HIDDELBLRGSCHE COURANT. f r«. Ie. lie- E Donderdag 1 Februari. Uit Stad en Provincie. N°. 27. 119° Jaargang. 1906. [or ieid, uur 2.30 kso Dose courant verschijnt d a g o 1 jj k 8mot uitzondering van Zon- en feestdagen. Figs per kwartaal, ^zoowel voor Middelburg als voor alle plaateen in Nederland franco pp.,/1. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent, THERMOMETER, VERWACHTING EK BAROMETER. 31 Jan. 8 u. vm 43 gr., 12u. 48 gr., av. 4 u 45gr. F. V«rw»oht: zwakke tot matige N W. daarna W. wind, bewolkte lucht, weinig of gein neerslag en dezelfde 'emperatuur. Barometer stand: hoogste 774.4 te St. Mathieu; laagste: 754.5 te Hsparanda. Advertentiön10 oont por regel. Bjj abonnement veel lager. Goboorte-, dood- as alle andere familieberichten ou Dankbetuigingen van 1—7 regola f 1.50; elke regel moe 20 oent» Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiön en reolames, niet afkomstig uit Zeeland, betredende Handel, Njjverluid en Geldwezen, is gereohtigd het Algernons ARverlealln-Barnsn A. DM LA MAR An., RA Vnertmrgwal 966, A mater Jaar. Bij deze courant behoort een Bijvoegsel. Middelburg 31 Januari. Wetenschap en Politiek. Het artikel van dr Verrgn Stuart ra De Economis', naar aanleiding van de benoeming van dr Van EmbJen tot boogleeraar in de economie aan de Amsterdamsche Universiteit, in de plaats van prot. Treub, heelt, ofschoon objectief bedoeld, een eigmaardigen persoon- Igken bp imaak. Men weet dat dr Verrgn Stuart no. 1 was op de voordracht van Bur gemeester en Wethouders van Amsterdam, dooh dat de Gemeenteraad buiten de voordracht om onzen hoogst bekwamen partijgenoot dr Van Embden heeft benoemd. Terwgl dr Venijn Stuart de oud-liberale richting is toegedaan, werd al spoedig van oud-liberale zjjde het vermoeden geopperd, dat bjj den gemeenteraad politieke overwegingen den doorslag hadden gegeven bg de benoeming van dr Van Embden. Deze vermenging nu van politiek en weten schap achtte dr Verrjja Stuart een gevaar en daarom sohre'f hg zgn artikel in De Economist. Nadat in de Arnh. Crt. op dat artikel critiek was geotfend, versoheen opnieuw in een oud liberaal blad een uitvoerig Btuk, ditmaal van de hand van mr Steinmetz, eveneens een geest verwant van dr Verrgn Stuart, die in scherpe bewoordingen opkwam tegen het dienstbaar maken van de wetensohap aan de politiek zgn artikel besloot met den uitdagenden uit roep: «Wie verdedigt eens open en ee-lgk, wetenschappelijke argumenten, de vermenging van wetenschap en poliliek Het komt ons voor, dat we hier, wat de aanleiding tot dit geschrgf betreft, te doen hebben met eenige volmaakt onbewezen onder stellingen, die onbewust tot grondslag hebben gediend voor het betoog zoowel van den ge- passeerden candidaat voor den hoogleeraar?ze'el te Amsterdam, als voor zgee oud-liberale medestanders. Onder die onderstellingen, die op den bodem van hun beschouwingen liggen, zgn er een paar, die ronduit beleedigend en verdaohtmak'nd mogen heeten. W|j aohten het onzen plicht, die vooraf in het helderste licht te stellen. Zoo wordt stilzwggend uitgegaan van de onderstelling, dat dr. Van Embden minder bekwaam zou zgn dan dr. Verrgn Stuart. Ja, de redactie van de Nieuwe Courant sohgnt zelfs mag men mr. Steinmetz gelooven den brutalen moed te hebben gehad te betoogen dat men uit wetensohappelgke gronden on- mogeljjk, hetzg als socioloog, hetzg als oeco- noom, den heer Van Embden de voorkeur kon geven. Sinds wanneer de redaotie van een dagblad oompetent ia in dergelgke zuiver wetensohappelgke quaestiën te oordeelen, blg- ve in het midden. Het feit blgit bestaan, dat zonder bewgg wordt aangenomen dat dr. Verrgn Stuart wetenichappelgker is dan prof. Van Embden. Is dit reeds ergerlgk, nog ergerlgker is de tweede