HIDDELBURGSCHE COURANT.
149' Jaargang.
Vrijdag
20 April.
9. F. den Bouwmeester,
A. J. van Ockenburg Senior,
(Jii Stad en Provincie.
93.
1906.
Dezo courant verschijnt d a g e 1 ij k smot uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
THBEMOJJETEB VEBWACHTISG HM BAROMBTBB.
19 April 8 n. ra 44 gr., 12 n. 46 gr., »v. 4 a. 45 gr. F. V e r w a o h t matige tot krachtigs N.
wind. auvankel)jk betrokken lacht en dezelfde temperatnnr. Barometerstandhoogste 767.0
te Horta 1 a a g a t e 745.2 te Munchen.
Advertentiën: 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50elke tegel meer
20 cent. Reolames 40 cent por regel. Grooto lettors naar do plaats, die zij innemen.
Tot do plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig nit Zeeland, betredende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Adverleutie-Burean A. DU
LA MAR Ar., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
Bij deze courant behoort een Bijvoegsel.
Middelburg 19 April.
Het hangt vaak van enkele stemmen af.
Wel eens van een enkele.
De ervaring leerde dit meermalen.
Men bedenke dat ook met het oog op
morgen (Vrijdag.)
Wie zich met de door ons aanbevolen
caudidaten kan vereenigenwie tegen bet
drijven der clericale partijen is en tegen
haar macht in land, provincie en stadbij
verzuime niet even te stemmen.
De moeite is zoo gering en de invloed
van elke stem kan zoo groot zijn.
Van 's morgens acht tot 's namiddags
v ij f uren kan men toch allicht dén oogen-
blik vinden om zijn plicht te doen.
De vrijzinnigen, van welke schakeering
ook, dienen vooral op hun post to zijn.
Voor hen is geen andere keuze dan te
stemmen op de volgende heeren in het:
District Middelburg
wethouder van Middelburg en voorzitter
van den polder Walcheren.
Distriot Vlissingen
Lid van den Raad te Vlissingen.
Dat onze mededeeling in verband met de
plannen tot oprichting van den Gerefor
meerden Bond tol vrijmaking der Ned. Herv
kerk van anti-revolutionnaire zijde in onze
omgoring met de gebruikelijke felheid zon
worden begroet, hebben wij vooruit geweten.
Hoe men intnsschen ons van die zijde ook
beschimpt, wij zullen blijven volhouden met
te wijzen op de onoprechte taktiek van de
gereformeerde, KuyperiaanBohe leiders en
organen in ons district (en ook daarbuiten
om de kerkelijke verschillen bij de verkie
zingen weg te moffelen en het voor te
stellen, alsof het niet ook daarom gaat
bij de stembns 1
Ieder weet, en die leiders en organen
weten dat zeker ook wel heel goed, dat het
godsdienstig leven zioh concentreert
in het k e r k e 1 ij k leven en dat dit laatste
allen godsdienstigen personen nauw en na
aan 't hart ligt.
Ieder weet ook dat de vraag: hoe de
positie van de kerk tegenover of in don
staat moet zijn, welke verhouding van
financieelen en juridieken aard tusschen
staat en kerk moet bestaan, een „brandende
kwestie" is al Bedert vele jaren. En dan
zouden de verkiezingen, die de samenstel
ling der staatkundige colleges bepalen
welke geroepen kannen worden om, direct
of indirect, in die kwestie uitspraak te doen,
buiten de kerkelijke geschillen en ver
schillen om kunnen gaan
't Is of de calvinistische leiders denken
dat ze met kleine kinders te doen hebben,
als ze dit den kiezers trachten wijs te
maken I
Wij zullen bij elke verkiezing, en dus ook
nu weer, het onware, het misleidende van
die manier van doen in het lioht stellen!
Of het helpt, dat is tot daaraan toe. Maar
die politiekers, die altijd den mond vol
hebben met de ongerechtigheden van hun
tegenstanders, zullen wij bij hun slimme
maar onoprechte taktiek niet ongemoeid
hun gang laten gaan en wij getroosten ons
kalm hunne soheldwoorden.
Yan onverdachte zijde krijgen wij ge
lukkig nog juist bij tijds steun.
