MIDDELBURGSCHE COURANT
1^0' Jairiau.
Dinsdag
1 Januari.
Advertentiên.
Bekendmaking
Hartelijke Dankbetuiging!
C. B.C. WIBAUT Co.,
N\ 1.
1907
Deze courant rersohijnt dag olijks, mot uitzondering van Zon- on Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. 2.
Afzonderlijk* nummers kosten 5 cent.
Therm, alhier en tel. weerberiohtvanhetK. N. Met. Tastit. te De Bilt.
31 Deo. 8 u. *m 28 gr., 12 u 33 gr., av.4 n. 35 gr. F. —Hoogste barom.sta*<i 765.7 te Milnohe»;
laagste 746.2 te Malinhead. Verwaob ting tot den avond vaa 1 Jan. zwakke tot matige
Z. tot Z.W. wind, mogelijk sneeuw en matige vorst.
AdvortentiSn 20 oent por rogel. Bij abonnement veol lager. Ooboorte-, dood- on
allo andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer
20 oent. Beolames 40 cent por regel. Grooto letters naar de plaats, die xjj innemen.
Tot de plaatsing van advertentiên en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is geroohtigd het Algemeen Adverlentle-Barean A. Dl
LAMiB As., U.S. Voorburgwal 300. Auilsrdahs.
Bij deze couranl behooren twee bijvoegsels,
waarvan het eene, trnzg het ook hierbfi it
gevoegd, aco spoedig mcgeJgk volgt.
Dinsdag, Nieuwjaarsdag, verschijnt
de Mtddelburgich» Courant niet.
Do bekende opgaaf van den spoordienst
komt voor op de vierde zijde van het bij
voegsel.
Middelburg 31 December.
Nieuwe koersen.
I.
Toefl we een jaar geleden een overzicht
gaven van de voornaamste gebeurtenissen
v an 1905, on we in onze herinnering terug
riepen den ontzettenden storm van den
Oost-Aziatisohen oorlog, al den jammer en
giootsehheid van de Enssisohe revolutie
en bet sombere visioen van een dreigenden
FranBob-Duitschen oorlog over Marokko,
toen spraken we van „een veelbewogen jaar."
En al was de omkeer bij de verkiezingen in
ons land geen wereldschokkonde gebeurte
nis, dat opschrift was daarop toch ook van
toepassing.
En nu 1906.
Geen oorlogen, geen internationale con
flicten, een betrekkelijke rust in het tsaren
rijk, een jaar van kalmte.
Maar alsof die rust op het wereldtooneel
meer gelegenheid gaf tot eigen herziening,
s s het zwaartepunt in de moeste landen rnn
de internationale politiek overgebracht naar
de nationale kwesties, en ziet men er het
„eihip van staat" afwjjken van de vooraf
gaande richting. Vandaar ons opschrift
„Nieuwe koersen."
Of is het geen bewijs van een nieuwen
koers, dat in Rusland dit jaar, na zooveel
eeuwen van abBolntisme, eon volksvertegen
woordiging bijeen is geweest?
Dat die in Mei bijeengekomen Rijk8'
doema, na nauwelijks een maand vergaderd,
en Teel, zelfs héél veel gepraat te hebben,
in Juni weer naar huis is gestuurd, veran
dert dat feit niet. Er wordt nu"£nog
altijd in dezelfde richting voortgezeild
Een nieuwe Doema zal weldra verkozen
worden; en hoe moeilijk het ook is Rus
sische toestanden te beoordeelen, toeh is
het niet te veel gezegd, dat de oorzaak
van de betrekkelijke rust in het rijk voor
geen gering deel te zoeken is bij de
afwachtende houding die het Russisohe volk
aanneemt, behalve nog bij de onvermijde
lijke afmatting die na de geweldige opwin
ding van 1905 móest volgen.
Het heeft een oogenblik de toeschouwers
elders verbaasd, dat de Russen de ontbin
ding van de Doema zoo kalm opnamen.
