgna dagelgks wat zou
kuinen gebeuren, bg nalatigheid ot onvoor
zichtigheid van den verantwoordelgken man.
Wg hebben in een Engeleob dagblad ietB
gelezen van een kapitein die een reprimande
zou hebbel gekregen, omdat bg bg slecht
weer de haven van den Hoek niet binnen
wilde stoomen.
Wg weten niet wat daarvan waar is, weten
niet, indien bet ooit gebeurde, op wiens
gezag de ondeskundige reeders den kapitein
een verwgt deden; evenmin kannen wg de
juistheid beoordeelen van de verzekering, dat
de Harwiohbooten bg mist minder vaak dan
Vlissingsohe booten te laat komen en dus
minder voorzichtig waren. Wg voor ons ge
looven dergelgke beweringen niet zoo gauw
en meenen dat het aantal zeerampen met groot
verlies aan menschenlevenB zoo gering is, dat
een dergelgk euvel nergens ernstig kan zgn
Dit is de eerste ramp geweest bg de Harwioh-
lgn en onze Yliesingsohe lgn heelt een ver
leden zéé vrg van ernBtige ongelukken, dat
statistieken, die nitwgzen dat reizen per
spoor gevaarlgker is dan reizen te water, be-
grgpelgk worden.
De vraag is sleohtsverdienen de zeelieden,
in wier hBnden de reizigers hun leven stellen,
dat vertrouwen En met den meesten nadruk
zal ieder, die hen kent, ieder die nagaat op
weinigen van alle honderdduizend reizen
een ernstig ongeluk gebeurt, >ja" antwoorden.
r>
De Standaard wordt even in den hoek gezet.
De Nederlanderhet orgaan va* den Goeiohen
afgevaardigde, jhr A. F. de Savornin Lobman,
sohreef dezer dagen
Wg hebben met opzet ons oithoude* van
het geven van advies inzake de oplossing der
oriois, voor 't geval het kabinet-De Meester bg
zga besluit tot aftreden volhardt. Er warer,
dachten wg, reeds adviseurs genoeg.
Andere bladen dachten daar anders over.
Wg denken er niet aan, hun het recht
daartoe te betwisten.
Wanneer evenwel een blad als De Standaard
niet alleen haar adviezen geelt of zioh nu en
dan over de middelen ter oplossing van
de crisis uitlaat, maar ook zeer beslist mee-
deelt wat, op zeker punt, het gevoelen is van
alle leden der reohterigde, en hoe de verschil
lende olubs in de Kamer op dat punt oordeelen,
dan veroorloven wg ons met eenigen aandrang
vragen, met welk recht dat blad aldus
spreekt en verklaringen aflegt. Niet, dat wg
de mogelgkheid betwisten, dat allen, Kamer'
leden en olubs, er evenzoo over denken als De
Standaard. Maar welke zekerheid heelt het
blad dat dit zoo i«? Het moent tooh niet,
dat zulk een besliste uitspraak dienst moet
doen als aanwgiing van den door »de reohter-
zgde" te volgen weg- De »reohterzgde," me*
vergete dit niet, heelt geen eigen orgaan, en
evenmin aan eenig blad opgedragen om namens
haar op te treden.
Aan het einde van het Landelgk oongres ter
bevordering van meer besoherming van
kinderen enz.,Zaterdag te Amsterdam ge-
houden, deelde de heer Baart uit Maastricht
mede, dat daar ter stede kinderen door de
geeBtelgkem worden gedreven naar de glasbla-
zergen der firma Regoutdaar in woningen bg
de fabriek worden ondergebraoht en, om ont-
vluohten te voorkomen, langs eei onderaard-
sohen tunnel eiken dag van hun logement naar
de fabriek worden geleid. Alleen Zondags, als
't kerk is, mogen de kinderen wandelen.
Zoo lezen wg tenminste in hot verslag der
N. R Crt.
Zou dit waar zgn
Zoo ja, het zou sohandrigk wezen.
Eu te meer, waar uit geeohiedt door de
geeatelgken en onder de hoede van den heer
Regout, een trouw asnbangsr van de R K
kerk, een man die rgk is geworden en nog
steeds meer en meer wordt door den arbeid
vau zgn volk en aldus de kinderen eigenlgk
laat mishaidelen.
De heer J. C. Beth handhaaft, tegenover K.
V. te W zgn standpunt ten opziohte van den
verkoop van kerkelgko gebouwen.
Hg sohrgft o. a.
