MIDDELBURGSCHE COURANT,
N°. 70.
149° Jaargang.
1906.
Vrijdag
23 Maart.
Watersnood in Zeeland.
Uit Stad en Provincie.
Dcae courant Teraohijnt d a g e 1 {j k smet uitzondering van Zon- on Feestdagen.
Fr{j« per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp., f 2
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
XHBBHONBTEB, VERWACHTING EN BAROMETER.
22 Maart 8 n. ra 36 gr., 12 n. 40 gr., av. 4 u. 38gr. F. Verwaoht zwakke tot matige O.
tot N.O. wind, bewolkte luoht, waarschgnlgk droog weer en ieta zaohtere temperatuur. Barometer
stand hoogste 772.1 te Valentia 1 a a g a t e 750.8 te Nioe.
Advortcntiön20 cent per regel. lij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- as
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50elke regel i
20 cent Reclames 40 oent per regoL Groote letters naar de plaats, die sjj innemen.
Tot de plaatsing vaa advertentiên en reolamea, niet aikomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, N)jverheid en Geldwezen, iz gereohtigd hot Algemeen Advertealle-Beree* A. DM
LA MAR Al., SJL Veerbwrgwal MS, Amaterdem.
Bij deze courant behoort een Bijvoegsel,
dat reeds Woensdagavond aan onze geabon-
neerden te Middelburg en te Vliazin-
g e n ia bezorgd.
Daarin zga echter thans nog opgenomen
oenige stukken, dien avond daarin niet voor
komende.
Middelburg 22 Maart.
Zeeuwsche Omtrekken.
Zullen wij schrijven over andere dingen
dan over de gebeurtenissen der jongste
dagen, die aller harten en monden ver
vallen
Veler harten met smart en ergernis, an-
derer met medelijden en deernis.
Monden gereed om te beklagen, gewillig
en steeds bereid om te spreken over het
voorgevallene, waarover men niet uitge
praat raaktphantaseerend of afgaande
op allerlei verhalen, het een al erger dan
het ander.
De feiten op zich zeiven deelden wij
reeds mee, dank zij ook den ijver van onze
oorrespondenten.
Zullen wij ze nog illustreeren
Dat niet.
"Wij hebben de werkelijkheid beschreven
en wensohen niet auders.
Ons hoofddoel zal meer zijn een nabo-
traohting te leveren en onze indrukken
weer te geven.
„Ocb, mijnheer, voor vijf jaar beu ik
naar de kwartjes."
Aldus een V1 i s s i n g o r, wiens bene
denwoning vol was geloopeu. Die was o. a.
ingericht voor slaapplaatsdaar stonden
kasten mei lijfgoed voor de kinderen, waar
van niets dan een klein pakje was overgo-
bleven. En nog meer was beschadigd.
Een ander klaagde steen en been ovor
de schade, zijn ameublement berokkend
stoelen waren nit elkaar, tapijten en matras
sen bedorven en om ze te doen drogen en
te herstellen moeBt hij heel veel betalen.
De een was optimistischer dan de ander.
De eerste had tot lenze altijd maar
vroolijk en opgewekt te zijn. Er was toch
niets aan te doen.
Zon hij schadevergoeding vragen aan de
commissie? Hij wilde het niet.
„Als hij 't van do gemeente kreeg,
dan zou hij het later wel in de belasting
vinden." En van eene commissie, dankj*
daar was hij te trotsch voor. Dan maar
liever wat meer gewerkt in de eerstvol
gende jaren. Eu gehoopt dat het hom
voorspoedig gaan
Maar de ander moest loven van een vast
traktement.
Wat hij doen zou?
Hij wist hot niet doch veel zin in een
beroep op de algemeene hulpvaardigheid
had hij ook niet.
En wij luisterden naar hunne gesprek
ken waarin een derde zich mengde.
„Ik zal niemand de schnld
Dat wil ik niet"
Aldus de optimist.
„Ik wel," zei de ander „Wat zegt gij
ervan, schipper."
„Ze hadden hot kannen voorkomen",
beweerde
„Als gij het zegt, zal bet wel waar
zijn. Gij zijt een deskundige. Maar ik
wil niemand beschuldigen'
„Ja, ik zeg: ze hadden het kunnen
voorkomen. Dat hond ik volal beweren
anderen ook het tegendeel. In deze maand,
evenals in September, met haar springtijden
moet men er op bedacht zijn dat hij een
N. W. wind het water, dat op de Engelsohe
kust staat, met alle maoht en kracht naar
de onze kan worden gestuwd.
De hooge vloed had ons niet behoeven
te verrassen.
