IUIDDELBURGSCHE COURANT.
130- Juriing.
=-
Dinsdag
\2 Februari.
Uit Stad sn Provincie.
N\ 36.
1907.
j«.33
do
Parn-
i, naar
2 a.
i weg
Qent
Ftbr.
'Deze courant verschijnt d a g o I ij k smet uitzondering van Zon- en Feestdagen,
Pry's por kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Therm, alhier ent el. weerberiohtvsihetK. N. Met. laitit. te De Bilt.
11 Febr 8 u. vm 35 gr., 12 u. 37 gr., av.4 u. 37 gr. F. Hoogste barom-etand 772 7 te Horta;
laagste 742 7 te Dunrossness Verwach t jng tot den avond vaa 12 Febr.: meest matige Z.
tot ZW. wind, zwaar bewolkte lucht, mogelijk neerslag en iets warmer temperatuur.
Advert entiSnJ 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
allo andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel moot
20 oent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zjj innemen.
Tot de plaatsing vaa advertenties ea reolames, niet afkomstig uit Zee laad, betrefiende
Haadel, Nijverheid ea Geldwesea, is gereohtigd het Algemeen Advertentle-Bnrean A. Da
LA HAB Al., DU. Voorburgwal 366, Amaterdam.
Bij deze courant behoort een bijvoegsel,
Do bekende opgaaf van den BpoordienBt
komt voor in de tweede zijde van dit
hoofdblad.
Middslburg 11 Februari.
Een betreurenswaardige
beslissing.
Dat er eenmaal een botsing ontstaan zou
tussohen de Eerste en de Tweede Kamer
lag voor do hand.
"Wij verkeeren in ons land eenigszins in
denzelfden toestand als in Engelandoen
lagerhuis dat eene, zij het dau ook veel
minder sterke, meerderheid in vrijzinnigen
geest heeft, en een hoogerhuis dat beslist
olericaal mag heoten. Een lagerhuis boven
dien dat, hoowel nog onvolkomen, door zijn
wijze van verkiezing de jongste volksover
tuiging weergeefteen hoogerhuis dat, om
dezelfde reden, bezwaarlijk andore dan
standopvatting tot uiting brengt en op
cóteriebolangen grooten nadruk legt.
Tot heden ging alles goed.
Maar zie, nu opeens is er een kink in
den kabel gekomen ;*ea staan wij voor een
zeer lastige kwestie.
Uitvoerig nog uiteen te zetten wat de
Eerste Kamer Zaterdag bewoog de begroo-
tiug van oorlog te verworpen, is zeker on-
noodig. Do bezwaren, die door de meerder
heid daartegen zijn aangevoerd, kennen wij.
Ze komen grootendeelB overeen met die, in
de Tweede Kamer tegen Minister Staal ge
opperd.
Toch zijn er enkele feiten die verdienen
in hot licht te worden gesteld, omdat zij
vau belang zijn voor de toekomsten wel
voornamelijk dit dat ten slotte de oppositie
in de Kamers hoofdzakelijk bestond uit
leden der rechterzijde, van do clericale partij.
Bij het begin der beraadslagingen in de
Eerste Kamor verzetten zich ook tegen den
Minister do liberale heeren Yan Leeuwen,
Yan Wolderen baron Rengers en Stork.
Daarbij voegde zich de heer Yan Houten,
over wiens houding wij alleen willen
zeggen dat hij ook nu weer, zijn standpunt
in de laatste jaren getrouw, hielp afbreken
wat geheel in den geest mag heeten van
zijn oorspronkelijke politieke opvattingen.
Tegen het naar huis zenden vau het
blijvend gedeelte, waarover anderen dit
bezwaar opperden dat de Minister hierdoor
was vooruitgeloopon op eene beslissing dor
Yortegenwoordiging, had hij vooral be
denking met het oog op binnonlandscho
rustverstoring.
Alsof zulke rustverstoringen in ons land
niet gelukkig tot de hooge zeldzaamheden
behooren en vooral het verleenen van mili
taire hulp daarbij niet steeds meer een
onhandigheid dan oen noodzakelijkheid is
gebleken, die zelfs treurige gevolgen na zich
sleepte.