•Waaneer ik art. 6 der add. art. der Staats
regeling van 1798 goed beschouw, dan blgkt
nog dat het spreekt ven twee soorten van
kerkgebouwen echter alleen behoorende tot
de voormaals heersohende Hervormde kerk
en wel:
lo. van zoodaiige, die door aanbouw uit de
kerkelgke kas het wettig eigendom van de
kerkelgke gemeente zga; en
2o. van zoodanige, die overgelaten worden
aan de beschikking van het plaztselgk bestuur,
teneinde tussohen alle kerkgenoot
schappen eenig vergelgk te treilen, omdat
die kerkgebouwen niet het wettig eigendom
verkregen door aanbouw uit de kerkelgke
kas waren.
De burgerlgke gemeente mocht ia geen ge
val een Hervormde kerk in bezit houden of nemen
kon duB niet den eigendom behouden of
verkrggen, aangezien de kerken aan haar wer
den overgelaten omonderdever-
ohillende kerkgenootschappen
te verdoelen, bg onderling eontraot. De
burgerlgke gemeente mooht zelfs den eigen
dom niet behouden, al was de bouw van de
kerk uit de kas der burgerlgke gemeente be
kostigd. Wat betreft de zinsnede, voorkomende
in genoemd art. 6 >de alzoo genaaste kerken
blgven te allen tgde onder de bezitting dier
kerkgenootsohappei, aan welke zg, volgens
onderling eontraot, worden toegewezen",
deze daidt san, dat het doel der Staatsregeling
niet was, om enkel het gebruik en bezit der
kerke* met voorbehoud van den
eigendom te regelen, maar veeleer dien
eigendom naar dea maatstaf- der godsdienstige
bevolking te regelen en blgvend toe te
kennen, terwgl art. 13 der add. art. van de
Staatsregeling van 1801 dat eigendoms
recht bg de kerkelgke gemeente hoeft be
vestigd. (ArreBt van den Hoogen Raad van 19
Maart 1847, Weekblad van het Recht 798.)
BENOEMINGEN, enz.
Bg kon. beBluit:
is do heer M. J. P. van Santen erkend en
toegelaten als couanl van Liberia te Amsterdam;
is benoemd tot notarjs binnen het arrond.
Utrecht, ter standpl. de gemeente Amersfoort,
A. P. Schröder, cand.-notaris te Zeist, en binnen
het arrond. Haarlem, ter standplaats Oude-
Wetering, gemeente Alkemade, W. Yeensira,
oaid.-notaris aldaar.
De dameB H. C. Janning, Gh. Koning en
W. H. Mnrenbeeld zgn geBteld ter besobik-
king van den gouv.-gen. van N. Iom te
worden benoemd tot verpleegster bg het krank
zinnigengesticht te Lawang.
Aan het Ministerie van Buitonl. zazon is
neder gelegd de akte va* bekrachtiging va*
Z. M. den koning van Portugal nopens de drie
op 12 Juni 1902 He 's Gravenhzge goteekende
verdragen over internationaal privaatrecht,
strekkende tot regeling van: de wetsoonflioten
met betrekking tot het huwelgkde wets- en
jurisdiotie-ooBflioten met betrekking tot do
echtscheiding en de sohoiding van tafel en bed;
en de voogdg van minderjarigen.
KORTB JIBDKDEELHiBBN
TEBGADBBINGKN.
In de avondvergadering, Zaterdag gehouden
door het Landelgk Propaganda Congres, ter
bevordering van meer bescherming van kinde
ren en beperking van arbeidsduur, werd eerst
het woord gevoerd door een wever uitRgssev,
die dankte voor den tot dusver ondervonden
stens, er op wees dat de stakers het pleit nog
niet hebben opgegeven en verzocht om voort
durende hulp. Eene in de zaal gehouden
collecte voor Rgssen braoht f 82.92 op.
Daarop besprak de heer J. Oudegeeat nacht
arbeid. Hg wees erop dat in osb vaderland
nog de meerderheid der arbeiders geregeld
ongeregeld nachtarbeid moet uitoefenen,
ven de 100 bedrgven worden daar nog
mede bezooht.
Hg wees o. a. op het havenbedrgf en be
weerde dat da&rbg in Amsterdam, Rotterdam,
en 7Li8singen arbeidstgde* van 33 tot 36 uren
voorkomen.
Spreker schetste den demoraliseerenden
invloed van den naohtarbeid op het lichaam.
Een door het coigresbestuur gestelde resolutie,
waarin de naohtarbeid sohadelgk wordt ge
noemd en, verklaard dat hg iu de meeste be
drgven afgesohalt kan worden, weid goedge-
kourd.
