MIDDELRURGSGHE COURANT. H9' Jaargang. Donderdag 12 Juli. Uit Stad en Provincie. N\ 162. 1906. Doze courant versohijnt d a g e 1 ij k smot uitzondering Tan Zon- on Feestdagen. Prijs per kwartaal, zoowel roor Middelburg als yoor alle plaatsen in Nederland franoopp. ƒ2. Afzonderlijke nummers kosten 5 oent. Thermom. en telegT. weerbericht ran het K. N. Met. Inatït. te De Bilt. 10 Juli 8 u. rm l!i gr., 12 u. 68 gr., av. 4 u 66 gr. F. Hoogste barom. stand 777.3 te Horta; laagste 760.2 te Nioe.— Verwaohting tot den avond van 11 Juli: veranderljjke wind en be wolking, mogelgk regen of onweer en dezeltde temperatuur. AdvortontiSn: 20 oent per regel. Bij abonnomont rooi lager. Geboorte-, dood- en allo andere familieberichten en Dankbetuigingen- ran 17 regels 1.50; elke regel moor 20 oent. Reolames 40 oent per regel. Grooto letters naar de plaats, die sij innemen. Tot de plaatsing van advertentien en reolames, niet afkomstig uit Zeeland, betroflende Handel, Ny verheid en Geldwezen, is -gerechtigd het Algemeen Advertentie-Barena A..D1 LA MAR Al., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam. Middelburg fl Juli. 3.- 3.- 5.80 8.- 3.- Ken zonderlinge circulaire, Het is werkeljjk niet gemakkelijk zioh een klare voorstolling te vonnon van den gedaoh tengang, die de bekende ciroolaire van den Minister van Marine deed geboren worden. Waarlgk een zonderling stuk, dat rondschrij ven aan de verschillende kerkgenootschappen waarin, om het zoo eenB uit te drukken, «dominee, pastoor en rabbi" worden gerrqui- reerd om Jat maat op den fatsoenlijken weg te houden. Want, al wordt het voorgesteld of 'a Ministers bedoeling alleen iB >de aanraking van geestelijke en godsdienetleeraren met het personoel der vloot zoo gemakkelijk mogeJgk te maken", overtuigd als ZExo. iB «van den grooten en zeer ernstigen invloed ton goode, dien de godsdienst op de aohepelingen kan hebben," de verdere toelichting en ook do wijze waarop de Minister dit dool tracht na te streven, doen duideljjk uitkomen, dat er nog iets anders mee gemoeid is dan hot ziolen- heil van den schepeling of marinier. Het staat wel niet in de oroulaire, maar men leest het toch tussohon de regels door de Minister wensoht de bedienaren van den godsdienst in dienst te stellen van de krijgs tocht zy moeten hem helpen den geest van ontevredenheid en verzet bg de marine te koeren. Zoo is de oiroulaire een verklaring van oimaoht om zelfstandig een eind te maken aan toestandei en verhoudingen, die de kracht en het aanzien onzer vloot ondermijnen. Zeker, van onmaoht. Want hoe zou anders een vrijzinnig minister vnn marine er toe kunnen komen op zoo bedenkelijke w]jze af te wijken van het beginsel dat in roligiouse zaken steeds by de vryzinnigen van allo gading het ft voorgezeten, dat van scheiding van kerk en staat. Het gold immerB steeds als een vast en goed principe van het liberalisme, dat de staat zioh onthoudt van bemoeiing in rn sub- sidieering van den godsdienst. We'nu, hier wordt een maatregel ingevoerd, die beoogt do geesteiyke of godsdienstleeraren op rykskosten naar Willemsoord te vervoeren en hun ver- biytkosten aldaar te vergoeden, om hun vrye gelegenheid te geven met de sohepelingen, hun oud-leerlingen, van gedachten te wisselen. Als van den maatregel een druk gebruik wordt gemaakt, dan kan dat een lieve duit kosten, en wanneer de bedoeling van dezen maatregel niets andera sou zgn dan in de oiroulaire wordt gezegd, dan ïykt het ons niet boven twyfel verheven of een derge'gke subsidie zóó maar mag worden vrrleond. Er zouden nog wel oenige staatsrechtelijke bedenkingen tegen zyn aan te voeren, en stellig zouden wjj dan te doen hebben met een bedenkeiyke