MIDDELBURGSCHË COURANT.
Zaterdag
26 Januari.
Uil Stad ern Provincie.
R\ 22
1^0' jainiDi.
1907.
Deze oourant verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen
Prijs per kwartaal, zoowol voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nedorlaud franco pp. 2.
Afzondorlijke nummers kosten C cent.
Therm, alhier em tel. weerbericht van het K. N. Met. laatit te De Bilt.
25 Jan 8 u. vm 25 gr., 12 n. 82 gr., av. 4 n. 83 gr. F. Hoogste barom.stand 7773 te Mhnehen;
laagste 737.4 te Bodo. Verwaofating tot den avond van 26 Jan.: toenemende W. tot N.W-
wind, «waar bewolkte ot betrokken lacht, mogelgk regen of sneeuw en dooi weder.
Ad verton tiën20 cent por regel. Bij abonnement veel lager, öoboorte-, dood- en
alle andere familieberiohten en Dankbetuigingen van 1—7 rogels 1.50; elke regel meer
20 oent. Eoolames 40 cent per regel, örooto lettera naar de plaatfl, die sjj Innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet alkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Barend A. BV
LA B9AB S.8. Voorburgwal 360, Amaterdana.
Middelburg 25 Januari,
Sprokkelingen.
Onder het opschrift Kerkrecht sohTgft
mr J. A. Levy in het Hbld. naar aanleiding
van hetgeen De Standaard, zooals wg ii ons
vorig nommer aanhaalden, aan zgn adres op
merkte, o. a. het volgende:
Hetgeen in deze driestar persoonlijks over
mg wordt gezegd, ga ik voorbg. Wat eohter
het opsohritt >Ook een autoriteit" beteekent, is
mg een raadsel.
Ter sake deelt het blad mede >dat mr
Groen van Prinsterer steeds tegen de stelling
der Grondwetscommissie in verzet is gekomen
en steeds voor het publiek recht der kerk
streed." Ik wil het waarlgk wel gelooven.
Maar is dit de vraag Is het de vraag of
het erkende hoofd der anti-revolutionaire
part)j eeie zjjaer lievelingsatellingen (het pu
bliek recht dor kerk) in bescherming bleef
nemen Of i« het de vraag wat de Grondwet
wil en of aan haar makers omtrent het reoht,
dat zg vestigt, een beslissend oordeel toekomt
Zoolang D» Standaard in gebreke blgft
tegenover het getuigenis der oommissie van
17 Maart een op de Grondwet gebaseerd betoog
nopens hst publiek recht der kerk te leveren, is
het sohermen daarmede volmaakt gdel, als
met »onie Staatsregeling" in strgd.
»-•
In een Haagsohen brief aan De Tijd komt
o. a. het volgende voor: »In de kringen der
hoogere ambtenaren bestaat in den laatsten
tgd een zekere neiging om aio intermezzo te
dingen naar een netel in het Parlement, zon
der hun betrokking er aan te geven, integen
deel zorgende het nonactiviteitotraktement
trouw op te strgben. Kan hunner, de heer
Patgn, is nog een stapje verder gegaan en
heeft, non-actief ambtenaar, een partiouliere
betrekking aangenomen, die hg naast zgn
ambtenaarsohap nooit zou kannen vervallen.
De Zuiph, Crt. wgst op de onjuistheid van
dat bericht.
Zg merkt eerst op dat de Grondwet niet
absoluut verbiedt de vereemiging vaa het lid-
maatsohap vu eene der beide Kamera met
alle uit de openbare kas bezoldigde ambten,
maar zg Iaat de nadere regeling aan de wet over.
Zoo is meer dan éen burgemeester gelgktgdig
lid der Tweede Kamer en zoo vervalt
Smeenge naast het ambt van griffier bg het
Gereohtshoi te Amsterdam dat van lid dier
Kamer.
