MIDDELBIRGSCHE COURANT. 149' Jaargang. Zaterdag 28 April. Uil Stad en Provincie, N°. 100 1906. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondoring van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor allo plaatsen in Nederland franco pp. 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermom. entelegr. weerbericht van het K. N. Met. Inatit. te De Bilt. 27 April 8 n. ra 47 gr., 12 n. 54 gr., av. 4 u. 51 gr. F. Hoogste barom. stand 775.3 te Horta, laagste 747.1 te Nioe. Verwachting tot den avond van 28 April meest matige N. tot W. wind. betrokken lucht, regen en iets warmer temperatuur. Advertentiëu: 20 cent per rogol. Bij abonnomont vool lagor. Goboorto-, dood- on allo andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 rogels f 1.50olke regel meer 20 cent. Reolames 40 cent por regel. Grooto letters naar de plaats, die zjj innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betredende Handel, Nijverheid en Geldwezen, iB gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DtC LA MAB Az., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam. Middelburg 27 April. Een blik achterwaarts. Van de rede, waarmee Zondag mr H. P. Marohant de algemeene vergadering van don Vrijsinnig Democratisch en Bond te Utrecht opendei maakten wjj aleohts zeer in 't kort melding. Zjj is echter te belangrgk om daarvan niet uitvoerig melding te maken. En daarom laten wjj haar hier in haar ge heel volgen. De heer Marohant zeide dan Wjj cjjn bjjeon in onze vjjfde gewone alge meene vergadering na de oprichting van onzen Bond. Deze vjjfde zal in menig opzicht de beate zjjn, omdat wg op een belangrgken voor uitgang kunnen wjjzen. Helaas is zjj tegeljjker- tjjd de droevigste. Wjj vergaderen voor het eerst na den dood van Kerdgk. Met den dood van den medeoprichter en oud-voorzitter van onzen Bond hebben wjj een onherstelbaar verlies geleden. Al waa zjjn gestel de laatste jaren gebroken, hg bleef geven wat hg kon en meer dan dat. Onze beginselen waren in hem verpersoon- ljjkt: democraat, omdat hg geen bevoorrech ting dulden kon, en zjjn leven wgdende aan de taak oin zwakken op de been en aai den gang te helpen. Zjjn waarheidszin maakte hem at- keerig van transaotio met zjjn beginselen. Hg is in ons land voor die beginselen de baanbreker geweest. Hoe werkzaam hg voor ons was, weten zg het best, die dagelgks met hem mochten samenwerken. Meenen wg, dat wg iets doen voor de goede zaak, hg deed nltgd nog veel meer. Meenen wg, dat wg gver hebben en fcoewgding en offers brengen vnn belang, hg deed niets anders dan zich geven en offeren. Wie hem in later tgd gezien heb ben na afloop van eene propaganda-vergadering zg weten hoe zwaar dit werk hem viel en hoe hg, terwille van onze zaak, zgn gezondheid heeft benadeeld. Zgn nagedaohtenis moge ons blgven sterken tot onvermoeide werkzaamheid Maar dit was niet de eonige strgder, dien wg het afgeloopen jaar moesten missen. Vlak na de verkiezingen ontviel Gerritsen ons. Een van onze pionniersde Amsterdamache radicalen. Een man van verbazende werkzaam» heid, maar een geheel andere versohgning dan Kerdgk. Hem toekende vooral een ontembare strgd- lust. Dat weten allen, die met hom te doen hebben gehad: in Amsterdam op gemeontelgk terrein, waar hg als lid van den Raad door zgn iorsohe oritiek, als wethouder door zgn kraohtig initiatief, work van blgvend nut heeft gestioht. Laafstelgk vlak voor zgn laatste ziekte de zware campagnes in twee van de moei- lgkste districten. Deze inspanning zal de uit» barsting van de sluimerende kwaal hebben verhaast. Zgn overtuiging, als de enze, was dat aan de democratie en aan de arbeiders niet door