MIDDELBUBGSCHË COURANT.
I
Donderdag
15 Maart.
Hnlp in nood.
Uit Stad en Provincie.
Watervloed in Zeeland.
ENZ.
Voor
a bo-
N°. 63,
149" Jaargang.
1906.
Dcxo couiant verschijnt d a g o 1 ij k b met uitsondering vnn Zon- en Feestdagen.
Prjjs per kwartaal, soowel voor Middelburg a)6 voor allo plaatsen in Nederland franco pp J
Afzonderlijke nummers kosten 5 cont.
THERMOMETER, VERWACHTING RN BABOHKTEB.
14 Maart 8 a. na 35 gr., 12 n. 40 gr., av. 4 n. 40 gr. F. Verwacht: zwakke veranderlijke
wind, afnemende bewolking, waarschijnlijk droog weer on iots zachter temperatuur. Barometerstand
hoogste 759.4 te Horta1 a a g b t e 735.2 te Haparanda.
AdvertontiënSO cent per regel. B'g abonnement veel lager. Geboorte-, doei- ea
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50elke regel meei
SO cent Keolamee 40 oent per regel. Groote letters naar de plaata, die sjj innemen.
Tot de plaatsing van advertontiön on roo'ames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, NJjverhoid en Geldweien, is geroohtigd hot Algemeen Aslwerlenlle-Bnreaa A. DM
LA HAB Al., IJ, Veerhnrgwal 866, Amsterdam,
Nieuwe abonne's tegen 1 April ontvangen
kosteloos de nommers van af Maandag
12 Maart, waarin do stukken der Gasthuis-
kweatie te Middelburg zijn opgenomen. Dit
en het nommer van Woonsdag 14 Maart,
bevattende „Watervloed in Zeeland," voor
zoover de voorraad strekt.
De Administratie.
Middelburg 14 Maart.
door de juristen en de>graue theorie", terwij i Dat is nog wat anders dan het «huwljjks
do eenvoudigo praktgk, als AsschepoeBter in goederenrecht" der gehuwde schoonmaaksters
het sprookje, buiten de deur werd gehouden. '-n werkvrouwen."
De nood, die door de overstrooming van
Maandag in een groot deel van onze pro
vincie werd veroorzaakt, is ontzettend groot.
Dit is uit de berichten, in ons vorig nom-
mer opgenomen, duidelijk en klaar gebleken.
Tal van personen zijn door de ramp van
have en goed beroofd en vele anderen heb
ben, doordien het water inboedels en win
kelwaren beschadigde of onbruikbaar maakte,
groote schade geleden.
In Vlissingon is, wij meiddon het reeds,
een voorloopig comité opgetreden om den
nood aldaar zooveel mogelijk to lenigen.
In do vorschillondo gotoistorde streken
wordt zeker alles gedaan om in do aller
eerste behoeften van do getroffenen zooveel
mogelijk to voorzien.
Maar do ramp heeft zulk een grooten
omvang dat al die pogingen slechts voor
het oogenblik kunnon baten en dan nog
in geringe mate.
Duizenden hectaren vruchtbaren grond
zijn door het zeewater overstroomd en
zullen in de alloreersto jaren niet voor bo-
bouwing geschikt zijn.
Al het or aan gedane werk i i als vorloron
te beschouwen.
Tal van landbouwers hebben hnn vee
stapel geheel of gedeeltelijk verloren; vele
zijn hun gereedschappen enz. kwijt.
En dan hooveel gezinnen verloren hunne
meubelen, hun lijfgoed, hun havol
Verzekering togen dergelijke rampen iB
niet mogelijk.
Om die allen maar oenigszinB te helpen,
zullen duizenden guldens noodig zijn.
Ware het daarom niet gowonscht, zouden
wij willen vragen, dat zich eene provin
ciale commissie vormde, die oen be
roep deed op den weldadigheidszin van de
Zeeuwen niet alléén maar van alle Neder
landers?
Eene oommissie, die zich op do hoogte
stelde van de sohado, welke do bewoners
der verschillende deelon van ons gewest
geleden hebben, en dan, naarmate do giften
vloeiden, hen steunden die het noodig heb
ben en dit verlangen.
Dan zou do hulpvorloonïng in óon hand
zijn.
