MIDDELRllRGSCHE COURANT
Donderdag
13 December.
IH*. 294.
149* Jianaug.
1906.
Dozo courant voraohijnt d a g o 1 ij k s mot uitzondoring van Zon- on Keostdagen,
Prijs por kwartaal, zoowel voor Middolburg als voor allo plaatsen in Nodorland franco pp. 2.
Afzonderlijk* nummers kosten 5 cent.
Therm, alhier en tel. weerbericht va* het K. N. Met. J n a t i t. te De Bilt.
12 Dec. 8 a. vm 45 gr., 12 a 48 gr., av. 4 u. 46 gr. F. Hoogste barom.stand 775.9 te Horta
laagste 741.8 te Wiek. Verwaobtiag tot den avond va* 13 Dec.: kraohtige tot stormach
tige meeat W. wind, zwaar bewolkt of betrokken, regen en dezo'fde temperatuur.
AdvortontiSu; 20 ooat por rogol. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
allo andere familioberiohten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meet
20 oent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing va* advertentiën en reclames, aiet afkomstig uit Zeeland, betreffend^
Handel, Ngverhoid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemnnn Advnrtcntl«-Bar»a A. Pt
LA HAB Al., N.l. Voorburgwal 266, Amntordara.
Wie zich tegen 1 Januari a. s. op do
Middelburgsche Courant abonneert, ontvangt
de deze maand verschijnende nommers
kosteloos.
Middelburg 12 December.
Van den Waterkant.
De ziektegevallen in de maand October j.l.
nn het gebruik van ocatera, afkomstig uit de
putten te Bergen op Zoom, hebben reeds zoo
veel pennen in beweging gebraohtbevoegden
zoowel als onbevoegden hebben daarover zoo
danig hun licht laten schijnen, dnt het zonder
een bijzondere aanleiding daartoe wel overbodig
moet voorkomon om dit onderwerp opnieuw
aan te roeren.
Dat ik het tooh onderneem de aandaoht van
den lezer een oogenblik voor de »OesterkweBtie"
ia beslag te nemen, moge verontschuldigd
worden door do bijzondere omstandigheid, dat
eindelgk onze Ragoering de wensohelgkheid
va* meer openbaarheid in dit opzicht heeft
ingezien. Teneinde het wantrouwen tegen de
Zeeuwsohe oeBter in het algemeen te weerleg
gen, en overdreven vrees binnen behoorlijke
perken terug te brengen, heeft tg besloten dit
verslag van het Onderzoek naar den toestand
van Oester- en Mosselkweek- en bewaarplaatsen
in Zeeland, op last van Zjjne Excellentie den
Minister vai financiën ingesteld door den
Voorzitter van het Bestuur der Vissehergen op
de Schelde en Zeeuwaohe Stroomen", voor het
publiek verkrijgbaar te Btellen.
Ofsohoon dit rapport reeds in October aan
den Minister is uitgebracht, en loopt over het
tgjdvak, dat in het najaar 1903 is aangevangen
ofsohoon men op grond daarvan op 't eerste
gezioht geneigd zou zijn den tekst reeds als
min of meer verouderd te besohouwen, mcenen
wjj' de kennismaking met dit, in vele op-
ziohten belangrijke verslag ten zeerste aan de
mannen van het vak te moeten aanbevelen.
Veel duiBters zal hun daardoor worden op
gehelderd, wat betreft do oorzaken, die tot
besmetting hunner oesters aanleiding kunnen
geven; de grootste leering, die zg evenwel
daaruit kunnen trekken, is van praktische
waarde, omdat ieder belanghebbende voor zich
uit het verslag kennis kan putten omtrent den
toestand, waarin zjjn eigen bewaarplaatsen
zich bevinden, en de meerdere of mindere mate
va* gevaar om door rioolatoffe* te worde*
besmet.
De kenniB daarvan geeft ieder afzonderlijk
het wapen in de hand ter voorkoming van dat
gevaar ten bate van het eigen bedrgf, zoowel
als van het oeslerlievende publiek.
Op hot voetspoor van de in Engeland ver
schenen verslagen, heeft do rapporteur zich.
begrerd bg de plaatselijke betohrgving de
fouten bloot te leggen, die bg sommige putten
sgn geconstateerd en zooveel mogelgk de
middelen tot herstel daarvan aan te wgzen.
