Verschillende Berichten.
Waakt!
FEUILLETON.
Rita over egoïsme.
Op elk der eilanden Aruba en St Martin
(Nederlandsch gedeelte) in de kolonie Curasao
ia een onderwgzor 3e kl. noodig, die de bevoegd
heid bezit tot het geven van schoolonderwijs
in land- of tuinbouwkunde. Nadero bijzonder
heden bevat de St. Cl. no. 62.
RECHTSZAKEN.
Kantongerecht te Qoes.
Maandag zgn tot eene berisping veroordeeld
wegena: atraatsohenderjjC. D. C. en J- M,;
jagen zonder akte en vergunningJ. M., Oude-
lande loopen over grond met verboden toegang:
J. O., P. van H., Joh M J. L. de K. en P. M.j
schelpdieren rapen aan voet van een waterkee-
rendon dgk in ZeelandJ. d. T.; en dron
kenschap J. v. d B. Allen behalve ge
noemde J. M. wonende te Yeraeko.
KERKNIEUWS.
Er is te Goes opgericht een aideeling
Zeeland en Noord-Brabant van den Bond
der Nederlandsche Zcndingsvereenigingen. Voor
zitter is de heer 6. Boersma, en secretaris (na
1 April) de heer J. C. Schalier, beiden predi
kanten bg de Herv. Gem. aldaar. De overige
bestuursleden zgn de heeren predikanten J. J.
Homburg te Groede; J. de Voogd te Sint
Annaland; F. J. J. Loeff te Breda; J. de Visser
te Middelburg; H. J. Convéo te Cortgene en
R. Torenbeek te Vlissingen.
LETTEREN EN KUNST.
Het 15 Maart-nommer van Belang en Recht
heeft den volgenden inhoud: Om het itembr iefje
van de vrouw, door H. v. d. M Hei arbeids
inkomen der gehuwde vrouw, door d. V. F
Hygiëne: Over vegetarisme, door dr G. A. Oot-
marBoekbespreking, door F. Mn.Tehuizen
voor vrouwen, door M. K RjjkensVerschei
denheden enz.
Op verschillende plaatsen, o. a. te Leeu
warden, zgn atdeelingen opgericht der inter
nationale vereeniging vredetentoonstelling.
De oud-voorzitter der Tweede Kamer, mr
Gleichman, heeft dezer dagen een val gedaan
en daarbg zgn boen gekneusd. Hg moet met
't oog op zgn leeftjjd volstrekte rust houden,
maar reden tot ernstige bezorgdheid geeft zgn
toestand niet.
Dezer dagen zag men op den Hoogewal
te 'sHage een slagersjongen, fi-tsend, meteen
half kalf op zgn nek 1 Gevaarlgk spelletje.
Te Barneveld kregen dezer dagen een
paar samenwonende broeders, respectievelijk 86
en 82 jaar oud, bezoek van een eveneens
aldaar wonenden broer, die 79 zomers telt.
Na een kort samenzjjn, ontstond er tusschen de
twee jongste broers twist, die weldra werd
gevolgd door een hevige veohtpartg. Vooral
de 79-jarige werd erg toegetakeld. Nadat hg
tegen den grond was geworpen, werden hem
door zgn 3 jaar ouderen broer met de klompen
gaten in het hoofd getrapt, waardoor een groot
bloedverlies ontstond.
Ook de 82 jarige moest echter, tengevolge
van de hem toegebrachte verwondingen, heel
wat bloed missen.
Volgens sommigen is de ruzie ontstaan over
een geldkwestie; anderen beweren, dat een
jeugdige schoone, van nog nauwelgks 20 lentes,
aanleiding tot de vechtpartg gegeven heeft.
Een paar jaar geleden is een sigaren
maker te Den Bosch uit de gevangenis ont
slagen, waarin hg tien jaar had doorgebracht,
omdat hg gepoogd had zgn vrouw don hals
af te sngden.
Die gevangenisstraf schgnt zgn wraaklust
niet bekoeld te hebben, althanB dezer dsgen
toen bg zgne vrouw, van wie hg gescheiden
leeft, op straat ontmoette, heeft hg haar eenige
steken in den arm toegebracht, zo dat zg in
het gasthuis moest opgenomen worden.
De sigarenmaker is gearresteerd, doch later
weer op vrge voeten gelaten.
