MIDDELBURGSCHE COURANT. ISO* Jurgang. W oensdag 6 Februari. Uit Stad an Provincie. R\ 31. 1907 Doze courant verschijnt d a g e 1 ij k smet uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 eent. Therm, alhier en tel. weerberiolit van het K. N. Me1.1nt'it. te De Bilt 5 Febr 8 n. vm 31 gr., 12 u. 32 gr., av.4 u. 64 gr. F.—Hoogste barom.stand 776 7 te Malinhead; laagste 758.7 te Nice Verwaobting tot den avond van 6 Febr. «wakke tot matige N. tot O. wind, veranderlijke bewolking, mogelgk sneeuw en dezelfde temperatuur. AdvertentaSn; 20 oont per regel. B(j abonnement veel lager. Goboorto-, dood- an alle ondoro familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meet 20 osnt. Reclames 40 oent per regoL Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentifin en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betredend* Handel, Ngverheid en Geldwezen, is gereohtigd het Algemisn Adfsrtsntls-Banaa A. DM LA MA8 Ai., M.S. Voorburgwal 366, Amntordara. Middelburg 5 Februari. Sprokkelingen. De vorige week heeft de heer D. W. Stork, de bekende Hengelosohe industrieel, sioh ge roepen geacht een waarschuwend woord te riohten tot hen, die steun willen verleenen aan de stakers te R g s b en Hg sohreet daarbjj o. a. >Hoeveel sympathie men ook moge heb ben voor de stakers, wetk medelijden men ook moge koesteren vooral met de oagelukkigen, die buiten hun schuld onder den strgd gebukt gaan zg, die ingrgpen (en dat doet •lk, die de staking steunt) moeten zioh deze vragen stellen is er een middel te bedenken, waardoor beide partfien, zonder hun princi pieel standpunt te verlaten, tot elkander wor den gebracht, en, zoo niet, bestaat er eenige kans hoe gering ook dat de firma Ter Horst zal toegeven? Op deze tweeledige vraag geef ik dit ant woord: 't Middel ter verzoening sohgnt niet gevonden te kannen worden en deheerenTer Horst zullen hun prinoipieel standpunt niet prijsgeven. Dit durf ik met de kennis van kun karakter en van alle omstandigheden, die op hun houding van invloed zgn met de grootst mogelgke stelligheid en in 'e besef m{jmer groote verantwoordelijkheid voor een dergelijke uitspraak beweren. Is die bewering gegrond, dan dnrf ik aan ieder, die niet wil zgn een zaohte heelmees ter die stinkeade wonden maakt, de vraag ■tellen, of de zaak der arbeiders gediend wordt door 't laten voortduren van een toestand van ellende^ als thans in Rgssen aanwezig is, door T steunen eoner werkotaking, die hopeloos mag genoemd worden. Uitsluitend die vraag ovexwege men, alvorens een bgdrage te geven." Die bewering eisoht eenige weerlegging Wg moeten beginnen mot de erkenning dat wg den toestand te Rgssen niet kennen, en ook niet kannen beoordeelen of het reoht alleen aan de zgde der stakers, het ongelgk aan dia der firma Ter Horst is. Maar na hetgeen zoo velen, mannen van naam, personen die den toestand wel kennen omdat zg dien hebben onderzooht, schreven, wg verwgzen o. a. naar de S p r o k k e- 1 i n g e n in ons nommer van 29 Januari achten wg ons wel gereohtigd tot den heer Stork de ernstige vraag te richten of zg onge lgk hebben die beweren dat juist het voort duren van de ellende te Rgssen grootendoels do sohnld is van de hardnekkigheid der firma Ter Horst, die niet wil voldoen aan de eisohen van hen, wier ernstig Btreven het is geweest de tusiohen haar en de arbeiders bestaande moeilgkhedem in der minne op te lossen Set Centrum vindt dan ook in het door den heer Scork geschrevene aanleiding om het volgende op te merken »Dat men nitslnitend die door genoemden