Maix de juiste weg was gewezen. De eerste poging, door Gerritsen en de zgnen gedaan om zonder Marxistische bekoring en zonder opwekking van revolutionnair tempe rament de vrgzinnige arbeiders in een krach tige staatkundige partg te vereenigen, is miB- lukt, maar opgegeven was de moed nog niet. Hg was meer optimist dan Kerdgk. Kerdgk wanhoopte aan de verwezenlgking van deze gedachte. Dubbel droevig, dat wg hem ver loren hebben, nu het wel sohgnt, dat er ken tering komende is in de macht der sooiaal- democratie over de arbeidersgeeBten. Nog niet lang geleden werd ons ook het berioht gebracht van den lang verwaohten dood van onzen vroegeren penningmeester Jan Hoven. Hg heeft te Zwolle het oude regenten-libe- raliime gebroken. Onder veel tegenwerking en miskenning is hg daar voor onze beginselen den strjjd blgven voeren. De herinnering aan den arbeid van de besten onder ons zal een prikkel zgn tot vernieuwde werkzaamheid om het verlies te vergoeden en den vooruitgang te versnellen. Het afgeloopen jaar had voor onze partg een zeer bgzonder karakter. De Tweede Kamer werd vernieuwd onder ongewone omstandigheden. Het besluit, door onze vorige vergadering op 21 Januari geno men, om op het bekende program in bond genootschap met de Liberale Unie den vei- kiezingsstrgd te voeren, vond bg een, zg het kleine, minderheid in onzen Bond kraohtig verzet. Dat dit verzet niet zonder grond was, heelt het verloop van don strgd bewezen. Elk con- traot biedt het gevaar, dat ieder der contrac tanten een eigen opvatting heeft van het aangegaan aocoord en dat dit verschil tot onaangenaamheden leidt. Wg hebben er ruimsohoots obb deel van gehad. Waar de opzet van het strgdplan naar onze meening was: verbonden optrekken van twee groepen onder een eigen program, met behoud van zelfstandigheid tegenover andere groepen, om bg den eindstrgd tot algemeene samenwer king te geraken, werd als andere opvatting geopenbaard dat de groep, die samenwerking had geweigerd op het vastgestelde program, niettemin Dritte im Bunde waB. Men meende kracht te zullen vinden in verflauwing der grenzen. Voor het tot stand gebrachte verbond van twee, het oompromis, werd een concentratie van drie in de plaats gesteld, die niet was tot stand gekomen. Ten elotte bleek het eenige middel tegen de vermoeiende propaganda voor do concentratie, er op te zwggen. Dezer dagen blgkt, dat de opvatting weer voor den dag komt. Moge hetzelfde beproefde geneesmiddel dezelfde werking vertoonen 1 Beteekent dit, dat de verschillende vrgzin nige groepen slechts notitie van elkander moeien nemen om onderling te kibbelon Wg zouden dit nauwelgks minder ernstig betreuren dan wie ook. Zoolang eone geheel andere partgverhouding niet is tot stand gekomen; zoolang een her vatting van een fanatiek partgbewind, als waar van wg nauwelgks verlost zgn, in de toekomst ons bedreigt, moeten wg zooveel mogelgk elkanders gevoeligheden sparen om samenwer king, hoewel met behoud van ieders zelfstan digheid, niet onmogelgk te maken. Daartoe heeft men de omstandigheden te aanvaarden zooals zg zgn, al betrenrt men het dat zg zoó zgn. Wg wenschen onze zelfstandigheid tot eiken prgs te behouden. Wg hebben onze gevoeligheden, zoo goed als elk ander. Wg verwaohten alleen dan van oenige politieken strgd heil, wanneer open en eerlgk voor de waarheid wordt uitgekomen. Bemantelen van verschillen, wg wenschen het niet en zien er geen heil in. Wil men op dezen koers met ons in zee, dan zgn wg niet te sproken, en veran dert men onderweg den koers in dio richting dan gaan wg onzen eigen weg. Wg zouden het diep betreuren, wanneer de zoo noodzakelgke samenwerking