MIDDELBURGSCHE COURANT. 149' Jaargang. W oensdag 11 Juli. Rembrandtfeestviering. (Jit Stad en Provincie. V. 161 1906. Dazo courant verschijnt dagelijks, mot uitzondering Tan Zon- en Feestdagen, Prijs por kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franoopp. ƒ2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermom. entslegr. weerbericht van het^KTïC^JelTïnTtit. te De Bilt 9 Juli 8 n. ?m 65 gr., 12 a. 75 gr., av. 4 u. 78 gr. F. Hoogste barora. stand 775.1 te Horta; laagste 762.4 te Nioe.— Verwachting tot den avond van 10 Juli: zwakke wind, gedeeltelijk bewolkte lucht, eenige kaue op onweer en dezelide temperatuur. AdvortentiSn: 20 cont por regol. Bij abonnement veel lagor. Geboorte-, dood- en allo andere familieberiohten on Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regol meer 20 oent. Reolames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemon. Tot de plaatsing van advertontiën en reolames, niet afkomstig uit Z o o 1 a d, betreffende Handel, Nfiverhoid en Geldwezen, is gereohtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DU LA MAR An., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam. Middelburg 10 Juli. Als bet waar is dat oen volk zich groot toont wanneer hot zijn groote mannen eert, dan heeft het Nederlandsohe volk zich toch erbarmelijk klein getoond in zijn vereering voor zijn grootston schilder. Het is me een vereering geweest I Het was niet eens oen waardeering. Zijn eigen tijdgenooton hebben hem zoo weinig begrepen, dat ze, na een korte poriode van huldiging, hem den rag toe keerden uit ergernis overde Nachtwacht en over hetgeen hij daarna schilderde. En de laatste 25 jaar van zijn leven was Rembrandt een half vergoten schilder, die straatarm stierf. Een volgend geslaoht toonde zoo weinig begrip van zijn kunBt, dat het een stuk, waarbij Rembrandt geen oogenblik aan een nacht gedacht heeft, de Nachtwach t noemde, een .naam dio door het gebruik zoo vast gegroeid is, dat hij er nu niet meer uit te krijgen is. Van de drie honderd en zooveel schilde rijen, die Rembrandt gemaakt heeft, zijn er misschien anderhalf dozijn in ons land ge bleven. De rest is door betor waardeerende buitenlanders weggehaald en zorgvuldig bewaard tot meerdere glorie vandeNeder- landsche schilderkunst I De etsen, -- ja, daarvan is een groot deel nog in ons land aanwozig maar blijkbaar meor door goluk dan door wijs heid, want zooveol duizenden personen er jaarlijks door hot Rijksmuseum trekken, zooveel tientallen sleohts dwalen er af naar het Prentenkabinet om die etsen te be wonderen. In het Duitseh, in het Pransch en in het Engelsch bostonden reeds lang levens- besohrijvingon van onzen schilder, dikke boeken soms, prachtig geïllustreerd. Het land van Reml randt kon er zich op be roemen geen eigen levensbeschrijving van hem te hebben, zoodat die van Jan Veth eigenlijk de eerste Nederlandsohe groote blografie is. De grootsto Rembrandt-onderzoeker was een Duitscher, dr Bode, en de opsporingen, die later door Nederlanders alB dr Bredius en dr Hofstede de Groot werden gedaan, zjjn langen tijd moer in buitenlandsche tijd schriften besproken dan in Nederlandsohe. En wanneer er in de laatste twintig jaar raeer waardoering merkbaar is gewor den, laten we ons daar dan tooh alsjeblieft niet ie veel op laten voorstaan, want met de Rjmbrandt-voreering is het onder de groote massa van het Nederlandsohe volk nog heel dunnetjos gesteld. Rembrandt is bij ons volk niet populair in den zin van vereerd, begrijpend vereerd. En als iemand ons als protest tegen die bewering wjjst op de bewondering van som mige personen, dan zouden we kunnen ant woorden door to wijzen op het veel en veel grootev aantal van hen voor wie Rembrandt niets is dan een naam. Nu weten we wel dat er tegenover al die beschuldigingen ook een mogelijk is, nl. deze: Rembrandt's kunst is er niet naar om populair te worden. Daarvoor is ze te veel do uit drukking van oen heel bijzondere persoonlijkheid. In het buitenland zal de groote massa wol net zo o tegenover