insinuatie, waarvan men stilzwggend uitgaatdat prof. Van Embden de wetensohap zou ondergesohikt maken aan partgpolitiek in den ongunstigen zin dei woords; dat hg de Tesnltaten, waartoe hg komt, zon willen pas klaar maken aan de tgdelgke belangen zgnei parlg, aan propaganda voot meeningen, die den toets eener zuiver-wetensohappelgke ozitiek niet zouden kunnen doorstaan. Ligt dus in de betoogen van dr Verrgn Stuart c.8. een dubbele aanval, op do vreten- schappelgkheid sn op het karakter van prof. Van Embden, verscholen, het uitgangspunt, dat de politiek de overwegende drgfveer was bg de benoeming van prof. Vat Embden, is even onbewezen. Onz dunkt veeleer dat menig Amsterdamsoh Raadslid, kennende de verdiensten van prof. Treub en vernomen hebbende, dat dr Van Embden tot diens meest verdienstelgke leerlingen behoorde, het gewensoht zal hebben geacht, mede ter wille van de stabiliteit in de methode van dooeeren, in den te volgen leergang, dat prof. Treub vervangen werd door een opvolger, die zgn wetenschappelgken arbeid voortzette op het punt, waar hg dezen had afgebroken, die in één woord in hun oog even groote waarborgen van wetensohappelgkhoid opleve de als prof. Treub zelf. Iemand te kiezen, van wien zg wisten, dat hg op economisch gebied andere denkbeelden, andere theorie tin huldigde, ware geweest een brevet van onwetenBchappelgkheid geven aan prof. Treub. En daartoe aohtten zg zioh öob bevoegd, öoh geroepen. Maar zelfs indien enkel en alleen, althans hoofdzakelgk, de politieke drgfveer bg de Amsterdamsche Raadsleden den doorslag had gegeven, dan dient toch in ernst de vraag gesteld, of leden van een gemeenteraad, waar aanbevolen personen, die allen zich op weten- ichappelgk gebied verdienetelgk hobben ge maakt, competent kunnen worden geacht, over de meerdere of mindere wetensohsppelgkheid dier mannen met kennis van zaken een oordo»' te vellen. Men gevoelt, dat zulks onmogo'gv is. Maar aan d n anderen kont, indien zg du* zullen moeten oordeelen, deelB op gezag van wat hun omtrent de wetenschappelgkheid dier personen wordt medegedeeld, deels op grond van andere motieven, is het dan niet natuur- lgk en zelfs uit een oogpunt van oonsr quenlie bevelenswaardig, dat zg het meest ver trouwen stellen in het gezag van die weten sohappelgke mannen, die een richting zgn toegedaan, welke zg de juiste achter. Door anders te handelen, zouden zg meenen implicite te erkennen dat hun richting in strgd was met de eisohen van wetenschappelgkheid. Als mr Steinmetz bg de benoeming van een hoogleeraar in de geschiedenis of de wgsbe geerte van den godsdienst de keus had tus-; schen twee mannen, over wier wetenschappe lgkheid hg niet voldoende kon oordeelen, maar waarvan de een hem was aanbevolen door een katholiek prieste-, de ander door een geest verwant, die hem zeer fympatiek was, dan zou ook hg geen oogenblik aarzelen den laatste kiezen. Is dus de storm, over de benoeming van prol. Van Embden in oud-liberale kringen op gestoken, een storm in een glas water, toch blgft van principieole bcteekenis de vraag, cf de wetenschap zich verdraagt met de politiek niet veeleer deze beide elkaar uitsluiten. Dit punt eisoht inderdaad nauwgezette over weging. De ruimte van dit artikel laat de behande ling dezer vraag in haar vollen omvang niet toe. Slechts twee opmerkingen wensohen wg hier te maken. In de eerste plaats zouden wg aan mr Steimnetz en de zguen dit dilemma willen Btellenöt er bestaat geen verband tussohen politiek en wetenschap, öl zoodanig verband bestaat wel. In het eerste geval kunnen politiek en wetenschap rustig naast elkander beoefend worden, zonder dat men te vreez'n heeft voor vervalsching der resultaten van de wetenschap door politieke overwegingen. In