IlIDDELBURGSCHE COURANT
I
149° Jaargang.
Maandag
23 April.
Uit Stad en Provincie.
N\ 9S.
1906.
1.60
1.50
.50
t aar,
|kt, tot
i nit-
jGroen-
negen
t por-
ndrlk
pi. Bg
i geen
int
ihoid,
onr
ikzet'
>BS.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k smet uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor allo plaatson in Nederland franco pp. 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
TBEB1HOHETBB. VERWACHTING RN BAROMKTfiB.
21 April 8 n. Tin 52 gr., 12 n. 63 gr., av. 4 u. 66 gr. F. V e r w a o h t matige tot krachtige Z.W.
wind. rueeat betrokken lucht, mogelijk regen en dezelfde temporatuur. Barometerstandhoog
ste 769 0 to Karlsruhe laagste 742.9 te Christiansund.
Advertentiön: 20 cont por regel. Bij abonnement vool logos. Geboorte-, dood- ©n
alle andere familieberichten en Dankbotuigingon van 17 rogols f 1.50elke rfgol moer
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Grooto letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiön en roclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreflende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is geroohtigd hot Algemeen AdvertentIe»Bure»u A. D»
LA HAR iz., N.35. Voorburgwal 266, Amsterdam.
Bij deze courant behoort een Bijvoegsel.
PROVINCIAAL
WATERSNOOD-COMITÉ.
De penningmeester van dat comitó ontving
nog uit:
Zeeland.
Collecte EllewoutBdjjk i 189,15, oolleote II
Domburg f202,626, nagekomen gift Ritthemfl,
J. do R., Cortgene, f 2 en ohristel. school Oade-
lande, f 7,146.
Nederland.
IE Colleote der Nederlandsche schoolkinderen
f 25241.566, op straat te Amsterdam f 12000
en tevens die té Vcorsohoten f231,046, Uit
geest f226, Katwijk f 448,50, Stadskanaal f 83,
Dirksland f 477,75, Goodereede f 113, Middel-
harnis 1469, Zwotloo 1134, Winschoten f607,
Hilversum III f525, Epe 1142,50, en Deventer
f1333 69
En vorder van: Tante Keo Haarlem f 7.50,
A. L. idem f 2 50, J. J. d. H Amsterdam f 3,
Vereeniging fan Beetiuorlehuiker fabrikanten f 5000,
Op roer ing v. Se non e vtro door tooneelver.
Hierna Beter te Zaandijk f 130, van den Eersten
prjs. gewonnen door den draver Baladin van
W. J. H. A. te Dordrecht f 500.
Buitenland.
H. H. Grand Rapids f6.17 en van oon Neder
lander aan de Newa f 126.35.
Middelburg 21 April.
Zeeuwsche Omtrekken.
Er is geen toestand, geen zaak, geen
gebeurtenis, waaraan niet een „maar'"
verbonden.
Daar heeft men nu de stoomtram Walcheren.
Welk een heerlijk vervoermiddel.
Wat rijdt liot zacht
Het glijdt over den weg.
Wat zijn de wagens geriefelijk ou keurig
De breode ruiten, wat geven zo een ver
rukkelijk uitzicht over hot ganscho land
schap dat in schoonheid nog winnen zal
wanneer alles in vollen bloei staat.
Die tram eigenlijk is bet meer een
locaal spoor voert ons door een
schoonste deelen van Walcheren.
Reeds spoedig als men Middelburg heeft
verlaten, wordt het oog verlustigd door den
aanblik op de duinenen als men Aagte-
kerke nadert, verrijst op eens het zoo
coquet en schilderachtig gelegen Domburg,
een lustoord bij uitnemendheid.
Dit alles zullen de velen, die in de
Paasohdagen het tochtje maakten, zeker wel
ten volle beamen.
Maar
En dan komen weer oenige bedonkingen.
eenige opmerkingen, eenige wonschen
- Niet uit zucht om te vittenneen, bij
hot zoer vele goede, dat de nieuweling ons
braoht, zou men nog moer willen hebben.