Rem brandt staan als die in Nederland. Als er zooveel schilderijen naar het buitenland zijn gjhnald, din is dat gesohied door enkelingen, zooals er ook in ons land altijd enkelen zijn geweest die Rembrandt wèl begrepen. En natuurlijk heeft toen in later jaren het gebrek aan Rembrandt- ■obildevijen in ons land er toe bijgedragen de verbreiding d ir kennis van zijn werk te belemmeren. Maav de slotconclusie blijft dan toob, dat we tegenover oe'i van onze grootste kunste naars Uesohamenl te kort zijn gekomen in waardcering. En als er nu t<Jck feest gevierd wordt ter herdenking van het feit dat Rembrandt driehonderd jaar geleden, 15 Juli 1606, ge boren werd, wat is dan de beteekenis van dat feest? Wij willen wel nu reeds dadelijk zoggen, dat we het heel gelukkig vinden dit er een groot feest van gemaakt is, en d:Vt or een beetje op de groote trom is geslagen. Het is waar dat er tal van Nederlan ders zijn, die openlijk erkennen er niets voor te voelen. Maar juist daarbm is het wel eens goed dat er wat beweging ingobracht wordt. Lk?tfc er nu maar eens wat propaganda worden gemaakt, die warmer is dan onze gewone nuchterheid toelaat. LJiten de menschen nu maar eens wat meer aan Rembrandt herinnerd worden, dan voor sommigen noodig is. Er is zóóveel in te halen, dat men mot heel veel ijver toch nog niet zal komen tot iets dat lijkt op algemeene waardeering. Maar Mies wat gewonnen wordt, is ook aanwinst voor een goede zaak. Is niet het gebrek aan kennis van Rem brandt en van zijn werk eon van de grootste oorzaken van de Nederlandsohe onverschil ligheid Laten de bedevaarten van zoovelen naar de Nachtwacht en de Staalmeesters de meesten niet in hun hart onbevredigd, al zullen niet allen dat bekennen En moet daarvan niet de hoofdoorzaak gezocht wor den in het feit, dat ze in eens geplaatst worden voor meesterstukken, waarvan de verklaring, het goed begrip eerst wordt gevonden als men nog veel meer van Rem brandt kent en weet, wat met verreweg do meesten dier bezoekers niet het geval is En is nu juist niet de groote beteekenis van de Rembrandt-feestviering, dat or een veel algemeener belangstelling is gewekt dan er ooit bestond, en is daarnaast niet van blij vende beteekenis de verschijning van zoo veel uitgaven, platen en boeken, die de mensohen bijna dwingen iets meer van Rembrandt te leeren kennen dan algemeen- iden P Die uitgaven zouden er nooit gekomen zijn, wanneer de heele herdenking een kalm onderonsje van Rembrandthuldigers was gebleven. Missohïen slaan we de beteekenis van die uitgaven te hoog aan. Maar dat is na nog niet uit te maken; en we gelooven het ook niet. We zijn ervan overtoigd dat iemand die eigenlijk niets van Rembrandt weet, en die of ander boek ter band neemt, en daarin van den schilder en zijn werk bij zondorheden leest, toelichtingen tot zijn schilderijen en zijn etsen, dat zoo iemand dan in zijn belangstelling geprikkeld wordt, dat hij heel anders een werk van Rembrandt besobouwt, dat hij dingen ziet die hij vroeger niet opmerkto, dat het dan aan hem geopenbaard wordt wit Rembrandt in de mensoben zag, en dat bij met iedere plaat meer in bewondering komt voor de weergalooze gave om die heerlijke visie van menschen en dingen in lijnon on kleuren uit te drukken. Men hoort nu smalend afgeven op Rembrandt-mode. En die is er ook voor een deel bij de nu op touw gezette feest viering. Maar als iets in de mode komt, en hot is goed, dan blijft er zoo licht wat van hangen. Er is aan den anderen kant herhaaldelijk gesproken van „Rembrandt aan het volk brengen." Och, daar gelooven we maar half aan. Dat doe je niet in oen vlook en een zucht, en zeker niet alleen door een feest. Maar wat we wel mogeljjk achten, is Rembrandt langzamerhand nader te bren gen tot meer mensohen dan nu, door hun de gelegenheid te versohaffon veel, heel veel van hem te zienl Wanneer is ooit grooter propaganda ge maakt voor Rembrandt, dan toen eenige jaren geleden te Amsterdam een zeldzame verzameling RembTandt-sohiideTijen uit het buitenland was bijeengebraoht, die