het tweede geval moet het in het wezen van wetenschap en politiek liggen, dat een verband tussohen die beide noodzakelgk is dient de aard van dit verband eerst te worden nagespeurd en begreprn, wil men als weten- schappelgk man gerrchtigd zgn, over deze dingen te spreken. Het klinkt zeer fraai en zeer voornaam, op hoogen toon den Btai te breken over «vermenging van politiek en wetenschap"maar xoodra men tot het in zicht is gekomen, dat er tussohen die beide onverbrekelgk verband bestaat, zal allicht een toonfje lager gaan zingen. En in de tweede plaats zg ever aangestipt dat zg, die de politiek van wetenschap geheel losmaken, daardoor onbewust te kennen gever dat zg niet bg machte zgn, zioh een politiek te denken, op wetensohappelgke basis gegrond, nooh een wetenschap, wier conolusies tot uit gangspunt voor staatkundige desiderata kunnen strekken. Een laag-bg-de-grondsche politiek, waurbg )t behouden of veroveren van de macht om- zioh-zelf, onveraohillig met welke middelen, hoofddoel is; een steriele wetenschap, onbruik baar voor de samenleving dat sohgnen de opvattingen te zgn van politiek en wetenschap, die lieden van een dergelgke richting, zonder zich daarvan rekenschap te geven, huldigen. Laat ons dankbaar zgn, dat er in ons land gelukkig nog mannen en vrouwen zgn, die verhevener ideaal van politiek en weten sohap bezitten. V. D. BEDRIJFSBELASTING. Volgens resolutie van den minister van finan ciën moet bet inkomen, waarnaar de aanslag is geregeld, ter beoordeeling van de vraag of het door de staking van bedrgf enz. met meer dan een vierde is verminderd, worden verge leken met het jaarlgksch inkomen na die staking, opgevat en berekend naar de bepa lingen der wet. Het tgdstip van vergelgking is en blgft dat der verandering dadelgknade staking. Zgn de inkomsten van den belanghebbende gedaald beneden het bedrag, waarbg de belas tingh ffing begint en komt hg in den verderen De vermenging van politiek en weten sohap wordt steeds gezooht van conservatieve zgde bg onze geestverwanten. Maar dr Fan Embden, aanbevolen door de faculteit, is door curatoren losgelaten, en de conservatieve heer Verrgn Stuart, no 2 van de faculteit, werd no 1 bg de curatoren. Het spektakel komt van de comervalieve Nieuwe Courant. Zou ook de vermenging van politiek en wetenschap het de keus geldt tussohen versohillende hun aan de andere zgde kunnen schuilen loop van het jaar in <?eno omstandigheid, die hem aan de belasting sou onderwerpen, indien hg niet reeds belastingplichtig ware gewees*, dan worde luidt thans een resolutie van 17 Jan. jl. de belasting, welke volgens die wetsbepaling zou zgn te h ffen, afgetrokken van de eerst na afloop van het belastingjaar te verleenen ontheffing. Is daarentegen bet bedrag der inkomsten na de staking boven de hiorvoren bedoelde grens gebleven, dan zal latere vermeerdering dier in komsten evenmin invloed op de onth ffiag kan ten hebber, als, in het algemeen, vermeer dering in den loop van het belastingjaar op >n aanslag. Voor de stemming te Vlissingen, voor >n lid van den gemeenteraad, op Dinsdag 13 Februari, bevelen wg ten dringendste aan den heer J. M- STUART- De herinnering aan de opvoering van Jantfe in Modder stad, hot vorig jaar Maart in den schouwburg te Middelburg, en aan de uitvoering tegelgktgd van de Chansons cTEnfants en Ro des p ur les Enfanta van Jacques Dalcroze leeft nog Bteeds bg velen met ons voort. Wat hebben wg toen genoten I Men zal nu een en ander in Vlissingen her halen, met medewerking van vele kleine gaB ten in die gemeente. En ook daar, evenals bier, vcor een goed doelen wel voor de vereenigingen Hulp in Nood en Vlissirgsche rouwenvereeniging. Het is een heele onderneming om met zco- veel jeugd heen en weer te