heer gestelde vraag zou mogen overwegen, lgkt ons een miikenniag van het goed recht der arbeiders. Het geldt hier tooh niet slechts oen Traag tan macht. De arbeiders strgden voor een betere loonregeling, wat naar alge meen gevoelen billgk is. Zg hebben tevergeefs getraoht, die betere regeling te verkrggei. De b middeling hnnner organisaties is afgewezen. Do tnisohenkomst van personen, die door hun m&atsohappelgke positie alle waarborgen gaven, van niet partgdig te wezen in ham oordeel, eveneen. Do firma toonde zioh onrerzettelgk. Ka na gaat het niet san te zeggen: do patroon* weigeren toe te geven, dus moeten de arbeiders zioh maar zoo spoedig mogelgk nedorleggen bg datgene, wat, naar algemeene opvatting, onbillgk is. Do staking is hopeloos, zegt de heer Stork. Maar dat dreigt zg alleen d&s te zgn, wanneer geen gevolg gegeven wordt aan den oproep om steun. En nu is het wel eigenaardig, dat de heer Stork zich juist tegen het verleenen van diei steun keert en dat hg het optreden afkenrt van hen, die daartoe aansporen. Op die wgze tracht hg dus feitelgk da'gene te bewerken, waartegen hg waarschuwt: het hopeloos maken der staking 1 Kn zeer opmer- kelgk is hst dan ook, dat hg met zgn waar- ■•kawiag komt op het oogenblik, dat sioh aller wege steun-oomitd'i tooi d* arbeiders der $rmn Ter Horst beginnen te vormei, en daar door de kansen der stakers hoopvoller worden 1 Deze inmenging van den Hengelosohen fabri kant maakt daarom een zonderlingen indruk. Zg gaat bovendien maar al te zSer uit van het standpunt, alsof alleen de patroon te be slissen had over de arbeidsvoorwaarden, en dat men zioh eenvoudig heeft te onderwerpen aan hetgeen hg wil of niet wil. Dit Btand pont is wat Al te verouderd. De sooiale be grippen van onzen tfid trouwens van onzen tgd niet alleen eisohen iets anders. Zg eisohen, /dat ook aan den arbeider reoht van meespreken wordt gegevei, dat zgn orga nisaties worden erkend, en dat bemiddeling niet botweg wordt afgewezen. De waarsohuwing van den heer Itork is onder dit opsioht typisoh Twentsch liberaal. Men zal zioh herinneren, hoe in het voorjaar van 1902 zelfs de bemid deling van den Minister van Binnenl&ndaohe Zaken werd geweigerd, om aan de staking uitsluiting bg de firma Van Heek te EeBohedé einde te maken, 't Is waar, dat die Minister dr Knyper was, en 't is ook waar, dat diezelfde dr Knyper thans openlgk aan spoort tot het verleenen van steun aan dc Kgesensohe stakers. Maar het sohrgven van den heer Stork blgit er niet minder teekenend daar het onomwonden de leer der non interventie predikt en in laatste instantie het conflict tnssohen patroons en arbeiders maakt t een vraag van maoht en niet van reoht. Het Centrum sohaart zioh dus beslist aan de zgde der Btakers. Ook de heer P. van Vliet Jr te Almelo komt ia De Nieuwe Courant tegen het sohrgven van den heer Stork op. Hg wgst er op hoe deze zelf verklaart »dat niemand zal ontkennen dat de loonogfers bg de firma Ter Horst laag zgn in vergelgking met de loonen in de centra der textiel-industrie" (al twgfelt ZEd. aan de juistheid om ze daarmede te vergelgken) en wairvai de firma heeft ver klaard, dat zg daarop het bedrag van f 8000 per jaar niet zon kannen leggen, en waarover zg, zelfs op onzen herhaalden aandrang, wei gerde met haar arbeiders te spreken, in het bgzgn van twee leiders der vak- e r e e n i g i n g. >Na het uitbreken van een werkstaking gaat het nn eenmaal niet meer om billgkheid of reoht," zegt de heer Stork, en voegt er aan toe: >het geldt niet meer de vraag, wat men