IQ de Woensdag j.l. gehouden vergade
ring van bedoelden Gereformeerden Bond
heeft prof. dr H. Vissoher van Utrecht o. a.
gezegd„wij moeten weten dat de Gerefor
meerden aan elkander vastgesnoerd zijn
door den band der belijdenis, dat is noodig
ook om op politiek gebie d
den strijd te kunnen voeren voor de con-
struotie der gereformeerde kerk.
En verder: „het is in de eerste plaats
noodig dat wij ons organiseeren en aaneen
sluiten om in de hervormde kerk een maoht
te vormen van beteekenis opdat wg ook
op politiek gebied ons als oenzuur-
deesem kunnen doen golden."
Wij hebben enkele woorden wat duido-
lijker doen uitkomon.
Ons dunkt dat wij tevreden kunnen, zijn
mot dezo bevestiging van d i e zijde van
hetgeen wij altijd hebben beweerd.
Hoe kunnen, hoe durven nu onze tegen
standers in dit district,die naast prof.Yisseher
staan, do zaken voorstellen zooals zij dat
steeds, en ook nu weer, doen
En ook hetgeen wij schreven omtront de
gevaren, dio de Herv. Kerk wederom be
dreigen, wordt op treffende wijze bevestigd
door kotgeen op diezelfde vergadering van
Woensdag j.l. de voorzitter, dr E. E. Gewin,
sprakHij zeide o. m. Mon wil een
herboren gereformeerde kerk, vrij van het
kwollendo synodale juk enz„Moge
lijk is dat deze actie oen wanorde
schept in den boezem der kerk,
dat men onaangenaam wordt bejegend,
maar mon store zich hier niet aan, men
stelle zich zelf achteraf om alleen te
doen wat strekken zal tot meerdere
glorie Gods".
Zelden zijn onze woorden bjj hot naderen
eonor verkiezing zoo snel on zoo afdoende
en van zoo onverdachte zijde bekrachtigd
als thans
Wij ontvingen heden nog do volgende
vorklaring.
Mjjnheer de Redacteur.
Naar aanleiding van hetgeen door u in
hot nommer van heden onder „Sprokke
lingen" is gezegd over hot besluit der
Afd. Middelburg S. D. A. P. inzake de
stemming voor een lid van do Provinciale
Staten, wenschon wij op to merken, dat de
afd. zich alleen onthoudt officieel aan deze
verkiezing doel te nomen, doch overigens
de leden geheel vrij laat.
Middelburg, 19 April.
Namens do Afd. Middelburg
S. D. A. P.
D. BIMMEL, voorzitter.
DEM ZEER JUIST OORDEEL
over de Sociaal-Democratische Arbeiders Partij,
waarmee wjj ons geheel vereenigen, bevat
heden Land en Volk.
De redactie van dat blad schrgft
Wjj hebben niet medegedaan aan het uiten
van Schadenfreude over de inwendige beroe
ringen in de Boziaal-Democralische Arbtidtrs
Partij.
Elke politieke party of groep maakt derge
lijke onrustige perioden doorelke beweging
van eenige beteekenia kent wisseling van
leiders. Wie zioh vrooljjk maakte over de
aanvallen, waaraan bepaaldeljjk mr Troelstra
blootstond, toonde eenvoudig van geschiedenis
geen begrip te hebben.
Want de gesohiedenis herhaalt zioh. Sedert,
de oudste tjjden zgn leiders van groote volks
bewegingen beurtelings op de handen gedra
gen en verguisd. In de oudheid was de
marteldood aan het kruishout hun deel, in de
dagen der revolutie viel hun hoofd onder de
guillotine, in onzen, meer humanen tjjd drjjft
men ze nit, als de zondebok die in de woes-
tjjn gejaagd wordt.
De S. D. A. P. is in ons land een jonge
party, een klein leger met onevenredig veel
aanvoerders, meest jonge mannen met warm
bloed, enthousiasten voor de beweging", doch
veelal voortgekomen uit de kringen der intel
ligente bourgeoisie en daarom in aanleg en
ontwikkeling staande boven de groote massa
der partjjgenooten. Een enkele wordt, door
geheel zgn wezen, tot geboren leider gestem
peld. De anderen hebben zich daartoe opte-
werken. Dat kweekt heerschzuoht, eerzuoht,
jalouzie. En als dan bovendien de mannen van
de practjjk tot de ontdekking komen, dat de
streng volgehouden theorieën zioh niet aan
passen aan de eisohen van het leven dan is
er conflict.