Ongelukken. De kleertjes van een
driejarig kind te Haarlem zgn door aanraking
met een gascomfoor in brand geraakt. Het kind
is overleden. De assistentchef der S S. te Am
sterdam H. van Meuren, is op droovige wgze om
het leven gekomen. Terwgl hg op het rangeer
terrein aan de Doklaan inspectie varriohtte,
geraakte hg beklemd tusschen twee wagens,
zoodat hem de borst werd ingedrukt. De on
gelukkige was onmiddellgk dood.
Nav aanleiding van de instorting van
het in aanbouw zgndo schoolgebouw te Ant
werpen, heeft de algemoene secretaris van het
sooialiitisoh Verbond der vakvereenigingen in
een open Bchrgven de aandacht gevestigd op
verschillende overtredingen van de voorschriften
die bg den bouw zoude zgn gepleegd. Het toe-
zioht zou zeer onvoldoende zgn geweest.
Volgens de Gazette van Gent is er Dinsdag
nacht weer een springtuig gevonden op het
vensterkozgn van een huis der Henegouwstraat.
Daar het echter een bom zon kunnen zgn,
gelgk die een jaar geleden op den vensterkozgn
van het bissohoppelgk paleis gevonden, zwggt
men do zaak dood. In alle geval zou het voor
werp naar den Kruidtuin gebracht zgn, naar het
laboratorium, om onderzocht te worden.
Alweer wordt uit België een voorbeeld ge
meld van het uit den trein vallen of springen, zon
der kwade gevolgen. Ean vrouw en haar 5 jarig
doohtenje reden met den trein van Givut naar
Chatelineau. Tusschen Acoz en Bouffioulx ging,
onder den druk van het kind, dat er tegen
leunde, hot portier open en de kleine viel naar
buiten. De moeder sprong het aohtema en
de reizigers, die zoo verschrikt waren dat zg
de vrouw niet konden tegenhouden, gaven het
alarmteeken. De trein Btopte en, toen men
uitstapte zag men de moedor en het kind
hand aan hand komen toesnellen. Zg hadden
slechts onbeduidende kneuzingen.
De sneeuw heeft in don dienst der spoor-
wogen dor Ignen OostendeLuxemburg nog
al ontreddering teweeggebraoht.
Een politieagent te Maroinelle heeft, de
rondo doende, op een kalkoven een verkoold
lgk gevonden. Men denkt dat een onvoor
zichtige zich op den oven te slapen zal hebben
gelegd, om zich te warmen, en zoo het slacht
offer van zgn onvoorzichtigheid is geworden.
De Engelsche stoomboot British King leed
Zondag schipbreuk bg Sable Island. Van de
bemanning zgr er 26 verdronken
Te Stettin is de reeds zoo lang voort
vluchtige Berlgnsohe moordenaar Hennig gevat
als rgwieldief. Men verdenkt Hennig, die veel
heelt van onzen Frans Rosier, ook van den
moordaanslag, dezer dagen op een ouden heer
in een spoorwegcoupé gepleegd.
Aangaande de reeds vermelde lawine
ramp op de Lofodden worden nog de volgende
bgzonderheden medegedeeld Vier hutten met
61 vissohers werden in den naoht van 7 op 8
dezer tgdens een ontzettend onwt r onverhoeds
onder een sneeuwval bedolven. Zoodra de
vissohers in de naburige hutten, door 't geraas
gewekt, begrepen wat er geschied was, zetten
zg zich ondanks het gevaar van nieuwe sneeuw
vallen, terstond aan 't werk om hunne kame
raden te redden en te 12 uur 's middags had
men 18 mensohen uitgegraven, waarvan 12
dooden en 6 erg gekwetsten. Te 2 uur waren
er 59 opgehaald, waarvan 20 dooden en 38 met
verpletterde ledematen of met gebroken ribben.
Men hai terstond den ambtman te Bodö
per telegraaf verwittigd, maar toch moesten
de ongelukkige gekwetsten uren lang waoh-
ten eer er eene stoomboot, met geneetheeren
en geneesmiddelen, van Svohiir afgezonden,
de plaats des onheils kon bereiken. De boot
had erg te kampen tegen den orkaanachtigen
storm en de woedende zee. Doodkisten voor
de verongelukten en kleeren voor de gekwet
sten, moesten insgelgks telegraphisch ontbo
den worden.