Wezenlijkmen doet ons leger aller
minst eer aan door dat punt op den voor
grond te Btellon als een zijner voornaamste
plichten.
En voor do eer van dat leger beweerden
do heeren der oppositie in de Eerste Kamer
vooral op te komen
Do heer Van Houten heeft zijn BÉandpuut
tot het laatst volgehouden en hij was do
oenigo vrijzinnige is hij dit nog? zou
den wij haast vragen dia met do reoli-
terzijde tegen de begrooting stemde.
Do andere drie genoemde liberalen steuu-
don ten slotte den Minister.
Vóór de begrooting stemden ook de
heeren De Jong, Yan Beyma, Rahusen,
Laan, Kist, Wiliinge, Breebaart, Dojes, Van
der Foltz, Scholten, Van Leeuwen, Sicken-
ga, Knol Welt, Rengers, Stork, Van Nierop
ou Vening Meinosz.
Tegen stemde de gansoho rechterzijde,
torwjjl afwezig waren de heeren: Yan dor
Biesen, Sassen, Bultman, Van Berckol,
Waller en Van Heekeren van Keil,
Het ia dus een onbetwistbaar feit dat
anti-revolntionnairen en katholieken zich
boslist verklaarden tegen den stap in de
goodo richting om in ons land verbetering
te brengen in onzen militairen toestand, die
zoo zeer drukt op land en volk.
Hierop wijzen wij uitdrukkelijkhet is
om goed te onthouden.
Een conflict, als nu is ontstaan, behoort
tot de zeldzaamheden.
Driemaal zoo herinnert men deed
het zioh sedert 1848 voor dat de Eerste
Kamer oene begrooting verwierp
Op 29 -Deo, 1862, onder 't tweede Minis-
terie-Thorbecke, was dit die van Koloniën
van Minister TJhlenbeck; deze werd toen ver
vangen door den heer Fransen van de Putte.
Op 29 Dec. vau het volgende jaar, óok
nog onder hetzelfde bewind, verwierp de
Eerste Kamer de begrooting van Buiten-
laudsche zaken vau Minister Van der Maoson
de Sombreff. Ook deze Minister trad af on
werd vervangen door den heer E. Cremers.
En op 31 Januari 1890 verwierp de
Eerste Kamor op nieuw eene begrootig vau
Koloniën en wel dio van Minister Keuohe-
nius, die toen plaats maakte voor den heer
Mackay.
Wat zal or nu gebeuren
Uit de verklaringen, door den Minister
De Meester èn iu de Tweede èu in de Eerste
Kamer afgologd, zou men opmaken dat het
gansoho kabinet zich met don Minister Staal
homogeen verklaart.
In elk geval zou het Ministerie nauwgezet
overwegen wat het te doen staat en welke
politieke gevolgen van het votum dei-
Kamer zouden zijn.
Dat spreekt van zelf. Maar gesproken en
herhaald voordat eene beslissing viel, had
die verklaring een groote beteekonis.
En dit te meer nu door de betreurens
waardige beslissing niet alleen een Minister
is getroffen maar een beginsel, een deel
van hot Regeerings program.
Voor een degelijk, flink man als Minister
Staal, een man van staal, een man van
principe, doet het ons innig leed dat hij
heeft moeten wijkon voor allerlei invloeden,
die wel te vermoeden zijn maar niet allo
te noemen.
Hij had ons met onze legerorganisatie
kannen brengen op het rechte spoor.
Dat hij moet aftreden ligt voor de hand.
Maar jammer zonden wij het vinden als
het gansche Ministerie ook de portefenilles
neerlegde; hoezeer ook dit te begrijpen zou
zijn.
Zon Minister Staal dit echter zelf wel
wonschen
Wie zal toch de taak van hot ganBche
kabinet willen overnemen in de tegenwoor-
digon politieken toestand waarin ons land
verkeert P
Het vinden van een opvolger van Minis
ter Staal zal reeds hoogst moeilijk zijn.