reactie tegen een der belangrykste beginselen van liberaal regeeringsbeleid. Maar, zooala w§ zeidei, wat de Minister wil, is biykbaar den godsdienst als een ultium remedium tegen de kwgnende disoipline by de marine aan te wenden. Inderdaad, een zonder ling middel voor een lid van dit Kabinet, dat niet op een gelootswortel stoelt, en waartegen van ohristeiyke zjjde zeer begrjjpeljjk verzet wordt aangekeetend. Het is wa&r, dat Minister Ellis van goeBte- ïyke oent-61e op den schepeling niet afkeerig was, en dat wat het wezen der zaak betreft, van kerkeiyke zgde geen bezwaar kan rgzen. Dat de Rotterdammer dan ook den maatregel op ziohzelf praotiseh belaoheiyk noemt, kas desnoods gelden als uitvloeisel van overdreven zuoht tot critiek. Volkomen begapen wjj eohter het protest van dit blad togen de grondgedaohte van een liberaal Minister, die, geen uitweg ziende om verandering te brengen in den aleohten geest bg de mannen, den godsdienst aangrypt als uiterst redmiddol. Inderdaad, indien de Minister het wensohe- igt oordeelt dat janmaat onder den grooten en zeer ernstigen invloed ten goede van den godsdienst worde gehouden, dan is dit plan netje broddelwerk van de ergste soort. Laat hy zioh dan rondweg uitspreken voor een aalmoeienierstelsel dat den minderen sohepe- ling en den marinier onder voortdurend gees- teiyk toesioht brengt. Wy voor onB zouden daar niet voor te vinden z(jn, maar het zou althans een systeem zyn waaraan men houvast heeft. Maar deze uitstapjes van dominees en pastoors en catechiseermeesters enz. naar Willemsoord bevorderen, getuigt van een halfheid, die geen guiatig getuigenis aflegt van den geest die by hot Marinebestuur voorzit. Als men uit deze vruoht den boom moet beoordeelen, dan siet he$ er treurig mede uit. Van tweeën óen: 5f de Minister wil niets meer dan het religieuss leven der sohepelingen gemakkelijk makei, maar dan sohynt het ons voldoende toe zoodanige maatregolon te nemen, dat de bedienaren van den godsdienst geregel- den omgang met de schepelingenvknnnen heb ben. Wy zien echter niet in dat er ecnige reden kan zyn, om die reizen van geesteiyken en godsdienstleraren ten laste van dón Staat te brengen. Of wel de Minister rrquireert den godsdienst als hulptroep om de disoipline te verzekeren, maar dan biykt daaruit eoner- igds, dat inderdaad de toestand op de vloot zeer slecht is, en anderzyds, dat de marine auto. ifeiten tegenover dien slechten geest met de handen in het haar zitten. Twee veronderstellingen die o. i. alleszinB i vraag ^vettigen, of het toegelaten mag worden dat telken jare kosteiyke millioenen ■uit de waarlgk niet boordevolle sohatkist wor den verspild agn een marine waar zulke treurige toestanden heersohen. Het wil ons voornomen dat deze circulaire van den Minister van Marine boekdoelen spreekt, en dat de vraag zioh opdrirgt, of de Kamer in deze niet behoort in te grgpen. De tyd voor een parlementaire erq- Ote naar de toestanden, die by onze defensie tor zee be staan, sohgnt gekomen. In ieder geval hopen wg dat by de aan- staaide begrootingsdebatten een hartig woordje over deze belangrgke zaak zal worden ge sproken. V. D. BEN VERKLARING VAN MINISTER KRAUS. Aan minister Kraua is róóc zyn vertrek uit Valparaiso door den president der Chileeneche republiek een gala diner aangeboden, waarop door den minister van buitenlondsche zaken zeer waardeerende en van erkentelijkheid ge tuigende woorden zyn gesproken tot den heer Krans. In zgn antwoord daarop herinnerde deze aan den loop der gebeurtenissen die aanleiding waren tot zyn vertrek naar Chili. Hg deelde mee dat onze Koningin hare goedkeuring hechtte aan dat bezoek. Niettegenstaande mjjne belofte aan