MIDDELBURGSCHE COURANT
Vrijdag
9 Maart.
Uit Stad en Provincie,
N°. 38
149' Jaargang.
1908.
Deze courant verechijnt d a g e 1 ij k b met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederlend franco pp., 3
Afzonderlijke nummers koBten 5 cent.
THERMOMETER, VERWACHTING EN BAROMETER.
8 Maart 8 u. tb 52 gr., 12 u. 51 gr., av. 4 u. 50 gr. F. V o r w a o h t heden brachtigo daarna
afnemende Z.W. tot W. wind, bewolkte lacht en iets koader temperatuur. Barometerstand: ho o g s t e
774.2 te Hortalaagste: 722.8 te Bodo.
Advertentiën30 oent per regol. Bij abonnement veel lagor. Geboorte-, deed- e>«
alle andere familieberiohten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel mee
30 oent, Reolames 40 oent por regol. Groote lettors naar de plaats, die ig innemen.
Tot do plaatoing' van advertentiën en reolames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Adverteatle-Bareaw A. PR
LA MAR Al., 9.S. Veerbargwnl 388, Amsterdam.
Middelburg 8 Maart.
Sprokkelingen.
Men moet bjj onze tegenpartij maar zjjn om
eigenaardige begrippen en manieren waar te
nemen.
Dit Week one nu weer.
De redactie van De Tijd neemt over odb be
richt omtrent de plaatsing van een advertentie
in de Limburger Koerier tot oproeping van
sollicitanten naar de betrekking van hoofd der
school te Ilzendjjke.
De opdracht daartoe geschiedde buiten
w o t e n van burg. en weth.terwgl bovendien
aan de oorspronkelijke oprooping was toege
voegd »De bevolking ia 3/i katholiek."
Terecht wordt dat afgekeurd.
Men gaf tooh aan die advertentie een offi
cieel cachet, dat zjj niet heeftmen liet
schijnbaar burg. en weth. iels melden, dat
door hen niet was geschied en dat niet in hun
geest wasmen was getreden in hun rechten.
Geen wonder dat de burgemeester van TJzen-
djjke opkwam tegen zulk een daad en den
offioier van justitie van een en ander kennis
gaf.
Ea wat schrjjft na genoemde redactie
Dit:
»Deze laatste mededeeling is ons niet recht
duideljjk, tenzjj men het nuttig oordeelt te
vernemen, welke paperassen er zoo al in de
papiermand van don offioier van jastitie kunnen
terecht komen.
'Overigens is het gebeurde niet zoo zeldzaam.
Want de burgemeester van IJzendgk9 heeft
mooi verklaren, dat b g het opmaken der voor
dracht niet gelet wordt op godsdienstige rich
ting, het is een zeer gebruikelgke weg om er
reedB voor het opmaken op te letten. Vandaar
de keuze der bladen, waarin geadverteerd wordt."
Wg stonden verbaasd over zoo'n redeneeiing.
Heeft de redactie van De Tijd het bericht
wel goed gelezen?
Wg willen voor haar hopen van niet.
Want anders verdedigt zg met opzet een
slechte daad, of toont zg een eigenaardige
opvatting te hebben omtrent eerlgkheid in
doen en laten.
Er is toch hier iets aangekondigd waarvan
de ve-antwoordelgkheid op een ander wordt
gesohoven, die daarvan niets weet.
Is dit niet zeldzaam
Komt dat zoo vaak voor?
Wg goloovon het niet.
Ea door die annonce hebben de belangen
der gemeente gevaar geloopen te worden be
nadeeld.
Want zgn wg goed ingelicht en wg
hebben alle reden dit aan te nemen dan
kwamen er, als gevolg van die ongeoorloofde
aankondiging in de Limburger Koerier, slechts
twee sollicitanten op, terwgl na de opheldering
van den burgemeester het aantal hunner steeg
tot acht.
Dit alles, dat annonceeren zonder voorkennis
van het dagelgksoh bestuur, op diens verant-
woordelgkheid, weet de redaotie van De Tijd
te ecarteeren. Op de hooidzaak, waarom het
hier gaat, laat zg het licht niet vallen.