Als de sluis aan het Westerhaven-hoofd
dicht was geweest, dan zou men bij dien
vloed, hoe ongekend hoog hij ook was, nog
tijd genoeg gehad hebben om voorzorgs
maatregelen te nemen. Op den Nieuwendijk,
die nu in tien minuten geheel overstroomd
zgn."
En hoe stond het met de vloeiplan
ken en de klei" vroeg de derde man, die
tot nu toe had gezwegen.
«Zwijg daar maar over. Die planken
waren hier niet te vinden en daar niet in
orde. De klei kon met moeite verkre
worden. En dat alles in de tijden, waarin
springvloeden te wachten zijn."
Zoo werd het gesprek nog een tijd voort
gezet; een discours dat weergaf de meoning
van een groot deel van Ylissing's inwoners.
Oordeelt de als deskundige gequalifi-
ceerde voorbarig? Is zijn moening onjuist
i ongemotiveerd?
Wij weten het niet.
Belanghebbende was hij in elk geval
nietbitterheid over geleden' verlies gaf
hem die woorden niet in den mond en
van weer en wind scheen hij verstand te
Tegenover zijn kras
verdediging die wij de
gehad om hun goederen te hergen kundige dat de ramp niet zoo'n omvang
andere om hnnne benedenwoningen zou genomen hebben, valt ook zeer veel
leeg te halen zooveel dit mogelijk was". te zeggen.
„Maar de sluiswachter mocht do Hot is in elk geval te hopen dat het
deuren niet sluiten". dagclijksch bestuur van Vlissingen den
//Dan weet ik niet waar die sluis toe Raad, mitsgaders de ingezetenen voldoende
dient. Ik blijf er bij dat er een verzuim is.zal kunnen inlichten, opdat de nog steeds
gepleegd. De sluis had, maar dan tijdig, I loopende geruchten kannon worden weer
sproken, en vooral dat het voor de toekomst
geruststellende verzekeringen zal kunnen
geven.
oordeel staat de
ser dagen open-
Wie heeft er gelijk
Wij kunnen het niet uitmakenen hon
derden met ons evenmin.
En toch is het noodig, vooral voor de
toekomst, dat die vraag worde beantwoord-
Waav zelfs deskundigen in de groote
vraagstukken van den dag, op elk gebied,
verschillen van gevoelen, is ook dit in deze
niet uitgesloten.
Binnon enkele dagen ziet men weer een
springtij tegemoet.
Zal men dan opnieuw afwachten
Men beweert dat de sluiswachter over
eenkomstig zjjn instructie handelde toen
bij den heerschenden storm de sluis
niet dichtmaakte.
Dit willen wij grif aannemen.
Maar het sluiten had moeten geschieden
vóór de vloed en do storm opkwamen.
Wij zullen nu zien.
Er zat in beide gevallen: open laten of
sluiten gelegenheid zijn eene conclosie te
trekken.
Gebeurt het eerste, dan worde Vlissingen
bewaard voor eene herhaling van een stroom
water, die zooveel schade en ellende teweeg
bracht; sluit men do deuren der slnis en
gebeurt er niets, dan is er reden te over
voor do vraagwaarom Maandag 12 Maart
niet?
Alleen dient men bij het doen dier vraag
vooral er op to letten of dan de omstandig
heden gelijk waren aan die op den bekenden
Maandag
In elk geval is er aanleiding voor een
interpellatie in den gemeenteraad of burg.
en wetb. soms weten hoe de vork aan den
steel zit.
Het is wezenljjk wel de moeite waard om
in deze licht te verspreiden.
De ingezetenen hebben recht om te weten
of zij voor het vervolg al of niet gerust
kunnen zijn.
Daarvoor te zorgen is de plicht van
het gemeentebestuur. Men be
weert wel dat het Rijk in deze moet
delen, maar dat is geheel bezijden de waar
heid.
Op de gemeente ruBt de taak om order
te geven tot hot sluiten van de slnis door
den sluismeester, door haar aangesteld.
En wat hot ontbreken van klei betreft,
waarop in het door ons aangevoerde
sprek werd gezinspeeld en dat tot zooveel
ergernis aanleiding gaf, daaromtrent kwam
ons ter oore dat vroeger, wanneer de sluis
deuren werden gesloten, de klei uit de
haven werd gehaald en de ingezetenen hun
huizen daarmee konden beveiligen.
Dit kon nn op den noodlottigen dag
natuurlijk niet geschieden.