tussohen de zelfstandige vrgzinnige groepen, met name het volgend jaar, onmogelgk werd gemaakt. Wg verlangen die samenwerking. Maar zal de stemming niet worden bedorven, dan spare men elkander. Men eisohe van ons niet, dat wg goedkeuren wat wg afkeuren Men prikkele niet tot heropening van uitge vochten onaangenaamheden. Intussohen, de afloop van den strgd is gunstig geweest en de meerderheid in onze vergadering van 21 Januari zal geen berouw hebben. Onze partg werd met twee plaatsen in de Kamer versterkt, terwgl aan onze beginselen niet werd tekort gedaan. Het moet worden erkend waar onze candi- daten op den steun van de beslist vrgzinnig- demooratische kiezers alleen waren aangewezen, verkregen zg over het algemeen een klein aan tal stemmen. Het feit is gemakkelgk te ver klaren nit de onbetwistbaar sterke concentratie- stemming bg het gros der vrgzinnige kiezerB. Maar wg hebben tevens de ondubbelzinnige bewgzen gekregen, dat die stemming bg een belangrgk deel onzer kiezers niet alleen slap jes was, maar dat zg bepaaldelgk weigerden, bg eerste Btemming bun steun te verleenen aan ond-liberale candidaten. Die weinigen kunnen thans den doorslag hebben gegeven. Ja, de vraag mag worden gesteld of omgekeerd bgv. Middelburg niet een anderen nitslag zou hebben vertoond, indien naast onzen geestverwant de oud-libe ralen een der hunnen hadden willen stellen. Het heil der concentratie is alles behalve een axioma. Men vergete niet, dat de beslissing ligt niet in 51 districten maar in enkele! Zgn wg aldus, wel verre van als scheur makers de vrgzinnige zaak te bederven, door de uitkomst in het gelgk gesteld, wg mogen wel aannomen, dat aan ons compromis van 21 Januari de belangrgke opschuiving naar links mede ia te danken. Het blanco-artikel moge veel gesmaad zgn, bg de acoiaal-democratisohe verachters heeft het sedert genade gevonden en de allemans- kiesreohthaters zitten er leelgk mee opge- soheept. De huislieden verheugen zich sedert weer in bgzondere belangstelling. De vgf- jarige-huismans-Commissïe is opnieuw aan de studie getogen en een nieuwe katholieke OommiBBie zal haar in voortvarendheid den loef traohten af te steken Kortom het kiesreoht is »in de sfeer der aotieve politiek" getrokken en het komt er hier meer uit. Wg mogen zonder aanmatiging zeggen, dat dit aan de vrgrinnig-democraten is te danken. Het is voor ons een nienwe prikkel om met vernieuwde kraoht de propaganda voor het algemeen kiesrecht te voeren, waartoe het blanoo-artikel de deur zal openen. Ook overigens kan een conseientienBO uit voering van het program ons vole zegenrgke maatregelen brengen. Onder alle omstandig heden echter zal het noodzakelgk zgn, dat aan de eischen van het program, toch reeds gevolg van compromis, gestreng de hand worde ge houden. Wg mogen met voldoening constateeren dat onze Kamerclub ook aldus haar taak heeft opgevat. Bg do vermelding van den arbeid onzer Kamerclub kan ik niet nalaten een woord te wgden aan het arbeidscontract, al is de behan deling nog niet afgeloopen. Het wetsontwerp is van de zgdv &or sociaal democraten misbruikt als een wapen om ons te bestoken. Aanvankelgk mogen inderdaad in het wets ontwerp fouten zgn geweett, waarvoor de oor- spronkelgke ontwerper mede verantwoordelgk was, wie zou hem daarvan Ma vevwgt willen maken f Wie zou daaraan denken, waar hg, steeds belast met een belangrgk aandeel in de leiding van het werk, onmiddellgk bereid is geweest gegronde oritiek, van alle zgden ge leverd, te aanvaarden en verbetering aan te brengen De werking van deze regeling, eenmaal wet geworden, zal een zegen zgn voor ons volk, die zich dagelgks in duizenden gevallen