MIDDELRURGSCHE COURANT
i49' Jaargang.
Donderdag
30 Augustus.
De opvoedende beteekenis
Volksschool.
Pi*. 204
1906.
Doze conranfc versohijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prjja por kwartaal, zoowol voor Middolburg als voor allo plaatsen in Nederland franco pp./2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Thermom. en tolegr. weerberioht van het K. N. Met. Inatit. te De Bilt.
29 Aug. 8 u. vm 60 gr., 12 u. 68 gr., av. 4 u. 73 gr. F.-— Hoogste barom. stand 772.6 te Dresden;
laagste 756.7 te Horta.—V erwaohting tot den avond van 80 Aug.zwakke winden uit Z. rioh-
tingen, licht bewolkte luoht, droog woer en dezelfde temperatuur.
AdvertonliSn. 20 oont per regel. Bij abonnement voel lagor. Geboorte-, dood- en
allo andero familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50elke regel mooi
20 oont. Boolamos 40 cent per regel. Grooto letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advortentiën en reolames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Ng verheid en Geldwezen, is gereohtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. bü
LA MAR As., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
1 Middslburg 29 Augustus.
der
I.
Het ligt voor de hand dat in de tegen
woordige omstandigheden, waarin wij ver-
fceeren na de wijziging der wet op het,
lager onderwijs, veler aandacht is gevestigd
op de maatregelen die in het belang van
ons volksonderwijs kunnen en moeten go-
nomen worden. En dat tevens zij, die in
deze bevoegd zijn tot voorlichten, zich in
het algemeen belang daartoe aangorden.
Zoo ook deed de heer J. Bruinwold Riedel,
de secretaris der Maatschappij tot Nut van
't Algemeen.
Deze heeft een belangrijk geschrift in 't
licht gegeven, dat zeer zeker de belang-,
Btelling verdient van allen die onze volks
school een goed hart toedragen.
Het draagt tot titel: De opvoedende le-
teekenis van de voor allen toegankelijke
volksschool in het licht dqr geschiedenis van
het lager onderwijs en de onderwijswetge-
ving in Nederland en van de verhouding van
godsdienst en zedelijkheid.
Yoor dit lezenswaardig geschrift de aan
dacht onzer lezers te vragen is het hoofd
doel van dit opstel.
"Wij wensohen dit dool vooral te bereiken
door eenige aanhalingen, die de strekking
van het betoog des heereu Riedel duidelijk
doen kennen.
Hij geeft dan in zijn geschrift een histo
risch overzicht van onze lager-onderwijs
wetgeving, en voegt daarbij hier en daar
eenige opmerkingen.
Zoo schrijft hij o. a. op bladz. 78:
„Het zal niet altijd en overal mogelijk
zijn, met name in Gelderland, Noord-Bra
bant, Friesland, Zeeland, in alle plaatsen,
waar secte-scholen bestaan of zullen wor
den opgericht, de openbare school te
handhaven als openbaar instituut
voor voldoend lager onderwijs.
Op sommige plaatsen zal de openbare
school, met of zonder protest van de zijde
der vrijzinnigen, worden opgehevenin
andere plaatsen zal de openbare school
blijven bestaan, maar zullen antirevolutio
naire of katholiete gemeentebesturen het
onderwijs laten verkommeren of er
een kleur aan geven, welke het openbaar
onderwijs niet behoort te hebben. En
daartegen zullen de wetgever en het school
toezicht niets kunnen doen, gelijk zij dit
tot heden in Noord-Brabant en Gelderland
niet konden verhinderen.
Is dat niet do reden, waarom de de
partementen Breda, Nijmegen, Den Bosch,
ook het kloinere Lobith, hunne bijzondere
scholen voor lager onderwijs hebben op
gericht, waarheen ook katholieken hunne
kinderen zenden, omdat het onderwijs
in die scholen meer deugdelijk is, dan
hetwelk in de katholieke en in de open
bare school ter plaatse gegeven wordt?
Welnu, de behoefte aan dergelijke, voor
allen toegankelijke, bijzondere Nutsscholen,
waar men trachten zal, het beste la
ger onderwijs te doen geven door een
voldoend aantal dor paedagogisch
meest bekwame onderwijskrachten, zal in
de volgende jaren ongetwijfeld toenemen
in vele plaatsen.
