MIDDELRURGSCHE COURANT.
149* Jaargang.
Donderdag
3 Mei.
Uit Stad en Provincie.
H\ 104.
1906.
Deze courant versohijnt d a g e l ij k smot uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor allo plaatsen in Nederland franco pp. 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Thermo m. en tolegr. weerbericht van het K. N. Met. Ins tit. te De Bilt.
2 Mei 8 n. ra 45 gr., 12 u. 54 gr., av. 4 u. 56 gr. F. Hoogste barom. stand 767.8 te Horta,
laagste 746.0 te Valentia Verwachting tot den avond van 3 Mei meest matige Z.W-
wind, zwaar bewolkte oi betrokken Inch1, waarschijnlijk regen en iets warmer temperatuur.
Advortentiën: 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen ran 17 regels 1.50; elke rogel meer
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij ini
Tot de plaatsing van advertentiè'n en reclames, niet atkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwozdh, is gerechtigd het Algemeen Aüvertentie-Bareau A. DN
LA MAK kt., N.Z. Voorburgwal 366, Amsterdam.
Bij deze courant behoort een Bijvoegsel.
Middelburg 2 Mei.
Sprokkelingen.
Met groote waardeoring wordt in de ver
schillende bladen hulde gebracht aan de na-
gedaohtenis van den overleden staatsman, mr
J. G. Gleiohman.
En geen wonder I
Hg was een talentvol, zeor werkzaam man,
die naar zgne overtuiging het land met ijver
diende en de belangen ervan met toewijding
behartigde.
De zeer moeiljjke betrekking van voorzitter
der Tweede Kamer vervulde hg metzeldzamen
taot en met groote onpartijdigheid.
De Arrih. Crt. achrjjit aan het slot van haar
In mtmoriam
»Met mr J. G. Gleiohman daalt ten grave
een braaf burger, die zgn groote kennis en
werkkracht in dienst gesteld heeft van's lands
welzijn en ontwikkeling. In hem leefde voort
de liberale traditie van de laatste 30 jaren der
vorige eeuw en 't ljjdt wel geen twjjfel of,
naast treurige familieomstandigheden, ligt ook
hierin voor een groot deel de verklaring van
z{jn besluit om in 1901 het staatkundig leven
vaarwel te zeggen. Korten tgd nog had hjj
zitting in de Eerste Kamer, maar in 1904
stelde hjj zioh ook voor de hernieuwing van
dit mandaat niet meer beschikbaar, en de
laatste nagalm van zjjn staatkundig verleden
was zgne onderteekening van het manifest
der 75 vrge liberalen in Februari 1905. Hoe
wel in engoren zin derhalvo niet onze geest
verwant, betreuren wg niettemin z|jn heengaan
met diepen weemoed".
Bg die woorden sluiten wy ons van gimsoher
harte aan.
De loterjjwet trekt dezer dagen «eer
byzonder de aandacht.
En geen wonder.
Het is ook in menig opzicht een onding.
En dit bl|jkt nu weer uit een polemiek,
in de pers gevoerd naar aanleiding van het
bezorgen door de post van loterg-oirculaires,
wat steeds goiohiedt, terwgl art. 2 van de
Loterjjwet verbiedt het bevorderen van deelne
ming aan lotergen ook door verspreiding van
circulaires.
De Nieuwe Crl, meende dat men, om dit
tegen te gaan, volstaan kon met aan de post
kantoren een Loterjjwet toe te zenden en
besluit, uit te vaardigen waarin uitdrukkelgk
vermeld wordt, dat de verzending van stuk
ken, betredende verboden lotergen, door de
Nederl. Posteryen geweigerd wordt.
Het Vaderland acht dit onjuiBt.
De Postwet geeft in art. 17 duideiyk aan,
welke zendingen verboden zgn. Loterg-circn-
laires worden daarin niet genoemd.
Ook de Loteijjwet zelf spreekt niet over
verzendingen per post en in de Memorie van
Antwoord zeide de toenmalige minister van
justitie, dat alleen door aanvulling van
Post wet deze zaak te regelen was.
Maar geregeld werd zjj niet. By de monde
linge behandeling van het ontwerp-Loterywet
werd niet meer op de postquaeBtie terugge
komen.
