MIDDELBURGSCHE G0UR4IMT.
149° Jaargang.
Maandag
16 April.
Waar het op aankomt?
H. P. den Bouwmeester
A. J. van Ockenburg Senior.
Uit Stad en Provincie.
N'. 90.
1906.
Deze coarant verBchijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
THERMOMETER. VERWACHTING EN BAROMETER.
14 April 8 u. vu» 49 gr., 12 u. 51 gr., av. 4 u. 50 gr. F. - Verwaoht: matige N. tot W. wind,
bewolkte lucht, waarschijnlijk droog weer en iets warmer temperatuur. Barometerstand hoog
ste 777.7 te Valencia laagste 754.0 te Bodo.
Advertentiën: 20 cent por regel. Bij abonnemont veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50elke regel meer
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reolamos, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Ngverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Arlvertentle-Bnrean A. DE
LA MAR At., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
Bij deze courant behoort een Bijvoegsel.
Maandsg aTweeden Paasohdag, verschijnt
de Middelburg tche Courant niet.
PROVINCIAAL
WATERSNOOD COMITÉ.
De penningmeester van dat comité ontving
nog uit:
Zeeland,
Gollöotes Nod. Herv. kerk, IJzondjjke f 2,59,
St Kruis, 1 274.97', bus op de sluizen te Hans
weert f 272.60, Hengstdijk f 180 en Stavenisse
f 1074verderopbrengst eener uitvoering,
1 1610, restant der collecte, f 7.86, nagekomen
gift der collecte te Goes f 1, armbestuur
's Hoer Abt8kerke, f 75, N. N., Goes i 40,
Normaalschoolidem, t 11.30, inschrijving Dó
Zeeuw, Goes, f 2, inschrijving NieuweZetuwjche
Courant, i 71.20, eerste storting der uitgave
De ooerstrooming in Zeeland van de firma Ooster-
baan en Le Cointre te Goes i 250 en school
kinderen Biervliet f 2.42,
N ederland.
Collectes: Tiel f 857.89, Helmond 11088 3C5,
Zuid-Soharwoude f 291.25, Sohoonhoven f 348,
Dinteloord f 682, Loge Si bodewijk, Njjmegon
t 277.50, Papendrecht f 355.19, Ouderkerk s/d
IJsel t 270.57, Ommen t 55.05, Alkmaar f 1090,
Gennep f 611.60, Kon. Instituut dor Marine te
Willemsoord t 76-28, Loosdreoht i 11813,
Hoorn f 1166.83', Ned. Herv. kerk, Vorden
1 120, in de Echolen van het arrondissement
Delft f 689 67', Wageningen f 329.54, Asperen
f 108 50', Sneck f 390, Wjjdenes en Oostor-
leek f 60 en Zwartsluis f 124.70.
Verder: B. te Oosterhouf, f2,50, Utr. Com.
v. h. Roode Kruis, Utrecht 2 Certif. f 1000. N.
W. S. 2l/t K. niej. v- d. Z., Haag, 150, perso
neel postkantoor Tilburg, f 12,50, mej. C. J. E.
G. te D., f5, twee uitvoeringen te Assen
f403,05', G. D. J., Leeuwarden! 10,ohristelijke
school, Hoorn 1 2,70, N N Rolduo 12,50, P.,
Amsterdam 12,50, v. A., idem f10, W. K. en
F., idem 1 25, S. en M., idem f 100, A. v. d.
S., idem f 12,50, v. d. P. v. d. V., Eindhoven
f 5, D., Roosendaal f 1, E., Geldrop f 10,
L. RGroningen f 5, N. Leiderdorp f 2, R
Helmond, 1 25, Leerl. d. Soh., Beesd,! 441, G. J.
D, Aicen, f 5, L. en C., R'dam, f 25, Gerei
kerk, Nieuwdorp, f 5, Leerl. Openb. Soh. no.