zal doen gevoelen en de zoo noodige vastheid zal brengen in de arbeidersverhondingen. De be handeling in de Tweede Kamer zal nader leeren, dat de bezwaren tegen belangrgke be palingen, die nog in behandeling komen, on gegrond of schromelgk overdreven zgn. Wg mogen er trotsch op zgn, dat dit werk in hoofdzaak zal zgn tot stand gebracht door den bescheiden en voortreffelgken man, die al zgn krachten geeft a»n den arbeid voor de miBdeelden in de maatsohappg. De wakkere voorzitter onzer KameroluY>*j laeeit, meer dan menigeen vermoeden kan, SfiJh gegriefd gevoeld door den smaad, hem om dit uitstekende werk als verrader der arbeiders naar het hoofd ge slingerd. Laten wg onze vreugde betuigen, dat hem tbans gelegenheid werd geaohonken om dezen smaad schitterend te logenstraffen 1 Zoo mogen wg het afgeloopen jaar herden ken als een, dat naast zware verliezen veel goeds bracht voor onze partg. In ledental ie zg eterk vooruitgegaan, eteede meor afdeelingen werden opgerichtwg zien onzen invloed in hot land gestadig wassen. Ook in Provinciale Staten en in Gemeemtera- den werd het aantal onzer geestverwanten zeer vermeerderd. Langen tgd na de oprichting van onzen Bond, konden wg ons menigmaal hooren noemen een leger van generaalB zonder soldaten. ZooalB toen door ons werd voorspeld, zonden geregeld meer soldaten zich voegen bg den troep. Dit is geschied. Wg verheugen ons thans in de algemeene belangstelling. Tegenstanders die geen belang er bg hebben om onze be- teekenis te verkleinen, voorspellen ons een sohoone toekomst. Zg, die afbrokkeling te vree- zen hebben van onzen groei, makken zich klaar- blgkelgk ongernst. Maar wg zgn nog lang niet wat wg wezen moeten en wg doen lang niet wat wg kunnen. Aan goede generaals hebben wjj niet genoeg. Elk officier, elk soldaat moet propagandist tevens zgn. Doortrokken van de waarheid van onze be ginselen, moet hg ervoor strgden en anderen ervan doordringen waar hg kan. Moge deze vergadering ertoe bg dragen dat over oub allen een Irissobe geest vaardig worde en dat wg met hernieuwde werkkraoht aan den arbeid gaan 1 mr H. L. Drncker. BENOEMINGEN, enz. Bg kon. besluit: zgn bg het dep. van Binnenl. zaken benoemd: tot admin, jhr mr J. H J. Quarles vanüfford, thans ref.; tot ref. mr L. Peerbolte, thans hoofdoomm. is benoemd bg het pers. van den geneesk. dienst der landm. tot off. van gez. 2e kl. de burgergeueesk. H. G. H. Bennema; iB aan den eerste-luit. der inf. E. de Kruyff, van het 7e reg. inf., op verzoek, eervol ontslag uit den mil. dienst verleend; is benoemd tot inBp. van den arbeid I. P.de Vooys, adj.-insp. te Arnhem is benoemd tot ridder in de orde van den Nederlandschen Leeuw mr dr C. Roeat, ref. bg het dep. van Landbouw enznog in een deel der oplaag van ons vorig nommer gemeld iB aan den heer A. W. F. Idenbarg, op verzoek eervol ontslagen minister van Koloniën, toegekend een pensioen van f 4000 'sjaara. KORTE MBDBDBELINGBN VERGADERINGEN. In Den Haag is, onder voorzittersobap van generaal Th. J. A. van Zgll de Jong, gehouden de algemeene vergadering van de vereeniging Nationaal Fonds tot ondersteuning van de nage laten betrekkingen van in Ned.