De lawine hal al de bezittingen der vis-
Bchers meegesleurd in de zee, en de ongeluk-
kigen hadden niet eens de noodzakelgkste
kleedingstukken, daar de ramp hen in den
slaap had getroffen.
Den hertog der Abruzzen is een vlieg
afgevnngenEen telegram, door een blad van
Mombasa (Oost-Afrika) ontvangen,meldt dat een
Oostenrijker en twee Engelsche missionarissen
er na vier vruohtelooze pogingen eindelijk in
geslaagd zgn den 18 Januari den top van den
Ruwenzori, welken de hertog der Abruzzen
voornemens was te beklimmen, te bereiken.
De toeristen vonden er slechts sneeuw op eene
hoogte van 15 040 voet. Zg gaven de hoogste
rots den naam van koning Edward-rotB.
DK BAMP VAN COUBRlfcBKS.
Er wordt nu door sommige personen in Conr-
rières beweerd, d at er nog levende mijnwerkers
in de mgngangen aanwezig zgn.
BIJ V 0 E 0SE L
VIS 01
Vrijdag 16 Maart 1906, no. 64.
Middelburg 15 Maart
De begrootingen zijn achter den rug en de
Ministers hebben zich gezet aan de uitwerking
hunner denkbeelden, zooals die in het pro
gramma der Regeering in de Troonrede zgn
neergelegd en nader toegelicht bg het schrif
telijk en mondeling debat gedurende de maan
den November tot Februari. Nog een korte
spanne tjjds en ons wacht de nadere uitwerking
van die plannen of de aankondiging van het
geen voortgezette overweging als het eerst
noodige heeft doen kennen.
Van al die uitwerkingen vreezen wjj het
meeste de voorstellen der Ministers van Oorlog
en Marine, vooral die van den eerste.
De ervaringen, opgedaan in den Spaansch-
Amerikaansohen en in den Russisch-Japanschen
oorlog, zullen voor de Nederlandsche Staten-
Generaal wel niet geheel verloren zjjn gegaan
en het klimmend tekort aan personeel zal van
zelf wel een aansporing bljjken tot beperking
van den aanbouw van groote schepen, maar
in het departement van Oorlog, daar ligt
het gevaar.
Het is van algemeene bekendheid, dat, wil
van een behoorlijk uitgewerkte sociale wetge
ving ooit sprake kunnen zgn, er millioenen
meer beschikbaar moeten komen dan die waar
over de vredesministerifin thans beschikken.
Ea waar kunnen die millioenen van daan
komen
Voor een deel uit de naasting en daardoor
goedkoopere en betere exploitatie der spoor
wegen, voor een deel ook uit een betere in
deeling der belastingen, maar voor een groot
deel moeten zg gevonden worden uit beperking
der uitgaven van leger en vloot en daartegen
verzetten zich als één man, al de Staatspartijen,
niet behoorende tot de Vrijzinnig-Democratische
partij en de Sooiaal-Democratische groep.
Het is waar, bg de verkiezingen heeft zich
de Liberale Unie voor een hervorming van
onze defensie verklaard in den zin van een
volksleger, maar in de Kamer heeft zich hare
partjj ah zoodanig niet van meet ai aan ver
zet tegen de plannen van den Minister van
Oorlog.
O zeker, de Minister Staal zal bezuinigen
waar het kan, hjj zal geen, in zjjn oog on-
noodige, uitgaven laten bestaan, maar hoe
veel kan dat helpen? Het is zeker ook te
doen om bezuiniging, maar het is ons vooral
te doen om een organisatie, die op een een
voudiger leest is geschoeid en die vooTal eco
nomisch en zedelgk minder schade doet dan
de huidige.
En zoodanige reorganisatie krggt het land
niet, indien de Staten-Generaal niet doen
bljjfcen van den vasten wil om niet langer
mede te doen aan het voortgaan in de oude
richting met opvoering tevens van de mili
taire uitgaven.
De Minuter van Oorlog zal, als gebleken is,
voorstellen doen om de Btelling Amsterdam te
doen afwerken in den kortst mogeljjken tjjd.