Daarom plaatse onze Maatschappij, naast
de bijzondere seote-sohool en in de plaats
van de hier en daar voor de behoeften v in
do vrijzinnigen onvoldoend wordend® open
bare school, de bijzondere, voor allen
toegankelijke Nutsschool, waarin van wege
de Maatsohappij gegeven wordt dht lager
onderwijs, hetwelk een voorbeeld kan zijn
voor het onderwijs in openbare en bijzon
dere scholen beide.
Op die wijze zette de Maatsohappij voort
den vroeger met zooveel goed gevolg be
En ook in Zeeland. Red.
gonnen arbeid ten bate van het onderwijs
der j'eugd."
Het slot van net betoog van don heer
Riedel verdient zeker ook bijzonder de aan
dacht, omdat daaruit blijkt, welk karakter
de scholen, die hij vermeldt, moeten dragen,
en welke toekomst daarvoor is weggelegd-
Hij schrijft dan
»Het opvoedend karakter, dat de openbare
school ea de bgzondere IVufischool, in overeen
stemming met art. 35 der wet op het L. O
hebben moot, is op voortreffelijke wgze uit
gesproken in het in Juli 1906 verspreide
prospectus van do Vereeniging voor opvoeding en
onderwijs, de De Geneitot-school. Ook daarin
wordt van godsdienst niet gesproken, maar
wel van die ethische karaktervorming, waarom
het toch ten slotte ook hen to doen moot zgn,
die, naar zg beweren, godsdienst als gemoeds
stemming in de lagere sohool wensohen.
Ik laat hier in hoofdzaak het prospeotns
volgen, als model voor andere Yereenigingen,
welke in gelgken geeBt werkzaam willen zjjn.
De noodzakelijkheid, dat het onderwas en in
de eerste plaats het L. O., behalve aan zijne
roeping tot het aanbrongen van nuttige kennis,
ook voldoe aan den eisoh, dat het opvoedend
en karaktervormend werke, wordt zeker alge
meen toegegeven.
Het was het besef dier noodzakelijkheid, dat
de leden der vorengenoemde Vcreeniging namen-
bracht tot een gemeeneohappelgk pogen, om
eene sohool te stichten, in welke, door het
hand asn band gaan van de zorg voor hot
verstand en van die voor het gemoed, eene
harmonische ontwikkeling van den jeugdigen
mensoh zooveel mogelgk zou worden gewaar
borgd.
Men zie in dit pogen geen Mgk van wan
trouwen tegen hetgeon van andere zjjde en met
name door de openbare school in gelgken zin
wordt gedaan, maar sleohts een uitvloeisel van
do overtuiging, dat de eischen van het ge
moedsleven eene veel grootere versoheideaheid
van uitdrukkingswijze noodzakelijk maken, dan
die van het nHohtere verstand, dat zioh met
minder bezwaar kan voegen in eene voor het
gemoedsleven ondenkbare éénvormigheid.
Het zal overbodig zijn, om, ale nader bewijs
hiervoor, uitvoerig melding te maken van de
niteenloopende opvattingen, die er bestaan
omtieit den zin van art 35 der wet op het L. O.
Ook vorengenoemde Yereeniging neemt dit
art. aan als leiddraad bg het van harentwege
te geven onderwjja; ook zjj stelt zioh zeer
beslist op het standpunt, dat het godsdienst
onderwijs In den zin, die daaraan pleegt ge
hecht te worden, geen doel behoort uit te
maken van het ondorwgsprogramook z(j is
van oordeel, dat het onderwgB, gegeven aan
kinderen, die tot kritiek nog niet in Btaat zijn,
vrjj behoort te big ven van elk leerstellig
karakter; ook haar is kwetsing van de ge
voelens van andersdenkenden een gruwel.