gaan van hier naar onze zusterstad. Maar er zgn vrisn-isljjke en hulpvaardige dames die de medewerkenden geleiden en mee helpen het geheel te doen slagen. De voornaamste rollen worden door dezelfde persoontjes als in Middelburg vervuld. Al die zorg en ai die moeite zullen, dunkt ons, wel ruimschoots beloond worden. Wg verwachten Zaterdag een volle zaal in het Concertgebouw, Romme'kade, te Vlissingen. En als het tot aanbeveling kan strekken en, zoo noodig, tot opwekking, dan kunnen wg mededeelen dat de heden middag gehouden repetitie heel wat beloofde voor den avond der uitvoering. Vrgdag is het b"-pr<king. Een advertentie in dit nommer bevat daar omtrent nadere mededeeling. Tengevolge van eene minder gelukkige redactie is eene beslissing, vermeld in het verslag omtrent de Dinsdag gehouden zitting van de Kamer van koophandel alhier, nitt geheel en al duidelgb. Zg betreft de stemming over de vraag van den heer 0. Boudewgnse om uit het rapport der maandcommissie betreffende de dienst regeling op de Zeeuwache lgn hel verzoek te lichten om vervroeging van den morgentrein no 340. Voor behoud van het verzoek waren vier heeren en er tegen eveneens vier. De voor zitter was er voor en zgn stem besliste. Tegen waren de heeren C. Boudewgnse, Pb. Boudewgnse, Verhuist en Sprenger. Op eenvoudige wgze, geheel volgens het karakter van den overledene, werd heden alhier grafwaarts g bracht de heer D- A. Dronken. Behalve door familieleden, werd de lgkstoet gevolgd door den gr ffier, den iagenieui en den ontvanger van den polder Wakheren, be nevens door een deputatie uit de Loge La Compagnie Durable alhier. Op de algemeene begraafplaats sloten zich daarbg nog aan verschillende commissarissen van den polder Walcheren en eenige vrgmet- selaars, terwgl zich op den doodenokker enkele belangstellenden bevonden. De met een viertal kransen gedekte kist erd door de leden der loge, die op deze wgze het oudste lid der workplaats de laatste eer bewezen, naar de groeve gedragen. het graf werd, op uitdrukkelgk verlan gen van den overledene, niet gesproken. Alleen werd door den heer H. P. den Bouw meester, ook namens zgno vrouw, aan allen dank gebracht voor de laatste eer, zgn goeden schoonvader bewezen. heer A. Bennor goed bezet on de aanwezigen toonden zich zeer oikentolgk. De beden middag gegeven kinder- en familie vootBtqlling was tumdgk druk bezocht. D weeskinderen woonden op uitnoodiging d voorstelling bg. Van avond wordt een ander programma ge geven, waa.bg als geheel nieuw nommer d- kip met de gouden eieren. De trein, welke te ongeveer 11.20 vac hier naar Vlissingen vertrekt, had heden morgen enkele minuten vertraging, doordici de achterste waggon, hoo weet men niet, den wissel nabg den Sohtoeweg passeerend, op sprong, den wissel onklaar maakte enmetzgo biffors haakte achter die van het vorige voertuig. Nadat de passagiers uit dezen waggon ware overgestapt en do achterste wagen w& afgehaakt en op een zglga gevoerd, kon d. trein zgn reis vooitzetten. De kort daarop binnenstoomende sneltrein van Goes had ede enkele minuten vertraging. De directeur-generaal der poatergen en te legraphie maakt in de St Cl. bekend dat voor reoh'hebbenden bg het hoofdbestuur te ver kregen zgn de navolgende gevonden voorwer pen in de wachtkamers van het post- ei telegraafkantoor: te Middelburg 1 kinder horloge en 1 telraampje en te T h o 1 e n 1 zilveren dasspeld. Een boslnit omtrent vernieuwicg van een gedeelte kaaimuur werd aangehouden. Uit Vlissingen. Vrgdagmiddag te twee uien houdt de gc meenteraad een openbare zitting. Daarin zullen mededeelingen gedaan en stukken overgelegd worden. Ontslag zal worden verleend aan den hee Buys At. als onderwijzer aan cchool B., aar mej. M. M Sutherland als