Chili, drongen, zoo zeide onze Minister van Water staat, indertjjd mjjn oollega's in het Kabinet, gesteund door myn Koningin, er op aan, dat ik den genoemden poBt zon aanvaarden en geen oogenblik kwam later het denkbeeld in de gedachten van myn Vorstin om van my te eischen, dat ik mg'n belofte, gedaan aan het hoofd van een bevrienden Staat, zou verbreken, niettegenstaande H. M. inzag, dat de afwezig heid van een Harer ministers moeilijkheden zou kunnen veroorzakon voor Haar en voor Hare regeering. H. M. de Koningin stond my op besliste wgze den noodigen verloftijd toe om de regee ring van Chili te dienen gedurendo den korten tyd die nu al eindigen gaat. Volgens n>yi gevoelen heeft H. M. doordat besluit wederom getoond een hoog begrip te hebben van Haar sonvereine plichten, in welker vervnlliig Z{j nimmer van den rechten wegheeft afgeweken, een eigenschap die Haar de liefde van Haar volk en de achting van de geheele wereld heeft doen verwerven." De heer Kraus ontving van den minister van binnenlandsoh bestuur in Chili een eohryven, waarby namens de regeering in zeer vleiende bewoordingen de opreohte dank werd betuigd, voor de zeer gewichtige diensten, wederom aan Chili bewezen. De voornaamste olub van Santiago bood hem een diner aan, een eerbetuiging die nog nimmer was voorgekomen. Met een extra- trein, die door de Chileensohe regeering werd aangeboden, vertrok de heer Kraus mot zgne eohtgenoote en den partionlieren secretaris, ingenieur Van den Brocck, van Santiago naar Coronel, om zioh daar in te sebepea. en dr H. A, Diepen, te Eindhoven, terwyi tot secretaris, penningmeester on bibliotheoariB werden herkozen dr C. F. Schreve, dr M. Juda en dr C. E. Daniels. Te Amsterdam is Dinsdag de jaariykaohe ilgemerne vergadering der Vereeniging lol be vordering van de belangen dei Boekhandels ge houden. De heer P. A. M. Boele van Hensbroek word tot eerelid benoemd. Na ballotage werden 42 nienwe leden aan genomen. Het jaarverslag van den seoretaris, reeds in het orgaan dor Vereeniging opgenomen en waaruit o. m. bleek dat het ledental van 565 tot 605 iB geklommen, werd zonder debat voor kennisgeving aangenomen. De winst- en verlies rekening, vertoonende 20 955 aan inkomsten en f 11 '882 aan uitga ven, en een voordeelig saldo van f 9073, werd goedgekeurd. De ogfers der begrooting voor dit jaar werden in ontvangst en uitgaat ge raamd op f 17.355, waarondor eei beschikbaar saldo van f 56C0. BENOEMINGEN. snz< Bg kon. besluit is aan A. van Akkeren, te IJmuidcn, op zgn verzoek, eervol ontslag ver leend als machinist-electrioien by de Ryks- eleotrioiteitswerken aldaar. De Ministers van Biineilandsohe Zaken i van Marine verleenen deze week geen audiëntie. KORTE MBDKDBELINGBN VERGADERINGEN. Door de algemeene vergadering, te Gro ningen gehouden door de Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst, iB met 106 tegen 7 stemmen de volgende door Rotterdam voor gestelde motie aangenomen: De algemeene vergadering, overwegende dat omtrent den graad der besmetteiykheid der tuberenlose en het daarvsi afhankeiyk gevaar voor de volksgezondheid geei voldoende zeker heid bestaat, spreekt als haar meening uit, dat vooralsnog aan de tnberonloae geen plaats dieit te worden gegeven in de wet ter be steding vai besmetteiyke ziekten". Tot leden vai het hoofdbestuur werdon ge kozen: prof. F. Weiokebaoh, te Groningen, Wy ontvangen iederen dag mededeelingen omtrent feesijeB en tcohijes, die loerlingon van scholen worden of zgn bereid. Wy kunnen niet van elk afzonderiyk mel ding maken en verzoeken dus daarvan ons geen beriohten te zenden tenzy er iets byzon- ders plaats heeft. Voor het tweede deel van het notarieel staatsexamen is