Mei medewerking van do besturen dor
verschillende geteisterde gemeenten zon voot
eene oordeelkundige vordeoling der giften
en verstrekking vau hulp kunnen worden
gezorgd.
Er zal, wij horhalon, voel, ontzettend
veel geld noodig zijn, maar steeds is. go-
bleken dat, wanneer in onze provincie, in
ons land een beroep wordt gedaan om
hnlp en stenn, ieder naar de mate zijner
krachten gaarne bereid is zjjn penning te
offeren.
Wie neemt hot initiatief tot uitvoering
van het door ons aangegeven idee?
Het zou, dunkt ons, moeten uitgaan van
eenige hooggeplaatston in ons gewest.
Zij zouden, als hoofdcomité, gevestigd te
Middelburg, de leiding van het geheel op
zich moeten nemen.
En dan door do vorming van hulpcomité's
in do verschillende deelon van Zeeland,
bevorderen dat de inzameling van giften op
de meest practische wijze geschiedde.
De Middelburgsche Courant stelt tot le
niging van don nood honderd gulden be
schikbaar.
Kameroverzicht
Zitting van Dinsdag.
B|j hot heden voortgezet debat over het
arbeidscontract kwam het weer tot een aller-
smakelijkste juridische smulpartij.
De goheole dag werd in beslag genomen
Slechts even herinnerden de -hoeren zich hot
woord van den grooten wetgever Napoleon dio
voorzichtigheid bjj hetwetgeven aanbeval om
dat men daarbjj, behalve op papier, ook op
do huid der menschen schrjjft. Dat geschiedde
bjj de behandeling van het amendement-Vnn
Ded<m, die wat betreit de godspenning, dik-
wjjlb gegeven en aangenomen bjj het hnren
van dionstboden, den bestaanden toestand
wcnschto te handhaven. Maar daarvan wil
noch de Minister van justitie noch de hoor
Drncker iets weten.
Het aannemen of het geven van don god*
penning, zoo redeneerde de Minister en later
ook do heer Drucker, beteekent dat de over
eenkomst tuischon de mevrouw en het meisje
is aangegaan. Daaraan kan niet getornd worden
Wil nu het meisje ot mevrouw er af, dan kan
dat in der minne geschieden, maar de overeen
komst bljjft. Daarbg en dat was prachtig
om te hooron zeide de Minister dat hjj in
zulk oen geval veronderstelde, dat men zich
van beide zijden aan zjjn woord zou bonden,
mevrouw en hot meisje zich beiden op dat
«ethischs standpunt" zouden stellen
Ia het niet prachtig dat >athischo standpunt"
voor het dienstmeisje.*)
Tegen zulk een schildering van de bestaande
feitelijke toestanden legden de heer Van Dedem
zjjn amendement het dan ook glad atzjjn
amendement werd «ethisch", zonden wjj t
ichrgven, verworpen met 12 tegen 45 stemmen.
Dat was een klein stukje praktjjk van de
wet geweest.
Daarna kwam het groote juridische festjjn.
De groote taart, die hierbjj op tafel kwam,
was goleverd door firma l'atjjn, Limburg en Co
Een wel gerenommeerd huis dus.
surprise, die er in gebakken was, was
een amendement om het loon, dat de gehuwde
verdient, niet te «ondetwerpen aan het
beheer van den mnn", zooals dit heel mooi in
weltentaal heette, tenzjj b|j «huwelijksvoor
waarden" men ziet, welk oen lorsche greep
hier in do praklgk van het leven door
de geachte voorstellers is gedaan «het
tegendeel mocht zjja bedongen."
Dat waB dus niet voor de poes en de heer
Heemskerk, ook chef van een zeer gerenom
meerde juridische firma, stomdo daarmede
volkomen in. Alleen was bjj het er niet mede
eena en stelde zelf een «vriendschappelijk
voor, teneinde aan zjjn bezwaren,
die als het zand der woestjjn menigvuldig
waren, tegemoet te komen.
De discussie, die nu over deze beide amen
dementen ontstond, was van dien aard, dat
gerust ge'ooven onzen lezers een dietal
te bewijzen daarover niet uit te wjjden.