onderwgzeies as» school D en aan den heer J. Kamermans al tgdelgk leeraar aan de burgeravondschool." Verder zgn aan de orae verschillende be noemingen van een onderwgzer aan school A (vacature AntheunisBen), van een tgdelgk wet houder, van een voorzitter, leden en plaat* vervangende leden in hst stembureau voor de verkiezing van een lid van den gemeenteraad (vaoature Looi»), van een lid der oommiseie tot wering van schoolverzuim (vacature A. vst de Putte) en van een tgdelgk leeraar aan d burgeravondschool (vacature Kamermans). Voorts komen ter tafel voorstellen van burg. enweth.: tot verkoop van gemeentegrond aan de keersluistot herziening der jaarwed den van sommige gemeente-ambtenaren; to' benoeming eener Raadscommissie tot onderzoek naar de h flog der plaatselgke belasting op het gedistilleerd; tot wgziging van art. 52 van het vastgestelde reglement van orde voor den gemeenteraad; tot het opboogen van bouwterrein aan de Badhuisstraat tusschen de P. Krugerstraat en den Singelweg; tot h<t verleenen eener standplaats voor zgn stoom- caroussel aan A. M. Peeters-Vincken van 16—21 April as.; tot het verleenen van ver gunning aan de direotie der Eleotro-tinfabriek tot wgziging van de beBtaande buizenleiding naar het kanaal. Vervolgens tot onderhandsche verpachting van de aanplakborden der gemeentetot het toekennen eener gratificatie aan den straat veger H. Molemannaar aanleiding van eet nader adres van J. A. Slager c. i. betreffende vermindering van den prgs van bouwgrond aan de N Kolvenierstraattot afwgzing van ren verzoek van J. J. Hö-sfmann om uitstel van het bouwen eener steenen ringmuur enz tot wgziging der Gemeentebogrooting diens' 1906 en tot vaststelling van het 3e eupp). Kohier van den Hoofdelgken Omslag, dienst 1905 Tot bode-concierga in het Ic formatie bu reel der Vcreeniging tot bevo} dering van het Vreemdelingen eekeer in Wakkeren alhier is benoemd de heer G. A. Grebber, gepeneion- neerd sergeant-majoor der genie bg het leger in Oost-Indië, wonende te Amsterdam. Het was Dinsdagavond in het Schutterihoj alhier bg de Biosoope-voorstelling van den Het meisje nit Arnemuiden, dat, zooals in ons vorig nommer onder Laatste richten gemeld werd, onder verdenking diefstal ten nadeele van haar grootvader, naar Middelburg werd overgobrncht, is heden ochtend reeds weder op vrgo voeten gesteld. In de Maandag te 8t. An na land ge houden raadszitting werd afwgzend beschikt op het verzoek der Afdeeling Tholen van het Nederlandsch Ondei injeers-Ocootschap om de minima traktementen van het onderwgzend personeel te verhoogen mot het bedrag dei premie voor de verzekering van weduwen weezei». Besloten werd aan do Tweede Kamer adres te richten in zake de pensionoering van de gemeenteambtenaren, hun weduwen en weezen. Verder om ter tegemoetkoming in de kosten van de dit jaar te houden tentoonstel- ling op gemeenteigk administratief gebied f 6 bg te dragen, doch geen be drag beschikbaar te stellen voor die ambtenaren, welke deze tentoonstelling wenschen te bezoeken. Nog werd goedgevonden tot instandhouding der Volks bibliotheek in die gemeente een bgdrage te verleenen van 125. In de Dinsdagavond te N e u z o n gehou den vorgadering der Kamer van Koophandel Fabrieken werden tot voorzitter en vice- voorzitter herbenoemd do heeren J. A. van Rompu en P. A. van de Velde. Besloten werd adhaesio te betuigen aan het door de Ha delire's'gerivcreeniging te Borgen op Zoom aan den Raad van Toezioht op de ipoorwegdicnsten gerichte adres over den dienst op de Zeeuwche lgn in verband met den Provinoialen stoombootdienst. Daar uit het antwoord von den minister van waterstaat, bg de behandeling der begrooting aan de heeren Hencquin er Frugtier, blgkt dat bg omtrent don toestand