Ten slotte sohrgft zg
»Aan de ambtenaren der departementen va*
algemeen bestuur, die het lidmaatschap van
eon der Kamers aanvaarden, wordt volgens een
Kon. besluit van 1868 verlofstraktement of
waohtgeld toegekend. Zoo kreeg de heer
Patgn, toen hg als administrateur bg de
generale thesaurie aan het departement van
Finaneiëa tot Kamerlid voor Zierikzee
werd gekozen, verlofs-traktementhg heeft
eohter aan de Kamer meegedeeld dat hg het
verlofstraktement niet zou aanvaarden zoolang
hg de betrekking vervulde van direoteur van
het Haagsohe bgkantoor der Dordtsche Bank'
De bekende heer T. Raedt, hoof doontr öleur
der gemeentebelastingen te Amsterdam, sou
voor zgne berekeningen ter wille van het door
hem aangeprezen middel om de gemeenten in
haar fiaanoieelem nood te helpen en om te be
palen hoeveel dit middel aan het Rgk zou
kosten, gaarne van alle gemeenten, die zg. in
nood verkeeren, ogters willen hebben.
Hg verzoekt daarom aan de besturen van
die gemeenten hem op te geven
lo hot bedrag der inkomstenbelasting of van
den hoofdelgken omslag, in 1905 geheven;
2o het aantal en het bedrag der gemeente-
opoenten, in 1905 op de personeels belasting
geheven; en
3o de hoofdsom van de personeels belasting
in 1905.
Wg helpen gaarna langs dezen weg zgn
verzeek overbrengen aan die besturen.
Oek ter wille vu de bclangrgke kwestie,
waarvan eene spoedige en afdoende regelirg
zoo hoog noodig is.
Do Christen-Democraat, wgzende op de botee-
kenis dor aanneming van de tiVgrootisg voor
Oorlog door de Tweede Kamer, beweert, «ooale
trouwens ook van anderen kant is geschied,
dat de Teehterzfide er niet aan denkt een Kabi
nets-orisis te veroorzaken op het big vond ge
deelte.
Het blad gaat zelfs verder en sohrgft
»Dat durft men immers niet aan, in de
overtuiging, dat dit hot leven zou kosten aan
minstens nög een derde van de coalitie.
Al het kabaal, nu nog aan die zgde gemaakt
over Staal's plannen, is niets meer dan een
loos alarm.
De heeron moeten zioh nu alleen nog maar
zoo good en zoo kwaad mogelgk traohten te
dekken.
Dot zal niet gebeuren zonder ontzettend
lawaai. Heel wat losse patronen zullen nog
versoho'en worden.
Intuesohen, alles komt terecht on Staal, die
zgn ïaam eer aandeed, en die blgk heeft
gegeven de politieke kunstenmakers behoorlgk
te kunnen waardeeren, hg kan »'n gang gaan.
Es »Het Vaderland" kan rustig zgn."
Met dit Inatste bedoelt de sohrgver, de heer
Staalman, wel het dagblad van dien naam,
maar het kan ook gerust slaan op ons land.
BENOEMINGEN. SIU.
Bg kon. besluit
iB aan den luit-kol. op non-aoliv. J. W. van
Bimeliok, van het wapen dor inf., en aan den
eersten lnit. C. A. van "Woelderen, van het
korps pontonniers, onder toekenning van pen
sioen, eervol ontslag uit den militairen dienBt
verleend
is aan den reserve-kap. C. Nobel, van het
re£- genietroepen, op het daartoe door hem
gedaan verzoek, met erkenning van het reoht
op penoioen, eervol ontslag mt den militairen
dienst verleend;
is op zgn verzoek eervol ontslBg verleend
aan den oiviel-ingen. H. de Mol van Otterloo,
als rgksoommisBaris voor Bpooiwegen met be
perkte Bnelheid en is in diens plaats benoemd
0. Droll, oiviel-ingen. te 's Gravenhage
is benoemd tot adj.-intpeot. der direote be
lastingen enz. te Arnhem A. M. L. baron
Mulert, thans waarnemend adj.-inspect, dier
middelen aldaar.
Door de arr.-reohtbank te Zwolle is, ter
vervulling eener vacature van rechter in dat
ooilege, opgemaakt de navolgende alphabetisohe
lijst van aanbeveling mr F. O. van der Das
sen, kantonrechter te Kampenmr A. J. van
Slooten, Bubstit.-grif bg gemelde rechtbank;
en mr E. L. Umbgrove, reohter in de arr.-
reohtbank te Alkmaar.
