MIDDËLRURGSUHE COURANT.
149' Jaargang.
Vrijdag
20 Juli.
Takliek of beginsel.
Uit Stad en Provincie.
V. 169.
1906.
JDoze courant verschijnt d a g o 1 ij k smot uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middolburg als voor alle plaatson in Nederland franco pp. 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Thermo m. entelegr. weerbericht van het K. N. Met. Instit. te De Bilt.
19 Juli 8 u. vm 67 gr., 12 u. 68 gr., av. 4 u. 64 gr. F.Hoogste barom. stand 768.3 te Horta
laagste 734.5 teDanrossness. Verwaohtingtot den avond van 20 Juli matige W. wind,
bowolkte lncht, waarschgnlgk droog weer en iets koeler temperatuur.
AdvertentiSn: 20 oent per regel. Bij abonnement voel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50elke regel meer
20 cent. Reclames 40 oent por regel. Qrooto letters naar de plaats, dlo zij innemen.
Tot de pla&tBing van advertentië'n en roclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Njjverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentle-Bnrenu A. DU
LA IVAB Ax., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
Middelburg 19 Juli,
Onze beschouwing over de oprichting van
den Bond van Vrije Liberalen gaf de
redactio van De Vaderlands, het orgaan
der Unie-liberalen, eon tegenbetoog in de
pen, waarvan wij mot genoegen den wel-
willenden toon constateoren on dat noopt
fot oen wederwoord.
In ons opstol schreven wij o. a. dat de
nieuwe Bond zich hoofdzakolijk plaatst
tegenover do Unie-liberalen; dat de Unie
thans tegenover zich ziet eon voreeniging
„dio op haar terrein treedt, on die een deel
haver aanhangers tot zich wil trekken
en ook zal trekken".
Vóór wij verder gaan, willen wij even
nitdruklcolijk wijzen op hot door ons ge
bezigde woordje h o o f d z a lc o 1 ij k, waar
op De Vaderlander blijkbaar niet genoeg
gelet heoft.
"Wij woton, even goed als do schrijver
in dat weekblad, dat do Bond der Vrije
liberalen in beginsel en streven ook gericht
is tegen den Vrijzinnig Democratiseren Bond
of liever tegen al wat democratisch is aan
gelegd.
Dat spreekt van zelfprincipieel staat
hjj daar zelfs voel scherper tegenover.
Maar juist daarom ligt hot voor de hand
en daarop te wijzen was odzo bedoeling
dat de Bond eerder uit de Unie-liberalen,
de tnsschonoleraenten, zijn leden zal kunnen
recruteoren dan uit de Vrijzinnig demo
craten, die niet zoo gemakkelijk znllen over-
loopen naar een Bond, welke, hoe goed ep
zich zelf, politieke beginselen predikt die
zoo vor van de hunno afstaan on niet meer
zijn van dezen tijd.
Bij zwevende politieke menschen, half
slachtige, zal de Bond zijn steun moeten
zoeken.
En die juist vindt men do schrijver
in De Vaderlander honde hot ons ten goede
dat wij dit hier nog eens uitdrukkelijk
herhalen onder de leden der Unie.
Trouwens, zijn eigen betoog is een door
loopand bewijs voor do juistheid van deze
bewering.
Uitdrukkelijk verdedigt de schrijver daarin
toch hetgoen de Unie in 1901 heeft gedaan,
n. 1. het opzettelijk achterbaks houden van
de kwestie der Grondwetsherziening—alge-
moon kiesrecht, cam quo blanco artikel,
om toch maar allerlei min of moer liberale
elementen in het voroenigingsverband te
houden. Door niet al te precies kleur te
bekennenhoe moer politieke ziolen, hoe
moer vreugd.
Maar zoo moet het natuurlijk uitloopen
op een allegnarfje met allerlei politieke on-
botrouwbaro, halfslachtige elomenten erbij,
dat het de kaait van het land absoluut niet
kende."