Is men nu voornemens een verbodsbepaling
in de Postwet voor te stellen vraagt Het
Vad. Ei het antwoordt»Tot nu toe is dit uit
niets gebleken en het komt ons ook niet wen-
soheljjk voor de verboden zendingen uit te
breiden met niet in art. 17 genoemde, nl.
»ilukken te wier aanzien zekerheid ot ver
moeden bestaat, dat zg stoffen bevatten, die
gevaar voor de postambtenaren ot schade aan
de geljjktgdig te verzenden stukken kunnen
doen ontstaan."
Verder m0et de postwet niet gaan. Even
min als iemand voorafgaand verlof noodig heelt
om zgn gedaohten of gevoelens door de druk
pers te openbaren behoudens ieders verent-
woordelgkheid voor de wet zoo moet
niemand voorafgaand verlof noodig hebben om
die gedrukte gevoelens of gedaohten door mid
del van de brievenposterg te verzenden d. i.
te openbaren.
Te meer niet, omdat mooilgk aan de post
ambtenaren overgelaten kan worden te beoor-
deelen of hier een strafbaar feit wordt gepleegd
ja, dan neen. Meenen zg, dat dit het geval
is, dan zgn zg gehouden ingevolge art. 10 van
het Wetboek van Strafvordering daarvan mede-
deeling te doen aan den betrokken ambtenaar
van bet OpenbaaT Ministerie. Aan de justitie
in dan de beooideeling overgelaten, niet aan
den daartoe onbevoegden ambtenaar der poste-
igen.
De wenaohelgkheid van een regeling der
quaes)ie is móeilgk te ontkennen, maar deze
zal op aidere wjjta behooten te geschieden
dan door opneming van een verbodsbepaling
in de Postwet. Dan zou de deur opengezet
worden voor meerdere verboden zendingen,
dan zon indirect inbreuk gemaakt worden op
art. 7 van de Grondwet en aan de postambte
naren een bevoegdheid gegeven, welke alleen
aan de ambtenaren der justitie toebehoort.
Alles goed en wel, zouden wg zeggen.
Maar op die wgze wordt toch de lotergwet
ten opzichte van buitenlandsohe lotergen een
doode letter.
Wat baat het verbod van annonceering enz.
van die premielotergen, als de post oirculaires
daarvan vrg uit aan huis mag bezorgen
Dat mag gevoegelgk eon dwaasheid heeten.
En zoo wordt het doel, door de lotergwet
beoogd, stellig niet bereikt.
Wg staan hierbg dus weer voor een Btuk
half werk en voor een wet die in haar toepassing
onpraotisoh blgkt en alleen aan velen een
onnoodigen last oplegt.
Van die poging *tot beteugeling der speel
zucht", zooals met de gebruikelijke overdrgving
de bedoeling van dit wetje door de vorige
regeoring werd Aangegeven, komt dus nog al
mi&dor terecht dan het misschien wezen kon
Nog eens de organisatie der
ziekteverzekering.
De »Ziekteverzekeringawet 1905", die het
nooit verder dan tot don staat van ontwerp
heeft gebracht, gaf ook ons destgds aanleiding
tot het stellen van de vraag, of het uit prac-
tiech oogpunt geen aanbeveling zou verdienen,
om de te verzekeren personen te verplichten,
zich aan te sluiten bg de op te riohten distriots-
ziekenkassen met uitsluiting van de mogolgk-
heid, om zioh te doen inschrgven in de zoo
genaamde erkende en ondernemerstiekenkassen.
Wg wezen er toen op, dat het in het leven
houden (onder de noodige voorwaarden)
de bestaande ziekenfondsen in de practgk van
het verplichte verzekeringswezen aanleiding
moet geven tot omslaohtige administratie, be-
moeilgking der controle en daarmede tot ver
hooging van de >doode" kosten.
Nu is de verplichte ziekteverzekering sinds
den val van het ministerie-Kuyper gelukkig
geenszins van de luoht, en de hierboven ge
stelde vraag is thans in de Nederlandsohe
medisohe wereld van wege de plannen van
minister Veegens wederom actueel geworden.