Maar de Rassen zelf hebben aan hnn eigen
lichaam gevoeld, wat aan een gewelddadige
revolutie vast zit. Overal elders weet men
dat slechts uit de geschiedenis of bij over
levering. En bovendien zijn door al dat
gedebatteer in de Doema zóóveel idealen
tot hun ware gedaante van utopieën terug
gebracht, dat de Russen met nuchtere oogen
die ontbinding konden gadeslaan, en kalm
bleven in de hoop op vruchtbaarder dagen.
Of die hoop verwezenlijkt zal worden
Het ziet er niet naar uit. Hoe de nieuwe
Doema zal zijn samengesteld, niemand
die het weet. Men kan slechts vermoeden
dat de krachtige invloed, dien de regeeving
thans op de verkiezingen uitoofont, een
versterking van de regeeringspartij zal
meebrengen.
Maar het revolutionnaire element is niet
temin nog altijd aanwezig 1 De rust is uiot
heelemaal van zelf gekomen. Duizenden
personen zijn gearresteerd. De regeering
heeft de veiligheidsklep met geweld dicht
gehouden, en a\ ia de ketel zelf uiot gc-
sprongon, de stoom is toch telkens losge
barsten. Nooit te voren zijn in Rusland
zooveel aanslagen gepleegd als in 1906,
Vooral Juli en Augustus zijn vroeseiijke
maanden geweest. En als men dan nog
let op do ongelooflijk lange reeks georga
niseerde diefstallen, dan weet men, al ziet
men haar niet, dat de gewelddadig-revolu-
tionnaire partij nog alles behalve verdwe
nen is.
In Frankrijk: een openljjke strijd tus-
schen kerk en staat. Het is waar dat die
strijd reeds sedert jaren is voorbereid, eerst
door Waldeck-Rousseau, toen door Combes,
maar al dien tijd bleef do kerk lijdelijk.
Het Vatieaan zweeg.
Maar dit jaar, nu het aankwam op do
toepassing van de wet op de scheiding, nu
heeft het Vatieaan gesproken. En het heeft
dat gedaan door een afwijzing, die gelijk
stond mot een oorlogsverklaring.
Do wensoh van do meerderheid der bis-
sohopsvergadering om de soheidiugawot onder
zekere voorwaarden toe te passen, werd door
het Vatieaan voorbijgegaan, do geestelijk
heid gehoorzaamde aan de kerkdiscipline,
en de spanning werd aldoor grootor.
Merkwaardig is het na to gaan hoo te
genover de steeds weerbarstiger wordende
houding vau het Vatieaan, ook de FranBche
regeering zich vervormde en vervormde tot
een steeds meer strijdbaar kabinetin het
begin was het vrij gematigde ministerie
Rouvier aan het bewind; na de inventari
satie-onlusten in Februari volgde in Maart
bet radicale ministerie 8arrien, dat nog ver
sterkt werd door de onverwaobt groote
radicale overwinning bij do Kamerverkie
zingen in Mei; toen volgden aan de kerke
lijke zijde de bissohopsvergaderingon en de
encycliek van den Paus, en aan regeerings-
zijde de steeds grooter wordende invloed van
Clemeneean, den strijder van inborst, totdat
deze in October Sarrien als minister-presi
dent verving, om, toen in November ook
de laatste verzoeningspoging mislukte door
do weigering van den Paus om verlof tot
aangifte van de godsdienstoefeningen te
goven, onmiddelljjk in den nieuwen koers
door te zeilen en de wet in haar volle kracht
door de geestelijkheid te doen gevoelen.
Door de geestelijkheid, niet door de ge-
loovigenal de bisschopspaleizen en de
seminaries worden ontruimdde kerken
niet; de pastoors worden vervolgd voor
het houden van bijeenkomsten, waarvoor
geen verlof is gegeven, de kerkgangers
niet. En van Briand, dea minister van
eeredienst, is gebleken dat zijn verdraag
zaamheid en vrijzinnigheid niet slechts een
leus is. Hij heeft ze door daden getoond.