Bg de instelling van het onderzoek is uitge
gaan van het beginsel, dat de zuiverheid van
een peroeel of put alleen kan worden vastge
steld door een aantal faotoren, die onderling
in belangrgkheid verschillen, in aanmerking
te nemen.
Daartoe behooren in de eerste plaats een
onderzoek van den omtrek vRn porceelen en
putten, om mogelgke bronnen van besmetting,
hun hoeveelheid en omvang te beoordeelen
(topografisch onderzoek).
Vervolgens komt het bacteriologisch onder
zoek van het water en van de oesters, eindelgk
scheikundig onderzoek van het water en be
paling van het zoutgehalte, dit laatste vooral
waar het vermoeden bestaat van de aanwezig
heid in het water van eiwitstoffen, die onder
den invloed van het zoutgehalte meer of minder
spoedig in ontbinding overgaan.
Dat het baoteriologiaoh onderzoek Bleohts in
tweede plaats wordt genoemd, vindt zgn reden
daarin, dat deze jeugdige wetensohap nog niet
in staat iB een afdoende maatstaf aan de hand
te doen, waarnaar het water ah min of meer
■ohadelgk voor de gezondheid moet worden
beoordeeld, zoodat de zucht van sommige bao
teriologen, om al te veel te generaliseerea,
gevaarlgk zou kannen worden voor de oester-
industrie.
Als hulpmiddel, ter controle van de resul
taten der topografische waarneming, is zg daar
entegen van onsohatbaar nut.
De groote groep der colibacterieën, op wier
aanwezigheid de aandacht van den baoterioloog
in de eerste plaatB gericht is, bevat een groot
aantal min of meer verwante baoterievormen,
waarvan sommige pathogeen, maar verreweg
de meeste onsohadelgk zgn. Tot de eerste
behoort ook de typhusbaoil.
De gewone colibacterieën zgn vooral aan te
treffen, waar planten in zoet, brak of zout
water verrotten; zg komen ook in riool- en
moxagewator in groot aantal voor. Worden 2ij
das in groot aantal in oesters of in het water
der putten gevonden, dan kan dit op veront
reiniging door riool- of ander aivoeiwater
wijzen en is voorzichtigheid aan te bevelen.
Men is teruggekomen van de vroeger gehul
digde mooning, dat het voorkomen van coli
zich zelf reeds voldoende zou zgn om
oesters af te keuren; daarnaast staat hot
plaatselgk onderzoek, en alleen op grond van
pararel loopende uitkomBten van beide mothoden
kan een oordeel geveld 4rorden.
Daar uit de bg hot rapport gevoegde bglsgen
blgkt dat bg herhaald onderzoek van op dezelfde
plaats geschept water, soms merkwaardig de
maal met de andere versohilt en de
meening der geleerden over de beteekenis v?n
het voorkomen van bacillus coli eveneens
versohilt, heeft de rapporteur bg zgne beoor
deeling van putten on perceelen zioh in do
eerste plaats gehouden aan do uitkomsten van
het topografieoh onderzoek, tot fgd en wgle
het bacteriologisch onderzoek over een vol
doende reeks van waarnemingen zal kunnen
beschikken. Verscheiden jaren en een statige
rg van opeenvolgende seizoonen zal noodig zgn
om te komen tot het vaststellen van een nor
maal getal, waar benede* de aanwezigheid ven
ooli onsohadelgk en waar boven zg gevaarlek
moet worden geacht.
Het plaatselijk onderzoek vereischt minder
tgd en eenmaal vastgelegd, blgven de resul
taten daarvan vrg wel in den loop dor tgden
onveranderd, zoolang niet een verandering in
rioolstelsels of waterleiding van polders tot
stand komt.
Op de rivier ter beoordeeling van het be-
mettingsgevaar voor porceelen of overvloeien
de putten, werd bg dit onderzoek op ruimer
schaal gebruik gemaakt van drgfproeven, die
soru« merkwaardig» uitkomsten hebben opge
leverd. Zoo bv. in de Z a n d k r e e k, waar
gebleken is, dat de van Middelburg afkomstige
rioolstoffen, die beneden Veere geloosd worden
en door een vuil zwarte streep in het water
kenbaar zgn, door den vloed regelrecht de
Zandkreek worden ingestuwd tot voor Cortgene;
dat dit water met de volgende eb nog niet
de Zandkreek verlaat, maar door den tweeden
vloed teruggevoerd wordt en zoo bljjft heen
en weer Bohommelen boven de om hun ge
vuldheid zoo zeer geroemde mosselen uit de
Kreek.
