Gasthuiskwestie.
BIJVOEGSEL
VA* DB
VA»
Vrijdag 2 Maart 1906, no. 52.
Middelburg l Maart
Gemeenteraad van Middelburg,
Zitting van Woensdag middag
te half twee uur.
(Slot.)
Voorzitter de heer jhr mr L. Sohorer, bur
gemeester.
Afwezig de heer Gratama met kennisgeving.
In behandeling komt het voorstel van
burg. en weth. tot wyziging der verordening
tot regeling van het aantal ondetwgzors en
de jaarwedden.
Dit wordt zonder beraadslaging ot hoofdelijke
stemming goedgekeurd.
Aan de orde is nn het voorstel van burg. en
weth. om atwgzond te beschikken op het ver
zoek van N. J. Boon te 's Gravenhage om
grond van de gemeente, gelogen onder Konde-
kerke, voor f 22.000 te koopen.
Zonder discussie ol hooidelgko stemming
wordt conform het voorstel besloten.
Door R. van Veen is vorzooht een stuk grond
te huren aan de Oostpunt tot opBlag van zand.
Burg. en weth. hebben daartegen geen be
zwaar.
De heer Van Dunné aoht het niet gewenacht
dit stuk grond aan den openbaren dienst te
onttrekken.
Hjj zon het beter vinden indien den aanvrager
eenvoudig vergunning werd vorleend voorden
opslag.
De heer Den Bouwmeester zogt geen be
zwaar te hebben tegen het denkbeeld van den
heer Van Dunné.
Conform hot denkbeeld van den heer Van
Dunné wordt besloten.
VERMEERDERING GEMEENTE-
OPZICHTERS.
Ia behandeling komt nu het voorstel van
burg. en weth, tot het vermeerderen van het
aantal opzichters aan de gemeente-fabricage
met oen.
De commissie van financiën wenscht, zooals
gemeld, de beslissing aan te houden tot bg
de behandeling der begrooting voor 1908 of
burg. en weth. uit te noodigen een voorstel te
doen tot een tijdelijke benoeming.
Burg. en weth. handhaven hun voorstel.
De heer Ermerins kan met het oog op de
werkzaamheden tengevolge der woningwet met
het voorstel van burg. en weth. meegaan.
De hoer Van Dunné meent dat het voorstel
van burg. en weth. ook had dienen gezonden
te worden aan de oommissie van fabricage.
Spreker is van oordeel dat, waar hier niet
zoo'n groote aanbouw,van woningen plaats heeft,
met het bestaande personeel voldoende toe
zicht kan worden uitgeoefend.
Hg zon wenschen dat een afwaohtende hou
ding werd aangenomon, ook met het oog op
de gemeente fiaanciën.
De post voor onvoorzien is zoo klein dat
er bjjua niets afgenomen kan worden, ook
met het oog op andere nog te doene uitgaven.
Spreker zou wensohen ai te wachten tot
de tjjd der proef van de vereeniging der be
trekkingen van gemeente-bouwmeester en
havenmeester is afgeloopen.
Hg zou liever een tgdelgken opzichter willen
benoemen, wat z. i. volstrekt geen bezwaar
oplevert.
De heer Snouck Hurgronje i» het niet eens
met den heer Van Dunné. Den nieuw te be
noemen opzichter zou, meent hg, ook opge
dragen dienen te worden het onderzoek der
oude bestaande woningen, wat dringend
noodig is.
Doet de gemeente het niet, dan zal de ge
zondheidscommissie het moeten doen. Dat zal
niet voordeeligor voor de gemeente zgn.
De gezondheidscommissie zal dan iemand
aanstellen en diens salaris op do begrooting
brengen. Keurt de raad dan de begrooting
niet goed, dan zal dit door Ged. Staten ge-
sohleden; dat heeft de ondervinding in ver
schillende andere gemeenten geleerd.
De heer Van Dunné zon, gesteld dat de
gemeonte niets deed, liever zien dat de ge
zondheidscommissie iemand aanstelde.
Dan kreeg men een opziohter voor zekeren
tgd, terwgi wanneer de gemeente een ambte
naar aanstelt, dit oen uitgaaf van blgvenden
aard wordt.
