MIDDELRllRGSCHE COURANT.
:;v. H3
149' Jaargang.
Maandag
14 Mei.
Uit Stad en Provincie.
1906.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowol voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp./2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Thermom. entelegr. weerbericht van het K. N. Met. Instit. te De Bilt.
12 Mei 8 u. na 59 gr., 12 u. 71 gr., av. 4 n. 73 gr. F. Hoogste barom. stand 764.8 te Kopen
hagen en Skagen; laagste 746.7 teBodo.Verwaohting tot den avond van 13 Mei: zwakke tot
matige 0. tot Z.O, wind, gedeeltelijke bewolking, eenige kanB op onweer en do temperatuur hooger.
Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnomont veel lager. Geboorte-, dood- on
allo andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel moer
20 cent. Reclames 40 cent por regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Ngverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentle-Bnrenn A. DM
LA MAR Az., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
Bij deze courant behoort een Bijvoegsel.
PROVINCIAAL
WATERSNOOD-COMITÉ.
Door den penningmeester van dat Comité
is nog ontvangen uit
Zeeland.
Collecte te Haamstede II i 300, en te
Stoppeldijk t 251.
Nederland.
Collecte te Scherpenzeel f 142.87, Steenwjjk
f 247.11», en Zwolle f 4288.64'.
Verder van H. G. te A'dam (door da A Lit-
tooy) f 25, t&nfaren vor. Concordia Neder he mert
f 10, netto opbrengst voorstelling Prins van
Sind en Harmonie Haarlem i 144.30, nagekomen
gilt uit Heiloo f 2,50, idem uit Maastricht
f 2.40, Frauen vertin. Nijmegen t 12 en van de
Vereen'ging Neei land's Hoogste Berg te Vaals
t 201.
Middelburg 12 Mei.
Zeeuwsche Omtrekken,
Wat worden zij beschaamd dio zoo'n
ophef maaktou vau de afwezigheid van
Minister Eraus tijdens de overstroomingen
in ons land en in 't bijzonder in Zeeland.
In woord en in beeld werden aauvallen
op hem gericht.
Daar zit hij nu in Chili, luidde het
schamper, om de haveu van Valparaiso in
orde te maken terwijl Nederland zijn hulp
en het departement Yau waterstaat zijn
voorlichting zoo hoog noodig heeft.
Men zij gerustwij hebben geen lust
op politiek gebied ons te begeven.
Dat is in dezo rubriek zooveel mogelijk
uitgesloten.
Wij bewegon ons eenvoudig op practisch
terrein.
Eu juist ook met het oog daarop, wen-
sohen wij de aandacht erop te vestigen dat
afgescheiden van het feit dat Minister
Eraus onmogelijk vooruit zien kon welko
ramp on3 zou treffen hij zeker wel
geweteu heeft welk een Hinken plaatsver
vanger hij had in zijn collega Veegens.
Roods dadelijk toonde deze zich een door
tastend man.
Wij wezen daarop al véor dien.
Hij stelde zeer spoedig na de ramp een
onderzoek in loco in. Hij overlegde on
verschafte raad en hulpdank zij ook de
medewerking van den Minister van Oorlog.
En nu dezer dagen verrastte hij velen
door de indiening van een wetsontwerp om
van de Staten Generaal f 250.000 te vragen
als bijdrage in de kosten van het herstel
en de versterking der bedijking van de
Rati polders.
Men behoeft waarlijk niet langer jeremi
ades aan te heffen; men heeft geen recht
te klagen over gebrek aan voortvarendheid
bij deze Regeering en in het bijzonder bij
den Minister van Landbouw, ad interim
van Waterstaat.
Het voorstel op zich zelf behoeft voor
zeker niet meerdere aanbeveling.
Het spreekt voor zich en de Minis
ter laat in zijne Memorie van toelichting
duidelijk uitkomen hoe noodzakelijk aan
neming ervan is.
