MIDRELRURGSOHG COURANT
1-49' Jaargang.
1906.
W oensdag
19 September.
De Troonrede.
Uit Stad en Provincie.
LANDBOUW.
N*. 221.
Deze couraut voraohijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering ran Zon- en Feestdagen.
Prijs por kwartaal, zoowel voor Middelburg als roor alle plaatsen in Nederland franco pp. 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Thermom. entelegr. weerbericht van het K. N. Met. Instit. te De Bilt.
18 Sept. 8 n. vm 54 gr., 12 a 63 gr., av. 4 a 62 gr. F.—Hoogste barom.stand 779.0 te „Stockholm;
laagste 759.1 te Nice. Verwaohting tot den avond van 19 Sep.zwakke tot matige O. tot
NO, wind, bewolkte lucht, droog weer en dezelfde temperatuur.
Advortenliën: 20 oent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50elke regel mee»
20 oent. Beolames 4(J* cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertontiGn en reolames, niet afkomstig uit Zeeland, betredende
Handel, Njjverheid en Geldwezen, is gereohtigd het Algemeen Adverfentle-Bnrean A. Dl
LA MAEt An., N.Z. Voorburgwal 366, Amsterdam.
Men abonnoere zich tegen 1 October op
de Middelburysche Courant.
Zij geeft minstens eenmaal per week een
bijvoegsel en o. a. zeer lezenswaardige op
stellen op landbouw- en visscherijgebied en
over Zeouwsche belangen.
De nieuwe abonno's ontvangen do in
September nog verschijnende nommers
kosteloos.
Middelburg 18 September.
Per Telegraaf.
Door H. M. de Koningin werd heden in
de vereenigde zitting der beide Kamers der
Staten-Generaal de volgende rede uitge-
aproken
„Mijne Heeren
Het is mjj aangenaam uwe zitting weder
om in persoon te openen.
De toestand van het land en de koloniën
is in menig opzicht zeer bevredigend.
De betrekkingen van Nederland met de
bnitenlandsche mogendheden zijn van den
meeBt vriendschappelijken aard.
De hevige watervloeden op 12 Maart jl.
hebben in de provinciën Zeeland en Fries
land veel schade veroorzaakt. De hulpvaar
digheid van Mijn volk verloochende zich
ook ditmaal niet.
De uitkomsten van den landbouw mogen
voldoende, die der veehouderij zelfs gunstig
genoemd worden. Die van den tuinbouw
zijn voor sommige gewassen naar wensch,
voor andere hier en daar minder voordeelig.
De ontwikkeling van handel en nijver
heid geeft over het algemeen reden tot
tevredonheid.
De scheepvaartbeweging in Nederlandsche
havens blijft krachtig toenemen. In de uit
komsten van het scheepvaartbedrijf valt
eenige verbetering waar te nemen.
De regeling van den toestand in de
zelf besturende landschappen op Celebes
stelt nog hooge eischen aan het beleid en
de volharding van de burgerlijke en mili
taire overheid in dat gewest.
De weigering der bestuurders van Badoeng
en Tabanan om aan de hun gestelde ge
matigde eischen te voldoen heeft een ge
wapend optreden tegen deze landschappen
onvermijdelijk gemaakt.
Land- en zeemacht in het moederland
en do koloniën gaan voort zich met toe
wijding te kwijten van hare taak.
De ijver en de plichtsbetrachting der bur-
gerlijko landsdienaren blijven te roemen.
De ten vorigen jare op het gebied van
het rechtswezen aangekondigde wetsvoor
stellen zijn in bewerking.
Met name kan van de ontwerpen tot
wijziging en aanvulling van het algemeene
deel van het Wetboek van Strafrecht en
tot herziening van de wetgeving betreffende
de naamlooze vennootschappen de indiening
eerlang worden tegemoet gezien.