Zoo vroeg men waarom te Middelburg
zoomin als te Vlissingen, bij den afrit van
de tram niet rekening gehouden is met de
aankomst van alle treinen.
Bij sommige is directe aansluiting.
Men vergete niet dat het nog eene jonge
onderneming is, niet besohibkende over
zooveel materieel dat aan a 11 e eisohon kan
worden voldaan.
Dan waren er die het betreurden dat de
plaats van afrit in Middelburg minder ge
lukkig gekozen wasjuist in een smal ge
deelte van den Kanaaldijk.
En even verder op de Loskade heeft men
zoo ten volle de ruimte I
Voor die opmerking is wol aanleiding.
Zelfs voor het in en uitstappen, voor het
boter aanzicht in 't algemeen, voor de per
trein aankomenden zou de bedoelde plaats
veel gesohikter zijn.
Door de directie is eohter de tegenwoor
dige plaats gekozen om mogelijke onge
lukken bij het rangeeren te voorkomen.
Wij deelen dat bezwaar niet, ook zelfs niet
nadat wij ons nogmaals op de hoogte van
den toestand hebben gesteld.
Om te wisselen brengt de iooomotief
haar staart een heel eind op de Loskade
en na vooraan gekomen te zijn, wat toch
geen gevaar behoeft op te leveren, kan zij
de waggons gemakkeljjk uiterlijk tot aan
de Kanaalbrug brengen. Op de rails is
daarvoor plaats genoegwant al stonden
de aohterste wagens dan ook tot over den
wissel, dan levert dit, als eenmaal gerangeerd
is, bij het instijgen der passagiers on het
afrjjden hoegenaamd geen bezwaar.
En bij hot rangeeren zal men wel voor
zichtig zijn.
Juist omdat hot daar zoo breed is, kan
het publiek op een afstand blij'
ook wel zal loeren te doen.
Wij weten wel dat or een ander bezwaar
is, o.a. voor het inbrengen van pakjes, doch
dit dunkt ons niet overwegend.
Wie weet echter wat er nog eenmaal
geschiedt, wanneer bestaande moeielijkhe-
den zijn opgelost
En zoo zijn er meer maren, misschien
in de oogen van hen die zo opperden van
veel gewicht, dooh die wij gevoegelijk kun
nen laten ruston.
Alleen geven wij den raad om tegen het
isseizoen bij de Kanaalbrug oen flink
bord te plaatsen, waarop de per trein aan
komenden, vooral do vreemdelingen, kun
nen zien op welke uren de tram afrijdt of
aankomt.
In plaats van nu ons verder te verdiepen
in wat gewenscht of beter zijn zou, zien
wij liever naar do vele lichtzijden van die
tram.
Vooral de grooto lichtzijde dat nu Dom
burg, de badplaats met hare prachtige man
telingen, to bereiken is voor hen die vroeger
zich daarvan verre moesten houden omdat
rit er hoon te kostbaar, de gang te
moeilijk was.
En wat ook een lichtzijde is: dat er
ne verbinding tot stand kwam tussehen
verschillende gemeenten onderling on met
Middelburg die niet anders kan zijn dan ten
nutte, ten voordeele, in materieelen on
geestelijken zin, voor zeer velen.
Onder gunstige teekenen is de tram
Walcheren baar dienst begonnen,
Wij hebben allo hoop dat het haar voor
spoedig gaan zal.
Söntheek te Arnhem, in plantsoenen groote
manden of korven van staaldraad plaatst,
waarin hot publiek papieren enz. werpen
Wat het.kan?
Even goed als daar, zal hot publiek ook
hier wol loeren op die wijze zich te ont
doen van zulk een ballast.
Of do jeugd soms in die manden weer
een middel zou vinden om aan zijn kinder
lijken lust tot spelen bot te vieren, valt af
wachten.