Waar is het dat het sluiten der sluis
niet alle nadeel haddo voorkomen, want
een deel der gemeente zon toch ondorge-
Over nog een ander belangrijk punt, in
verband met de droevige historie der laatste
tijden, bljjven de gevoelens verschillen. Wij
hebben bet oog op den spoordijk te Ril-
1 a n d-B a t h.
Daaromtrent loopen de meest uiteenloo-
pende berichten.
Volgens de een was of is de toestand van
dien dijk niet govaarlijk, volgens den an
dere was hg zeer hacheljjk.
Menigeen durfde hem niet passeeren.
Aan wiens zijde is het gelijk?
En als het waar is dat de pessimisten
het recht hebben aan hunne zijde, waarom
er dan niet met allo kracht en macht
gewerkt om dien dijk te versterken?
En waarom bleef do directie van den
Staatspoor tot tweemaal toe afwijzen de
hulp, haar door den waarnemcnden Minister
van Waterstaat geboden
Stel eens dat er bij het passeeren een
ongeluk ware gebeurd.
En danmen denke, ook zonder dat'
niet licht over de mogelijkheid dat die
dijk het eens begeven mocht en de treinen
hem niet meer kunnen berijden.
Dan zou Zeeland weel- ïerkeefen in den
toestand van weleer, toen de bootdienst het
eenige middel van verkeer met binnen- en
buitenland ons bood.
Alleen met dit onderscheid dat men nn
nog over Gent en Antwerpen de reis per
spoor maken kan.
Maar zelfs, al heeft het zoo'n vaart niet
geloopen, dan nog was aanvaarding van
het aanbod gewenscht geweest, teneinde zoo
poedig mogelijk den dijk in zoo'n
toestand te brengen dat hij in staat is het
zeewater te keerenwat nu gebleken is en
meer en meer blijken zal noodzakelijk te
was, had men langzamerhand het water loopen zijn.
zien opkomen en de winkeliers hadden ge-' Maar voor de bewering van den des
collecte openbare school 's-Heer Abtskerke
f 10.50; Commissie, Ternouzen f 350.
En dan nog vanDr H. B., Arnhem,
f 25 H., Groningen, f 25 N. N., Wor-
merveer, f 500N. N., Haarlem, f 15
Collecte, Pynaeker, f 68; De K., Kethel,
f 25D. K., Schiedam, f 10Hanneke en
Trionoke, f 2.35 A. W., Leiden, f 5 Fam.
do B., Vlaardingen, f8; A., Amsterdam,
f 2.50; Mr J. C. G., Amsterdam, f 10; J.
F. S., Breda, f 5H. V., Apeldoorn, f 4
en W., Eindhoven, f 2.50.
Zulk een herstel is noodig voor het al
gemeen, maar ook in het bijzonder voor
do Maatschappij Zeeland.
Voor het algemeen, nu het ongeregeld
aankomen der afkomende treinen groote last
veroorzaakte ook voor de communicatie
met Zeeuwsoh-VIaanderen voor de Zeeland
die, met het oog op de conourrentie, welke
men haar aandoet, geen vertraging in hare
verbinding met Duitschland mag ondervin
den en voor wie elke belemmering nadee-
lig werkt.
De directie der Staatsspoorweg-maat
schappij zal dit wel weten. Zeer gewichtige
redenen moeten er dan wel zijn geweest
dat zij die geboden hulp bleef weigeren.
Mogen die motieven ook bekend worden
Zou het ook nattig en gewenscht kunnen
zijn dat de afgevaardigde voor Oostburg in
de Tweede Kamer daar eens naar vroeg
Wij vonden nog in onze bus van iemand
die „bij collecte niet thuis geweest" is f 4
van K. f5; M. S. (uit oen soboolpotje)
1.85school te St. Anna ter Muiden,
f8; aan los geld f 11.35. Totaal met
vorige opgaaf f 393.30®.
PROVINCIAAL
WATERSNOOD-COMITÉ.
Bij den penningmeester van dit Comité
zijn nog ingekomen do volgende giften
uit Middelburg: M. S. S. f 3N. N. f5
A. v. a. L. f 25 Q. f 2.50N. N. f 1
K. IJ. f 0.50M. M. f 0.25 collecte 21 Maart
f 9460personeel Gasthuis f 5.50uit Rot
terdam M. C. G. f 10 en G. Q. f 10uit
Den Haag M. H. f 10M. A. N. f 25
d. C. v. d. P. f 40 en T. v. P. f 500.
Verder van Jongelingsvereeniging Sou
burg f 3.30; Bruiloft Serooskerko f 17
G. d. W., Zoutelande, f 5 Commissie Hans-
weert f 525v. d. B., Wemoldinge, f 6
Kameroverzicht
Zitting van Woensdag.