Wg willen hopen dat de offioier van jastitie
een ander begrip heeft dan zg en eens zal on
derzoeken wie de inzender is van de bewuste
advertentie, die daartoe niet het reoht had en
allerminst om dit te doen op naam van burg.
ea weth., nog wel met bg voeging van eene
niet door hen gewenschte verzekering.
Wat De Tijd wel opmerkt, betreft eene
andere kwestie.
Het blad heeft echter niet het reoht a priori
als zeker aan te nemen wat het beweert.
Bnrg. en weth. maken de voordracht niet
alleen op; en bovendien is het do vraag of
dat college ook zoo partgdig zgn zou om slechtB
te letten op het geloof en niet op de bekwaam
heid der sollioitanten.
Of is het De Tijd alleen te doen om, even
als die inzender der advertentie in de Limbur
ger Koerier, eene vingerwgzing te goven
Het best zou zgn dat men te Lfzendgke een
Vsrgelgkend examen liet plaats hebben.
De zonderlinge manieren om oene ze or
za c h t e qualificatie to bezigen van De
Standaard kennen wg.
Wg hebben thans weereen staaltje daarvan
te voegen bg de vele, die reeds bekend zgn.
In een opstel over het nu bg de Tweede
Kamer aanhangige arbeidscontract kwam de
redactie van dit allerchristelgkst blad weer
met het praatje dat de linkerzgde in die
Kamer in het vorig jaar de behandeling van
bet ontwerp heeft onmogelgk gemaakt. »De
partgen linke", zoo beweert zg, hadden zoo
ver8chrikkelgk veel en lang te praten over de
onderwgswetten, dat er geen tgd overbleef
voor de afdoening van het Arbeids contract."
De onwaarheid van deze beworing is reeds
herhaaldelgk aangetoond maar de redactie
houdt haar toch vol. Op die manier kan zg
wellicht haren lezers een leugen tot een
waarheid maken.
Een paar bladen komen daartegen op.
Zoo herinnert het BVd. nogmaals dat de
linkerzgde een jaar geleden de regeling der
arbeidsovereenkomst wilde aan de orde zien
gesteld vóór de onderwgswetten. Het is juist
de reohterzgde geweest die het tegendeel heelt
doorgedreven, om nog vóó- de altgd wis
selvallige verkiezingen den oogst voor de
bgzondere scholen binnen te halen.
Zoodra de meerderheid van destgds aan de
onderwgswetten den voorrang had weten te
doen toekennen, begreep ieder dat van de
behandeling der arbeidsovereenkomst in dat
zittingjaar niets meer kon komen. De wjjzi-
giagon, in de wet op het lager onderwgs
voorgesteld, met name ook de pensioenquaestie,
waren zoo ingrgpend en ingewikkeld, dat
langdurige beraadslagingen onvermgdelgk wa
ren. Er is door de partgen links niet meer
en langer gepraat dan noodig was, ook omdat
hardnekkig door de regeering en de reohter
zgde nagenoeg alles werd afgewezen wat door
de toenmalige minderheid tot verbetering der
gobrekkige en eenzgdige regeling werd voor
gedragen.
De bewering van De Standaard hoe vaak
ook herhaald - blgft dus een onwaarheid.
Niet de linkerzgde maar de rechterzgde heelt
bewerkt dat de behandeling van de arbeids
overeenkomst een vol jaar moest worden ver
daagd.
Kt
Een vraagstuk van maatschappelgken aard
kwam dezer dagen ter Bprake.
De Bisschop van Roermond bad in zgn vas
ten brief ook gewezen op het 'gevaar" van ge
mengde huwelgken voor de katholieken.
Z D. H. deed dit nadrukkelgker dan zgne
collega's van Utrecht en Haarlem. Hg besloot
zgn herderigk schrgvcn aldus:
»Wg waarschuwen verder de katholieke ar
beiders en dienstboden tegen elke gevaarlgke
dienstneming bg andersdenkende personen, en
alle katholieke jongelingen en jongedochters
tegen elke vortronwelgk verkeer met anders
denkenden van hunnen leeftgd; immers zulk
een verkeer is en blgft gevaarlgk, en wie
het gevaar bemint zal er in ver
gaan.