Maar wij koesteren daarvoor minder vrees
dan zij zeer zeker heeft voor de wielrijdende
politieagenten, die haar wel in haar ambitie
zal temperen.
Misbruiken, die van zulke mandon kunnon
ook wel eens zullen gemaakt worden,
wegen niet op tegen het, in onze oogon,
grooto nut ervan.
Bij het wandelen dezer dagen over de
schoone bolwerken van Middelburg
trof hot ons dat op tal van plaatsen do
vroeger heerschende netheid plaats heeft
gemaakt voor, ja, wij moeten het rondweg
zeggen, slordigheid.
Zoo zagen wij het onkruid welig tieren
tusBchen do boomgroepen en heesters. Zoo
lagen op den grond verspreid papieren en
de resten van allerlei dat genuttigd was,
vooral schillen van sinaasappelen.
Hoe zit dat
Wordt aan die bolwerken niet meer de
zorgzame hand gehouden van weleer?
Wij kannen ons dat niet voorstellen van
onzen wethouder van fabricage.
En wij zouden hem of het gansche doge-
lijksch.bestuur daarvan een zeer ernstig ver
wijt moeten maken.
Of kon die wethouder of dat ooilege niet
meer handelen als vroeger?
Heeft het besluit van den gemeenteraad,
bij de behandeling der begrooting, om f 700
schrappen, die voor het onderhoud dier
bolwerken bestemd was, schuld' nan den
tegenwoordigen toestand
Dan is er alle reden om dit besluit te
betreuren.
Want het idee reeds dat men aan
bolwerken niet gonoeg zorg besteden kan,
is hinderlijk en onaangenaam voor velen
die daarop trotsch zijn.
En te meer, als men bedenkt dat
hiermee voortgaande, van kwaad tot erger
vervalt.
Er is niets dat meer voortwoekert dan
zorgeloosheid en slordigheid.
Aan eigen stadgenooten zou aldus veel
van het genot om daar te wandelen worden
ontnomen.
Maar wat moeten vreemdelingen wel
als zij, die wel gehoord zullen heb-
van dit sieraad onzer stad, letten op
den onoogelijken toestand waarin dit ver
keert.
Yan zelf zal bij hen de vraag rijzen
Middelburg geen geld voor onderhoud heeft
of, nog erger, zich geen uitgaaf wil getrooi
de bolwerken een sieraad te doen
blijven.
Wij wijzen op dien toestand in de hoop
dat aan onze opmerking eenige aandacht
zal worden gosohonken.
En wij voegen daarbij een wenk.
Zou het te kostbaar zijn wanneer men
hier het voorbeeld volgde van andere ge
meenten in ons land, waar men, zooals
Als er een gebied is waarop vaak bui
tenissigheden plaats hebbon waarop niet
altijd maat gehouden wordt, men zich zei
ven of anderen niet steeds in toom weet
houdenwaarop men allicht overdrijft
tot schade van iemand's geoatelijken en
physïeken toestand, dan is dit wol dat van
don godsdienst.
Men ziet in de ganscho wereld dit eigen
aardig verschijnsel en de nadoelige gevol
gen ervan. De voorbeelden zijn als 't
ware voor het grijpen.
Waarschuwen daartegen kan niet genoeg
gedaan worden, in eiken kring.
Daarom zij hier een plaats gegeven aan
het volgende, ons uit Noord B e v e-
1 a n d geschreven.
Het is een woord, ernstig bedoeld, door
eigen ervaring in de pen gegeven.
Het lnidt als volgt
Eenigen tijd geleden bevatten de bladen,
a. ook do Midd. Crthet bericht dat in
Engeland een hernieuwd opbloeien der gees
telijke opwekking valt waar te nemen. Ook
aan dat bericht ontbrak niet ^het gewone
slotzinsverrukking, zinsverbijstering en
krankzinnigheid bij sommige deelnemers aan
de conferentiën.