De beteekenis van het Utreohtsob congres is
gelegen in de overwinning voor den in z|jn
positie bedreigden leider mr Troelstra. Een
overwinning die hem sohadelooB stelt voor de
nederlaag van 't Haagsohe Paaschcongres van
1905. De mannen van de practgk hebben de
orthodoxe Marxisten geslagen, want de groote
massa der afgevaardigden koos de zgde van
Troelstra, Sohaper, Helsdingen en de hunnen.
Er is op dit congres, ook in 't slotwoord van
den voorzitter, herhaaldelijk betoogd, dat men
zuiver zakeljjk heeft geoordeeld, dat de per
sonen buiten spel z|jn gebleven. Den onbe-
vooroordeelden buitenstaander moet dit betoog
als onjuist treffen;
Alles draaide om Troeletra, aan wien wat
was goed te maken. Opnieuw on niet
onbegrjjpeiyk kwam men onder de bekoring
van z|jn persoonlijkheid. De leider, die een
lgder dreigde te worden, triumfeerde. Geen
andere kan de indruk naa.* buiten zgn.
Niet geoorloofd ia daarom de conclusie, dat
de Ncderlandscbe A D. A. P. het Marxisme
over boord heeft geworpen.
Dat zal, hier en elders, vermoedelgk niet
eerder gebeuren, dan wanneer weder een ge
loofsgenoot van Marx opstaat, nog pienterder
dan deze, en een oeoonomisch stelsel uitdenkt
en leuzen aanheft, die voor de massa nóg
grooter bekoring hebben dan de zgne.
De Oventroomiag in Zeeland is de titel van
een werkje, samengesteld door don heer A.
Boot te Kruiningen met medewerking van be
langstellende personen in verschillende plaat
sen, dat door de firma Ooaterbaan en Le
Cointre te Goes wordt uitgegovon ten voor-
deele der noodlgdenden.
Na eene inleiding, waarin eenige aardrijks
kundige en historische mededeelingeu worden
gedaan over Zeeland, worden de gevolgen van
de ramp van 12 Maart in de versohillende
deelen der provinoie besobreven.
Eerst welke onheilen in Zuid-Beveland door
den vloed werden veroorzaakt, te Rilland, in
den Engelschenpoldet, te Krabbendjjko, telJer-
seke en de overige deelen van dio Btreek.
In de tweede plaats wordt medegedeeld wat
de bewoners van het eiland Tholen hebbon
doorleefd en verloren, vooral hoeveel ellende
de watervloed te Oud-VoBBemeer braoht.
Daarna komt Walcheren aan de beurt, met
name Vlissingen en Veore.
Verder wordt beschreven wat in Zeeuwsoh-
Vlaanderen, vooral in Hontenisse, geleden is.
Natuurlgk wordt ook melding gemaakt van
de vorstelijke bezoeken aan Tholen en Zeeuwsch-
Vlaandoren.
Dan worden nog eenige mododeelingen ge
daan omtrent hetgeen met betrekking tot den
watervloed in andere deelen onzer provinoie
het opteekenen waard was en ook een en
ander verhaald over wat bniten de grenzen
van Zeeland voorviel.
Het boekje, in onderhoudenden styi geschre
ven, bevat tal van bgzonderheden die velen
nog onbekend zullen zjjn en is geïllustreerd met
eenige kaartjes, die een juist denkbeeld geven
van de ligging der overstroomde polders en
verschillende plaatjes die de ramp aansohouwe-
Igk maken. Onder de laatsten zjjn er die wg
nog niet onder de allewege verspreide prent
briefkaarten ontdekten.
Wg wenBchen den schigver en den uitgevers
een groot debiet toe, niet het minst ook om
het met de uitgave beoogde goede doel.
