MIDDELBURGSCHE COURANT
echt
ïso* JiiriaHi.
Donderdag
28 Februari.
Bach's Passion.
Uit Stad an Provincie.
roede.
tante
Straat.
i* komen
iet Jong*
verzocht
„Era*
tea rang
R. K.
kenwerk
da kook*
iding en
helpen
en bui*
VAN
trekken,
roeping
reüd*
enheid,
.50, nut
ereiken
N\ ttf).
1907.
Deze oouraut veraohijnt d a g e 1 ij k o met uitzondering Tan Zon- en
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen In Nederland franco pp. J 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Therm, alhier en tel. wearberioht vai het K. Met. Jnstit. te De Bilt.
27 Febr, 8 u. vm 43 gr., 12 a. 45 gr., av.4 n. 46 gr. F. Hoogste barom.st*nd 775.9 te Oxford,
laagste 745.1 te Haparanda. Verwaobtingtot den avond van 28 Febr.zwakke W. tot
NW. wind, zwaar bewolkte luoht, waarsohgnlgk droog weer en dezelfde temperatuur.
St
Advertention 20 cent per rogeL Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- oa
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meet
20 oent. Reclames 40 oent per regel. Groote letters naar de plaats, die nij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën on reolames, niet atkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid ei Geldwezen, is gereohtigd het Algemeen Advertentle-Barean A. DA
LA BKA1S -Sn., N.K. Veerbnrgwal 906, Amsterdam.
Middtlburg 27 Februari,
Sprokkelingen.
De manier waarop sommige oleriale bladen
over de ministerieels crisis sohrgven, wekt
ergernis. Maar wg weten nu eenmaal hoe ze
de waarheid weten te ver draaien, de feiten
verkeord voor te stellen.
Na de reohterzgde, die ons in den toestand
heeft gebraoht, onma-htig oi onwillig ia om zelf
de teugels van het bewind in handen te nemen,
brengt mes bet gernoht is omloop dat de
Ministers,met uitzondering van Minister Staal,
zullen aanbljjvon.
Dit is echter reeds tegengesproken, en voor
barig gemeend.
Land en Volk vindt in die mededeeling aan
leiding bet volgende te sohrgve*
Het was ook niet te verwaohten, dat een
dergelgk besluit spoedig zou worden genomen»
Dit staat nu wel vast, dat de partgen der
Christelijke coalitie, die het beslissende rotam
hebben uitgebraoht, de gevolgen van bun daad
niet wensohen te dragen.
Het is tooh inderdaad niet aanuemelgk, dat
zg de porfée van hun votum niet hebben be
grepen. Wie kan in onze dagen nog van oordeel
zge, dat de oplossing vau het militaire vraag
stuk niet verder strekt dan bet Departoment
van Oorlog?
Indien niettemin de mogelgkheid mocht
worden aangenomen, dat het ministerie De Mees
ter ons niet verlaat, is dit sleohtB denkbaar op
ééa voorwaarde- dat het sterker terugkeere
dan het ging.
In de Eerste Kamer werd aan de Ministers
de vraag gesteld: «waarom kiest gjj juist dit
Departement voor uwe hervormingen
Dat kan men vragen bg elke andere her
vorming, die zal worden voorgesteld. En dan
kan ook de verzekering erbg worden gevoegd,
dat het votum slechts één Minister betreft.
Indien dus het Kabinet blgft, zal ten eerste
geheel klaar moeten sgn, dat het aanblgveu
gevolg is van de onmaoht dergenen, die de
orisis hebben veroorzaakt, om een oplossing te
geven.
En in de tweede plaats zal het Kabinet
steun moeten hebben verkregen om krachtiger
nog met ejjn program tegenover de Volksver
tegenwoordiging te staai dan te vorei.
Het hoofdpunt van dat program, Grond
wetsherziening, zal nog meer naar voren moeten
worden geBohoven. Er zal waarborg moeten zgn,
dat de beslissing hierover valle binnen deze
parlementaire periode.
Blgkt dan, dat ook op dit hoofdpunt het
Kabinet zal stuiten op een afdoend verzet, dan
heeft men het nlles beheersobende vraagstuk
zuiver gesteld.