De toestand bij Rilland Bath is ons be
kend.
Door de ramp is de z. g. Engelsche polder,
die gevormd wordt door de twee Bathfol-
ders, geheel overstroomd. De zeedjjk is
bezweken en daardoor werd de spoorweg-
dijk bg Rilland als 't ware buitendijk. Die
dijk heeft daardoor zeer veel geleden. Ver
zwaring en betere verdediging, o. a. door
steenglooiing, van dieu dijk staat, het spreekt
van zelf, op den voorgrond. Hij vormt de
eenige verbinding per spoor tusschen Zeeland
en Noord-Brabant en is uit hot oogpunt
van internationaal verkeer van groote
waArde.
Die dijk dient dus verbeterd en hechter
gemaakt voor het najaar met zijne ruwe
stormvlagen weer daar is.
Dit zal dan ook geschieden.
Zelfs zonder dat uitgemaakt ïb voor wienB
rekening dit moet plaats hebben voor
de Staatsspoorwegmaatschappij of het Rijk.
Dut zullen boide doen nitmaken op eene
"•dar overeau to komen wjjae.
Maar in het belang van dien dijk is hot
noodig dat de R«f/«polders worden horstold.
Anders zou hij tot zooworing moeten
worden gemaakt, wat zeer kostbaar zijn zou
Noodzakeljjk ook in 't algemeen is eene
bedijking van die polders.
Blijft die achterwege, dan zou eene aan
zienlijke oppervlakte, ten doelo zeer vrucht
baar, polderland verloren gaan.
Dat polderland brengt, zoo zegt de
Minister, aan het Rijk jaarlijks omstreeks
f 4000 aan grondbelasting en f 1540 aan
erfpacht op, terwijl bovendien de cultuur
daarvan, niot gering te schatten, indirecte
voordeden oplevert. Neemt men hierbij
iu aanmerking, dat, indien spoedig tot her
ald en versterking der bedijking van
do RaMpolders wordt overgegaan, ten
aanzien van don spoorwegdam met bet nu
voorgestelde gemeenschappelijk werk kan
worden volstaan en verdere versterking
met ophooging daarvan onnoodig is te
achten, wat minstens twee ton bespaart,
dan komt men tot bet besluit, dat er alles
zins termen ziju om, door het toekenuon
vau een subsidie van Rijkswege, de her-
dijking der Ratópolders iu tinaucieelen zin
mogelijk te maken.
En te meer als men in 't oog houdt dat
door zulk een o bedijking voor het Rijk
behouden blijffc een som waarop geschat
worden de tegenwoordige inkomsten van
f 50.000 uit de erfpacht en den vrijen eigen
dom van hot land.
Van algemeen standpunt bezien, is het
dus zeer gowenscht dat het voorstel van
don Minister worde aangenomen.
Maar ook Zeeland heeft daarbij groot
belang; cn om onzo provincie te helpen
behouden wat zij heefteen vruchtbaar
deel, is die aanneming noodzakelijk.
In do laatste jaren leverde de Engel
sche polder geen bjjzondero gunstige resul
taten op.
Wij vermoeden dat dit ook ten deele
een gevolg was van do wijze, waarop do
exploitatie geschiedde.
Thans is er kans dat de onderneming in
andere in Nederlandsche handen overgaat.
Flinke mannen, onder wie er zijn die op
landbouwgebied een goeden naam hebben,
vereenigden zich tot dat doel.
Steun van het Rijk is in den tegenwoor-
digen toestand voor hen dringend noodig.
Daardoor alleen kan hun plan slagen.
Wij staan hier dus voor een groot ge
meenschappelijk belangwant hot
Rijk, de Provincie en eene flinke onderne
ming zijn daarbij betrokken.
Te meer reden dat allen, die daartoe
kunnen meewerken, vooral hun steun ver-
leenenonzo beide Earners in de eerste
plaats en de mannen van kapitaal niet
minder.