der haven van Nenzen verkeerd is ingelicht el zich daarvan een onjuiste voorstelling maakt, be sloot de Kamer, op voorstel van den voorzitter, aan den minister een adres te zenden waarin bg op de hoogto van den toestand zal worden gebracht. Tevena zal, eveneens in verband met de woorden van den minister, er op worden ge wezen, dat eene bgdrage in de kosten dier werken ad f 50.000, welke door Ged. Staten van Zeeland aan zgn ambtsvoorganger waren toegezegd, zeer hoog moet worden geacht, wanneer men rekening houdt met de ligging der Kleine provincie, waar bgna alle communi catiemiddelen van wege haar moeten worden gesteund en waar de opoenten op de gebouwde eigendommen reeds veel hooger zgn dan in andere provinc'ën. Nog werd beslolen voor eene oommissie der Kamer bg den minister van waterstaat eene audiëntie aan te vragen, teneinde ook monde ling de belangen der haven te kunnen bepleiten. Ten slotte werd besloten een profest in te zenden aan den minister en den Raad van Toezicht op de spoorwegen tegen eene ver vroeging van den trein van 9 uur 'em uit Vlissingen op 8.45 Steeds is het uur van vertrek van dezen trein vervroegd en op alle mogelfike wgzen wordt getracht de correspondentie daarop met de provinoiale boot van halt acht uit Neuzen te verzekeren (kilo meterboekjes worden b.v. reeds aan boord af gestempeld om in Vlissingen tgdveriieB te voorkomen), dooh die aansluiting zal, zoo die trein nog vroeger uit VliBsingen vertrekt, on- mogelgk worden, tot groot ongerief van de paBsagierz uit Zeenwsch Vlaanderen. In de Dinsdag te Axel gehouden raads zitting werd het verzoek van den Nederl. Bond gemeenteambtenaren, om subsidie voor de te Amsterdam te houden tentoonstelling, voor kennisgeving aangenomen. Besloten werd adhaeBie te betuigen aan de pogingen, welke door dien Bond worden aan gewend om voor de gemeente-ambtenaren, hunne weduwen en weezen opneming te ver krijgen in het pensioenfonds voor burgerlijke ambtenaren. De verordeningen op de hondenbelasting en de belasting op de openbare vermakeljjkheden werden ingetrokken en aan burg. en weth. werd opgedragen nieuwe ontwerpen ter talel te brengen. Voorlezing werd gedaan van een Bchrjjven van den arrondiisements-sohoolopziener om den onderwgzer F. L. Vink voor een maand te schorsen, ingaande 29 Jan. 1906. De voorzitter decide mede, dat burg. enweth. I. 29 Jan. dit reeds hebben gedaan wegeni ongeoorloofde afwezigheid uit de sohool van en persoon. Hiermede kon de heer J. J. de Fegter zich niet veroenigen hg zag liever ontslag en Btelde daarom voor de schorsing op te heffen. Dit voorstel werd verworpen mtl 6 togen 5 stemmen. Voor eene vrg goed bezette zasl gat Dins dagavond het muziekgezelschap te Schoon- d g k e faaro jaarlgkache uitvoering. Het zeer gevarieerd programma werd met aandacht ge- 'gd en ook het opgevoerde komediestukje liep goed van stapel. In zgn dankwoord herinnerde de voo'zitter aan het aanstaand lójarig bestaan der Vereeni- ging, eerstdaags, en bracht in 't bgzonder een woord van dank aan den kapelmeester, die in dien tgd kosten nooh moeite heeft ontzien om de Vereeniging vooTuit te helpen. In de Maandag gehouden zitting van den gemeenteraad van Uzendgke werd door den heer Hendrikso voorgesteld om burg. en weth. op te dragen een plan te ontwerpen om op een terrein aan den boulevard een gebouwtje te stichten tot berging van ontplofbare Bteffen. Dit werd goedgevonden. Op een verzoek van de afdeeling Zeeland van den Ned. Bond van gemeente ambtenaren tot het toekennen van een bgdrage ten behoeve van de te Amsterdam te houden tentoonstel ling van dien Bond werd gunstig beaohikt en •en som van f 5 beschikbaar gesteld. ■■Hf

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1906 | | pagina 1