Misschien is het toeval, misschien ook
niet dat het jaar van de aanvaarding door
den Fransohen staat van den openlijken Btrijd
tegen de kerk, ook hot jaar is van het
volkomen eerherstel van den vooral door
de olericalen zoo vervolgden Dreyfus. Dat
Piequart nu minister is, zou zelfs een sym
bool kunnen worden genoemd.
Maar is het ook toeval, dat in zooveel
andere groote landen de in 1906 ingeslagen
nieuwe koers is gericht tegen de kerlc
Hoe verschillend ook hot motief moge zijn,
toch is èu in Spanje ón in Duitsohland èn
in Engeland, even goed als in Frankrijk,
het doel van den sl rijd bevrijding van den
dwang van do kerk, of althans van een
kerkelijke partijDe overeenstemming is
treffend, masr we zitton er nog te dicht
bij om te kunnen beoordeelen of werkelijk
reeds een algemeen tijdperk is begonnen
van verzet tegen den onrustwekkeuden
groei, waartoe de kerk gelegenheid beeft
gehad juist door de toepassing van de
liberale beginselen in de tweede helft der
negentiende eeuw.
In Spanje is dat blijkbaar niet hot
geval, want ook do liberale ministeries zijn
daar zelden werkelijk liberaal geweest. De
kork is er altijd baas gebloven. Wanneer
daar nu dit jaar een liberaal ministerie don
moed heeft gehad om het burgerlijk huwelijk
door to voeren, en oen voorstel in te dienen
tot regeling van de geestelijke orden, dan
heeft men daarin vooral den invloed te
zoeken van de gebeurtenissen in Frankrijk.
Dat voorbeeld heeft de liberale ministers
in Spanje tot hun kras optreden aange
spoord. En al zijn ook nu woot door do
jammorljjko persoonlijke twisten de voor
stellers afgetreden, hun maatregol inzake
het burgerljjk huweljjk is nog niet inge
trokken, en hun voorstel betreffende de
geestelijke orden is nog bij de Cortes aan
hangig. Den nieuwen koers bij) ft men dus vol
gen, zij het ook misschien met een kleine
afwijking.
IuEngelandwasdo school do aanleiding
tot den stryd. Het langdurige conservatieve
bewind, eerst onder Salisbury en toen onder
Balfour, was op onderwijsgebied ton slotte
op zijn toppunt gekomen in de wet van
1902, dio aan de AngHkaausohe en ook aan
do Roomsch katholieke kerk oen grooto
macht over de scholen gaf.
Die wet was een der voornaamste punten
waarop de stormloop dor verkiezingen in het
begin van het jaar goricht was, en toen
daardoor een ongekend groote meerderheid
aan do linkerzjjde werd gegeven, was een
der eerste groote wetsvoorstellen vau liet
liberale kabinet een regoling van het onder
wijs.
Dat do behandeling daarvan iu het par
lement ten slotte is nitgeloopen op een con
flict tiissohon het Hoogerhuis en hot Lager
huis, ontneemt niet hot kerkelijk karakter
aan het geschil. Want de amendementen,
waarmee de lords de wet zoo grondig om
werkten, waren voornamelijk afkomstig van
den aartsbisschop van Canterbury, die veel
meer dan de politieke aanvoerder dor op
positie, lord Lansdowne, de leiding in
handen had. De punten van geschil wijzen
daar ook op, want die zijn in hoofdzaak
het al of niet geven van catechisatie op
school, en de invloed van de Anglikaansche
kerk op het schoolbestuur.
In Duitsohland weer heel iets anders:
een geschil over het bcBtuur der kolonies.
Maar ook daar is dat slechts de aanleiding,
en is de diepere beweegreden van de ont
binding van den Rijksdageen poging van de
regeering om zich te bevrijden van het juk
het centrum, waaronder het nu reeds
zooveel jaren gebukt ging.