Wij willen ons tot deze aanhaling uit
het betoog in De Vaderlander bepalen,
onder aanbeveling aan onze belangstellende
lezers om daarvan in zen geheel konnis
Aan hetgeon in 1901 is gebeurd, herin
nert do schrijver door, naar aanleiding van
hot door ons geschrevene, op te merken
»Der.o hoelo ba waring gaat van het on
juiste sustonu uit, dat, wanneer ia 1901 het
toonmalige bestuur der Liberale Unie haar
voorstel om by de algemeene verkiezingen van
1901 van de te stellen candidaten
te verlangen dat zjj de urgentie
van het blanco artikel (om het nu
zoomaar eens te noemen) zouden
erkennen, had zien aannemen, de tegon-
atommers de Unie zouden hebben verlaten ei
zioh bjj de oud-liberalen zouden hebben aan
gesloten, in zooverre er van aansluiting kan
gesproken worden bg eene party die niet
georganiseerd is. Ën dat men dus dan zou
gekregen hebben twee liberale organisaties
de Unie, bevattende allen, die voorstanders
waren van algemeen stemrecht en van een
tamelgk uitgebreid oomplex van sociale her
vormingen, en de oud- liberalen, tegenstanders
daarvta.i*;.ö
Welnu, dat is ten eenemale onjuist. By deze
bewering wordt niet gerekend met het onom-
stootbaar feit, dat er onder de 44 tegenstem
mers verscheidene waren, die, hoewel heel wat
democratischer aangelegd dan versoheiden van
de 33 vóórstemmers, uitsluitend om tacti
sche redenen hunne Btem aan het bestuurs
voorstel woigerden. Do grooto fout van hot
toenmalige Unis-bestaur is dan ook geweest,
Wij zouden namen wjj daaruit meer
over allicht te wijdloopig worden.
Het daarin vervatte verwijt aan het Unie-
bestuur van weleer kunnen wij laten rusten.
De leden daarvan zullen zoo zij dat
noodig achten zichzelven wel verdedigen
en in recriminaties begeven wij ons in deze
liefst niet te veel omdat ze zoo weinig doel
meer kunnen treffen.
Alleen zouden wij zeggen dat do be
schuldiging, in dat betoog nog tot het toen
malige bestuur gericht omtrent zijn weife
lend optreden, zeer onverdiend isde door
de 44 verworpen motie van Januari 1901
liet tooh aan duidelijkheid en gedecideerd
heid niets te wenschen over.
Juist daarom was zij voor vele twijfelaars
en vreesachtigen onaannemelijk.
En de, naar wij meenen door Tak in
De Kroniek gedebiteerde, aardigheid over de
„roode" en de „rose" circulaire had de
schrijver uu hier toch niet meer in ernst
moeten aanvoeren. Als aardigheid, van Tak's
kant, kon zij er mee door, maar de daarin
opgesloten grief togen het Umebestuur is
afdoende gebleken onwaar en onverdiend
te zijn.
Maar om op het hiorvoren geciteerde uit
het betoog van De Vaderlander terug te
komen, wij hebben dat met verbazing en
zelfs niet zonder leedwezen gelezen. Hoe is
het mogelijk dat de schrijver na al wat
er sedert gebeurd is de houding der
Liberale Unie van 1901 nog zoo kan en
durft verdedigen Ook wij hebben over dat
gebeurde geen ranoune meer, evenmin als
hij. Maar tegen dit goed praten van do
kool- en geitsparende „taktiek" der Unie
moeten wij toch even opkomen. Juist,
taktiek Idat argument omtrent t a k -
t i s c h e rodeneD, kennen wij, helaas 1 Dat
heeft al zooveel onheil gesticht. Dat weg
doezelen van beginselen terwille van
„taktiek" heeft der Liberale partij in het
algemeen en der Unie in het bijzonder al
zooveel kwaad gedaan en wij hopen harte
lijk dat hét schrijven in De Vaderlander
geen voorteeken ervan moge zijn dat die
kwaal ook in do toekomst zich weer zal
vertoonen. Zeker, in de praktische
politiek dient men de taktiek niet
verwaarloozenbij het in toepassing
brengen der beginselen zal met
taktische overwegingen rekening moeten
worden gehouden. Maar een partij dient
toch bovenal aan zijn beginsel
vast te honden en de Unie deed dit
in 1901 niet. Dat is met geen praatje
goed te maken.
