MIDDELRURGSCHE COURANT, 149' jainani Donderdag 29 November. Uit Stad en Provincie. BUITENLAND. N". 282. Dez&> courant versohijnt dagelijks, mot uitzondering van Zon- on Feestdagen. Prijs per kwartaal, zoowol voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermom. entelegr. weerberiohtvanhotK. N. Met. Instit. te De Bilt. 28Nov.8 a. vm 48 gr., 12 a 52 gr., »v,4 a. 52 gr. F. Booga te barom.stand 771.9 te Biarritz; laagste 750.6 te Haparanda.V er wa o h t ng tot den avond van 29'. Nov.: twakko tot matige W. wind, bewolkt, mogelijk een enkele regenbni, geringe daling van temperatuur 1906. AdvertentiSni 20 cont por regel. Bij abonnoment veel lagor. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regol moei 20 oent. Reclames 40 cent per regel. Grooto letters naar do plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van >dvertentiën en reolameB, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend Handel, Nijverheid en Geldwezen, ia gerechtigd het Algemawn Advnrfenêle-Bureau a. Dl LA MAB Jti., N.S. Voorburgwal 266, Amsterdam. Bij deze courant behoort een Bijvoegsel De opgaaf van den spoordienst komt in dit nommer voor op do gebruikelijke plaats. Middelburg 28 November. iktt* 2.— 2.15 2.— 1.30 1.30 Kameroverzicht Zitting van Dinsdag. De animo onder de heeren was heden bg den aanvang weder miniem. In dewaohtkamer drongen, na een half uur waohtena, geruchten door dat de voorzitter zelf 6T op uit was om in bat gebouw het 51e lid te zoeken dat noodig was om de zitting te opoaea. Mooie toestanden beleeft men toch in het Nederlandiche pa-lement. Ein voo'zitfcer op den snor naar een Hoog Elel Gestrenge 1 De kiezers moesten het eens weten, gelgk zooveel, dat voor hun sp'edend oog verborgen bl|jft. Eerst tegen 12 uur, nadat de vergadering een kwartier geschorst was, kon de zitting aanvangen. Het 51ste lid was eindelijk komen opdagen. BJjster interessant was het debat echter niet. Over de begrooting van Suriname, die in behandeling kwam, iB dit jaar weinig te zeggen. Altjjd wat betreft zaken van algemeen, groot belang. Dit neemt natuurlijk niet weg, dat de spre kers, die de gewoonte hebben over Suriname te oreeren, ook ditmaal hun speeches niet in den zak hielden. De heeren Van By landt en Van Kol staken hun gebruikelijke oraties af. ZR' bleken echter een gedachten concurrent gekregen te hebben in den heer Van Vunren, het nieuwe Roomsohe lid voor Zevenbergen, die alle kamers van het SurinaamBohe huis had doorzocht. Terdege had dit lid zioh blijkbaar in Suri name »ingewerkt." Niets was hem meer vreemd gebleven in dit tropisch gewest. Van de ziekte van de caoaoplant tot de dronkensohap onder de vronwen in die inte ressante kolonie; van do irrigatie tot en met de baoovencultuur alle »gemengde onder werpen" zou de voorzitter zeggen was hg op de hoogte. De kilo's papier, die bjj de be srooting be- hooren, zgu aan zoo'n lid blijkbaar goed besteed. Nu haalde hg er maar drie speeches uit; met zgu talent had hg anders dat aantal ge- makkelgk kunnen verdubbelen. Van dien spreker gaat een enorme krsoht op dit gebied uit en de beide concurrenten: Van Kol en Van Bylandt hadden dan ook maar het toekgken. De «plantkundige", die aangesteld moet worden eerlgk gfzsgd een gedachte, door den heer Van Kol reeds vroeger geventileerd de grensregeling met Brazilië, de zuinigheid in het bestuur, dit en nog veel meer werd alleB zoo netjes door den heer Van Vunren behandeld, dat de andere «Bpeoialitei- ten" er geen speld meer tussohen konden krggen. Ook de lof, den gouverneur