Zij heeft dat juk nog gevoeld, toen, juist
vóór do zomervacantie van den Rjjksdag, zij
door de weigering van het centrum, haar
voorstel zag afgestemd om een afzonderlijk
ministerie van koloniën op te richten. Reeds
toen was die daad van het centrum een
wraakneming over de houding dor regeering,
die niet in alles den zin van het centrum
deed.
En toen Dernburg, de man van energie,
die door de koloniale schandalen aan hot
bewind werd geroopon, in den Rijksdag een
boekje open deed over de bemoeizucht van
het centrum, over de Nébenregierungwaaraan
èn de katholieke partij on de katholieke
zendelingen zich te buiten gingen, toen was
hot afstemmen van de gevraagde troepen
voor Z.-W.-Afrika een nieuwe wraakneming.
Dc strijd is er nog zuiver politiek. Het
gaat er nog niet tegen de kerk zelf. Maar
als men het met een katholieke partij aan
don stok krijgt, is het moeilijk te vermijden
dat er ook Blagen neerkomen op de macht,
van waar die partij haar bevelen krijgt.
De toestanden in Duitsohland zijn trouwens
zoo ingewikkeld dat het blijkt niet mogelijk
te zijn den strijd zuiver tot hot centrum te
bepalen. Allerlei andere kwestiesde reac-
tionnaire regeeringspolitiok, de agrarische
kwestie, de Polen-agitatie, enz. maken dat
er weinig van den uitslag dor verkiezingen
te voorspellen is. Alleen wordt door velen
verwacht dat de sociaal-democraten in den
nieuwen Rijksdag de grootste partij zullen
vormen.
Er is nog een land waar 1906 een aanval
op de kerkelijke partij heeft gebracht, nl.
België. Maar daar heeft do met zoo
veel hoop door liberalen en sociaal-democra
ten begonnen verkiezingscampagne in Mei
niet tot oen omzetting der Kamer geleid,
En da3r over twee jaar, bij de aftreding van
de andere helft der Kamer, de strijd in dis.
tricten wordt gevoerd waar do linkerzjjde
nu reeds over een meerderheid dor zotels be
schikt, en dus geen groote uitbreiding meer
mogelijk is, kon de katholieke partij zich
nog in de eerste vier jaren veilig aohten.
Het ia onze bedoeling niet een volledig
overzioht te geven van alle gebeurtenissen.
Maar enkele dienon we nog op te noemen
waarop ons opschrift ook van toepassing is.
Iu Hongarije kwam na oen jaar vol
agitatio plotsoling een verzoening tot stand
tuBsohen vorst en volk, on had men er
weer onder het ministerie Wockerle het
ntwende tafereel van een geregeld bestuur
De Marokko-kwestio dreef uit do
woelige wateren van een internationaal
conflict in het kalme sopje van de confe
rentie van Algesiras. In de laatste maan
den wordt iu het water echter weer ge
ducht geroerd door Raisoeli.
In de Con go-kwestie is men eindelijk
zoover gekomen dat België besloten heeft
zoo spoedig mogelijk een annexatie voor to
bereiden. En Engeland beweert dat het
dien nieuwen koers niet zal verhinderen.
Transvaal en de Oranjekolo-
e kregen hun nieuwe grondwet, waar
door een eind aan het afhankelijk bestaan
als kroonkolonie word gemaakt.
Cuba zag daarentegen aan zijn korte
onaf hankelijkheidsroes een eind gemaakt, om
eerst onder voogdij van do Yoreenigdo
Staten betere manieren te Ieeren.
En zelfs in Azië werden nieuwe wegen
ingeslagen, en zag Teheran de bijeenkomst
van het eerste Perzische parlement,
kreeg men in China een radicale her
vorming van het rijksbestuur door de in
voering van ministeries, cn werd tevens
oen begin gemaakt met de eerbied afdwin
gende poging tot afschaffing van het opium
gebruik.