2, Haarlemmermeer, t 62.75, T. 's Bosch, 1 50,
Uitv. Rederijkerskamer Woerden, f 170, K. te
Y., (door ds Littooy), 1 100, saldo eener soirée
te Gorinohem, 1 476.21, mevr. v. d. L., Haag,
f 25, Meisjesver- Maria-Martha, Zwartsluis, 110,
Jongel. Ver. Chmtophtlui, f 5.80, en dr L
Utrecht, 40.
Buitenland.
J. C. Gladbaoh f 0.75, V. Turnhout f 48.
Uit Mauohester 1 '24.30, F. v. S. Aroaohon f 25»
en ZWiesbaden f 25.
Middelburg 14 April.
Die vraag dient beantwoord met het oog
op Vrijdag a., den 20aten April.
Dan moet, wegens het overlijden van den
hoer H. J. van dor Meer en het bedanken
van den heer W. A. graaf van Lynden,
eene stemming plaats hebben voor een lid
der Provinciale Staten in elk der districten
Middelburg en V1 i s s i ng e n.
En nu kan ons antwoord zeer kort zjjn.
Het komt dan aan op toewijding en op
ijver.
Toewijding aan het vrijzinnig beginsel,
waarvoor in het vorig jaar zoo dapper is
gestreden, ook in Zeeland, en dat ook nu
weer een kraohtige aotie vordert.
Wij hebben ditmaal een kans te meer
omdat het geen periodieke aftredingen geldt
maar gaheel vrije plaatsen moeten vervuld
worden.
Kersversche mannen dienen nu gebracht te
worden ln de Staten, en wij hopen dat dit
vrijzinnige mannen znllen zijn.
Zoolang de Provinoiale Staten nog de
kiesoolleges zijn voor de Eerste Kamer,
dient al wat zich vrjjzinnig noemt, in alle
sohakeeringen, zich te beijveren om daarin
te brengen personen tan hunne richting.
En dit te meer in de tegenwoordige poli
tieke omstandigheden nu ons Hoogerhnis
zoozeer behoefte heeft aan versterking van
het vrijzinnig element.
Nu kan nog wel in onze Provinoiale
gitten niet dadelijk een ommekeer plaats
hebben maar elke gewonnen zetel brengt
ons nader tot ons doel.
De verhouding in die Staten was tot
dusver 15 liberalen, 19 anti-revolutionnaïren
en 7 katholieken.
De heer Van Lynden sloot zich bij geen
hunner aan, althans niet openlijk.
Te wenschen ware dat beide zetels nu
door de vrijzinnigen werden veroverd.
En te meer omdat zij, die gekozen znl
len worden, zitting hebben tot 1910.
Toewijding dient de onzen te bezieion.
Maar ijver tevens.
Vooral op hot platteland moet men diep
doen doordringen het besef dat geen enkel
vrijzinnige mag achterblijven.
Het voorbeeld van onze tegenstanders
dient ook de onzen te prikkelen tot na
volging.
Zoo zou ons antwoord in 't kort kannen
laiden.
Maar wij dienen ook nog wel iets meer
te zoggen over de personen dor candi
dates
In de eerste plaats over den heer H. P.
don Bouwmeoster, don man, dien wij
erkentelijk zijn dat hij zich op nieuw heeft
laten vinden om eene oandidatuur te nftn-
vaarden.
Telken male heeft hij een aanzienlijk
aantal stemmen op zich vereenigd.
En geen wonder.
Hij, de voorzitter van den polder Wal
cheren, moest reeds lang eene plaats in de
Provinoiale Staten innemen.
En thans te meer nu, na de catastrophe,
die ons gewest heeft getroffen, meer nog
dan voorheen zich in dat provinoiaal college
de behoefte doet gevoelen aan mannen met
kennis van polderzaken.
Telkens hebben wij er op gewezen dat
de heer Den Bouwmeester is een man van
de praktijk, een man uit éen stuk, een man
van zeldzame werkkracht.
En tevens herinnerden wij dat twee
belangrijke polders: De Breede watering
bewesten Yerseke en Schouwen het voor
recht hebben hunne voorzitters in de Provin
oiale Staten te zien zitting nemen. De polder
Walcheren echter niet.