>Laten zg zich tooh niet misleiden door gdel
vertoon, vergankelgke sohoenheid, bedriegelgke
lenzen van verdraagzaamheid of voorgespiegelde
tgdelgke voordeelen, immers wat baat het
den mensch de gansche wereld te
winnen, indien hg daarbg schade
lgdt aan zgne ziel?
'Ongetwgteld moeten wg ons allen tegenover
andersdenkenden verdraagzaam en liefdergk
betoonen edoch die verdraagzaamheid mag
niet ontaarden in prgsgeven van ons eigen
geloof en godsdienstzin; die liefde mag geen
gevaar opleveren voor onze eigen ziel en zalig
heid, maar moet steeds geriobt zgn op het
zielenheil van andersdenkenden, dat ons ter
harte dient te gaan. Het beste bewgs van onze
verdraagzaamheid en liefde zal dan zgn, dat
wg voor hunne bekeering bidden, en daartoe
kunnen wg dan ook niet anders dan allen
allerdringendst aansporen."
Deze herderlijke waarschuwing gaf aanlei
ding tot eene gedachtenwisseling, waarin het
katholiek Huisgezin zioh mengde. Dit blad
merkte op dat Z. D. H. dit juist had geschre
ven omdat blgkens de ervaring zulk vertrou-
welgk verkeer met andersdenkenden vaak op
een gemengd hnwelgk uitloopt.
»Wie in een gemengd hnwelgk niets ver
keerds ziet, kan zulk een waarschuwing over
bodig achtenmaar wie een gemengd huwelgk
wel verkeerd acht, heeft recht tot waarschuwen,
en is als overheid tot waarschuwen verplioht.
'De Christolgke naastenliefde komt bg zulk
een waarschuwing heelemaal niet in het ge
drang, en ook de geloovige protestanten achten
gemengde huwelgken en de naaste aanleiding
daartoe even verkeerd als wg".
Dit laatste kan waar zgn.
Wg willen nu gee*. aanmorking maken
op hetgeen door den Bisschop van Roermond
ia ge8ch-even maar wol naar aanleiding daar
van en de daarover gevoerde polemiek eene
opmerking.
Z. D. H. heelt het volste recht om, ah hg
dit noodig acht in het belang van het zieleheil
der hem toevertrouwde kudde, te waarsobuwen-
Maar als Z. D. H. meent daardoor gemengde
huwelgken tegen te gaan, dan gelooven wg
dat het door hem aangegeven middel nog
slechts een halve mnatregel is. Men zou eiken
omgang met Protestanten moeten verbieden.
Ia elk geval komt de verdraagzaamheid zeer
in het gedrang.
Ook de afkoer van protestanten om katho.
Lieken in hun dienst te nemen en die be
staat ookin tal van gezinnen wil men geen
katholieke dienstbode getuigt m onze
oogen van een zeer eenzgdig standpunt, al
geeft men daarvoor ook een in eigen oog
geldige reden, die wg hier niet nader willen
ontvouwen, maar die joist in verband staat
mot een der plichten welke op elk katholiek
rusten.
Maar zou Z. D. H. niet eens een onderzoek
willen instellen hoe het gr-at daar waar men
zulk een eenzgdig standpur..- niet- inneemt en
katholieken in protestantsche gezinnen wonen
Zg vinden daar meestal gelogenheid om
hunne kerkelgko plichten trouw waar te nemen
en over bet algemeen gaat alles uitstekend.
Ea zg leeren dan tevens andersdenkenden
waardeeren.
Als men dit alles eens goed naging, zou men
dan niet tot de ontdekking komen dat het
gevaar voor gemengde huwelgken lang niet
zoo groot is ftls het voordeel dat ons maat-
schappelgb leven li9eft van dien we lerkeengen
omgang en het aankweeken van verdraagzaam
heid onder elkaar.
Ea ons leven heeft toch juist daaraan zooveel
behoefte, meer dan aan scheiding, waaTop men
tegenwoordig meer en meer zich sohgnt toe
te leggen.