een open baring was voor alle bezoekers De mooiste Rembrandt-vioring zou dan ook wel een dergelijke tentoonstelling zjjn geweest. Maar dat ging blijkbaar niet voor do tweede maal. Alleen de oommissie te Leiden, Rem brandt's geboorteplaaL),U dien weg opgegaan, en heeft o.m. een tentoonstelling georgani seerd, waar men verscheidene Rembrandt's kan zien die aan het publiek onbekend zijn. Toch heeft de groote Rembrandt-com- missie in gewijzigdon vorm datzelfde beginsel uitgewerkt in do twee groote Rembrandt- uitgaven, nl. Ie den Rembrandt-bijbel, verzameling van alles wat Rembrandt over ilsche onderwerpen heeft gemaakt, een kostbaar werk, bestemd voor ruime beurzen en openbare bibliotheken, en 2e de biografie door Yeth in twee uitgaven, een goedkoope met etsen en teekeningen en een duurdere met bovendien tal van reproducties van schilderijen. Nog daargelaten dat de commissie dit werk ook weer aan daarvoor geschikte in richtingen uitdeelt, verdient zij den lof dat zonder haar initiatief en subsidie waarschijn lijk niets van die uitgaven gekomen zou zijn. Evenmin zou er zonder Rembrandt-feest iets gekomen zijn van de overstelpende massa andere Rembrandt-uitgaven, die nu het licht hebben gezien. En het zijn tooh zulke uitgaven wolke zoo noodig zijn in onzen tijd met zijn streven naar het toegankelijk maken van de kunst voor allen die er gevoel voor hebben. m groote stap in die richting werd ge daan toen de museums verrezen, waar nie mand geweerd wordt. Maar behalve nog dat de moesten slechts een of twee museums in hun leven zien, en dat het maar mondjes maat is wannoer men voor zijn kunstgenot moet teren op zoo'n onkel bezoek, komt tocb ook de vraag op of dïtt nu de passende omgeving voor die schilderijen is. Al de oude stukken, die nn in bet Rijks museum hangen, zijn geschilderd voor bin nenhuizen, en niet voor een te pronk han ging in zoo'n overweldigende massa, dat de meeste bezoekers bevangen woTden door een afmattende onrust, die het goed bekij ken belemmert. En daarom vinden wij het zoo gelukkig dat, dank zij de enorme ontwikkeling van de reproductie-techniek, die nu een ets bijna gelijk aan bet origineele weergeeft, en een schilderij zóó, dat het een kunstwerk blijft,— dat het dank zij dien vooruitgang nu moge lijk is geweest ook de her en der veTBpieide, voor enkele sleohts bereikbare Rembrandt- kunst inmooienvorm terug te brengen daaT waaT ze thuis behoortin de binnen huizen, in de kalmte van de huiskamer, waar men rustig een ets in zijn hand kan houden, en waar men telkenB weer kan zien naar iets dat aan den muur hangt. zal men ons vragen of we dan het Rembrandtfeo8t in Amsterdam heele- maal met Zeker wel I Ten eerste is dat feest de aanleiding tot al het andere, en bovendienet z ij n dan toch nog altijd oen groot aantal personen die Rembrandt oprecht bewonderen, en voor wie een feestelijke huldiging een uiting van gevoelde erkentelijkheid is. Dat geldt in de eerste plaats voor de Amsterdamsche schil ders en voorts voorde kunstenaars die hun meewerking verleenden aan de voorbereiding van den Remhrandt-avond in den Stads schouwburg. Dat er ook velen mee doen bij wie de op rechtheid der vereering betwijfeld mag worden, is een te algemeen verschijnsel om aan de waarde van het feest zelf afbronk te doen. Met dat feest moet zeker ook genoemd worden de daad van piëteit door den aan koop van het hniB in de Jodenbreestraat, waarin Rembrandt zijn gelukkigste jaren doorgebraoht heeft. Maar ook dat is iets voor een betrekke lijk kleine groep personen, Yer daarboven staat dan ook voor ons het feit, dat do Rembrandt-viering de aan leiding zal ziju geweest tot een vermeerde ring van de kennis van een outzag-wek- kend kunstenaar, die voor een groot deel van het publiek eigenlijk een onbekende was. BENOEMINGEN, enzi Bg kon. besluit ia mr W. B. van Wolderen baron Hengen, H. M minister-resident teBucareet, indezelfde hoedanigheid benoemd by bot koninkiyk hof van Serr'ë; is benoemd tot directeur van het postkan toor te Oirschot, W. Sohermers, tot