De hoer Den Bouwmeester wgst erop dat de
woningwet de gemeenten op groote kosten
jaagt. Voor de handhaving der bouwverorde
ning is iemand noodig, dio zich daaraan geheel
wjjdt. Vooral in de eerste twee jaren zal hjj
het ontzettend druk hebben.
In het afgeloopen jnnr kwamen 234 verzoek
schriften in tot verbouwing Dio moeten allen
nagezien worden.
Met Augustus moeten alle woningen voldoen
aan de voorsohritten en in verband daarmede
zal een ambtenaar dringend noodig zgn.
Do heer Van Dunné kan niet met het voor
stel meegaan.
De heer Tak is het volmaakt eens met wat
de heer Snoack Hurgronje heeft gezegd,maar
meent dat de meerdere werkzaamheden vooral
in de eerste twee jaren zullen voorkomen.
Hg zou daarom de voorkeur geven aan de
Aanstelling tab een tjjdelgken Ambtenaar om
dan later to bosliBson oi men zal overgaan tot
do benoeming van een vasten ambtonnar.
De hoer Van de Ree weet als vakman dat
er aan de gemeento-fabricage heel wat werk
is. Dat zal met de woningwet belangrijk ver-
moerderen en het is onmogeljjk datdedaartoo
behoorendo ambtenaren dat work ai knnnen
doen.
Do hoor jhr mr E. P. Sohorer zou in het
belang der gemeente-financiën de voorkeur
geven aan oen Ijjdelykon opziohter en zal dus
tegon hot voorstel van burg. en weth. stommen.
Het voorstel van burg. en woth. wordt ver
worpen met 9 tegen 7 stemmen.
Voor stemmende heeren Van Teylingen,
V. d. Ree, Sprenger, Van der Harst, Den Bouw
meester, Snouck Hugronje en Ermerins.
Thans doen burg. en weth. het voorstel om
tjjdolijk in den dienst te voorzien.
De heer Tak zou wensohen to bepalen voor
den tgd van een jaar.
De heer jhr mr P. Sohorer zou het beter
vinden dat een dergeljjk voorstel, ala burg.
en woth. nu doen, in een volgende vergade
ring gedaan werd, meer geformuleord.
Daarmee nemen burg. en weth. gonoegen.
INTREKKING BESLUIT ACCOUN
TANT GASFABRIEK.
Aan de orde ia nu het bekend voorstel van
burg. en weth. om in to trekken het raads
besluit waarbjj in beginsel tot hot aanstellon
van eon accountant uan de gasfabriek boslo-
ten is.
De commissie van fiaanciën kan ziel; daar
mede wel vereenigen, doch wenscht dat de
raad burg. en weth. nitnoodigo de wensche-
ljjkhoid te overwegen van de aanstelling van
een administrateur voor de gasfabriek en duin
waterleiding on daaromtrent te rapporteeren
De hoer De Veer heeft met groote verbazing
de toelichting van burg. en weth. gelezen,
vooral om de kinderlijke naivitoit waarmede
gezegd wordt dat het toezicht thans niet deugt.
Wat men den accountant wenscht te laten
doen, is toch eigenlijk het werk van don
dirocteur.
Wanneer men dood wat burg. en woth.
willon, zou men boven don directeur een
accountant moeten stellen.
Uit het voorstel is af te leiden dat do toe
stand aan de gasfabriek niet deugt.
Bemoeien burg. en weth. zich dan niot mot
hetgeen daar voorvalt?
Handelt de directeur bjj aanschafliog van
een en ander geheel naar eigen goeddunken?
Vraagt hjj niot aan burg. en woth. ot wat hjj
wenscht aan to schaffen ,kan worden aangekocht?
Een administrateur acht spreker ook niet
gewenscht, waar dio ook boven den directeur
zon staan.
Een accountant is noodig maar diens werk
moet eenvoudig controle zijn-
Spreker heeft het idee gekregen dat de ge-
heele inrichting niot goed iB.
Hjj vraagt vorder of er niet telken jare
een inventaris wordt opgemaakt
Hjj zou dat zoer nuttig oordeelen, ook al kan
men daarmede geen rekening houden.
Spreker zal Btemmen tegen het voorstel van
burg. en weth.