-lndiï gevallen militairen. Blgkens het verslag over 1905 verminderde het aantal leden wederom en daarmede het bedrag der contribntiè'n. De daarvoor be noemde commissie is het nog niet mogen ge lukken een geschikt persoon te vinden, die de belangstelling in de vereeniging kan opwekken. Op 16 aanvragen om onderstand werd gunstig beschikt, terwgl Blecbts 2 ondersteuningen ophielden. De vaste jaarljjksobe uitgaven, vermeerderden met f 2230, als onderstand voor eens werd f 300 betaald, waartegen aleohts eene vermindering van uitgaven van f 354 valt te boeken. Sommige afdeelingen kwjjnen, en zelfs zgn afdeelingen en correspondentschappen opge heven, waardoor de contributies en giften, die in 1902 resp. bedroegen f 3594 en f 1770, in 1905 daalden resp. tot f 3052 en f 969, terwgl daarentegen hei bedrag, aan onderstand uit gekeerd, van i 11,997 in 1902, is gestegen tot f 15,250 in 1905. EERSTE KAMER. De Kamer nam Donderdag nog eenige kleinere wetsontwerpen aan, o. a. dat tot aan vulling dor landweerwet, de wjjziging van art. 4 der arbeidswet en dat tot verhooging van hoofdstuk IX der StaatBbegrooting voor 1905, voor de Velserpont. Zg is daarna weer tot nadere bjjeenroeping gescheiden. Mogen wg onze lezers in W altheren, houders van honden, nog eens nadrukkelijk wjjzen op de verplichting om gedurendo den vastgeBtelden tgd hun honden, wanneer zg zioh op den openbaren weg bevinden, van een muil korf te voorzien. Nalatigheid kan ten gevolge hebben dat de ongemuilbande bonden door de politie worden medegenomen, wat den eigenaar een proces verbaal bezorgt. Wil hg zgn dier terug heb ben, dan is bg verplicht het maximum der boete ad f 10 te voldoen. Blgft hg daarin nalatig, dan is de politie, hoe ongaarne ook, gedwongen de dieren binnen zekeren termgn af te maken. De firma F. B. den Boer alhier heeft vorkrggbaar gesteld een Berinnerings album aan den watersnood in Zeeland, 12 en 13 Maart jl. In een stemmigen band geeft het albnm gelegenheid 112 prentbriefkaarten bgeen te brengen van de talrgke, die de ramp, welke op genoemde dagen verschillende deelen onzer provinoie teisterde, aanschouwelgk maken. Het is een goede gedachte om het bewaren van een colleotie gemakkelgk te maken. De tram naar VliBsingen reed heden wederom van de Markt alhier af. UitVii88ingen. Donderdag zgn opnienw, onder leiding van den commandant P. Koster, met de torpedo boot Luclor et Emergo ter reede aldaar, duik proeven gehouden met Hollandsohe bemanning. Zg slaagden goed. De Wakoorden, van den dienst Vlake-Wal- zoorden, is weder in dienst gesteld en de reserveboot Walcheren hier teruggekeerd om dienst te doen voor het es. Westeriche'de. Bg het te Rotterdam gehouden examen voor machinist bg de groote vaart is geslaagd de heer E. Barbé, machinist bg de maatscbappg Zeeland te Ylissingen. In een deel der oplaag van ons vorig nommer maakten wg reeds melding van een ongeval, Donderdag de Btoomtram Walcheren overkomen. Omstreeks elf nar 's morgens is tussohen WeBtkapelle en Aagtekerke de trein gederailleerd. De machine en een goederenwagen geraak ten geheel, een passagierswagen gedeeltelgk; van de rails. Porsoonlgke ongelukken hadden niet plaats en de materieele sohade is betrekkelgk zeer gering. De oorzaak van de ontsporing is niet bekend; waarsohgnlgk is zg toe te sohrgvon aan plaatselgke verzakking der baan. De dienst heeft Donderdag verder tot West- kapelle gewoon plaats gehad. 's Avonds te acht uren was alles reeds op geruimd en de baan weder geheel in orde. Het gebeurde veroorzaakte velen, die naar de Markt te Middelburg wilden, een groote teleurstelling. De postbode van WeBtkapelle op Domburg J. Wejjler blgft in eerstgenoemde gemeente en wordt met 1 Mei belast met het afhalen en bréngen van de poBt van en naar de tram en mot de bestelling iu het dorp. Aan den heer W. A. van de Velde, die, zooals gemeld, de vorige maand zgn 25-jarig jubileum als waterbouwk. ambtenaar van het waterschap Poortvliet vierde, werd Donderdag door dat waterschap eon prachtig zilveren inktstel ton gesohenke gegeven. Als iets dat niot dikwgls voorkomt, kan wel gemeld worden, dat een 24jarige merrie van een