directeur van het postkantoor te Eyadon, C. Steensma, beiden thans commiea-tit. der posterijen en telegr. en benoemd tot direotenr van het post en telgraafkantoor te Sohoonhoven B. H. C. Sc1 liuikes, thans in geiyke betrekking to Bos koop. MILITAIBB HULP. den Minister van Oorlog ia, naar aanlei ding van de telegramrnon- en briefwisseling, gevoerd met betrekking tot het verleenen van hulp van militaire zjjde ten behoeve van do overstrooming in Zeeland in de maand Maart jl., de vraag gerezen of de burgerauto riteiten in het algemeen en do burgemeesters in het bijzonder wel bekend of voldoende be kend zy'n met de bepalingen betrtfiende het verleenen van bgstand en hulp door militairen. De Minister is van meaning dat, indien de bepalingen genoegzaam bekend waren geweest, niet alleen veel oorreBpondentie, maar vooral ook een ten doze zoo belangryk tijdverlies ware vermeden geworden, aangezien in de meeBte gevallen de burgemeesters tot het be komen van militaire hulp of bgstand zich rechtstreeks tot de militaire autoriteit, c. q. korps-commandant, kannen wendon en alzoo de tussohenkomst van het hoofdbestuur niet behoeven. Het voorschrift betredende het verleenen van bgstand en hulp door militairen is tegen f 0.43 per exemplaar by de Koninklijke Militaire Aoademie verkry'gbaar gesteld. KORTE HBDBDBEI.IIVGEN VERGADERINGEN. Op de a'gemeene vergadering en het congres van den Middenstand, op 18 en 19 Juli a. s. te Leeuwarden te houden, zullen o. a. de volgende onderwerpen worden behandeld vervaardiging van een Bondsstempelhouden van een middenstandstentoonstelling in 1908 de postale cheque- en Girodienst middelen om vliegende winkels te keerenaotie tegrn parti culiere pandjeshuizenwgsiging der Zegelwet ten opzichte van plakzegolo wgziging der wet op de personeele belastinghandelsonderwys aan in het bedryf werkzame middenstanders levering door de coöperatieve winkelvereeniging aan het landweerkamp te Donderen by Assen. Op het congreB zullen o. a. behandeld worden de volgende punten: Voorstel tot oprichting van een museum voor den kleinhandel en de kleinindustriec-öporatie on middenstand; oprichting van gemeentoiyke handelscholen, verkoop en detail. "West-Lndië. zal in Suriname een erqréte plaats heb ben naar den omvang der melaatBchheiü. Binnen zes maanden moet die afgeloopen zy'n. Er zyn echter zooveel personen vrijgesteld van het geven van inlichtingen, dat men zioh niet veel voorstelt van het resultaat van dit onderzoek. By kon. besluit zy'n de volgende pen eioenen verleend H. C. Bakker, onderwy'zer aan een openbare lagere school te Sluis, 555; J. Buys of Boys Azn, onderwgzer aan eene openbare lagere sohool te V1 i s b i n- g e n, f 285H. de Raaf, directeur der rjjks- kweeksohool voor onderwyzers te Middel burg, f 2134, en mr A. J. Roost, Commissaris der Koningin in Zeeland, f 3000. Vorder is aan H. der Weduwen Jz. te D r s o h o r op zyn verzoek eorvol ontslag verleend als gezwormo van den Drtischorpolior. Dit is nog gemeld in een deel dor oplaag van ons vorig nommer. In een bijvoegsel tot de -St. Cl. *o 158 zyn opgenomen de gewyzigde statuten van de naamlooze vennootschapMaatsohappy The Vitrite Works (De vitritefabriek) te Middel burg. Van J. C. Merk, opkooper in de Graven straat alhier, ontvingen wjj het veizoek te vermelden dat niet hy maar een ander, wioHB naam eveneens met M. begint, bet koper kocht dat door een vijftal jongens op het fort liammekons ontvreemd was. Wy voldoen daaraan by deze. Onder de voorwerpen, die op de a.s. te Middelburg te houden tentoonstelling van oud goud- en zilverwerk zullon uitmunten door goeden Bmaak en bewerking, moeten genoemd worden die, afkomstig uit do werkplaatsen van den Amsterdamsohen fabrikant Diemont. Deze weikto nu ruim een eeuw geleden, en alles wat van zyn stempel is voorsion zelfs de eenvoudigste voorwerpen, getuigen van eene goede kunstopvatting. Dat het werk van Diemont roods dadeiyk op prys word gesteld, biykt uit hot foif, dat Koning Lodewgk hem in 1809 de groote zil veren