Dat moest anders zijn.
Wat de heer Den Bouwmeester als wet
houder van Middelburg is, weten wij allen.
Ook in die betrekking toont hij zijne
voortvarendheid en zijn energie.
In Middelburg vooral beijvere men zich
voor hem, maar ook het platteland van
Walcheren heeft er belang bij dat de heer
Den Bouwmeester gekozen worde.
V1 i 8 s i n g e n zal, hopen wij, zijn beste
beentje vooizetten om den heer A. J. van
Ockenburg gekozen te krijgen.
Hij behoort tot de beste burgers dier ge
meente.
Wij zouden haast zeggengeen enkel
publiek belang is er, waarvoor hij zich niet
interesseerten wat hij ter behartiging op
zioh neemt, doet hij met toewijding en ijver,
die de vrijzinnige kiezers ni» ook voor hem
aan den dag dienen te leggen.
Hij is voorzitter van hot Gasthuis en van
het Weeshuis-bestuur, onder-voorzitter van
de Gezondheidscommissie, dus, bovendien
ook door zijne betrekking, goed hekend
met hygiënische toestanden, vooral heden
ten dage voor het gewestelijk bestuur van
zooveel belang.
Hij is tevens president van Hulp in Nood,
van de Commissie van Toezioht op het
Lagor onderwijs, der Commissie tot wering
van schoolverzuim.
En tevens is hij lid van den Raad, in
welk college hij een ijverig deel neemt aan
de werkzaamheden.
Hij kent dus de belangen van Ylissingen
in 't bijzonder door en door, wat juist voor
die gemeente het zoo aannemelijk maakt te
bevorderen dat hij lid der Staten worde.
En zijne algemeene kennis op verschil
lend gebied geeft den waarborg dat hij,
eenmaal gekozen, in die Staten eene eer
volle plaats zal innemen.
De Ylissingsohe kiezers znllen zioh daar
toe wel beijveren, maar zij dienen wij
herhalen ook op het platteland propa
ganda te maken voor dien eandidaat en de
kiezers daar te wijzen op de goede eigenschap
pen en de verdiensten van den heer A. J.
van Ockenburg Senior.
De strijd zal zwaar zijn.
Als een bijzonderheid komt telkens bij
zalke verkiezingen in sommige bladen de
medodeeling dat de Roomsch Katholieke
laesvoreenigingen, zoowel to Middelburg
als in Ylissingen, verklaard hebben do
antirevolutionnaire candidaten te znllen
steunen.
Alsof wij iets anders verwachten
Die beide partijen gaan samen.
Dat is in de laatste jaren gewoonte ge
worden dat staat officieel vast.
Maar die offioieele decreteering treft toch
nog niet steeds doel.
Daar zijn ook onder de katholieken zelf
standige mannen genoeg die liefst uit eigen
oogen zien.
Dat bleek ons nog verleden jaar, bij den
Juni-strijd, nit menig door ons ontvangen
sohriftuur.
En zoo zal het ook nu nog wel zijn.
Niet allen zijn zoo gemakkelijk te leiden
en sluiten zich zoo volgzaam bij de anti
revolutionairen aan.
Eenige jaren geleden, in Maart 1900,
werd in de districten Middelburg en Ylissin
gen de vrijzinnige partij dood verklaard.
Sinds dien heeft zij echter nog menig blijk
gegeven dat zij springlevend ishet laatst
het vorig jaar.
Dat onze medestanders die bewering ook
Yrijdag 20 April nog eens krachtig logen
straffen.
Dan is er nog kans dat gekozen worden
tot lid van do Provinoiale Jtoten van Zee
land in het
District Middelburg
en
District Ylissingen
BEN WOORD AAN DE ZEEUWEN.
Dr Bronsveld bespreekt in zgne Stemmen de
dwaze uitlating van den Zierikzeesoben pre
dikant Laman, en hjj betrenxt die zeer, al
erkent hg dat in zulke ongewone gebeurtenissen
als de watersnood eene Maoht zich doet kennen
hooger dan die van mensohen.