Wijders zullen u voorstellen worden aan
geboden tot wijziging der wet op het recht
van vereeniging en vergadering, tot het
brengen van de noodige veranderingen in
verschillende wetboeken in verband met de
invoering der aanhangige nadere regeling
van het bewijs in burgerlijke zaken en tot
snellere afdoening en vereenvoudiging der
berechting van strafzaken waarvan de kan
tonrechter kennis neemt.
In de woningwet zijn eenige wijzigingen
wenschelijk gebleken, tot het
waarvan U een voorstel zal worden
Bene wettelijke regeling ten aanzien der
banken van leening is in voorbereiding.
Van de voorstellen tot duurzame ver
sterking der opbrengst van 's rijks midde
len zijn ter indiening gereeddie ter
samensmelting van de vermogens- en de
bedrijfsbelasting tot eene heffing onder den
naam van inkomstenbelasting, die ter ver
hooging van het zegelrecht op de effecter
en tot het treffen van den inbreng in
naamlooze vennootschappen met oen even
redig registratierecht.
De overige ontwerpen, waaronder tot
wijziging der wet op het recht van
en van overgang bjj overlijden, tot heffing
van oen debietrecht op tabak en tot tech
nische herziening van het tarief van invoer
rechten zallen volgen.
Voorts bereiken u wetsontwerpen tot
verlaging van den accijns op de suiker en
tot verhooging op het gedistilleerd.
In den loop van dit zittingjaar zullen
aan uw oordeel worden onderworpen ont
worpen tot nadere wijziging der militiewet,
tot aanvalling en wijzigiDg van eenige be
palingen der landweerwet eu tot instelling
van een fonds ter spoedige afwerking van
de stelling van Amsterdam.
Het groote nationale belang van afslui
ting en gedeeltelijke drooglegging van de
Zuiderzee besef ik ten volle. Ernstig wordt
overwogen of dit werk, wellicht aanvanke
lijk beperkt tot het maken van een enkelen
polder zonder voorafgaande afsluiting, reeds
in de naaste toekomst ware aan te vatten.
Ontwerpen voor de toegezegde regelingen
der ziekte- en ouderdomsverzekering, eerst
genoemde in verband met de wijziging der
Ongevallenwet, alsmede voorstellen ter uit
breiding van 'e ongevallenverzekering tot
zeelieden op koopvaardijschepen en ter voor
koming, zooveel doenlijk, van scheepsram
pen, zullen u achtereenvolgens bereiken.
"Wettelijke bepalingen bstreffende den
arbeidsduur en den nachtarbeid van vol
wassen mannen in bepaalde bedrijven wor
den voorbereid.
De voorschriften, bij of krachtens de
arbeids- en veiligheidswetten vastgesteld,
zallen aan eene herziening worden onder
worpen.
De krachtige pogingen om het evenwioht
tussohen de inkomsten en uitgaven van
Nederlandsch Indië te herstellen zijn niet
zonder vracht gebleven. Niettemin zal ver
dere verruiming van inkomsten noodig zijn
om aan do klimmende behoeften, die niet
onbevredigd mogen worden gelaten, het
hoofd te kunnen bieden.
Het voorstel, strekkende om aan Neder-
landsch-Indië op financieel gebied grootere
zelfstandigheid te verleenen zal weldra
worden ingediend.
Uw hoogst gewichtige arbeid zij onder
Gods zegen bevorderlijk aan de belangen
des Volks.
Ik verklaar de gewone zitting van de
Staten-Generaal te zijn geopend,"
groote ergernis in den lande wekken, dat
deze Minister van financiën op dit puut
de voetsporen van zij no voorgangers wil
drukken.
Tegenover die laakbare poging in het
belang der schatkist staan evenwel zulke
uitmuntende voorstellen, die eene betere,
eene billijker, eene rechtvaardiger regeling'
van ons belastingstelsel in do hand werken,
o.a. die betreffende eene inkomstenbelasting,
het zegelrecht op effecten en den inbreng
van naamlooze vennootschappen, dat wij
over het geheel het pogen van den Minister
waardeeren.