De St. Crt. no. 21 bevat o. a. het besluit van
den 21 Jan. 1907, tot bekendmaking van de
op 18 Mei 1906 te Berlgn tusschen Nederland
en Duitsohland gesloten overeenkomst tot re
geling van den in-, nit- en doorvoer van gedistil
leerd over de grens tusiohen beide rgken.
Oost-In die.
De jongste mail brengt tgdingen tot 27
Deoember.
Daaruit verdient wel de aandaoht de mede-
deelingen omtrent het verzet in Fak-Fak ter
westkust van Nieuw-Guinea.
't Was daar al heel lang niet rustig
daarom ging de troep van luit. Van Nispen
heen, maar dat die daar zulk een stoot te
verduren zou krggen, had wel niemand ver-
waoht. Het volgende, aan de Zw Crt ontleend,
verspreidt evenwel eenig licht op de vraag nvt
welken hoek de wind hier woei.
De bevolking van het schiereiland, waarop
Fak-Fak en Kaukas gelegen zgn, is van ouds
her als woest en onbetrouwbaar bekend sedert
eeuwen waren door hen »hongi-toohten" (sla-
venhalers-toohten) naar den overkant van den
Maoolenr Golf en ten Oosten en Zuid-Oosten
van hun gebied, dat geheel nit bergland be
staat. Het bezit van vnnrwapenen, verkregen
van do vreemdelingen van Coram en Goram,
die zich op oen gedeelte van hnn gebied neer
gezet hadden en van de handelaren, die vaD
hen de geroofde slaven kwamen opkoopen, ver
hoogde haar strijdbaarheid in niet geringe
mate en versohaite haar een meerderheid boven
de omringende stammen, waardoor haar hongi-
toehten meestal met succes bekroond werden.
Dat duurde zoo voort, totdat w|j ons op deze
kust gingen nederzetten. De hongi-toehten
werden door ons zooveel doenlgk tegen gegaan,
maar ons gezag heeft daar nog te weinig te
beteekenen om ze geheel en al te kunnen
onderdrukken.
lntussohen 6teeg de vgandelgke gezindheid
der Alfoeren hoe meer one in hunne zaken
mengden. Men onlhield zioh zoo eenigezins
mogelgk van alle aanraking met het bestuur
toen in Augnstns verleden jaar de slnwo
radja Lakafé, wien onze vestiging in de Sekar-
baai een doorn in 't oog was, «teders zocht
tegen Kaukas, vond hjj genoeg Alfoeren, die
wilden doen. Bestuursambtenaren oi politie
dienaren hadden zich nog niet in hun eigenlijk
gebied, het bergland, vertoondtoen de assis
tent-resident eohter in Augustus, vergezeld
van politiedienaren, de landreis naar Kaukas
maakte, daarna patrouilles van politiedienaren
door de omstreken van Fak Fak zond in Sep
tember 11. een patrouille tot ver in het Ajer
Besarsohe drong, om oen poging te doen de
moordenaars van twee Cerammers in handen
te krggen, meende men blijkbaar, dat het ge-
van ons gezag ook in do binnenlanden
aanstaande was. Het plan rgpte bij den stam
Goab om Fak Fak aan te vallen. DeelnemetB
andere stammen sloten zich in grooten
getale aan en de aanval werd gewaagd.
Maar de Alfoeren durfden den aanval op
den 12 Nov. niet door te zetten. Dat zg even
wel op den 16an het* vaar uit dertig repeteer-
en zes Beaumontgeweren urenlang hebben
weten te doorstaan, met voor ons zoo treurige
gevolgen, hseft ieders verbazing opgewekt.
Goed gedekt in stellingen liggende, hebben
zg toen getoond niet te voraohten tegenstan
ders te zgn.
Het ga in de venten a 1 h i e r was heden
door de politie goedgekeurd.
Er word dank zg ook het verrukkelijke
weer druk gereden.
Middelerwijl is, j.-.ajmer genoeg, de dooi
ingevallen.
Heden is de stoombootdienst van
Vlissingen en Middelburg naar Rotterdam ge
staakt. Donderdag ia er nog gevaren.
Naar men ons nit Oud-Vossemeer
meldt, is heden morgen het ijs voor het veer
door den vloed opgebroken, zoodat er weer
per roeiboot wordt overgezet.