Dan kan er uit de ramp van 12 Maart
voor dit deel van onze provincie nog iets
goeds voortkomen.
Van polders, in verband met die ramp,
gesproken.
Een oud spreokwoord zegt„Als bet
kalf verdronken is, dempt men den put."
Zonder onbillijk te zijn of te overdrijven,
zou men dit op velo onzer polderbesturen
kunnen toepassen.
Welk eene bedrijvigheid legt men nu
aan den dag. Overal werden opmetingen
gedaan, leemten en gevaarlijke punten ont
dekt, begrootingen gemaakt!
Zeer prijzenswaardig, voorzeker, maar
onwillekeurig gevoelt men dat die actie
van thans is eene reactie op het niets doen
van weleer I
Te begrijpen is het dan ook wel, dat
sommige handen en hoofden vooral bij deze,
ernst vorderende werken verkeerd staan.
Hoe kan het als het ware anders
Gewoon aan één jaarlijksohe vergadering
met vaste agenda, begrooting en rekening,
Bomtijds aangevuld met eene verkiezing
voor dijkgraaf, gezworen of afgevaardigden
wegens periodieke aftreding, wat niet anders
beteokent dan eene herbenoeming, waarop
meestal volgt een gezellige maaltijd, wordt
men thans op eens geroepen tot eene ver
gadering met belangrijke punten
Menig bestuurshoofd moot wel gaan
duizelen I
Leemten eu gevaarlijke puuten aan de
verdedigingswerken, vroeger nooit opge
merkt, worden nu op de rij af opgeteld;
leemten, gebreken in de besturen, waarin
voorheen met echt Iïollandsche sleur
nooit getracht werd verbetering te brengen,
worden nu beseft.
Zoo zouden wij kunnen voortgaan, maar
wij volstaan met de ernstige vraagof uiot
vele polderbesturen hunne taak te licht
hebben opgevat; of de ingelanden zelvon
niet veel te weinig gebruik hebben ge
maakt van bun recht van Initiatief; of het
controleorend lichaam over dat alles, liet
collego van Gedeputeerde Staten niet beter
had kunnen toezien, meer wenken had
kunnen geven.
Wij beweren hiermede niet, dat de ramp
van 12 Maart voorkomen zou hebbeu kuu-
neu worden, maar wij zijn toch overtuigd,
dat die ramp heel wat minder afmetingen
zou hebbeu aangenomen, ah overal op tijd
do hand aan den ploeg ware geslagen.
Mogen alle betrokkenen uit het gebeurde
eene les trejekou voor de toekomst, dan zou
ook do 12o Maart 190G kunnen worden
een vruchtbaro dag voor hou, dio na ons
komen I
Opmorkolijk is zeker wel geweest do
vreedzame oplossing vau het geschil tus
schen do directie dor maatschappij De
Schelde te V l i s s i n g o n eu het op haar
werf werkend personeel.
Aan beide zjjden is daarbij mot overleg
en boleid gehandeld.
Terwijl op andere plaatsen geschillen
tusschen werkgevers en arbeiders slechts
worden opgelost nadat de laatsten hebben
gestaakt eu het hard tegen hard is gegaan
wat hare nawerkiDg steeds doet ge
voelen heeft men hier het zeldzame
geval gehad van een onderlinge vrucht
bare sameuwerking.
Wij stellen u dit voorzoo sprak de
directie.
Daarin kunnen wij niet treden, was bet
antwoord der arbeiders.
Zegt OQ3 dan uwe voorwaardensprak
de directie weêr op haar beurt.
En toon dit geschiedde, was do zaak
beklonken.
Zulk eeno oplossing van eon bestaand
geschil mag wel als oeno bijzonderheid ge
boekstaafd worden.
Zij strekt beide partijen tot eer.