Iden- barg toegezwaaid, was oompleet. Prachtig was alweer het antwoord van Mi nister Fook. Wat maar eenigszins kon, zou hg aan den gouverneur «overbrengen." Daarbg werden waarheden als koeien verteld. Decentralisatie vereischt meer ambtenaren en dat kost weer meer geld. Lange ambtenaars verloven zgn nadeelig voor de sohatkist. En dat ging zoo weer het rgije «weneohen' en «wenken" langs. Subliem was de manier waarop Z.Ex. den lof in commiasio in ontvangst nam, welke gouverneur Idenburg was toegezwaaid. De gouverneur had zeer hoopvolle teekenen gezien in de ontwikkeling van Suriname, hg zon tteedz met alle kraoht big ven werken aan den economisohen bloei der kolonie. Ook de zedelgke ontwikkeling der kolonisten ging hom ter harte. De buitenechtelgke kinderen; de dronken vrouwenop alles was en bleet zgn aandacht gevestigd. Het was prachtig. Noodig mocht do heer Van Kol klagen, dat Z.Ex. niet eens op zgn argumenten inging 1 «Ook niet noodig" bromde Lieflinck er tus sohen door. Nadat de begrooting van Suriname aange nomen waa, weid nog even gestemd over het wetsontwerp om Prins Hendrik in den Raad van State itemreoht te geven. Met 53 tegen 6 •temmen (de zocialislen) ging dit er door. Verdwenen waz nu do hoer Fookversohenen waren zgn 8 collega's aohter de Ministertafel om het politiek debat aan te hooren, waaraan voor heden twee Bprakera deelnamen, de hoeren Kolkman en dr De VisBer. De heer Kolkman, die namens de Katholieke Kamerolub Bprak, was over het geheel zeer Bobor in zgn uiteenzetting van den politieken toestand. De soherpe puntjes waren er van zelt at omdat de cigenlgke strgdpuntenhet big vend gedeelte en de invaliditeitsverzekering op ver zoek van den ^oorzitter uit dit debat waren verwgderd. Eerst bg de betrekkelgke hoofdstukken illen rg aan de orde worden gesteld. Er bleef echter nog genoeg materiaal over om oritiek op het bnidig bewind uit te oetenen. Of het echter van harte gingdie oritiek Was de toon, welke de heer Kolkman hierbg aansloeg, die van oen verwoed, fel tegen stander Wg vermcenen dat noch het één, nooh het ander hier het geval is. Wat hg deed, was het schuitje der katho lieken laten laveeren op de baren van de poli tieke zee, en dit deed hg het moet erkend worden voortreffelgk. Zgn felste woorden golden mr Goeman Borgesiue, zgn afkeuring trof vooral de «kleine zaken". Wat hg bovenal trachtte aan te toonec, was de overbodigheid om de tien opcenten te handhaveneen onder werp, waarin de heer Kolkman gekonfijt is. De heer Harte van Teokelenburg heeft dit reeds ondervonden. Thans werd den heer De Meester ditzelfde perspeotief geopend. Ook hg deed volgens den heer Kolkman beter zgn tien opcenten weder in te trekken. Voor 1906 wordt een 7 miilioen meer verwaoht dan de raming; waarom dan die opcenten gehandhaafd Alleen de successiebelasting was achtergebleven. De «mooie lgken" ontgingen den Minister van finano'ëu, zeide de heer Kolkman, onder algemeen gelach der Kamer. Alleen aan de Ministerstafel werd niet ge- laohen. Zin voor humor bezitten de tegen woordige bewindsmannen niet. Hoe anders was dat bg de ambta-voorgangorn 1 Dr Kuyper had aan het grapje gesmuld. Nu was het alleen de heer Veegeto, die zoo nu en dan eens medelaohte; de eenige missohien ook, dio op dit terrein de voormannen reohtB kon staan. Een ander punt, dat in de rede van den heer Kolkman naar voren werd geschoven, was de invaliditeits-verz9kering, vooral echter in verband met het liberale ooncentratie- program. Hier waB hg evenwel bezig politieke munt te slaan. Dit