Zg acht het echter geweneoht en noodzake-
ljjk, dat het onderwjja niet alleen doe kennen,
maar ook doe kunnen; niet sleohts doe weten,
maar ook doe gevoelen; dat daarbjj niet alleen
het hoofd, maar ook het hart spreke. De
onderwijzer mag en moet, naar hare opvatting,
liet illeen gevenzjjn kennis, maar zich zei',
geheelzgne meening, niet alleen over hetgeen
de mnatsebappg beweegt en drjjit, maar ook
over hetgeen als drjjfveer ten grondslag moet
worden gelegd aan het leven van het individu-
Hoezeer ook overtuigd, dat bg de wisseling
der tgdsomstandigbeden en de daarmede gepaard
gaande wgziging van inzichten, geen enkele
historische naam in staat zou zgn, eenig begin
sel in soherp omschreven vorm uit te spreken,
meende zg toch de school, die van harent
wege zal worden geopend, te mogen noemen
naar onzen Leekediohter, die sohreet:
Sohoon het Haantje van 't Vernuft
Soms moet koning kraaion,
Moogt gg 't Gaantjen in de borst
Nooit den nek omdraaionl
Aan die school heeft zg verbonden en hoopt
zg msor en meer te verbinden ondurwgzers en
onderwgzeresBen, «iet alleen goede leerkrach
ten, maar tevens warm voelende voor een in
bovenbedoelden zin gogovon onderwgs en in
staat, om dit te geven in de door de Yereeniging
bedoelde vrgzinnige richting.
Natuurlgk zal ook bg de keuze van leerstof
en leermiddelen dezelfde ovorweging geldon
Naar eenvoud en degelgkheid zal daarbg mot
ernst worden gestreefd.
Werd reeds velerwegen bg de behandeling
der algemeene en vaderlandsche gesohiedenis
de plaats aanzienlgk beperkt, door leven en
voorbeeld der helden van het zwaard ingeno
men; ook aan de helden van den arbeid cn
aan die van het geloof mag, naar de meening
der Vereeniging, de aandaoht niet worden
onthouden.
»Niets mensohelgks is mg vreemd" zal hare
leuze zgn en zg stelt zich dan ook geenezins
voor, dat bg het onderwgs in hare school
angstvallig zal worden vermeden elke aanraking
met hetgeen onder den nasm >Bgbeleoho
Geschiedenis" elders geweerd werd, omdat
daarbg niet op de sohoonheid der voorstelling
en de verhevenheid dor strekking, maar op
don bekrompen leerstelligon uitleg maar a! te
dikwgls de aandacht werd gevestigd.
De Vereeniging huldigt bovendien bg haar
streven de opvatting, dat de banden tusschon
school en huisgezin krachtig moeten zgn. Zg
zal het ook op dezen grond op hoogen prge
stellen, indien zg, die hunne kinderen of
pupillen aan hare sohool willen toevertrouwen,
ook voor het lidmaatsohap der Vereeniging zich
zullen aanmelden, opdat er tusschon hen en
het bestuur der Yereeniging geregeld voeling
zal kunnen worden gehouden, op doelmatige,
de vrgheid der onderwgsois niet belemmerende,
wgzo.
Ook wat in de inleiding tot het leerplan der
sohool wordt g6zegd, drukt m. i. geheel uit,
wat de voorstanders van de ethisohe richting
in ons volksonderwgs wensonen zoo in de
openbare- als is de bgzondere IVuljaohool.
De school moet voorbereiden voor het leveD,
Zg moet trachten aan 'le maatschappg goede
burgers te leveren, die tot het voeren van den
strgd om het bestaan behoorlgk zgn toegerust.
Deze taak echter zal zg slechts dan ten volle
vervu'd hebben, wanneer de door de leerlingen
verkregen mate van kennis en strgdvaardig-
heid samengaat met zoodanige ontwikkeling,
ook van het gemoedsleven, als past aan hun
nen leeftgd, en gerchikt is, om den loversstrgd
niet sleohts te leeren beschouwen als het
middel ter verkrgging van materieel voordeel,
maar ook en vooral om als zgn einddoel te
leeren Btellenvrede, naar binnen en naar
buiten.
Dit doel iB bereikbaar langs velerlei wegen.
Het bereiken daarvan is wellicht bg geen en
kele wereld- of levensbeschouwing geheel uit
gesloten, maar een daartoe bevorderlgk onder
wgs dient althans op eenige wereld- en levens
beschouwing te steunen. De onderwgter heeft
zich daaraan te geven geheel, derhalve onder
den invloed zijner beschouwing omtrent het
leven en zgne eischen. Bg deze opvatting,
die aan de De Genestet-School wordt gehuldigd,
zal de keuze zoowel der leerkraohten als der
leerstof (dus ook der leerboeken) eene zeer
nauwlettende moeten zgn. De individualiteit
van den onderwgzer moet gehandhaafd blgven,
opdat hg volkomeu in staat zg, do individua
liteit van den leerling te eerbiedigen. De aard
van het onderwgs zal in dezen zin zgnnooh
kleurloos, nooh leerstellig; maar opvoedend
door verstandelgke cn ethisohe ontwikkeling
tot vrge, zelfstandige mensohen.