Aan het slot van zjjno beschouwing schrjjf t hg:
En is het nu inderdaad met de verblinding
op geeBtelgk gabied onder ons zéo ver geko
men, dat men God zioh voorstelt als het Hoofd
dor antirevolutionaire partjj Waarom heeft
Hg nu ook de vrienden van den heer Pompe
mee doen booten, en van hun drempel het
water niet gekeerd, dat Hg zond om de libe
ralen te straffen?
Door woorden als die van den heer Laman
wordt de geestelgke hoogmoed, het farizeïsme
gevoed, en wordt een gemeensohappelgke ramp,
die de harten verteederen en tot elkander
brengen moest, aanleiding tot een verbittering
en grooter verdeeldheid.
Zal de heer Laman sgn vrienden aansporen,
om geen giften aan te nomen van liberalen die
hun te hulp willen komen
Het is te hopen, dat de Zeeuwen uit den
zwaren slag, die hen trof, iets anders zullen
afleiden en leeren, dan hetgeen de heer Laman
hun predikt. Trouwons, reeds veel te lang
hebben vele bewoners der Zeeuwsolie eilanden
geluisterd naar fanatieke gereformeerde woord
voerders.
Carré is wÈer verdwenen.
Yrgdagavond, zoodra de laatste voorstelling
was afgeloopen, werd het verhuiziagswerk, over
dag al begonnen, met kracht voortgezet.
De tent was middelerwgl al gedeeltelgk los
gemaakt; de paarden waren voor een deel naar
het station gevoerd.
En de olifant werd, nadat het dier zgne
kunsten had verricht, ook derwaarts geleid.
Het ontbrak het dier natnurlgk niet
aan geleide. Met moeite kon het voort.
Wg beklajgen dien kolossus omdat hoe mooi
en bewonderenswaardig het is de maoht te
aanschouwen die de mensoh heeft over zulk
een sterk en krachtig dier dat, als het wil, een
geheele tent met bezoekerB en al wel zou kun
nen verpletteren het tooh in zgn tegen-
woordigen staat allerlei kunstjes moet ver-
riohten, hem onwaardig. Droevig om te zien
Maar zoo gaat het nu eenmaal in. do woreld.
Al die gedresseerde of opgesloten dieren zjjn
ziohzelven niet meer.
En zulke toestanden zjjn niet te veranderen
De mensoh zelf is ook vaak het droevig
slaohtoffer van omstandigheden, waaraan niets
te wjjzigen valt.
Maar om weer op Carré terug te komen.
Het afbreken ging even vlug als het opslaan,
of liever nog vlugger.
Te halt elt was de voorstelling afgeloopen
dadeljjk zag men de rangen afbreken, de stoe
len dichtklappen, de barrière wegaohuiven, de
eleotrisohe geleiding weg nemen, enz. Naar
alle tjjden werd de inhoud uit de tent gedra
gen naar de wagens, zoodat één nur later de
gansohe reusachtige ruimte leeg wao. Het was
nog geen half twaalf toen het groote doek
neergelaten werd en de hoele tent plat op
den grond lag.
Yoor dien arbeid is een afzonderljjke ploeg
mensohen, die in de dagen dat de voorstellin
gen plaats hebben, zich bezighouden met tim
meren, zadelmaken of ander werk.
Geen anderen doen daaraan mee, ook niet
het stalpersoneel.
Of er bjj zoo'n onderneming dan dageljjks
wat betaald moet worden aan loon!
Men denke ook eens aan de artisten zelven,
over wier gage wg onlangs een on ander mee
deelden dan de viervoeters
De laatste voorstelling werd bggewoond door
een paar honderd menechen. Men had op
minder gerekend. Het viel dus mee-
De bekende, aardige clown Busto, een Span
jaard van geboorte, die, zegt men, tien talen
spreekt, trad dien avond niet op. Het was
voor hem Heilige dag.
Op den aangegeven tjjd, heden morgen te
6.40, vertrok de trein naar Roosendaal.
