MIDDELBURGSCHG COURANT,
149* Jaargang.
Donderdag
11 October.
Uit Stad en Provincie.
IN*. 240.
1906
Dezo courant verschijnt d a g o 1 ij k smot uitzondoring van Zon- e
Prijs per kwartaal, zoowol voor Middolbnrg als voor allo plaatsen in Nederland franoo pp. 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Thermo m. entelegr. weerbericht van het N. Met. Ineti t. t e De Bilt.
10 Oct. 8 u. Tm 60 gr., 12 u. 71 gr., av. 4 n. 70 gr. F. Hoogste barom.stand 776.1 te Noofahr-
waeier laagste 756.2 te Soilly.Verwachting tot den avond van 11 Oot.*. matige Z.O. wind,
toen. bow. met kans op regen in het Z., bewolkte lacht, droog weer en inogel. nachtvorst in het N.
AdvertontiSnJ 20 oont por regel. Bij "abonnement voel lager. Goboorto-, dood- en
alle andore familieboriohten en Dankbotnigingon van 1—7 rogels 1.50; olko regol meoi
20 oent. Reclames 40 oont por regel.Groote letters naar do plaats, die zij innomon.
Tot do plaatsing van advertentiën en reolames, niet afkomstig uit Zeeland, betrof!ends
Handel, Ngverheid en Geldwezen, is gereohtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DM
LA HAB As., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
De heer
G. A. Vorsterman van Oyen
moet voor de stemming op Dinsdag aan
staande, 16 October, in het district Sluis,
thanB de candidaat van alle vrijzinnigen
zijn.
Hij ook is do man die door zijne be
kendheid met do belangen van het district,
door zjjne praktische kennis en ervaring
op menigerlei, vooral landbouwkundig, ge
bied verdient gekozen te worden tot lid
der Provinciale Staten van Zeeland.
Middelburg 10 October.
Sprokkelingen.
Aan prof. A. P. Fokker wgdt de Pro
vinciale Groninger Courant de volgende regelen
Professor Fokker is vannaoht na eon lange
ziekte, die al van don brand van het universi
teitsgebouw dateert, overleden.
Ben werkzame, een geleerde, een bekwame
man iB in hem heen gegaan. Maar bovenal
een strijdbaar man, een man van karakter,
iemand die naast veel vrienden ook veel vijan
den moet gehad hebben.
Doch nu de dood zgn offer geëisoht heeft, nn
•traks de baar naar de laatste rustplaats zal
worden gedragen, nu mogen alle vaandels
voorover buigend het Btoffelgk omhulsel groe
ten van den man, die ook door zgn vijanden
geëerd zal worden. Want hg was een man,
iemand, die in hooge mate de fouten van zgn
goede hoedanigheden moge gehad hebben, doch
die dan ook goede hoedanigheden had, die
iemand was, herinnerend aan het Horatiaaneche
ideaal van den kraohtigen volhouder, dio hoog
opgericht en zonder vrees nou big ven »al viel
ook de wereld in Btukken op hem neer.".
Was de overledene een krachtig strijder,
onder oen soherp uiterlijk, onder hevige uit
vallen en bittere gezegden verborg hg een
gevoelig, een teeder hart, dat zich schaamde
over zgn gevoeligheid.
Geen wonder, dat deze merkwaardige man
onder z|jn goede kennissen veel vrienden had,
geen wonder dat hg ook onder de studenten
bemind was. Zgn oritiBch vernuft, zgn scherpe
blik speeldon hem wel eeiB patten, maar aan
dén anderen kant werdon z}j ook door de
jongelui zeer bewonderd, voor wie het geen
geheim was, dat Fokker het heol dikwijls
•zoo erg niet meende."
Moeten wg verder een kort woord over zgn
wetenschappolgko beteekenis aan deskundiger
pen overlaten, hier sta toch nog de herinne
ring aan wat Fokker in het openbare leven is
geweesteen geharnast strgder voor de libe
rale zaak, iemand die aan den linkervleugel dor
vrijzinnigen otond en nooit heeft nagelaten om
met woord en daad voor zgn politieke opinio
nit te komen, waar het pas gaf.