Dan kan een Kamerontbinding volgen op
de finale regeling van de eleotornle quaestie.
NAAR HET EVANGELIE VAN MATTHEUS
Nicht Bach, Meer toUtt er htissen
Lbotw vos Bbethoyzn.
I.
Volgens de medodeelingen van sgn zoon
Philip Emanuel heeft Joh. Bob. Baoh vgf
Passionen gesohreven. Waren deze na het
overlgdea van den vader niet in handen
komen van zfiu weinig oppassenden zoon
Friedemann, wellioht zouden ze alle, hetzg
dan dat ze niet van gelgke waarde zgn, voor
het nageslacht bewaard zgn gebleven. Eé»
ervan is geheel verloren. Die naar het evan
gelie van Marcus is in 1781 nog uitgevoerd,
doch ovenooas grootendeels verloren gegaan.
Omtrent de Luoas-Passion is de authentioiteii
niet afdoende bewezen. Mendelsohn, Robert
Franz e, n. vermoedden ten opiiohte hiervan
mei het afaohrift van oen werk van een ander
oompoaist te doen te hebbenSpitta, de groote
Baoh-biograat, daarentegen twgfelt niet aas
de eohtheid en noemt als tgd van ontstaan de
eerste periode te Weimar tot vódr het jaar
1712. Met deze opvattiig atifldt eohter de
omstandigheid, dat de drie Milhlhauber can
tates, van welke de Actus tragicus in Maart
1905 door de zangvereeniging Tot Oefening en
Dan zal het dr Knyper moeite kosten, om dat
vraagpunt door de antithese te verdringen."
Evenals de Arnh Crt nemon wg deze op
merking met instemming over, vooral omdat
men van sommige kanten reeds beglii de
openbare meening over de diepere beteekenis
der orisis te misleiden en het mogelgk aanblg-
ven van het Kabinet-De Meester in een vol
komen onwaar daglioht te stellen.
>0 insinueert Eet Centrum dat uitgehesht-
heid aan hunne portefeuilles de Ministers wol
zouden willen nanblgven; spot het met het
groote beginsel" dat bg deOorlogsbegrooting
betrokken was en vrasgt het denigreerend, of
bg aanblgven van bet ministerie generaal
Staal maar niet weeT terugkeeren zon tot zgn
standpunt bg de begrootizg van 1906, dan zou
met een welgemeend «vergeven en vergeten*'
der rechterzgde «het inoident kunnen worden
gesloten". Men moet zelf wel over weinig ernst
en fierheid van karakter beschikken, om zoo
over den tegenstaider te knmen spreken! Is
't waar dat, zooals Het Centrum zegt, «bet volk
naar iets positiefs verlangt", d. w. z.
coalitie-ministerie wensoht, laat het zioh
dan tot de leiders der rechterzgde wenden, die
de verantwoordelgkheid daarvoor niet aandur
ven, en liet den eerlgken tegenstander belee-
digen en bekladden.
Op soortgelgke wgse is De Standaard bezig
de waarheid te verdraaien. Het Handelsblad
bad gezegd dat de Ministers hun ontslag wel
zullen moe t en terugnemen, nu de rechterzgde
de teugels van het bewind niet wenBoht op te
vatten. En met haar gewone driestheid sohrgft
De Standaard dan:
Daartoe zou 't dan tooh noouig zgn, dat aan
iemand van reohts maidaat tot nieuwe Kabi-
nets-formatie verstrekt ware} dat het door
hem ware geweigerd; en dat niemand anders
van reohts te vinden ware.
«Is daarvan na iets gehoord?
Is aan iemand van reohts nienwe Kabinets
formatie aangeboden?
Geen berioht, en geen gernoht zelfs heeft
't gemeld.
Veilig mag dus worden aangenomen dat er
geen woord van aan is."
Dit is nietB minder dan een opsettelgke val-
sohe voorstelling. De Standaard weet te goed
dat het verstrekken van een mandaat tot
Kabinetsformatie steeds het gevolg is van de
adviezeB, welke de Kroon inwint bg de voor
zitters der KamerB, den vioe-voorzitter van den
Raad van State en de et kende leiders van
versohillende staalkundige partgen, en dat zg
dus willens en wetens onwaarheid spreekt als
zg zegt, dat van eeno weigering der reohter-
zgde niets gebleken is omdat geen mandaat
tot Kabinetsformatie aan een staatsman van
reohts ii gegeven, nadat de heeren mrs jbr De
Savomin Lohman, baron Maokay, Kolkman en
Heemskerk door de Koningin sgn geraadpleegd.