Een enkele opmerking tot slot.
Dat de laatBte voorstellingen minder druk
bezocht werden, verwonderde ons niet.
Er was - laat ons het hier mogen zoggen
niet genoeg afwisseling voor acht dagen.
Velen waren teleurgesteld dat b.v. KiUohen
Carré om vsn den hoer Oscar Carré zelven
maar niet te spreken hier niet is opgetre
den. Als zjj b. v. Woensdag en Donderdag
ware verschenen, dan hiid men eens een op
komst gezien, ook van hen die al reeds eene
voorstelling bjjwoonden.
Nu mag men natuurlgk de voorstellingen
hier niet geljjk stellen met die in Amsterdam,
in het vaste circus-Carré, waar men alles veel
g^makkeljjker en veel beter kBn geven en b. v.
groote balletten kan monteeren.
Dok eene vergelijking met voorstellingen in
andere vaste circussen in groote steden zou
niet billjjk zgn.
Maar afgesoheiden daarvan, waardeerende
het vele moois, dat te zien is gegeven, had
men toch wel iets meer verscheidenheid kunnen
verwachten.
Dit zou de onderneming ten goede zjjn ge
komen. Toch zullen de voorstollingen aange
name herinneringen hier achterlaten, en, naar
wg vernamen, ook bjj den heer Carré zelven.
Hg was eveneens tevreden.
En wg gelooven dat hg nog meer reden
daarvoor zou gehad hebben als de tram naar
Domburg reeds hadde gereden. Dan zouden
stellig velen uit W&lcberon naar Middelburg
zgn gekomen om zgne voorstellingen bg te
wonen.
De heer C. Henniug, photograat alhier,
heeft, de gelegenheid benuttigend dat de stel
ling voor eenigen tgd verwgderd wan, een
paar directe opnamen gemaakt van ons raadhuis,
die uitstekend geslaagd zgn en de Bohoonheden
van dat zeldzaam mooie gebouw goed tot haar
recht laten komen.
De eene photo, beiden zgn 40 bg 50 cm., geelt
een kgkje op den voorkant van den gevel van
terzg gezien en de andere oen geziobt op het
monumentaal gebouw, genomen van den hoek
der NoordBtraat.
De photo's zgn vervaardigd met bohnlp van
de Rapid Weitwinkel Arisosoooplens, zgn
buitengewoon soherp en doen het atelier van
den heer Henning alle eer asn.
Hedenavond opent de heer C. F. Diesoh
zgn nieuw sigarenmagazgn op den hoek van
de Langedelft en de Heerenstraat alhier.
Bg den bouw ervan moest rekening gehou
den worden met de zeer geringe breedte van
de plaats, waarover men beschikken kon, en
daarom werd en in de lengte en in de hoogte
gewerkt.
Het »hooge huis" heeft een breedte van
3.70 tot 4'/si een lengte van pl.m. 28 en een
hoogte van 18 Meter.
Met de ruimte is gewoekerd en de winkol,
met twee ingangen, maakt workelgk een aan-
genamen indruk. Do inrichting ervan is
keurig net, een koperen winkolopsfand en oen
mooie gasverlichting versieren hot geheel.
Achter den winkel is een droogkamer van
metselwerk en gzer gemaakt, waarbg met het
nieuwste systeem rekening is gehouden.
Een deel van het bovenhuis wordt als wo
ning gebruikt, het andere deel is ingericht
voor sigarenfabriok. Ook daarin zgn de
nieuwste vindingen in toepassing gebracht.
Door het gansohe huis is gas- en waterlei
ding aangebracht en eeno eleotrisohe sohelge-
leiding.
Op het platte dak van het hnis heelt men
sen aardig uitzicht over eea deel der stad en
bg helder weer kan men tot Vlissingen zien.
Het ontwerp voor hot gehoel is van den heor
A. li. J. Goethals, onder wiens opzicht het werd
gebouwd door de firma Van de Roe en Zn
beiden alhier.