Van verschillende kanten komen natuur
lijk adviezen in.
Het zondorlingste daarvan is wel dat
van den boefijzer-correspondent van het
Alg. Handelsblad om de Tweede Ka
mer te ontbinden teneinde „het kiezersvolk
oen votum te ontlokken."
Deze weg zal, hopen wij, niet worden
ingeslagen.
De meerderheid dier Kamer toonde den
Minister te willen steunon, en zij verdient
allerminst getroffen te worden voor hetgeen
hare oudere zuster, vooral in opvatting,
misdeed.
Ons Hoogerhuis ontbinden
Wat zou hot op dit oogenblik baten
Zooals de Provinciale Staten nu zijn
samengesteld, is van eene nieuwe verkiezing
voor Eerste Kamerleden geen afdoende
wijziging in dat lichaam te verwachten.
En zulk een ontbinding is ook overbodig
omdat wij tooh binnenkort, in Juni, staan
voor verkiezingen voor do Provinciale Staten.
Dan kannen de kiezers van hunne mee-
ning doen blijken en bereiken wij, mot het
nieuwe kiezerspersoneel, allicht het doel
dat wij, vrijzinnigen, mouten beoogen.
Daarom zijn wij zoo vrij als eenige op
lossing dit aan te goven
Het Ministerie overwege nog eens ernstig
of het niot kan aanblijven en afwachten
den uitslag der Statenverkiezingen en van
de dit jaar plaats hebbende stemmingen
voor leden der Eerste Kamer.
Dan kan blijken of die Kamer soms van
godaanto verandert.
Wil of kan hot Ministerie dien weg niet
in6laau, maar biedt het H.M. de Koningin
zijn ontslag aan, dan rust op de reohterzijdo
do verplichting on3 land to redden uit den
moeilijken toestand, waarin dit d o o r haar
toedoen op dit oogenolik is gebraoht.
Wat zij in do Tweede Kamer niet aan
durfde getuige de ommezwaai van d n
heer Talma dat deed zij in de Eerste.
Ilaar taak is dus den wagen van staat
weer in het goede spoor te brengen.
Of haar dit gelukken zal, is eene andere
vraag.
Wij zouden daarop niet gaarne een be
vestigend antwoord geven.
Hoe het echter zij, terwijl onze lezers
van dit opstel kennis nemen, is wellicht al
bekend het besluit, door het Ministerie ge
nomen') in elk geval kan hot Nederland-
sche volk in Juni bij de Statenverkiezingen
van zijn gevoelens doen blijken omtrent de
betreurenswaardige beslissing,
Zaterdag door do Eerste Kamer genomen.
Daaruit en uit do godaohtenwisseling ook
in de Tweede Kamer is ten duidelijkste ge
bleken
dat de rechterzijde in beide liohamen
de clerioalen dus zich verzet heeft tegen
een boschoidon stap in goede riohting tot
hervorming van ons leger
dat die rechterzjjde niet heeft willen
meewerken om land en volk te verlichten
van den druk, dien onze militaire inrichting
op hen legt
dat do anti-revolutionnairen, die steeds
den mond vol hebben over de belangen der
kleine luydon, hobbeu b- et een maatregel
die deze lnydon vooral ontheffen zon van
de drukkende, militaire plichtenen
met hunne bondgonooten een Minister,
hebben verjaagd, die ons heeft willen voeren
op den weg naar een volksleger, dat voor
ons land een behoefte is, rechtvaardig mag
heeten en den belastingschuldigen zeer ten
goede zou komen.
Dit houdon do kiezers vooral in 't oog
wanneer zij straks worden geroepen hun
plicht te doen ter verkiezing van leden voor
de Provinciale Staten.
-) Men «ie het berioht uit Den Hug onder
Laatste Berichten.
Wjj vestigen de aandaoht op de voor-
draoht die Woensdagavond voor de leden
van het departement Middelburg der
Maatschappij tot Nul van 't Algemeen en hunne
dames zal gehouden worden door mej. 8j
Tiglor Wybrandi uit Leeuwarden.
heefr daartoe gekozen het drama Gun-
drun van Albreoht Rodenbaoh.