Dr Kuyper had het vóór-ontwerp in handen
gesteld van het hoofdbestuur der Maatschappij
tot bevordering der Geneeskunst, dat daaromtrent
een geheim rapport indiende, en ook minister
Veegens heeft zioh bereid verklaard de wen-
sohen der medioi omtrent deze aangelegenheid
te vernemen en te overwegen.
Nu is een van de belangrgkste vragen,
waarover de leden van de Maatschappij tot be
vordering der geneeskunst een maand geleden
gedebatteerd hebben, dezeis het noodzakelgk,
dat er alleen distriotsziekenkaBEen beBtaan?
En op 25 Maart j.l. heeft de vergadering dier
medioi, waarin vertegenwoordigd waren 49
aideelingen der genoemde maatBohappg, met
overgroote meerderheid die vraag toestemmend
beantwoord.
Op welke gronden nu is de vergadering tot
dit besluit gekomen P
De hier vergaderde artsen en geneesheeren
hebben de zaak natuurlgk ook van hun stand
punt als belanghebbenden beschouwd, maar
tereoht stelde het Hoofdbestuur op den voor
grond, dat uitgangspunt moeBt zgn het op
sporen van de juiste middelen ter bereiking
van het doel, n.l. de voorziening in de be
hoeften aan geneeskundige verzorging in den
meest uitgebreiden zin des woords.
»Voor dit doel", zegt het Hoofdbestuur, »is
het allerminst gewenBoht oonourrentie van
verschillende^ kassen op hetzelfde gebied in
het leven te roepen- De oonourrentie zal
sleohts leiden tot een wedstrgd van de premie
te «verlagen, met al de nadeelinge gevolgen
van dien."
Waarin bestaan nu meer bepaald die na-
deeligo gevolgen der oonourrentie van de
erkende met de districtskasBen, en van de
erkende ziekenkassen onderling zal allioht ge
vraagd worden. Tegen verlaging van premie,
zal men zeggen, kan toch geen bezwaar zgn.
Als de erkende ziekenkassen het werk goed-
kooper blgken te kunnen doen, dan is het be
lang van de geheele maatschappg om ze in
leven te houden, ook wat de verpliohte ver
zekering betreft.
Wie zoo oordeelt, bekgkt de zaak eohter
al te oppervlakkig. Hg behoort tot die men-
schen, die niet vragen of zg ook waar voor
hun geld krggen, als het maar goedkoop is.
Dit geldt vooral de geneeskundige hulp on
de veretrekking van genees- en heelmiddelen.
De verzekerde wordt, alB hg niet de schade
loosstelling ontvangt, waarop bg recht heett,
door het ontwerp Kuyper verwezen naar den
burgerlgken reohteren al geeft de weg van
reohten in ons land altgd den noodigen of
liever onnoodigen omslag, op die manier zullen
de erkende ziekenkassen op de nitkeeringen
van ziekengeld wellicht niet zoo gemakkelgk
kunnen bezuinigen. Maar waarop zg dat wel
kunnen, en in de praktgk ook doen, dat is op
de honoraria der medewerkers dat zgn de
geneesheeren en apothekers. In het buitenland
werden door sommige kassen zelfs natuurge
neeskundigen en homoeopathen aangesteld,
t daardoor de kosten der geneeskundige
hulp veiininderd werden; of, als de wet daar
een nauwe opening voor liet, werd de levering
van sommige geneesmiddelen aan onbevoegden
opgedragen.
Vele ziekenfondsen besteden de levering van
geneesmiddelen voor een bepaald bedrag per
hoold uit, en door de Maatschappij ter bevorde
ring dér pharmucie is reeds herhaalde malen op
het verkeerde hiervan gewezen. »De prgzen
der geneesmiddelen", zegt de heer J. J. Hof
man in het Pharmaceutisch Weekblad, »zgn in
de laatste jaren door het gebruik van nieuwe
praeperaten steeds etggeric; van daar ook
dat onder de ziekenfondsen, die thans van
geringe contributies moeten bestaan, eenige
beperking in de keuze der geneesmiddelen en
verbandstoffen is voorgesohreven. Toch moet
vele dier fondsen de apotheker voor eene
som van f 2 of f 2.50 per lid en per jaar alles
afleveren wat wordt voorgeschreven en draagt
hg, in plaats van het fonds, het risico, daaiaan
verbonden. Geen wonder, dat een dergelgk
stelsel bg de zwakkere broeders het plichts
gevoel in gevaar brengt en al zgn gelukkig do
gevallen zeldzaam, toch is verschillende malen
bewezen, dat, tengevolge van dit stelsel, de
verzekerde niet ontvingen, wat hun was voor
geschreven."