•bezwaren" op te sommen, die de spre
kers tegen elkanders beweringen hadden, zouden
eenvoudig niet op te sommen zjjn. En de
«mogelijkheden", die daarbg geopperd worder,
waren, wat wij maar noemen zullen, zulke praat-
argumenton, dat ze met de praktjjk van het
leven heelomaal niets te maken hadden.
De heer Van Slyrum b.v. duchtte het ergste
als er in het «stelsel van den heer Limburg"
op het bestaande «beschikkingsrecht" eenmaal
ingegrepen werd; dat zon bjj «boedelschei
dingen" wjj hebben hot hier over perionen,
die loonen krjjgen van f 5 ia de week voor
het schoonmaken b.v. van kachels
sohroinelijkate gevolgen hebben
Dat werd niet bjj wjjze van grapje gezogd
aar werd ernstig beweerd te midden van
allerlei heeren, die met groote papieren in de
hand ernstig keken en toezicht uitoefenden
opdat de «terminologie" van de wet wel in
orde zou zjjn, en de «elegantie van de wet"
er niet door zou lgden.
De heer Patjjn was de eenige die even prak
tisch toeliohtte wat al die juristerg bedoelde.
Hg en de medeonderteekenaars van het amende
ment wilden alleen dat bv. een dronkaard niet
het loon van zjjn vrouw zou kunnen vordrin-
ken, wat «wettelijk" thans mogeljjk is. Daar-
nu had en de minister ca de heer
feiteljjk niemand bezwaar en
toen, na veel heen en weer gepraat, de heer
Heemskerk zjjn amendement gewjjzigd had,
verklaarde öa de minister èn de heer Druokcr
zich daarmede te kunnen vereenigen en trokkrn
de heeren Limburg o. s. hun voorstel in.
Over de dienstreglementen in de fabrieken
in verband met het arbeidscontract begon nog
de heer Aalberse een speech te houden, die
morgen voortgezet wordt.
Aan het slot der vergadering werden wjj nog
even aan den praktjjk van het leven herinnerd
door een bericht van verhindering van den
heer Fruytior, omdat Hontenisae «onder water
stond.
Morgen voortzetting.
BENOEMINGEN, EN2.
Bjj kon. besluit
is gedetacheerd bjj de cavalerie van het leger
Ned.-lndië, voor 5 jaren, de eerste-luit. J.
Nenman, van hot 2de reg. huzarenen
is J. F. de Vogel c.i., benoemd tot adj.-com-
mios bjj het Dep. van Waterstaat enz.
Oost-Indië.
De jongste'mail brengt eonigc mededeelïngen
omtrent bet verzet op Timor, waaraan, bljjkecB
een reeds gemeld regeerirgstelogram, middeler
wijl een einde is gekomen. De oorzaak scbjjnt
rijn geweest, dat »wjj" er «eindeljjk eens
metterdaad aan hot besturen zfin gegasn".
Dank zij het voortvarend optreden van luitenant
C. A Rjjnders is de zaak niet. van langen dnur
geweest De pretendent keizer van Sonnebaitwas
toon uitgeweken naar het Portugoescbe gebied
Nn schjjnt Timor weer onder de gepacificeerde
gowoBton te behooren en in verband daarmee is
wollicht ook de opdracht aan den kapt. der
infanterio Coljjn verstrekt, om zich naar Me-
nado, Ternate en onderhoorigheden, Amboina-
Znid-Nieuw-Guinea en Timor en onderhoorig
heden te begeven, om na onderzoek, in overleg
met do bestuurders dier gewesten, advies uit te
brengen nopens eene in het belang van de eco
nomische ontwikkeling door den gouv.-gen.'wen
schel ijk geachte gewijzigde indeelingen daarmee
erband houdende reorganisatie van 't bestuur.
In het bijzonder zal bp zijn aandacht moeten
wjjden aan het brengen van meer evenwicht
tu8schen de uitgaven ten behoeve van dat ge
deelte van Ned.-Indië en de inkomsten, welke
daaruit worden getrokken. Voorts draagt men
hem op met den gouverneur van Celebes en
onderhoorigheden besprekingen te houden over
een rationeele regeling van de grenzen van
dat gouvernemont.
De ïndiaohe pers vindt voor enkele der
hierbjj vermelde Btreken het woord pacifioatie
nog wel wat voorbarig.