geslaagd de heer J. C. D. Rosoam Abbing van Middelbarg. Heden middsg geraakte aan den Schoor- ateenvegerssingel alhier een tienjarig jon getje te water, doch het werd spoedig door zekeren G. op het droge gebracht, Uit Viissingen De Luctor et Emtrgo is Dinsdagavond om 7 uren te Nieuwediep aangekomen. Gemiddeld had zy een vaart van ruim aoht my 1. De gemeentelijke zendingsdag, boden namiddag op de buitenplaats Der Boede te Kond ekerke gehouden, was tameiyk be zocht. Wg eohatten het aantal bezoekers uit die plaats en nit omliggende gemeenten op een paar honderd. Des voormiddags te tien uur werd een godsdienstoefening gehouden in de Hervormde kerk te Koudekerke, waarby de hoeren L. Hymens van Koudekerke en G. Maan, zendeling te Panatega, als sprekers optraden. Te een nar gaf het fanfarekorps Voorvaarts van Koudekerke op Ter Boede oenige nummers ten besto. Te ongeveer half twee trad de heor Hymans op ei nadat -hg de aanwezigen welkom had geheeten, noodigde hy den heer A. S. Talma, predikant te Viissingen, uit de openlucht- samenkomat te openen. Vervolgens trade* achtereenvolgens op de heeren F. W. A. Kort van Amsterdam en J, J. Homburg, van Groede en na de pauze de heeren' H. J. Couvée van Cortgene, H. Th. Obbink van Middelburg, Grube te Dussoldorf e* J. de Visser van Middelburg. De redevoeringen werdei afgewisseld door het zingen van psalmen en gezangen, die door het fanfarecorps begeleid werden. De Rtoomtrsm van Middelburg naar Koudekerke moeBt heden morgen door een gebrek aan de machine by Bergzioht big ven, staan. Een dadelgk nit Koudokerko ontboden maohine braoht reizigers, in plaats van te kwart voor tien, te half elf aldaar aan. Verder ging alles weer geregeld. Op het werk aan den Reygersbergschen dgk onder Rilland stak Dinsdagmiddag een der arbeiders, by ongeluk, terwgl hy bezig een ander grond toe te werpen, zyn buurman met een sohop in het zitvlak, waar door een vry diepe wonde werd veroorzaakt. Geneeskundige hulp werd spoedig verleend. schryven van den direoteur-generaal der pos teren en telegrafie, naar aanleiding van hot verzoek der Kntrer aangaande eon lager tele-' foontaritf tuschen Nederland en België. Roods herhaaldelijk zyn door hem by de Belgisoho administratie pogingen aangewend, tot hiertoe evenwel zonder resultaat. Mocht de Belgische administratie, die na de laatste onderhande lingen nog geen d finitief besluit nam, tot andere gedaohten komen, dan kan het invoeren van een verlaagd tarief op zyne medewerking rekenen. Voor de mededeeling van dit sohtgven zal dank worden betuigd. Besloten werd een verzoek te richten aan den minister van waterstaat om te bevorderen de spoedige uitvoering van het maken der aansluiting van het particuliere aan het cen traal bureau van de intercommunale telefoon, waarvoor zich ongeveer 2 jaar gelede* rcedB verschillende particulieren hebben opgegeven. In de omgeving is de aansluiting reeds lang tot stand gabi&cht, doch hier bespeurt men er nog nietB van. Op grond dat de voorgestelde verhooging niet van zooveel beteekenis.kan worden geacht, dat zy de* handel zou benadeelen, wordt be sloten geen adhaeBie te verleenen aan hot door de Vereeniging van wgihandelaren by de Tweede Kamer ingediend protest tegen de door de regeering voorgestelde verhooging van het invoerrecht op wjjnen in Indië. Wat betreft de instelling van handelsrecht banken verklaarde de Kamer de instelling daarvan ongewenBcht. Wel wordt een spoedige bereohting gewenscht geaoht, die zou te verkrygen zyn wanneer de rechtbanken de bevoegdheid hadden zich voor do bereohting van handelszaken adviaeerende leden toe te voegen, te benoemen nit to goeder naam en faam staande kooplieden, dooh de