Woensdagavond werd in een der lokalen
van bet Schuttershof alhier eene vergadering
gehouden van aandeelhouders van hetCrediet-
fonds ten bate van de te Vlissingen door
den watersnood in hun bedrjjf bedreigde han
delaren en winkeliers, opgerioht door Handels
belang.
Door den voorzitter, don heer Antoine Mes
werd medegedeeld dat het bestaande comité,
'twelk de propaganda dreef voor de opriohting
van het Credietfonds, zich heeft vervormd tot
een fondsbestuur met een meer beperkt aantal
leden.
Het fondsbestuur bestaat nu uit de heeren
Ant. Mes, president, F. Keulemans, secretaris,
W. Kosten, boekhouder, Horm. Boiisson en G,
J. Krjjger.
In het geheel is ingesohreven voor een bedrag
van f 22.000 met inbegrip van f 600 aan gitten.
Te Vlissingen kwam volkomen overeenstem
ming wat betreft de samenwerking tusschen
het Credietfonds en het Vlissingsohe waternood-
GOmité.
De aanvragen om voorschot zgn van Vlis
singen ingekomen en gesteld in handen van
de plaatseiyke commissie van onderzoek.
Voorts was ingekomen een schrgvon van
het algemeen watersnood-comité te Amsterdam
als antwoord op een achrgven van de commissie
van advies voor 't Credietfonds.
Door jhr Van Panhugs waB indertgd voor
gesteld om het algemeen watersnood-comité te
Amsterdam te verzoeken de helft van de som,
die het Credietfonds bgeenbiacht, te deponeeren,
als waarborgsom, of voor hetzelfde bedrag, dat
't Credietfonds bgeenbrengt, deel te nemen in
hel tonde.
Dit voorstel, door het comité aangenomen,
was gesteand door burg. en weth. van Vlissingen.
Het algemeen watersnood-comité te Amster
dam heeft eohter afwgzend op dat verzoek
besobikt omdat het, na ernstige overweging,
tot het besluit was gekomen dat zulks inder
daad niet in overeenstemming te brengen is
met de bestemming van het watersnoodfonds.
Tot leden van den raad van toezicht werden
met algemeens stemmen gekozen de heeren
mr P. Dioleman, lid van Gedeputeerde Staten
van Zeeland, en rechtskundig adviseur der
Vereeniging Handelsbelang, C. M. Ghgsen, lid
van de Kamer van koophandel te Middelburg
en directeur der Naamlooze Vennootsohap
Houthandel, voorheen G. Alberts en Co, J. Hosang
notaris te Middelburg, C. A. Kalbfleisch, wet
houder te Vlissingen, en jhr W. C. van Panhngs,
burgemeester te Koudekerke.
Er bOBtaat gegrond vermoeden dat deze
heeron de benoeming zullen aanvaarden.
Deze raad zal zioh constituoaren.
Ten slotte werd nog medegedeeld dat voor
Hontenisse een commissie van onderzoek ge
vonden is, terwgl voor de andere goteistorde
plaatsen gewaobt wordt op nader advies van
het provinciaal-comité.
Zoodra het klokkespel op onzen Langen
Jan weer gereod is, zal bet doen booren bg
beel uur Paise-Pied, Blémantha 1 f unr
Frühlingslied, Mendelssohn kwartier vóór
Légende de la Mire Angot, Lecocq; en bg
kwartier over laser ijemant uijt Oost-Indien
gekomen, Ond-Nederlandsch lied.
Door de stoomtram Wa'cheren werden
wg meldden hot reeds in de tweede editie van
ons vorig nommer gedurende de Paaschda-
gen vervoerd 5114 personen.
Heden, den SOston jaardag van Prins
Hendrik, waren alhier van de rgks- en stede-
lgke gebouwen de vlaggen uitgestoken. Van
particuliere woningen woei de driekleur spora-
disoh.
De gebruikelgko parade werd, wegonB het
ongunstige weer, afgelast.
Hetzelfde wordt oüb uit Vlissingen gemold.
Uit Vlissingen,
sohrgft men ons
Hetverblgfte Pargs van de familieleden V.
d. Gdie daar in PaBteuTB' inrichting zgn in
geënt, met het oog op de dollehondskwostie,
zal nog ongeveer veertien dagen duren. Ze
bevinden zich, volgens ontvangen berichten,
alle drie in goeden welstand.