In 19 00 neemt de Unie in haar Hervor
mingsplan op „grondwetsherziening om de
invoering van algemeen kiesreoht mogelijk
te maken". Zij kenrt dus do bestaande
kiesrechtregeling af en zegt dat zonder
grondwetsherziening niets goeds daarvan
te maken is I In 19 01, zes maanden later,
zegt zijziet u, dat vinden wij nu wel,
dat is ons beginsel, maar wij zullen daar
over met onze candidaten maar niet spre
ken we zullen met alle pleizier ook op
menschen stemmen, die met dat l
het niet eens zijn I Of die grondwetsher
ziening die wij zoo mooi en zoo goed
vinden er nu komt of met Sint Jutte-
mus, dat is ons preoie3 hetzelfde!
Zoo werd het beginsel verdonkeremaand:
terwille van slimme taktiek of te wel tak
tische slimmigheid. En ol Vaderlander, die
slimmigheid is toch al zoo dikwijls bedro
gen uitgekomen.
Als na de schrijver in dat weekblad de
gepraalder „Christelijke" partijen en den
val van het ministerie-Pierson—Borgesius
in 1901 wijt aan het optreden van het
toenmalige Unie-bestuur en dc gevolgen
daarvan, dan durven wij met minstens
evenveel recht te zeggen dat de loop van
zaken bij de stembus in 1901 een gevolg
ii geweeBt, behalve van het stemmen van
vele ond-liberalen op de Christelijke candida
tes, van die boginselzwakke taktiek der Unie,
De val van het ministerie Pierson-Bor-
geaius in Juni 1901 is in Januari van dat
jaar reeds door hot besluit der Liberale
Unie voorbereid.
Ook van deze mannon kan worden ge
zegd: dat de hemel hou had mogen be
waren voor hunne vrienden. Mot hun vij
anden zouden zij zei ven het wel klaar ge
spoeld hebben.
En dat aan bedoeld besluit hebben mede
gewerkt personen „die heel wat democra
tischer waven dan verscheidene van de 33
voorstemmers", helaas, dat is waar I Maar
daarom is dan ook de politieke zonde van
die mannen „van rooden huize" om nu
ook eens uit Tak's Kroniek van dio dagen
te citoeren zeer groot geweest, bijna on
vergeeflijk
Maar ook dat willen we thans met den
mantel der vergevensgezindheid bedekken.
Wij hebben genoeg aan do satisfactie, den
Vrijzinnig-democraten in 1905 geschonken,
toen de urgentie van de grondwetsherziening
op hot stembusprogramma is gekomen
aan hot feit dat thans die grond wetsherziening
in den kring dor praktische politiek is
getrokken. Het had reeds in 1901 zoover
kunnen komeD, maar beter Iaat dan nooit I
En de kracht der beginselen blijkt ook hier
weer grooter te zijn dan die van allerlei
taktische overwegingen.
Wij gelooven door deze nadere uiteen
zetting ons gevoelen duidelijker te hebben
gemaakt en met des te meer gerustheid bet
verdere betoog van De Vaderlander te
kunnen laten voor hetgeen het is.
Alleen dit nog:
Daarin wordt ook met ernst gewezen op
den plicht der democraten onder do Unie-
liberalen „en de uwen o Middelburgsche"
zoo heet het „om schouder aan
schouder te staan, om dit ministerie te
steunen, als het met democratische her
vormingen aankomt, en om terdege reke
ning te houden, als we de breedte van de
sloot, die Btaat overgesprongen te worden,
opmeten, niet met eigen wenschen, maar
met de lengte van den polsstok, waarover
het beschikt. Dit ministerie beschikt niet,
zooals het vorige, over eene meerderheid
van 16 stemmen."
Welnu, dien ernstigen plicht kennen wij,
en van ons streven in die richting legden
wij reeds meermalen getuigenis af.
Niets is ons ook liever dan dit kabinet
te steunen als het in democratischen geest
handelt en bestuurt.