Kamer aoht het gewensoht dat de uitspraak bg de rechters biyit beruBten. In dezen zin zal een adres aan H. M. worden gericht. Het jaarverslag over 1905 werd vastgesteld. Ten slotte werd besloten nogmaals den Mi nister van Oorlog to wijzen op den moer en meer oshondbaar wordenden toestand van de* Oosteiyken boord van den Westeiyken kanaal- arm. Wanneer daarin geen voorziening wordt getroffen, zullen, vooral wanneer het duistere jaargetyde weer aanbreekt, ongelukken niet kunnen uitbiyven. De lyken van deteBreskena thuis behoorende verdronken vissohera zgn te Hryst en Blankonberghe aangespoeld. Kamer van Koophandel en Fabrieken te Viissingen. Vergadering van Dinsdagavond 8 unr. Voorzitter de heer Jos. van Raalte. Afwezig de heeren Kiyberg en Van Niftrik, beiden met kennisgeving. De notnlen van het verhandeldo in de vorige vergadering worden gelezrn en goedgekeurd. Do voorzitter deelt, naar aanleiding dier notulen, mede dat de postzegelkwostie in orde Wat betreft het presenteeren van wissels iB door den directeur verklaard dat in de tegenwoordige regeling, wat de binnenlandsche wissels aangaat, geen verandering is te bren gen. Er komen er te veel om langer gelegen- tot betaling te geven, ook met het oog Door den dykraad van het oalamitease watersobap Vliele is voor de betrekking van voorzitter de volgende aanbeveling opgemnakt: G. Israël Pz., A. A. v. d. Maas Ez., W. de Looff Thz, allen te Wissenkerke. De paard sn van den heer L. v. Oeveren te Cortgene sohrikten Dinsdag jl. onder Camporland vsn een achter een menwagon slingerenden hooiboom. De dieren sloegen op hol en rukten zioh los, tengevolge waarvan de inzittenden met het rytuig in de Bloot raakten. Zy kwamen er zonder ernstig letsel af, doch het rjjtuig was zwaar besohadigd. In de Dinsdag te Neuzen gehouden vergadering van de Kamer van koophandel en fabrieken werd mededing gedaan van oen heid op het ambtenaarspersoneel. Ten opzichte van do kwestie om den beambten BteedB wisselgeld mede te geven is het niet mogeiyk daaraan te gemoet te komen. De directeur zal echter zooveel bjj kan aan de wenBchen van het publiek te gemoet komen Daarna wordt mededeeling gedaan van dc ingekomen boekwerken, die deels in de biblio theek worden geplaatst, deels by de leden rondgezonden zullen worden. Ingekomen zgn verder verschillende verslagen en rapporten, Van den directeur-generaal der posteryen en telegraphie is een schrgven ingekomen, hou dende berioht dat maatregelen zyn genomen om ten 'postkantore te Viissingen Engeleche frankeerzegels va* 2'/a penny en Fransche van oentimes in voorraad te doen zyn, ook van 20 centimes en Dnitsohe van pfennig. lhe Netherlands chamber of commerce in Lon- >n zond een uitnoodiging ter bywoning van het te Milaan te houden internationaal con gres van KamerB van koophandel en soortge- ïyko handelsinstellingei Deze wordt voor kennisgeving aangenomen. De commissie, belast met het uitbrengen van advieB omtrent een door de kamer te geven antwoord op de door den Minister van Land- bouw enz. geBtelde vragen, betrekking hebbende op oen eventueele reorganisatie van de kamors, rapporteert hot volgende. Het antwoord van do kamer van Groningen vertolkt zoozeer h6t gevoelen dor commissio in deze zaak dat zy voorstelt het antwoord dezer kamer geheel geiykluidend te doen zyn, alleen met deze afwyking. Aan hot antwoord onder 6 wil de oommiiaie oen derde alinea toevoegen, lnidende: De Kamer is echter van meaning dat het aanbovoling zon verdienen ieder jaar de kie- zersiy'sten te doen opmaken en den termyn voor eigen aangifte open te stellen van I April tot 31 December van ieder jaar." Dit rapport is reeds verzonden. LIGPLAATS SCHEPEN. Van den