We hadden dus wel alle roden over om
1906 te kenschetsen als eon jaar van nieuwe
:en. Waar die zullen heen leiden, en
of ze werkelijk zullen voeren naar do ver
beteringen die men er van hoopt, ja
dat zullen de volgende jaren moeten leoren
Heden overleed oize innig geliefde
dochter,
JACOBA ADRIAN A JOHANNA,
in den ouderdom vaa ruim 23 jaar.
H. P. MONTÉ.
D. L. MONTÉ—Lagbsdjjk.
Arnemuiden, 28 Deo. 1906.
Benige kennisgeving.
Heden overleed, in den ouderdom van
juist 73 jaa*-,
Mejuffrouw MAATJE TACK,
Wed ZEGER CORNELIS BRAKMAN.
Namens de familie
CORN. BRAKMAN OHM.
ABu BRAKMAN Az.
G roede, 28 Deo. 1906.
Ondergeteekende betuigt, ook namenB igne
vrouw, rijn hartelgken dank voor de liefde
gke en zorgvolle verpleging, in het Verpleeg
huis alhier ondervonden, bovenal voor de uit
stekende behandeling van dr SCHOUTE en de
welwillendheid eener familie te dezer «tede.
die hem tot dit alles in itaat itelde.
29 Deo. 1906. I. DE LANGE.
Voor de vele blgken van deelneming, on
dervonden bg het overigden van onzen ge
liefden vader en behuwdvader, den heer J
KOUSEMAKER P.zbetuigen wg onzen h»r<
ta'gken dank.
Uit aller naam,
A KOUSEMAKER
Nisse, 28 Deo. 1906.
overetnkomtlig art. 25 Welb. u. Kooph.
Bg aote, den 19 December 1906 voor notarii
J. C. PAAP te Vlissingen verleden, hebbende
fieeren CORNELTS PI ETER MELIS, JOHAN
NES CORNELIS HARIOT en MARINÜS
VADER, timmerlieden en aannemers te V ii-
rizgen, aangegaan eeae vennootschap onder
de Urma „MELIS, HABIOT EN VAOEB",
welke ten doel heeft de uitoefening van het
timmermans- en aannemersbedrUl.
De vennootsohsp vangt aan 1 Januari 1907, is
aangegaan voor onbepaalden tjjd en zal geacht
worden, telkens met ó;n jaw te zgn verlengd,
indien z|j niet door Óen der vennooten zei
maandon vóór het eindigen van eenig boekjaar
aan de anderen sobriitelgk zal zjja opg zegd.
Ieder der vennooten is bevoegd, ten name van
de vennootschap te handelen en met den
naam der fi -ma te onderteekenen de toestem
ming en onderteekening van alle vennooten
wordt echter gevorderd tot het verkregen,
vervreemden en bezwaren van onroerende
goederen, alsmede tot het ter leen opnemen
van gelden, anderB dan in rekeninpcourant, en
het verleenen van borgtoohten voor geleende
gelden, daaronder begrepen het voor aval
teekeien van wissels en ander handelspapier-
Namens de vennooten,
J. C. PAAI',
Notaris.
Voor de vele bewgz9n van deelneming, ont
vangen bg het overlijden van onze geliefde
echtgenoote, moeder, behuwd en grootmoeder
CORNELIA ELI8ABETH RISSEEUW,
betuigen wjj onzen hartelgken dank.
Uit aller naam
P. BREVET.
Retranohement, 31 Dec. 1906.
Voor de vele bljjken van belangstelling,
ondervonden bg het overigden van mgn ge
liefden echtgonoot, den heer P. POLVLIET,
betuig ik mg» hartelgken. dank.
Wed. S. POLVLIET—Grobsbeek.
'b Gravenhage, 29 December 1906.