onderwerp had op het oonoentratie- program gestaan, was ook vermeld in de Troonrede van 1906, maar verdwenen in die voor 1907. Wis reimt sich das zu sammen S zong de Kolkman op allerlei voioe. Wanneer eohter de simulatie-statistiek, met de Duitsohe wet geving verkregen, van dien aard is dat meer. dere voorbereiding wensohelgk is, zou men den Roomsch-katholieken spreker mogen vragen of het niet beter is met dezen socialen maat regel te wachten, dan maar, zooals dr Kuyper deed, eocvale wetsontwerpen in te dienen, oj verkeerde beogferirgen gebaseerdwetsont werpen, welke het niet verder bresgen dan oen uitgave in «drie kloeke boekdoelen", de anti-revolutionnaire boekdrukkerg Vada te Wageningen 'i Dat zal den heer Kolkman toch ook niet naar den zin zgn? Het kiesrecht werd natuurlgk ook door den spreker aangeroerd. En hier werd gelaveerd, dat het een aard had. Natnurlgk was hg niet tegen een uitbreiding, maar en hier kwam het sohuifje geheel in demagogiioh vaarwater. jj waB vóór «getonde demooratie"; preoies als het Centrum in Duitsohland. Dus ook voor algemeen stemrecht," inter- rompeerde de heer Troelstra. -Onder Duitsohe omstandigheden ook", repli ceerde spreker, die bg die «Duitsche omstan digheden" ook het sterk monarohale bewind rekende, wnarbg het onze bgna repnblikeinsch Hg was ovenwei voor een «vaste regeling van het kiesreoht." Dat ia het eenige positieve in de uitspraak van dezen Katholieken voorman. Als mindor bolangrgk, zullen wg overslaan al het poraoonlgk gedoe tusechen den heer Kolkman en den heer Borgesiu?. Dat was werkelgk te vóel van het goode Het afsobilderen van de figuur van den heer Borgesius «turende in de Heilige Schrift", ia een aardig onderwerp voor volksvergaderin gen, maar minder geschikt in de Kamerook al is het alleramusante om aan te hooren. De redevoering, door den heer Borgesius den lOden November in de Liberale Unie gehouden, jg niet een Memorie van Antwoord op stuk 1. Dit scheen de heer Kolkman geheel te vergeten, die er ook bg vergat en dat ia lang niet van belang ontbloot dat op het stuk van demagogie de heer Kolkman onder zgn pariggenooten een kracht eerste klasBe ie. Weilioht dat hg daarom ook met zooveel overtuiging over «kiezerebedrog" sprak Daar bleek bg voortreffelgk van op de hoogte. Vooral in «kleine kneepjes" bleek bg kenner te zgn, te oordeelen naar do critiek door hem geleverd. Laten wg eohter eindigen met den heer Kolkman te bedanken dat bg ons het gezeur over het ontslaan en de geboorte van het ministerie bespaarde. De, op enkele uitzonde ringen na, geheel in dun goeden loon gehou den apeeoh van den heer Kolkman, die van zgn standpunt uit voortreffelgk was, won hiordoor aanmerkelgk aan beteekenis. Ten slotte kwam de heer Do Visser, die een redevoering hield, zóó zot on zóó dwaas de fypoonng is heusch niet overdreven dat de geheele Kamor hem voortdurend uitlaohle. De heeren brulden, vooral de nieuwe leden, dio hem nog nooit gehoord haddon. Het was werkelgk in de letterlgko botoekenis een «uit verkoren vat", waar de zalving en uitverkoren heid van alle kanten uitdruppelde. Hierover echter morgen meer, want dit op treden teekeat den tegenwoordigen toestand in ons parlement meer dan iets anders. Dat een Kuyper redivivus niet moer in den smaak valt, is een veraobgnsel niet zonder be- teekenis. Vrgdagavond wordt in het Schuttershof alhier door den heer F. G. Geerling een kosmogrzfisohe voordracht gehouden over Bter- rekundige en voorwereldrgke wonderen. Op verschillende andere plaatsen, waar de heer