Wat prof. FokkePd wetenschappelijke be
teekenis betreft, zg opgemerkt, dat hg een
bijzonder Btandpnnt innam ten aanzien van do
specificiteit van baoteriën.
Uit melk, waarin geen bacteriën aanwezig
waren, kon hg partikeltjes afscheiden, die vol
gens hem alle eigenschappen van baoteriën
'bezaten en volgens zgn overtuiging zouden die
partikeltjes vorsohillende ziekten kunnen doen
ontstaan, indien men ze maar in het lichaam
onder de passende omstandigheden zou weten
te brengen. Hg erkende dus niet, dat in den
aard der baoteriën zelf de soort van de ziekte
was opgesloten. Die Boort hing van andere
omstandigheden af. Door deze opvatting kwam
hg herhaalde malen in botsing met de heer-
aohendo meening omtrent het ontstaan en de
hestrgding van besmettelgke ziekten, en kon
hg zioh in zgn gosohriften wél eens smalend
uitlaten over »baoteriënjaoht". Zoo basohouwde
hg bg cholera de baoteriën bgzaak, maar andero
nog onbekende iaotoren hoofdzaak.
Volgens prof. Fokker krggt de mensoh door
besmetting met tnberkelbaoillen alleen, goen
tnberonloBe. Er moeten hiertoe nog andere
voorwaarden aanwezig zgn; en wanneer men
in laboratoria er in slaagt, dieren taberouleus
te maken door inspuiting van tnberkelbaoillen
alleen, dan is dit volgens Fokker daaraan toe
to aohrgren, dat men zulke enorme hoeveol-
heden in het liohaam brengt, als osder nor
male omstandighoden de mensoh niet in zich
opneemt. Kostbare maatregelen om de "tuber
kelbacil zooveel mogelgk te weren, achtte
Fokkor dus niot gemotiveerd. Zgn zuiver
wetenBchappolgk standpunt in zake bacterio
logie is in hoofdzaak neergelogd in zgn Untsr
suchungen Uier Heterogenese.
Prof. Fokker promovoorde op oen dissortntio
Do temperatuur van don mensoh". Hg Bchreef
opstellen in Pflüger's Archiv on vooral in het
Nederlandsch lijdschrift voor Geneeskunde. Hot
ambt van hoogleeraar aanvaardde lig don 5don
Deo. 1877 met een redevoering»De experi-
menteele opvatting der Hygièao." Prof. Fokker
was Ridder in do Ordo van den Nederlandschen
Leeuw.
En in hetzelfde nommsr van genoemd blad
wgdt ook S. eon zeer waardoerend opstel aan
den overledene, van wien hg ten slotte getuigt
Maar in wat Fokker gaf, of het een kri-
tisoh, polemisch, dan wel een scheppend ka
rakter droeg kwam steeds naar voren een
friseche goost, een logisch, helder veratand,
een man, die aan zgn denken geen grens van
gezag of dogmatiek liet stellen.
Hg was eon vrg man; vrg in de politiek,
vrg in de wetenschap, vrg in zgn geheele
streven naar vrgheid en individualiteit.
En als niet geringe verdienste moet men hem
aanrokenen, dat hg aan al zgne leerlingen heeft
traohten mee te geven, behalve hetgaan zgn
plicht hem oplegde, de neiging om steeds zelf
vrg on onbovangen te big ven staan, tegenover
wolko kwestie dan ook.
Dat het hem gelakt is dit te bereiken, bleek
hom gedurende dezon zomer duidelgk, en dat
verzachfto veel van de onaangenaamheden,
welke hg wogets het bezit van een dergelgk
sterks prekende individualiteit aan de andore
zgde ook heeft moeten verdragen.
Zoo iemaud, dan heeft professor Fokker ver-
soheidone generaties van medici mede bewaard
voor het gelooven op gezag, een gevaar, zoo
buitengemoon groot voor den aankomenden en
ook voor den reeds ge vormden medicus. Als er
iemand vrg moet blgven in zgn oordeel, dan
is het wel de medicus.
Hg was een bemind leermeester, dat bleek
voor oen paar jaren helder bg zgn ambtsjubi
leum. En noode mist hom do universiteit.