kan of wil, maar wie in eoonomisohen zin de maoh- tigste is." »lk bei, zohrgft de heer Van Vliet, zoo zeer overtuigd, dat de firma Ter Horst, ondanks den algemoenen steun die van buiten af gebo den wordt, op den duur zal blgken >de a o h t i g s t e" te zgn, dat ik op weg bon gegaan om met de leiders der vakorganisatie nog eens ernstig te overwegen wat er kan wor den gedaan om tot een oplossing te komen.' Wg hopen nu te meer dat het oomi'é, hetwelk in onze stad in het belang dor stakers te Rgssen is opgetreden, allen, die in i Btaking belangstellen en ook hen, die soms aan de egde van den heer Stork zioh scharen, door het doen optreden van een spreker, die den toeBtand goed kent, de gels- genheid zal bieden tot zelf-oordeelen. Maar nog aangenamer zou het ons zijn als de heer Van der Vliet zgio zoozeer doorhem en vele anderen gewensohte oplossing der kwestie vond en een einde werd gemaakt aan eene werkstaking die reods veel te langdnnrt ei zooveel ellende met zioh brengt. De Standaard blgft altgd maar eren slim, even handig. Zgn hooidredaoteur, de man van de driestarren, weet zoo aardig oen slinger om den arm te houden, teneinde zgn pad sohoon te vegen. Ook nu weer bg de kwestie over o n g e reektighedon bg verkiezi ngen. Hg durft beweren dat zgn wemch om door de wet te doen beletten dat bg politieke stemmingen onwaarheid, laster, eiz. worden verspreid, wel rechts maar norgens links Btenn vond. Voorzichtigheidshalve voegt hg er eokter bg »voor zoover ois ter kennis kwam". Als hg even de oogen wat wgder had open- geset, zou hg wel wat anders, bg links wel zeer zeker instemming met zgn wenaoh ge- Tonden hebben. En zgn gezond verstand moet hem tooh zeggen dat elk eerlgk man, van welke riohtizg ook, zgn verlangen zat deelen. Zelfs de Nieuwe Qortnchemichecourant, waarop hg in dezen vooral doelde, beaamde dat wet- telgke maatregelen n?odig waren, vooral om dat rechts zoo veel zonde was begaan bg menigen politieken strgd ia het distrlot Goriv: ohem. Ea wg stelden ons op hetzelfde standpunt, erkennende dat aan beide zgden ongeoorloofde dingen gebeuren, maar tevens erop wgzende dat het reohts hoogst aoodig was in eigen tuin eens goed te wieden. Er ie dus voor genoemden hoofdredaoteur allerminst reden om te schrgves: ♦Integendeel, van links was men er op nit, op alle manier ons aan de kaak te stellen dat overBl bg dns het misbruik voortwookerde. We hebben hierop niet geantwoord, omdat ons artikel het Intra muro psccalur et extra uitgangspunt koos. Masr eenerzgds te zeggen>Wg mannen van links vooral hebben van dit miBbiuik door onridderlgkheid last", en dan geen hand te willen uitsteken om het misbruik uit de wereld te helpen, klopt ni»t. Deze houding geeft te denken. Men kan tegen snik misbruik te velde trek ken nit twee oorzaken. Of nit eergevoel, opdat het nationale leven zgn uitingen ridderlgk big ve. Of omdat men zelf van zulk misbruik het meeste last heeft. Maar te zeggenWg hebben er 't meeste last van, en dan tooh s'il te blgven zitten, is een standpunt dat noch bg de ééne, noch bg de andere onderstelling te verdedigen is." Zoo'n mooie rol te spelen, past allerminst De TWBEJIMS KAKitóK. Er is thans een afzonderlgk wetsontwerp ingediend tot aanvulling en verhooging van het Ie Hoofdstuk der Staatsbegrooting 1907 tot stichting van nienwe gebouwen, dienende tot stallen, koetshuis, woningen voor den onder- stalmeester, en het intern stalpersoneel, e. a. op het Koninklgk zomerverblgf Het Loo f 2?3 750. In de Memorie van Toelichting merkt de Minister van