Het moet op zee weer erg aan 't Bpoken
zgn, de nachtboot kwam er heden, Donderdag,
morgen later dan gewoonlgk door aan. Ter
waarschuwing voor de scheepvaart hangt de
bal aan de buitenhaven te bengelen.
Blgkens de nu vastgestelde zomerdienst
regeling van de Staatsspoor zgn op de lgn
VlissingenRoosendaal de volgende ver
anderingen aangebracht
Trein 342, die nu van Vlissingen vertrekt
12 30 n.m., is vervroegd en zal na 1 Mei ver
trekken 12.05 n.m., zal in Middelburg zgn
12.16, in Goes 12.47, in Roosendaal 1.43 en
doet alle tusschenstations ook dan aan, maar
neomt des Dinsdags te Goes geen reizigers op
voor de stations Kapelle, Kruiningen, Krab-
bendgke en Rilland.
Vóór den markttrein van den winterdienBt
wordt ingelascht trein 106, die uit Vlissingen
gaat 1.07 nm., uit Middelburg 1.15, uit Goe»
1.35 en in Roosendaal aankomt 2.27; deze
houdt, behalve aan die stations, alleen stilte
Vlake, vanwaar hg 1.46 vertrekt.
Tusschen de treinen 341 en 343 is ingelascht
trein 105, die 3.56 zal vertrekken uit Roosen
daal, 4 38 uit Vlake, 4 49 uit Goes. 509 uit
Middelburg en 5.16 te Vlissingen aankomt.
Trein 343, die nu 4 uur n.m. uit Roosen
daal vertrekt, 5.24 in Goes en 6.04 in Vlissin
gen is, woidt 5 minuten later. Trein 339, die
au 9.37 uit Riosendaal gaat, zal 2 minuten
later vertrekken, maar heeft dat dan in Ril
land alweer ingehaald.
Trein 345, die nu 7.50 n.m. nit Roosendea'
afrgdt, zal met den zomerdienst vertrekker
uit Roosendaal 7 uur n.m uit Goes 8.24, uii
Middelburg 8 54 en bg zal 9.02 in Vlissingen
zgn.
Deze opgaaf, ontleend aan de G. Crl, komt,
moenen wg, overeen met eone vroeger gedane
mededeeling.
Eenige weken geleden vermisten een paar
reizigers, die Goes hadden bezocht, bg hun
vertrek hun kilometerboekje.
Aanvankelgk werd aan verliezen gedacht
maar later bleek dit bet geval niet te zgn ge.
weeBt, want één kilometerboekje werd, alvorens
te zgn afgereisd, te Arnhem ingeleverd on de
■waarborgsom f 2 50 ontvangen op de valsche-
Igk onderteekendo verklaring.
Hoogstwaarsohgnlgk is het thanB dat een
behendige dief van de gelegenheid heeft ge
bruik gemaakt de boekjes uit de overjassen)
die in een café hingen, te ontvreemden.
Op de Zaterdag 14 dezer te Zierikzee
gehouden algemeene vergadering van het
waterschapsbestuur van Schouv'm werd de be
grooting voor het dienstjaar 1906 in ontvang
en uitgaat vastgesteld op een bedrag van
1257,683,25 met een onvoorzien van 13793 5Is.
De St.-Ct. no 90 bevat do statuten der
vereeniging: A'gemeen schippersen visschersbe-
lang te Bruinisse.
Het dool der vereeniging is bot behartigen
dor belangen van schippers, viasohers en
degenen die daarbg direct betrokken zgn.
Bg kon. besluit is benoemd tot lid van
het Bestuur der visschergen op de Sohelde en
Zeeuwsche stroomen voor het district Tholen
en St Philipsland met de gemeonten van Noord-
Brabant, daaraan grenzonde, de heer B. A.
Overman te Tholen, dir. der Zeeuwsohe
Oestermaatsehappg Bona Fides.
Reeds gemeld in oen deel der oplaag van
ons vorig nommer.
Te Oud-Voa a o m e o r zgn—zoo sohrgft
men ons van daar Dinsdag in het verdron
ken land van Slabbeooorn militaire oefeningen
gehouden door infanteristen van het derdo
regiment uit Bergen op Zoom.