Deze denkbeelden, toegepast bg de behan
deling van die leervakken, welke de moest
opvoedende beteekenis hebben, doet het be
stuur b. v. omrent het leervak geschiedenis het
volgende zeggen
Ook hierbg wordt uitgegaan van datgene
wat den leerling rechtstreeks belang kan in
boezemen van het ontstaan der zaken en
vormen, die hem omringen. De geschiedenis
zgner eigene omgeving is het uitgangspunt voor
de behandeling van het verder verwgderde, en
kan hem leeren die omgevingBtad, land, volk,
te waardeeren, ook bg vergelgking met het
geen hem wordt medegedeeld omtrent wat
daar bniten ligt. Daartoe is niet de juiste weg
éénzgdige lof, toegezwaaid aan landgenoot en
geestverwant, maar veeleer het doen uitkomen
ven hot menschelgko in de daden der mannen
en vrouwen, die invloed uitoefenden op do
ontwikkeling -van tgdgenoot on nagoslaoht, ol
als typen der beschaving van huznon tgd
kannen worden aangemerkt.
Juist aan de opvoedende kracht, die daarin
gelegen is, ontleent het geaohiedenis-ondorwgs
op de lagere sohool zgne groote waarde. Het
is dan ook niet wel mogelgk, daarbg met stil-
zwggen voorbg te gaan datgene wat betrek
king heeft op de Btroomingen in het gemoeds
leven, ook al moeten daarbg onderwerpen be
handeld worden, die met het religienae of
korkelgke leven der volken in verband staan.
Al betreedt de onderwgzer niet het terrein van
den godsdienstleeraar, toch is hem geenszins
de bevoegdheid ontzegd, om bg zgn onderwgs
gebruik te maken van voorbeelden, ontleend
aan overleveringen die bg het godsdienstonder-
wgs eene zoo groote rol plegen te spelen.
Waar verdraagzaamheid op den voorgrond
staat, behoeft hieruit kwetsing van andersdon-
kenden geenszins voort te vloeien.
Inderdaad, deze school is op don goeden
weg, ook wat de leerwgee van de overige
vakken betreft."
KADERSCHOLEN.
Het big vend gedeelte van de milioiens zal
dezen winter maar zeer klein zgn.
Mon is daarom bg het legerbestuur voor
nemens alleen in Haarlem, Leiden en Amers
foort kadersoholen te houden.
In andere garnizoensplaatsen zal mon het
aantal vertrekken in kazernes tot een mini
mum beperken en buiten gebruik zgnde
kazernes of gedeelten ervan voor zooveel doen-
Igk sluiten.
Naar aanleiding daarvan merkt oen militair-
correspondent van De Gelderlander op
Wg leven snel! Toen bg de behandeling
der Militiewet 1900 ia de Twoede Kamer, ten
einde het blgvond gedeelte te kunnen inkrim
pen, aanbevolen werd geheele of gedeeltelgke
sluiting der kazernos gedurende de winter
maanden, werd do afgevaardigde, die dit durld -
in overweging geven, uitgelachen en bespot.
En thanB 5 jaren BlechtB later zal dit denk
beeld door het legerbestuur worden toegepast-
DE T WREDE VREDESCONFE
RENTIE.
Door hot hoofdbestuur van den Algemeenen
Nederlandsohen Bond Vrede door Recht is aan
do Koningin een adres verzonden, waarin het
zgne teleurstelling uitspreekt dat de Russische
xi'georing, blgkens het gepubliceerde concept-
program, de werkzaamheden van de Tweede
Vredesconferentie, welke eerlang te 's Graven-
hage zal gehouden worden, in hoofdzaak wil
beperken tot maatregelen om de reohten en
verplichtingen van oorlogvoerende partgen ook
tegenover andere Staten beter te omsohrgven
en een'ge verbeteringen te brengen in de
facaltatievo internationale rechtspraak.
Het hoofdbestuur spreekt den vroegeren
wensch uit, dat op de aandrang van Hr. Ms.
regeering het programma der Tweede Vredes
conferentie alsnog in dien zin worde aange
vuld, dat daarop als hoofdzaak komen te staan
do aaawgzing van die soorten van gesohillen,
waarvoor de internationale arbritrage voor alle
toegetreden Staten verplichtend zal zgn.