Finanoiè'n op dat weliswaar de Grondwet beperkt de konten van onderhoud der zomer- en winterverblgven tot een msxi- l van f 50 000 's jaars, doch het in gereed- brengen van noodzakelgk gebleken, geheel nienwe inrichtingen niet kan besohonwd worden als onderhond, gelgk blgkens het Voorloopig verslag op het wetsontwerp 1906 vrg algemeen als juist werd erkend. De Minister kan met het plan der commissie voor den bouw in zgn geheel medegaan, wgl het, naar zgne stellige overtuiging, voldoet aan da billgke eisohen voor eene,ongetwgfeld noodzakelgke vernieuwing van de in bgnaalle opzichten zeer ondeugdelijke inrichtingen op Het Loo, die thans tot verblgt, stalling en ber ging dienst doen en wgl bovendien dit plan in zgn eindogtor, ad f 425 000, bg vergelgking met het vroegere eene besparing geeft van f 200.000. De uitvoering van dit plan zal zgn te ver- deelen over drie jaren, zoodat 11/20 der kosten komen ten laste van h-1 loopende jaar, 6/20 ten laste van het dienstjaar 1908 en 3/20 ten laste van den dienst 1909. Te zgner tgd zal eene beslissing moeten worden genomen over de bestemming van den paleis vleugel, waarin thais de stalinriohting ten deele is ondergebraoht. Igke en staatkundige reohten en het bekleeden van openbare ambten on bedieningen is ona! hankelgk van eenige geloofsbeigdenis. Artikel 170. Alle openbare godsdienstoefe ning wordt toegelaten, behoudens de noo- dige maatregelen tot verzekering der openbare orde en rust. Artikel 171. De wet regelt de uitkeering van traotementen, pensioenen en andere in komsten, tot dnsver door de ondereoheidene godsdienstige gezindheden of haie leeraars genoten, met inaohtneming zoowel van histo- risohe reohten als vai nieuw opgekomen bc- hociten. De heer De Savornin Lobman behandelt die punten die, naar zgn oordeel, met het wezen onzer Staatsinstellingen in meer onmiddellijk verbind staan, met name diegene, welke be trekking hebben op de wgte van samenstelling der Staten-Generaal en hunne bevoegdheden. Hg bestrgdt sterk invoering eener evenredig" vertegenwoordiaiög, bepleit het doen vervallen van hot ontbindir.gerecht ton opzichte van de Eerste Kamor en wenscht een wijziging in dier voege dat uitdrukkelijk wordt uitgosloten de bevoegdheid der Volksvertegenwoordiging om begrootingen te verwerpen om redenen, daar buiten gelegen. De heer Oppenheim ontraadt de toekenning van eenig recht van amendement aan de Eerste Kamer. De Nota van den heer Roys de Beerenbrouok behandelt de uitlevering van oigen onderdanen het initiatief der Staten Generaal inzake de erfopvolging de algeheele gelijkstelling van verkiesbaarheid dor leden van de beide Kamers, waartegen hg bedenkingen heeft; verdeeling van het Rgk in kiesdistrioten, welker behoud hg verdedigt tegenover het doen vervallen van elke indeeling bg het stelsel van evenredige vertegenwoordiging, de toepassing van welk stetael ook hg verwer- pelgk aoht. Verder bestrgdt bg de verkiesbaar heid der vrouw voor de vertegenwoordigende lichamen, bepleit bg een gelgktgdige aftreding van allo leden van de Tweede Kamer, elke zes jaar, in plaats van elke vier jaar, en kan bg zioh niet vereenigen met do vrgstelling van Kamerlid, dat als Minister optreedt, van verplichting zioh opnieuw aan een ver kiesing te oiderwerpen, evenmin als met den eisoh dat voor het tot stand komen der Grond- wetBwgziging een meerderheid van 76 leden noodzakelgk is. Hg wensoht onveranderd behoud der bestaande regeling in dit opzicht. De heer Willinge meent ook dat het recht van amendement aan de Eerste Kamer niet