Zg, die het genot hadden eenigszins nader
tot hem te staan, zullen zeker den trouwen,
kioschen raadsman, don helderzienden en zorg-
vollen vriend in sterke mate ontberen.
Zeker is deze* slag één, die ia menig kring
zal worden govoeld; ook in kringen welke ge
heel liggen buiten het academische verband.
Er is hooi wat geschreven over de 1 a n d-
w eorgoweron.
De eerzame vordodigers van het vaderland
moesten ze niet moe naar huis nemon, werd
beweerd, of men moest do wapens voorat on
bruikbaar maken.
Er bloek toch dat sommige landweermannen
met die geweren op hazen schoten.
Ramoer in de jaohtwereld.
Tegen al dat gemopper en overdreven ge
redeneer komt de redactie van De Militaire
Gidt op.
Ook bg dit onderwerp willen wg, zoo schrgit
zg, waarschawon tegen overglde gevolgtrek
kingen en te somberen kgk; en vooral hen,
die aan bekend geworden jaohtwetovertredingen
een argumont zullen ontleenon tegen het be
houd der rgksgeweren in handen der land
weermannen, waarschuwen vopr eenzgdigheid
Zoolang de Jachtwet van kracht is, heeft over
treding haror voorschriften eenzelfde afkeurens
waardig karakter als overtreding van ieder
andere wet; dit zg vooropgesteld om zelf niet
verdacht to worden van minder gewicht te
hechten aan het overtreden van een wet, die
voor velen een zeer onsympathieke zgde heeft.
Er wordt een belang geschaad en wel het bes
lang dat alle ordelievende burgers hebben bg
naleving der wetten. Dat algemeen karakter,
eigen aan alle overtredingen, ontslaat ons
echter niet van na te gaan of niet nog veel
grooter belang in gevaar zou komen als de
geweren den landweermannen werden ontno
men on in rgks- of gemeente-bergplaatsen
ondergebracht;
De mogelgkheid om in enkele nren gewa
pende afdeelingen te vormen tenoinde iedere
ovarschrgding der grenzen door kleine vgan-
delgko afdeolingen dadelgk te keeren, is voor
esn land als het onz* dat zgn grenzen niet
direct kan beveiligoB, door afdeelingen steeds
op oorlogssterkte (of nagenoeg) hot eenige
middel van bosoherming, vóórdat hot leger
onder de wapouen en veroenigd is. Zg vormt
tevens eono indireoto bosoherming van groote
beteekenis.
Alvorens nu terug to komen op oon maat
regel oen éérste nog slechts waardoor
die mogolgkhoid kan ontstaan, ovorwego men
wel dat men, dusdoende, oen belang van lands
verdediging, d. w. z. eon welks waarde niet
direct govoeld, maar door verlichte burgers
daarom niot ontkend mag worden dat men
zoo'n belang zou doen achterstaan bg een van
zooveel midor gewioht als de handhaving der
Jachtwet.
Zoolang de Jachtwet bestaat, zullen
we als het te pao bomt de noodzaak
bepleiten haar te doen eerbiedigen, maar dat
noemt niet weg dat we meer gevoelen voor
een oaafhankolgk Nederland dan voor een
schoonen inbeemsohen wildstand. We zullen
dus toejuichen ioderen maatregel, dien men
zal nemen om jaohtovortredingon te keeren,
behalve juist die, welke onze weerbaarheid
zou verminderen.
Heerlgke »f g n e vleesohwaren".
De oorrespondent te Tiel van de Nieuwe
Arnh. Crt. ontdekte toevallig in de Pepersteeg
ia zgne woonplaats een «fabriek van fijne
vleesohwaren". Daar woont zekere H. K. ia
een huisje van 1, waarbg een open plaats.
•Die hier zijn handwerk dryft, voer best,
wanneer de zaken
Der boeroa slechter gaan, en droes of runderpest
Haar zetel in bun stallen hooft gevest.
Dan is hij daaglijks bier als anatoom te vinden".