landbouwer te Stavenisse dezer dagen een veulen geworpen heeft, terwjjl het 14 jaar geleden was, dat het dier moeder wbb geworden. Donderdag vierde te Koewacht het echtpaar Joh. d. C. zgn gouden bruiloft. Op het gomeentekuis werd den jubilarissen na de mis een dejeuner en een hanglamp aan geboden. In hun buurt en in hun versierde woning werden de echtelingen feestelgk onthaald. Tot politieagent te Neuzen is benoemd C. P. Eleman, te 'a Heer-Arendskerke. Als een bewgB, dat er nog ondernemings geest bestaat onder de landbouwers te A x e 1 verdient zeker wel vermelding dat de volgende week drie zoons van den landbouwer D. naar de Ardennen in Frankrgk zullen vertrekken, teneinde aldaar het landbouwbedrgi uit te oefenen. Zg hebben ongeveer 300 gemeten land gehuurd, waaronder een partg boscbland ter ontginning. Een Belgisoh militair, die te SaB van Gent vóór eenigen tgd samenleefde met eene armlastige vrouw en die ook in Nederland nog een rekeningetje met de justitie had, werd Woensdagavond in het stedelgk armenhuis aldaar door de politie overvallen. Hg kon ontvluchten en sprong, achtervolgd door de marechansfëc en geen uitweg meer vindende, te water. Een hem toegeworpen touw wei gerde hg te gigpen. Eenige uren nadien werd zgn lgk opgevischt. De aldaar bestaande afdeeling van den Bond voor Slaatspcnpioneering heeft thans het volgende bestuur: A. de Lauwere, voorzitter, A. G. Stubbó, onder-voorzitter, M. Verhaak, secretaris, P. J. Hamelgnck, penningmeester, en J. H. C&rpceau, commissaris. Iu de Donderdag ge houden vergadering werden de bestuursfuncties aldus verdeeld. De paohters van het kroondomein in Zeeland, wier land door den watervloed van 12 Maart overstroomd zgn geweest, zullen, naar gemeld wordt, dit jaar worden vrggesteld van het betalen van paoht. VREEMDELINGEN VERKEER Dondagavond had in het Schuttershof alhier de vergadering plaats van de Vereeni ging tot bevordering van het Vreemdelingenverkeer in Walcheren. Nadat door den voorzitter, jhr. mr. E. A. O. de Casembroot, de vergadering was geopend werd den secretaris, den heer H. JG. Hattman, gelegenheid gegeven het jaarverslag nit te brengen. Daarnit deelen wg bet volgende mede: De nieuwe druk van don Nederlandsohen Gids voor Walcheren, die zeer in bruikbaarheid is toegenomen, viel bgzonder in den smaak van het publiek Terwgl hg in "t eind van Juli ge reed kwam, werden er in den loop van het jaar reeds 636 exemplaren van verkocht. Van de oplaag van 3000 zgn nog 2179 exemplaren over. Van den Fransohen gids zgn nog 246, en van den Engelsohen 366 exemplaren beschik baar. Op de terreinen van de tentoonstelling te Luik werden 2000 folders verspreid en 3000 exemplaren elders in België en Frankrgk, benevens 1000 in Duitsobland en Zwitserland. Op het register van het informatiebareel is geteekend door 343 personen voor en namens 650 reizigers, waaronder nitNederland 276, België 202, Frankrgk 58, DnitBehlaiid 28, En geland 57, OoBtenrgk 2, Rusland 6 en Ame rika 21. Daar werden voor de bosschen in de buurt van Domburg aan niet minder dan 97 personen een kaart uitgegeven. Voor Ooi rduin, dat voor het publiek gesloten werd, konden 65 kaarten worden afgegeven. Die kaarten echter kunnen alleen worden uitgereikt aan buiten Walcheren wonenden. Melding makend van den aankoop van het huiB aan de Markt om het bureel te vergrooten, deelt het verslag mede dat de geheele koopsom werd gedekt door vrgwillige bgdragen, terwgl daarboven nog iets werd overgehouden voor de verbouwing. Waarom hierbg toch niet de volle naam gemeld Het feit is toch geen schande. Red.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1906 | | pagina 1