Daarna sprak de heer H. Spiekman over
kinderarbeid, om vooral den nadruk te leggen
op de sohandelgke verwaarloozing der arbei
derskinderen.
Ia aansluiting aan de rede van den heer
Spiekman, sprak ook de heer Thomassen
(Bond van Ned. Onderwijzen, afd. Amsterdam)
een woord ten gunste van de afsohsffing van
den kinderarbeid. De volwassenen hebben
loodig: levonsigd; Daarom begeeren zg ver
korting van den nrbeidBigd. De kinderen be
hoeven speeltgd, zg moeten tgd hebben waar-
lgk kinderen te zgn. Het gebrek hieraan leidt
tot bandeloosheid, waarover tegenwoordig zoo
geklaagd wordt.
Naar wg vernemen, heeft de heer dr E.
Bglsma, arts, ontslag gevraagd en, ingaande
met beden, verkregen als directeur van het
Gasthuis alhier.
Heden ochtend seinde men ons uit
e u z e n en wg hebben dit als buitengewoon
berioht reeds bekend gemaakt
»De provinoiale stoomboot WeeUr-Sohelde zit
sedert Zaterdagmiddag op een saidplaat nabg
Ellewoutsdgk omhoog. Men zie Laatite be
richten.
Heden oohtend voer de Walcheren bg het
binnenkomen van de haven vaat op den WeBt-
havendam.
De dienst is dus gestaakt."
Blgkena heden middag door ons ingewonnen
inlichtingen waren toen de beide booten nog
niet afgebmoht.
De dienst op Braakens is geregeld en wordt
per sleepboot uitgeoefend.
De boot naar Neuien is heden oohtend
uur niet gevaren.
Te 11.60 eohter vertrok de Zuid-Beveland
daarheen, waarmede de dienst verder werd
voortgezet.
Men seinde ons heden uit Rotterdam:
Tussohen de ingenieurs Gh. Goomans te
Goes en R. de Muralt te Zierikzee is
een geschil ontstaan over do vraag, waaraan
de meeste dgkoalamiteiten van 12 Maart 1906
zgn toe te sohrgven.
Da heer Coomans beweert, dat het water
door den dgk komt, terwgl de heer De Muralt
van oordeel is, dat alle calamiteiten aan zee-
dgken zgn toe te sohrgven aan het water, dat
er ovorstortte.
Do beer Goomans wil dan ook verhooging
der binnenbermen, terwgl de heer De Muralt
uitsluitend dgkskruinverhooging wensoht.
Aan de zgde van den ingenieur De Muralt,
hebben zioh, voor zoover betreft de bestrfiding
door bermvoibooging, reeds gesohaard de inge
nieurs HoogeBteger uit Amsterdam en de
ingenieur van den rgkswaterstaatDrugrestegn
te Vlissingen.
Nadat deze strgd eerst is aangebonden in
het weekblad De Ingenieur, zal door de beide
eerstgenoemde ingenieurs over deze aange
legenheid te Middelburgeendebatworden
gevoerd, dat zeker de belangstelling van vele
ingenieurs en anderen zal trekken.
Zondag speelden de M. V. V. O. en
Victoria alhier een voetbalwedstrgd.
M. V. V. O. won met 6—0 doelpunten.
Te Ylissingen speelde B. M. M. aldaar
een wedstrgd tegen Z. V. V. C. te Middelburg.
Eerstgenoemde won met 20 doelpunten; bg
do rust was de stand 1—0.
De direoteur-generaal der postergen en
telegrapbie maakt in de St. Ct. bekend dat,
met ingang van 6 Maart, de openstellingsureti
van versohillende post- en telegraafkantoren en
hulptelegraaf- en telephoonkantoren in d e z e
provinoie opnieuw zgn geregeld.
Ia ons volgend nommer geven wg die op
gaaf in baar geheel.
Yrfidagavond j. 1. gaf het fanfarekorps
Oefening na den Arbeid te R i 11 h e m ia hst
overvolle schoolgebouw bare eerste open
bare uitvoering, die welgeslangd mng heeten,
onder leiding van den directeur, den heer
Cornellisienwiea, naar men ons sohrgft, da
dankbetuiging van den voorzitter ten volle
toekwam.
Ook een paar tooneeletukjes vielen zeer in
den smaak van hot pnbliek.
Zaterdag is van de werf der firma Ge
broeders Ribbons en Bakker te HanBweert
met goed gevolg te water gelaten bet gzcren
sleepeohtp Qetrtruida Adriana, aohipper J.
Troost.
De passagiersboot Telegraaf II, kapt. D.