Verschillende letterkundigen van naam noe
men dit gedioht een glansrijk kunstwerk, dat
roert en doet genioton
Hare voordraoht wordt ceer geroemd, als
beantwoordend aan de hoogste eisohen. De
schoone verzon van Rodenbaoh weet zQ op
leesterltjke wjjze tot hun recht te doen ko
men en met smaak heeft z|j ze uitgekozen.
Daartussohen wordt de loop van het stuk ver
teld, zoodat het publiek behoorlek begrip heeft
van den toestand, en het vermoeiende en on
aangename van samenspraken in korte linnen
te hooren voordragen, wordt vermeden.
De Wereldklok, die hier geëxposeerd'
wordt, trekt steeds veel bezoekers, die allen
verbaasd Btaan over de vindingrijkheid van
den vervaardiger ervan.
Deze week ii dit meohanisoh kunstwerk nog
te beziohtigan; w(j wgzen hierop hen die nog
nalieten een bezoek te brengen aan de boven
*aal der sooieteit De Vergenoeging, waar het
tegen eene geiingo entree is tentoongesteld.
m
Met ingenomenheid maken w|j melding
van een maatregel, Zondagnamiddag door de
politie alhier genomen, om te vgf uren de
vest tuBsohen de Noord- on do SoiBbrug door
le sohaatsenrfiders te doen ontruimen. Een
voorzorgsmaatregel, die, zooals zoovele, wel
niet de goedkeuiiig van sommigen onder het
publiek wegdroeg, maar waarvoor w{j niet
kannen nalaten der politie hulde te brengen.
Ondanks den te vroeg ingevallen dooi bewoog
zioh op dat gedeelte onzer vesten een talrgke
menigte, die voor het laatst nog eeis van het
gt wilde prcflteerei. In aanmerking genomen
dat het dooide, waren de banen goed te
noemen: er stond weiiig water op het S'
maar op den duur werd het tooh week.
Het was er bepaald gezellig; en waren er
veel sohaateenrjjderB, een niet minder groot
publiek vorlustigdo zioh in den aanblik van
de gspret.
Er heorsohte een voorbeeldige orde, er werd
stipt vreohta" gehouden, zoodat van ongevallen
door fegei elkaar botsing geen sprake kon
sjjn. Het eenige hinderlijke voor de radenden
was een troepje kwajongens, dat zioh vermaakte
vooral heeron met stjjve hoeden met sneeuw
ballen te bombardeoren, voor de toesohouwerB
soms wel aardig maar voor de getroflmen
minder pieizierig. Een boos woord had, nooal*
meest, niet de goede uitwerking.
Op een boekje vai de vost, nabij de 8eisbrug,
was een baantje waar gelegenheid bestond tot
riagrgden, een liefhebber}} die nogal aantrok,
doch zich voornamelijk tot hetzelide olubje
bepaalde.
Tegen v|jt uur versoheen de stadsomroeper
op het gs; en hoewel de halve stad over de
baan zwierde, moeBt oize goede vriend nog
eerst even informeeren »of het ga wel ver
trouwbaar was."
Men kan nooit te secuur z£n.
Hg kwam den volke bekend maken dat te
vgf uren op last van don commissaris van
politie de baan zou ontruimd worden.
Dit was op zich zeli reeds voldoende om
sommigen toeBohouwers den uitroep te ontlok
ken>we moeten eens zien hoe dat afloopt."
Te v|jf uur versoheen de oommissariB met
een inspecteur en oen zestal agenten op de
baan. Hun, die nog reden, werd verzooht te
willen afbinden, maar het was geoorloofd de
baan geheel at te r|jden. Ondertussohen trok
de politie langzaam aan van de Seis- naar de
Noordbrug, door een overtair|jk publiek, dat
langs Singel en Bolwerk meeliep, gadegeslagen.
Men keerde daarop weer mot de politie terug.
Zoo nu en dan moeBten, en dat wekte dan
groot gejuich, eonige schaatsenrijders van de
baan verwijderd worden. Maar het overgroote
deel giig uit ziohzelf van het Ijs.