KORTE MEDKDRELINGEN
VERGADERINGEN.
To Alkmaar is geopend de jaarlgksohe ver
gadering der Vereeniging van leeraren aan inrich
tingen van Middelbaar onderwijs.
Uit het verslag over dea toestand bleek dat
het aantal leden thans bedraagt 1079, waar
onder sleohts weinige van partiouliere burger
scholen.
Gevraagd werd voor de vergaderingen het
volgend jaar Bergen op Zoom aan te wgzes.
Dit werd goedgevonden.
Volgens het jaarverslag van de Vereeniging
tot christelijke verzorging van krankzinnigen in
Nederland waren er aanwezig op 31 December
1905 in de atiohting Veldwijk 217 mannelgke
en 324 vrouwelgke patiënten, 263 mannelgke
en 264 vrouwelgke krankzinnigen in de stich
ting Blomendaal en in de stichting Dennenoord
215 mannelgke en 337 vrouwelgke verpleeg
den, te zamen 695 mannelgke en 925 vrouwe
lgke patiënten.
Onder deze patiënten waren op Veldwijk 44
mannen en 40 vrouwen in gezinsverpleging.
De Vereeniging telt pin». 9500 leden, voorts
68 afdeelingea en 420 correspondenten, terwgl
niet .minder dan 50 corporation, zoowel kerke
raden, als diaooniën den arbeid der Yereeniging
steunden. De winst- en verliesrekening van
de stichting Veldwijk te Ermelo, sloot meteen
eindegier aan inkomsten en uitgaven van
f 384,879 85'van de stichting Bloemendaal te
Loosduinen f 190,552.13'van de Btiohting
Dennenoord te Zuidlaren f 184,584.59. De balans
van de Vereeniging aan bezittingen en schal
den wgst de enorme som aan van f 2,597,493.65.
Yoor uitbreiding is aan de stichtingen uit
gegeven voor de stichting Veldwijk f22.213 47
voor de Btichting Bloemendaal f 2478 95voor
de stichting Dennenoord f 13.338.35'/svoorde
vierde stichting 1480.16'/a, te zamen f 38.710.94.
De contributies bedroegen i 11.700; aangiften
werd ontvangen f 153.69, aan legaten f 3978.141/*.
De Btiohting Veldwijk sluit met een batig
saldo van f 1944.94Va, bg eene sfloasing van
f 17.000; de Btiohting Bloemendaal Bluit met
een batig Baldo van f 6810.38, bg eene afloB-
sing van f 6500; de Btiohting Dennenoord met
een batig saldo va* f 5572.03, bg eene aflossing
van f 3000.
Het pensioenfonds heeft een kapitaal van
34.118 68'/,.
De ondersteuningskas heeft een eindegfer in
Oiltvangeten en uitgaven van f 2349.06'/a-
BENOEMINGEN. nnz>
Bg kon. beBlnit:
zgn benoemd tot ontv. der dir. beL en aoo.
te Gemoit A. M. H. Tonnaer, ontv. te Ouden-
bosob; te Brenkelen V. L. baron van Boeize
laer, ontv. te Buiksloot; te Zw&rtBluis A. S.
HenneB, surn. der dir. bel. enz. uit de dir. te
Amsterdam; te Hardenberg W. A. Klaassen,
sum. uit de directie Rotterdamte Ooater-
wolde jhr. W. C. Mollerus, sum. uit de direotie
Zwollete Tubbergen H. F. Harms, surn. uit
de directie Groningen; te Budel (station) J.
C. Lotgering, surn. uit de directie Amsterdam.
De luit. t/z 2e kl. J. R. Filz wordt met 10
Septembor a s. geplaatst aan boord Hr Ms
monitor Remier Clatszen.
De luits t/z 2e kL bg de Kon. marine rosorve
J J. Moret, dienende aan boord Hr Ma pantser-
schip l romp, C E Plugge, dienend aan boord
Hr Ma monitor Reinicr Claeszen, ea N. J. Ver-
meul3B, dienende aan boo:d Hr Ms instiuc;io-
sohip Bellona, worden van hunne plaatsing
ontheven.
Blgkens telegraphisohe mededceling van Hr
Ms gezant te Tokio zal do haven van Tairen
(Dalny), op het sohiereiland Liao Tung, .an
at 1 September e, k. voor hot algemeen inter
nationaal handelsverkeer opengesteld aga
De Ministors van Oorlog, Binnenlondsche
Zaken, Waterstaat, en Koloniën verleencn ook
deze week geen audiëntie.