Tracht H. M. nu het Kabinet-De Meester tot
aanblgven te overreden, dan is dit noodzakelgk
hot gevolg van de bg die heeren ingewonnen
adviezen, en nn is 'tten hoogste mogelgk, dat
de weigering tot vorming van een reohtsoh
ministerie sleohts voorwasrdelgk is goweest,
omdat de leiders der oppositiepartgeu eerat
pogingen tot zoodanige vorming weneohelgk
aohtten, nadat volstrekt zeker zou zgn dat het
Kabinet-De Moester in geen geval op sgn be
sluit tot aitreden zon willen terugkomen, maar
beslist onwaar is de ontkenning door De Stan
daard van het feit, dat men van reohts zich
tot aanvaarding van üoh mandaat niet heelt
bereid verklaard.
O, die Standaard is tooh zoo eerlgk in hare
voortellingen en in hare strgdmiddelen, en
men kan zioh zoo voorstollen hoe dit eerlgk
gemoed voortdurend zoo diep gesohokt wordt
door do praktgken vau den politiekea tegen
stander, dat zg daartegen de wrekende hand
van den strafreohtor wel inroepen mootl
-
De Standaard ontzegt nu wel het recht om
te oonoludeeren, «dat men Reohts niet geneigd
en niet bereid ia, het bewind over te nemen",
daarvoor zou eerst aan iemand van Rechts
eene nieuwe Kabinetsformatie moeten zgn
aangebodenmaar merkt Land en Volk op
Zou men dat werkelgk meenei? Wanneer
i leiders van Rechts aan de Koningin advi-
seeren om reohts erbuiten te laten, zou dan
niettemin aan een hunner, of aan een niet
gehoord leider, de formatie kunnen worden
opgedragen
Wg zoude* denken, dat het Kabinet-De
Meester, bg de overweging wat het te doen
staat, moet afgaan op de adviezen, door de
leiders der reohterzgdj aan de Koningin gege
ven. Zg kannen dwoior bezwaarlgk de dag
bladen raadplegen.
BENOEMINGEN, enz.
Bg kon. besluit
iB benoemd tot notaris binnen het arr.
Roermond, ter standplaats de gemeente Roer
mond, H. J, F. Brinkmav, candid.-iotaris aldaar;
is J. A. Tb. Krol, predikant bg de Neder-
landaoh Hervormde Gemeente te Avezaath,
benoemd tot predikant bg de Protestanteohe
gemeente in N.-I.
De officier van adm. 2de kl. P. A. Kempen, uit
O.-I. in Nederland teruggekeerd, wordt op
non-aotiv. gesteld.
Hedea middag werd a 1 h i o r door per-
gonen, die in een boot in het water aan de
Nieuwehaven voeren, aan den ingang van het
gewelf over de kaai aldaar, aohter de gemcente-
fohool, oen in vergevorderden staat van ont
binding verkecrend Ign gevonden. Niet zonder
lite werd het binnen boord gebraoht
door de inmiddels gewaarBohuwde politie
in beslag genomen, die het nasr de Stads-
Bohuur liet vervoeren. Hier werden de klee-
ren van den overledene, een manspersoon,
gefouilleerd en uit de gevonden papieren
bleek dat men te doen had met den sinds
Uit'panning alhier werd uitgevoerd reeds
iu 1707-8 gesohreven, de Lucas Paseion in
rgpheid, diepte en genialiteit ver overtreffen.
Va* een muzikaal-historisoh Btandpunt ie hei
zeker niet van belang ontbloot dat omtrent
dit werk het juiste licht opgaatmogelgk
zullen archieven en bibliotheken, die door de
g vorige nsvorschingen van den tegenwoordige®
tgd zooveel duisters ophelderen, ook de onze
kerheid betrtffende dit werk oplossen. Waar
omtrent eohter goen twgfel bestaat, welke
werken geheel gaaf en volledig uit Baoh'
nalatentohap aan ons zgn overgeleverd, het zge
de beide Passionen volgens de evangelisten
Johannes en MattheuB. Die naar Johannes
werd vermoedelgk voor het eerst den 7en April
1724 op Goeden Vrgdsg uitgevoerd, de andere
beleefde haar eerste uitvoering op 15 April
1729.