Alsof bg de telkens opdoemende nieuwe mid
delen van aanval een stelling ooit ware ai te
werken
Het zal er eenvoudig op neer komen, dat
etteljjke millioenen aan de Btelling worden ten
koste gslsgd en dat dan ontdekt wordt, dat
de bedekking vernieuwing behoeft, dat nieuwe
voorwerken noodig zgn, enz. enz maar een
betere legerorganisatie, geschoeid op het be
ginsel van algemeenen oefenplicht en zoo kort
mogelijk dienst doen in kazerne en garnizoen
het eerst noodige daarvan is nog geen
sprake.
Het ia eenige jaren geleden, dat eenwtille-
rie-offioiar de meening verkondigde, dat, als
Naar het Engehch, van
VIOLETTA LONDA.
We zaten met ons drieën zusters op het
balkon van het hotel te genieten van den
heerljjken zonneschijn. Het laohende groene
dal van Chamonix lag voor ons, ingesloten
door de sombere grjjze rotsen, waarboven de
sneeuwtoppen uitstaken als oen glinsterende
massa, verdiept door zacht-blauwe Bchaduwen.
Lena was verdiept in het halfjaarlgksoh ver
slag van de »Evangelisohe zending naar Japan",
en Rita's oogen waren als vastgeklemd aan
een verrekijker die op den top van don Mont-
Blanc was gericht.
>Ikkan duideljjk vjjt personen zien, die,
aan elkaar gebonden, door de sneeuw waden.
Ze zgn bgna bg den top", zei ze. «Ik zou
wel eens willen weten over wat ter wereld zg
nu denken. Het is wel merkwaardig dat
duizenden personen hier hun vacantie komen
doorbrengen alleen om zioh zelf uit te putten
door vermoeienis. Wat voor goed kunnen die
mensohen doen door nu juist op dien berg te
klimmen? Hun verlangen om den top te be
reiken moet zuiver egoïstisch zgn. Ze wagen
hun loven en dat van hun gidson, hoewel
wjj de Amsterdamsche stelling behoorljjk zoo
genaamd onneembaar hadden gemaakt, de
vjjand haar eenvoudig zou afsluiten, het overige
land behoorijjk zou occupeeren en dan de stel
ling door uithongering tot overgaaf zou dwingen.
Die offioier heeft niet veel wil van zgn be
toog gehad, en toch lijkt het nog zoo dun niet.
Men heeft ten onzent de meest bevolkte stad
des Rgks tot nationaal reduit gemaaktsteeds
breidt hare bevolking zich uit, dus met den
dag wordt het vraagstuk der approviandeering
dat nog allerminst is opgelost moeiljjker
en men zou zoo zeggen het uithongeren ge
makkelijker.
Waarom zou de vijand zich dan wagen aan
bestormingen, die hem aan groote verhezen
zouden blootstellen?
Maar bovendien, wjj hebben in 1903, door
de eerste spoorwegstaking, oub een beeld kun
nen vormen van de gevolgen voor hetgeheele
land van de afsluiting van Amsterdam van het
buurtverkeer dat heeft toen slechts enkele
dagen geduurd, maar denk u dat eens voor
langer Het beteekent eenvoudig verwarring
op het geheele gebied van handel en bedijjt.
Dat Nederland zich verdedigen moet tegen
een buitenlandschen vjjand staat vast, maar
dat zal dan toch alleen kunnen geschieden
met bondgenooten, wier belang medebrengt ons
te steunen vriendschap is in het internatio
naal verkeer natuurljjk een factor, die buiten
rekening bljjft welnu, zou zulk een belangs-
bondgenoot ons toswgzen de verdediging onzer
vestingen, om zelf in het open veld te gaan
strjjden
Natuurlijk niet en voor veldslagen is een
leger noodig, anders kan men wel thuis bljjven.
Bestaat zulk een leger
Do opvolgende Ministers van Oorlog hebben
beproefd onB op te knappen met een voor onze
financiën te dure organisatie, waarbg de dienst
plichtigen moesten geoefend worden als be
roepssoldaat, inet langdurig kazerneverbljjf en
verdere dure instellingen.
Dat hierdoor een breede klove gaapte tus
schen olficieren on soldaten, spreekt van zeil,
dat daardoor een dwaze kazernetucht werd
geschapen, bg welker handhaving onverstand
vaak den hoofdtoon voerde, niet minder. Het
leger moest hierdoor te groot worden voor
onze finantiën en te klein voor onze verdedi
ging, impopulair en economisch schadeljjk. De
opgewektheid der officieren moest verminderen,
omdat hun bezoldiging zoo laag mogeljjk moeBt
worden gehouden, om aan andere eischen te
kunnen voldoen, en de lust om te dienon
moest bjj de minderen er uit gaan, omdat de
kazernetucht bg den harden Btrjjd om het be
staan, dien vele officieren te voeren hadden,
wel moest ontaarden in kleingeestige vitterjj.