Geerling op popu.aire 'wgze «Eon reis in de wereldruimte" besprzk en met lichtbeelden verduidelgkte, vond hg een tzlrgk, aandachtig en dankbaar gehoor. Door den Commissaris dor Koningin in Zeeland werd heden namiddag een offioieel be zoek gebraoht aan de Provinciale bibliotheek en aan de Rgkskweeksohool voor onderwgzers alhier. De Commissaris der Koningin werd da&Tbg vergezeld door den heer H. J. G. Hartman. De heer A. Dronkers, candidaat, komt voor op het tweetal voor predikant bg de Ned. Herv. gemeente te Hecmse. Als verdediger van de 51-jarige baker, de wed, A,, die verdaoht wordt vBn diefstal van verschillende voorwerpen bg een winkelier in de Langedelft alhier, welke zaak 14 Deo voor de rechtbank alhier zal worden behandeld, treedt op de heer mr. J. Adriaanse. Dit Vlissingen. Bg de Mij tot Expl. uau Staofiipoortoegeu is bevorderd tot opzichter le klasse de heer H. de Koning aldaar, thans 2e klasse. Te Serooskerke (W.) is aan de ge volgen van bloedvergiftiging overleden de 29jarige A. A, eohtgenoote van C. L., land bouwer aldaar. Ia de gemeeniB Goes doet zioh het zeker zeldzame versobgnsel voor, dat, op eene bevolking van ruim 7400 zielen, in het tgd- perk van 4—27 November niemand is over leden. Bg kon. besluit is nan dr T. J. de Boer, op zgn verzoek, eervol ontslag verleend als onder-bibliothecariB van de Kon. bibliotheek" te 's Gravenhage, en ïb met ingang van 1 Februari 1907 als zoodanig benoemd dr N. van Wgk, thanz tgdelgk leeraar aan de R. H. B. school te Goes; zgn herbenoemd tot burgemeester der ge meente Zaamslag P. J. Wortman, en tot burgemeester der gemeente Krabbendgko J. N. Elenbaas, beiden seoretaris dier gemeenten- Deze benoemingen zgn reeds medegedeeld in een deel der oplaag van ons vorig nommer. Te Koewacht zgn heden nacht bg don landbouwer D. David 30 kippen ontvreemd Dinsdagavond hield te ütoede de heer dr V. d. Capellen voor het Nuts-departe- ment een voordracht over het Vulkanisme, toegelicht door lichtbeelden. De zaal was zeer goed bezet. Ongeveer 200 personen woonden de voordraoht bg, die met aandaoht werd ge volgd, hoewel zg voor velen wel wat hoog was. Den dank, den inleider voor zgn moeite gebracht, was ten volle verdiend. Dinsdag was het de laatste dag, dat heer P. J. Roosendaal als hoefd dor openbare school in den Oraiyspolder, gem. IJ z e n d g k e, optrad. Het gemeentebeatuur en de ouders der sohoolgaande kinderen meonden dien dag niet onopgemerkt te moeten laten voorbggaai. Bg monde van den burgemeester weiden don vertrekkende, namens den raad en de oudere een BÏerlgko mahoniehouten buffetkast en een klokje aangeboden. De burgemeester herdaoh' daarbg wat de heer Roosendaal als ambtenaai en menach voor de sohool heeft gedaan. Hg zeide hem noode te zien vertrekken, maar de reden te moeten billgken. De heer J. Riaaeeuw dankte den heer Roo sendaal namens de ouders. De kinderen werden door den vertrekkende op eenige versnaperingen onthaald, Natuurkundig Gezelschap te Middelburg Maandagavond trad zoo sohrgft men ons voor ons Gezolsohap op de heer prof. drH.de Vries te Amsterdam. Spreker begon mot den onderzeesoben plan tengroei te Bohilderon, tussohen Santa Catalina en Los Angelos, aan de kust van California. Men kan dene bg zonder goed waarnemen in con boot, die van onderen voorzien is van een ruit; en daar hot water volkomen helder is, heeft men in do diepte naar alle kanton een ver uilzioht. Gioote rotsblokken ziet men onder water begroeid met zeegras en wieren vooral deze laatste van groote variëteit en van allerlei