De heer Snouck Hurgronjo vindt in hetgeen
door den heer De Veer iB gezegd veel waars.
Vóór hij echter zjjn stem geeft voor een
accountant, zou hg gaarne oenige nadere
inlichtingen ontvangen over den werkkring
van zoodanig persoon.
De heer Sprengor zogt dat de contiGle aan
de gasfabriek goed is, hoowel hjj nietonfkent
dat men die verbeteren kan.
De kwestie van de 25 gasmeters, muntgas
meters, komt hierop noer: zjj zgn besteld in
het eene en gebruikt in het volgend jaar.
Hetzelfde gebeurt met de kolen. Er ia aligd
een voldoenden voorraad kolen om bg een moge-
lgke strike steeds gas te kunnen produceeron.
Er wordt telken jare een inventaris opge
maakt en spreker gaat die geregeld na.
De heer De Veer zet den werkkring van een
accountant uiteen door verschillende voorbeel
den te noemen.
Hot is verre van hem te wensohen dat er
niet steeds voldoende kolen aanwezig zgn.
Alles wat de heer Sprenger gezegd heeft, iB
echter leitelgk in strgd met wat burg. en
weth. in hun schrgven zeggen.
Uit dat schrgven kreeg spreker den indruk,
dien hg in zgn eersten termgu onder woorden
heeft gebracht.
Hg zou daarom wenschen het genomen be
sluit te handhaven.
De heer Tak is het niet eens met den heer
De Veer.
Burg. en weth. wenschen geen accountant,
waar hun is gebleken dat zg aan zoo iemand
niet zulloa hebben wat zg zich orvan hebben
voorgesteld.
Hfl zou daarom zoo iemand niet aan burg
en weth. op don hals willon schuiven.
Wanneer burg on weth. een controleur
willen hebben, laat dat college dit dan
voorstellen en dan zal de.finanoieele com
missie gaarne zulk een voorstel overwegen.
De heer Sprenger zegt dat het hem volko
men onverschillig is oi er een accountant
komt ot niet. Hoo moer controle over de gas
fabriek, hoe aangenamer hot hem zgn zal.
De boekhouding berust bg don gemeente
ontvanger.
De heer Hegse wgst erop dat in industrieele
ondernomingen door don accountant do boeken
worden nagezien eu de administratie wordt
gecontroleerd. Met andero zaken bemoeit zoo
iemand zich niet.
De heer jhr mr E. P. Sohorer heeft, toen
het voorstel tot het aanstellen van een accoun
tant gedaan werd, gedacht: mankeert er ietB
aan de gasfabriek?
Die vraag kwam ook bg hem op toen hg
het idee der commissie vernam die een admi
nistrateur wil toestaan.
De heer Sprenger verzekert dat alles aan
de gasfabriek uitstekend gaat, en na die ver
zekering acht hg een accountant of een admi
nistrateur overbodig.
De heer Fruin wgst er op dat de commissie
van financiën moo gaat mot hot voorstel van
burg. en weth.
Do commissie stelt niot voor eon administra
teur te benoemen, maar geeft alleen den raad
in overweging burg. en weth. te doen onder
zoeken of zoodanig persoon noodig of wen-
sohelgk is.
In verschoideno gomeonton is een regeling
getroffen dat hot boheor van gasfabriek en
duinwaterleiding geheel van do gemeente
administratie kan worden gescheiden.
Waarom zou dat hier niet mogelgk zgn?
Het voorstel van burg. en weth. wordt daarna
aangenomen met algemeene stommen,
behalve die van den heer De Veer.
De heoren Van Dunné en Fruin doen thans
oen voorstel in den geest alB in het advies
der commissie van financiën is neergelegd.
Dit wordt vorworpen met algemeene
stommen, behalvo die van do heeren Van
Dunné, Ermerins en Fruin.
Do voorzitter stelt alsnu voor de overige
punten der agenda, die geen haast hebben,
met het oog op de te houden geheime zitting,
aan te houden tot een volgende vergadering.
Dit wordt goedgevonden.
Daarna aoht do voorzitter hot noodig de
deuren te sluiten.