Ook de verlaging van den accijns op de
suiker begroeten wij met vreugde, evenals
do toezegging omtrent eene heffing van een
debietrecht op tabak, dat toch altijd een
genotmiddel blijft.
Bedriegt ons geheugen ons niet, dan is
het voor de eerste maal dat in de Troon
rede eenigszins stellig gewag wordt gemaakt
van „het groote nationale belang van af
sluiting en gedeeltelijke drooglegging der
Zuiderzee" en dat ernstige overweging daar
van wordt toegezegd.
Dat zal den heelen en halven voorstan
ders en pleitbezorgers daarvan genoegen
doen.
Omtrent de ziekteverzekering, maatrege
len ter voorkoming van soheepsrampen enz.,
wordt in hoofdzaak eenvoudig herhaald
wat in de vorige Troonrede reeds is gezegd.
Een belangrijk punt viel ons op.
Ia do vorige Troonrede werd gewag ge
maakt van uitbreiding der ongevallen-ver
zekering tot hen die in landbouwbe
drijven en in de zcevinscherij werkzaam
zijn, en tot zeelieden ter koopvaardij.
Nu sprak H. M. alleen van laatstge-
geduurd? Er is geen reden om het aan te
nemen. Maar dan is er evenmin rede* voor
het big geloof van De Tijd, dat de sluiting
rede een ander beeld sou hebben vertoond
zoo zjj door dr Kuypor in stede van door m1
Rink ware uitgesproken. (Bel Vad.)
BENOEMINGEN, enz.
Bjj kon. besluit:
is aan den heer M. J. H. van Lier, op zjj'
verzoek, eervol oitslag verleend nit zjjne be
trekkingen van direct, derkaniela»jj van Hr M
gezantschap te Parjjs on van consul met der
peraoonl. titel van cons. gen.-honorair aldaar,
onder dankbetuiging, en is benoemd tot kan
selier bjj Hr Ms gezantschap te Parjje, de heet
J. D. Viruly, 'ham in goljjke hoedanigheid bjj
dat te Bern
zjj a de heeren mr J. D. van Ketwioh Ver
schuur en mr D. W. baron van Heeckeren,
beiden adj.-comm. aan het dep. van Buiten-
landsohe Zaken, bevorderd tot commies
is benoemd tot direot. van het post- en
telegraafk te Amersfoort B. de Stoppelsar
Bljjdesteyn,thans iu goljjke betrekking te 0:0; en
is aan A. J. van den Berg te's G -avenhage,
eervol ontslag verleend als buraelamb'. van
den Bjjbsw&terBt. late kl.
De Mm. van Justitie brengt ter kennis van
belanghebbenden, dat bjj afin Dep. eene plaat:
van tweede klerk te vervullen is. Voor ver
dere inliohtingen zie men de St. Crt no 217.
De Ministers van Finacc ëu en Marine ver
leenen deze week geen audiëntie.
De commissie voor de stuurlieden-examen®,
bedoeld in de wet van 28 Mei 1901 (Stbl no.
139) en de kon. besluiten van 30 Januari 1904
(Slbl. no 20 en no 23), zal, aanvangende 9
October, zitting houden te Rotterdam.
Voor verdere inlichtingen zie men ^t. Crt.
no 217 en de advertentie in dit nommer.
Wil dit zeggen dat een regeling alleen
in bun belang te wacbten is?
Blijft die voor de arbeiders bij den land
bouw en voor de visschersbevolking dan
dit jaar weer achterwege?
Dit zou ten zeerste te betreuren zijn.
En het is zeer zeker gewenscht dat bij
de behandeling der staatsbegrooting daar
omtrent inlichtingen worden gevraagd, op
dat wij weten waaraan wij ons in dezen
hebben te honden.