behoort te worden verleend en betoogt uit voerig de noodzakelgkheid eener aanvulling der Grondwet met een bepaling dat de ont binding der EeiBto Kamer die der Proviaoiale Staten van rechtswege tengevolge heeft. moeten, evenals de overigen, voor don krgga- raad terechtstaan. Da soldaat J. J. M. R, van het 2e bataljen Se reg. inf. alhier, is door den krggsraad in het eerste militair arrondissement veroordeeld tot eene maand militaire gevangenisstraf wegens insubordinatie. Door do politie alhier is in arrest gesteld zekere P. H., opkooper, veidaoht van heling van militaire goederen. Te Biezelinge hebben Zu'ordagavoad, volgens berioht in de O. Crt, leden van de jongelingsvereoniging Eendracht maakt macht, nn afloop van eene door hen gohonden verga dering, hunne leuze toegepast bg het plegen van allerlei sohaadalen. Ze hebben ruiten verbrgjteld enzzgn toen naar Eversdgk ge gaan, hebben daaT een laken op den weg griegd, bekken vernield en afgehaakt, een huisje met mutsaards beklampt, en zgn toen omstreeks half twee uur Biezelinge binnengetogen, heb ben blinden opengezet, lantaarns stukgeworpen, bg een boer de melkontroomer aitgeipannen, potten en painen stukgemaakt. Bg den veldwaohter J. Bravenboer, die ziek was en hen dus niet in bedwang kon honden, trapten zg tegen de deur en pleegden zg nog meer brutaliteit. Zaterdag werd Rilland Bath bezocht door de heeron De Rtm, lid der Tweede Kamor, Hombaob, lid der Provinoiale Staten vaa Zee land, en Moors, burgemeester van Woensdreoht. Zg begaven ziob, vergezeld van den burge meester, naar den spoordam. Men vermoedt dat dit bezoek in verbaad staat met den eventueel aan te leggen verbindingsweg tussohen Zee land en Noord Brabant. GRONDWETSHERZIENING. (Slot.) De heer De Beaufort vindt geen aanleiding voor een verandering in de wgze van benoe ming van de leden van den Hoogen Rand j bepleit eene bepaling, dat in het eollege van Gedeputeerde Staten ook personen kunnen worden benoemd die geen lid zgn van Provin oiale Staten en zou het niet weisohelgk aohten om voor elke verleening van het Nederlandsehe onderdaassohap eene wet te eisohen. De heer Fokker ontwikkelt in eon Nota zgn ten aansien van versohillende bepalingen nit het hoofdstuk, van de Justitie van de meerder heid afwgkend gevoelen, en verklaart met mr J. Oppenheim dat hg reoht van toekemieg van het reoht van amendement aan de Eerste Kamer hoogst bedenkelgk zou aehten. De heer De Lonter vestigt in een Nota do aandaoht op do wensohelgkheid om bg een mogelgke herziening der Grondwet ook Hoofdstak VI: >Over den godsdienst" die wgzigingen aan te brengen, welke door do ver anderde denkbeelden en omstandigheden steeds dringender worden gevorderd. Hg stelt voor te lezenArtikel 169. De uitoefening van bnrger- BENOEMINGEN, enz. Bg kon. besluit: is aan N. Wildeman, brandmeester bg het gemeeentelgk brandweerkorps te Tiel, de eere- medailje der orde van Oranje-Naesau, in'zilver toegekend benoemd tot direotenr van het post- en telegraafkantoor te Lobith G. W. A. Prensting, thans in gelgko betrekking te Zevenbergen, en is de direotenr van het post- en telegraaikan- toor te Winkel, E Wind, eervol van het be heer van dat kantoor ontheven J. van G>iF<n benoemd en aangesteld tot mil. apotheker 2de kl. bg het pers. den geneesk. dienst van het leger inN.-I.; is Th. F. J. Hennings benoemd en aange steld tot tgd. off. van gezondh. 