De zitting heropend zgnde, wordt mededoe-
ling gedaan van een voorstel der heeron Van
der Harst, Do Voor on Tak.
Dit luidt:
„De raad, gezien het antwoord van hot be-
Btuur van do godshuizen,
afkeurende do weigering tot hot doen van
hot gevraagde onderzoek,
besluit
Burg. on Weth. nit to noodigen het onder
zoek, dat door hot bestuur der godshuizen is
geweigerd, zelf te doen."
Do heer Tak zegt ter toelichting dat, waar
de rand aan het bestuur der Godshuizen ver
zocht hoeft vier porsonon te hooren en het
bestuur gemeend heeft daaraan niet te moeten
voldoen, het nu op don weg ligt van den
raad om dat onderzoek to doen plaatshebben.
Do hoer jhr mr E. P. Sohorer zal zich niet
togen het voorstel verzetten, maar wel tegen
de afkeuring der woigering van hot bestuur
der godshuizon.
Daartegen heoft hjj bezwaar.
Aan het bestuur der godshuizen is een ver
zoek gerioht.
Het bestuur hoeft daaraan voldaan.
Een tweode verzoek om moer inlichtingen
is gedaan.
Ook hieraan is tegemoet gekomen.
Een dorde verzoek om meer lioht is gewei
gerd, maar onder opgaaf van redenen. O. a.
omdat de personen reeds gehoord zjjn.
Na de herhaalde inwilliging der verzoeken,
is het niet gewensoht afkeuring uit to spreken.
Spreker zal daarom voorstellen die olamule
uit het voorstel weg te laten.
De heer Ermerins zegt dat de redenen waar
om het bestuur geweigerd heeft het laatste
vei zoek in te willigen, deze zgn dat de twee
zusters, die men wensohte te hooren, vertrok
ken waren vóór het optreden van don directeur
Bjjlsma.
Door de rapporten van de doetoren zjjn de
vroegere toestanden ter sprake gebracht, maar
zeer ten onrechte, omdat het optreden van
dr Bjjlsma en de reorganisatie juist ten doel
had een eind te maken aan die toestanden.
De heer Van Tejjlingen meent dat de raad
niet bevoegd was een onderzoek te vragen.
Spreker is tegen de praomisse; hjj meent
dat hot bestuur der godshuizon dient bedankt
te worden voor de gegeven inlichtingen.
De heer Fruin zal tegen het voorstel Btem
men hoewel hjj was voor het indertjjd gedaan
voorstel.
In dien tusBchentjjd zgn ter kennis gekomen
de rapporten der doetoren en daaruit is hem
gebleken dat het niet gewensoht is verder op
de zaak in te gaan.
Het gerucht liep over onzedelijkheden in het
gesticht.
Daarvan is geen schjjn van bewjjs gekomen.
Wel is gebleken van voortdurend gehaspel,
maar dergelgke dingen behoeven niet bekend
te worden.
Er is verschil van opinie over het gebeurde
tuaBchen de geneeBheeren.
Er zgn in het gasthuis betreurenswaardige
feiten voorgevallen. Maar het bljjkt niet wie
daarvoor verantwoordelijk is.
Die feiten zullen in andere gestichten, ook
zelfs bjj gezinsverpleging, voorkomen. Be
kend maken ervan zal niet strekken tot den bloei
van het gasthuisdaarom is spreker niet voor
een verder onderzoek.
Het voorstel Btrekt om een drietal zusters te
hooren. Door het voorstel aan te nemen, zou
de raad bljjk geven van partijdigheid.
Dr Bjjlsma rapporteert dat een paar zusters,
die voor hem pleiten, niet zgn gehoord. Wer
den de andere zusters Rave en St Clair gehoord,
dan zou het billjjk wezen ook do twee eerst
bedoelde te hooren.
De zusters Rave en St Clair zgn vertrokken
vóór het optreden van dr Bjjlsma.
Zuster Alsbuch weaach t men te hooren omdat
men vermoedt dat zjj weet waarom de direc
trice Greve is hoengegaan.
Do doctoren prjjzen directrice Greve hoog
als verpleegster en als mensch.
Zjj is heengegaan om redenen buiten het
gasthuis en wensohte niet dat die publiek
werden.