Zoo trok men in Bteeds grooter toeloop naar
do Srisbrng waar de politie de baan verliet,
op den voet g°volgd door het publiek waar
onder eenige sohreeuwende Btraatjongens. De
politie was zoo verstandig daarvan geen notitie
nemenz|j ging kalm naar den post op het
stadhuis.
De maatregel was met dit al eohter goed
geslaagd, de menBohen waren van het fjs ea
dus buiten gevaar.
En om dit goede doel te bereiken was het
alleen te doen geweest.
Denzelfden middag had op de IJsbaan der
club Middelburg een hardr]jder|j op schaatsen
plaats voor leden van genoemde baan.
De eerste wedatrgd was voor joigeis van
11 xot 15 jaar. Wianers werden le p-gs F.
Gross, 2e G. v. Grootheest, 3e J. van Goozei
en 4e P. O. Boutens.
In den wedBtrJjd voor leden van 15—18 jaar
werden winners H. Vermeulen le, H. Vreeburg
2e, L. Gerber 3e en W. B. Doorenbos 49.
Er heersohte bjj de deelnemers, zoowel ah
bjj het publiek, eon vroolgke stemming.
De winners hebben hun prfis wel verdiend,
daar het soms erg spande, wgl de verliezers
zioh niet gemakkelijk lieten overwinnen.
Woensdagmiddag worden, in de Kegelbaan
der sooieteit de Vergenoeging, de prfizen uit
gereikt.
Het voorgenomen fisfeeatje op die zeilde
baan, kon Zondagavond door den dooi niet
doorgaan.
Met 1 Maart is de klerk der posterijen
en telegraphie 2e kl. A K J. Huineman van
het telegraafkantoor te Middelburg naar
Hardenberg verplaatst.
Het Eng. stoomschip Bitdon is Zondag
middag bg Boraaolen gestrand. Sleepboo-
ten hebben heden naoht getracht het sohip
vlot te brengep, wat eohter niet mooht ge
lukken.'
Heden middag bfi hoog water zal men op
nieuw trachten het vaartuig af te brengen.
kunnen worden verplioht de daarbfl bedoelde
binnendgken te verhoogen en te verzwaren.
Aan hut festival Tweeden Pinksterdag te
R e n e b a e zullen deelnemen do volgende ge-
zehohapp^nOosterlands Fanfaren, de Harmonie
van Zonnemaire, het gemengd koor Polyhymnia
te Zierikz°e, het muziekgezelschap Eunst na
Arbeid te Ellemeet, het gemengd koor Nu mei
Hope te Burg, de harmonie Witte van Haam
stede, het gemengd koor Vooruitgang zij om
streven, en de fanfaren Luctor etEmergo, beiden
van Renesse.
Op
de Zaterdag door het ziekenfonds
Hu'pbeioo'i te Oostbarg gehouden
tiende jaarvergadering, bleek het afgoloopen
jaar gunstiger geweest to zgn dan het jaar 1905.
Het totaal der inkomsten bedroeg t 485 22' en
dat der uitgaven f 48817', waaronder een be
drag van f 223 uitgezat op de spaarbank.
Aan oontributiën was ontvangen f 323.12',
van beguistigers enz. t 89.50, en aan entree
van nieuwe leden f 3 10.
Uitgekeerd werd wegens ziekte f 210 aan 28
leden, over 301 ziektedagen wegens overigden
van 1 lid f 7 50 en voor ponsioenuitkeering
aan 1 lid f 32.50.
Het kapitaal van het fonds was op 31 Deoem-
ber 1905 f 1276.75 groot; op 31 Deoomber
1906 bedroeg het 1 1498.80.
Het aantal leden bedraagt thans 91, dat der
begunstigers en van hen dio jaarlgks iets bij
dragen 33 42 75.
In bovengemelde vergadering, die door 85
stemgerechtigden werd bjjgewoond, werden de
heeren G. L P. van Ham en P. de Hullu He.
als bestuursleden herkozen tot bestaurslid uit
de fondaleden werd benoemd de heer P,
Everadjjk.