Oost-JLnciië.
Bg het ministerie van koloniën is Dinsdag
het volgende o f f i oi e e 1 e berioht ontvangen,
waarvan de hoofdinhoud reeds in ons vorig
nommer frerd medegedeeld:
Van den Gouverneur-Generaal van Neder-
landsch-Indifl is heden telegraphiseli bericht
ontvangen, dat van het zelfbestuur van B&doeng
een weigerend antwoord is ontvangen op de
eischen, die in de maand Juli jl. aan de be
stuurders van de Balische landsohappenBadoeng
en Tabaosn als eindbeslissing in de hangende
gesohillen werden gesteld, bg welke gelegen
heid hun tevens de gevolgen van eoc verder
verzet werden voorgehouden.
Aan de onhoudbare toestanden
in de gevangenis te Soerabaja,
waar thans 1556 kettingberen zgn gointorneerd,
van wie 395 Atjehers, wgdt het Soerab. Hbld-
anderhalve kolom.
Daaruit blgkb het volgende, zoo zegt de
Javabode.
De Aijohors koesteren de grootste minachting
voor het personeel in de gevangenis; alleen
voor de repeteergeweren der militairen, die de
waobt houden, sohgnen zg nog eenig respeot
te hebben. Deze minachting kwam Woensdag
avond, 25 Juli, o. a. uit, toen van de nieuwe
gasten de rol werd gelezen. Een naam werd
genoemd. De aangesprokene stosd op, met
een spottend: Saja toewan bcsar, of Saja radjah.
Dan volgden eenige Atjehsche woorden, die
een zoo lachwekkend effeot haddeD, dat al zgn
kameraden het uitsohaterden.
Het civiele gezag heeft het militaire inden
arm genomen om oen soort van Atjehsche
furie te beletten of andera in de kiem to smoren.
De wachten, die anders overdag zes man tel
len, zgn gebracht op twaalfgedurende den
nacht wordt dit getal op veertien gebraoht;
in het aan de gevangenis belendend gebouwd,
waar vroeger het stadsverband was gevestigd,
zgn drie nachtwachten geplaatst om pogingen
tot ontvluchting over de muren te beletten
het personeel is van revolvers voorzienmili
tairen worden in de kazerne gereed gehouden.
De directeur van de gevangenis kenschetst
den toestand bIb een hoop buskruit, waarin
slechts oen vonk behoeft te springen om een
uitbarsting teweeg te brengen. De bgna 400
Atjehers, onder wie kerels, die in hun eigen
land door de vreedzame bevolking gevreesd
werden, kunnen, als zg eensgezind zgc, heel
wat mensohen onder den voet loopen, en zoo
beteekent een wacht va* twaalf soldaten, ook
al zgn dezen met repeteergeweren gewapend,
niet veel.
Door een der brutaalste kerels werd Yrgdag
aan den direoteur de oisoh gesteld, dat hg met
zgu »konijos", pas vanSem&raag gekomen, bg
zgn eigen landaard wilde liggen
De kerel hurkte niet, zooa's in de gevange
nis gebruikelgk is, maar stond, la Harry
Cole", een been over het andere geslagen, een
hand aan eon boven zgn hoofd overhellenden
tak, alsof hg met een ondergeschikte een boom
opzette.
En de directeur meende dit te moeten slik
ken. Achter den Atjeher zaten nl. een 40-tal
kerels met dreigende geziohtenl
Welk eon toestand I
D? Nwe. Soerab. Crt. weot mede; to deelor,
dat, in antwoord op het dringende vertoog van
don resident te Soerabaja dat de boei te vol
wordt, van de regeering de telegraphische
mededeeling is ontvangen om met spoed 100
g<-ïuterneerdon naar Semarang te zenden,
maar - alsjeblieft geen Atjehers 1 Veel ver
betert de toestand hierdoor niet
"West-Indië.
Naar aaaloiding der vele en doeltreffende
bemoeiingen van den Gouverneur in de bacove-
zaak, bracht, zoodra do tgding der sluiting van
de overeenkomst bekond was, een deputatie
van twintig heeren een bezoek aan don heer
Van Idenburg. Hun aanvoerder, de heer F. C.
Curiel, vertolkte aller gevoelens van dankbaar
heid voor hetgeen de Gouverneur gedaan heeft