In verband met het gemelde weeshuisscban-
daal te Soerabaja bericht het Soer. Bbl. dat
heer Dunki Jacobs, die als vader van het
gestioht is ontslagen, een aanklacht wegens
laster heelt ingediend tegen den redacteur,
dén heer M. van Geuns.
•Wjj hadden niets andera verwaoht", zegt
deze.
En ah de justitie geen onderzoek instelt,
mist de heer Van Geuns alle recht van bewjjs
en ia bjj «er hg" l
De Nieuwe Soer. Cl. vindt de zaak bljjkbaar
minder erg, ot niet erg genoeg. Zjj zegt,
reeds geruimen tjjd geleden kennis genomen
te hebben van de klachten, maar gezwegen te
en, omdat het weeBhuisbestuur een com
missie van onderzoek had benoemd. Het on
derzoek is nog niet algeloopen. Wel heeft de
commissie een rapport uitgebracht, maar het
bestuur van het weeshuis heeft daarover nog
geen eindoordeel geveld en den heer en
mevrouw Dunki Jacobs nog niet daarover
gehoord, terwjjl de eindbeslissing door den
kerkeraad dient genomen.
Het Soerab Hbld. deelde de feiten mee niet
op eigen gezag, maar aan de hand van het
door de commissie uitgebrachte rapport.
Het is, volgens een andere lezing, gebleken
dat de genoemde feiten niet zoo erg zjn
weest en overdreven zjjn voorgesteld, dat een
ervan reeds jaren geleden plaats had en dan
nog dat de directeur en directrice geen of
slechts gedeeltelijk schuld hadden.
van Kaalte, 0. A. Kalbfleisch, J. G. van Niffrik,
mr J. Smit Azn. en mr F. S. Wittoveon.
Van gemeentewege werd Dinsdag aan allo
beboeftigen, die door de overBtrooming bun
brandstof hebben verloren, kolen verstrekt.
Ia de Dinsdag avond gehouden vergade
ring van den raad van Westkapellewfrd
mededeoling gedaan dat door Ged. Staten bet
bekende raadsbesluit, omtrent de sluiting der
vergunningen op Zondag, ter vernietiging zou
worden voorgedragen aan de Koningin, op
grond van art. 7 alinea 2 der drankwet.
Vorder werd nog besloten, behoudens goed
keuring van Ged. Staten, tot aankoop van
spoorweg obligation ten bediagc van o.a. f 600.
Van het 2e bataljon 3e regiment infan
terie te Middelburg zjjn bevorderd tot
aeigeant de milicien-sergeant Timmermans,
de korporaals Willemsen en Molhoek en de
milicien-korporaals Do Kejjzer en Van der
Made en tot korporaal-lourier de korporaal
Broeksma, en tot korporaal de soldaten Lejjnce
en Van Leeuwen.
En de mevrouwon? Zouden vele haror
ook voor zulk oen standpunt vool gevoelen.
Red.
Dit Vlissingen.
De heer J. S. J. Walhout, ambtenaar ter
secretarie aldaar, is benoemd tot ambtenaar
3e klasse te Delft.
Dit is nog medegedeeld in de tweede editie
van ons vorig nommer.
Den tjjdeljjken veeopzichtor Joh. Haak
te Vlissing en is met ingang van 16
dezer Dordreoht lot standplaats aangewezen.
De voorloopige commissie, die zich aldaar
gevormd heeft tot het inzamelen van gelden
tot leniging van den nood, ontstaan door de
watorschade op Maandag, bestaat uit de heeren
jhr mr A. A. van Doorn van Koudekerks, Jos.
Uit (i o e 8.
Bljjkons bet 37e jaarvoralag van do Ccöpora-
tiove Voorschotvereentging en Spaarbank
alhier, loopende van 5 Febr. 1905 tot den-
zelfden datum van 1906, telde de vereeniging
op laatstgenoemd t|jdstip 283 leden, wier
gezamenlijk bedrag aan gestorte aandeelen
bedroeg f 20 246.24.
Hot reservefonds bedroeg f 15458.92.
In de spaarbank was op het eind van het
boekjaar t 135 846.43' belegd.
Toen bedroeg het aantal der onafgelcste
voorschotten f 131.910.
De bank maakte een zaivere winst van
3761 88.