Op eene andere plaats, in het bijvoegsel
tot dit uominer, vindon onze lezers een
verslag vau de feestelijke bijeenkomst, Vrij
dagavond in het Schuttershof te Middel
burg gehouden ter eere van het vijfjarig
bestaan der Turtichib Ons Huis.
Zij is uitstekend geslaagd.
De leden der feestvierende VereeuigiDg
hebben vooral daartoe bijgedragen.
En wie zag boe goed de oefeningendoor
hen werden uitgevoerdzal moeten erkennen,
of nogmaals getuigen, hoe gewcnscht hot
is dat ook in onzo volksklassen meer en
meer het nut der gymnastiek doordringe
en do overtuiging dat practische toepassing
ervan het huidige geslacht sterker en
leniger kan maken en harden in den
strijd des levens.
Die club heeft echter steun noodig. Hare
leden toonden wat zij kunnen, maar willen zij
voortgaan op den goeden weg, de vleugelen
der Vereeniging kunnen uitslaan en zoo
doende haar doel meer en meer bereiken,
dan is onmisbaar zeer veel hulp van het
publiek.
Zouden wij hun verlangen naar meerderen
steun mogen brengen onder de aandacht
vau vrienden en bevorderaars der gymnastiek?
Men bedenke do Tumclub Ons Huis eens.
Maar met het kind vorgete men ook de
moeder niet, die zulk oen goed werk ver
richtte door haar het aanzijn te schenken
en haar, zoo veel zij dit kan, onder haar
hoede te nemen.
Men herinnere zich ook hoe dat groote
Ons Huis nog meer goeds stiohtto, zoo o. a.
den zangcursus, onder leiding van mejuffrouw
Marie Berdenis van Berlekom, de lossen,
cursussen en clubs op verschillend gebied,
waartoe vriondelyke dames en heeron wel
willend hunne medewerking verleenen een
leeszaal on oen bibliotheek, die aan zoovelen
gelegenheid geven zich te ontwikkelen en
hun gezichtskring uit te breiden.
Men bedenke vooral hoe van een en ander
een zegenrijke invloed uitgaat tot verhef
fing en veredoling vau hel volk op practische
wijze.
Maar dat alles eisoht veel.
Do gansche inrichting, zooals zij nu ge
vestigd is iu de Molstraat, is een lust om
to zien, doch zij vraagt, behalve persoon
lijke toewijding van vele medewerkers en
medowerksters, moer eu meer finaucleeleu
■steun.
Ook die inrichting verlieze men niet uit
het oog.
Daar zijn er nog wel die haar nog niet
hun gewaardeerde hulp verloenouen die
voor dat doel nog wol eens iets zouden;
kunnen afstaan.
Zijn er ook geen fondsen, wier beheer
ders bij gelegenheid hot bestuur van Ons
Huis met een bijdrage zouden kunnon ver
blijden
Zij bevorderen daardoor oen algomeon
nuttig, monschliovend doel.
ONZE TORENWACHTER EN
Mr VAN IDSINGA.
Onze Haagscho Torenwachter eclirjjft
De heer Van Idsinga beweert nogmaals dat
hetgeen ik omtrent hem mededeelde «onwaar" is.
Wat moet ik daar nu toe zeggen
Mjjn zegslieden kan ik toch moei! jjk noemen.
Misschien dat deze wetenschap den heer Van
Idsinga niet onbekend is, maar dit neemt niet
weg, dat hem later wellioht de gelegenheid ral
gegeven worden om in een omgeving, waarin
hg gemakkelijker spreken kan dan h|j in de
conrant kanechrgven, aan to t oonen, dat
hg niet de »promotor" van den heer Van
Heeckeren bg diens verkiezing tot Eerste
Kamerlid is geweest.