Maar niet als bg don vildor van Staring dient
het vleesch als aas voor de kraaien, maar
levert de alom bekende harde Geldorsohe met
worst, waarvan er moer dan 150 aan den zol
der van het dompige vertrekje hangen.
Amsterdam is zgn atneemster
KORTE MEDKDKELUVGEN
VERGADERINGEN.
De Onderlinge Risico verecniging van Neder
landsche gemeentenwelko tenjdoel heeft het
onderling dragen uitsluitend van gemeentelgk
risico der wettelgko ongevallen-verzekering,
al dan niet vereenigd mot een gedeelte) gk
eigen-risico-dragen dier verzekering, werd in
eene Maandag te Amsterdam gehouden verga
dering definitief opgerioht.
Het beBtunr dor Yereeniging, dat voor de
eerste maal door de gemeenteraden van Dord
recht, Leeuwarden on Zwolle iB aangewezen,
bestaat uit do heeron: S. H. Hylkema, wet
houder van Leeuwarden, mr I. A van Rogen,
burgemeester van Zwolle en H. J. Wiohers,
burgemeester van Dordreoht. Uit zgn midden
koos het den heer Van Rogen tot voorzitter
en den heer Wiohers tot secretaris. Het ligt
in de bedoeling binnenkort het bestaur met
nog enkele leden, afgevaardigden van toege
treden gemeenten, nit te breiden.
Het bestuur zal zioh ten spoedigste tot de
besturen van Nederlandsche gemeenten, die
kunnen geacht worden voor het lidmaatsohap
in aanmerking te komen (premie Rgksverze-
keringsbank van minstens f 200), wenden om
de aandaoht op de jonge Yereeniging te ves
tigen en op aansluiting aan te dringen.
BENOEMINGEN, «nz.
Bg kon. besluit:
is aan den luit. t/z. 1ste kl. R L. Dgkhuis
op zgn verzoek, eervol ontslag uit den zeedienst
verleend
is benoemd tot ridder in de orde van Oranje-
-Nassau de kapelaan A. H van Dgk, direct,
der Roomsch-Kath. Mil. Yereeniging te Bergen
op Zoom; en
is benoemd tot direct, van het post- en
telegraafkant. to Aalsmeer J. C. Bankers, thanB
comm.-tit. der post. en telegr.
De Minister van Buitenlandaohe Zaken ver
leent deze week geen audiëntie.
DR. J. G. VOGLER. f
Heden is alhier ovorledon de heer Jo-
hana George Vogler, rcotor aan hot gymna
sium.
Do overledene word 16 October 1838 te
Gross Zimmem in Hessen Darmstadt geboren.
Hg vertrok naar Nederland, waarheen zgn
hart hem, don idealist, altgd bad gotrokken,
en gaf daar aanvankelgk ondorwgs aan oene
koatsohool nabg Leidoa.
Op raad van professor Cobet ging hg u
1861 te Leiden in de oude lettoren etadeeress
en wist hg zioh daar vele vrienden te ver
werven.
Na eenigon tgd werkzaam geweest te zge
aan het gymnasium te Arnhem, werd hg, nog
vóór zgie promotie, den 1 Augustus 1867 tot
conrector aan het gymnasium te Middelburg
benoemd en den 1 Mei 1880 tot rector aan
gesteld.
Hg had zioh doen kennen als een bekwaam
docent.
Den lOen April 1869 was hg tot doctor in
de lettoren gepromovoord op oen proefschrift
Prosopographiae Aristophaneae pars ea ijuae est de
Belli Ducibut.
Behalve zgne dissertatie zgn van hem in
druk versohenenTirocinium PoMtcum Graecum
en in hot Archief van het Zceuwsch Genootschap
der Wetenschappen eenige bgdrage», waaronder
ook Een foutief epigram op een der Middelburg-
sche tapijten en eene Geschiedenis van het Mtd-
delburgsch Gymnasium, Eerste tijdvak van 1365—
1574.
Het Middelbnrgsohe gymnasium heeft veel
te danken aan den gver, de toewgding en de
ondorwgsgaven van dr Vogler.
Door zgne leerlingen werd hg hoog gewaar
deerd, omdat zg overtuigd waren van zgn
groote kennis en de eerlijkheid van zgn
karakter.