Maar daarenboven het eischon van een be
trekkelijk langdurigen diensttjjd van allen
moest èn in meer bevoorrechte kringen schade
doen aan hen, wien het lot irof om te mosten
dienen, omdat zg daardoor in hun carrière
achter kwamen te staan bjj anderen, die aan
den dienst ontsnapten, èn in minder bevoor
rechte kringen duizenden schade doen juist op
het oogenblik, dat de jonge mannen wat plegen
in te brengen in het gezin; èn voor het ge
heele volk het toch al zware bestaan nog
drukkender maken, doordien jaar op jaar aan
de ng verheid duizenden handen worden ont
trokken voor een groot deel om veel langer
in de kazernen te verbljjven, dan noodig is,
om de noodige geoefendheid te krjjgen voor
de verdediging des lands.
Met dit geheele systeem moet gebroken
worden.
Het besef moet gewekt worden dat de jonge
man alleen in dienst komt om te leeren zgn
vaderland te verdedigen. Zoodra hg dit kent,
heeft hg recht om tot zgn eigenlgke taak in
de burgermaatschappij weder te keeren. De
offioier is zjjn leermeester, die hem onderwjjst
in het wapenhandwerk en die toeziet op zgn
houding en gedrag, die hem waarschuwt,
indien hg dingen doet, die met zgn roeping
strjjden, die hem in het gelid de bevelen geeft,
die noodig zjjn, om hot doel van het optreden
van den troep te bsreiken. Maar zal die ver
houding ontstaan, dan mag een groot deel van
ons officierscorps wel eens naar Zwitserland
worden gedetacheerd, want d&lr, in die ver
houding, ligt het bezwaar tegen een spoedige
invoering van algemeenen oofenplicht ten
onzent.
Bjj do manschappen zou het wel gaan, indien
missohien vrouwen en kinderen en allerlei
zaken van hen afhangen."
Rita duwde den verrekijker van zioh af, en
keek naar het door de zon bestraalde dal,
waaruit hot zwakke gelui van koe-klokken
opsteeg.
»Ik geloof dat, als je zorgvuldig iedere
mensohelgke ontroering of daad onderzoekt, je
altjjd een bezinksel van egoïime op den bodem
zult vinden"
»Wel, neen zeker niet 1" riep ik uit,
want het leek mjj zoo'n monsterachtige be-
wering.
«Overweeg het eens zonder vooroordeel
ja, ik weet waar je nu aan denkt," voegde
Rita er snel aan toe, toen mjju oogen zich
richten op het dikke verslag dat Lena in haar
schoot had, »Je z°gt bg je zelf dat er toch
ook goede werken zgn."
Ik knikte.
»Maar er zgn weinig dingen die zooveel
egoïstisch bezinksel bevatten als juist die
goede werken- Kjjk eens naar de mensohen
die hun geld geven om met hun naam op de
lijsten te prjjken, of naar de eerzuchtige per
sonen die een titel willen krggen, of zich in
zekere kringen toegang verschaffen.
Denk eens aan al die vrouwelijke nullen die
haar ijjd doorbrengen in commissies, alleen
om dezelfde lucht in te ademen als de groote
dame die presidente is. Ik ben zeker dat er
een heele boel rondmodderen in wat zg sleoht-
men aan goed leeren en goed gedrag den prik
kel verbond van spoedig ontslag uit den diensti
maar het officierscorps is nog te zeer met den
ouden geest vervuld. Het tsekenachtigit is
dienaangaande eene uiting van generaal Koole-
mans Beynen, die de militaire rechtspraak
wenechte behouden te zien, omdat de man op
bevel van zgn officier tot zelfs in den dood
moet gaan. Ik geloof, dat de aanhankelijkheid
van de manschappon heel wat zou vermeer
deren, indien aan geen enkel officier het recht
om te straffen zelfs werd gegeven, laat Btaan
rechtspraak.
Het geheele stelsel eischt dringend herzie
ning. Het tegenwoordige put land en volk uit
zonder evenredig nut.