Waaraan deze verbluffende verklaring is toe
te schrgven, zal ik niet trachten na te speuren
Slechts dit wecsoh ik te releveeren dat my
van twee zijden, ook na de ontkenning van
den heer Van Idsinga, wederom bevestigd is
dat hg wol degelgk een zeer warm voorstander
van de oandidataar-Van Heeckeren is geweest
Gelooft nu de heer Van Idsinga werkeiyk dat
deze beide personen het zeilde «verhaak" «ver
zinnen", nit pare last om my er te laten
inloopeu
Wat de heer Van Idsinga verder mededeelt,
gaat geheel langs mg been. Niet ik heb wat
te «bewgzen," maar het Handehblad, dat het
»comprotnis"-verhaal het eerst de wereld
instant de.
Mgn bewering is juist dat deze negotio in
kamerzetels en grootkruisen een product van
de levendige phantasie van den heer Van
Heeckeren is geweest, wiens bekenden en
dat mag ik er wel bg oegen al maanden
lang deze en dergelgke beweringen hier col-
porteeren.
Het verhaal b. v. van het grooikrnie, dat
de heer Van Heeckeren niet wilde dragen, i
mg al lang geleden ter oore gekomen.
Maar er werd bggezegd het is niet «ernstig"
Bg mg behoeft de heer Van Idsinga das
niet aan (o komen met de verklaring dat de
anti-liberale Statenleden niets afwisten van
zulk een «compromis" oi dat zulk een «com
promis" niet bestaat.
Dat moet hg aan het Handelsblad zeggen,
maar dat zal hg wel zainig laten. Trouwens
dit blad zal daaromtrent wel een voorzichtig
en verachteiykstilzwygen bewaren; hoogstens
iemand, die er naar vragen dntfde, eenige, op
zen zachtst uitgedrukt, onvriendeiykheden toe
voegen.
In elk geval heb ik bereikt wat ik met
het schrgvfn van myn Btuk beoogde, tl. dat
de voorstelling, aan de zaak-Van Heeckeren
gegeven, alsof deze heer de dape zou zgn van
de snoodheid van anderen, niet precies in ov<r-
eenstemming is met de ieiter.
Wie my nu nog een andere bedoeling toe
schreef, gelgk bv. het Handehblad, heeft of
slecht gelezen of is daarbg uitgegaan van een
vooropgezette meening, waartegen niet te
stryden of te argamenteeren valt.
Wg ontvingen, zooals gebruikelgk, een
exemplaar van de Engelscho en Duitsohe uit
gave van den Reisgids der Maatschappy Zee
land, voor den zomerdienst. Ze ziet er weer
keurig uit.
Exemplaren van die uitgaven, zoomede van
eeno beknopte uitgave in de Nederlandsche
taal, zyn op aanvraag steeds kosteloos ver-
kry'gbaar by genoemde Maatschappg.
Vrijdagavond omstreeks tien nren is op
den Kinderdyk alhier het onlangs nieuw
gebouwde pakhuis van de firma A. Jeronitnue
en Co. gedeeltelgk ingestort.
De drie zolders, waarop erwten, boonen en
tarwe, gedeeltelgk in zakken, gedeeltelgk ge
stort, geborgen waren, zyn bezweken, en met
donderend geraas vielen balken, planken en
oen deel van den binnenmuur naar beneden,
met de granen en peulvruchten een ware chaos
vormend.
Hot pakhuis zelf heeft ook geleden,; de mu
ren zgn op verschillende plaatsen gescheurd on
ontzet.
De oorzaak van het ongeval is nog onbe
kend de eigenaar beweert dat de bolasting
der zolders niet zoo zwaar was dat daaraan do
instorting kan toegeschreven worden.
Gelukkig dat het ongeval des avonds laat
voorviel, toen zich niemand in het pand be
vond, want nu bepaalt het nadeel zich tot
stoffeiyke schade, terwyi anders allicht per-
sooniyke ongelukken zouden zgn voorgekomen
Gedurende dezen zomer komen bg het 2o
bataljon 3e regiment infanterie te Mid delf
burg de navolgende landweercffioieren onder
de wapenen kapitein J. H. S. de Hoogh van
11 Juli—4 Aug., de le luit. B. ten Havo van
16 Juli—3 Aug en de 2e luit. H. C. Dek van
30 Juli—11 Aug.
By het 3e rog. inf. worden de volgondo
cadetten gedetacheerdte Middelburg:
Van Woorden, Do Bok, Stevels, Holwerda, Van
Zntphen en Hotz en te Vlissingen: De
Biuyn, Giel, Muring en Van Loo.