Er wordt govreesd, en de rgkslandbouwleeraar
voor Zeeland en Noord-Brabant, de heer J. P.
M. Camman, te Teteringen, deelde ons mede
die vrees eveneens te koestoren, dat al het
boomgewas in de gemeente zal afsterven, en
zelfs dat de boomrgen aan de dgken en wegen
zeer gedund zullen worden of erger nog, voor
het grootste deel verdwgnen. in do tuinen zgn
natuurlgk ook alle Bierplanten enz. mede als
offer gevallen van den watersnood.
Bedroevend zal het gezicht zgo, wanneer in
den loop van den zomer haast geon planten
groei zal op te merken zgn.
Verschillende autoriteiten op het gebied der
volksgezondheid zgn in de laatste dagen in
do gemeente inspectie wezen houden. Behalve
do heer Van Ledden Hulsebosoh is ook ge
weest de hoofdinspecteur dr Ruiscb.
De inspecteur dr Den Houtor bezocht Maan
dag 11. do openbaro school, de sohool met den
bgbel, de particuliere bewaarschool en ver
sohillende woningen. In de openbare sohool
worden in eenige lokalen de vloeren opgebro
ken, het onder deze vloeren liggende zand en
slgk verwgderd enz., kortom die maatregelen
genomen welke de inspecteurs uit een sanitair
oogpunt wenscbelgk achten.
Omtrent dio oefening lezen wg in de Bergen
op Zoomsche Crt.t
Zg geschiedde op last van het legerbestuur,
onder leiding van den majoor van den Gene-
ralen 8taf Opborst Kolonel Buhlman met zgn
adjudant woonde haar bg.
Het detachement was aterk 30 man en stond
onder commando van deu sergeant-majoor La
Fors.
De oefening had plaats tenpinde te kunnen
beoordeelen
1. De snolheid waarmede een troep zioh op
geïnundeerd terrein kan bewegen, en
2. deu graad van slagvaardigheid op zoo
danige terreinen.
Aanvankelgk werd met vieren nit de rech
terflank over het midden van den Slabbecoorn
polder gemarcheerd. Op een signaal, dat de
leider liet geven, werd verspreid en in deze
orde 500 M. vorder voorwaarts geruktgeda-
ronde dit voorwaarts gaan werden verschillende
bewegingen uitgevoerd.
In aanmerking genomen de groote moeielgk-
heden, waarmede de troep te kampen had, kan
men niet anders zeggen dan dat het detache
ment zich kraning heeft gehouden.
De 500 M. werden in betrekkelgk korten
tgd, 20 min in goede orde afgelegd. Hier en
daar zag men wel een enkelen achterblgver,
doch dat waren dan ook meneohen, die zoo
danig in hst slgk vastzaten, dat het hun onmo-
gelgk was zich zonder hnlp daaruit los te maken.
De leider betuigde zgn groote tevredenheid
over de houding van den troep en do wilskracht
waarmode men de moeilgkheden had over
wonnen.
Door het bestnur der Ambachtschool te
H u 1 81 is besloten om een herbesteding te
honden van het bouwen der sobool, nu de in
ons vorig nommer gemelde laagste inschrgver
bg de besteding op 14 April, de heer Dngven-
stein te Zaamelag, zgn billet niet geldig had
ingevuld en de volgende inechrgving van de
heeren A. A. van do Walle en J. Sohopmau
te Hulst te veel l 700) mot die van ge
noomdon inschrgver versohilde.
a
Men meldt ohb nit Kloosterzande:
De doorbraak aan den van AMetnpolder zal
in den loop dezer week zoover hersteld zgn
dat het water uit den polder zal kunnen ge
houden worden. Dag en nacht wordt er door
gewerkt door 200 arbeiders. Ontzaglgke
massa's rgrhout en zinks'een zgn reeds ver
werkt en zullen nog moeten verwerkt worden.
Tot heden is aan het herstellingswerk nietdc
minste sobade door het in en nitstroomende
water aangebracht, wat wel pleit voor de
soliede afwerking, te meer als men ziet met
welk geweld het water bg langwater nit den
polder stroomt. In den polder zolf is onbo-