Tot slot een grappige vergissing van het
katholieke blad 1Iet Centrum.
Dit plaatste Zaterdag jl. een aanbevelende
beoordoeling van het werkje: »H(t Heilig
Evangelie van O. H. Jezus Christin of de vier
Evangel'in in een enkel vereenigd, door den
kanunnik Alfred Weber.
Thans deelt men »van bevoegde zijde" aan
het blad mede, dat dit boek niet alleen aan
beveling onwaardig is, maar dat het tot de
door de r. k. kerk verboden lectuur moet wor
den gerekend.
Wie heeft het nu bg het reohte eindde
redactie van Het Centrum, die toch ook wel
goed katholiek mag heeten en verstand genoeg
heeft om een boek te beoordeelen, of de gees-
telgke leidslieden, die de censuur uitoefenen
Die redaotie zal nu wel gedwongen zgn te
erkennen dat bet gelgk aan de zgde der laat-
sten is, en een peccavi te stamelen
Maar een bokje schoot zg toch.
Dit wa8oht het water van de zee niet af.
Kameroverzicht
Zitting van Woensdag.
Zoo'n eersten dag na een re933 wil het ge-
woonlgk nog maar niet best vlotten.
De machine loopt wel, maar zg gaat nog
Blroef.
Er zit nog geen gang in!
Do hoeren hebben de vacantie nog in het
hoofd, zoodat zoo'n eerste zitting niet tot een
lustspel voor de ooren wordt, gelgk het behoort
te zgn.
Zoo ook heden was de stemming flauw.
Het aanvullingswetje op de landweerwet
leverde een onbeduidend' dobatj 9 op tusschen
de heeren Ter Laan, Dnymaer van Twist en
Z.Ex- den generaal.
1 Voorgesteld word om do vergoeding, aan
dienstplichtigen bg-de landweer uittekeoren,
op i 1.50 per dag te bepalen.
De hro* Ter Laan vond dat te weinig; het
moest f 3 per dag zgn.
Neen, zeide de heer Duymaer van Twist,
f 1 50 ia voldoende en bovendien f 3 por dag
zou niet in het belang dier menschon zgn, want
dan liepen ze kans in hst geheel niet opge
roepen te zullen worden. Ik hoorde toen naast
mg zeggen *daar schiet zjjn klomp uit."
Ik begreep van die redenatie dan ook niet
veelmaar verstond des te beter den Minister
die zeide, dat hg toch niet meor dan t 1.50
zou nitkeeres, ook al werd het amendement
om »ten hoogste" 1 3 per dag uit te keeren
aangenomen. Hetgeen zooveel wilde zeggen
alsik doe het toch lekker niet.
Besluit: met 55 tegen 0 stemmen word het
amendement verworpen.
Orer de ex gesalarieerde leden van de dienst
dosnde schuttetjj verklaardo Z.Ex van binnen-
landsche zaken nog, dat de >zedelgke verplich
ting" om een 'vergoeding" te geven aan deze
trouwe kiggsknechten op de gemeenten en
niet op het rgk rustte. Om aan die 'zodelgko
verplichting" meer vastigheid te geven is een
wetsontwerp in 'Overweging". Let welȕn
overweging".
Na de landweer en de schutterg kwam het
arbeidscontract aan de orde, waarover de heeren
Artz, Plate en Drucker »algemeene besohon-
wingen" hielden.
Daar wg deze algemeene beschouwingen bg
de behandeling der artikelen nog wel dubbel
en dwars terug zullen krggen, kunnen wg
heden gevoegelgk volstaan met de mededeeling
dat de BprekeTB zich allen met meer of minder
sympathie over het wetsontwerp uitlieten de
minister van j :stitie voor deze sympathie
plichtmatig bedankte en don vader, den groot
vader en den overgrootvader van het kindje
in de hoogte staken dat op voorstel van den
heer Troeletrs, bestreden doo' den heer Nolenp,
de Kamer met 43 tegen 25 stemmen besloot
de »algemeene beraadslagingen", die feitelgk
heden afgeloopen waren, morgen te hervatten.