2e kl. bg het pers. van don geneeBk. dienst van het leger in N. I. is G. de Htan, oommies-stempelaar van den waarborg en de belasting der gouden en zil veren werken te Leeuwarden, benoemd tot eBsaienr van gemeld dienstvak aldaar. De Ministers van Justitie, Marine, FinaneiSn en Oorlog verleenen deze week geen audiSntie. De banen op de IJsolnb Middelburg waren Maandag en heden nog geopend. Wgl eerst 's morgens ia nit te maken of het S" berjjdbaar ie, zal, zoolang do thermomo- torstand om en om het vriespunt is, eiken morgen per omroeper worden bekend gemaakt of de baan zal geopend zgn. In het verslag omtrent de behandeliig van de zaak tegen J. v. W. te S t o p p e 1 d g k voor de rechtbank alhier, is gezegd dat een der getuigen, de expediteur M. Hendrikse, te Vlissingen woont. Dat is onjniit. Hg woont te Sohuddebeuis, gemeente Hoatenis a Maaidagnamiddag zgn weder 2 militairen van het garnizoen Middelburg overge bracht naar het Huis van Bewaring alhier; zg In den Zoute polder te Biervliet za van at de kom tot den soheidingsdgk van Groot en Klein Zoute dezen zomer een steen weg gelegd worden ia aansluiting met den iteeaweg, die van wege de gemeente zal wor den aangelegd langs de hoven en de begraaf plaats tot in het midden der Geatsohe straat- Dit msg een nit komst hooten voor de be woners van den aohterweg en voor menig geladen voertnig, dat anders de vele op- en afritten in de kom moe«t passeeren. Ter verbetering van de mededeelisg, in ons nommer van V'gdag 1.1., omtrent do te Gent gehouden vergadering ter besproking van eene tramvorbinding tnssohen Zeenwsoh Vlaanderen Oostelgk en Weste lijk deel, waarvoor ook eerst eene bgeen- komst te IJsendgke is gehonden, sohrgft onze oenohtgever nader omtrent de voorgenomen route Volgens het ontwerp, door den voorzitter gesteld, loopt de Ign, uitgaande van IJzendgke, langs den grooten weg naar Biervliet, Philip pine, Hoek tot Neuzen, met oen zgtak naar het Driekwart. Door een der leden was gevraagd deze zg- |n l&'ngs het kanaal door te trekken tot Sai »an Gent, dooh de seoretaris meende de voor keur te moeten geven aan een zglgn Philip pine door den St. A'ierfpolder naar 8as van Gent, waarna het plan met aller instemming is goedgekeurd. Hoewel het laatste woord nog wel niet zal gesproken zgn, wat de riohting van de ont worpen Ign betreft, en we nog sleohts aan het begin zgn van een omvangrgk plan, komt het voor de bewoiers van Zeeuwsoh Vlaanderen voomamelgk op de hoofdzaak aan, dat beide deelen, thans door den Brakman gescheiden, door een oommunioatiemiddel op Nederlandech grondgebied vereemgd kannen worden. Naar aanleiding van dit laatste herinneren wg aan hetgeen wg in onze jongste Z e e n w- sohe Omtrekken sohreven over een ander plan met hetzelfde doel, dat reeds lang in staat van worden is, en waarvan de ont werpers bereid ign aan elk ernstig comité inzage te verleenen. Ligt het nn niet op den weg van do com missie, in Gent gekozen, om sioh met dat imifé in verbinding te stellen Wg zouden zeggenlaten beiden tot elkaar komen en de handen ineen slaan. Andera vreezen wg dat ook hierbg weer worde bewaarheid wat onlangs een bewoner eeland's Zuidkantsehreef,en beide plannen mislukken. Red. POSTERIJEN EN TELEGRAPH IE. Door het postkantoor te Vlissingen werden gedurende het jaar 1906 behandeld: ontvangen gefrankeerde brieven van older» 360.274, idem van en voor de stad 6760, on- gefrankeerde van elders 8886, idem van en voor de stad 494, enkele briefkaarten 2C6.596, briefkaarten met betaald antwoord 1826, dag en weekbladen a oent 162.474, idem A 1 oent en hooger 93.470, verdere gedrnkte stok-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1907 | | pagina 1