Bg een onpartgdig onderzoek, dat ten dod
heeft bestaande fouten bloot te leggen, kon
natuurljjk niet vermeden worden enkele putten
en ook oeBterperceelen uls zeer bedenkelijk te
bestempelen, omdat zg voortdurend aan gevaar
voor besmetting door rioolstoffen blootstaan.
Als zoodanig worden o. a. genoemd de oes
terputten te Bergen op Zoom, zoodat bljjbt,
dat de jongste crisis, die daar haar oorsprong
heelt gevondon, voor het Bestuur der Vissehe
rgen en Zeeuwaohe stroomen geen onverwacht
verschijnsel is geweest. Reeds bg de invoering
der cert-fioaten vau onbesmetheid iu het na
jaar van 1903 werden zg aan enkele putten
geweigerd, als zgade deze niet voor verbetering
vatbaar dan met opoffering van groote kosten,
waartoe de eigenaais niet bereid gevonden
werden.
Een hunner besloot in arronmoede niet het
tgdBtip af te wachten, dat de praktgk eens
mccht bewgzen, dat de wetensohap goed ge
zien had, en heeft destgds zgne expeditie naar
elders verlegd. Zooals ik tot mgm genoegen
vernam plukt, hg van dat besluit d(
vruohten en heeft hg zich met de wetensohap
verzoend.
De uitkomst heeft bewezen de juiBtheid van
het beginsel, dat de mogelgkheid van besmet
ting kan worden aangenomen op grond van de
uitkomsten van beide wgzen van onderzoek
zg bevat een niet gering te achten waarschu
wing voor hen, die zich, zooals in don laatstei
tgd meer gebiuikelgk is, in slaap laten wie
gen door het attest van een of ander bacteri
ologisch instituut, waarop de steriotype uit
drukking voorkomt, dat in de ten onderzoek ge
zonden oesters geen ziektekiemen gevonden zgn.
Immers het niet voorhanden zgn van ziekte-
emen bewgst nog niet, dat zulks op het
onverwaohts niet het geval kan zgnhet
van regoeringswege ingestelde onderzoek traoht
juist de mogelgkheid der besmetting vast te
stellen, e* ieder kan, voor zoo ver zgn onder
neming aangaat, daarvan partg trekken.
Do ma&tBtat, die op grond van dit ondeizoek
wordt aangelegd, ter beootdeeling of een put
of peroeol voor het verkrggen van een oerti-
ficaat van onbesmetheid in aanmerking kan
komen, heeft dus een veel wgder strekking,
dan de bovengenoemde attesten.
Immers wg lezen aan het slot der inleiding
dat alleen certificaten worden uitgereikt voor
zulke peroeelen en putten van welke, na in
gesteld onderzoek, op grond van hunne situatie
kan worden aangenomen dat zg niet in eerste
aanraking met rioolotoffei' kunnen komen.
Onder deze certificate.: van onbesmetheid
mogen slechts worden verzonden oesters van
eigen produkt of van die, gekocht van anderen,
die bg de levering eon certificaat kannen
overleggen.
Dank zg de goed georganiseerde vissoherg-
politie kan daarop voortdurend toezioht wor
den gehouden.
Misbruik dezer oertibcaten wordt bestraft
met zware boeten en r vcntueele intrekking
gedurende langeren of kortoren tgd.
Ten slotte volge voor den aandachtigon lezer
van het rapport nog een opmerking, die als
aanvulling daarvan dienBf kan doen.
De zeer accurate topogrefische besohrgving,
toegelicht mot een groot aantal kaarten, s'elt
den lezer in staat zioh een duidelgke voorstel
ling te vormen van de meerdere of mindere
mate van zuiverheid, waarin iedere put of
mosselverwaterplaats verkeert.
Men zg cohter daarbg indachtig, dat die
toestand is opgenomen cu besohreven in den
zomer van het jaar 1904. Sedert hebben vele
eigenaars van putten en ook enkele gemeente
besturen gehoor gegeven san de wenken, hun
vanwege het Yisschcrg bestuur medegedeeld
en de noodige verbeteringen aangebracht. De
jongste crisis heeft ook de nalatigen wakker
gesohud, zcodat op het oogenblik in menig
opzicht de toestand gunstiger is, dan zg in
het rapport wordt voorgesteld.
Vanwege het Bestuur der Vieschergen wordt,
met hef oog op deze plaataelgke veranderingen,
het onderzoek, zoowel topografisch als baote
riologiaoh, voortgezet.