Het is naar aanleiding van de a.s. uitvoering
der Matthüus-Passion door de bovengenoemd'
zangvereeniging alhier, dat ik bg dit work wil
stilstaan en zoowel over den oompoaist in
verband met het werk, alsook over hot werk
«elf, een en ander wil mededeelen om, indien
dit nog noodig is, zoo mogelgk de belang
stelling voor Baoh's reuzensohepping en voor
de uitvoering, die ons waoht, te doei groeien
Zooals de partituur ons tegenwoordig bekend
i», werd deze Passiontmustk eerst in 1740 te
Leipzig uitgevoerd, ïadat Baoh het werk niet
alleen herzien, maar er ook eenige nummers
aan toegevoegd had.
In deze gedaante werd het door de cantors
der muziekeohool vaa St. Thomas, die Baoh
opvolgden, tot het einde der achttiende eeuw
geregeld op den Goeden Vrgdag uitgevoerd.
Na dien tgd schgnt het geen uitvoering meer
beleefd te hebben. Hetzg de sohoonheden ervan
niet, voldoende begrepen werden, dan wel of
de moeilgkheden van uitvoering daarvan de
oorsaak waren, zeker is het, dat op een tiental
jaren na, deze grootzche vruoht van Baoh's
gken geest een eeuw lang heeft gesluimord.
Het is een zioh ton allen tgdo geopenbaard
hebbend versobgnsel dat groote mannen, in
het bgsonder op het gebied der muziek, tgdens
bun leve* weiuig of geei waardeering
vonden.
Vele giooten is hot zoo gogaan. En zoo van
hen al do een meer, de ander minder dat lot
deelde en sommigen ook gedurende hun levens-
tgd de volle maat van bewondering en
eoring werd toebedeeld, het is met bgna allei
tooh aldas gesteld, dat eerst het nageslacht
hun werken op de volle beteekenis wist te
eehatton. Ik breng dit bekende teit hier ter
sprake, omdat men eigenlgk verbaasd moet
■taan, dat een werk van den omvang en de
beteekenis als de Malthdus-Paeeionna her
haalde uitvoeringen, opeens kan terugkeeren
versoheidone weken vermisten veekoopman
E. B. Het Igk word daarna naar het lgken-
huis op de Israölitlsohe begraafplaats gebraoht
- Uit een door ons ingesteld ondersoek is
gebleken dat de beworing, als zou zioh onder
de (quipage van hot vorongelukte Noorsche
sohip 1 itnaru een persoon uit Middelburg
bevonden hebben, onjuist is.
Wel had zulk een persoon plan de reis mee
maken, maar op het laatste oogenblik zog
hg daar van at.
De surnumerair der posterijen en tele
graphic J. H. Briela is van Middelburg
naar Rotterdam verplaatst.
Uit Vlissingon.
Da coöperatieve vereeniging Eigen hulp aldaar
keert over 1906 negen procent uit.
Iu een, de vorige week, door het Comité
tot ondersteuning van de nagelaten betrek
kingen va* de op 11 Sopt. 1903 verongelukte
Arnomuidsohe vissohers gehouden verga
dering bleek dat hare ontvangsten over 19C6
hebben bedragom aan rente f 579.92.
De uitgaven beliepen: aan vekelgkiohe
uitkeering f 2348.50, aan buitengewone nit-
keering voor steenkolen en aardappels i 19895,
een totaal alzoo van f 2547.45.
De uitgaven hebben du ontvangsten alzoo
overtreffen met t 1967.53.
Het kapitaal va* het oomité bedroeg op 1
Januari 1906 i 17.763.14 op 31 Deo. d. a. v.
f 15.795 61.
Op laatstgenoemden datnm bestond het uit:
f 14 000 op prolongatie uitgezet, f 1600 uitge
leend aan de gemeente Arnemuiden tegen een
rento va* 4% 'sjaars, f 11.75 inlage in de
Rijkspostspaarbank en f 183 86 kasgeld.