Dan is de heer Tab, die als woordvoerder
over dit onderwerp door de sociaal democraten
is aangewezen, terug uit den Amsterdamecben
gemeento-aad, waarin hg heden wae; een reden
waarom de heer Troelstra dit uitstel vroeg
en verkreeg.
Gemoedelgker dunkt ons kan het in een plat
telandsgemeenteraad al niet toe gaan.
Het wachten is dus nu maar op den heer Tak
BENOEISIINBEN, Ete
Bg kon. besluit
is benoemd tot raadsheer in het gerechtshof
te 's Gravenhage mr F. N. L. Aberson, thans
rechter in de arr.-rechtbank te Amsterdam;
tot rechter in de arr.-rechtbank te Win
schoten mr D. J. Romkes, thans sub8t.-griff.
bg gemold collegetot rechter in de arr.-
rechtbank te Alkmaar jhr mr M. A de Savornin
Lohman, thans kantonr. te Alphen; tot griffier
bg het kantonger. te Dordrecht mr L. H. M.
van Kruyne, thans griff. bg het kantongerecht
te Almelo;
is bepaald dat de eorete-luit. der inf. van
het leger in N.-I. J. A. Gratama wordt werk
zaam gesteld als leoraar bg do Kon. Mil.
Academie
is nog bepaald, dat de thans in dienst
zgnde surnumerairs van bet kadas'or ui-
torljjb na zes jaren dienst als zoodanig of
als adjunot-oontroleur benoemd zullen worden
tot controleur van het kadaster, mits zg voor
dit ambt de noodige gesohiktheid blgken te
bezittenen
zgn bg de Directie van den Landbouw:
ovorgeplaatst de volgende ambtenaren en be
ambten van het Dep. van Landbouw enz. H.
J. Lovink, als dir.-gen. van den Landbouw
L. E. 3. F. Mollerus, als insp. der domeinen
W. C. Capel en A Azings Venema, beiden
als hoofdcomm.; J. Smid, als comm.; Z. Th.
de .Tongh van Arkel en J. K. den Heg er, beiden
met bevordering tot comm.jhr mr F. W. A.
Beelaerts van Blokland, S. Dekker, A. Koudgs
en C. Ipronburg, allen als adj.-comm Ta. M.
Hoogondoorn en C. Bouwbnison, beiden met
bevordering tot adj.-comm.L. Th. G. Mollingor
en mej. M. C. Levoir, beiden als eerote-kl.
J. J. Wevers en M. P. van Weel, beiden met
bevordering tot eerate-kl.W. Peters, mej.
D. 3. Pabbruwe en mej. L, C. A. Vogelenzang,
allen als tweede-kl.
werkzaam gesteld de insp. van den land
bouw F. B. Löhni9en die van het landbouw-
onderwgs P. van Hoek
benoemd tot insp. in algem. dienst dr A.
3. Swaving, onder eervol ontslag als dir.
van het Rgkslandbouwproefstation te Wape
ningen tot Rgkskeurm. in algem. dienBt,
dr H. Remmolts, thans tgdel.tot tweede-kl.
N. M. Verloop, mej. P. 3. M. C. Weber, mej.
0. G. van Dam, mej. J. C. Tjebbes, mej. M.
Ph. van don Enden en C. F. Niemans.
W est-Inclië.
Melaatschen.
De Koloniale Staten hebben de vorige week
hot aideelingsonderzoek ton einde gebracht van
de, ten vorigen jare door gouverneur Lely
ingediende verordening tot bestrijding van de
Lepra of Melaatachheid. Het voorloopig ver
slag der commissie van rapporteurs is bereids
in druk verschenen Daaruit blgkt dat het
indienen der verordening door alle leden, op
één na, met ingenomenheid werd begroet.
Sterk werd aangedrongen op een deskundig
onderzoek teneinde een'gszins op de hoogte
te komen van het getal Ijjders in de kolonie
met zekerhoid weet men daaromtrent niets,
doch het zal niet ver van de 1000 zgn. Volgens
het V. V. geldt het hier een levenskwestie
voor de kolonie, en dus mochten geen koBten
gespaard worden om het beoogde doel te be
reiken.