Veiwardor debat dan van heden hebben wjj
zelden bijgewoond.
Het was alsof iedereen zgn steentje wilde
bjjbrengen om do meest eenvoudige zaak tot een
aller ingewikkeldst probleem te maken en dan
anderen te hulp roepen om weder uit
knoei te geraken.
Allerlei grammaticale quaesties deden zich
daarbg voor; aan woordenzittergen geen gebrek,
Werkeljjk, deze misère overtreft de drankwet-
mifère, onzaliger nagedachtenis.
Het eeuig tastbaar resultaat van den dag
van heden is dat de Minister van justitie toe
geven heeit aan den aandrang der heeren
De Waal Malefijt o. s. om de schriftelijke
overeenkomst van de vaststelling van »loon
natura" een mooie term, lezer, om te
onthoudenin de wet te schrappen,
Met deze mededeeling ving de zitting van
heden aan.
Een mededeeling, die natuurlijk niet overal
tevreden gezichten gat. Integendeel de
heeren Ter Laan, Rejjne en De Klerk vonden
dat nu het geheela systeem" van de wet ge
schonden wasnu het landbouwbedrijf er zoo
goed als buiten valt. Alt gd volgens de meaning
van deze heeren, die dan ook met een
amendement aankwamen om den landbouw er
tooh weder in te brengen, maar dat met 61
tegen 15 stemmen verworpen werd.
Dat waB ten minste een resultaat.
Maar daarna begon de misère over de arti
kelen, die de verboden toonvormen" behan
delen.
was langzamerhand geen touw meer
aan vast te knoopen. De heer Van Idsinga en de
heer Tak konden het er maar niet over eens
worden of »aangewezen" of »vastgesteld loon"
altijd de «begrippen" vaag was.
Ten slotte werd het vaag, vager, vaagst
-vergiste" de Minister zich en vroeg ZEx. in
wanhoop verdaging van de behandeling, wat
toegestaan word.
Maar nog mooier werd het bg het volgend
artikel, toen de heer Heemskerk als voorbeeld
van «verboden loonvorm" «twee flassohen wjjn"
in het debat bracht.
Bestaat bv. het «loon" nit f 10 twee
sssohen wjjn dan z)jn de flessohen wgn daarin
het «onwettig bestanddeel". Hoe moet nu het
jt van die twee flessohen, getaxeerd naar
plaatselijk gebruik", worden berekend
Men zietde geachte algevaardigde maakte er
heelemaal een grapje van.
De nationale tijd werd «verlachen", al pra
tende en keuvelende over dit nitdenkeel.
Maar als de man de flessohen al leeg ge
dronken heett, vroeg de beer Van Wassenaar,
hoe kan hg ze dan terug geven
Wederom uitbundige vroolgkheid onder de
jeren.
Niemand scheen meer om het arbeidscon
tract te denken.
Alleen de heer Van de Velde nam de zaak
nog ernstig op- Hg vroeg nitstel, ook van
dit artikel, dat echter met 39 tegen 21 stem
men geweigerd werd.
H}j moest maar dadelijk met zgn
amendementen" voor den dag komen-
En, oomblevan verwarring toen de voor
zitter een kwartier later hetzelfde voorstelde,
i.l. verdaging, werd dit door de Kamer zonder
verzet geaccepteerd.
Een artikel is dus afgedaan; twee «aange
houden".
Er zit dus wel gang in I En dan wil de
Kamer nog vóór Paschen met het arbeidscon
tract gereed komen
vaarljjk voor de mannen achter de ministerieele
tafel worden.
B{j voltallige opkomst toch zou de partij
verhouding in de Tweede Kamer zün 48
tegen 48.
Het behoeit geen nader betoog, hoe govaar-
'jjk het is voor het ministerie, dat, gelgk
onlangs bjj de interpellatie-Kraus bleek, zoo
wankel zetelt."
Naar dit fraaie stukje kan men almeten met
welke voornemens de heere* ïondloopen, merkt
Land en Volk op.
Als 't tooval maar wil dat men op een ge
geven oogenblik de meerderheid heett dan
zrI van dat toeval worden geprofiteerd.
Het is goed, dat men onzerzjjds op zgn hoede
i tegen een tactiek, die maar beter niet
gequalificeerd worde.
BENÖMÜröm ENê
Bjj kon. besluit
zgn bg den marine-stoombootdienst benoemd
tot oif.-machinist 2de kl. de bootdmaohinisten
P. H. de Carpentier en J. C. van dor Ben
aan den majoor der genie W. A. H. Weyler,
den eerste-lnit. H. Drukker en den tweede-luit.