Een en ander trof me te moor nu in de
Paaschweek ook op ons eiland door predi
kanten uit de beide Bevelandou dergelijke
conferenties worden gehouden tot opwek
king van het geestelijk leven.
Men mag aannemen dat predikanten
ernstige mannen Zijn, die, vóór zij derge
lijke ondernemingen aanvangen, zich reken
schap geven van hetgeen zij willen. Maar
dan toch ook van hetgeen zij niet willen,
het gevaar, dat zij in het leven roepen.
Dat dit gevaar geen hersenschim is,
blijkt uit bovenbedoeld bericht en is ook
reods meer dan eens op Noord-Beveland
gebleken. En 't zal gewis uw lezers niet
moeilijk vallen voorbeelden aan te geven
van ergerlijke, soms diep treurige buiten
sporigheden, op zulke conferenties voorge
vallen.
De heeren voorgangers kennen don in
vloed hunner woordenzij weten dat hun
getuigen den drang tot „getuigen" wakker
roept bij hun gehoor. Doch zij kunnen
ook weten, hoe het met do intensiteit van
het gomoed8- en geestesleven bij velen
hunner hoorders geBteld is. En dat moest
hen tot bedachtzaamheid brengen.
Tot hiertoe doelde ik enkel op de mannen
van ernst. Doch er worden ij veraars aan-
n, voor wie do conferenties een
soort van sport vormen, of een proefveld
voor de suggestie, die van hen uitgaat.
Dezulken handelen onverantwoordelijk.
Want ook voor hun volgelingen maken
zij de „geestelijke oefeningen" tot een spel,
de uitlating van een eenvoudig
vrouwtje, die, toen bij zoo'n samenkomst
een bezoeker, als „belangstellende" aanwe
zig, wensohte te blijven, ook bij de nabetrach
ting, in haar verstoordheid daarover uitriep
,Nou, als jij blijft, dan doen wij van avond
niks 1"
Schrijver dezes ziet volstrekt niet laag
neer op een goed geleide godsdienstige
samenkomst, ook al heet die conferentie.
Doch de heeren, die zoo gul zijn met hun
goeden raad aan anderen, die zich zoo be
ijveren voor de „goede zaak" en met de
vlag der „eere Gods" elke lading meenen
te kunnen dekken zy veroorloven my de
waarschuwing: „in allo dingen lot op hot
einde I"
Het godsdienstig leven zij en blijve oen
zaak dor binnenkamer, maar worde geen
vertooning op bet platform
BENOEMINGEN, enz.
j kon. besluit:
aan mr E. Z. L. van der Kemp, op ver
zoek, eervol ontslag verleend als ofl. van
justitie bg de arr.-reohtbank te 's Gravenhage,
met dankbotuiging
is benoemd tot oommissaris van politio te
Maastricht F. J. P. L. Soeten, thans insp. te
Rotterdam
zgn benoemd tot vertegenwoordigers der
Nederlandsohe Regeering bg het 28 dezer en
volgende dagen te Turgn te honden Vide
Internationale Congres voor oriminoele anthro
pologic mr F. W. J. G. Sngder van Wissen-
kerke, raad-adviseur aan het Dep. van Justitie,
en mr G. A. van Hamel, hoogl. aan do univer
siteit te Amsterdam.
Bevorderd zgn tot eerste klerk by het
Centraal Bureau voor de Statistiek C. J. van
Buroh en C. J. Oorthuys, beiden thans
tweede klerk, en benoemd tot tweede klerk
B. E. Graat, mej. H. M. Sohol, P.G.Sonne-
ville, mej T. Bevelander en A. O. van ÖOBt-
F. J. J. van Zwgndreoht, mej E M.
Hulsker en M. Soheltema de Heero on H. L.
Backer van Ommeren, allen te 's Gravenhage.
Slechts in enkele regelen weneohen wg onze
vreugde te uiten over den uitslag der stemming
Vrjjdag in hot district Middel ba rf
Niet alleen omdat zulk een resultaat weor
moed geeft voor de toekomst, is hot -
reden tot vorhouging, maar ook wgl nu in de
Staten zitting nemen zal een flink, degolgk,
practisoh man.