Te IJ z e n d g k e is een troep van v(jf
wilde zwanen, z. g n. Denen, gezien, waarvan
er drie werden geschoten.
Die dieren sohgnen dus in die streek allengs
meer voor te komen en or behoeft du* niet
meer als een zeldzaamheid melding van to
worden gemaakt.
De heer Minderhoud, wachtmeester der ko
ninklijke marechaussee aldaar, is tegen 1
Maart a. ontslagen en op pensioen gesteld.
Te 8int Kruis had een jongen de
onvoorzichtigheid van een kar te springen.
Op hetzelfde oogenblik gaat hot paard vooruit»
de jongen komt onder het wiel tereoht, waar
door zgn djjbeen werd gebroken.
Zondair gaf te Biervliet de rederij
kerskamer Jacob van Lennep een toneelvoor
stelling, die door een talrjjk publiek werd
bijgewoond.
Zoowel het blgipel in S bedreven Verras-
tingen, als het kluohtspel Daar it Mevrouw,
vonden bgval. De Harmonie verleende haar
medewerking, ea na afloop volgde nog dn
gebruikelijke danopa'tfl.
g kon. besluit is aan mr G. W. Th. ba-
van Dedem, op z|jn verzoek, eervol ontslag ver
leend als ambten, van het O M. b|j de kanton
gerechten in het arr. Zie rik zee, ter stand
plaats Ziorikzoe.
In de Zaterdag te Staveniase
ingelanden van het waterschap Stavenisee, den
Nieuwen polder (annex Stavenisse) en den polder
Zuidmotr gehouden gecombineerde vergadering
werd besloten aan Gedep. Staten mede te
deelen dat er tegen hot ontwerp-besluit tot
wgiigiag van art. 17 en 18 van het algemeen
reglement voor de polders en waterschappen
bezwaren bestaan, en dat het, ook met oog op
de hooge kosten, niet wensohelfik wordt geaoht,
dat de polderbesturen door genoemd college
RECHTSZAKEN.
Raad van beroep ongevallenverzekering)
te Middelburg.
In de heden alhier gehouden openbare
terechtzitting van dien Raad had de uitspraak
plaats in zake A. L. Neuzen, P. O. eohtg. van
G. vroeger wed. van E. W., 81uiskil, do
Verzekerings-en Herverzekeringabaik Nova te
'a Gravenhage (Partg van reohtswege J. de
Rijjter, Neuzen) en J. A. W., Vlissingen, als
vertegenwoordiger van zjjn minderjarige zoon
H. W.
j deze uitspraken werden de beslissingen
van het Bestuur der Rijksverzekeringsbank
bevestigd en aan klagers hunne vorderingen
ontzegd.
Vernietigd werd de beslissing van de Bank
en aan klager toegekend, mot ingang van 19
November 1906 een Tente, waarvan het bedrag
wordt bepaald op f 0.99 per werkdag, in sake
P. de V; Sas van Gent.
Eveneena werd vernietigd de beslissing van
de Bank en verstaan dat de door klager ge
dane aangifte van ütaking va* het verzekerings-
pliohtig schildersbedrijf tereoht isgesohied, in
zake K. 8. en Co., Middelburg.
Niet ontvankel&k werd verklaard het beroep
in zake C. v. d. B., Veere, omdat klager niet
had voldaan aan de uitnoodiging om een
gepleegd verzuim te heretellen.
Ongegrond verklaard werd het beroep, in
zake P. D., Kapalle, omdat deze vorderde eene
tijdelijke uitkeering, waartegen de wet geen
beroep toelaat.
LANDBOUW.
Vrfidagavoud hield de landbouwvereeni
ging Reijgtnbergh te Rilland eene vergade
ring, die drukker bezocht was dan gewoonlijk.
De rekening over het vorig jaar sloot met
een batig saIdo van ruim f 96. Ia een vol-
gende vergadering zal worden uitgemaakt op
welke wfize dit bedrag het nuttigst zal worden
besteed. De afgetredende bestuursleden, da
heeren J. J. van Gorsel en J. Vogelaar, werden