De arbeids- en veiligheidswetten zullen,
naar wij hopen, in goede riohting worden
HARINGSPETBN
De StCt. no. 217 bevat een kon. besl. tot
wjjsiging van de K, B regelende het haring-
speten door vrouwen na 10 uur des namiddags
(art. 5, 4e lid der Arbeidswet).
Bg dit besluit zjjn vervallen de bevoegdheid,
tot dezen arbeid verleend aan de gemeenten
Ransdorp en Kampeta, en voor Bunsohoten de
termjjo van 1 Oot.15 Maart; voorts is vbor
Bildt en Harlisgen de termjjn ingekort tot
Mei (vroeger 1 Juni), en mag ten aanzien
van dezelfde vrouw van deze bevoegdheid te
Huizen niet langer 25 maal, dooh sleohts 15
maal en. te 't Bildt, iu stede van 15 maal, 5
maal worden gebruik gemaakt.
De aanvang van deze rede, het z.g. his
torische deel ervan, kunnen wij met stil
zwijgen voorbijgaan.
Wat daarin gezegd wordt omtrent de
toestanden van landbouw, handel, nijverheid
en scheepvaart valt niet onder onze beoor
deeling.
Dit zij den kenners van dien toestand
overgelaten
De verzekering dat bij de rampen, die
Zeeland en Friesland troffen, „de hulp
vaardigheid van Mijn volk zich ook ditmaal
niet verloochende" klinkt ons wat al te
koel. Had men H. M. niet wat hartelijker
woorden in den mond kannen leggen?
Er had daarin, meenen wij, wel een
warmer toon kunnen klinken en wat meer
lof gebracht mogen worden aan de toewij
ding, de hulpvaardigheid, de zelfverlooche
ning en de offervaardigheid van zoovelen.
De herinnering aan de reeds ten vorigen
jaren aangekondigde wetsontwerpen deed
ons van zelf vragenwanneer ontvangen
wij toch de zoo noodige herziening der
drankwet
Yan de toezeggingen der Ministers van
Justitie en Finanoiën namen wij met inge
nomenheid kennis.
Eene wettelijke regeling der banken van
leening is een eiscb des tijds. Zij raakt
een groot volksbelang.
De plannen van den heer De Meester
juichen wij in vele opzichten toe.
Alleen: wij blijven, zooals Bteeds, be
zwaar maken tegen eene verhooging van
den accijns op het gedistilleerd die niet
anders dan frande en knoeierij in de band
kan werkenen tevens dit is ons hoofd
bezwaar het Rijk meer en meer belang
doet hébben bij het bestendigen van een
misbruik, een volkszonde.
Na de zeer heftige en gegronde opposi
tie, zoo herhaaldelijk daartegen
Wordt alzoo veel toegezegd dat wij
wachtende waren of waaromtrent de ge-
rnchten reeds tot ons kwamen, wij aan
vaarden dit toch met ingenomenheid.
Over het geheel maakt de Troonrede een
gunstigen indruk.
Alleen op militair gebied is zij zeer sober.
De Minister van oorlog zegt weinig ons
toe; en do Minister van marine zwijgt ge
heel.
En wat de eerste ons belooftwijziging
der militiewet en der landweerwet, en het
instellen van een fonds tot afwerking van
de stelling Amsterdam, ook al in 1905 toe
gezegd, geeft zoo weinig kijk op zijn plan
nen om ons te brengen op den goeden weg
der volksweerbaarheid waarop bij, zooals
hij een jaar geleden do Koningin liet ver
zekeren, ons geleidelijk wil voeren, dat
wij hierop maar geen torens zullen bouwen.
Yan bezuiniging in deze willen wij ook
liefst maar niet reppen.
Is de Minister van Marine nog niet gereed
met zijn plannen
Op militair gebied, zoowel ter land als
ter zee, laat do Troonrede ons dus zeer
onbevredigd.
Wij willen nu maar hopen dat van bet
ile goede, daarin op ander gebied ons
egezegd, in het a.s. zittingjaar vee
worde tot stand gebracht.