De daarover samen te stelle* rapporten
kunnen dan dienst doen ter aanvulling van
bet verslag 1904.
Moge het der Regeering behagen ook deze
aunvul'ingBverslagen, liefst onmiddellgk nadat
zg sulien zgn uitgebracht, eveneens te brengen
onder het bereik van her. publiek.
Aquarius.
Kameroverzicht
Zitting van Dinsdag.
Klachten over de woningwet, dito dito over
de gezondheidswet; oritiek op des Centrale*
gezondheidsraad, oritiek op des bouw van een
laboratorium voor genoemden raad, e* oritiek
op den bouw van een nieuw krankzinnigen
gesticht ziedaar, waar het debat van giste
ren avond en van heden voornamelgk op neer
komt.
Da gewone onderwerpen dus, die jaarlgksbg
behandeling der begrooting van Bimneiland-
he zaken ter sprake worden gebraoht.
Veel nieuws of belangrgks leverden deze
debatten eohter niet op. Lag het aan den
Minister, lag het aan de leden, zat het in de
lucht Wg weten het nietmaar het pano
rama, dat de Kamer aanbood, leverde een
troosteloos gezioht op. Toen de heer De Ridder
heden middag aan het woord was, telden wg
12 leden in de zaal Geringer belangstelling
kon tooh al niet betoond worden
Ec waren anders »oude quaesties" bg, welke
uit een zuinigheids-oogpunt niet van belang
ontbloot zjjn, en reeds vroeger tot debat aan
leiding hadden gegeven.
Zoo b.v. de quaestie van den bouw van het
laboratorium te Utrecht.
Op de begrooting van het vorige jaar was
daarvoor f 289.000 uitgetrokken.
Die post was toen eohter teruggenomen en
nu prgkte voor hetzelfde doel een bedrag van
f 108.000 op deze begrooting.
Dat iB dus al een versohil van ruim ander
halve ton. Geen kleinigheid!
Maar de hoeren Blooker en Van Foreest
bepleitten een project van i 90.000
De heer Van Foreest rekende dit netjes aan
de heeren voorhet kon alles veel goedkooper
Rijksbouwmeesters hadden uitgerekend,
De dgkgraal was weder heelemaal op zgn
praatstool. Hg is een speoialiteit in goed en
goedkoop bouwen.
Volgens den heer Tydeman was de gezond
heidsraad de sohuldige.
Die had aan de voorbereiding te weinig zorg
besteed. De kosten vernam de Raad pas uit
de StaatsbegTOoting 1
Inderdaad een ongezonde manier van doen.
Bovendien kon het program van eischen,
door de «deskundigen" opgemaakt, dok aan
merkelijk besnoeid worden. De «deskundigen1
en de bouwmeester" eohenen het roerend on
eens geweest te zg*. Het bleek oen ware
jan-boel.
De Minister wist er echter raad op. Hg
aou het bedrag als een «crediet" beschouwen,
en met die tooverspreuk werd hem het be
drag zonder hoofdelgke stemming toegestaan.
Het zal ons benieuwei welk nieuws erover
dit laboratorium te Utrecht het volgende jaar
loskomt. Het is nu een porsonen-quaesfie
geworden dr Blooker virtus den gezondheids
raad.
Nog een orediet-aanvraag voor een gebouw
nl. een nieuw krankzinnigengesticht, gaf aan
leiding tot vinnig debat.
Hot gold hier een bedrag van 1 125 000,
eerste aanvraag, voor den bouw van een nieuw
krankzinnigengesticht, omdat het gesticht te
Medemblik niet meer aan de «tegenwoordige
eischen" voldoet.
De hoer Van Kol wilde er niets van wete»
krankzinnigen moesten niet in een gestich',
maar in het gezin verpleegd worden.
Feller nog was de oritiek van den heer De
Stuors.
Waarom is Medemblik niet meer goed
Waar zal het nieuwe gestioht komen f To
taal onvoldoende is do toelichting. Het gebouw
te Medemblik heeft oirca 2 millioen gekost;
waarom is dat niet meer te verbouwen Het
eenige solide argument, volgens hem, was de
overbevolking"; maar waarom dan geen over
eenkomsten aangegaan met de particuliere
krankzinnigen-gestiohten
De heer De Ridder verdedigde de uitgave
maar de Minister zal een harden dobber heb
ben om het geld van de Kamer te verkrijgen
De heer Blooker wilde do geheele zaak maar
tot Februari uitstellen. De CommisBie van
Rapporteurs achtte de zaak onvoldoende toe
gelicht, Dat tal er dus om spannen.