Zoo is het dus thans vaak (tengevolge van
oonourrentie tusschen de bestaande zieken
fondsen) goedkoop, maar sleoht; en zoo Igkt
het, ook van dezen kant beschouwd, allerminst
wensohelgk die oonourrentie in het loven te
Inderdaad, het is juist, wat het Hoofdbestuur
der Maatschappij tot bevordering der geneeskunst
zegt: »De vraag of de wettelgke regeling reke
ning moet houden met bestaande instellingen
voor zooverre deze aan de eisohen, welke de wet
gever ter bereiking van het doel behoort te
stellen, voldoen, moge in theorie wellicht be
vestigend beantwoord kunnen worden, de we-
tensohap, dat slechts zeer enkele ondernemers-
kassen en particuliere kassen hier te lande
aan die eischen naar waarheid zullen kunnen
voldoen, maakt het in de praktgk onmogelgk
de wettelgke regeling op hun bestaan te
grondvesten".
(j al deze bezwaren tegen de toelating van
verzekering bg een erkende ziekenkas, komt
nog een gewichtige grief der medici tegen de
regeling der zaak, zooals die is neergelegd in
het ontwerp-Kuyper.
Die griet betreft het ontbreken der zooge
naamde >vrge artsenkeuze". Zooals de toestand
nu is, hebben de verzekerden in de groote zie
kenfondsen een beperkte keuze van dokter, en in
kleine fondsen on de ondernemerskassen in
het geheel geen keuze.
Nu brengt de verplichte verzekering oen
dwsng mede, die alleen zgn rechtsgrond kan
vinden in het algemeen belang, maar het
algemeen belang eiBoht evenzeer, dat men dien
dwang zoo weinig drukkend maakt, als mo
ge! gk is. Vandaar, dat de medioi er op aan
dringen, dat aan de verzekerden een
vrge keuze worde gelaten, bg wien zg zioh
onder behandeling willen stellen, wien zg als
dokter voor zich en hun gezin wensohen te
hebben. Tussohen patient en dokter ontstaat
op den duur een zoo bgzondere verhouding, dat
het een onduldbare dwang mag genoemd worden,
als in dezen aan de verzekerden niet zooveel
mogelgk een vrge keuze gelaten wordt. Die vrge
keuze van dokter nu is wel uitvoerbaar bg de
distriotsziekenkas, maar niet bg een erkende
of ondernemersziekenkas. Onder nader vast te
stellen voorwaarden zoaden zioh alle genees-
de genees- en heelkundige behandeling der bg
de distriotsziekenkas verzekerden, die dan het
recht hebben zioh te laten behandelen door
geneesheer hunner keuze. Nu is het dui-
delgk, dat alleen de districts-ziekenkas die
vaste waarborgen geeft, die noodig zgn om zoo-
mogelgk geneesheeren in het district te
doen toetreden, dat dus de districts-ziekenkas
de grootste keuze van dokter kan aanbieden,
zulks ook, omdat bg haar de elders steeds
dreigende conflicten tussohen beBturen en ge
neesheeren niet zullen voorkomen en omdat
bg haar de geneesheer ten volle verzekerd iB
van een behoorlgke betaling van den door hem
gepresteerden arbeid.
Ook dit is dus een gewichtig argument voor
uitsluitende verzekering bg de districts-zieken
kassen en het ia te hopen, dat de regeering in
n rekening zal willen honden met het bgna
eenstemmig gevoelen van hen, die door hun
sp van nabg bekend zgn met de op dit
gebied bestaande misstanden.
Het is van boog belang, dat de ziektever
zekering hier te lande dadelgk zoo wordt inge
richt, als men ze nu achteraf in Dui' oland
ook gaarne zou inrichten, d. w. z. dat alle
verzekeringsplichtigon zioh moeten verzekeren
uitsluitend bg de ziekenkas van hun district,
teneinde hier in Nederland te komen tot ge
zonde toestanden op hot gebied van het ver
pliohte ziekteverzekeringswezen V. D.