Woensdag 9 Mei vergaderde te M i d-
delburg het Provinciaal Comi'é van anti
revolutionaire kiesvereenigingen in Zeeland
te Middelburg. Besloten word de buitenge
wone provinciale vergadering van alle kies
vereenigingen (de provinciale depulatenverga-
dering) dit jaar te houden te Middelburg op
Dinsdag 5 Juni e. k.
Breedvoerig werd nog gehandeld over hot
vorband tusschen de Centrale kiesvereenigin
gen en het prov. Comité, Er besloten in den
anti revolutionairen kring zooveel mogelgk den
menschen het belang aan de werkzaamheid
van het provinciaal comité duidelgk to maken,
voorzoover het snbsideert in zwakke distno
ten en algemeen adviseerende leiding geeft
aan de politiek, ook in verband met andere
partgen, bg de verkiezing.
De wenseheiyk wordt uitgesproken dat ieder
anti revolutionnair jaarlgka aan hot Comi'é
contribueere, terwgl het ernstig wordt be
treurd dat zoovele anti-revolutionnairen, als
het op contribne9eren van gelden aankomt,
zich onthouden, waardoor de ontzegiyk groote
verkiezingskosten eteeds door groote giften
van enkelen moeten gedekt worden.
(Standaard.)
Uit Vlissingen.
Het stoomschip Fuldmarschalt, van de Deut
sche Ost. Afrika Linie, kwam hedenmorgen al
daar van Durban aan.
Na landing van een honderdtal passagiers,
die voor het grootste gedeelte per dagboot Neder-
lard naar Engeland vertrokken, zette het
atoom schip de reis naar Hamburg voort.
In de Vrydag te Westkapelle ge
houden raadvergadering werd met algemeene
stemmen het kohier van den hooideiyken om
slag vastgesteld op f 1-150.
In een ontvangen schrgven van Ged. Sfaten
werd geworen op de noodzBkeiykheid in het
bekende besluit van 19 Jan. II., tot beperkte
sluiting der dranklokaliteiten op Zondag, do
bepaling op te nemen, dat onder de desbe
treffende sluiting niet mogen begrepen wordi n
de zoogenaamde logementsvergunningen, d. w.
z. de vergunningen, verleend door Ged. Staten
voor verkoop van drank alleen aan logeergas
ten.
De heer A. Minderhoud stelde voor die
wyziging aan te houden, tot in de vacature
zal voorzien zgn, ontstaande door het ophan
den zynde vertrek van den heer Van Hoepen.
Dat voorstel werd verworpen met 3 tegen
4 stemmen. Voor stemden de heoren A. Min
derhoud, P. Minderhoud en W. Hmderhoud,
tegen de heeren L. Cgsouw, P. HendrikBP,
Van Hoepen en J. Moens.
Met 4 tegen 3 stemmen werd daarop beslo
ten de verlangdo wgzigingen in het besluit
te brengen, en bepaald dat het veranderd
besluit 1 Juli in werking zal treden.
De raadbeBloot verder, met algemeene stem
men, een geldleening aan te gaan van c. a.
f 1500, ton behoeve van het onderhond van
den grindweg van Westkapelle—Biggekerke,
waarvan f 750 ten laste der gemeente komt.
Jaariyks zal f 100 worden afgelost.
Aan den keurmeester werd een gratifioatie
van t 10 toegekend.
Van 3—10 Mei worden van Yoraeke
verzonden 190.000 leverbaro oesters tegen on
veranderde prijzen.