D. Eggink, beiden van de int., allen thans
non-act. met pensioen, eervol ontslag nit
den mil. dienst verleend
op verzoek, aan den eerBte-lnit. J. D
Berkhout, van den staf der artill. eervol ontslag
uit den mil. dienst verleend en is hg benosmd
tot technoloog bg de artillerie-inrichtingen
zgn benoemd bg de cavalerie, tot Init.-kol.,
de maj. A. J P. Metelerkamp, dir. van de tg-
en hoeLmidsohoolbg den stat van het wapen,
tot maj., de ritmeester W. H. Piepers, toege
voegd aan den insp. van het wapenbg het
pers. van den geneesk. dienst der landm. tot
dirig. mil. apotheker met den rang van Init.
kol. de maj B. T. Voogd dir. van 's Rgks
magaign van geneesmiddelen
is bevorderd tot ingenienr bg de Staats-
mgnen in Limburg, W. A. Knol, thans adj -
ing. bg dien tak van dienBt
zgn benoemd tot adj.-commies bg het Dep.
van Kol. W. F. Gerdes Oosterbeek, vroeger
die betrekking bekleed hebbende, J. J.Boaason,
docte. in de reohtsw., en J. J. de Jongh, eerste-kl.
bg dat Dep.
oemd zgn tgdelgk tot geneesk. voor den
dienst in het parc-vaccinogène te Utrecht
dr G. P. Wesselink, J. H. van Welsen, arts,
gepens. off. van gez. 1ste kl., en P. Timmer
mans, artB, allen te Utrecht.
Benoemd zgn tot colleoteur der Staatsloterij
te Leeuwarden D.-de Vries aldaar, en N. C.
Colgs, te 's Gravenhagetot collectrioe
te Leeuwarden mevr. Th. S. de Haes, to
Gravenhage, en te Heerenveen mej. J. A.
W. Bondam, te 's Gravenhage.
GEWAARSCHUWD!
Onder het opsohrift «Gevaarlgk" zogt
ant.-rev. Arnhemmer Courant
«Men weet, dat de vrgzinnige heeren van
allenlei gading, van jbr Böell tot Troelstra
top, bg de stembus van 1905 sleohts met een
kleine meerderheid triumioerden.
Na zgn niet minder dan vier vrgzinnige
Kamerleden ziek, de heeren Van der Vlugt,
Lely, Goeman Borgesins en Van Kol.
Alle vier vertoeven zg op dit oogenblik
hot buitenland.
Dit kan bg ernstige prinoipieele zaken ge-
In onB bgvoegsel zgn opgenomen da
adressen van de heeren dr Sohoute en Bglsma
inzake de gaathuiskwestie, waarover in de
zitting van den Middelburgschen gemeenteraad
van Woensdag werd f
We mogen zeker nog wel eens met een
enkel woord de aandacht vestigen op de derde
matinée musical e, die Zondag a.s. in de Con
cert- en Gehoorzaal alhier zal plaats vinden.
Er staan ditmaal wederom aantrekkelgke num
mers op het programma, nl. een Sirénade voor
2 violen en piano van Sindisg, vgi liederen voor
bariton, (oomposities van den heer J. Cleaver)
en een quintet van Dvorak voor piano, 2 violen,
alt en cello.
Tegen morgen, Vrgdag avond, heett de
Berlitzsohool wederom een avond belegd waarop
de heer Duffort een causerie-conférence zal
houden over een reis naar Pargs en naar de
Pyreneeën, opgehelderd door een groot aantal
lichtbeelden. Hg zal gehouden worden in het
Schuttershof alhier.
Wg wgzen erop dat het watersnood
comité te Rilland uitdrukkelgk verzoekt
geen kleeren of levensbehoeften meer te
zenden.
De aankomst der treinen uit Roosendaal
alhier begint geregelder te gaan. De ver
traging vermindert belangrgk.
Woensdagavond trad voor het departe
ment «Middelburg" der Mij tot Nul van 't Alge
meen, in do kleine Schuitersho<zt>n\ alhier,
mevr. J. M. H. v. Loot—V. d. Berge uit Rot
terdam op met een tweetal voordrachten,
gekozen uit de Walchereohe novellen van Heins.
De charme voor het kleine publiek, dat
grootendeels nit dames bestond, was zeker wel
allermeest het dialect dat werkelgk niet onver-
dienstelgk door de spreekster werd weergegeven.
In een korte proloog zeide zg het te betreu
ren dat de auteur niet meer bekend wbb in
Zeeland, waarvan hg de oenige dialeot-sohrgver