Wg wgzen er nogmaals op dat in de
dienstregeling op de spoorwegen, in 't bgzon-
der ook op de lgn VliBsinge n—R oosen-
daal, met 1 Mei vele veranderingen zgn
gekomen.
Men raadplege daarom in de eerste dagen
vooral de gebruikelgke opgaaf in ons blad,
die ook in dit nommer is opgenomen.
-r
Het jongens-muziekcorps, dat onder pa
tronaat van de vereeniging Uit het Volk-Voor
het Volk zou worden opgericht, komt, naar
men ons meldt, niet tot stand.
De ambitie daarvoor was bg de jeugd groot,
maar de aanvankelgk door den fabrikant toe
gezegde garantie, wat betreft soliditeit, stem
ming, enz. der speciaal voor dit doel te ver
vaardigen Instrumenten werd later tot zulk
een minimum terug gebracht dat, op advies
van den heer Jan Morks, van de zaak is af
gezien.
Welk oon invloed de weigering van de
Engelscbo postadministratie, om oirculaireB van
z.g.n. bookmakerskantoren als drukwerk
verzending toe te laten heeft, kan dienen dat
van een der te Middelburg gevestigde
kantoren thans een zeventigtal personen ont
slagen en van de twintig overige de salarissen
verminderd zgn.
den Vlissingschen loodsschooner No 9 en'zgn
te Newhaven geland.
Het viermaataohip redde 11 man en 5 per
sonen verdronken. De bootsman van de Blanc-
field is aan de gevolgen van bekomen wonden
overleden.
De Kale Thomas is met beschadigden boeg
naar Southampton gesleept.
Donderdagavond te 8 uur houdt de Kamer
van koophandel en fabrieken eene vergadering
ter behandeling van ingekomen stukken, de
rekening over 1905 en de begrooting voor 19C6.
De heer P. C. A. van H oepen, opzichter
de kustverliohting te Wostkapelle,
wordt met 1 October a. e. in geljjke betrekking
verplaatst naar Noord-Schouwen.
Krachtens kon. besluit is het sedert 1
Mei, met toepassing van art. 47 der Drank
wet, in de gemoenten Middelburg en
Neuzen verboden zonder toestemming van
den burgemeester in eene looaliteit, waarvoor
door burgemeester en wethouders eene ver
gunning voor den vet koop van sterkedrank in
het klein of een verlof voor den verkoop van
alcsholboudenden drank anderen dan sterke
drank voor gebruik ter plnatBe vau verkoop
is verleend, vrouwelgk personeel (met uitzon
dering van de inwonende eohtgenoote en de
inwonende dochters van den houder der
gunning of van het verlof) gedurende de uit-
oofening van het bodrgf dienst te laten doen
of vanwege den vergunning- ot verlofhouder
aanwezig te doen zgn.
Dit Vliasingen
meldt men ons
Dinsdag werden de werklieden van de fa
briek De Schelde per oiroulaire in kennis ge
steld met het reeda in one vorig nou
gemelde besluit der direotie betreffende het
voorstel der arbeiders.
het slot dier oiroulaire maakt de di
reotie mot waardeering melding van de orde-
lgke wgze, waarop de werklieden hunne
wensohen aan haar hebben kenbaar gemaakt,
en wordt de wensch uitgesproken, dat een
ieder door gver en plichtsbetrachting zal be-
wgzen dat het finanoieele offer, thans door de
Maatschappg gebracht, wordt gewaardeerd.
Omtrent de invoering van contiöle on stren
ger toezicht op de nakoming van de gestelde
reglementaire bepalingen zal de direotie nader
beslissen.
Dinsdagmorgen vroeg, gedurende een dikken
mist, heeft in het Engelsohe kanaal een aan
varing plaats gehad tusEohen het Eng. vier-
mastiohip Kate Ihomas en het stoomschip
Blanefield.
Het stoomschip zonk onmiddellgk. 10 man,
de kapitein inbegrepen, werden gered door den
Dd Dinsdag te Goes in de sociëteit Van
Ongenuchten Vrij door de Vereeniging van burge
meesters en secretarissen in Zuid-en Ncord-Beve
land gehouden vergadering werd door 13
leden bezocht.