Ofschoon hg uiterijjk koel schoen, klopte
zgn hart warm, vooral voor zgne leerlingen en
zgn school.
Ook in andere betrekkingen is hg te Mid
delburg werkzaam geweest, o.a. als medebe
stuurder van hot Zeeuwsch Genootschap en lid
van de plaatselgke schoolcommissie.
Vogler liet zioh eenige jaren geleden als
Nederlander naturaliseeren en oigenaardig was
hot dat hg de taal van zgn nieuw vaderland
buitengewoon zuiver sprak en in 't algemeen
een volbloed Nederlander was geworden.
Uit VI IB singe n.
Door de leden van Gemeenschappelijk Belang
is in een vergadering do mogelgkheid bespro
ken om te VlisBingen een deurwaarder te ver-
krggen, naar aanloiding van de daaromtrent
in de Kamer van Koophandel gevoerde bespre
kingen, die indertgd door ons breedvoerig zgn
medegedeeld.
Algomeon was men hot eens dat een deur
waarder daar ter stede voor den handel zeer
gewensoht was en besloten werd aan het ge
meentebestuur te verzoeken te trachten te
Vlissingon een kantongerecht te krggen, waar
door dan van zelf een deurwaarder zal worden
benoemd.
Ook werd goedgevonden aan het gemeente
bestuur te verzoeken de noodige stappen te doen
om een agenteohap van de Nederlandsche Bank
te vestigen.
Van den reisgids der Stoomvaartmaat-
sohappg Zeeland te Y1 i s a i n g o n is de
wintordienBtregeling 1906/07 versohenen in de
Engehohe en Duitsche taal.
Exemplaren van genoemde uitgaven van
dezen reisgids, zoomede van eene beknopte
uitgave in de Nederlandsche taal, worden op
aanvraag door de Maatsohappg steeds kosteloos
verstrekt
Te G o e b ia tot gemeente-tuiman be
noemd de heer W. J. Hendriks te Vreeland.
Men meldt ons nitKoewa oht:
Hoi geBtohn paard van den landbouwer te
Stekene iB te Brussel ontdekt en reeds bg den
eigenaar terug.
De daderB zgn bekend on aangehouden.
Op de wgk »Hot Slaakjo" even over de
grens, bgSas van Gent, wetd Maandag
avond een tachtig-jarigo, doove grgsaard door
een rgtuig overreden. Hg was Bpoedig een )gk.
Het voortuig had twee flinke liohten op,
en het ongeluk is dan ook alleen te wgten
aan de onverantwoordelgke daad, om zoo'n
onden, dooven man in de duisternis en zonder
geleide een vrg druk bereden straatweg te
doen bewandelen. Als hg tei minste niet
zonder kennisgeving en nit zioh zeiven dat
heeft gedaan.
In de Dinsdag te A x e 1 gehouden raads
zitting werd mededeeling gedaan van een
sohrgven van Ged. Staten, houdende bericht'
dat zg berusten in het besluit van den raau
waarbg aan hot Algemeen burgerlgk armbo-
staar een subsidie wordt vorleend van f 3822.01.
.Een voorstel van den heer Do Fegtor om
het raadsbesluit van 23 Juli 11. betreffende in
trekken der nieuwe verordening op de «obool-
gelden dor o.l.s. in te trekken, werd verworpen
met 6 tegon 5 stemmen. Voor sfcemdonde hh.
Smies, F. Dekker, Do Fogtor, Dielomnn on
Van Hoeve.
Aan don lantaarnopsteker G. W. Hottinga
werd f30 verhooging van jaaiweddo toegekend
Een verzoek van het bestuur dor vereeniging
de Ambachtsschool voor Terneuzun en omstreken om
een jaarlgkscce bgdrage werd, op voorstel van
den heer De Fegter, voor kennisgeving aan
genomen.
Daarontegen word bosloten de ambachtsschool
te Hulst met f 30 'sjaa-s to subsidieoron voor
1907 en 1908, mits leerlingen van Axel worden
toegelaten.
Do gemeentebegrooting werd in ontvang en
uitgaat vastgesteld tot oen bedrag van
1 27753 69.