Minister van Waterstaat a. i. is een beschikking ingekomen op een verzoek der Kamer dat, ter vorkrgging van meer ligplaats voor de binnensohepen, van <gkiwege langs den kanaalweg tuBschen de Lampsenstraat en de Keersluis een plankier worde aangelegd. De Minister geeft te kennen dat er voor het Ryk geon termen bestaan om tot aanleg van het bedoelde plankier over te gaan. De heer Auer merkt op dat het hem vreemd voorkomt dat de Minister zioh met de gowono formule van de zaak afmaakt. De Kamer heeft de zaak breedvoerig uiteen gezet en spreker is het nog dezer dagen ge- blekei dat er groots behoefte bestaat aan ligplaats voor de zeilvaart. Hg zon wensohen dat de Kamer nog eens op de zaak terugkomt. De voorzitter merkt op dat de minister advies heeft gevraagd by de betrokken autoriteiten. Spreker zou daarom met den hoofdingenieur willen overleggen welken weg moet ingeslsgen worden om verbeteriig te krygen. De heer Auer wgst er op dat de toestand onhoudbaar is. Dit is de voorzitter met hem eens. Ook de heer Polak. Deze zegt dat het nog steeds de vraag is of 't hier een ryks- of een gemeenteiyk belang is. De zaak moet by do Kamer aanhangig bljjven en deze moot op de een of andere wgze trachten dat in het gebrek aan ligplaats voorzien worde. De voorzitter is het volmaakt eens dat niet in de zaak berust moet worden. Hy oppert het denkbeeld om een oommisiie nit de Kamer te benoemen om de kwestio te bespreken met den hoofdingenieur van den waterstaat. Mooht dat niet helpen, dan zon by den Minister eene audiëntie kunnen worden aan gevraagd en hem de zaak mondeling uitgelegd. Het voorstel van den voorzitter om eene oommissie te benoemen wordt goed gevonden. Op zyn advies worden de heeren Dommisse, Polak en Auer aangewezen om die oommissie uit te maken. De genoemde heoron verklaren zich daartoe bereid. Naar aanleiding van het sohry ven dor Kamer omtrent den Zondagdienst op het rykstolofoon- kan'oor antwoordt de direotour-generaal der posterijen on tolegTBfie dat met ingang van 15 Juli het rykstelefoonkantoor te Viissingen voorfaan op Zon- en feestdagen geopend zal zgn van 12 30 tot 1.30 n.m. (Greenwioh'gi De openstelling van het kantoor van 7.30 tot 9 30 v.m. en van 5 30 tot 7.30 n m. ont moet bezwaar, omdat op die aren geen der rykstelefookantoren geopend is. Dit wordt voor kennisgeving aangenomen. Medegedeeld wordt dat de hoer Dominions benoemd is tot lid der commissie voor het vervoer van landvei huizere. Ook dit wordt aangenomen voor not fioatio Van de Vereeniging vcor handel, nijverheid en gemeentebelangen te 'a Gravenhage ia een afdruk van eon adres ontvangen, door haar gericht aan H. M. de Koningin betreffende instelling van rechtbanken van koophandel. Het zou de vereenig-'ng zeer aangenaam zyn indien de kamer aan dit adres adhesie wilde betnigen. De heer Polak juicht het zeer toe dat er oen stem opgaat voor opriohting van recht banken van koophandel. Hy zon wenschen het adres krachtig te ondersteunen. Met deze meening vereenigt de Kamer ziob. De Vereeniging van Nederlandtche wijnhande laars, gevestigd te Amsterdam, heeft ingezonden een afdrok van een door haar aan de Twee do Kamer in to dienen adres, tegen de door den minister van kolen'ën by wetsontwerp dd. 8 Mei 19C6 voorgestelde verhooging van het invoerreoht op wgn in Nederlandsoh Ind:è'. Zy vraagt daarvoor den steun der Kamor. De voorzitter meent dat, waar in dit district geen wyehandelaren zyn die naar Ind f xpor- teeren, het verzoek voor kennisgeving kan worden aangf nomen. Maar bovendien is by vu oordeel dat indien een belasting wordt geheven dit meer het buitenland drukt.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1906 | | pagina 1