kleuren. Daar ze voortdurend heen en weet schommelen, krggt het uitzicht daardoor een tooveraohtig on feeëriek aanzien. Het geheel wordt nog verhoogd door de vele zeesterren, zeeappels en gekleurde visschen, die zioh tus sohen deze wieren bewegen. Met een gedetailleerde botanische beschrg- ving van deze wieren eindigde spreker het eerste gedeelte van zgne toespraak. Na de pauze behandelde prof. De Vries de gevolgen van de aardbeving van den 18den April te San Franoisco. Niet de aardbeving zelt veroorzaakte de groote ramp, maar het was de brand, die de stad verwoestte, ontstaan door het omverval- len van petroleumlampen, en deze was niet te blusschen door het breken van de waterleiding- pgpen. Andere plaatsen in de nabgheid be kwamen nagenoeg geene sohade. Gewoonlgk is er bg aardbevingen slechts Bprake van het verschuiven der lagen in ver ticalen zin, maar in dit geval waren de aard lagen in horizontalen zin versohoven en wel over een afstand van 400 mglen, hetgeen bleek uit de barsten en sohenren die waren overgebleven. Plotseling hebben zioh de grondlagen over bovengenoemden afstand in tegenstellende» zin ongeveer 6 M. langs elkaar bewogen. Daarna schilderde spreker ons, op welke wgze men aan allerlei objecten kon consta- teeren dat de versohuiving ongeveer 6 M. langs elkander had bedragez. Ook detragisoh- oomiaohe gevallen spaarde hg obb niet. Het auditorium, dat in bgzonder groot aan tal was opgekomen, volgde met groote belang stelling deze interessante voordraoht van de» hooggeleerden Bpreker. INGEZONDEN STUKKEN. [Dgeroaden stukksn worde» In geen gevml teruggtsondu TARANTELLA'S EN BANANEN Mgnhaer de redaoteur. Waar mg blgkt dat door een minder duide- _ke uitdrukkingen mgn mededeeling omtrent bananen in de Midd. Crt. van 23 dezer ver keerde gevolgtrekkingen zgn gemaakt, wil ik even mgn bedoeling verdnidelgken. Is mg volstrekt niet te doen geweest om het publiek er van atkeerig te makenik heb de bananen veel gebrnikt en gebruik ze nog. In de vrnoht zelf zitten de Tarantella's niet. en kan daar gernBt in happenmaar ze zitten in of aan de .bossen, en worden zoo mee vervoerd. Daarom heb ik willen waarschuwen hen die ze vervoeren en per bos ontvangen. Yoor de koopers van een of meer losse ba nanen bestaat geen gevaar. Dank voor de plaatsing, hoogachtend, C. E. P. Middelburg, 27 Nov. 1906. Donderdag Vrgdaj; Zaterdag Zosdag Maandag. Dinsdag Woensdag HOOGWATB1 VllNfniWi 29 Nov. am. 12 32 30 103 142 2 2.15 3 247 4 3.20 5 8.55 Sty Agenten voor de MiddtlburgscM cou rant zgn in Zeeland te: VlisBingen O. N; J. de Yey MestdaghGoes A. O. Bolnyt Zieirkzee A C. de MooyNeuzen M. de Jongeen Ooatbnrg firma A. J. Bronswfk D8 CONGO-HWESTIE. Het is Dinsdag afgeloopen met eon groote teleurstelling van de taligke belangstellenden, dio een plaatsje hadden bemachtigd op de publieke tribunes van do Belgische Kamer ten einde hot Congo-debat te hooren. De belangstelling was buitengewoon. Er zgn mot minder dan dertig bnitenlandsohe verslaggevers speciaal voor dit debat in Brus sel gekomen, ongerekend de vaste correspon denten die tal van groote bladen dnar hobben. Ook alle gezanten waren aanwezig. Msar hot is niet tot een Congo-debat ge komen. Hot eenige wat er mee in verband stond, was dat de minister van bnitenlandsohe zaken, antwoord op een vraag van Paul Janson, verklaarde dat de Belgieohe regeering gee nerlei mededeeling van de Engel che regeering heeft ontvangen betreffende de betrekkingen tussohen België en den CongostaaL In het be wustzijn van zgn rechten en