Viel de vooruitgang in het stommenogfer
van den gekozene, in vergelgking met de
stemming op 10 Januari 1905 toen de lii
Blum werd aangewezen, ook waar te nemen op
het platteland, waar onzo medestanders zich
zoo dapper weerden, Middelburg gal den
doorslag.
hoor Den Bouwmeester verkreeg daar
Vrgdag eene meerderheid van 522 stemmen
boven den heer Verhago.
Hot vorig jaar waren op hem uitgebracht
1122, nu 1318, tegen destgds 752 op don hoor
Blum, en thans 796 op don heer Vorhage.
la het geheel verwierf de heer Den Bouw
meester Vrfidag 1880 stemmon en de heer
Verhage 1833; 10 Januari 1905 verkreeg onze
wethouder er 1662, de heer Blum 1776.
Ei is nu gebleken dat tal van kiezers huiverig
zgn geworden voor het drjjven der Calvinisti
sche partg. En zg gaven een duidelgk dementi
aan hen die zoo overmoedig zich toonden cn
zelfs duridon beweren dat bun candidaat met
grooto meerderheid zou worden gekozen.
Daar zga er ook waarschgnlgk van die
riohting die zich onthielden.
In het geheelo district Btemden niet 1161,
in Middelburg 683 kiezers.
Al trekken wg daarvan af de overledenen en
de afwezigen, dan blevon er toch nog te veel
thuis.
Ia het district Vlissingen is de uitslag
niet geweoBt naar onzen wenech.
Maar dat ia geen wonder.
Bjj meerdere meewerking van vrgziunigon
kant, vooral in de stad zelve, zou zg anders
hebben kunnon zgn, meenen wg.
Ojk op Souburg had men van die zflde vool
beter mogen opkomen.
In VJiBsingen bleven niet minder dan 710,
in Souburg 138 en in het geheele district 1104
kiezers thuis; wat nog ongunstiger is, dan
het diatriot Middelburg, dat 4874 kiezers telt,
terwgl er in het district Vlissingen 4202 zgi
Heelt men zich in laatstgenoemd laten be
ïnvloeden door de opvatting dat het tooh niet
baat?
Men ziet het dan nu aan het district Mid
delburg dat mon den moed nooit moet en mag
opgeven.
Dit voor do toekomst 1
Overigens brengen wg gaarne hulde aan
die ook in het district Vlissingen zich zoo
begverdon, om den heer Van Ookenburg
groot aantal stemmen te versohaflen.
Ia 1904 was de heer Van der Harst giateld,
bater bekend op het platteland dan de candi
daat van Vrgdag. En toch is het stemmonvor-
sohil goring.
Men organiseere zich tegen, men begvere
zioh in het volgend jaar.
De kans op succes staat ook daar alleB be
halve aleoht.
In ons bericht omtrent de in de a.s.
raadszitting te Middelburg to behandelen
zaken schreven wg dat de hoer Van der
Heil zich geheel veroonigt met het voor
stel van burg. en weth. wat betreit de aan to
leggen straat.
Dit is een echrgflbut. De heer Ermerins, die
do vergadering van 17 Jan. een voorstel te
dezen opzichte deed, dat werd aangenomen,
vereenigt zich met het ontwerp-vergunning dat
thans den raad wordt aangeboden.
Maandagmiddag te half drie houdt de
Kamer van Koophandel en fabrieken te M i d-
e 1 b u r g eene oponbaro vergadering, o.a ter
behandeling van het jaarverslag ovor 1905.
Voor de betrekking van concierge in
het Volkshuis De Vooruit alhier hebben
zioh 17 sollicitanten aangemold.