Bg onderhandiohe aote van den 22 December
1906 ia do bg aote van 20 December 1905
tnsBohen de ondergeteekenden, HENRI JULIUS
MARTINUS VAN RAALTE, LEENDERT COR
NELIS STEVENS en CLEMENS ROGIER COR
NELIS W1BAUT, de beide eersten wonende te
Vliaringen, de laatate thane wonende te V Gra-
enhago, aangegane Vennootschap van Koop
handel onder de firma C. R.CWlBAUTCo,
welke gevestigd was te Vlissingen en ten doel
had de voortzetting der bankiers- en kassiers-
zaken, te voren deor den laatsten ondergetee
kende te Vlissingen alleen gedreven onder zgn
eigen naam of firma, en in het algemeen de
aitoefening van het bankiers- en kassiersbedrgf
n wat in den ruimaton zin des woorda geaoht
kan worden daartoe te behooren bg onder-
ing goedvinden met ingang van 1 Januari
1900 en zeven ONTBONDEN.
De liquidatie van de zaken der Vennootschap
ge chiedt door de beide eerste ondergetekenden
Vliasingen, 's Gravenhage, 31 December 1906.
H. J. M- VAN RAALTE.
L. C. STEVENS.
C. R C. WIBAUT.
Aan alle ingezetenen der gemeente Seroos-
kerke (Wvoor hunne bgdragen voor dc
NIEUWJAABSBBDEELING, welke opge-
braoht heeft de som f 455.85, waardoor een
ruime bedeeling kon plaats hebben.
DE COMMISSIE,
Bg onderhatd-ohe acte van den 22 December
1906 ia tusroben de ondergeteekenden HENRI
JULIUS MARTINU8 VAN RAALTE en LEEN
DERT CORNELIS STEVENS, beiden bankien
eh kassiers, wonende te Vliaaingen, els b hee-
r< nde en hoofdelgk voor het gebeel a&nspra-
ke'gke Vennooten, en J08. VAN RAALTE,
Directeur der Koninklgke Mautscbappg >do
Sobelde", Scheepsbouw- en Werktuigenfabriek,
mede wonende te Vlieringen en CLEMENS
ROGIER CORNELIS WIBAUT, partioulier
wonende te 'a Gravenhage, als vennooten en
commandite of bg wgzo van geldaohieting,
aangegaan eene commanditaire vennootschap
onder de fi-ma
ten doel hebbende de voortzettiag der ban
kiers- en kasiierBiaken, laatstelgk door den
eereten, tweeden en vierden ondergeteekende
te Vlissingen onder de firma C. 22. C. WIBAUT
Co. godroven, en in het algemeen de uitoe
fening van het bankiers- en kassiersbedrgf
(den Commissiehandel in effecten daaronder
begrepen) en wat i* den ruimsten zin dea
woorda geaoht kan worden daartoe te behooren.
De Vennootschap is gevestigd te Vlissingen.
Zg wordt aangegaan voor den tgd van negen
jaren, welke zal ingaan op den eersten Januari
1900 en zeven on alzoo zal eindigen den laat
sten Deoember 1900 en vgftien.
Indien een der vennooton de vennootsobap
op laatstgemeld tgdstip wensoht te zien ein
digen, zal bg vóór of op don 31 December 1914
daarvan sohriftelgk aan zgne made-veniooten
kennis geven.
Bg gebreke van zoodanige kennisgeving
eindigt de vennooUohap niet door hot onkel
verloop van voormelden termgn van negen
jaren, doch tal zg geacht worden tusschen de
ondergeteekenden voor een tgdvak van vgf
jaren te zgn gecontinueerd, en zoo vervolgen
van vgf jaren tot vgf jaren, zoolang eene op
zegging als voormeld, uiterJgk één jaar vóór
expiratie van iederen vgfjarigen termgn, niet
ia geeehied.
De beheerendo vennooten zullen ieder da
teokening der firma heben. Zg zullen dia
teekeniag eohter niet gebruiken tot het aan.