Dinsdagavond werd in de sooieteit Van
Ongenuchten Vrij te G o e b onder voorzitter
schap van den heer Ch. O Coomans,een algemeene
vergadering gehouden van leden der Vereeni
ging De Ambachtsschool.
Door den voorzitter werd aan den heer H.
J. van Lis, wegens vertrek naar elders als
secretaris afgetredei, dank gebraoht voor wat
hg sedert 1904 voor de Vereeniging gedaan had.
De ontvangsten hadden in 1906 bedragen
t 11.286 01* en de uitgave* f 10 772.88, zoodat
de rekening een goed slot oplevert va* f 513.63.
Uit het door den secretaris uitgebraoht
verslag bleek dat de school in het begin van
het jaar 65 en op het einde 74 leerlingen telde,
44 in het timmervak, 24 smeden en 6 sohilders
In het algemeen is men over de leerlingen
tevreden en wordt de gver der oiderwjjzers
geprezen.
Als bedragende gemeenten traden toe Wol-
phaartsdgk en Waarde.
Als bestuursleden werden herkozen de hee
ren J. J. Oohtman en J. P. van Vlissingen, die
sioh beiden de herbenoeming lieten welge
vallen.
In de vaoature-Vam Lib zal op een volgende
vergadering worden voorzien.
Besloten werd om een bergplaats te bouwea
voor het borgen van modellen, waarvan de
kotten begroot ware* op 258.
De onderwjjter MolenaaT, den 23 April 1906
voorwaardelijk aangesteld, werd met dien
datum van 1907 drfisitiel benoemd.
Maandag namiddag had te N i s s e een
ongehuwde man de onvoorzichtigheid een met
hagel geladen geweer af te sohieten, dat in
een eohuur stond,
De hagel drong tusschen de reten van een
houten atioheiding door en kwetste eon paard
zoodanig dat het vermoedelijk zal moeten
worde* afgemaakt. Opzet is geheel buiten-
gesloren.
Opnieuw blgkt eohter hoe gevanrlgk het is
geladen geweren ergens neer te zetten.
Dinsdagavond had te Krabbendgke,
onder leiding van den heer Qoill, de eerste
vergadering plaats van de daar bestaande at-
deeiing van het Groene Kruis. I* korte trekken
werd ïogmaals het doel en het werken van die
Vereeniging uiteengezet, waarna gelegenheid
bestond tot toetreden. Tien personen gaven
hieraan gevolg, zoodat de aideeling thans 66
leden telt.
In huishoudelijke vergadering werden daarop
de statuten en het reglement vastgesteld, zoover
deze door het voorloopig oomité waren ont
worpen.
Het bestuur werd sameigesteld uit de heeren
G. F. W. Geil], voorzitter, J. P. Krjjger, secre
taris, Jao Welleznan, J&o. Jaoobusse en H. Breker.
- Bg kon. besluit is, met ingaig van
16 Maart, benoemd tot direotear van het
post-entelegTaaikaatoor te Krabbendijke
A. Koops, thans commies-titulair der post. eu
telegr.
Dit berioht is reeds gemeld in de tweedfl
editie van ons vorig nommer.
- Met ingang van 1 April a. s. sgn ver
plaatst naar Rotterdam de kommiezen der le
klasBe bg de belas'ingen L. A. Pieters te
Haniveert on F. Remerjj te Aarden
burg.
In de Dinsdag te Tholen gehouden
raadsvergadering werd een adres van D. van
Hiele om de voormalige meestoot te mogen
hurei oi koopen aangehouden tot een volgende
vergadering.
Een verzoek van O. J- Sohot om een stuk
grond, grenzende aan zgn woonhuis, van de
gemeente te koopen, werd van de hand ge
wezen. Wel kan hg het in erfpaoht verkrijgen.
Tot onderwijzer in het teekenen werd be-
noemd de heer J. Hekkert. Dit gesohiedde met
4 stemme*. 3 briefjes ware* blanco en op
den heer A. van de LaBonder waren 2 stemmen
uitgebraoht.
De Si Ct no 49 bevat o.a. een staat van
atkoop van tienden over het jaar 1906.