BE SLFIT1NG8RBDE.
»Hoe geheel aiders aohrjjlt De Tijd -
zou de sluitingsrede er uitgezien hebben, als
het Miniaterio-Knyper zjjn taak rustig bad
kunnen voltooien."
Eenig commentaar op deze uitspraak is niet
overbodig.
Ieder weet dat de Tweede Kamer in het
verstreken parlementaire jaar onevenredig
langen tjjd door het Arbeidscontract in beslag
is genomen. Dit wetsontwerp zou ook behan
deld zjjn, ware het Miiisterie-Kuyper aan go
erbaast ons ten hoogste, en zal het zeker bleven. Zon du* do behandeliig korter hebben
Oost-Indiê.
Bijjkens ee* uit Nederlandsch Indië ontvan
gen telegram betreffende de militaire aotie op
bet eiland Bali, is de vjj&nd, na geringen
tegenstand, uit de kampongoomplcx zuidwest
van Denpasar verdreven, 33 dooden met hunne
wapens in onze handen latende. De bevolking
der kampongs onderwierp zioh en leverde hare
vuurwapens in. De gezondheidstoestand der
troepen is goed.
Een ander nit N.-I. ontvangen telegram
meldt, dat ook het aan hot zelfbestuur van het
Balisobo landschap Tabanan gesteld ultimatum
is afgeweten en dat op Celebes op 16 dezer bjj
omsingeling van cone versterking te Tabang
(benoorden Rappang) zjju gesneuveld een officier
en inlandsch minder militair en gewond
vier Europeesche militairen beneden den rang
van officier.
Deze beide telegrammen worden reeds ver
meld in de tweede editie van ons vorig nommer.
Volgons te 's Gravenhage ontvangen bericht
is de ritmeester der cavalerie van het Neder-
landeob Indische leger J. W. F. Herfkens te
Soerabsya ten gevolge van malaria vrjj plot
seling overleden.
Het leger verliest in den 34jar"gen ritmeos-
r Herfkens een evei kundig als dappor
Twee Atjehsohe raddraaiers zjjn uit de ge-
vangeiis te Soerabsja respectievelijk naar Solo
en Magelang overgebracht. Do heeren heeten
Panglima Amat p&ndjang en Mcesa; eerstge
noemde heeft destjjds onder Toekoe Oamar
gediend" en ten teeken dat de moed bjj hem
niet in xjjn schoenen zit, kan dienen, dat zjjn
schedel vol litteekens van klewanghonwen zit.
Beiden lieten goen gelegenheid voorbjj gaai
hun kameraden op te stoken en het verzet in
>n wakker te houden.
Moesa Bobjjnt een kapitalist te zjjnalthans
j had bjj zjjn lotgenoten verschillende be
dragen uitstaan, en toen hjj nu mededeeling
kreeg van z|jn overplaatsing, weigerde bg
kloekweg, hieraan gevolg te geven, ten minste
niet vóór hg de centjes weer binnen had.
KORTE MBDEDEBLINGBN
VERGADERINGEN.
Te Scheveningen is de jaarljjksche verga
doring gehouden van den Nedtrlandtchen Vege
tar.ërsbond.
Het aantal leden nam toe en is van 537 tot
569 gestegen.
Aan de leden werden voorgesteld ee* 25tal
•egetarisch opgevoede kinderen, welke daartoe
in een groep vereenigd waren, na te voren te
zjjn gephotografeerd. Het doel was te toonen
dat de vegetarische voedingswjjte op kinderen
kan worden toegepast en de gevolgen ervan
aanschouwelijk te maken.
Eon der leden, die deze voorstelling leidde
eeB erop dat de vertoonde exemplaren nocb
bruine, noch witte boonengezïohten, nooh apen-
noch SpoenhofFgezichten hadden, maar er ten
gevolge van onthouding van vleesoh en visch.
enzook gezosd uitzagen, alsmede in verband
met andere bjjeaken, nl. het dragen van zoo
weinig mogeljjk kleeren in alle weelgesteld
heid of jaargetijde.