Op de jongste gelioudon bestuursverga
dering der Vereeniging Walcheren, onderafdee-
ling der V. P. N., is, naar men ons meldt, o.
besloten aan het hoofdbestuur machtiging
vragen tot hot gebruik van haar gedepo
neerd handelsmerk V. P. N., in een schuinen
vierhoek, tot het stempelen der eieren bostemd
voor de op te richten oieTon-mgn, waarvan het
glement door de commissie, hiermee bolast,
ontworpen en eveneens ter goodkeuring aan
bedoeld hoofdbestuur zal worden opgezonden.
Verder is besloten te trachten eon reBorve-
fonds bgeen te brengen voor eene op het laatst
van dit jaar te organiaoeron pluimveetentoon
stelling en dio van tamme kongnen alhier.
Ju het droogdok alhier werd Vrgdag
opgenomen het Italinanscho stoomschip Mar-
gareiha, dat te Vlissingen oon lading melasse
had gelost.
Uit VliBSingen.
Tot lid der Vereeniging Zeevaartschool alhier
benoemd de heer B. C. A. van Renterghem,
direoteur van den provincialen Btoombootdionst
op de Wester Schelde.
Donderdagavond is aldaar oon vergadering
gehouden van werklieden aan De Schelde tot
het benoemen van afgevaardigden, die binnen
kort eene samenspreking zullen, hebbon met
de directie, teneinde van gedachten te wis
selen over wgziging van arboidstgd en vorhoo-
ging van uurloon.
De directie der Maatschappg hoeft namelgk
een onderhoud aan haar personeel toegestaan
zóo, dat van elke afdoeling op iodere vgf en
twintig man een afgevaardigde kon worden
benoemd, wien op deze vergadering een man
daat werd verleend.
Van 12—19 April zgn van Y e r s o ko ver
zonden 430.000 leverbare oestors tegen de vol
gende prgzen 100 K.G. fr. 90—100 80 K.G. fr.
70—80; 70K.G. fr. 50-55; 65 K.G. Ir. 36—40
K.G. fr. 30—35 50 K.G. ir. 20—22en 40
K.G. fr 10-12.
Benoemd tot tgdelgk onderbaas san het
Hoogheemraadschap Delfland de beer J. J.
Sohikker te Colgnsplaat.
In eene algemeeno vergadering van de
Coöperatieve Vereeniging Stoomzuivel/abriek
Luctar et Emcrgo in liquidatie, gevestigd te
Zonnemaire, is mot 38 tegen 23 stemmen
eene motie aangenomen waarin de vergadering
verklaarde geen aanleid ng te vinden om te
herroepen de door haar d. d. 26 Augustus 1903,
bevestigd op 20 Mei 1904, aan bestuuTÖeien-
liqidateuren gegevene volmacht, die integen
deel te handhaven en haar vertrouwen in de
bestuurderen-liquidateuren uit te spreken.
Het proces tussehen do vereeniging en den
hoer M. C. de Crane zal dus in appel worden
•oortgezot.
had vóór een
Sen slager te Graanv
paar weken het ongeluk, mot zgn fiets een val
te doen. Hoewel behoorlgk medisoh verbonden
thuis gekomen, moet hg zioh toch inwendig
bezeerd hebben, waaruit de zoogenaamde klem
ontstond. Ondanks de geneeskundige hulp is
bg dezer dagen overleden, nalatende eene
weduwe met 3 kleine kinderen.
KONINKLIJKE MAATSCHAPPIJ DE
SCHELDE TE VLISSINGEN.
In de heden gehouden •vergadering van aan
deelhouders in bovengenoemde scheepsbouw-
en werktuigenfabriek werd door don direoteur,
den heer Jos. van Rialte, hot dertigste jaar
verslag, dat over 1905, uitgobraoht.
Over dat jaar kan op bevredigende resultaten
gewezen worden.
Gebrek aan ruimte was ook dat jaar oorzaak
dat verschillende orders moesten afgewazen
worden, daar in alle aideelingen Bteeds volop
bcdrgvighoid hoorsohte.