Het totaal voor het kroondomein bedraagt
voor Zeeland 7938.65 en voor partioulis»
ren f 51.066.34»/,.
RECHTSZAKEN.
In de Dinsdag te Utrecht gehouden open
bare tereohtzitting van den Raad van Beroep,
Ongevallenverzekering, had de uitspraak plaats
in het hooger beroep van de Rijksverzekerings
bank tegen de uitspraak van den Raad van
Beroep te Middelburg, waarbij, met vernietiging
eener beslissing van de Bank, aan J. F. E. te
Hansweert eene rente is toegekend van
t 105 per werkdag ter zake van een os geval,
tengevolge waarvan zgn linkerknie letsel heeft
bekomen. De Centrale Raad vernietigde de
uitspraak en bevestigde de beslissing van de
Buk, waarbg getroffene voorloopig eene rente
werd toegekend va* f 0 79 per werkdag.
tot het stof der bibliotheek en daar een kleine
honderd jaar kan bjgven rusten..», onopgemerkt,
vergeten 1
Maar tooh, wanneer men in aanmerking
neemt, dat bv. op Baoh's aanbeveling voor de
te bezetten plaatsen op de muzieksohool, waar
voor bg de boste en kundigste jongelieden had
uitgekozen, door het stadsbestuur te Leipsig
ge on aoht werd geslagen, wat hem zoozeer
verdroot, dat hg de stad voor altgd wilde ver
laten, hetgeen intussohen niet gebeurde, dan
wordt het ons duidelijk, dat Bsch's geniale
aanleg en zgn grootheid toen althans zioh niet
aan zgn tgdgenooten ten volle heeft goopen
baard.
Een misschien nog sprekender bewjjs, hoe
weinig Baoh's beteekenis a's componist inhei
laatst der 18e en het begin der 19e eeuw in
het algemeen was doorgedroigen, vinden wg
in do korte, onnoosele notitie aohter zgn naam
in het historisoh woordenboek van Peignot
1822. Daar leest menEr zeichnete sich im
Kontra punkte, auf der Orgel und dem Klavier
aus, er hir.terliess mchrere Musiki'Ucke (sio 1) und
elf Só'hne, die in ihrer Kunst alle bt'iihmt wartn<
Meer wïbI mo* bljjkbaar van den grooten
oantor in dien tgd nog liet te vertellen.
Maar er sou een ommekeer komen. Missohien
is hst billgk Baoh's tgdgenooten en het direot
op hem volgend geslaoht niet al te zeer toe
te rekenen, dat het de waaide van den groot
s'en contrapuntist, die ooit geleefd heeft, niet
wist te besiff jB en we mogen, hoewel we na
allicht geneigd zgn de sohoudero op te halen,
voor een zoo geringe appreoiatie als hierboven
vermeld, tevens denken om hetgeen Verhuist
eenmaal zeideWie treit war doch Bach seiner
Zeit vorausl waarop Brahms, tot wie* deze
woorden gesproken waren, antwoordde Seiner
Zeit 1 nein, jed' r Zeil 1
Is die uitspraak tot heden niet volkomen
bewaarheid Wie het zeide, heri*ner ik ma
niet, maar iemand moet eens Baoh den modem-
sten aller componisten hebben genoemd. Baoh
wordt in al zgn geestes openbaringen ook nu,
na twee eeuwen, wel bewonderd en geëerd,
maar niet algemeen begrepen. Intussohen is
men moer dan ooit overal doende om sgn
grootheid aan het volle licht te brengen. En
dat is eei heerlgke en dankbare, maar tevens
veeleisohende en moeilgke taak.
Niet alleen aan zgn ontzagge'gk groote
gave*, die al heel vroeg reeds op 22jarigen
leeitgd tot volle* wasdom zioh ontplooiden,
ook aan zgn kinderlgk vroom gemoed en zgn
karaktereigenschappen, die hem als mensoh
kenmerkten, hebben we het ontstaan en heft
bezit te danken van de edelste uitingen in des
meest verheven vorm, dien 's meniehen gsest
in staat is voort te brengen.
Na dan die lange reeks van jaren aan de
openbaarheid geheel onttrokken geweest t»