Een voorstel van den heer De Fogter, namens
de commissie tot onderzoek der begrooting, om
de presentiegelden af te schaffen, word verwor
pen met 8 tegen 3 stemmen.
Tot keurmeesters voor de a. s. veemarkt
werden benoemd L. H. Burm, F. van Cadzand
en J. Dielemau Pz.
Tot president van het algemeen burgerlgk
armbestuur werd met 6 van de 11 stommen
benoemd de heer van den Broeke, secretaris
van dat liohaam.
Do heer Krugsse verkreeg 4 stemmen en de
heer Smies 1 Btem.
Met de laatste tram, die Dinsdag avond
te kwart voor negen nit Sluis naar Draaibrug
vertrekt, had een zeer ernstig ongeluk plaats.
Ongeveer op de helft tusEchen de hofstede
van den heer De Br. en do D r a a i b r u g is
een nit eene woide ontsnapte os plotseling
voor de looomotiot gesprongen, met het gevolg
dat de machine met dit dier in botoing kwam
zonder dat de machinist tgdig kon remmen.
De conducteur Vermeulen, bg iedereen, die
veel met deze tram rgdt, goed en gunstig
bekend, 6n in den onmiddellijk aohter de
loooinotiet volgenden waggon gezeten, schoot
toe om eveneens te heipon remmen mot het
toestel, daartoe aan het balkon van het tram-
rgtuig aangebraoht, maar had het ongeluk
beklemd te raken tussohen de machine en hot
op hetzelfde oogenblik ingedrukte balkon.
Onmiddellijk werd om de dootoren uit Sluis
en Aardenburg gezonden, terwijl Y. zoo Bpoe
dig mogelgk bevrgd werd. Het bleek dat
oen zgner boenen op twee plaatsen, boven en
beneden de knie, gebroken en de voet ver
pletterd was.
De geneesheeren hebben V. verbonden, ter
wijl tot vier uur is gewerkt om den weg vrg
te makende os was natuurlijk verpletterd.
Y. heeft eene vrouw en 6 kinderenhg leod
heden morgen hevige pijnen.
Te B i e r v 1 i e t zal bg de installatie van
den nienw benoemden bnrgemeeBter alle feest-
vertoon achterwege blgven.
Deze wensoht eerst later een feest met de
bevolking te vieren, omdat de gemeente thans
nog te zeer onder den indruk van hot gelodon
verlies van zgn voorganger verkeert.
RECHTSZAKEN.
Arrondissements-rechtbank te Middelburg.
Voor die rechtbank zal Vrgdag 26 October
1906 worden behandeld de ziak tegen: M.M.,
52 jaar, koopman, geboren te Dinxperloo, wo
nende te Middelburg, ter zake dat hg den
15en September 1906, des namiddags omstreeks
2 nur te Middelbnrg, nabg den uitgang van
de kerk der Israëlitische gemeente moedwillig
J. Borstrok met een parapluie een oi meer
slagen tegen het hoofd heeft toegebraoht,
waardoor dezo bloedend verwond ïb.
In deze zaak zullen van wogo het O. M. 2
getuigen worden gehoord.
Mr J. Adriaanse, advooaat te Middelburg, zal
als verdediger optreden.
Bg beschikking der zelfde rechtbank is D.
de K oud 61 jaar, workman geboren te Seroos-
kerke, wonende te "Vlissingon, gedetineerd
tor zake van het plegen van ontuohtigo han
delingen, buiten vervolging gestold met bevel
tot zgne invrijheidstelling.
Do Rechtbank te Arnhem veroordeelde
Dinsdag don veel besproken ohauffsur Th. M. A
te Nijmegen, die de vorige week terechtstond
wegens overtreding der Motorwet: lo. wegens het
rgden met een auto zonder verlioht nummer, tot
twee geldboeten va* f 100, subsidiair tweemaal
dertig dage* heohtenis2o. wegens het rgden
met een auto waardoor do veiligheid van het
verkeer werd bedreigd, tot f 150 boete, BubBidiair
dertig dagen heohtenis, en zes maanden verlies
van rgbewgs.