Klachten werden nog vernomen over de
working van den Centialen Gezondheids-Raad.
De heeren Tak en dr Bos critieeeiden, dat
de splinters er ai vlogen.
De rapporten bleven jarenlang uit; de amb
tenaren hadden er steeds de meerderheid; de
secretaris was levens lid; veel goeds ging er
van dien Raad niet uit. De heeren Lohman,
Borgesius en Rnjjeoh namen den Raad in be
scherming, en zoo deed ook de Minister, die
verschillende verbeteringen beloofde.
Verder hield de heer Va* Kol z|jn gebrui
kelijke Bpeeoh over de tuberouloBe, over de
mgn-wormziekte, de lepra, de adenoïde-vege
tatie, waar de Minister, ook zooala gebruikelijk
op antwoordde dat er van staatswege reeds
gedaan wordt wat gedaan kan worden, e* het
overige «overwogen" zal worden. De heer
Heemskerk klaagde nog over de keeten inden
Biesbosoh: waar de Minister eohter niets asn
kon doen.
Morgen voortzetting.
TWfiBDB KAMER.
In antwoord op het voorloopig verslag der
Kamer over zgn begrooting zegt de Minister
van landbouw over boerenleenbanken
Overtuigd dat het landbouworediet een zoer
kraohtig middel is om den boerenstand in den
strgd om het bestaan te steunen en dat de
boerenleenbanken in die richting veel nut
stiohten, wensoht de Minister voorshands op
deu ingeslagen weg van RJjkssubsidiën te bljj-
ven voortgaan.
Tevens is het zgn overtuiging, dat de or
ganisatie der looale bankjes aan tal van andere
kleinere vereenigingen ten voorbeeld kan wor
den gesteld.
Verder omtrentlandbouwproefsta-
i o n s. In overweging is het doen vervallen
m het versohillend tarief voor handelaars en
voor landbouwers die gebruik maken van de
landbouwproefstations.
dan uitbreiding van het nantal sta
tions aoht de Minister het behoorlek toerusten
voor hun taak van de bestaande proefstations.
Zeevissoher|jen. Een enquête be
treffende den toestand der visiohers van Staats
wege zal de Minister overwegen.
Verontreiniging openbare wa
teren. Een herziening der Hinderwet tot
het tegengaan van verontreiniging van open
bare wateren door iabrioken of werkplaatsen
wordt vooi bereid.
Daartegen te waken door subsidies aan par-
tioulierem acht de Minister niet gewensoht,
Werkloosheid. Inzake verzekering
tegen werkloosheid wil de Minister afwaohte*
de uitkomsten van den arbeid der gemeenten
op dit gebied. In beginsel heeft b|j geen be
zwaar het initiatief der gemeenten door middel
van RJjkesnbsidiën te steunen, zioh voorbehou
dende alsnog later daarvoor golden aan te
vragen.
Door de heeren De Klerk, Marohant, De Rid
der en Duynstee is bg amendement voorge
steld op de begrooting van Binnenlandsche
Zaken 1907 als memorie-post te plaatsen'-
Toelagen aan gewezen bezoldigde ambtenaren
bjj de fchuttergen.
Een wetsontwerp tot vaststelling van het
algemeen plan van verbouwing tot huisves
ting van rjjksdepartementen en diensten zal
deze week de Kamer bereiken.
Zaak Dinkhuizen.
Misschien herinneren zich onze lezers de
ziak van don kantoorknecht Dinkhuizen aan
postkantoor in Den Haag, die door den
directeur berispt was omdat hg in dienst ge
rookt zou hebben wat hg zelf ten stelligste
ontkende en zioh dit verwgt zoo zou heb-
m aangetrokken, dat hg ziek werd en kort
i zgn zilveren dienstteest overleden zou zgn.
Deze zaak is onderzocht en de Minister van
waterstaat bespreekt haar in het antwoord op
het verslag, nopens zgne begrooting uitgebraoht.
L'.oht is er niet opgegaan. Het al of niet
rooken is niet tot zekerheid gebraoht kunnen
worde*.
Afgezien van de omstandigheid of Dinkhuizen
dat gedaan heelt, had de dirooteur overtuigd
zgido dat Dinkhuizen de sohuldige wns het
reoht hem daarover te berispen e* kon niet
voorzien, dat zgn berisping, dio in oorreoten
vorm was gesteld, op Dinkhuizen een abnor
male uitwerking zou hebben.