Zg is overleden en heeft haar verklaring
bezegeld met den dood.
Nu wil de raad die redenen weten, en dat
vindt spreker onkiesch.
De heer Van Dunne merkt op dat het ge-
wenschter ware geweest de drie voorstellen,
welke gedaan zgn, afzondorlgk te behandelen.
Do motie, door spreker en den heor Van
Teylingen ingediend, had ook dienen bespro-
kon te worden.
Voor de afkeuring, die men nu wenscht uit
te spreken, moeton andore motieven zjjn dan
thans worden opgegeven.
Hot gaat niet aan regenton te dwingen
nogmaals personon te hooren die reeds ge
hoord zgn
Omdat oen courant een vuil artikel opneemt
van de familie van mevr. Glaser, wil sprekor
niet dat de raad zioh uitspreekt zooale het
voorstel der drie heeren bedoelt. De regenten
dienen niet te worden bejegend zooals de drie
heeren willon.
Zgn het de drie heeren die hier een lans
moeten breken voor de zedelgkheid? Hg zou
hun willen toeroepen: Herziet u zeizen.
De heer Tak verdedigt de clausule van af
keuring; hg wil het woord afkeurende ech
ter wol wyzigen in: betreurende.
Niemand zal blgder zgn dan de voorstellers
wanneer blgkt dat do toestand in het gasthuis
goed is.
Het beleid van rogenten van het gasthuis
wil het voorstel niet albreken.
De heer De Veer ontzegt den heer Van
Dunné het reoht om hem toe te roepen:
>Herzie u zeiven".
De heor Van Dunné heeft blgkbaar het voor
stel slecht gelezen.
Spreker keurt het in den hoer Fruin af dat
hg van partgdigheid gesproken heelt.
De kwestie van ontedolgkheid is inxden
raad niot genoemd in zake het onderzoek
naar do verhoudingen in het gasthuis.
Er is sprake geweest van verkeerde verhou
dingen, verkeerd optreden. Daarom is een nader
onderzoek gevraagd.
Spreker herinnert eraan dat eerst is gewenscht
dat het verplegingsperaonool zou worden ge
hoord en later dat men do vroegere verpleeg
sters zou ondervragen.
Dit laatste kon niot, omdat het te veel
bosten zou.
Daarom wenschen do voorstellers oen paar
dier zusters te hooren.
Zuster Alshach wenscht men niet te hooren
over het heengaan van zuster Grove, maar
omdat zg verklaard beeft dat de verhouding
tusschen zuster Greve en den heor Bglsma niet
goed was. Later is zg daarop teruggekomen.
Daarom wil men haar hooren.
De heer Fruin wgst er op dat het eerste
onderzoek gewenscht was met het oog op ge
ruchten in de gemeente.
In die geruchten was sprake van onzode-
Igkheid, maar uit de stukken is daarvan niets
gebleken.
Wat betreft de partgdigheid der drie heeren,
spreker wil gaarne annnemen dat zg onpar-
tgdig zgn, maar het vermoeden van zekero
partgdigheid kon bestaan op grond van het
voorstel om eon paar en niet alle zusters te
hooren.
De heer Van Dunné zogt dat hg het «Herzie
u zeiven" tot de drie heoren zeide omdat het
hem voorkomt dat, waar regenten op de meest
heusehe wgze aan de verzoeken van den raad
hebben voldaan, het niet aangaat hun houding
af te keuren.
Het ligt niet op den weg der drie heeren
zoodanig op te treden tegenover de regenten.
Daarvoor zgu zg, op éen na, veel te jong.
De voorzitter merkt op dat de heer Van
Dunné bezgden de zaak gaat.
Hg herinnert aau de eerste motie in deze
zaak.
U de zaak door regonten tot klaarheid ge-
oracht? Naar spreker meent, is dat niet hot
geval. Er moet meer licht komon.
De heer jhr mr E. P. Schorer zal na de ver
vanging van »afkeuionde" door «betreurende"
tooh tegen het voorstel stemmen.
De heer De Veer merkt op dat niet de
houding van het bestuur der godshuizen wordt
afgekeurd. Alleen wordt betreurd dat het
onderzoek niet verder wordt uitgestrekt.
Spreker wenscht nu het voorstel te splitsen.