Maar dit sluit niet in zich dat wij al
znllen prijzen wat het ministerie wil wijzen
en niet ernstig zullen waarschuwen wanneer
het handelt tegen dien geest, en niet flink
en rondweg in bedoelde richting zich voort-
VBRLAAGDE TARIEVEN
RIJKSVERZEKERINGSBANK.
Volgens De Tijd maakt de Rgksverzekerings-
bank goede zaken, in zoovorre, dat zy voel
meer heeft ontvangen dan geraamd waB in
verband met uit te kooron vergoedingen. Hier
door heeft zy een groote reaervo kunnen maken.
Gelukkig moet do premie-regeling
vg f jaren opnieuw worden vastgesteld en moet
dit dus in 1907 gebeuren.
Aan genoemde bank ia men daarmee druk
i de weer en men verzekerde het blad dat de
nieuwe tarieven aanmerkelijk lager zouden zgn
dan de eerBt vastgestelde.
Dit is oen buitenkansje voor hen, die zioh
onmiddeliyk hebben aangesloten by de Bank,
tegenvaller echter voor de particuliere
ondernemingen, die het risico der wer"
op zioh hebben genomen en door lage tarievon
aan de Rijksverzekeringsbank concurrentie
aandoen.
concurrentie zal door de te verwaohten
tariefsverlaging bemoeilijkt worden.
Wjj laten dit bericht geheel voor rekening
van het katholieke blad.
TECHNISCHE HERZIENING VAN
HET TARIEF.
Zooals in 'l kort werd gemeld in ons
vorig nommer, heeft de Minister van finan
ciën, de heer De Meester, Woensdag de staats
commissie, voor bovengenoemd doel aangewe
zen, geïnstalleerd.
In zjjne toespraak zeide hjj ten slotte, na
gewezen te hebben op de noodzakelijkheid
eener herziening van hot Nederlandeche tarioi
van invoorroohton, dat verouderd is, het vol
gende i
-In het feit, dat de ervaring de praotische
uitvoerbaarheid heeft doon zien van de ook
door de theorie aanbevolon helling van in
voerrecht naar de waarde der goederen, ligt
voor de regeering een afdoende roden om ook
in dat opzioht niet van stelsel te veranderen
en niet een zoogenaamd speoifiek tarief voor
te stellen ter vervanging van hot bostaande.
De heffing naar gewioht, getal en maat heeft
wol is waar praotische voordeelen, welke er
toe kunnen leiden vcor sommige posten dien
maatstaf aan le leggen, maar over het geheel
genomen, staan daartegenover veel grootere
nadoelen. Invoering van deze wjjze van hef
fing als stelsel zou leiden tot groote onbillijk
heden, doordien grove, goedkoopo artikelen,
die de minvermogenden gebruiken, zwaar en
daarentegen fijne, dure artikelen voor de
meervermogenden licht zonden worden getrof
fen. Om die onbiliykheden althans oeniger-
mate te ontgaan, zou men tal van onderschei
dingen kunnen nemen in het tarief, manr do
moeilgkheden bg de toepassing, ter vermjjding
waarvan men de hfffing naar de waarde ver
wierp, zonden zich dan in zeker niet mindere
mate bg het speoifiek tarief voordoen.
Het zal u uit hetgeen ik gezegd heb duide-
Ijjk zjjn, dat in den gedachtengang van de
Regeering, de nomenclatuur en de systema
tische indeeling van do onderscheiden tariets-
posten bg de voorgenomen herziening hoofd-
zjjn, dooh daarmede ïb niet gezegd, dat
andere wjjzigingen zjjn buitengesloten. Dit
zeggende, heb ik allereerst hot oog op som
mige bepalingen van de wet van 1862, o. a.
die betreffende de vryotellingen en de tarra,
welke wjjeiging bepaald wenscheiyk is.