De groote meerderheid was voor isolement,
en dan in gestichten, dooh een krachtige min
derheid wenschte de vrjjheid te laten, in een
eigen woning te trekken en daar steeds te
blgven, op voldoenden afstand van bewoonde
oorden.
Het. betoog ven den heer Van Vlijmen in de
Tweode Kamer heeft op de leden der Staten
niet veel indrnk gemaakt. Aangedrongen werd
op het opnomen eener bepaling, waarbjj vast
gesteld wordt dat aangehoudenen binnen 24
uur voor do commissie van onderzoek moeten
gebracht worden. De bepaling dat Ijjders aan
lepra geschorst zouden worden in do uitotfa-
ning der vaderljjke maoht, vond algemeen
bestrjjding. Aangedrongen werd op een onder
zoek door een commissie van geneeskundigen
teneinde beslist te doen uitmaken of en zoo
ja in hoeverre de Gerardas Majellastiohting
nadoelig kan zjja voor de openbare gezondheid.
Kan de commissie niet beslist verklaren, dat
de ligging der stichting zonder gevaar is, dan
was de meerderheid der Staten van oordee1,
dat ze zonder verwjjl moeBt gesloten ot ver
plaatst worden, zonder dat er termen voor
schadeloosstelling aanwezig zjjn. De uitvoering
der verordening zal der kolonie heel wat geld
bosten, daar do bestaande inrichtingen uitge
breid en vermeerderd moeten worden. Met
belangstelling ziet men het antwoord van bet
bestnnr tegemoet. (Zto Crl.)
Zooals uit een in dit nommer van ons
blad voorkomende advertentie blgkt, zullen
van Zaterdag af bg de diukkera J. C. en W.
Altoffer alhier afdrnkken verkrijgbaar zgn
van de gewisselde stukken betreffende de gast-
huiakwestio.
De Stel no 56 bevat de statuten der
vereeniging Zeeland te Middelburg.
Deze Vereeniging heeft ten doel duurzame
verzorging en opvoeding in of buiten gestichten
van minderjarigen waarover haar de voogdij
is opgedragen, of met welker verpleging zjj
door de Regeering mocht worden belast, en
tevens tgdelgke verzorging van minderjarigen
die door een der voogdgraden haar ter ver
zorging mochten worden toevertrouwd.
Zjj zal bg voorkeur de haar toevertrouwde
minderjarigen bg particulieren in de provincie
Zeeland uitbesteden, indien da&rioe geschikte
gezinnen kunnen gevonden worden.
De Vereeniging is aangegaan voor 29 jaar
en 11 maanden, aanvangende den dag der op-
riohting, zgnde 1 Febr. van dit jaar.
Te B srgen op Zoom is het zgn. stadsgoed,
bestaande uit do buitenverblijven Klein Leo
en Bw'tenlust en circa 110 H. A. groot, aange
kocht door de Vereeniging to' chritte'ijke vr-
pleiing ran k rankzinn!gen in Zee'nnd, om daarop
te bouwen een krankzinnigengesticht roet pa-
vil joenry teem voor 300 bedden.
Het terrein ia naar het oordeel der inspec
teurs zeer voldoonde.
Het heeft een gezonde ligging, er ia veol
dennenboscb, goed bouwland en de bodem is
voor de bearbeiding door de patiënten uit
stekend geschikt.
Er ia ook overvloed van zuiver water.
Van het terrein wandelt men in 30 minuten
langs oen goeden straatweg naar het station
Bergen op Ziom, dat met treinen en trams
uit verschillende deelen van Zeeland ge
makkelijk kan worden bereikt.
Ia het uitvoerend comité van den in het
najaar in het Bisdom Haarlem te houden
katholiekendag, waarvoor Delft als plaatB is
aangewezen, heeft 0. a. zitting de heer 3. L
Vroome, voorzitter der R. K. kiesvereenigïng
te Middel burg.
Voor een winkelhuis in de Lange Kerk
straat te Goes was er Wo«nsdag een op
stootje naar aanleiding van een kwestie tui-
Bohon een winkelier en zgn dienstbode. De
politie bemoeide zich er mede en maande tot
doorloopen aan.