Als bestuursleden werden herkozen de hoe
ren jhr H. E. Lewe van Ngenstein, burge
meester van 's Heer Arendskerke, en J. J. va*
Gorsel, burgemeester van Rilland-Bath.
Bepaald werd de zomervergadering te hou
den te Amsterdam, een dag vóór dealgemeene
vergadering van den Ned. Bond van Ge
meente-Ambtenaren. De datum zal nader worden
bekend gemaakt.
Punt tien van de agenda: bespreking
van de wenschelgkheid, om in het reglement
op de wegen en voetpaden in Zeeland bepa-
lingon op te nemen voor de breedte der vei
lingen van de voertuigen, waarmede de kunst
wegen bereden worden, werd, na langdurige
discussie, aangehouden tot een volgende ver
gadering, daar er omtrent deze bepaling zeor
veel verschil van gevoelen bleek to bestaan
tussohen de leden onderling.
Het bestuur had voorgesteld aan de Provin
ciale Staten te verzoeken in het provinciaal
reglemeat, onder ïaeer, de bepaling op te nemen
waarbg het verboden zal zgn, zoowel met vier
als met tweewielige wagens de kunstwegen te
bergdonzoo niet, dat dan de velgen der wielen
een breedte van ten minste 9 cM. moeten
en deze bepaling in werking te doen
treden 1 Januari 1912. Voorts om te bepalen,
dat, behalve voor het uithalen, het verboden
zal zgn do bermen der wegen te bergden.
Verder zou het bestuur het gewenscht voor
komen, om alle gemeente- en polderbesturen
te verzoeken, hun adhaeBio aan dit request te
schonken.
De vergadering bleek echter omtrent dit
punt te veel van gedachten te verschillen, om
althans nu reeds eon besluit over dit onderwerp
te kunnen nemen.
e rondvraag maakte de heer J. Erme-
rina de vergadering opmerkzaam op het
feit, dat de statistiek, die jaarlgks door de ver-
schillende armbesturen in iedere gemeente
moet worden ingevuld, een aantal vragen
bevat, die onmogelgk door diej betrokken be
sturen naar behooren kunnen wordon ingevuld
Spreker zou gaarne zien dat de Vereeniging
traohtte die, in zgn oog, onzinnige statistiek,
in vragenaantal te beperken.
De heer J. N. Elenbaas sloot zich bg den heer
Ermerins aan. Ook hg is van meening, dat
dergelgke statistieken, niet naar behooren
kunnen worden ingevuld, dus ook onmogelgk
een goeden leiddraad kunnen opleveren.
Na nog eenige discussie over dit onderwerp
werd het voorstel-Ermerins door het bestuur
der Vereeniging tot nadere uitwerking overge
nomen.
De z. g. n. Mei Dinsdag heeft zich te
Goes gekenmerkt door weinig drukte.
>nds hebben de beide harmoniegezel -
sohappen Euphonia en Hosanr.a een serenado
met fakkellioht gebracht aan de eohtelieden C.
Snoep in de Langevosstraat en P. de Ryoke
het Manhuis, die hun gouden bruiloft
vierden.
Na afloop word nog een muzikale wandeling
door de gemeente gemaakt.
Dinsdag 1 Mei vierde de heer J. Blok Sz.
te Waarde zgne veertigjarige ambtsvervul
ling als waterbouwkundig ambtenaar.
Door het polderbostuur werd den jubilaris
een verstelbare leuningstoel vereerd.
AvondB bracht de muziekvereeniging Paul
Kruger hom eene serenade.
Tot kantonnier bg 's Rgks Waterstaat te
6 van Gent is, met ingang van 1 Mei,
benoemd J. A. K. Meertens te Hansweert.
In de vergadering van den Dgkraad van het
oalamiteuze waterschap Oud en Jong Breskens,
Dinsdag gehouden, is, naar aanleiding van ge
leden schade door den stormvloed van 12
Maart jl., besloten tot het maken van een
buitengewoon werk tot verdediging van het
duin tuESohen de hoofden 9 en 10 van het
heeren in het distriot kunnen verbinden tot Vlissingschen looduchoenor No 2 en 3 man doorwaterschap en van oene vernieuwing en ver-