Laat daarom de volkavertegenwoording toonen
dat het haar ernst is om daarmede te breken.
En doet de geheele vertegenwoordiging dit
niet, laat dan van onze party steeds gozegd
worden, dat zg ook in dit opzicht waakt voor
'a lands belang. V. D.
RIJKSMIDDELEN.
Ook de maand Februari is bevredigend. In
1905 bracht zg f 9.137 597, thans f 9.666 422
op, dus ruim een half millioen meer, een avaas
voor één maand zeer bevredigend. De opbrengst
der eerste twee maanden deB jaars is nu
f 20.374.491, togen f 19.563.541 een jaar geleden.
In hoofdzaak aan de invoerrechten, de ac-
cgnzen en de indirecte belastingen dankt men
het gunstig resultaat. Alle accgnzen stegen
in opbrengst, gezamenlgk met f340 000;
de invoerreohten met ruim f86 000; de indi-
reote belastingen met ruim f67,000. Van de
laatstgenoemde belastinggroep vertoonden en
kel de zegelreohten achteruitgang, ten bedrage
van ruim f 32.000.
Tot de stgging van het totaal-cgfer droe
gen verder de gouden en zilveren werken met
ruim f2000, de postergen met ruim f38.000,
de rgkstelegrafen met ruim f 11.000 en de loods
gelden met bgna f14.000 bg.
Daartegenover staat een mindere totaalop
brengst der directe belmtingen ten bedrage
van ruim f 66.000. De personoele belasting
was de eenige, die klom, met meer dan f 12.000
de andere belastingen vielen, de grondbelasting
met bgna i 9000, de bedrgfsbelasting met meer
dan f 57.000 en de vermogensbelasting met
bgna f 23.000. Het Vad
BENOEMINGEN, ENE.
Bg kon. besluit:
zgn Willem Phoenix Boogaert, te Venlo, en
Eduard Charles Boogaert, te Utrecht, met al
hun wettige, zoo mannelijke als vrouwelgke
afstammelingen in den Nederlandschen adel
verheven, met de praedicaten van jonkheer en
jonkvrouw
is voor 5 jaren benoemd bg het pers. van
de geneesk. dienst der landm. tot res.-off-
van gez. 2de kl. de heer P. H. G. de Ridder,
artB
is aan den res.-lste-luit W. de Vries, van
het 5de reg. inf., op verzoek eervol ontslag
uit den mil. dienst verleend
is de benoeming van mr G. Vissering, thans
dir. der Amsterdamsche Bank, tot pres. der
Jacatche Bank goedgekeurd;
is de arts H. Ch. Jans benoemd en aange
steld tot off. van gez. 2e kl. bg het perB. van
den geneesk. dienst van het leger in N.-I.
is, ter belooning van hen die zioh onder
scheidden bg de krggsverrichtingen in de
Doesoen- en Dajaklanden (Zuider- en Ooaterafd.
van Borneo) in het eerste halfjaar van 1905,
benoemd tot ridder 4e kl. in de Militaire
Willemsorde de Europeesche serg. van het korps
marechaussee J. Oosten on J. F. Deisenroth,
de Amboineesche marechaussees J. Mandagi
en M. Banti.
In dit jaar kunnen vier jongelingen bg de
opleiding van adsp.-administrateurs bg de Kon
Marine worden geplaatst. Nadere bgzonder
heden bevat de Stct no 62.
ONDERWIJS.
Tot onderwgzeres aan de openbare school
te Oostburg is met algemeene stemmen
benoemd mej. L. E. Woittiez te Sluis.
Aan de nieuw opgerichte Industrie- en
Huishoudschool te Leeuwarden is benoemd tot
directrice mej. J. M. C. Aalbers, thans als zoo
danig werkzaam te Alkmaa*, vroeger hoofd
der gemeentelgke bewaarschool te Middel
burg.
heid noemen, omdat het hun gdele nieuws
gierigheid bevredigt, en ook voor een deel om
dat het hun de voldoening van den Pharizeeër
geeft."
Hier keek Lma, wier verslag blgkbaar niet
interessant genoeg was om haar ooren gesloten
te houden voor het gesprek, verontwaardigd op.
»Eu Isabella Smithe dan vroeg ze triom-
fantelgk. «Die heeft haar geheele leven aan
anderen gewgd zonder één zelfzuchtig motief."