Men zie Laatste Berichten.
Ter waarsohuwiag zendt men ons
i volgende mededeeling
Twee meisjes te M i d d o 1 b u r g, die te
zamen op een kamertje sliepen, beproefden
zioh de koude dregelgker te maken door bg
het naar bed gaan een paar glimmende kool
tjes in een komfoortje in hnn vertrek te
plaatsen.
Gedurende den naoht werden beiden onwel,
en des morgens stonden ze op met nware
hoofdpgn en gevoelden zioh geheel ongesohikt
voor hun dagelgksohen arbeid, met een lood
zwaar gevoel in de beenen en onoverwinne-
igke slaperigheid. Een harer ging weder ter
raste en sliep den gansohen dag tot de komst
van den inmiddels te hulp geroepen arts, die
vergiftiging door koolmonozyde vaststelde.
Elkeen bedenke bg de heerschende felle
winterkoude aan welk gevaar men zioh blootstelt
door glimmende kooltjes ala warmtebron op
zgn slaapkamer te plaatsen.
Een gunstig verloopen geval kan een les
jn voor velen en wellioht ongelukken voor
komen. -
De motio, door den heer J. F. van Dunné in
den raad alhier ingediend, luidt in haar
geheel als volgt:
De Gemeenteraad
gezien het adreB van den arts Verhegden,
als geoommitteerd lid van het Bestunr der
Godshuizen te Middelburg, d.d. 8 Deoember 1906,
gelezen de door het Raadslid Mr A. A. de
Veer overgelegde circulaire van de Direotie
van het GaBthuis te Middelburg, betredende
inlichtingen over «enige leerling-verpleegsters,
gelet op art. 2, le lid en art. 31 der veror
dening op do inrichting en het BeBtnnr der
Godshuizen te Middelburg in verband met het
reglement van ordo op de vergaderingen en
werkzaamheden van het Bestnar van die Gods-
huizen en dat op den werkkring der vaete
commission uit dat Bestuur, die met de uit
voering van bepaalde handelingen zgn belast,
benevens dat op den inwendigon dienst in het
gestieht no 1 Gasthuis te Middelbnrg
overwegende dat ia de aangehaalde artikelen
van die verordeningen èn de genoemde daarop
gebouwde reglementen den Raad geene bevoegd
beid toekennen om in deze, waar het
wondigen dienst betreft, eene eakelgke be
spreking te honden, veelmin eenige beslissing
te nemen
besluit voersohreven adres en gezegde oir#a
laire ter z|jde te leggen, en
over te gaan tot de orde van den dag.
Donderdagavond hield de aideelitg Mid-
delburg-Vlissingen van de Nederlandiche Ver
een'ging van Christelijke Kantoor- en Handelsbe
diende in het Schuttershof alhier haar eerste
jaarvergadering, die heel matig was bezocht,
trole de vele gezonden uitnoodigvngen.
De g*noodigde spreker, de heer N de
Viseer, was verhinderd te komen.
BlgkenB het jaarverslag telt de atdeeling 11
leden, onder wie drie te Vlissingen. Met dit
kleine aantal wist zg eohter het vorig jaar
twee cursussen op te riohten in het boekhou-,
den, nl. eene practische, die eirca 20 weken
duurt, voor den zaken-man en een voor den
bediende, voor examen-opleiding, die ongeveer
jaar zal dnren. Leider dezer oursueBcn, die
elk een 14 tal deelnemers tellen, ie de heer W.
in, die den dank der vergadering oogate
voor z(jne leiding.
De k*9 sloot met een batig slot van i 34 42s.
De voorzitter, do heer O. W. van der Kuip,
die periodiek moest aftreden, bedankte als zoo
danig. De vervulling der vaoature werd aan
gehouden.
Het bureau tot plaatsing, oorrespondent de
ier B. Kruze, werkt hier niet veel nit. De
meeste leden, die tooh gratis ingesohreven wor
den, zoeken buiten de atdeeling om betere
betrekkingen.
Do vergadering besloot zitting te nemen in
het op te riohten steun-oomüé voor de Btakers
te Rg as en en in Maart te VliBBingen te honden
eene propaganda-vergadering.
Het b°staur bestaat thans nit de heeren M.