van die van den onaibankelgken staat, zal België in een vol maakte en geheele vrgheid van handelen de gedragalgn volgen, welke de gemeenschnppe- Igke belangen voorschrijven. Zeer goed, van de rechterzijde en van de basten der libaralen). Ea toen begon de Kamer eon debat over de verkiezing van Kortrgk, waar een sooialist een olerioaal met éón stem geklopt heeft, zoodat de wildBte par tg-hartstochten en die zgn in Belgio iltgd wild erdoor worden opgewekt. De heele zitting word er door in beslag ge nomen. Over en weer regende het beschuldi gingen van valiche kiezerslgsten e. d. Het waz oen interessant en zeer levendig sohonwipel, maar de nieuwsgierigen op de tribune waren daarvoor niet gekomen. Toen eindelgk de zaak naar een nieuwe commissie was verwezen, en de minister-presi dent De Smet de Naeyer aan den voorzitter meedeelde dat hg van plan was geweest nitnaam van do regeering een verklaring af te leggen over de Congo-kwestie, moeBt hg tegelgkertgd oonstateeren dat bgna alle leden, na de benoe ming der voormelde commissie, de zaal waren uitgeloopon. Hg zag dus van zgn voornemen af, on stelde bet uit tot vandaag. De kwestie heeft de gemoederen hevig in beweging gebracht. Het geheele volk Igkt wel in twee partgen verdeeld, vóór en tegen den Congo. Wo hobben in ons vorig nummer in het licht gesteld in welke staatsrechtelgke verhouding Belgie tot den Congo Btaat, en welke bezwaren versohillende Belgen daartegen hebben. Maar behalve die algemeene bezwaren zgn 0r nog andere van meer feitelg ken aard, en te oordeelen naar de voorafgaande besprekingen in partgvergaderingen zullen die niet slechts oen ondergeschikt gedeelte der besprekingen vor men. We bedoelen de misbruiken, die openlgk aan koning Leopold op handelsgebied wo-den verweten, en niet alleen door Engeland. Wat in het begin als een menschlievende onderne ming begonnen iB, om de slaverng te beletten en ter opheffing van het land zon na 1891 onder den perBOonlgken invloed en leiding van den koning geheel veranderd zgn in een handelsonderneming die hot volgent die aanklachten niet nauw met haar middelen im. Zeer veel aandaoht trekt bg voorbeeld een dezer dagen in de FranBohe Revue verschenen artikel van den Belg Charles Gérioault, onder den titel Ven]er de Leopold, de hel van Leopold» waarin speoiaal de aandacht wordt gevestigd op de onregelmatigheden en ongereohtigheden, die in den Congo moeten plaats hebben. Als bewgs haalt hg het geval van de Anglo-bel- gian India rubber maatschappij, do z g. Abir, aan, die met een gestort kapitaal van sleohts 232.000 fts. op één millioe», in zes jaar tgds een winst van 18.000.000 maakte, terwijl de aandeelon op een zeker oogenblik van 500 frs. tot 25.250 tra. stegen. Dezelfde groote winsten kan m en vastztellen voor de Sociélé anversoise au Congo en de Compagnie du Ease 2, zoodat met een ge- zamenlgk kapitaal van 2.937.000 frs. in min der dan vgf jaar tgds een winst van meer da* 32.000.000 frs. behaald werd. Dzaebg valt op te merken dat de Koning in de be heerraden van die verschillende maatschap- pgen zgn vertegenwoordigers heelt, en de aohrgver deinst er niet voor terug om dezen met naam en toenaam te vermelden, n.l graaf John. d'O nltremont, hofmaarschalk, en baron C. Goffinot, intendant van de oiviele lgzt, en de heer Gérioault beschuldigt hen kennis te hebben gedragen van de middelen die wordon aangewend om deze overgroote winsten te verkrggen. Die middelen zouden dan in het bgzonder

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1906 | | pagina 1