«Onderzoek die motieven en je zult den
zelfden ondergrond vindon," zei Rita glim
lachend. «Isabella heeft mg zelf verteld dat
toon haar verloofde gestorven was, ze niet
de gedachten kon verdragen voort te gaan met
een ydol leven te leiden, en vond ze dat ze
iets doen moest. Ze had geen talenten en pro
beerde toen de philantropie, om haar eigen leven
voller en daardoor gelukkiger te maken. Dora
Ray werd ziekenzuster om zoowat dezelfde
reden, en iederoen zei: Wat edel van haar!
Als ze voor iets anders hadden gedeugd, zouden
ze waarscbgnlgk dat andere eens geprobeerd
hebben."
De zon naderde de toppen der bergen, en
het zaohte gelui van de klokken der koeien
klonk dichter bg naarmate de schaduwen
langer werden.
«Maar liefde toch zeker niet," zei ik
onvoorzichtig, miBsohien omdat de omgeving
romantisch waB, en omdat ik nw brief van
kapitein Carton in mgn zak had.
«Liefde is, algemeen genomes, zuiver
egoïsme," antwoordde Rita zonder aarzelen.
«Een man houdt van een vrouw om hetgeen
hg van haar kan krggen. Haar gezelschap
geeft hem genoegen, of hg wil graag dat zgn
vrienden hem voor een gelukkigen vent houden.
Als hg haar trouwt, verwacht hg dat ze
voor hem zal zorgen, het hem gerievelgk zal
maken, en over het algemeen hem van dienst
zal zgn. Het is hetzelfde met een vrouw. Ze
houdt er van een eigen huis en genegenheid
te hebben. Als een man en een vrouw het
namen kunnen vinden, worden hun belangen
ééa, en een buitenstaander wordt tot het
geloof gebracht dat het geen egoïime is,
maar het is het toch
«Maar de liefde van ouders voor hun
kinderen dan", bracht Lena met een zeker
gezag in 't midden, terwgl ze overeind ging
zitten en haar verslag ter zgde legde.
«Onzin zei Rita. «Ze houden alleen van
een deel van hen zeli. Al hun trots en gver
voor hun kinderen is alleen hieraan te danken,
dat het Aim kinderen zgu. Als een kind zich
misdraagt, slaat dat terng op de ouders. Wei
nig menechen hebben het gevoel van schande
als een vriend iets overkomt, hoezeer hun dat
ook moge spijlen. Maar alB er iets gebeurt
met een bloedverwant, voelen zg zioh persoon-
Igk erbg betrokken."
«Yriendsohap waagde ik bescheiden.
«Je hebt vrienden, èf omdat je zelf plezier
hebt in hun gezelschap, èf omdat ze je kunnen
helpen, èf omdat het je een zekere zelfvoldoe
ning geelt om vriendelgk en behulpzaam jegens
hen te zgn,11 zei Rita, en Het er daarop met
een knipoogje tegen Lena op volgen«Lera
is de lieveling van alle opdringerige menschen,
omdat ze er geluk in vindt vriendelgk jegens
hen te zgn, en omdat haar geweten haar geen
rust zou laten, als zg het niet was. Het gewe
ten is de hoofdbron van het egoïsme. De men
schen doen hetgeen het geweten bun voorachrgft,
omdat ze bang zgn dat het hen anders berouw
vol zou maken en dat vinden ze onbehaaglgk."
«En denk dan eens aan de politiek en
de kunst", vervolgde Ritana een lange pauze,
waarin de groote schaduwen zioh steeds ver
der uitstrekten over het dal en eindelgk tegen
de gloeiende bergen aan de overzgde opste-
gea. «Dat is één groote strgd om roem en om
geld, waarmee men zich een positie in de
wereld en gunBt kan verschaffen.
Hier en daar vindt men in die worstelende
menigte enkele werkelgk eerlgke werkers, die
echter werken omdat dit het eenige is dat
hun iets geeft als voldoening. Dat is alles
egoïsmeje knnt het niet ontloopen evenmin
als je dat je zelf knnt doen."
«Hoe kun je zulke afBchuwelgke dingen
zeggen zei Lena droef.
«AfschuwelgkWaarom?" vroeg Rita
kortaf. «Zonder egoisme zon niets groots kunnen
worden tot stand zgn gebracht. De mannen,