Vader, Vlissingen, Alg. adj. en B. Krnze, Mid
delbnrg, seoret.-penningmeester.
Oii Vlissingen
Het Nederlandsohe stoomschip Maa'havcn
gebouwd op de werf van Bonn en Mees te
Rotterdam, kwam Donderdagavond hier aan.
buitenomgeeleept door de sleepboot Noordzee,
om door De Schelde van ketels en maohines te
worden voorzien.
Volgens het dagblad Scheepvaart heeft de
Ijikini bg den proeftooht niet aan de gestelde
eisohen voldaan.
Woensdagavond gaf te O o st - S o u b u rg
het fanfarecorps Vooruitgang is ons streven zgne
jaarlgksche uitvoering ia het Café Dorpncht.
Het gure weder in aanmerking genomen, kon
men waarlgk niet over de opkomst kingen
E*n aohttal nummers werden flink uitgevoerd,
terwijl een tooneelstnkje, De geduldproef of de
verwisselde oppassers en een »Amerikaaieohe
reclame-optochi" veel bgval verwierven.
Een druk bal besloot den gezelligen avoid.
De betonvorsterking voor het etrandhote)
te Domburg ie thans voltooid. Einde Sep
tember van 't vorige jaar was men er aan
begonnen. De ploeg arbeiders is thans nog aan
't werk en herstelt de besohadigde paalhoof
den.
Tengevolge van den watervloed en den
woningnood zgn te Rilland Bath nog
verscheidene personen genoodzaakt verblgt te
houden in de honten barakken, door het
Watersnood Comité aldaar destgds geplaatst.
Oanoodig te zeggen dat de felle kou zioh
aldaar geduoht laat gevoelen. Op last van den
voorzitter van genoemd oomif 6 werden door den
seoretarie en den penningmeester de bedden
aldaar geinspeoteerd en naar voorkomende
behoefte een kleine veertig dekens verstrekt.
De bezoldiging van den heer W. A.
Dormaar, waterbouwkundig ambtenaar in dienst
van den oalamiteuzen £hzannapolder, is, inge
gaan 1 November I9Q6, verhoogd met t 150
en alzoo gebracht op t 850.
Te Walsoorden is tegen den hoek
van het huiB van den heer AdritanBsene. bg
de aanlegplaats der booten, een stevige beer
gemetseld, evenals tegen het aan de overzgde
van den weg naar het water liggende pakhuis,
en op het midden van dien weg is eveneens
een stevige steenklomp gemetseld.
In de glenven dezer werken kunnen balken
gelegd worden, soodat er bg mogelgkes
watervloed een soliede waterkeering is, die
vooral den nabjj gelegen gewichtigen duiker
kan beschermen, van wieno behoud bg den
loed van 12 Maart j.l. het behoud van Wals
oorden grootendeels afhing.
Te Bonohkapolle zal, volgens ont
vangen berioht, een hulpkantoor der postergen
gevestigd werden.
De igd van opening is niet bekend.
Donderdagavond euoa tien uur is te
Sas vasGent afgebrand de rehnnr van den
molenaar O. Maenhout. Het geheele gebouw
brandde uit. Ben partg hooi en stroo, die er
in opgeborgen was, werd een prooi der vlam-
men. Het beeitinal kon men redden. De ge-
meente-brandipnit gaf een halt uur na het
ontdekken vnn den braad water. Alle sohade
wordt door verzekering gedekt.
De heer B. Fabïr, direoteur van het
post- en telegraafkantoor te B r e s k e n s, is
mot ingang van 1 Maart a. s. als zoodanig
benoemd te S'eenbergen.
LETTEREN "EN KUNST,
Dezer dagen gat het Hollandsoh Tooneel-
getelsohop van Gebr. Van Lier eene vooretel
ling in Den Haag, met medewerking o. a. van
mevr. Julia van Lier—Gaypers en de heeren
Louis de Vries en Eifmann.
De Haagsohe bladen zga vol lot over de
uitvoering en prfizen hoogelgk het spel van
-ze aitisten en het goed» geheel.
Loui9 de Vries, die 5 Febr. in Middelburg
Narciss zal spelen, een zeer zware rol, fa,
teugen die bladen, zeer vooruitgegaan.
Trouwens, hg is een jong aoteur van groote
verdiensten.