De in verband met deze zaak zeer ernstige
beschuldigingen tegen meerderen, door het
bestuur van de vereeniging St. Antonius van
Padua, hadden niet op sohrift mogen worden
gesteld zonder deugdelgk onderzoek.
De direoteur zal goed doen, zooals hem reeds
door den afdeelings-inspeotour vroeger iB opge
merkt, voortaan elke overtreding, welke hg
waarneemt, op de plaats zelve te oonstateeren.
BENOEMINGEN. SIU.
Bg kon. besluit
is benoemd tot vice-president der arr.-reoht-
bank te Utrecht mr R D. Baart de la Faille,
thans reohter in gemeld college;
is aan M. A. van Wadenogen, op zgn ver
zoek, eervol ontslag verleend als rgkabouw-
kundige voor de gebouwen van onderwgs enz.;
aan den buitengewonen adelborst bg de
Kon. Marine-reserve J. J. Buising eervol ont
slag verleend uit den dienst bg die reserve;
aan de heeren G. van Diesen, o.i. oud-
hoofdinspeoteur van den rgkswaterstaat, te
's Gravenhage, mr J. Opponheim, boogleeraar
te Leiden, en mr P. L. F. Blusré. Staatsraad
in buit. dienst te 's-Gravenhage, op veraoek
eervol ontslag verleend aan eerstgenoemde als
lid en voorzitter, nan de overigen als lid der
Staatscommissie, bg kon. besluit vnn 21 April
no. 4 ingesteld, ten einde de regeering
van advieB te dienen omtrent de wettelgke
regels die ten aanzien van het waterstaatsbe
stuur behooren te worden gesteld, onder dank
betuiging voor de in die hoedanigheid door
hen bewezen dienBten;
is tot voorzitter van de bedoelde staats
commissie benoemd A. Deking Dura, o.i,
oud-hoofdingenieur van den prov. waterstaat in
OvergBsel, thans lid der oommissie
is mr J. F. T. Valkenburg jr, advooaat te
Amsterdam, opnieuw voor den tgd van 5 jaren
benoemd tot Beoretaris bg de* raad van toe
licht, bedoeld in art. 18 der ongevallenwet;
is benoemd tot mgnopziohter bg de staats-
mgnen in Limburg D. J. Gibbels, thans tgde-
lgk mgnopziebter bg dien tak van dienst.
Blgkens mededeeling van den oonsul-gene-
raal te Pretoria ondervinden reizigers naar
Transvaal via Loren^o-Maiques djkwgls op
onthoud, doordat zg zioh niet tgdig in het
bezit hebben geBteld van een «permit", ver-
eisoht voor toelating in Transvaal- of Oraije-
Ri vier-kolonie.
Belanghebbenden worden daarom nogmaals
er aan herinnerd, dat zg zioh zoodra mogelgk
hunne aankomst te Loresvo-M&rques per-
soonlgk bg den Britsohen oonml hebben te
vervoegen om een «permit" te bekomen.
Zaterdag verleene* de Ministers van Bin-
nenlandsoho zaken en van Waterstaat geen
audiëntie.
OoHti-lxxdië.
De volgende Regeeringsberiohten zgn ont
vangen
de verovering der versterking Kaloem-
pini in Masemrempoeloe (Zuid Celebes),
op 10 Deo., zgn gesneuveld éon Europeesohe e*
Amboineesoh militair beneden den rang
vanoffioier en gewond twee Inlandsohe mili
tairen benoden dien raig.
De vgand had 01 dooden.
Door zelf ontsteking der springmiddelen vloog
5 Deo. te Papa Toeanan (Onderhoorig-
hedenvanAtjeb) een munitiewagen in
de luoht.
Een Inlandsohe vrouw verbrandde.
Gewond werdei: zwaar drie Inlandsohe mili
tairen benedei den rang van offioier, waarvan
ern later overleedlioht twee Europeerohe en
een Inlandsohe militair beneden den rang van
offioier, zoomede de eohtgenoote van een onder
luitenant en een Inlander; onbeduidend drie
Inlandsohe militairen beneden den rang van
officier.
Bg een déraillement van een werktrein be
westen Padang Tidji (Groot Atjeh) zgn
lioht gewond een Inlandsohe maohinist, een
stoker, en drie Inlandsohe militaire* beneden
den rang '•nn officier.