Bjjl, van Rotterdam naar Antwerpen, ia Zater
dag te Hansweert door den mist een dag
laat aangekomen. Ze wa9 Yrgdsg nabg
Dintel door do passagiersboot Schelde aange
varen. De Telegraaf II had echado aan hot
boeghout bekomen.
In de Vrgdag te Hon te nisse gebon
den raadsvergadering werd besloten geen
adhaesio te betuigen aan het adres der hoeren
Dreg mans o. s. tot voorziening nan de kanaal-
boorden GentNeuzen.
De jaarwedde van den telefoonhonder te
Lamswaarde werd gebraoht van i 80 op 1125,
die van demxeltdcn titularis te Terhole van
f 50 op f 75.
Werd besloten dit jsar drie lantaarns vsn
het nieuwe systeem te plaatsei op Lamswaarde-
Vrgdagavond gaf te B r e s k e n s de zang-
vereeniging Concordia eene zeer geslaagde
uitvoering.
Yan de goed gezongen nommers maakten
vooral indruk Zomeravondlted, De Hemel
een mannenquariet, evenals Heimwee naar
Zwilierland. Zeer bekoorde het Pegrimdied.
De vioololub verleende hare medewerkingzg
zeer vooruit gogaan en vond veel bgval.
Warm toegejuicht werden de nummers op viool
door den heer Borgman, die op uitnemende
wgze werd begeleid.
Een en ander werd afgewisseld door voor-
draohten, o. a. van De Oevangtnwagen van Jan
van Beers.
- In de Zaterdagavond gehouden vergade
ring van de afdeeling IJzendgke van den
Pond voor Staatspemionneering werd het vroeger
genoemde voorloopig bestuur definitief aange
wezen, terwgl nog twee bestuursleden daaraan
weiden toegevoegd, nl. de heeren J. J. Catse-
man en G. Ververs.
Het ledental steeg, voor een groot deel staande
de vergadering, van 74 tot 135.
Voor een behoeftig oudje nit "Water-
la n d k e r k j e, de wed. Van der Maat, geb.
Kegmel, dat Vrgdag 11. baar 90en geboortedag
vierde, oiroaleerde een lgst, waarop flink werd
ingeteekend, zoodat baar buiten eenige oadeaux
nog een flink bedrag in geld kon worden ge-
sohonken. Het ianfaregozelsohap bracht de
nog krachtige oude vrouw 'a avonds eene
serenade.
LANDBOUW.
Landbouw afdoelingWaloheren.
Heden werd in de kegelbaan der sociëteit
De Vergenoeging alhier, onder voorzittersohap
van den heer jhr. P. J. Boogaert, eene verga
dering gehouden van do afdeeling >Waloheren"
der Maatschappij tot bevordering van landbouw en
veeteelt in Zeeland.
De opkomst was niet bgzonder groot.
De voorzitter opende de eerste vergadering
in dit jaar met de leden hartelgk welkom te
heeten en hen en hunne gezinnen geluk tl
wensohen met het ingetreden jaar. Hg hoopte
dat 1907 een vruchtbaar jaar moge wesen,
vruchtbaar voor bet land zelf, maar v achtbaar
ook voor de afdeeling.
Daarna werd door den voorzitter het gewone
jaarverslag uitgebraoht.
Hg zeide het volgende:
•Mgne heeren 1
Het oogenblik is weer daar om u een over-
zioht te geven over het afgeloopen jaar. 1906.
Alvorens tot die besohouwing over te gaan.
gevoel ik mg verplioht n de gebeurtenissen
in herinnering te brengen, die ons allen met
ontstelteiis vervulden, ik bedoel den water
vloed van 12 Maart 1906, die voor versohil
lende deelen van onze provinoie zulk een ramp
veroorzaakte en zoo'n enorme oohade ten ge
volge had. Yelen onder n zullen in de over
stroomde stroken een kgkjo genomen hebben,
en het zal has gegaan zgn als mgzg kwa
men ontdaan over zulk een verwoesting terug.
Waloheren bleef gelukkig gespaard, maar ik
geloof in uw allor naam te spreken, wanneet
ik de hoop uit dat een dergelgke ramp ons
in de toekomot moge bespaard worden.
Waar ik de vorige maal verplioht was te wgiea
op de versohillende punten, die weinig goeds
voorspelden, daar is h6t mg een groot ge
noegen u ditmaal te kannen mededeelen, dat
onze vrees voor een sleoht jaar gelukkig niet
werd bewaarheid, maar dat het, de ongunstigs
vooruitzichten in aanmerking genomen, alias
is meegevallen.