Op het aandeelen kapitaal zal worden uit
gekeerd 6%.
Ter voorziening in twee vacatures in de
commissie van toezicht werden op de Dinsdag
avond gehouden vergadering herkozen de
heeren J. A. van Heel en P. A. Pennings. In
plaats van den heer W. Temperman W.e».,
thans voorzitter, werd gekozsn de heer W. S.
Duvekot.
Allen namen de benoeming aan.
Dinsdag avond gaf de gymnastiekvereonigir g
Volhardingonder leiding van den voorwerker,
in de sociëteit V. O. V. een eoirée, die goed
slaagde
'O eenige vlug en krachtig uitgevoerde
gymnastisohe oefeningen, werd een tooneel-
stukje opgevoerd en een komische voordracht
ten beste gegeven. In de laatBte vonden de
medewerkenden gelegenheid plaatselijke toe
standen ter sprake te brengen, wat natuurljjk
groot succes had.
Aan het verslag omtrent de Insulaire Hypo
theekbank te Zierikzee over het eerste
boekjaar, loopende van 1 Mei—31 December
1905, is het volgende ontleend.
Allereerst wordt melding gemaakt van bet
overljjdeu van den heer A. W. van Buurcr,
haar eerBten directeur. Hulde wordt gebracht
aan zjjn energie, bekwaamheid en werkkrach'
Ingekomen zjjn 65 aanvragen voor hypotheek
tot een bedrag van f977.300. Hiervan werden
34 leeningen gesloten ad f348450. Daarvsn
:jju 4 zonder en 29 met jaarljjksche aflossing.
In Zeeland werden 14 leeniagen gesloten tot
een bedrag van f 27.750.
Op 31 December was in hypotheken belegd
1331.950, terwijl aan 4 pCt. pandbrieven in
omloop was een bedrag van f 313.550.
De pandbrieven werden alle geplaatst tot
den koers van 100%.
Execntiën hadden niet plaats en verliezen
zjjn niet geleden.
De winst- en verliesrekening toont aan dat
de bruto winst f2393 41' bedraagt en de
onkosten een totaal van f 2379.24 beloopen. Er
dus een voordeelig saldo van f 14.17'.
Uit Bruinisse meldt men ons
Maandagnamiddag vreesde men alhier dat
tengevolge van den vreeseljjken storm de
reddingboot in dienst zou moeten worden
gesteld, wjjl drie stoombooten, de tram-
boot Minister C. Lelij, De Schelde en een
goederenboot van de firma Ristelhueber Nach-
folgor, varende van Antwerpen op Duitschland,
op de Grevelingen voor Bruinisse zulk een
zwaren strjjd hadden om op het Zjjpo te komen,
dat de goederenboot, men meent do Ristelhueber
Nachf. O kapitein Klejjn, tusschen de beide
passagiersbooten varende, geregeld ongeveer
minuten lang onder water doorvoor. Men
voronderstelde dat het Bchip zooveel water aan
boord zon krjjgen, dat de vuren zonden uit-
dooven.
Gelukkig was dat het geval niet en kwamen
de drie booten behouden op hot Zjjpe binnen.
De goederenboot is doorgestoomd naar het
Mastgat waar hjj thans geankerd ligt
Aan den havendjjk is eenige schade aan de
steenglooiing te bespeuren on aan denzeedjjk
zjjn een paar gaten geslagen in het dgkbeloop,
hetwelk slechts eenig grondverlies, ongeveer
50 M" tengevolge had.
twee kindoren bjj het omslaan van de achnit
te Ttmsche in België verdronken zjjn.
Bjj do Dinsdag te Neuzen gehouden
horstomming van twee leden voor den gemeen-
torand stemden 1146 van de 1400 kiezers.
Gekozen werden de heeren L. de Kocyor
mot 605 en J J. de Jager met 53? stemmen,
beiden anti-revolutionnairen. De liberale can-
didaton, de hoeren R. Drost (katholiek) en F.
van Borssum Waalkes, verkregen 521 en 516
stemmen.
De liberalen ledon dus de nederlaag. De
verhouding in den raad wordt nu 7 liberalen
en 6 anti-liberalen.
LETTER EN "ETTKUNST.