De heer Tak wil het woord «betreurende"
nog veranderen en als praemisse noemen de
weigering van regenten.
Hg wil ook* de geheele clausule wel doon
vervallon.
De andore voorstellers vereenigen zich daar
mede.
De voorzitter merkt op dat burg. en weth.
niet tegen axbeid opzion, maar meent dat het
niet op hun weg ligt deze zaak aan te vatten.
Dit ligt op den weg eener raadscommissie
en wel op dien der drie heeren, die het voor
stel deden.
De heeren, die de zaak hebben aangebonden,
dienen meer licht te ontsteken.
De heer jhr mr E. P. Sohorer erkent,dat de
voorzitter daarin gelgk heelt.
Hg heefc er bezwaar tegen het onderzoek
aan burg. en weth. op te dragen. Het ligt z i.
niet op den weg van dit college.
Hg zal daarom ook nu tegen hot voorstel
stemmon.
Do heor De Veer heeft geen bezwaar tegen
een raadscommissie.
De heer Ermerins zegt dat het toezioht op
de godshuizen berust bg burg. en weth. en
dat dit college dus aangewezen is voor het
onderzoek.
De boraadslaging wordtjiierna gesloten.
Bg de stemming stakonde stemmen
8 tegen 8.
Voor het voorstel der drie hoeren stommen
de heoren Tak, Van de Ree, Van der Harst,
Do Veer, De Rgcke, Den Bouwmeester, Hegse
en Verhage.
Tegen stemmen de heeren Van Teylingen,
Boogaert, Sprenger, Snouck Hurgronje, Van
Dunné, Ermerins, Schorer en Fruin.
Thans wordt leoture gegeven van het voor
stel der heeren Van Dunné en Van Teglingen.
Dit luidt:
«Do gemeenteraad van Middelburg,
gelet op de verschillende rapporten met bg-
lagen van het bestuur der Godshuizen, betrek-
kolgk de redonen van do voortdurondo en zeer
anollo afwissoling, dio onder een deol van het
personeel van het gasthuis heelt plaatsgehad,
en do minder gunstige loopendo geruchten,
met name over de vorhouding van den directeur
tegenover hot verplegend personeel;
overwegende dat in die rapporten is toege
licht waaraan voorschreven afwisseling van
een dool van het personeel is toe te sohrgven,
terwgi uit die rapporten niet het bewgs is
te putten dat de verhouding van den direc
teur tegenover het verplegend personeel tot
gegronde bemerkingen aanleiding zou kunnen
geven
besluit
het beBtuur der Godshuizen dank te zeggen
voor de verstrekte inlichtingen."
De voorzitter deelt nog mede dat de raad
in geheime zitting boaloten heeft al de in dsze
zaak gewisselde stukken door den druk bekend
te maken.
Daarna wordt do zitting gesloten.
(Dit slot van het raadtverslag is retds Woens
dag avond in een afzonderlijk bijvoegsel aan onze
geabonnetrden te Middelburg en Vhssingcn bexorgd.)
KORTE MKDEDBHLINGKN
VERGADERINGEN.
De algemeene vergadering der Maat
schappij tot Nut van 't Algemeen heeft zioh
Woensdag flink gehouden.
Bg acclamatie on onder warme toejuichingen
is het bekende voorstel betreffende het Nieuweu-
uujjzen-fonds aangenomen; en uit de mede-
deolingen, door don voorzitter en eenige af
gevaardigden gedaan, bleek reeds van kraoh-
tigon steun voor dit fonds.
Al de op het voorstel ingediende amende
menten werden teruggenomen, omdat, zooals
in 't kort gemeld, door een lid van het hoofd-
bostuurs, den hoer Herman Snjjders, de aan
neming ervan was ontraden.