Door den Commissaris der Koningin in
Z e eri a n d is bepaald dat de aflevering van de
manschappen, bestemd tot korte orfenieg, van
de lichting 1905, die ingerolgo art. 99 der
militiewet 1901 moeten worden opgeroepen, en
van de liohting 1906, zal plaats hebben Dins
dag 15 Mei te Middelburg, Woensdag 16 Mei
te Vlissingen on Donderdag 17 Mei te Tholen.
Uit Vlis Bingen,
sohrgft men ons:
Met den aanleg en de beplanting van hot
plantsoen aan den badhuisweg nabg de duinen
is men zoo goed alB gereed. Het mag met recht
iraai heeten.
Van den badhuisweg kan men door twee
aangelegde breede lanen, die aan weerszgden
met boomen beplant zgn, naar den Noordzee-
boulevard en de duinen komen, waardoor het
min of meer hinderlgke of wel vermoeiende
trappenklimmen vermeden kan worden.
Wanneer de boomen, heesters, bloamen on
andere gewassen in dat plantsoen wat meer
zgn gegroeid, zullen zg een aardig en fraai
gezicht opleveren.
En zgn eventueel op de vier daarin aange
wezen en met zand opgehoogde gedeelten gronds,
villa's verrezen, dan zal zeer zeker dat nieuwe
gedeelte plantsoen, in vereeniging met het be
staande, een alleszins lief gedeelte worden, dat,
vooral in den zomer, veel aantrekkelijks zal
hebben.
De laatste warme, zomersche dagen
kwamen, naar men ons nit Westkapelle
sohrgft, den tulpen, narcissen en hyacinten
zeker ten goede.
De beide laatste bloeien reeds prachtig.
Doch de tulpen hebben nog c. a. een week
noodig om in vol'en bloei te staan.
Te Overslag meent men dat het
spanen doosje met kinderlgkje, dat op het
kerkhot werd gevonden, daar sou gebraoht
tgu door vreemdelingen, die per automobiel
des naohts de gemeente moeten gepasseerd
zgn.
De jastitie eohter zoekt niet zoover.
Althans zgn dezer dagen eenige vrouwsper
sonen van Overslag te Gent in verhoor ge
nomen.
Door de rijkspolitie te Sas van Gent is
in den naoht van Donderdag op Yrgdag een
gehuwd manspersoon te Zuiddorpo van
het bed gelioht en gevankelijk naar Sas van
Gent gevoerd. Hg wordt verdacht eon min
derjarig meisje met oneerbare bedoelingen op
den openbaren weg te hebben aangerand.
Si
ln do jongste zitting van den gemeente
rend van Hulst werd een vrg uitvoerig
debat gevoerd naar aanleiding van een voor
stel van burg. en weth. om de lovering der
gasbuizen, door hun ooilege aanbesteed, te
gunnen aan den laagsten inschrijver.
De heor Yan Dalsum meende dat de raad
burg. en weth. niet tot die aanbesteding hoeft
gemachtigd en de heeren Yan Alphen, Van
Dalsum en Verwilghen gaven hun verwonde
ring te kennen dat bnrg. en weth. een ohef
gaBmeeBter hebben opgeroepen op oen jaar
wedde van f 700.
De voorzitter verdedigdo de handelwgre van
burg. en woth.de raad heeft do aanbesteding
niet aan zich gehouden en het dag. bestuur
heeft, ook wat de oproeping van den gasmeester
betreft, gemeend te handelen in den geest van
den raad.
Yerder deelde de voorzittor nog mede dat
de gasfabriek op f50.000 zal te staan komen
Daarop werd bet voorstel van burg. en weth.
in stemming gebracht en verworpen met alge-
meone stemmenalleen de voorzitter stemde
voor.
Nadat dit besluit was gevallen, voegde de
voorzitter de leden toe dat ingeval de fabriek
niet spoedig tot stand komt, dit non beu is te
wjjten.
Te Zaamslag is thans definitief be
sloten tot opriohting van de Ned. Hervormde
school. De grond ervoor is reeds aangekocht
in de Poldersohe straat, in de kom der ge
meente.