Mozart's grootsche en breed aangelegde
vierde C dur sinlonie en Beethovens beerljjk
dur Klavierconcert zjjn de hoofdwerken op
hetprograiuiua van het concert, Dinsdagavond a.
te geven door de Vereeniging voor instrumentale
muziel
We leven tegonwoordig in het teeken
Mozart en door de keuze van deze onder zjjn
Binfoniën een eenige plaats innemende Jupiter-
sinfonie aldus genoemd om haar machtige
conceptie zal Mozart's naam op nog waar
diger wjjze worden herdacht dan door de
uitgevoerde werken op het laatste concert der
zangvereeniging, welke, hoe mooi op zich zalf,
in beteekenis tooh achterstaan bjj deze schep-
ping.
De heer Karei de Jong zal Beethoven
pianoconcert spelen.
Veel behoef ik over hem niet te zeggen.
Men kent zjjn superieur Bpel. Vroeger gaf hQ
alhier reeds eenige piano-avonden en boeide
toen door zjjn ongemeen groote gaven. Die
avonden droegen min of meer een intiem karak
ter, en hoewel steeds goed bezocht, zullen
er velen zjjn, die De Jong nog niet hoorden.
vooral maak ik er op attent, dat een
buitengewoon kunstgenot ohb wacht.
En om het belangrjjke program èn om het
optreden van onzen begaafden stadgenoot, kan
ik niet andera dan met warmte tot een druk
bezoek aansporen.
A A. NOSKE.
Nader bljjkt dat de tournee van Orelio
en Van Son door Rusland zich bepaalt tot het
zingen in begin April te W arschau in Franok't
les Biatitudes en Barlioz' Damnation Je Faust
ONDERWIJS.
Door den heer dr A. J. C. Snjjders, leeraar
in de scheikunde aan de H. B. School en het
Gymnasium te Zutphen, is tegen 1 Mei eervol
ontslag uit deze betrekking aangevraagd.
De Zutph Crt maakt hiervan met leedwezen
melding.
Door den Bond van Nederlandtche Onder
wijzers is met 1622 tegen 976 stemmen en
272 blanco's aangenomen een voorstel van het
hoofdbestuur, waarbjj de Bond als de plicht
der leden uitspreekt, zoo ze lid zjjn van het
Nederlandsch Ondncijzers-Oenootschap, daarvoor
te bedanken en zoo ze geen lid zjjn, zich niet
bjj dit Genootschap aan te sluiten.
Dit voorstel was gegrond op de overtuiging
dat verdwjjning van het Genootschap den Bond
als de vakvereeniging voor do klasse-onderwjj-
zera sterker zal maken, en dat de klasse-oi-
derwjjzers verkeerd doen, door hun lidmaatschap
het totaal overbodige Genootschap te versterken
en te steunen.
Voortdurend ontvingen wjj nog uit verschil*
nde dooien onzer provincie mededeeliigen
betreffende door den storm en het water aan
gerichte sohade enz.
Meerendeols bevatten zjj wat reeds in hoofd
zaak in ona vorig nommer gemeld werd.
Wjj ontleenen er echter nog het volgende aan
Men meldt ons uit Weatkapelle:
De atorm van Maandag j.l. joeg ook het
zoewater voor den djjk alhier zeer hoog op,
zoodat het zelfs hier en daar er overvloeide.
In hot noorden, achter den jjzeren vuurtoren,
stond de geheele djjk blank, waar ook derails
uit den grond waren geslagen.
Op enkele plaatsen is heel wat schade toe-
gobraoht.
In Domburg zp de duinen vrjj sterk
achteruit gegaan. Van den rjjweg voor hst
Strandhotel iB een groot stuk afgeslagen, en
ook het voetpad voor de villa's is tot een
smalle strook ingekort.
De inlaugdjjk, die gemaakt is op de gevaar-
ljjkato plaats van den Reijgersbergschenpol&n
heeft gehouden, zoodat die polder tot dusver
van meerdere schade bleet gespaard.
Dinsdagmorgen bjj het hoogste van den
vloed, is de Molenpolder, door overvloeiing
van het water in den aangrenzenden, Maan-
Dinsdag werd, naar men ons uit Hul
meldt, bjj de vrouw van schipper Van Immer-
zeel van de Paal berioht ontvangen dat haar dag doorgebroken Olzemlepolder, volgeloop»,