Veranderingen van percentage of bedrag,
welke zouden doen denken aan beschermende
rechten, zouden voor mg onaannemelijk zgn,
maar er bestaat geen redeiyk bezwaar tegen,
3 artikelen, b. v. tón weelde of welke
hier te lande niet geproduceerd worden, te be
lasten of iets hooger te belaston. Evenmin
voor enkele posten wyziging van den maatstaf
van heffing uitgesloten. Eomt daarbjj ook de
betere indeoling der onderscheidene artikolen
van invoer aan de opbrengst der invoerreoh-
ten eenigormate ten goede, dan zal ten slotte
herziening aan de sohatkist geen hooge
bate brengen, maar toch wel eenig voordeel,
een winst van enkele tonnen gouds, verzekeren
kunnen.
Ziedaar myno heeren, in hoofdzaak u ge
schetst, hoe de Regeering zioh de technische
herziening denkt, waarvan het ontwerpen u
is toevertrouwd. Ik waardeer het dat allen
die zyn aangezocht om deel dezer commissie
uit te maken, in het byzonder de niet-ambte-
Igke leden, mjjne uitnoodiging hebben aange
nomen, en ik spreek den wensoh, maar tevenB
het vertrouwen uit, dat uw arbeid zal strekken
ter bevordering van 'a lands belang.
En hiermede verklaar ik de commissie voor
de technische herziening van het tarief van
nvoerrechten geïnstalleerd."
waren aanwezig ruim 150 afgevaardigden
van ruim 120 vereenigingen.
De rekening sloot met eon tekort van f 85.41,
Tot lid van het hoofdbestuur word bonoemd
de heer FranB Keulomans te Middolburg
De vierde bondsvergadering zal in 1907 ta
Njjmcgon gohouden worden.
GRONDBELASTING
In de St. Ct. no. 166 is opgenomen de wet
van den 7 Juli, houdende wgziging van art. 41
der wet van 26 Mei 1870 (Stbl. no. 82, tot rege
ling dor grondbelasting.
Daarbjj is art. 2 gewjjzigd als volgt
Yoor droogmakingen of bedykingen van bui
tengewone kostbaarheid, doch ter oppervlakte
van 500 hectaron of minder, die vóór het in
werking treden dezer wet zyn ondernomen,
kan de, kraohtens artikel 35 ot 36 der wet van
Mei 1870 {Stbl. no. 82) toegekende termjjn
door Ons op don voet van artikel 41 dier wet
worden verlengd, voor zooveel het gronden be
treft, die op het tgdstip, waarop deze wet ii
werking treedt, nog niet aan de belasting of
de verhoogde belasting zgn onderworpen.
Mede kan in bgzondere omstandigheden
voor droogmakingen of bedykingen van bui
tengewone kostbaarheid, ter oppervlakte van
meer dan 500 heotaren, die vóór het in wer
king treden dezer wet zgn ondernomen, de
krachtens artikol 41 der wet van 26 Mei 1870
Stbl. no. 82) verlengde termjjn door Ons met
ten hoogste tien jaren worden verlengd voor
zooveel do gronden betreft, dio op het tgdstip,
waarop deze wet in werking treedt, nog niet
aan de belasting oi de verhoogde belasting
zyn onderworpen.
Verzoeken om toepassing der bepalingen van
de beide vorige ledon moeten binnen drie
maanden na het daarin vermeld tgdstip schril-
teiyk worden ingediend.
KORTE MRDEDEBLINGBN
VERGADERINGEN.
Woensdag is te Leeuwarden het congres
voor don handeldrgvenden middenstand ge
opend mot een rede van don bondsvoorzitter,
den heor J. S .Meeuwaen van Amsterdam,
by oonigo besohouwingon gaf ovor do nationale
middenatandabeweging.
Den heer W. E. Hendrikse, eersten beambte
by het Agentsohap der Nederlandtehe Bank
1 h i e ris op verzoek eervol ontslag verleend
tegen 1 Aug. aanst. Op vereerende voordracht
den heer J. Lutegn, agent, gevolgd door
eene uitnoodiging van de directie der Bank,
zal do heer Hendrikse, die oirca 'n halve eeuw
bg die instelling werkzaam is, voorloopig nog
de functie van plaatsvervangend agent alhier
biyven vervullen.