Tot leden van het bestuur van den Bond
werden gekozen de heeren De Clercq. Van Coe
verden, V. d. Es, Felker», mr Msyroos
mevrouw Ortt-Sohuller tot Peursum.
Apeldoorn werd aangewezen tot plaats voo*
de volgende jaarvergadering.
Maandagavond is te 's Gravenhage de aan
gekondigde protestmeeting gehouden, vanwege
het oomité tot bestrijding der pandjeshuizen.
Zjj was buitengewoon talrjjk bezocht.
Dr Bos, de leider der betooging, opende haar
met een kort woord, waarna verschillende
prekers optraden om het onderwerp nader
onder de oogen te zien.
Ton slotte werd het volgend voorstel aan
genomen
De vergadering, van oordeel dat tot beste
ding van den woeker, ter voorlichting van hei
publiek en ter verbetering van het orediet de'
behoeftigen, de aaieensluiting van in dit o)>
zicht geljjk gezinden ook bg verbeterde wet
geving noodig is, spreekt den wensoh uit, dat
een vereeniging voor dat do6l worde opgerioht
Het comité werd gemachtigd de opriohting
eener dusdanige vereeniging voor te bereiden.
Bjj kon. besluit is benoemd tot inspec
teur der post. en telegraphie te Utrecht J. A
Sohwan, thans in goljjke betrekking te
Middelburg, en in diens plaats J. H. H.
Gunthermohr, thans direoteur van het post
en telegraafkantoor te Amersfoort.
Dit is reeds medegedeeld in de tweede
editie van ons vorig nommer.
De St. Crt. no 217 bevat o.a. de statute*
der Maatschappjj tot Exploitatie van de*
jjzeren zeilaak Broedertrouw te Kamper-
d, gem. Wissekerke, en die der motorboot-
dienst van Kamperland en Wittenkerke op Dor
drecht en Rotterdamvoorheen firma de Weduwe
A. Schippert te Kamperland.
Uit Vlissingen.
Da heer P. 8mith, consulair agent van Italië,
zal, wegens gevorderden leeftjjd, zjju ontslag
ala zoodanig nemen en, op voordraoht van het
consulaat van Italië te Rotterdam, vervangen
worden door de* heer G. R. E. van Raalte.
Het instaan van den bliksem in den toren
van de kerk te Serooskerke (S.) heeft
het bovenstuk van den toren in- en uitwendig
en ook een deel va* het kerkdak deerljjk ge
havend. De ateenen en stukken lei vlogen
over het dorp. De torenspits is waaTSchjjnljjk
geheel uit elkaar gerukt.
Te K a p e 11 e is Zondag voormiddag een
paard, dat in de weide liep, door den bliksem
gedood
Uit Hulst wordt gemeld dat het be
stuur van de naamlooze vennootschap stoom
tram Hulst—Walsoorden voornemens ie in
hooger beroep te gaan tegen het besluit van
Ged. staten van Zeeland, waarbjj hare winter-
dienstregeling niet ia goedgekeurd.
De geldleening van 156.000 a 4 pCt. ten
behoeve van de gemeente Hulst is thans, na
1 kruien en dranken, geheel volteekend.
Te Oud-Vo8aemeer werden26 per-
oeelen bouw- en weiland ten verzoeke van het
weezen-armbeetuur in het openbaar verpaoht;
al deze gronden liggen in de geïnundeerde
polders en de uitslag is dat nog verpacht werd
van f 17 tot i 33 per Blooisch gemet, teiwjjl
één perceel weilaid f 41 gold. Voor verdronken
grondeD, welke 7 jaren in pacht zullen zjjn,
en welke vooial in de eerste jaren onzekere
uitkomsten zullen geven, werd, naar algemee*
gevoelen, veel geboden.