Karei de Jong speelt Zondag op de ma-
tineé in den Kunstkring in Den Hsig een be
werking door Bueoni van een Prelud urnen fuga
van Baoh, Beethoven's tonale opus 111, twee
etudes ven Chopin, een Ballet-sclne van Basoni,
Sposaliz<o en Muette-Tarentella van Liszt.
Voor dit reoital zal de oritiek worden uit-
genoodigd.
29 Januari gaat bg de Nederlandtche
looneelvereen'ging te Amsterdam de première
van E gen Haard, spel ia vier bedrgven van
Anna van Gogh-K«ulbaoh.
ONDERWIJS.
Benoemd tot hoold der christelgke school
't Zand, gemeente Kondekerke, de heer O.
de Dren, onderwijzer aan de school met den
Bgbnl op het Molenwater alhier.
Aan de leeken-onderwgzerB der Frater-
loholen in Den Bo«oh is bg oontraot verboden
te trouwen, op straffe van ontslag.
De desbetreffende bepaling lnidt>De onder
wijzer verliest door het aangaan van een hu
welijk het recht op zga betrekking en het
ontslag zal ingaan een maand vóór de huwe-
lgkBvoltrekking
De Tijd hoopt dat deze bepaling zoo spoe
dig mogelgk verdwgne en door geen enkel
katholiek sohoolbeetuur in de oontraoten met
de onderwgzera roogn overgenomen worden.
LANDBOUW.
Op de weegbrug te Staveaiese zgn
m het afgeloopen jaar gewogen 4020.470
Kg. suikerbieten, 1871 564 Kg. aardappelen,
509.863 Kg. uien, 205 312 Kg. granen, bonevens
145 etuks vee en varkens. Aan de aandeel-
honderB kon uitgekeerd worden een di idend
van 42%.
Het bestuur van den Nederland'chen
Boerenbond besloot tot toelating van den R. K.
Boerenbond in Zeenwoh-Vliaideren
O.D. De Nederlandsche Boerenbond wordt daar
door een duizendtal leden sterker.
Waarsohgnlgknog nooit zgn zoo sohrgft
men ons uit Oostelgk Zeeuwsoh
Vlaanderen zoowel mannen als jongens
naar den vreemde vertrokken, om daar werk
te vinden, als dit jaar. Vooral naar Duitsoh
land is de trek, verlokt als men is door de
hooge loonen, die daar aan grondwerkers
gegeven worden.
Gevolg van het heengaan van zoovele goede
werkkrachten voor den landbouw is, dat er in
aaistaanden zomer in deze streek bandei
voor den veldarbeid te kort zullen komen, en
het aan vele landbouwers zeer moeilgk valt
vaste kneehten te vinden.
Hebben ïg op andere jaren reeds met St.
Andriez (SO Nov.) hun vaat personeel gehuurd,
thans is dit niet het geval.
Ons zgn verscheidene landbouwers bekend,
die thans nog te vergeefs naar een kneoht
omiien, ofschoon zg tot t 250 hnur-bieden,
atunrlgk met kost en inwoning.
RECHTSZAKEN,
Arronditsomenlt-recntbank te Middelburg.
MISHANDELING.
Voor deze rechtbank hadden ïioh heden te
verantwoorden P. de V-, oud 26 jaar, arbeider,
geboren te Hontenisie, P. J. S., ond 27 jaar,
boerenkieoht, geboren te Zaamilag, en J. F.
d. Vond 22 jaar, stoker, geboren te Honte
nisie, allen wonende te Honteaisse.
Zg werden beklaagd van iu den avond van
den lien Nov. omstreeks 11 nur te Gruauw,
althans te Hontonieae, nabg don tol 't Jogertfe,
te zamen en in vereenigiag E. Togs te hebben
miihandeld, waardoor deno bloedend verwond
ie, de eerste beklaagde door hom moedwillig
mot een Tiek op het hoofd te slaan, de tweede
door hem moedwillig mot een knnppel eenige
slagen toe te brengen, en de derde door hem
moedwillig met een geweer geitcmpt of ge-
stooten te hebben.
In de» zaak waren van wege het openbaar
ministerie vier getuigen gedagvaard.
Als verdediger van beklaagde trad op d«