Donderdag 26 Juli 's middags te een uur
wordt in hot Grand Hotel Verseput alhier
de zomervergadering van leden van hot hoofd
bestuur der Maatschappij tot bevordering ran
Tandbouw en Veeteelt in Zeeland gehouden.
De St. Ct no 166 bevat o. a. de statuten
der afdceling Middelburg van do te Am
sterdam gevestigde Veretniging tot steun van
verwaarloosden en gevallenen.
Heden morgen werd door een brigadier
der marechausséa op de Markt alhier ge
arresteerd zekere V., verdacht van diefstal
van een gouden ring ten nadeele van eon
caféhouder te Roosendaal.
Op 23 Juli is door hot bestuur der Royal
Yachtclub Belgique te Antwerpen ook een zeil-
wedatryd georganiseerd van Oatende naar Vlis-
singen, waarbg als eindpunt is aangenomen
een denkbeeldige iyn op den Noord Zeeboule
vard te V 1 i b s i n g e n. De vaartuigen zul
len daar des namiddags aankomen.
Tot tgdopnemers werden bonoemd de heeren
L. Graber, voorzitter van de Verecniging tot
bevordering van het vreemdelingenverkeer, en H.
Boeokaert, onderinspeoteur van het Belgisch
loodswezen, beiden te Vlissingen.
jj denzeilwedstryd Vlissingen— Antworpen,
Juli te houden, vertrekken de vaartuigen
dos morgens uit de buitenhaven.
Woensdagmiddag om half vier gingen
drie jongelui van hier naar VlissingeD, om
een bezoek te brengen aan de kermiB aldaar.
EerBt begaven zg zioh naar het strand, waar
twee hunner te water gingen om te baden,
terwgl de ander zioh vergenoegde met het zgn.
voetjeswassohen.
Een der eerstbedoelde jongens P. M. H. H.,
oud 14 jaar, liep, oisohoon hg niet good
zwemmen kon, te vor, verloor den grond en
dreef door den sterken stroom zeewaarts.
wenkte om hem hulp te bieden, maar
de andore zwemmer, ook geen meestor in de
kunst, kon dit niet doen. Andere hulp was
niet in de buurt.
De jongens zagen hun kameraad voor hun
oogen verdrinken on gingen daarna met zyn
kleeren naar het politiebureau.
Kort na het ongeluk poogde een voorby-
ganger, door herhaaldoiyk duiken, den drenko
ling te vinden, dooh hg slaagde daarin niet.
Verder is nog in do nabyheid van de plaats,
waar 't onheil voorviol, gedregd, maar ook
zonder resultaat.
Gedurende de maand Juni werden ver
zonden door Bergen op Zoom 13775 kg. mos
selen, Kruiningon—Yerseke 817 kg oesters,
kg. mosselen on 6475 kg. alikmikon, door
Vlako 2885 kg. oesters on door Bruinisse 745
kg. oosters en 5G 1.980 kg. mosselen. Te Phi
lippine werden aangevoerd 1.094.100 kg. mos
selen.
Woensdagavond viel te St. Janstoen
het tweejarig zoontje van den arbeider A v
H. in een z. g. n. rootput. Ofschoon sp^dig
op 't drogo gehaald, is 't kind toch overleden.
Bg de stemming voor een lid van den
gemeenteraad u w leverden 211 van
de 282 kier ip batten in.
Gekozen wcra de er A Staal met 134
stemmen tegen 77 op den heer A. M. Plasschaort
Do Koningin schonk den veldarbeider
W. H. te Sluiskil veertig guidon voor hot
aansohaifen van een breimachine.
Genoemde persoon is door langdurige ziekte
ongeschikt geworden om met veldarbeid zyn
brood te verdienen.
Tot opziohter van den Prins Willempoldor
is, nnar men ons uit Sohoondgke meldt,
beioemd de heer J. van Lare te Groede en
tot gezworene de heer P. Risseenw.
In de Woensdag te Schoondyko
door de commissio der Volksbibliotheek ge
bonden jaarvergadering werd medegedeeld da
iin het afgeloopen leossoizoon (November—