Hg bracht allereerst dank aan allen, die het
voorstel steunden. Vorder stelde hg in het
licht, dat wgziging van het voorstel door
amendementen niet gewenaeht kan wezen,
omdat de beide overgebleven amendementen
Amsterdam en Breda zich tegenspraken, waaruit
men zou kunnen conoludoeren, dat het hoofd
bestuur juist op den goeden weg iB. Hot is
niet anders van plan dan voorzichtig te werk
te gaanhet zal slechts ingrgpen waar zulks
noodig is. Hier denke men niet in de eerste
plaats aan strgd tegen het confessioneel onder-
wgs, want hot hoofdbestuur wil niet treden
op politiek terrein, doch aan een opkomen
voor het groote beginsel der Maatsohappg. Wg
dienen, zegt spreker, overal wat te doen, waar
onze hand iets vindt te doen in den geest van
het voorstel en zullen dat kunnen doen als er
geld is. Alles kan men dus feitelgk te gelgk
doen, en uit het voorstel kan geen sohakel
worden gemist. Bovenal zgn noodig groote
offervaardigheid en groote warmte, teneinde
daden te toonen.
Na nog eene korte opmerking van een der
afgevaardigden werd het voorstel aangenomen.
Geen andere boslisaing dan de nu genomene
hebben wg verwacht. Maar de algemeene in
stemming der departementen met het voorstel
geeft aan het plan een buitengewoon cachet.
Moge het Nieuwenhugzen-fonds bloeien en
een zegen worden voor ons Volksonderwgs en
onze Volksontwikkeling!
Aan het einde der vergadering werd, op
voorstel van het departement Oosterbeek,
het hoofdbestuur uitgenoodigd opnieuw pogin
gen te willon aanwenden tot vestiging van
de Mnutschappy in Nederlandsch Oost- en
WeBt-Indiö.
Uit het overzicht der middelen vandeMaat-
schappg, achter de Punten opgenomen, blgkt
dat do ontvangsten over 190-4/05 hebben bedra
gen f 27.943dat de behoefton over 1906/07
met inbegrip van t 10.000 voor het Nieuwen-
hugzenfonds zullen bedragen f 44.198, zoodat,
nu alle voorsteUen zgn aangenomen, er ±t 17.000
van het kapitaal verzilverd moet worden.
EEN PLECHTIGHEID.
De deftige Aula der gemeentelgke universi
teit te Amsterdam was Maandag geheel gevuld
met een groot aantal belangsteUenden, toen
prof. Van Embden des middags de rede uit
sprak, waarmee hg zgn ambt heeft aanvaard.
Een dergeljjke plechtigheid wordt gewoonlgk
door een talrgk publiek bezocht- De statige
proiessorenstoet, de interessante aanwezigheid
van Burgemeester, Curatoren, Raadsleden en
andere bekende personen oefent op velen zekere
aantrekkingskrachtandoren wiUen den nieuw-
benoemden in zgn glanzenden toga zien of van
het hooge spreekgestoelte hooren spreken
enkelen komen omdat zg inderdaad belang
stellen in het vak van wetenschap, dat de
hoogleeraar doceeren zal. Het aantal van deze
lanteten was grooter dan anders, daar uit den
aard der zaak de economie voor hen die haar
niet beoefenen belangwekkender en begrgpe-
lgker is dan b.v. scheikunde ot anatomie. Maar
het aantal aanwezigen waB bjjzonder groot
doordat alles wat vóór do benoeming is ge-
sohied en alles wat daarna geschreven is, de
aandacht in zeer sterke mate op de inaugn-
reele rede van dr Van Embden heeft gevestigd
en allicht pikante dingen kon doen verwachten.
Iutu88chen zooals trouwens na het artikel
van mr Treub in do Vragen des Tijdi reeds
waaracbynlgk was geworden wie alleen
daarroor gekomen ie, moet teleurgesteld zgn
hoengegaan. Wat er persoonlgks was in de
toespraken, die op de gebruikelgke wgze op
het wetenschappelgk dedl der rede volgden,
was alleen een diepe, innige vereering van
professor's ambtsvoorganger, zgn leermeester
Treub, een dankbaarheid voor dienB scherp
zinnig en boeiend onderwgs, een bewondering
voor zgn voorbeeld van werkkraoht, rechtvaar
digheidszin en bezielend idealisme. En wat
den spreker zelf betrof, gat de inaugureele oratie
slechts blgk van een groote, niet voorgewende
maar echt-gevoelde bescheidenheid. Vooral in
de toespraak tot zgn ambtgenooten in de juri
dische faculteit., die nog vóór weinige jaren