medaille voor nyvorheid toekendo. Thans is het werk van Diemont nog zeer gezocht on door hem geteekende stukken brengen hooge pry'zen op. Op de tentoonstelling zullen een aantal stukken zyn te zien, die, uit zy'n werkplaats afkomstig, het bovenstaande kunne* bevoitigen Door M. C. de Lavialle, woduwe van U. Denevers, te Middelburg, was aan Gede puteerde Staten van Zeeland verzooht vernie tiging by hoogor beroep van een besluit van burg. en weth. va* Middelburg, wautby word ingetrokken do aan haar verleende bijzondere vergunning voor den verkoop van sterke* drank bg hoeveelheden va* tweo tot tien liter in het beneden voorvertrek van het perceel aan de Lange Delft. Die intrekking berustte hierop dat b|j de verbouwing van hot bedoelde perceel door de betrokken persoon niet vervuld waren do ver schillende formaliteiten welke de wet voor schrijft. Gedeputeerde Staten stelden de weduwe Denevers in het geiyk en handhaafden hare vergunning. Het gemeentebestuur van Middelburg vroeg vernietiging van dat besluit van het Gedepu teerd college. De Minister van binnenlandsche zaken be richtte daarop den 28 Juni jl. aan Gedepu teerde Staten dat, hoewel het hem voorkomt dat de formaliteiten, in art. 27, le lid der drankwet voorgeschreven, door de belangheb bende niet bohoorlgk zy'n nageleefd, hy tooh meent dat, waar de mogelijkheid niet is uit gesloten dat sleohts aan eene vergissing moet worden gedroht, niet een voordracht tot ver nietiging van het besluit van Gedep. Staten behoort gedaan te worden. Krachtens machtiging van H. M. berioht do Minister dat er geen termen bestaan dat besluit te vernietigen. Dit Vlissingen De Tu tor et Bmergo ie heden onder eigen kraoht en zonder geleide buitenom naar Nieuwediep vertrokken en de Bulgia alhier Maandag teruggekeerd van een oefeningstooht. Laatstgenoemd vaartuig, commandant de luite nant ter zee lete klasse G. W. de Lear, ver trok heden naar Veere, tot het houden van aohietocfeningen aldaar. Wy meenen goed te doen met van de vaar tochtjes, die do Bulgia van uit VlisBingen onderneemt, voortaan geen melding te maken, w|jl we ons niob kunnen voorstellen dat medo- deeling ervan voor onze lezers eenig belang heeft. Vergissen wjj ons daarin, dat men ons dan den wensoh to kennen geve, die berichten in onB blad te willen lezen. Vandaar wordt aan de Ned. gemeld dat een adres circuleert aan het hoofd der gemern'e, waarin met leedwezen wordt kennis gegeven van het toelaten en aanmoedigen der overheid voor het houden van muziek en organiaeem van optochten gedurende den ganschen Zondag, waardoor niet alleen de Zondagsontheiliging toeneemt, maar ook de Zondagsrust in niot geringe mate wordt belemmerd. Het adres wordt druk geteekend. Donderdagmiddag te twee uren houdt de go- meenternad een openbare vergadering. Daarin zullen mededcelingen gedaan en stukken overgelegd worden, zal aan den heer J. de Vries, ontslag worden verleend a's onderw(jzor aan school B en zal de benoe ming plaats hebben van oen lid der oomm. wering van schoolverzuim (vao. Labout) en van een lid der commissie van toezicht op middelbaat onderwijs wegens periodieke aftreding van den heer H. C. Begerman. Verder komen in behandeling voorstellen van bu'g. en wethtot verkoop van gemeen tegrond naar aanleiding van oen adros va* W. Anker; tot herzirning en vaststelling van verordeningen op de burgeravondschool en de avondschool voor handwerkliedentot aankoop van gronden van de Maatschappij tot exploitatie van gronden; naar aanleiding van een adres der Vereeniging Zeevaartschool befcw fFonda het ge bruik van looaliteit in school E; tot in gebruik geven van het gymnastieklokaal van sohool B aan de Ylissingsche 7 urnvereenigingtot wy»i- ging der algemeene politieverordening; tot goedkenring van een staat van onthftfingoa van oninbare posten wegens hoofd, omslag dienst 1905 tot goedkeuring der rekeningen over 1905 van: a. Algemeon Armbestuur, b. Kamer van Koophandel o. Burgerweeshuis, d.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1906 | | pagina 1